INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT IK SPEEL Leerlijn Theater Thema Identiteit Groep 1 en 2 Maart 2016
Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Theater Thema Identiteit Groep 1 en 2 Maart 2016 Dit document wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op www.cultuurschakel.nl/coh voor de nieuwste versie. Met deze informatie en de projectbeschrijving kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in 68 lesuren van 45 minuten. 2
Inhoudsopgave 1. Korte beschrijving van het project 4 2. Leerinhouden 4 3. Leerdoelen 4 4. 21ste eeuwse competenties 4 5. Benodigdheden 5 6. Didactische werkvormen 5 7. Projectplanning 5 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school 5 9. Kunstenaar in de klas 5 10. Nederlandse taal in het project 5 11. Gerelateerde leergebieden 6 12. Bronnen 6 13. Tijdlijn 6 14. Beoordelen 6 15. Promotie 6 16. Van de Haagse collega s 6 17. Ouderbetrokkenheid 6 18. Bijlagen 6 3
1. Korte beschrijving van het project Het project Ik speel maakt kleuters bewust van hun eigen lichaam. Hoe beweegt mijn lijf, wat gebeurt en met mijn lijf als ik boos ben of juist blij? Wat gebeurt en met mijn lijf als ik in de wind loop of als het regent. We kijken naar onszelf, de andere klasgenoten en naar buiten. We spelen situaties uit het dagelijks leven na en gebruiken onze fantasie. De leerlingen gaan op bezoek bij een culturele instelling voor een kijkje achter de schermen en kruipen in de rol van een acteur. Ook is het mogelijk om te werken met een acteur in de klas. 2. Leerinhouden Spiegelen, samenspel en het spelen van emoties 3. Leerdoelen Kennisdoelen De leerling: maakt spelenderwijs kennis met verschillende vormen van theater: poppentheater, mime, muziektheater en vormingselementen: kostuum, decor, licht. herkent de emoties bang, verdrietig, blij en boos en past deze toe in spelsituaties. kent een aantal eenvoudige theaterbegrippen zoals: acteur, applaus, freeze en publiek. Vaardigheidsdoelen De leerling: benoemt binnen een gespeelde situatie verschillende rollen en emoties. vertaalt een door de leerkracht aangereikte inspiratiebron (thema, voorwerp, verhaal) door gebruik van fantasie en voorstelling. kijkt met aandacht naar een presentatie van klasgenoten. verzorgt een korte theatrale presentatie voor de eigen groep of een voor de leerling bekend publiek. ontmoet een in Den Haag werkende theaterprofessional (acteur, regisseur, technicus, kostuumontwerper, grimeur) en stelt spontane vragen over zijn werk. Leefwereld leerling: de leerling kan zich inleven in de diverse personages in zijn naaste omgeving. Professionele kunst: een bezoek aan het theater geeft kinderen de mogelijkheid om in aanraking te komen met acteurs. Maatschappelijke relevantie/context: het thema Identiteit speelt in op burgerschap. De leerling raakt betrokken bij de divers samengestelde maatschappij en realiseert zich daar onderdeel van te zijn. 4. 21 ste eeuwse competenties Samenwerken Bij diverse opdrachten (bijvoorbeeld deelopdracht 1 (uitvoeren) kring oefening emoties en spiegelen in tweetallen): rollen (h)erkennen en een open en positieve houding voor andere ideeën. Creativiteit Bij diverse opdrachten (bijvoorbeeld deelopdracht 1 (onderzoek) Toverbril of deelopdracht 1 (uitvoering) Ik kijk naar jou en zie mezelf, Een boos, blij, bang of bedroefd verhaal): creatieve technieken kennen en hanteren. Communicatie Bij diverse opdrachten (bijvoorbeeld deelopdracht 1 (onderzoek) Toverbril of Zullen we): Communicatieve situaties en technieken hanteren. 4
5. Benodigdheden Bij introductie: Fototoestel, tas met verkleedspullen Deelopdracht 1 suggestie 1 Prentenboek lezen: Een prentenboek/verhaal waarin emoties een belangrijke rol spelen bijvoorbeeld Vrolijk door Mies van Hout. Aadje Piraatje door Marjet Huibers, Kleur van emoties, een popop boek door Anna Llenas (een filmpje van Kleur van emoties: https://www.youtube.com/watch?v=8tnblx7cpn4) Deelopdracht 1 suggestie 4 Toverbril: een toverbril (bijvoorbeeld een duikbril) Deelopdracht 3: Verhalen met aansluiting bij het seizoen 6. Didactische werkvormen Informatie volgt binnenkort. 7. Projectplanning Introductie project: Filosofisch gesprek: Deelopdracht 1: Deelopdracht 2: Deelopdracht 3: 30 minuten 15 30 minuten 3 x 45 minuten 3 x 45 minuten 1 x 45 minuten 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Deelopdracht 2 is het bezoek aan een theater in de stad en bestaat uit een rondleiding in het theater met theateroefeningen waarin kinderen kennis maken met het podium, licht, grime, een acteur en spel. 9. Kunstenaar in de klas Bij deelopdracht 2 bestaat de mogelijkheid te werken met een acteur in de klas die werkt met geleide fantasie. 10. Nederlandse taal in het project Vaktaal Begrippenlijst Nederlandse taal Acteur Toverbril Rollen Emoties: boos, bang, blij, verdrietig Spiegelen Bevriezen Seizoen: herfst, winter, lente, zomer. Freeze Sneeuw, strand, bomen, wind, regen, zon enz Kring Grime / schmink Kostuum Publiek Podium Tribune Applaus Theater / schouwburg Verhaal Vertellen, verteller, vertelling 5
11. Gerelateerde leergebieden Beeldend, taal, dans en wereldoriëntatie 12. Bronnen Vrolijk door Mies van Hout. Aadje Piraatje door Marjet Huibers Kleur van emoties, een popop boek door Anna Llenas (een filmpje van Kleur van emoties: https://www.youtube.com/watch?v=8tnblx7cpn4) 13. Tijdlijn Prehistorie 50 v. C 3000 v. C. 500 na C. 500 1000 1000 1500 1500 1600 1600 1700 1700 1800 1800 1900 1900 1950 1950 nu 14. Beoordelen Voor het beoordelen van de leerlingenprestaties kunt u gebruik maken van het beoordelingsformulier voor leerkracht en leerling. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingenprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor leerlingen vanaf groep 5 of 6 is een zelfbeoordelingsformulier beschikbaar. U kunt zelf inschatten in hoeverre uw leerlingen in staat zijn het formulier te gebruiken. Voor het gebruiken van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De formulieren en toelichting vindt u onder hoofdstuk 18. 15. Promotie Informatie volgt binnenkort. 16. Van de Haagse collega s Informatie volgt binnenkort. 17. Ouderbetrokkenheid Bijdrage ouders: Als toeschouwers bij een presentatie en begeleider naar het theater. 18. Bijlagen Het beoordelingsformulier voor de leerkracht vindt u op pagina 7, gevolgd door de toelichting op het beoordelingsmodel op pagina 8. 6
Beoordelingsmodel In te vullen door de leerkracht Naam leerling:...................................... Groep:............ School:............................................ Datum:........... Discipline:......................................... Project:............................................ ++ + ± nvt 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat De samenhang tussen de verschillende fases in het creatief proces 0 0 0 0 0 Toelichting:....................................................................... 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie De zeggingskracht van het werk en de wijze van presenteren. 0 0 0 0 0 Toelichting:....................................................................... 3. Reflectie Zinvol mondeling/schriftelijk reflecteren op oriëntatie, onderzoek, resultaat en presentatie. 0 0 0 0 0 Toelichting:....................................................................... 4. Attitude Concentratie, doorzettingsvermogen, inzet, nieuwsgierigheid en samenwerking. 0 0 0 0 0 Toelichting:....................................................................... 5. Tops Het volgende is echt goed gegaan: 1............................................................................... 2............................................................................... 6. Tip Wat zou kunnen verbeteren: 1............................................................................... 7
Toelichting op het beoordelingsmodel 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat Hier beoordeelt u de samenhang tussen de verschillende stappen uit het creatief proces. De leerling heeft zich met de groep georiënteerd op het project o.a. door deelname aan het filosofisch gesprek. De leerling heeft in totaal drie onderzoekjes uitgevoerd. De leerling heeft een product gemaakt of resultaat bereikt. 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie Hier beoordeelt u de zeggingskracht van het gemaakte product of het bereikte resultaat. De zeggingskracht wordt bepaald door de combinatie van de keuze en toepassing van de: 1. Betekenis: datgene wat het product uitdrukt. Dat wat het betekent: het verhaal / de voorstelling. Het gaat om de betekenis die de leerling wil uitdrukken maar ook om de betekenis die de beschouwer aan het beeld geeft. 2. Vorm: de vormgevingselementen die het resultaat bepalen, ruimte, kleur, textuur, compositie en vorm(soorten), herhaling, contrast, frasering, articulatie, etc. 3. Materiaal en techniek: het gebruik van de materialen, technieken, apparatuur, voorwerpen, attributen, belichting, geluid, kostuums, grime, decorstukken, instrumenten etc. 3. Reflectie Bij elke stap van het creatief proces komt reflectie aan bod. Dat kan in de vorm van vragen die de leerling mondeling beantwoordt, een gesprekje of een schriftelijk verslag. Ook de zelfbeoordeling van de leerling kunt u hierin meenemen. 4. Attitude Hier beoordeelt u de verschillende aspecten van de werkhouding van de leerling: de concentratie, het doorzettingsvermogen, de inzet, de nieuwsgierigheid en de mate van samenwerking. 5. Tops Er zijn altijd positieve opmerkingen te plaatsen. Noem er twee! 6. Tip Noteer hier een aandachts of verbeterpunt. Dat kan over alle bovenstaande beoordelingspunten gaan. 8