DEEL I KENNISMANAGEMENT: INLEIDING EN TOEPASSINGSGEBIEDEN

Transcriptie

1 DEEL I KENNISMANAGEMENT: INLEIDING EN TOEPASSINGSGEBIEDEN 2. Kennis Definitie Gezichtspunten ten aanzien van kennis Kennismanagement Definitie Belang van kennismanagement Kennismanagementprocessen Kennisintensieve organisaties...26 Literatuurlijst...29

2 DEEL II KENNISMANAGEMENT: HET INNOVEREN VAN BEDRIJFSPROCESSEN 2. Kennis, strategie en bedrijfsprocessen Wat willen organisaties? Strategie Mensen, processen en technologie Eisen en wensen ten aanzien van kennis en kennisprocessen Een aanpak voor kennismanagement: focussen op drie niveaus Innovatie en verbeteringen Belichten van kennisaspecten Strategie en kennis Een blauwdruk voor kennisprocessen Verwerven nieuwe kennis Benutten van beschikbare kennis Kennis, organisatie en IT Dragers van kennis Kennis en de organisatiestructuur De rol van IT Kennismanagementprojecten en betrokkenen...35 Literatuurlijst...37

3 DEEL III KENNISMANAGEMENT IN DE LERENDE ORGANISATIE 1. Inleiding Opzet van dit deel Kennismanagement en organisatieleren Kennis Kennistaxonomie Expliciete en impliciete kennis Management Kennismanagement Organisatie Leren Individueel leren Binden Organisatieleren Organisatieleren is mensenwerk Leren leren Expliciteren van kennis Modellen voor organisatieleren Het vierfasenmodel Het Nederlandse model totale kwaliteit Het vijffasenmodel voor kenniscreatie Innoveren en excelleren De relatie tussen kennismanagement en organisatieleren De relatie tussen kennismanagement en kwaliteit De relatie tussen kennismanagement en competentiemanagement Conclusies Vragen en opdrachten...42 Eindnoten...43 Literatuurlijst...46

4 DEEL IV IT-ENABLERS VOOR KENNISMANAGEMENT 2. Hoe kan IT kennismanagement ondersteunen? Wat is informatietechnologie? Relatie met kennisprocessen Welke technologieën zijn te gebruiken? Groupware Mogelijkheden voor kennismanagement Internet en intranet Mogelijkheden voor kennismanagement Multimedia Mogelijkheden voor kennismanagement Documentaire informatiesystemen (DIS) Mogelijkheden voor kennismanagement Data warehousing Mogelijkheden voor kennismanagement Mobiele communicatie Mogelijkheden voor kennismanagement Chipcards Mogelijkheden voor kennismanagement Call centers en CTI Mogelijkheden voor kennismanagement Workflow Management (WFM) Mogelijkheden voor kennismanagement Conclusie...30 Literatuurlijst...31

5 DEEL V KENNISMANAGEMENT EN KENNISTECHNOLOGIE 2. Kennismaking met kennistechnologie De definitie van kennistechnologie De relatie tussen kennismanagement en kennistechnologie Kennisintensieve taken en toepassingen in organisaties Toepasbaarheid van kennistechnologie Verschillende typen kennisintensieve systemen Regelgebaseerde systemen met causale relaties Constraint based reasoning Fuzzy logic Case-based reasoning Neuraal netwerk Genetisch algoritme Rosch netwerk De keuze van een specifieke kennistechniek De toegevoegde waarde, kosten en opbrengsten van kennistechnologie De toegevoegde waarde van kennistechnologie Kosten en opbrengsten Voorwaarden voor effectieve toepassing van kennistechnologie Voorwaarden voor risicobeperking Integratie van kennisintensieve systemen met conventionele informatiesystemen Methodische aanpak...37 Literatuur...39

6 DEEL VI INTRODUCEREN EN VERBETEREN VAN KENNISMANAGEMENT 1. Inleiding en doelstelling Uitgangspunten van de Kennismanagement Audit Kennismanagement Audit: onderdeel van een groter geheel Definitie van het begrip kennismanagement en beschouwingswijze Kennis staat in het teken van ondersteuning bedrijfsprocessen Kennismanagementprocessen Uitwerking van de Kennismanagement Audit Hoofdfasen Kennismanagement Audit en overzicht aanpak Fase 1: vaststellen scope Fase 2: inventarisatie en beoordeling...19

7 DEEL VII VOORWAARDEN VOOR EN VOORDELEN VAN EFFECTIEF KENNISMANAGEMENT 2. Voorwaarden voor effectief kennismanagement Vanuit de kern van de organisatie Motivatie en kritieke massa Leiderschap Gezamenlijke verantwoordelijkheid Expliciete leerprocessen Het werken in multidisciplinaire teams Veranderingen als gevolg van kennismanagement Consequenties voor de cultuur van de organisatie Consequenties voor de structuur van de organisatie Wat levert effectief kennismanagement op? Voordelen voor de organisatie Juiste kennis tijdig op de juiste plaats Hergebruik van kennis Grotere kans op overleven Voordelen voor de werknemer Vergroting van de mobiliteit en flexibiliteit Continue professionalisering Grotere mogelijkheden tot ontplooiing Conclusies Vragen en opdrachten...28 Literatuurlijst...29

8 DEEL VIII PRAKTIJKCASES KENNISMANAGEMENT 1. Inleiding Kennis over de klant bij een bank Productkennis bij een verzekeringsmaatschappij Kennisaspecten van een ingenieursbureau De organisatie en haar doelen Huidige invulling kennisprocessen Toegankelijkheid van kennis Vastleggen van kennis Onderhouden van kennis Beschermen van kennis Distribueren/delen van kennis Conclusies en aanbevelingen Infrastructuur Organisatiestructuur Aansturing en motivatie De rol en het gebruik van kennis bij een advocatenkantoor De organisatie en haar doelen Huidige invulling kennisprocessen Toegankelijkheid van kennis Vastleggen van kennis Onderhouden van kennis Beschermen/beveiligen van kennis Consolideren van kennis Knelpunten met betrekking tot het delen van kennis Maatregelen/instrumenten waarmee kennis gedistribueerd/gedeeld wordt Conclusies en aanbevelingen Infrastructuur Organisatiestructuur Aansturing en motivatie... 42

9 DEEL IX KENNISINVENTARISATIE, KENNISMODELLERING EN DE SELECTIE VAN EEN SPECIFIEKE KENNISTECHNIEK 2. Kennisinventarisatie Omgevingsonderzoek Afbakenen van kennis Gestructureerd beschrijven van de omgeving Verzamelen van kennis: kennisacquisitie Het modelleren en representeren van kennis Analyseren en modelleren van kennis Representeren van kennis Het selecteren van kennistechnieken Criterium 1: controleerbaarheid Criterium 2: formaliseerbaarheid Criterium 3: onderhoudbaarheid De keuze van een kennistechniek...19 Literatuurlijst...21 Afsluiting en toets...22