Tumorsprecifieke onderwerpen



Vergelijkbare documenten
Prostaatkanker Wat zijn de behandelmogelijkheden. Joost de Baaij, verpleegkundig specialist Marikenhuis 3 juni 2019

De gidsbijprostaatkanker -Uroloog Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis, Utrecht

Behandeling van dikke

Coloncarcinoom. Inleiding 13/11/2009. Epidemiologie van het colorectaal carcinoom (CRC)

Prostaatkanker. 07 september De Prostaat

PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog

Bronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie

Dr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen

Darmcarcinoom. visie van de radiotherapeut. Dr Sarah Roels

Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst

Darmkanker. Ontwikkelingen en onderzoek. Prof dr Hans de Wilt Afdeling Heelkunde Radboud UMC Nijmegen

Adjuvante systeemtherapie Patiënte: DM type 2

(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam

4e Post EAUN Meeting. Men s Health. Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN

Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel HORMONALE THERAPIE. PROSTAATKANKER Hormonale therapie

chemoradiatie en chemotherapie bij het rectumcarcinoom

Alles wat je altijd over darmkanker wou weten (maar niet durfde vragen)

Urologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht

dr. Bente Felix, huisarts Antoine Engelen, radiotherapeut Jorg Oddens, uroloog

Medische Publieksacademie

Behandeling Prostaatkanker

Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom:

Radiotherapy now & the future 15 October 2015

Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom

2 e Post EAUN Meeting. Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis

Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker?

Herkenrode. Website : Huisartsen HAK vzw. 22/03/14 Dr. M. Van den Broeck 1

Wel of Niet starten?

Tarieven 2014 Antoni van Leeuwenhoek Ingangsdatum: 1 april 2014

Prostaatkanker, wat nu?

Medische Workshop 2: De oncologische zorg: stap voor stap

Analyse en behandeling bij verdenking op maligniteit bij de oudste ouderen

Gastro-Intestinale Tumoren Ontwikkelingen in de diagnostiek en behandelingen

Intra Operatieve Radio Therapie. Vrijdag 17 november 2017

Reeks 12: De eeuwige mens

Prostaatkanker. - Metastasen en dan? M. Berends Internist-oncoloog Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis

Meet Joe Caruso. Happily ever after

Scholing colorectaal carcinoom. Jeanine Roodhart, internist-oncoloog i.o. 9 april 2018

Kanker en Voeding. een Alpe D HuZes/KWF leerstoel. Ellen Kampman, 14 mei 2014

VROEGER NU LATER DEZE STUDIE ONDERZOEKT DE BATEN VAN INNOVATIES BIJ MDL ZIEKTEN TERUGKIJKEND NAAR MAAGZWEREN EN VOORUITKIJKEND NAAR DARMKANKER

Handouts Overzicht. Medische oncologie voor de algemeen internist. Dhr. K., 53 jaar. Dhr. K., 53 jaar. med.: geen

Komt een man bij de dokter

Behandeling of onderzoek op de polikliniek of dagbehandeling bij Een infectie met seksuele overdracht 17B ,89 320,80 92,09

Sarcoma State of the art deel 2

Blaaskanker, informatie over behandeling Urologie

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Persoonlijk Informatie Dossier. Prostaatkanker: behandelingen

Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands

Urologie Hematurie en PSA

Hoe word je 100? (en willen we dat eigenlijk wel?)

Mammareconstructie & Radiotherapie

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog

Cover Page. Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for rectal cancer Issue Date:

Nederlandse samenvatting en toekomstperspectieven

Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie

It takes two to tango

lyondellbasell.com PROSTAATKANKER

Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus?

nederlandse Samenvatting

Medische Publieksacademie

Mammacarcinoom en osteoporose. Petra van Merkestein Verpleegkundig specialist Oncologie Ziekenhuis Rivierenland Tiel

PROSTAATKANKER.... Hoe nu verder? Alvast wat eerste antwoorden op uw talrijke vragen

Darmkanker Presentatie voor Marikenhuis

Kanker: klinisch beeld,

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut

Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor

Borstcentrum Bernhoven. Yvonne Paquay Chirurg

Voeding & kanker: feiten & fabels

1 op de Voeding en borstkanker. Vragen? 1 op de 8 vrouwen krijgt borstkanker

Standaard prijslijst DBC-zorgproducten Zaans Medisch Centrum per 1 januari 2012

Darmkanker screening zin of onzin? Lisette Saveur, Verpleegkundig specialist MDL-oncologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam

PAPILLON. MEREL ALBERS - MBB er CONTACT BRACHYTHERAPIE BIJ RECTUMCARINOOM

Programma voor de opsporing van dikkedarmkanker

behandelingen-bij-borstkanker/

3.3 Borstkanker bij de man

Zijn patiënten met gelokaliseerd prostaatkanker voldoende geïnformeerd om een behandeling te kiezen zonder spijt te krijgen?

Richtlijn Colorectaal Carcinoom 2014

Standaard prijslijst DBC-zorgproducten Zaans Medisch Centrum per 1 mei 2012

Kanker en diabetes Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes

Standaard prijslijst DBC-zorgproducten / Overige producten / GGZ producten

Passentenprijslijst 2012 St. Antoniusziekenhuis

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen?

9.1 Chemotherapie na een operatie bij borstkanker

Standaard prijslijst DBC-zorgproducten Zaans Medisch Centrum per 1 januari 2014

Passantenprijslijst 2013 periode april t/m juni Versie 1.0

Prijslijst 2013 Diaconessenhuis Leiden in Periode 1 april t/m 30 juni 2013 Wijzigingen voorbehouden

Thoraxchirurgie. In Tergooiziekenhuizen

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Hormoontherapie bij prostaatkanker

Een goede voorbereiding is het halve werk. Erik Vegt Nucleair geneeskundige Antoni van Leeuwenhoek AVL symposium 2014

Cognitieve gevolgen van kankerbehandeling Bas van de Weg, revalidatiearts Revant

Chemotherapie en de witte bloedcel


Standaard prijslijst DBC-zorgproducten 2014

New challenges in metastic colo-rectal cancer. Desi van den Boogaard Verpleegkundig Specialist GE Oncologie Jeroen Bosch Ziekenhuis

Chemotherapie voorafgaand aan de borstoperatie

Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid

Transcriptie:

Tumorsprecifieke onderwerpen Erik van Muilekom Verpleegkundig Specialist NKI/AvL 6 February 2007 Post ONS meeting

Tumorsprecifieke onderwerpen Screening en zijn gevolgen bij het Prostaatcarcinoom De behandeling van Colorectale tumoren Brachytherapie nieuwe modaliteiten

2004 incidentie van kanker in de US Prostaat 33% Long 13% Colon/rectum 11% Urinewegen 6% Melanoom 4% Borst 32% Long 12% Colon/rectum 11% Urinewegen 6% Ovarium 4% Melanoom 4%

The Big 5 1. Prostaat 2. Long 3. Borst 4. Colorectaal 5. Huid

De prostaat 2004 230.000 nieuwe gevallen 12% doden 1 : 6 mannen diagnose 1: 29 overleden NL 7000 35% overleden Risco factoren Afro-amerikanen 60% hogere incidentie Familie historie Vet intake Hoog gewicht

De prostaat Incidentie in vergelijking tot ander landen Verhoging van ongeveer: West Europa 3 maal Oost Europa 6 maal Australie 2 maal Zuid afrika 3 maal Japan 12 maal China 90 maal Parkin DM Cancer J Clin (1999)

De prostaat Incidentie in vergelijking tot ander landen Verhoging van ongeveer: West Europa 3 maal Oost Europa 6 maal Australie 2 maal Zuid afrika 3 maal Japan 12 maal China 90 maal Parkin DM Cancer J Clin (1999)

De prostaat Rectaal toucher PSA Biopten- Glaesen- volume Scan Screening verhoging incidentie Toucher niet bewezen PSA screening leidt niet tot verminderde mortaliteit (Labrie et.)

De prostaat Screening Vanaf 45 jaar of zelfs 40 jaar Meer stadia T1-T2 Beter te behandelen??? Chirurgie, RT inwendig en uitwendig Is dit zinvol??

De prostaat Medicaliseren van het probleem? Klein percentage Watchful Waiting RT of Chirurgie---morbiditeit Erectiele disfunctie en incontinentie Behandelen?(Cialis/Viagra etc.) Hormoontherapie: Neo-adjuvant of behandeling lokaal advanced

Hormonaalsysteem Hypothalamus Hypofyse LH-RH LH-RH analogen Oestrogenen LH ACTH Orchidectomie Testis Androgene Bijnieren Anti -androgene Prostaatcarcinoom

De prostaat Langdurig gebruik hormoonhandeling verhoogde kans bijwerkingen Vermoeidheid Flushing (clonidine, megace, verschonen) Toename vet, afname spier Depressie (status na, belangrijk) Verlies libido (Cialis/Viagra geen optie) Osteoporose factuur, botdichtheidmeting Bisfosfanaat Zometa/APD Smith (2003) J Urol. 169: 2008

Colorectale tumoren

COLORECTAL CANCER Worldwide incidence* UK GERMANY NETHERLANDS JAPAN ITALY FRANCE Male 51.7 Female 51.3 Male 40.9 Female 52.2 Male 43.4 Female 44.6 Male 47.4 Female 36.9 Male 64.8 Female 58.5 Male 51.0 Female 41.5 *Incidence per 100,000 population SPAIN USA International Opportunities in Cancer Management, SRI International. Male 34.4 Female 30.2 Male 57.9 Female 40.0

Colorectaal Beide sexe 11% In 2004 150.000 nieuwe gevallen 56000 doden In 2000 NL 12,5 % 9000 personen 4300 overleden

Colorectaal Risico: Colitis ulcerosa, M. Crohn. Genetische factoren Familiair Levensstijl (migranten populaties japan) Na RT

Colorectaal Verhoogd risico Verlaagd risico Vet Veel calorien Alcohol Roken Weining vezels Veel vezels VitamineD Calcium Aspirine Alles ter voorkoming van poliepvorming Wynder EL, Reddy BS, Weisburger JH. Cancer.1992;70:1222-1228. Howe GR et al. JNCI. 1992;84:1887-1896.

Verwijderen poliepen

Colorectaal 5 jaars overleving Stage 5-Year survival (%) Node negative 1 T1N0M0 97 T2N0M0 90 T3N0M0 78 T4N0M0 63 Node positive 1 T2NIM0 74 T3NIM0 48 T4NIM0 38 Metastatic 2 any T, N, MI <5 1 Willet CG et al. Ann Surg. 1984;200:685-690. 2 Estimated by O Connell, ASCO 1994, Educational Session.

Colorectaal Kosten en baten van screening FOBT Sigmoidscopie Colonscopie Compliance < 50% 25-50% onbekend Vermindering doden 15-33%.40% 59% colon descendence Sensitiviteit 40% > 40%? > 90% kosten $ 5 $ 99 $ 380 Rasanoff, 2002, NEJM 346 (1)

Colorectaal National Cancer Instituut Identificeren specifieke risicogroepen Vet arm dieet, meer vezels, meer fruit, multi vitaminen en mineralen, calcium supplementen (desnoods uit een potje) Regelmatig lichamelijke beweging ½ uur per dag Kritisch evaluatie van de testen

Behandeling van het uitgebreid en/of gemetastaseerd Colorectaal 1962-1995 5-FU Leucovorin kanker De verandering in de loop v/d jaren 1996-2002 2002-2004 5-FU Leucovorin Capecitabine Irinotecan 5-FU Leucovorin Capecitabine Irinotecan Oxaliplatin 2004 en verder 5-FU Leucovorin Capecitabine Irinotecan Oxaliplatin Cetuximab (Erbitux) Bevacizumab (Avastin)

Gemetastaseerd colorectaal kanker simpel overzicht van resultaten Fluorouracil 10% response Fluorouracil en Leukovorin 20% response Fluorouracil + New drugs + Leukovorin 40% response Verhoogd effect bij nieuwe combinaties in de adjuvante setting?

Gemetastaseerde ziekte colorectaal Wanneer starten met chemotherapie? Traditioneel: bij ziekte symptomen Recentelijk: meer literatuur eerder starten lijkt beter effect?? Vraag: als eerder starten beter is heeft dit dan gevolgen voor de follow up---nacontroles Bijwerkingen: diarree, vermoeidheid, neuropatie, braken, onderbreking werk, reistijd. Kwaliteit?!

New directions in Brachytherapy Vorm van inwendige bestraling met behulp van een gesloten radioactieve bron die al dan niet met behulp van een applicator wordt ingebracht Kan bijna overal voor gebruikt worden

New directions in Brachytherapy

New directions in Brachytherapy Lokale controle Recidief Minimaliseren RT schade Beschermen vitale organen Comfort Niets nieuws onder de zon??

New directions in Brachytherapy Prostaat Gynacologiesche tumoren Borst Sarcomen Oesophagus Long Hoofd Hals Blaas Lever

New directions in Brachytherapy

New directions in Brachytherpy

New directions in Brachytherapy

New directions in Brachytherpy

New directions in Brachytherpy NKI/AvL 20

New directions in Brachytherapy Prostaat HDR acuut Dysurie 38% Toename frequentie 53% Retentie 32% Incontinentie 7% HDR Chronisch LDR acuut LDR Chronisch 65% 20% 94% 36% 6% 54% 28% 9% Impotentie 0% 21% 0% 49% Rectale pijn 7% Diarree 14% Rectale Bloeding 2% 15% 32% 18% 7% 4% 4% 9% 18% 11% 2% 6% 3% 2% (Grill e.a. 2003, ASTRO)

New directions in Brachytherpy HDR versus LDR Vermindering klachten HDR goedkoper m.n. minder chronische behandeling HDR is veiliger (Grill e.a. 2003, ASTRO)

New directions in Brachytherapy Borstkanker T1-T2 Mammasparende behandeling met uitwendige radiotherapie evt aangevuld met Chemotherapie en/of hormoontherapie Voorheen inwendige bestraling

New directions in Brachytherapy

New directions in Brachytherapy Recidief in huid borst Oudere vrouwen tumor < 4 cm Bezwaren 5 weken RT Éénmalige HDR inwendige bestraling

New directions in Brachytherpy Recidief Rectumcarcinoom

New directions in Brachytherpy Rectumcarcinoom IORT - Intra Operatieve RadioTherapie T4 tumoren primair te opereren Dubieuze marges Lokaal recidief

Rectumcarcinoom

New directions in Brachytherpy Nieuwe indicaties Oude methode Keuzes maken en beslissen