Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico op mislukken van organisatieverandering

Transcriptie

1 Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico op mislukken van organisatieverandering Onderzoeksrapportage Veranderstrategie organisaties midden- en grote organisaties in Nederland Utrecht, november/december 2018 Victalis Services B.V. 2018

2 Introductie en dankwoord Deze rapportage bevat de resultaten van het 3 e onderzoek naar Veranderstrategie van midden- en grote organisaties; organisaties met 50 of meer medewerkers. Het krachtenveld rond organisaties verandert snel en ingrijpend. Dit jaar neemt het belang voor innovatie en cultuurverandering verder toe, terwijl digitalisering in mindere mate als driver voor verandering wordt genoemd. Een samenvatting met belangrijkste en meest opvallende resultaten van 2018 treft u op de volgende pagina aan waarna op de daaropvolgende pagina s de uitgebreide onderzoeksresultaten met ten slotte een aantal bijlagen. Een onderzoek staat en valt met deelnemers die bereid zijn gegevens over hun organisatie te verstrekken. Dank voor de informatie en het getoonde vertrouwen. Daarnaast veel dank aan de partijen die geholpen hebben om dit onderzoek te verspreiden; zie logos aan de onderzijde. Met vriendelijke groet, Edwin Tuin - Veranderstrateeg en schrijver Alles draait om verandering Victalis Services B.V

3 Belangrijkste en opvallendste resultaten (1/2) De gemiddelde bedrijfsomvang is medewerkers in diverse sectoren. Van de 31 deelnemers komt 35% uit het onderwijs, werken 16% in de consultancy en 13% bij financials. Het aantal vaste medewerkers bedraagt 87%. Reden: Organische innovatie is de primaire driver en digitale disruptie wordt niet gevreesd De meest genoemde reden om te veranderen is Product innovatie (22%) en belangrijkste reden is Business model innovatie (46%) gevolgd door Kwaliteitsverbetering (45%). Redenen van buiten door fusie of overname (4%) of Nieuwe technologie (13%) scoren laag. Technologie: Cloud en Customer targetting is hot; KI en Blockchain krijgen lage prioriteit Technologie implementatie richt zich op dit moment op Cloud (68%) en Personificatie en customer targetting (56%). Block chain (7%), Augmented, virtual reality (14%) en Kunstmatige intelligentie (17%) blijven daarbij ver achter. Block chain (9%) en Internet of things (11%) scoren overall in de brede middenmoot. Aanpak: Cultuurverandering is hot, strategie blijft key en vernieuwen business model blijft achter De aanpak met de hoogste prioriteit is Strategieontwikkeling of herijking (28%), gevolgd door Kostenbesparing (24%) en Cultuur- en gedragsverandering (20%). Dit is opvallend; je zou investeringen verwachten om innovatie te versnellen. Cultuur- en gedrag verandering is overall de meest genoemde aanpak (20%). Innovatie beperkt zich tot product innovatie (22%), want Vernieuwen business model (8%) krijgt lage prioriteit. Gezien de technologische ontwikkelingen zou je hiervoor meer aandacht kunnen verwachten. Victalis Services B.V

4 Belangrijkste en opvallendste resultaten (2/2) Methodieken en instrumenten: Focus op optimaliseren; potentieel voor innovatieve methodieken De meest gebruikte methodieken of instrumenten blijven Agile/Scrum (76%), Benchmarking (48%) en Lean Management & Six Sigma (45%). Toch werken nog vele organisaties projectmatig en gebruiken dan Prince2 (41%). Investering en resultaat: Verwachte beperkte resultaat is in lijn met de investering Investering en resultaatverwachting liggen op lijn, doch zijn laag. Gemiddeld wordt 17% tijd besteed aan verandering, de helft van de organisaties investeert minder dan 10% in verandering en 65% verwacht een resultaatverbetering tot 10%. Risico s: Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico s Het hoogste risico is Weerstand (23%), gevolgd door Te weinig middelen (17%) en Onduidelijke doelen en prioriteiten (16%). Opvallend is dat Te complexe organisatiebesturing (0%) en Mentaliteitsgebrek (0%) laag scoren. Van alle risico s wordt als belangrijkste Te weinig leiderschap (16%) genoemd gevolgd door onduidelijke doelen en prioriteiten (15%). Richting geven en keuzes maken lijkt steeds lastiger in een diffusere en dynamischer wereld. Aanbevelingen: Belangrijkste aanbeveling is Stimuleren van een agile can do mindset. Meest genoemd is Heldere doelstellingen en prioriteiten De belangrijkste aanbeveling is stimuleren van een Agile en can do mindset (50%), terwijl Mentaliteitsgebrek als no issue wordt beschouwd (0%). Wellicht wordt daar de oplossing voor het lastige keuze proces gevonden. Verandering moet van onderaf komen. In het verlengde daarvan ligt de opvallend hoge aandacht voor Experimenteren (30%). Minst genoemd worden Trainen (0%) en Betrekken en luisteren naar medewerkers (8%), terwijl daar een link met weerstand te leggen is. Victalis Services B.V

5 Resultaten Victalis Services B.V

6 1. Deelnemers Gemiddelde bedrijfsomvang is medewerkers in diverse sectoren De enquête is ingevuld door 31 respondenten werkend bij of voor midden- en grote organisaties (50+ medewerkers). Van de respondenten is 87% in vaste dienst en 13% in tijdelijke. 39% werkt op directieniveau of hoger in functies als directeur, partner, CFO of commissaris; 61% werkt op senior (management)niveau als lijnmanager, programmamanager of adviseur. De gemiddelde bedrijfsomvang is medewerkers waarvan 32% met omvang van tot en 29% van 50 tot 100 medewerkers. Belangrijkste sectoren zijn Onderwijs (35%), Consultancy (16%) en Finance (13%). Victalis Services B.V

7 2. Redenen om te veranderen Organische innovatie primaire driver; disruptie lijkt ver weg De hoogste (eerste) prioriteit gaat uit naar Bedrijfsmodelinnovatie (46%), Kwaliteitsverbetering (45%) en Product/dienst innovatie (32%). De eerste prioriteit ligt in mindere mate op Efficiencyverbetering (14%) en Effectiviteitsverbetering (6%). De meest genoemde reden om te veranderen zijn Product/dienst innovatie (22%), Efficiency verbetering (18%) en Kwaliteitsverbetering (18%). Minst genoemde redenen zijn Nieuwe technologie (13%), Business model innovatie (11%) en Fusie of overname (4%). Victalis Services B.V

8 3. IT Trends: meest genoemde ontwikkelingen Cloud en Customer targetting is hot; KI en Blockchain krijgen lage prioriteit Op dit moment ligt de focus op Cloud (68%), Personificatie en customer targetting (56%) en ERP (33%). Block chain (7%), Augmented & Virtual reality (14%) en Kunstmatige intelligentie (17%) blijven daarbij ver achter. Voor de komende jaren is er een gelijkwaardiger verdeling. Big data (16%), Cloud (14%) en Robotisering (13%) worden als belangrijkste trends gezien. ERP (7%), Block chain (9%) en Augmented & Virtual reality (9%) zijn het minst belangrijk. Victalis Services B.V

9 4. Aanpak Cultuurverandering is hot, strategie blijft key en vernieuwen business model blijft ver achter De aanpak met de hoogste prioriteit is Strategieontwikkeling of herijking (28%) gevolgd door Kostenbesparing (24%) en Cultuur- en gedragsverandering (20%). Laagste prioriteit gaat uit naar Proces optimaliseren (3%) en Vernieuwen business model (8%). De overall meest genoemde aanpak is Cultuur- en gedrag veranderen (20%), gevolgd door Proces optimaliseren (18%) en Strategieontwikkeling (16%). Minst belangrijk zijn opvallend - Kosten besparen (6%) en Vernieuwen business model (12%). Victalis Services B.V

10 5. Gebruikte methodieken en instrumenten Focus op optimaliseren; potentieel voor innovatieve methodieken De meest gebruikte methodieken of instrumenten zijn primair gericht op vergelijken, optimaliseren en vaak - digitaliseren, te weten Agile/Scrum (76%), Benchmarking (48%) en Lean Management & Six Sigma (45%). Vele organisaties werken nog projectmatig en gebruiken dan Prince2 (41%), maar Programmamanagement / MSP wordt nauwelijks toegepast. Methodieken gericht op nieuwe business modellen en product/dienst innovatie, zoals Business Model Canvas (28%), Design Thinking (17%) en Lean Startup (14%) volgen op gepaste afstand. HR instrumenten wordt beperkt toegepast. Victalis Services B.V

11 6. Investering en verwacht resultaat Verwachte beperkte resultaat in lijn met investering Gewogen gemiddeld wordt 17% tijd besteed aan verandering. 87% besteed tot 30% tijd aan verandering. De helft van de organisaties investeert minder dan 10% in verandering. 20% van de organisaties investeert meer dan 20%. 65% verwacht een resultaatverbetering tot 10%. 24% verwacht een resultaatverbetering van 21% of meer. Victalis Services B.V

12 7. Risico s Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico s Het. belangrijkste risico (prioriteit 1) is Weerstand (23%), gevolgd door Te weinig middelen (17%) en Onduidelijke doelen en prioriteiten (16%). De laagste prioriteit wordt toebedeeld aan Te complexe organisatiebesturing (0%) en Mentaliteitsgebrek (0%). Bij alle prioriteiten (1 t/m 4) ontstaat een genuanceerder beeld. Als belangrijkste worden Te weinig leiderschap (16%), Onduidelijke doelen en prioriteiten (14%) en Achterblijvende resultaten (12%) genoemd. Victalis Services B.V

13 8. Aanbevelingen Belangrijkste aanbeveling is Stimuleren van een agile can do mindset. Meest genoemd is Heldere doelstellingen en prioriteiten De belangrijkste aanbeveling is Stimuleren van een agile en can do mindset (50%) gevolgd door Heldere doelstellingen en prioriteiten (44%), Managen van verandering (33%) en Experimenteren (30%). Minst genoemd worden Trainen (0%) en Betrekken en luisteren naar medewerkers (8%), terwijl Weerstand toch het grootste risico is. Meest genoemde aanbeveling is Heldere doelstellingen en prioriteiten (17%), Regievoeren (13%) Managen (13%) en Betrekken van medewerkers en reflecteren (12%). Trainen wordt het minst genoemd (3%). Victalis Services B.V

14 Meer informatie Wil je meer (details) weten over dit onderzoek, de resultaten of de ontwikkelingen ten opzichte van 2016 en 2017? Of wil je met je team een sessie om over de onderzoeksresultaten, organisatietransformatie of versnelling van verandering van gedachten te wisselen? Neemt dan contact met me op via of Voor meer informatie over het boek klik op Alles draait om verandering en voor algemene informatie op Victalis Services B.V

15 Bijlagen Victalis Services B.V

16 Victalis Services B.V

17 Victalis Services B.V

18 Victalis Services B.V

19 Victalis Services B.V

20 Einde Victalis Services B.V