Ondernemen in de zorg Do s and don ts Marcel Smolders, arts MBA Creating Value in Healthcare 1
Disclosure belangen spreker Geen (potentiële) belangenverstrengeling Relatie als partner en aandeelhouder bij SJMG Health Investments Creating Value in Healthcare 2
Creating Value in Healthcare 3
Ondernemen in de zorg Introductie Interactief karakter Creating Value in Healthcare 4
11 oktober 2013 Creating Value in Healthcare 5
Hoe gaat het met ziekenhuizen? Strategie: alles voor iedereen Zwakke financiële positie Ruwaard van Putten ziekenhuis failliet Lange Land ziekenhuis Rode Kruis ziekenhuis.. Creating Value in Healthcare 6
5 november 2013 Creating Value in Healthcare 7
7 oktober 2013 BDO accountants becijfert dat de ziekenhuizen in 2012 gezamenlijk voor 163 miljoen euro aan transitiegelden hebben ontvangen. Dit is 58 procent van het totale resultaat. Zonder dit transitiebedrag sluit ruim één op drie ziekenhuizen (36 procent) het jaar 2012 negatief af Bron: BDO benchmark ziekenhuizen 2013 Creating Value in Healthcare 8
4 oktober 2013 Creating Value in Healthcare 9
3 oktober 2013 Creating Value in Healthcare 10
23 april 2013 Creating Value in Healthcare 11
Ondernemen? Is dit wel de juiste tijd? Creating Value in Healthcare 12
Waarom? Ondernemen in de zorg Creating Value in Healthcare 13
Laat u niet uit het veld slaan Creating Value in Healthcare 14
Ondernemen in de zorg Gedreven door passie, ambitie, eigenwijsheid en wellicht een vleugje frustratie Gericht op het verbeteren van patiëntenzorg door het creëren of verbeteren van nieuwe of bestaande zorgconcepten. Creating Value in Healthcare 15
Mijn persoonlijke mening: Ondernemen in de zorg Als iedereen om u heen zegt dat u gek geworden bent dan bent u veelal op de goede weg Niet morgen, maar vandaag.. Maar bezint eer ge begint Creating Value in Healthcare 16
Ondernemerschap Medisch Specialist Keuze specialisme bepaalde of u vrijgevestigd medisch specialist en ondernemer werd of niet Model TO borgde (fiscaal)ondernemerschap Waarschijnlijk geen bewuste keuze voor ondernemerschap maar meer voor het vak. Creating Value in Healthcare 17
Ondernemen in de zorg De medisch specialist 2015: het eerste echte keuzemoment tussen echt ondernemerschap of meer nadruk op vakinhoudelijk bezig zijn Creating Value in Healthcare 18
Wat is ondernemen? Ondernemen: definitie Vele definities, kern is investeren (tijd en geld) en risico lopen Creating Value in Healthcare 19
Ondernemen: criteria Kernelementen belastingdienst: Winst (substantieel) Zelfstandigheid Kapitaal Omvang tijd en geld Meerdere opdrachtgevers Aansprakelijkheid Ondernemersrisico Bron: belastingdienst.nl Creating Value in Healthcare 20
Onderscheidend vermogen (USP) Het succeselement Creating Value in Healthcare 21
Dynamisch begrip! Onderscheidend vermogen (USP) Wat onderscheidend is vandaag is wellicht niet meer onderscheidend morgen. Daarmee begint alles maar houdt ook alles op Toekomst Nokia, Apple, ziekenhuizen Creating Value in Healthcare 22
Kwaliteit van de ondernemer Omgeving Waar draait het om? bepalen ondernemersrisico en kans op succes Creating Value in Healthcare 23
Kwaliteit van de ondernemer Inhoudelijke kennis van het product of dienst Kennis en ervaring als ondernemer in de branche Creating Value in Healthcare 24
Omgeving (macroniveau) Uitgaven gezondheidszorg 2013: 67,9 miljard Curatieve zorg: 40,6 miljard (Zvw) Ziekenhuiszorg: 22,2 miljard Langdurige zorg: 27,3 miljard (AWBZ) Overheveling van AWBZ naar Zvw en Wmo Bron: Nza rapport Stand van de zorgmarkten 2013 Creating Value in Healthcare 25
Stelselwijziging curatieve zorg: Omgeving (macroniveau) Van aanbodsturing en budgettering naar vraagsturing en prestatiebekostiging Creëert nieuw speelveld!! Nu echter stuck in the middle!! Creating Value in Healthcare 26
Overgangsmodel (2012-2015/17) Omgeving (macroniveau) Afschaffing ziekenhuisbudgettering (2012) Bestuurlijk hoofdlijnen akkoord: kostenontwikkeling ziekenhuizen max 2,5%. Beheersmodel Honorarium Medisch Specialisten: groei honorarium max 2,5%. Aanpassing juli 2013: max 1,5% 2014, daarna max 1% Invoering integrale prestatiebekostiging (2015) Creating Value in Healthcare 27
Omgeving (macroniveau) Zorgverzekeraars: Afschaffing macronacalculatie en ex-post verevening Krediet- en schuldencrisis: Solvency II Regierol neemt toe (inkoopmacht); art 13 Zvw Banken: Krediet- en schuldencrisis: Basel III Overheid Europese Mededingingswetgeving Beperkt overheidsbudget Voorstel winstuitkering Creating Value in Healthcare 28
De zorgmarkt Bron: RVZ rapport Patient als sturende kracht 2010 Creating Value in Healthcare 29
Hoe ziet de regio eruit? Omgeving (microniveau) Bevolkingssamenstelling en -ontwikkeling en aanbod aan zorgaanbieders Wat is de regiovisie van de dominante zorgverzekeraar? Creating Value in Healthcare 30
Voorbeeld: bevolking 2015-2030 25,9 5,0% 11,1 65+ 65+ 13,7 65+ 8,3 39,7 65+ 65+ 18,0 16,5 65+ 33,2 (12,6 ) 65+ 65+ 12,1 65+ 65+ 71,7 71,3 10,6 65+ 65+ (34,9 ) 76,2 (4,9) 625,7 25,9 50,8 65+ 65+ 23,0 12,6 65+ 65+ 29,3 8,8 65+ 65+ 65+ 65+ 16,5 71,3 12,1 65+ 65+ (34,9) < 5,0% < 5,0% 5,0% 30,0% < 30,0% Deelgemeente Rotterdam 10,3 x 1.000 inwoners 226,7 Verzorgingsgebied Creating Value in Healthcare 31
Regionale ziekenhuizen Creating Value in Healthcare 32
Jaarverslag 2011 (30 mei 2012) Creating Value in Healthcare 33
Een goede start Creating Value in Healthcare 34
Ondernemingsplan Voor banken en zorgverzekeraars, maar vooral voor uzelf! Creating Value in Healthcare 35
Ondernemingsplan: keuzes Eerst: heldere propositie en strategie Dan: keuze organisatiestructuur (dienend) Welke rol neem ik in als medisch specialist? Als investeerder en aandeelhouder? In loondienst met winstdeling? Regiomaatschap/collectief met zorginstelling als faciliterende organisatie? Creating Value in Healthcare 36
Ondernemingsplan Gezamenlijke regiovisie met stakeholders zoals zorgverzekeraars (budget) en banken (financiering) Maak heldere keuzes (portfolio) Bouw netwerken Waar past uw idee in de keten? Creating Value in Healthcare 37
Ondernemingsplan Technologieontwikkeling (ehealth) Fiscale check (met name BTW) Toets uw ideeën Creating Value in Healthcare 38
Ondernemingsplan Financiering: funding volgt goede ideeën Maar Maak reële prognoses. Besteed tijd aan de financiële paragraaf! Creating Value in Healthcare 39
Rol zorgverzekeraars: Rol zorgverzekeraars Toenemende inkoopmacht, zeker met aanpassing artikel 13 Zvw Sterke prijsdruk onderhandelingen 2014 Alleen Operational Excellence concepten levensvatbaar of Creating Value in Healthcare 40
Treacy & Wiersema Creating Value in Healthcare 41
Rol zorgverzekeraars Is een contract met zorgverzekeraars altijd noodzakelijk? Afhankelijk van de doelgroep en aard van de zorg Geen contract: Tariefstelling: b-segment vrij Naturapolis: % vergoeding gemiddelde tarief Restitutiepolis (8%): vergoeding gemiddelde tarief Akte van cessie? Creating Value in Healthcare 42
Rol zorgverzekeraars Nieuwe toetreders: ANNO 12 (2015) BeterDichtbij (SAZ) Creating Value in Healthcare 43
Is er een recept voor succes? Creating Value in Healthcare 44
High Performance Organisations Definitie Businessmodel Strategie, mensen en structuur belicht Creating Value in Healthcare 45
Businessmodel - schema Feedback Top-down Competitive positioning Strategie Bottom-up Resource based Cultuur Structuur Mensen Middelen Resultaat Shareholder value Stakeholder value Creating Value in Healthcare 46
Invulling businessmodel Invulling elementen businessmodel op basis van: Wetenschappelijke literatuur High Performance Organisations (HPO) Nohria, What really works, Harv Bus Rev (2003) De Waal, High performance organisatie (2013) Doctors in the lead Goodall, Physician leaders and hospital performance, Soc Sci Med (2011) Best practices Cleveland Clinic Capio Creating Value in Healthcare 47
Feedback Top-down Competitive positioning Strategie Bottom-up Resource based Cultuur Mensen Resultaat Shareholder value Stakeholder value Strategie - focus Duidelijke keuzes maken op basis van twee pijlers: Kwaliteit Welke zorg willen we aanbieden? (passie) Kunnen we hierin de beste in worden? (talent) Structuur Middelen Rendement Kunnen we het geheel aan behandelingen winstgevend aanbieden?» Voor al het overige: outsourcen via allianties en netwerken! Creating Value in Healthcare 48
Feedback Top-down Competitive positioning Strategie Bottom-up Resource based Get the right people on the bus Jim Collins Cultuur Mensen Resultaat Shareholder value Stakeholder value Structuur Middelen Mensen Eigenschappen Teamplayers Talent Commitment Training, ontwikkeling, opleiding Management development voor artsen Medical development voor managers!!! Spreek elkaars taal, begrijp elkaar! Creating Value in Healthcare 49
Feedback Top-down Competitive positioning Strategie Bottom-up Resource based Uitgangspunten: Dienstbaar aan strategie Cultuur Mensen Resultaat Shareholder value Stakeholder value Geen belemmering voor gemeenschappelijk organisatiedoel Geen tegengestelde belangen professionals en organisatie! Gericht op optimalisatie van processen Structuur Middelen Doel: kwaliteit van zorg en rendement (=waarde) Structuur Creating Value in Healthcare 50
Feedback Top-down Competitive positioning Strategie Bottom-up Resource based Cultuur Structuur Mensen Resultaat Shareholder value Stakeholder value Middelen The Doctor s Hospital AvA RvC Medische Kwaliteitsraad Directie Directeur zorg Directeur bedrijfsvoering Directeur financiën Ondernemingsraad Cliëntenraad Diagnostische eenheden Intake Beslisboom Onderzoek Hoofdpijn Buikpijn Moeheid Therapeutische eenheden Monodisciplinair Snijdend Beschouwend Ondersteunend Multidisciplinair Oncologie Hart- en vaatziekten Diabetes mellitus Bedrijfseenheden Finance & Control Verkoop Human Resource Management Marketing & Communicatie Kwaliteit & Veiligheid Automatisering Vastgoed & Beheer Inkoop Hotel Creating Value in Healthcare 51
Feedback Top-down Competitive positioning Strategie Bottom-up Resource based Cultuur Mensen Voordelen Governance Belangen op een lijn Organisatiebelang staat centraal Incentives medisch specialisten en ziekenhuis op één lijn Resultaat Shareholder value Stakeholder value Nieuwe situatie Medisch specialisten op key positions Inherent aan nieuwe structuur met daarnaast de mogelijkheid van aandeelhouderschap Gevolg: meer betrokkenheid Operationeel (primaire proces) Structuur vormgegeven rondom primair(e) proces(sen) Structuur o.b.v. klachten cq ziektebeelden Procesoptimalisatie Structuur Middelen Creating Value in Healthcare 52
Tenslotte If you want to achieve results you have never achieved before, you have to start doing things you have never done before Michael Hammer Creating Value in Healthcare 53
Contact: mhsmolders@sjmg.nl Hartelijk dank voor uw aandacht! Creating Value in Healthcare 54