Jaarverslag & Jaarrekening 2008



Vergelijkbare documenten
Farid Chikar / juni 2017

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006

Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken Verslag van bevindingen

Jaarverslag & Jaarrekening 2009

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Inhoudsopgave. Inhoudsopgave Pagina 1

Raadsvoorstel2008/19954

Raadsvoordracht. Onderwerp: Vierde kwartaalbrief Datum: 6 november 2012 Perry van den Blink

Wij stellen de volgende data voor de oplevering van de planning en controlproducten 2010:

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik

Financiën, ruimtelijke Ordening & Gemeentelijke Organisatie 2.6 Voor de Lelystedeling

Raadsvoorstel 15 december 2011 AB RV

LIJST OPENBARE BESLUITEN Vergadering Burgemeester en Wethouders op 17 juni 2008

Voorstel raad en raadsbesluit

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB RV

8 februari Begrotingswijziging

Inwonerszaken 1511 BE Oostzaan

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden.

Een OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland

Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016

Gemeente Doetinchem. Presentatie jaarrekeningcontrole juni 2017

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 discussiememo p&c cyclus

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie:

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND

Aan de Raad. BV - Financiën / SH Besluitvormend

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.

Raadsvoorstel agendapunt

Planning & Control Cyclus 2011 Gemeente Oostzaan

Managementrapportage 2016

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein

Raadsvoorstel. Aan de raad,

Kaders Financieel gezond Brummen

Doorkiesnummer : (0495) Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel

Vervolgblad Informatienotitie Pagina 1. Raadsleden College van Burgemeester en Wethouders Veiligheidsbeleid

Financiële begroting 2015 samengevat

*Z00DC82ADBB* documentnr.: INT/M/15/15913 zaaknr.: Z/M/15/19062

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken gemeente. Behandelend ambtenaar:

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel

Bevindingen en aanbevelingen bij de jaarverantwoording 2009

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen

Themaraad financiën 3 april


Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013

Plan van Aanpak. Regionale Samenwerking. Wormerland

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen

Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 19 november 2014 / 137/2014. Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 -

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Managementrapportage 2017

Voorstel raad en raadsbesluit

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Onderwerp : Jaarstukken 2016 IJmond Werkt!

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018

Cursus Financiën voor raadsleden

Raadsvergadering. Bovendien wijzen wij u er op dat in deze kadernota nog geen rekening is gehouden met de implementatie van de strategische agenda.

Activa Passiva

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Planning & control cyclus

Datum: Informerend. Datum: Adviserend

Agenda voor de vergadering d.d. 1 juli 2015 van het algemeen bestuur van de stadsregio Rotterdam

De raad van de gemeente Geldermalsen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 25 april 2016 nummer 010, besluit:

Overzicht gerealiseerde baten en lasten per programma (bedragen x 1.000) Jaarrekening 2015 in vogelvlucht

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

OPENBARE BESLUITENLIJST VAN B&W D.D. 18 juni 2019

Adviesnota voor de raad. Antoinette van Dam-van Genderen

Jaarrekening Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013

De accountantsverklaring voor een gemeente bestaat uit 2 oordelen, te weten een oordeel over de getrouwheid en een oordeel over de rechtmatigheid.

Datum 31 maart 2016 contactpersoon. 13 apr 2016/0005

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Programmabegroting

Omschrijving

Bijlagen Jaarstukken 2008, verslag van bevindingen

agendanummer afdeling Simpelveld VI- onderwerp Kadernotitie Integraal Veiligheidsbeleid Gemeente Simpelveld

BIEO Begroting in één oogopslag

Hellendoorn. Aan de raad. Noord. Punt 5 : Financiën Stationsomgeving LjCMlCClIlC

Raadsbijlage Voorstel inzake de sanering Stichting Peuterspeelzalen Eindhoven naar aanleiding van de Rapportage Ernst 5

Inhoudsopgave Aanbieding Programma 1. Bestuur en organisatie Programma 2. Dienstverlening Programma 3. Algemene Dekkingsmiddelen

Visiedocument Financieel Beleid

Voorstel raad en raadsbesluit

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Onderstaand treft u de balans aan per 31 december Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans.

T.J. Kolsteren raad oktober 2012

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling gewijzigd Jaarverslag en Jaarrekening 2016

GEMEbNIt RENSWOUDE INGEKOMEN 10 APR.» NR. Geachte mevrouw, mijnheer,

GR-taken: Aanvullende diensten:

Nadere regels subsidieverstrekking gemeente Medemblik 2014

RAADSVOORSTEL Agendanummer 8.1. Onderwerp: Jaarstukken, ontvlechting en liquidatie Welstandszorg Noord- Brabant (WzNB) Mooi Brabant

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de

Transcriptie:

Jaarverslag & Jaarrekening 2008 28 april 2009 Inhoudsopgave Pagina 1

Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 LEESWIJZER... 4 INLEIDING... 6 KERNGEGEVENS... 14 JAARVERSLAG... 16 PROGRAMMAVERANTWOORDING... 18 Programma 0 Bestuur en Dienstverlening 21 Programma 1 Veiligheid en Openbare Orde 28 Programma 2 Wegen, Verkeer en Vervoer 33 Programma 3 Onderwijs en Kinderopvang 40 Programma 4 Welzijn en Cultuur 47 Programma 5 Sport en Recreatie 54 Programma 6 Werk, Inkomen en Zorg 58 Programma 7 Leefomgeving en Volksgezondheid 67 Programma 8 Stedelijke Ontwikkeling 73 Algemene dekkingsmiddelen 80 PARAGRAFEN... 85 Paragraaf 1 Weerstandsvermogen 88 Paragraaf 2 Onderhoud kapitaalgoederen 95 Paragraaf 3 Financiering 102 Paragraaf 4 Bedrijfsvoering 111 Paragraaf 5 Verbonden partijen 123 Paragraaf 6 Grondbeleid 133 Paragraaf 7 Lokale Heffingen 138 JAARREKENING... 143 PROGRAMMAREKENING... 146 Programmaoverzicht 149 Programmatoelichting 152 BALANS... 173 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 179 Toelichting op de balans 183 Sisa 199 BIJLAGEN... 206 Overzicht van gewaarborgde geldleningen 2008 209 Subsidies 2008... 211 Accountantsverklaring 214 Raadsbesluit van 28 mei 2008 214 Inhoudsopgave Pagina 2

Inhoudsopgave Pagina 3

Leeswijzer Voor u liggen de jaarstukken 2008. Deze bestaan uit een beleidsmatig jaarverslag en een financiële jaarrekening. In de jaarstukken legt het college verantwoording af over het gevoerde beleid en de daarmee verbonden financiën. De opzet van de jaarstukken is conform de voorschriften en gelijk aan die van de begroting. Het jaarverslag bestaat uit de programmaverantwoording, een hoofdstuk over de algemene dekkingsmiddelen en de paragrafen. In de programmaverantwoording wordt ingegaan op de in de begroting gestelde 3W-vragen Programmabegroting Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Programmaverantwoording Wat hebben we bereikt? Wat hebben we ervoor gedaan? Wat heeft het gekost? Naast deze vragen wordt ook specifiek ingegaan op de onderwerpen nieuw beleid, moties en amendementen, investeringen en op overige ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan. In het hoofdstuk over algemene dekkingsmiddelen worden de belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente nader toegelicht. In de zeven verplichte paragrafen, die als een dwarsdoorsnede van de begroting en jaarrekening moeten worden gezien, gaat het om (de verantwoording van) de beleidslijnen van beheersmatige aspecten die financieel, politiek of anderszins belangrijk zijn. De jaarrekening bestaat uit de programmarekening, de balans en de verplichte SISA bijlage (SISA staat voor Single Information Single Audit). De programmarekening bevat een gecomprimeerd overzicht van alle lasten, baten en saldi per programma en een toelichting op het resultaat. De balans en de toelichting daarop geeft inzicht in de bezittingen (activa) en het eigen en vreemd vermogen (passiva) van de gemeente. Met andere woorden: er wordt inzicht verschaft over waarin is geïnvesteerd en hoe is dat gefinancierd. De SISA bijlage bevat verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen Leeswijzer Pagina 4

. Leeswijzer Pagina 5

Inleiding Algemeen Met gepaste trots bieden wij u de jaarstukken over 2008 aan. Een maand eerder dan voorgaande jaren, met een positief resultaat en met opnieuw een verbeterslag ten aanzien van presentatie en volledigheid. Al met al een volwaardig verantwoordingsdocument waarmee u als raad in staat bent uw controlerende taak te vervullen. De jaarrekening over 2008 sluit met een positief resultaat van ruim 3,8 miljoen euro. Een bedrag dat deels was voorzien bij de najaarsnota 2008. In de begroting 2008 is een slag gemaakt om de doelstellingen en prestatiegegevens meer SMART te formuleren. Hoewel wij van mening zijn dat sprake is van een verbetering ten opzichte van eerdere jaarverslagen, zal de uitdaging om dit verder te perfectioneren blijven. Een terugblik op 2008, beleidsmatig 2008 is een enerverend jaar geweest waar wij met een goed gevoel op terugkijken. In een dit jaar is een veelheid aan kleine en grotere successen geboekt. De belangrijkste geven wij hieronder weer. Voor het overigen verwijzen wij naar de programmateksten. Midterm review Volgens afspraak met de gemeenteraad heeft het college in mei 2008 (halverwege de bestuursperiode) gerapporteerd over de stand van zaken van uitvoering van het collegeprogramma. Geconstateerd werd dat het collegeprogramma voortvarend wordt uitgevoerd. Veel beleidsmatige activiteiten zijn uitgevoerd dan wel opgestart. Op een aantal beleidsterreinen komt het vanaf 2008 vooral aan op uitvoering. Het gaat dan met name om de uitwerking van het dienstverleningsconcept, de verdere implementatie van de WMO, de infrastructurele werken en het verder verbeteren van de bedrijfsvoering. Hiermee is veel ambtelijke capaciteit gemoeid. Daarnaast is in 2008 in de organisatie een doorontwikkelingtraject gestart (Koers op Kwaliteit), waarbij ook de nodige ambtelijke capaciteit is ingezet. Koers op kwaliteit Begin 2008 is een start gemaakt met een organisatieveranderingsproces. Dit heeft geleid tot een nieuwe organisatiestructuur en een nieuwe besturingsfilosofie. Dit proces is geheel op eigen kracht, dus zonder hulp van externe deskundigen, afgerond. Per 1 maart 2009 is de nieuwe organisatie van start gegaan. Burgermonitor Uit de tweejaarlijkse Burgermonitor is in 2008 gebleken dat de inwoners van Diemen tevreden zijn over hun woonomgeving, over de meeste voorzieningen en over de dienstverlening door de gemeente. Als aantrekkelijke aspecten van het wonen in Diemen noemen de burgers de nabijheid van Amsterdam (52,9%), het dorpse karakter van de gemeente (26,4%), de rust (22,1%) en de goede bereikbaarheid (20%). Minder aantrekkelijke aspecten noemen de onderzochte Diemenaren minder vaak, maar met zo n 8,6% is te weinig horeca toch het meest genoemd. De gemeente krijgt goede rapportcijfers voor haar dienstverlening. De dienstverlening door de afdeling Burgerzaken, de manier waarop de burgers telefonisch door de gemeente te woord worden gestaan beoordelen de bewoners van Diemen als goed. Met name de Servicelijn Openbare Ruimte krijgt een goed cijfer. Ook de manier waarop de gemeente met de burgers communiceert mag op een ruime voldoende rekenen. Inleiding Pagina 6

Verkeer en vervoer In 2008 is de verkeersveiligheid op de fietsroute tussen het NS-station Diemen en Diemen- Noord verbeterd door het treffen van diverse maatregelen met financiële ondersteuning door de stadsregio Amsterdam. Tevens is de uitbreiding en vernieuwing van de fietsenstallingen bij het station Diemen binnengehaald met 100% subsidie door rijk en stadsregio. Voor de nieuwe oostelijke ontsluitingsweg IJburg is het inrichtingsplan vastgesteld en zijn aanvullende afspraken gemaakt met Amsterdam. Voor de uitbreiding van de autosnelwegen in Diemen is een aanvullende overeenkomst met het Rijk opgesteld met extra geluidmaatregelen in Diemen. Ruimtelijke Ontwikkeling De woonvisie 2008-2010 is vastgesteld. De eerste woningen in Plantage de Sniep zijn verkocht en de bouw is gestart. In Bergwijkpark is een groot complex t.b.v. de tijdelijke huisvesting van studenten gereedgekomen. DE EZ-agenda 2008-2010 is vastgesteld. Het project Breednet t.b.v. van goede en betaalbare breednetverbindingen voor bedrijven is van start gegaan. Voor de revitalisering van het bedrijventerrein Verrijn Stuart zijn subsidies van de provincie Noord-Holland ontvangen ten behoeve van het proces en de opwaardering van de openbare ruimte. Voor de herontwikkeling van Bergwijkpark is een intentieovereenkomst gesloten met marktpartijen in het gebied. Het wijkgericht werken is verder doorgevoerd in de organisatie en heeft geleid tot een aantal buurtschoonmaakacties. Welzijn In december 2008 is officieel het Ouder- Kindcentrum (OKC) in Diemen van start gegaan. Het OKC is een laagdrempelig centrum waar ouders/opvoeders terecht kunnen met alle vragen op het gebied van opvoeding en ontwikkeling in de meest brede zin van het woord. Het centrum is een samenwerkingsverband van verloskundigen, kraamzorg, consultatiebureau en schoolgezondheidszorg, peuterspeelzalen, kinderopvang, basisscholen, schoolbegeleidingsdienst, bureau jeugdzorg, thuiszorg, Mee (organisatie voor mensen met een beperking) en de gemeente Diemen. Gewerkt wordt met een gemeenschappelijke balie en één telefoonnummer. Verder zijn er afspraken over samenwerken en een gezamenlijke vorm van opvoedingsondersteuning: Positief opvoeden (Triple P). Het OKC is nu gevestigd aan de Muiderstraatweg en zal straks een plaats krijgen in de Brede Hoed. Wijkcentrum De Schakel is door ingrijpende werkzaamheden in 2008 aangepast aan de eisen van deze tijd. Er is onder andere veel aandacht besteed aan energiebesparende maatregelen. Werk, inkomen en zorg (WIZ) De direct-werk trajecten (Aprenti) voor nieuwe instroom en bestaande klanten zijn ook in 2008 met succes ingezet. In 2008 is de instroom in de Wet werk en bijstand (Wwb) uitkering gedaald met circa 20%. Ook het totaal aantal mensen met een Wwb uitkering is in 2008 verder gedaald, zij het minder snel dan in 2007. De meerjarige daling van het aantal Wwb huishoudens ligt in lijn met het gestelde doel voor deze collegeperiode (daling van 25 % Wwb uitkeringen). Inleiding Pagina 7

Wijkbeheer Start wijkgericht werken met 4 pilots schoonmaakacties; In 2008 zijn er 4 schoonmaakacties uitgevoerd, te weten de buurten Akkerland, Diemerkade e.o, Buytenstee en het buitengebied o.a. industriegebieden. De acties zijn succesvol uitgevoerd. Er is een brede evaluatie gemaakt van deze pilots. De aanbevelingen in deze notitie worden meegenomen voor de acties in 2009. In december is gestart met het realiseren van een nieuw inzamelsysteem voor de huisvuilinzameling door onze samenwerkingspartner De Meerlanden. Deze werkzaamheden lopen door tot eind 2009. Allereerst worden er ondergrondse containers geplaatst bij midden- en hoogbouw. Daarna krijgt de laagbouw nieuwe containers voor zijbelading. Waar we staan we op financieel gebied Procesmatig De jaarstukken liggen een maand eerder ter vaststelling aan u voor dan in voorgaande jaren. Dat dit mogelijk is, heeft alles te maken met de inrichting van niet alleen de financiële administratie maar ook met alle samenhangende werkprocessen. Tussenrekeningen worden bijvoorbeeld meerdere keren per jaar opgeschoond en niet meer uitsluitend bij de jaarafsluiting. Het jaarrekeningproces zelf is ook eerder opgestart (oktober vorig jaar) en gedetailleerder voorbereid dan voorheen. Ook de eigen interne controle werkzaamheden en de implementatie van de verbeterpunten die de accountant heeft voorgesteld bij eerdere jaarrekening, hebben hun vruchten afgeworpen. En tenslotte is met de vaststelling van de begroting 2009 nog een slag gemaakt om te komen tot een meer solide en consistent financieel beleid. In die zin is de gemeente inmiddels meer in control. Financiële positie De ontwikkeling, de hoogte en de samenstelling van het rekeningresultaat geeft aanleiding om kritisch te kijken naar het budgetbeheer. Zowel bij de voorjaarsnota als bij de najaarsnota is een prognose gegeven van het rekeningresultaat. De voorjaarsnota liet een verwacht tekort zien, de najaarsnota een positief saldo. Het werkelijke rekeningresultaat wijkt hier echter nog sterk van af. Deze schommelbeweging, de mate en de samenstelling van de afwijkingen duiden er op dat op het gebied van budgetplanning en -beheer nog een verbeterslag valt te maken. Uit het aantal voorstellen om eenmalige budgetten over te hevelen van 2008 naar het huidige begrotingsjaar blijkt dat het lastig is om de ambitie af te stemmen op de beschikbare capaciteit. Als gemeente willen wij actief blijven inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen. Omdat wij ons in een omgeving bevinden met veel dynamiek kan dit wel eens tot knelpunten leiden. Bij de kadernota 2010 wordt bezien in hoeverre voor een aantal taakvelden uitbreiding van de formatie nodig is en of er sprake is van capaciteitsproblemen als gevolg van doorschuiven van budgetten. Kortom, zowel budgetplanning als budgetbeheer vragen nog de nodige aandacht van het management. Dit is een van de redenen waarom gekozen is voor een nieuwe organisatiestructuur waarbij nieuwe leidinggevenden geacht worden meer aandacht te besteden aan de managementtaken. In het MD-traject voor de nieuwe leidinggevenden zal hier aandacht aan worden gegeven. Ook zullen directie en college met ingang van dit jaar met een hogere frequentie gerapporteerd worden over het verloop van de budgetten en er zal worden gewerkt aan een verbetering van de relatie tussen budgethouders en het team financiën om meer inzicht en vertrouwen in budgetten te Inleiding Pagina 8

verkrijgen. Door financiën vroegtijdig in beleidsvoorbereidingprocessen te betrekken en mee te laten denken in financiële oplossingen ontstaat ruimte voor een bredere beoordeling van eventuele budgetruimte. Wij stellen voor het positieve resultaat over 2008 voor het grootste deel toe te voegen aan de algemene reserve vrij besteedbaar. Immers bij de vaststelling aan de begroting 2009 zijn hier forse bedragen aan onttrokken onder meer om de voorzieningen grondexploitaties in één keer op eindwaarde te brengen. Met een positief resultaat in het vooruitzicht (de najaarsnota was op dat moment al gereed) achtten wij deze onttrekking op dat moment verantwoord. Met de toevoeging van het resultaat van deze jaarrekening komt deze reserve weer op een financieel gezond niveau (zie de bestemming van het resultaat op pagina 11) Het resultaat Het resultaat van de jaarrekening 2008 bedraagt circa 3.767.000 positief. Dit resultaat komt tot stand door een grote lijst van plussen en minnen, waarvan 3.374.000 een incidenteel karakter heeft. Het overig deel van 393.000 heeft een structureel karakter. Dit betrekken wij bij de voorbereiding van de begroting 2010 en verder in casu de kadernota. Hieronder treft u een samenvatting aan van afzonderlijk de lasten en baten per programma en de relaties met de reserves. In de kolom resultaat 2008 is een positief bedrag een voordeel en een negatief bedrag een nadeel. Tabel: resultaat 2008 Lasten & Baten per programma (bedragen x 1000) Begroting 2008 Rekening 2008 Resultaat 2008 Prog00 Bestuur en dienstverlening -4.349-4.301-48 Prog01 Veiligheid en openbare orde -1.661-1.834 173 Prog02 Wegen, verkeer en vervoer -6.102-5.908-194 Prog03 Onderwijs en kinderopvang -3.391-3.159-232 Prog04 Welzijn en cultuur -3.950-3.237-713 Prog05 Sport en recreatie -3.131-3.200 69 Prog06 Werk, inkomen en zorg -15.393-15.223-170 Prog07 Volksgezondheid, natuur en milieu -9.151-8.887-264 Prog08 Stedelijke ontwikkeling -26.651-25.870-781 Prog09 Algemene dekkingsmiddelen -1.565-246 -1.319 Totaal lasten -75.344-71.861-3.481 Prog00 Bestuur en dienstverlening 499 500-1 Prog01 Veiligheid en openbare orde 338 440-102 Prog02 Wegen, verkeer en vervoer 492 709-217 Prog03 Onderwijs en kinderopvang 1.110 1.056 54 Prog04 Welzijn en cultuur 1.340 962 378 Prog05 Sport en recreatie 838 771 67 Prog06 Werk, inkomen en zorg 9.724 10.065-341 Prog07 Volksgezondheid, natuur en milieu 5.768 6.182-414 Prog08 Stedelijke ontwikkeling 24.171 23.955 216 Prog09 Algemene dekkingsmiddelen 27.300 27.921-621 Totaal baten 71.580 72.561-981 Resultaat voor bestemming -3.764 696-4.460 Prog04 Welzijn en cultuur -35-35 - Prog08 Stedelijke ontwikkeling -200-200 - Inleiding Pagina 9

Lasten & Baten per programma (bedragen x 1000) Begroting 2008 Rekening 2008 Resultaat 2008 Prog09 Algemene dekkingsmiddelen -455-455 - Totaal dotaties aan reserves -690-690 - Prog02 Wegen, verkeer en vervoer 44 44 - Prog03 Onderwijs en kinderopvang 24 24 - Prog04 Welzijn en cultuur 5 5 - Prog05 Sport en recreatie 93 93 - Prog08 Stedelijke ontwikkeling 590 477 113 Prog09 Algemene dekkingsmiddelen 3.698 3.118 580 Totaal onttrekkingen aan reserves 4.454 3.761 693 Mutaties reserves 3.764 3.071 693 Resultaat na bestemming - 3.767-3.767 De toelichtingen op de afwijkingen vindt u terug in de jaarrekening bij de verschillende programma s. Op hoofdlijnen is de volgende analyse te geven: Tabel: resultaat op hoofdlijnen Onderwerp Bedrag Najaarsnota 2008 702 Niet bestede budgetten 2008, over te hevelen naar 2009 801 Bedrijfsvoeringkosten 466 Algemene uitkering 235 I-deel WWB 347 WMO 145 Berkestede 66 Vrijval voorziening Omgevingslawaai 264 Diverse voor- en nadelen < 100.000 741 Resultaat 3.767 Het resultaat van de Voorjaarnota 2008 is tussentijds verrekend met de algemene reserve. De Voorjaarsnota vertoonde overigens een nadelig resultaat. Het saldo van de najaarsnota 2008 is als voorlopig rekeningresultaat verantwoord Voor onderstaande budgetten geldt dat om diverse redenen de uitvoering niet, of niet volledig, in 2008 heeft plaatsgevonden. Het resultaat wordt daarmee voor een bedrag van 800.900 verklaard (afgerond 801.000). Uitvoering van de desbetreffende plannen zal plaatsvinden in het jaar 2009. Tabel: eenmalige budgetten 2008 Niet bestede budgetten in 2008, over te hevelen naar 2009 Bedrag Structuurvisie 66.700 Project Bag 92.000 Slagboom Diemerpolderweg 80.000 De Diem amendement 3 7.400 Nieuw verkeersmodel 30.000 Aanpassen bushokjes 25.000 Inleiding Pagina 10

Tabel: eenmalige budgetten 2008 Niet bestede budgetten in 2008, over te hevelen naar 2009 Bedrag Actualiseren bestemmingsplannen rest 45.700 Software digitale bestemmingsplannen 10.000 Klimaatbeleid (nieuw beleid) rest 23.000 Brede school ontwikkeling 22.400 WMO public relations 25.000 Energielabels 12.500 GBS software raadhuis 20.000 LBK bevochtiging raadhuis 17.500 Beleidsplan openbare verlichting rest 6.700 Kwaliteitstoets openbare ruimte 50.000 Onderhoud metrobrug (vlag volgt) 67.000 Groenbeleidsplan 50.000 Milieuvergunning werf rest 42.000 Aanpassen KCA station 100.000 Monitoren luchtkwaliteit 40.000 Frictiebudget 135.000 Totaal 967.900 Dekking uit egalisatie afvalstoffenheffing 142.000 Dekking uit reserve WMO 25.000 Resultaat 800.900 In de paragraaf bedrijfsvoering is aangegeven en toegelicht dat er voordeel op de bedrijfsvoeringkosten van 746.000 bestaat. In dit resultaat zit een aantal budgetten die ook in de hier bovenstaande tabel zijn opgenomen. Om dubbeltelling te voorkomen worden ze voor de verklaring van het resultaat geëlimineerd. Het betreffen project BAG, energielabels, GBS software, LBK bevochtiging raadhuis en het frictiebudget, totaal 278.000. Het verschil ad 466.000 is opgenomen in de tabel voor de analyse van het resultaat. Voor het overige is de analyse op hoofdlijnen beperkt tot afwijkingen op budgetten (per saldo) van > 100.000. De algemene uitkering, het inkomensdeel van de WWB en het voordeel op de WMO worden om die reden apart genoemd. Per programma vindt u de toelichtingen op de individuele budgetafwijkingen terug. Wij stellen u voor het resultaat van 3.767.000 als volgt te bestemmen: De bestemming van het resultaat Omschrijving Bedrag Inleiding Pagina 11

Uitvoering van eenmalige projecten uit 2008 in 2009 801 Reserve WMO 116 Instellen bestemmingsreserve Omgevingslawaai 264 Algemene reserve 2.586 Totaal 3.767 Uitvoering van eenmalige projecten uit 2008 in 2009 Om de eenmalige projecten uit 2008 die in 2009 alsnog worden gestart of worden afgerond is per saldo 801.000 nodig (zie tabel eenmalige budgetten 2008 op pagina 10). Uw raad wordt voorgesteld om van het resultaat 801.000 beschikbaar te stellen in de begroting 2009 voor deze eenmalige projecten. Reserve WMO In 2008 is van het WMO-budget van 2.792.000 circa 116.000 niet besteed. (4% van het totale budget). In 2007 is een motie aangenomen door de raad waarin zij aangeeft dat de middelen die bestemd zijn voor de WMO ook voor de WMO aangewend moeten worden. Gelet hierop wordt de raad voorgesteld circa 116.000 van het resultaat toe te voegen aan deze reserve. Bestemmingsreserve Omgevingslawaai Bij de reservering van de gelden voor omgevingslawaai is in 2005 aan de raad gevraagd hier een voorziening voor in te stellen. Nadat we de voorziening opnieuw hebben beoordeeld, zijn we tot de conclusie gekomen dat het een bestemmingsreserve moet zijn. Op grond hiervan wordt aan de raad voorgesteld de bestemmingsreserve Omgevingslawaai in te stellen en 264.000 aan toe te voegen. Algemene reserve Aan de raad wordt voorgesteld het restant van 2.586.000 toe te voegen aan de Algemene reserve. Tabel: Algemene reserve na bestemming Algemene reserve na bestemming resultaat Omschrijving (bedragen X 1.000) Vrij besteedbaar Buffer Saldo Stand per 31 december 2008 6.584 5.000 11.584 Toevoeging resultaat 08 (na bestemming) 2.586-2.586 Stand na raadsbesluit jaarstukken 2008 9.170 5.000 14.170 De stand van de Algemene reserve per 31 december 2008 komt na bestemming van het resultaat van deze jaarrekening op 14.170.000 (incl. 5.000.000 aan buffer). Inleiding Pagina 12

Inleiding Pagina 13

SAMENSTELLING GEMEENTERAAD Kerngegevens SAMENSTELLING B&W Portefeuille: mw. Drs. A.E. Koopmanschap, burgemeester -Openbare Orde en Integrale Veiligheid -Handhaving -Personeel, Organisatie en Bedrijfsvoering -Burgerzaken -Communicatie -Burgerparticipatie en anti-discriminatie -Project kwaliteit gemeentelijke dienstverlening -Project coördinatie wijkgericht werken -Wijkwethouder buitengebied Portefeuille: dhr. A.J.M. Scholten, loco-burgermeester P.V.D.A. -Ruimtelijke ontwikkeling, grondbeleid F.A.L. Polsbroek -Bouw- en woningtoezicht en bouwen N.C. Portegijs -Volkshuisvesting M.L.A. Sikkens -Schuldhulpverlening en armoedebeleid (WWB-onderdeel bijstand) J.P. Texier -Uitkeringen R. Verheuvel (fractievoorzitter) -ICT -Verkeer en vervoer V.V.D. -Projectwethouder Centrumplan Y.N. de Baay -Projectwethouder Bergwijkpark J.A. Jägers -Wijkwethouder Diemen-Zuid F.J. Mulder B.H.M. Wielage (fractievoorzitter) Portefeuille: dhr. L.W.M. Worm -Financiën S.P. -Openbare werken en openbare ruimte M. Haak (fractievoorzitter) -Economische zaken, bedrijvigheid en werk (WWB-onderdeel werk) K. Verhofstad -Projectwethouder bedrijfsgebieden P. Visser -Projectwethouder De Sniep -Wijkwethouder Diemen-Centrum Leefbaar Diemen -Toetsen vergunningaanvraag groenbeleid en bomenverordening R. Herder (fractievoorzitter) en verlenen reguliere kapvergunningen G. Smit-van der Wal -Groenbeheer en groenonderhoud -DB lid ROA C.D.A. R.L.A. Budhu lall Portefeuille: dhr. R.P. Grondel M.G.F. Tokkie (fractievoorzitter) -Groenbeleid en recreatie -Kunst en cultuur / de Omval Groenlinks -Ontwikkelingssamenwerking R.M. Smit -Welzijn, zorg en volksgezondheid (WMO) H.G. Uiterdijk (fractievoorzitter) -Onderwijs en kinderopvang -Sport (inclusief accommodaties) Democraten Diemen -Integratiebeleid M.J. Israël (fractievoorzitter) -Groenstructuur (beleid) -Beleid met betrekking tot kapvergunningen -Milieu -Projectwethouder Berkenstede -Wijkwethouder Diemen-Noord -Tweede wethouder project de Brede Hoed (eerste is projectwethouder Centrumplan, de heer Scholten) Sociale structuur Kerngegevens Pagina 14

Inwoners 31-12-2007 31-12-2008 0-20 jaar 5.682 5.668 20-64 jaar 13.782 13.844 65 jaar en ouder 4.424 4.534 Totaal 23.888 24.046 Bron: Algemene uitkering 2007 en 2008 Fysieke structuur Financiële structuur Onderwerp Begroting 2008 (bedragen X 1.000) Bedrag per inwoner 2008 Realisatie 2008 (bedragen X 1.000) Bedrag per inwoner 2008 Gewone uitgaven (excl.grondexpl.) a 56.401 2.346 56.112 2.334 Opbrengst belastingen/retributies 11.594 482 11.150 464 Algemene uitkering 19.302 803 19.954 830 Onderwerp Ultimo 2007 (bedragen X 1.000) Bedrag per inwoner 2007 Ultimo 2008 (bedragen X 1.000) Bedrag per inwoner 2008 Boekwaarde vaste activa 58.885 2.465 61.454 2.556 Eigen vermogen en voorzieningen 40.353 1.689 41.393 1.721 Vaste schuld 70.000 2.930 72.500 3.015 a) De uitgaven zijn inclusief alle begrotingswijzigingen. Kerngegevens Pagina 15

Jaarverslag Jaarverslag Pagina 16

Jaarverslag Pagina 17

Programmaverantwoording Jaarverslag Pagina 18

Jaarverslag Pagina 19

Jaarverslag Pagina 20

Programma 0 Bestuur en Dienstverlening De Gemeenteraad van Diemen wil het vertrouwen van de burger in de politiek en gemeentelijke organisatie herstellen. Missie Welke beleidsontwikkelingen hebben zich dit jaar voor gedaan? Hoewel de raad bij de vaststelling van de begroting 2009 heeft uitgesproken de ambitie van het herstel van vertrouwen wel erg negatief is geformuleerd, was dat de in de begroting 2008 vastgelegde opdracht voor het college. Naast dit herstel van vertrouwen van de burger in de politiek was verbetering van de dienstverlening op diverse fronten een speerpunt uit de begroting van 2008. De digitale dienstverlening via de website is uitgebreid, de lancering van het Bestuurlijk Informatiesysteem staat voor de deur. Voor externe klachtafhandeling is aangesloten bij de Gemeentelijke Ombudsman. Er is een start gemaakt met de invoering van wijkgericht werken. De contouren van het dienstverleningsconcept zijn in kaart gebracht. De raad heeft een cursus georganiseerd voor politiek geïnteresseerde Diemenaren. De blik is naar buiten gekeerd. Daarnaast was er ook aandacht voor de organisatie verwikkeld in het Koers op Kwaliteit traject. Externe ontwikkelingen Soms zijn externe ontwikkelingen met elkaar in tegenspraak. Waar aan de ene kant de rijksoverheid de gemeente steeds meer regelgeving oplegt en bevoegdheden decentraliseert, is er tegelijkertijd de druk vanuit burgers en bedrijven tot vermindering van die regeldruk. Tel daar bij de door iedereen gedeelde wens, niet in de laatste vanuit de gemeentelijke organisatie zelf, tot verbetering van de dienstverlening en de digitalisering van gemeentelijke producten en het moge duidelijk zijn dat het ambitieniveau hoog ligt. De invoering van de Wet Dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen staat voor 2010 op de agenda. De voorbereidingen daarvoor worden getroffen. De lancering van het Diemer Nieuws heeft gezorgd voor meer media-aandacht voor lokaal nieuws. Wat hebben we bereikt? Bestuur 1. De wijkuitvoeringsprogramma s zijn nu nog met name gevoed vanuit de gemeente. Het streven is om ook bij de opstelling van de plannen de partners in de wijk (politie, verhuurders enz.) en ook meer burgers te betrekken. De betrokkenheid bij de uitvoering is groot. Met een proefproject zijn de voordelen van wijkgericht werken voor de inwoners van de wijken aangetoond. Door het onderhoud van de openbare ruimte voor zowel de schoonmaakactiviteiten als de reparatiewerkzaamheden tegelijkertijd en per wijk voor te bereiden en uit te voeren kan een grotere betrokkenheid van burgers worden gerealiseerd en kunnen de werkzaamheden naar grotere tevredenheid van burgers worden uitgevoerd. Vandaar dat is besloten deze manier van werken per 1 januari 2009 in te voeren. Politiek werd dichter bij de burger gebracht. De cursus politiek@diemen kon rekenen op veel enthousiasme. In september 2008 heeft de eerste cursus plaatsgevonden met 21 cursisten. In januari ging een groep van 24 cursisten van start. Beduidend meer aandacht in de lokale media voor de lokale politiek heeft de politiek dichter bij de burger gebracht. Dienstverlening 2. Uit de burgermonitor 2008 blijkt een behoorlijke tevredenheid van de Diemense burger over de dienstverlening van de gemeente. Het dienstenaanbod via de website is uitgebreid, de website en daarmee het informatieaanbod is verbeterd Jaarverslag: Programma 0 Bestuur en Dienstverlening Pagina 21

en de klachtafhandeling is organisatorisch opnieuw ingericht. Hiermee krijgt de burger een zorgvuldige en tijdige klachtafhandeling. 3. Mede om de beoogde kwaliteitsverbetering te realiseren is in 2008 gestart met het organisatieontwikkelingsproces Koers op kwaliteit. Dit moet er uiteindelijk toe leiden dat de organisatie nog beter in staat is om burgers en bedrijven op een hedendaagse manier van dienst te zijn. Dit staat overigens los van de opdracht om te besparen op de kosten van de totale organisatie. Meer informatie treft u aan in paragraaf 4 Bedrijfsvoering. Wat hebben we ervoor gedaan? Bestuur 1. Wijkgericht werken, waarvan de invoering in 2007 is gestart, is verder uitgebouwd. Na het opstellen van het wijkuitvoeringsprogramma 2008 en de vier deelprogramma s en een succesvolle proef met het per wijk gelijktijdig voorbereiden en uitvoeren van schoonmaakactiviteiten en reparatiewerkzaamheden in de openbare ruimte is besloten het wijkgericht werken per 1 januari 2009 in zijn geheel in te voeren. Er zijn wijkteams samengesteld en er zijn afspraken vastgelegd over de manier van werken. Dienstverlening 2 De nieuwe gemeentelijke website is in 2008 verder uitgebouwd. Hiermee is het digitaal aanvragen van uittreksels en digitaal doorgeven van een adreswijziging mogelijk gemaakt. Per maand wordt gemiddeld 15 keer gebruik van gemaakt van de mogelijkheid een uittreksel digitaal aan te vragen. Het doorgeven digitaal van adreswijzigingen gebeurt gemiddeld ruim 20 keer per maand. Het voorziet kennelijk in een behoefte. Het zou kunnen dat die behoefte groter wordt naarmate er meer publiciteit gegeven zou worden aan de nieuwe mogelijkheden, en de onbekendheid met de digitale gebruiken (Digi-D etc.) vermindert. 2.2 De invoering van het gemeentelijke Document Management Systeem is gaande. Hiermee kunnen brieven, aanvragen en klachten een meer tijdige behandeling krijgen. De afdeling Vergunning & Handhaving is de eerste afdeling in de organisatie waar het gebruik van dit systeem is ingevoerd. De proef is zeer geslaagd. Met een druk op de knop is zichtbaar in welke fase de behandeling van bijvoorbeeld een vergunningaanvraag zich bevindt en wanneer een beslissing kan worden verwacht. Nog in 2008 en doorlopend naar 2009 zal ook de rest van de organisatie overstappen op dit systeem. 2.3 De wijze van interne klachtafhandeling is herzien en voor de externe klachtafhandeling is aangesloten bij de Gemeentelijke Ombudsman. Er is door het college eind 2008/begin 2009 een rapportage over de uitvoering van de klachtafhandeling opgesteld. Deze wordt in april 2009 aan de raad voorgelegd. Deze rapportage bevat aanbevelingen voor een verdere verbetering van de wijze van klachtafhandeling. De Gemeentelijke Ombudsman brengt een eigen rapportage uit over de klachtafhandeling in Diemen. 2.4 Er is besloten tot een avondopenstelling voor de afdeling Burgerzaken. De fotocabine in de hal van het gemeentehuis is in de periode april tot en met oktober 611 keer succesvol gebruikt. Er is na plaatsing 1 klacht over binnengekomen. 2.5 Met de uitvoering van het raadsinitiatief Opruimen regelbrij gemeente Diemen is een start gemaakt met een onderzoek waarin verschillende mogelijkheden tot vereenvoudiging van regels zijn geïnventariseerd. Deze voorstellen worden in de loop van 2009 verder uitgewerkt in nieuwe verordeningen. Het effect zal zijn dat inwoners en bedrijven op een eenvoudiger en snellere manier zaken kunnen regelen met de gemeente. Ook zijn de Diemense verordeningen geactualiseerd en gedigitaliseerd. Jaarverslag: Programma 0 Bestuur en Dienstverlening Pagina 22