Medische Publieksacademie

Transcriptie

1 Medische Publiekacademie Medisch Centrum Leeuwarden Leeuwarder Courant Aan de winnende hand Borstkanker 27 oktober 2015 Welkom! #mclmpa 1

2 Borstkanker aan de winnende hand Marloes Emous, oncologisch chirurg Hiltje de Graaf, internist-oncoloog Hans Willems, redacteur Leeuwarder Courant, moderator Behandeling van borstkanker Marloes Emous Oncologisch chirurg 2

3 Inhoud Wat is borstkanker? Wat gebeurt er op mammapoli? Diagnostiek Lokale/regionale behandeling Wat is borstkanker? Kanker die zich in borstklierweefsel ontwikkelt Ongewone celdeling Woekering Erfelijk versus spontaan 3

4 Verschillende soorten 1 Vanuit de melkgangen (ducten) Voorloper = DCIS (ductaal carcinoom in situ) Kanker = IDC (invasief ductaal carcinoom) Verschillende soorten 2 Vanuit de melkklieren (lobules) Voorloper = LCIS (lobulair carcinoom in situ) Kanker = ILC (invasief lobulair carcinoom) 4

5 Eventuele verspreiding Kanker in de borst Uitzaaiing naar oksel Uitzaaiing rest lichaam Behandeling operatie hormoontherapie radiotherapie chemotherapie immunotherapie 5

6 Hoe vaak? Meest voorkomende kanker bij vrouwen 2011: vrouwen in NL borstkanker 2011: 83 mannen Screening Kans dat vrouw borstkanker krijgt 12-13% Niet voor 25 jaar, piek 50-75, daarna afname Screening jaar Door screening prognose verbeterd (meer vroegdetectie) 6

7 DIAGNOSTIEK Mammapoli eerste bezoek Manieren van verwijzing BOB Direct verwezen Afspraak bij: Verpleegkundig specialist/chirurg radioloog 7

8 Mammapoli eerste bezoek Anamnese Hoe lang Waar Tepeluitvloed Familie Voorgeschiedenis Hormoongebruik Lichamelijk onderzoek Mammapoli eerste bezoek Radiologie Mammogram Echografie Biopt tumor Echo oksel + evt punctie Hierna retour mammapoli: bespreking radiologie 8

9 Mammapoli Vervolgbezoek Uitslag Aanvullende onderzoeken Bij kalkspatjes biopt obv mammogram MRI PET-CT Voorlopig behandelplan MDO (multidisciplinair overleg) Chirurg Verpleegkundig specialist Radioloog Patholoog Internist-oncoloog Radiotherapeut Plastisch chirurg 9

10 BEHANDELING Volgorde Volgorde behandeling afhankelijk van Grootte tumor Uitzaaiingen Patiëntkarakteristieken 10

11 Chirurgische behandeling Behandeling borst Informatie over oksel Chirurgische behandeling borst Afhankelijk van Grootte tumor Grootte van de borst Positie tumor Wens van patiënt 11

12 Chirurgische behandeling borst Vroeger altijd ablatie Ontwikkeling borstsparende therapie: Balans tussen oncologie en cosmetiek Methoden om minder weefsel rondom de tumor weg te halen, met minder kans om tumor achter te laten Methoden om de borst minder te beschadigen en de natuurlijk vorm de behouden Borstsparende therapie (BST) Alleen tumorverwijdering niet veilig BST veilig, mits ook radiotherapie Borstsparend betekent nu: operatie + radiotherapie 12

13 BST welke voorwaarden Borstkanker < 5cm Voorstadium borstkanker < 5 cm Grotere tumoren > 5cm na chemotherapie < 5cm Geen eerdere bestraling Borstsparende therapie de patiënt heeft keuzevrijheid Voordelen Cosmetisch Psychologie Lichamelijk Korte opnameduur Nadelen Bestraling is tijdrovend en belastend Er is een (zeer kleine) kans dat de tumor terugkomt in de borst Grotere kans op een tweede operatie 13

14 Borstsparende therapie Oncologische ruime resectie Voorkomen van tweede operatie aan de borst Cosmetisch fraai resultaat Indien niet voelbaar: Jodiumzaadje 14

15 Jodiumzaadje Oncoplastische chirurgie 15

16 Oncoplastische chirurgie Het cosmetisch resultaat na operatie pas echt te beoordelen na radiotherapie 16

17 Ablatie Mutilerende operatie Afhankelijk van nabehandeling met geen, directie of uitgestelde reconstructie Indien bestraling: liever geen directe reconstructie Of uitgestelde reconstructie mogelijk is hangt af van aantal factoren 17

18 Plastische chirurgie Volume tumor tov volume borst Tumoren aan binnenzijde van borst Tegelijkertijd reductie Ablatie Aantallen OCL-MCL patiënten geopereerd 158 met borstkanker 33 met voorlopercellen (DCIS) 18

19 Aantallen OCL-MCL % is borstsparend behandeld Van patiënten die een ablatie ondergingen: 15% van patiënten met kanker directe reconstructie. 62% van patiënten met DCIS een directe reconstructie Take home message Multidisciplinair Meestal borstsparend met of zonder plastisch chirurg (+ altijd radiotherapie) Indien ablatie: geen, primaire of uitgestelde reconstructie 19

20 Pauze Borstkanker en de rol van de internist-oncoloog Hiltje de Graaf, internist-oncoloog Oncologisch Centrum Leeuwarden 20

21 Wie bepaalt bij borstkanker met u de medicijnbehandeling? Op het OCL gespecialiseerde internisten: internist-oncologen. Hoofdbehandelaar na de mammachirurg Wie heeft de ziekte? Iedereen kan dit zijn. 21

22 Wat is het stadium van de ziekte? Wat zijn de tumoreigenschappen 1) Hormoongevoelig 2) HER2NEU positief 3) Triple Negatief (TN) 4) Genetisch: BRCA1/2 22

23 Wat is de toekomstverwachting 80% van de borstkankerpatiënten geneest Welke medicijnen? Hormonaal of endocrien Chemotherapie Immunotherapie/ Doelgerichte medicatie Ondersteunende medicamenten 23

24 Hoe gaat de behandeling? Infuus of tabletten De casemanager bij de behandeling Oncologieverpleegkundige, Trialverpleegkundige of Verpleegkundig Specialist 24

25 Wie treft u rond de behandeling? Een multidisciplinair team Wie helpt als je weer thuis bent? 25

26 Bijwerkingen Misselijkheid en braken Bij de meeste mensen goed onder controle 26

27 Koorts en infecties Haaruitval Bij veel chemotherapiemiddelen vooral bij combinatie van middelen 27

28 Gewichtsverandering Meestal gewichtstoename Vermoeidheid meest voorkomende klacht 30% vd mensen vindt tijdens genezende behandeling, dat dit in ernstige mate aanwezig is. Relatie met depressieve klachten en ziekte zelf. Verhogen lichaamsbeweging helpt moeheid te bestrijden. 28

29 Wanneer is iets een bijwerking? Klachten zijn niet altijd bijwerkingen! Om te weten of een klacht een bijwerking is 29

30 Waarom onderzoek? MCL is een STZ-ziekenhuis met een oncologisch centrum. Leren over behandelingen. Eerder veelbelovende middelen. Zoeken naar minder bijwerkingen. Voor de toekomst en andere mensen met kanker. Voorbeelden wetenschappelijk onderzoek Voor de operatie starten met chemotherapie : neoadjuvant: TRAIN II studie en DIRECT studie 30

31 Voorbeelden wetenschappelijk onderzoek Erfelijkheid en familiaire belasting: FaMRIsk studie Registratiestudie voor mannen en zwangere vrouwen met borstkanker Kijk op kanker.nl en BOOG studies 31

32 Wat na de behandeling? Follow up zolang medicatie gegeven wordt. Zoeken naar alarmsignalen. Hoofdbehandelaar en schema met afspraken wie wat wanneer doet. Oncologisch Centrum Leeuwarden sinds 2001 samenwerking op niveau 32

33 Dank voor uw aandacht! Vragen en forumdiscussie Hiltje de Graaf, internist-oncoloog Marloes Emous, oncologisch chirurg Roelie la Roi, oncologieverpleegkundige, Marije Smittenberg, plastisch chirurg Wilma Smit, radiotherapeut 33

34 #mclmpa Medische Publiekacademie Medisch Centrum Leeuwarden Leeuwarder Courant 34