INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT WONEN IN GEDICHTEN

Transcriptie

1 INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT WONEN IN GEDICHTEN Leerlijn Literatuur Thema onze stad Groep 78 april 2017

2 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Literatuur Thema onze stad Groep 78 april 2017 Dit document wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op voor de nieuwste versie. Informatie voor de leerkracht is opgesteld ter verduidelijking van en aanvulling op de bijbehorende projectbeschrijving. Met beide documenten kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in maximaal 68 lesuren van 45 minuten. Leerdoelen In hoofdstuk 3 vindt u de leerdoelen. Gezien de vakoverstijgende opzet van dit project, kunt u een aantal van deze doelen ook gebruiken bij het registreren van doelen bij andere leergebieden. Elementen binnen dit project die in andere leergebieden aan de orde komen, kunt u ook terugvinden in hoofdstuk 10 (Nederlandse taal) en in hoofdstuk 11 (Gerelateerde leergebieden). Benodigdheden In hoofdstuk 5 vindt u een lijst met benodigdheden die u kunt gebruiken bij het uitvoeren van dit project. In deze lijst kunt u materialen tegenkomen die niet in de projectbeschrijving staan. Deze extra materialen zijn opgenomen zodat u een keuze kunt maken uit meerdere mogelijkheden. Naast de lijst met benodigdheden vindt u een lijst met bronnen die overeenkomen met de genoemde bronnen in de projectbeschrijving. Didactische werkvormen Bij de beschrijvingen van de didactische werkvormen in hoofdstuk 6 kunt u werkvormen tegenkomen die niet letterlijk terug te vinden zijn in de projectbeschrijving. Ook hier zijn deze extra werkvormen opgenomen zodat u een keuze kunt maken voor de uitvoering van uw lessen. 2

3 Inhoudsopgave 1. Korte beschrijving van het project Leerinhouden Leerdoelen ste eeuwse competenties Benodigdheden Didactische werkvormen Projectplanning Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Kunstenaar in de klas Nederlandse taal in het project Gerelateerde leergebieden Bronnen Tijdlijn Beoordelen Promotie Van de Haagse collega s Ouderbetrokkenheid Bijlagen

4 1. Korte beschrijving van het project In het project wordt zo diep gedoken in gedichten dat het plekken worden om in te wonen, letterlijk en figuurlijk. Door de mogelijkheden van een woning te 'verhuizen' naar een gedicht, wordt de leerling gedurende het hele project aangespoord mee te gaan in een vergelijking: gedicht = woning. In deelopdracht 1 maakt de leerling kennis met het gedicht De Dapperstraat van J.C. Bloem en de variant daarop van Adriaan Bontebal, filosofeert over wonen in gedichten en leert een limerick schrijven. De leerling leert de geschreven teksten visueel te benaderen door kennis te maken met het werk van kunstenaar Cecilie Bjorgas Jordheim In deelopdracht 2 maken de leerlingen kennis met De huizen in de binnenstad (1969) van Willem Wilmink en worden ze makelaars van hun eigen (beeld)gedichten. In deelopdracht 3 zoeken de leerlingen gedichten van Nederlandse dichters en bedenken zij vragen over dichters teneinde een op monopoly geïnspireerd poëziespel af te ronden te spelen. Het project heeft als doel de leerlingen kennis te laten maken met verandering en de gewenning die daarbij optreedt. De verandering ontstaat in eerste instantie met dank aan de ongewone invalshoek van het hele thema: wonen in gedichten. Desalniettemin wordt al snel duidelijk dat het eerder genoemde 'ongewone' een prima fundering kan zijn voor interessante gedachten en daaruit ontspruitende kunst, zoals de werken, van een aantal naar voren gehaalde kunstenaars in de opdrachten, laten zien. Ook wordt duidelijk dat met het verstrijken van zowel tijd als project, de verandering in toenemende mate als gewoon ervaren wordt. 2. Leerinhouden Expressie, creativiteit, taalontwikkeling. 3. Leerdoelen Kennisdoelen: De leerling: kent een groot aantal namen en gedichten van (Haagse) dichters; weet wat een limerick is; kent de talige beeldend kunstenaar Cecilie Bjorgas weet wat een makelaar is. Vaardigheidsdoelen: De leerling: kan een limerick schrijven; kan gericht zoeken via zoekmachines; kan zelf vragen bedenken over Nederlandse dichters ste eeuwse competenties Creativiteit Een hypothese kunnen aanvaarden en er nieuwe gevolgen uit af kunnen leiden. 4

5 Kritisch denken Zelfstandig kunnen reflecteren op wat bedacht is. Probleem oplossen In staat zijn een opdracht als een op te lossen probleem te benaderen en vanuit dat vertrekpunt te werken. Informatie vaardigheden In staat zijn doelgericht informatie te zoeken en te vinden. Communiceren Het inlevend kunnen uitdelen van een waardeoordeel en kunnen incasseren van een waardeoordeel, en daar op reageren. Samenwerken De eigen verantwoordelijkheid kunnen inzien en nemen voor het gezamenlijk afronden van een taak. 5. Benodigdheden Algemeen: Digiboard, lang prikbord of lange wand, ramen, tafels, computers met internettoegang. Deelopdracht 1: Pennen en papier Schoenendozen, petflessen, melkpakken Lijm Apparatuur om mee te filmen (GSM o.i.d.) Deelopdracht 2: Pennen en papier Plakband Deelopdracht 3: Printer A4 Papier Scharen Pennen 6. Didactische werkvormen Instructie Lezen van gedichten en limericks Bekijken van filmpjes Tonen van Makelaarsetalage Interactie Bespreken van diverse gedichten, limericks en filmpjes 5

6 Bespreken van resultaten uit opdrachten en onderzoek Opdrachtvormen Schrijven van een limerick Ontwerpen van skyline met tekst van limerick Maken van lijst met kenmerken van gedicht Samenwerkingsvormen Maken van een plattegrond met geschreven woorden Spelvorm Poëziemakelaartje: verkopen van gedichten met zelfbedachte dichtregels Spelen van Monopolie n.a.v. spel: Alleen in mijn gedichten kan ik wonen 7. Projectplanning Introductie project: 30 minuten Filosofisch gesprek: 1530 minuten Deelopdracht 1: 90 minuten Deelopdracht 2: 90 minuten Deelopdracht 3: 90 minuten Dichter/schrijver in de klas: 60 minuten 8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Aansluitend op deelopdracht 1 bestaat de mogelijkheid de Centrale bibliotheek te bezoeken met als doel daar in de werkplaats een 3D skyline te maken met 3D letters. Aansluitend op deelopdracht 2 bestaat de mogelijkheid Museum Meermanno te bezoeken met als doel daar in de werkplaats een verhuiskaart te maken met contrastrijke techniek. 9. Kunstenaar in de klas Informatie volgt binnenkort. 10. Nederlandse taal in het project Vaktaal Begrippenlijst Limerick Nederlandse taal Hypotheek Makelaar 11. Gerelateerde leergebieden Geschiedenis, beeldende kunst. 6

7 12. Bronnen Gedicht over wonen van Ingmar Heytze: Wooningloze (1941) van Jan Jacob Slauerhoff. De Dapperstraat van J.C. Bloem: Paulus Potterstraat van Adriaan Bontebal: variaties op het gedicht van J.C. Bloem. ritme of metrum: Limerick schrijven: Trashtown van Nico Lootsma: Skyline van Cecilie Bjorgas Jordheim: De huizen in de binnenstad (1969) van Willem Wilmink Poëziespel: Jet H.H. Crielaard 13. Tijdlijn Prehistorie 50 v. C 3000 v. C. 500 na C nu J.C. Bloem Adriaan Bontebal Cecilie Bjorgas Jordheim 14. Beoordelen Voor het beoordelen van de leerlingprestaties kunt u gebruikmaken van het beoordelingsformulier voor leerkracht en leerling. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor het gebruik van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De beoordelingsformulieren voor leerkracht en leerling en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u onder hoofdstuk 18. 7

8 15. Promotie Aansluitend op deelopdracht 2 kunnen ouders en medeleerlingen uitgenodigd worden voor een open poëziedag als in 'open huizendag'. De gedichten en de plattegronden die de leerlingen maken kunnen bekeken worden en gekocht worden met dichtregels van de kopers.voorafgaand aan deze activiteit moeten uitnodigingen verstuurd worden met daarop duidelijk geformuleerd dat alleen betaald kan worden met dichtregels. 16. Van de Haagse collega s Informatie volgt binnenkort. 17. Ouderbetrokkenheid Let op dat u bijtijds begeleiding regelt voor een eventueel museumbezoek. 18. Bijlagen 8

9 Bijlage 1: Limerick De limerick bestaat uit 5 regels. Regel 1, 2 en 5 rijmen op elkaar en bestaan tevens elk uit 9 lettergrepen. Regel 3 en 4 rijmen op elkaar en bestaan tevens elk uit 5 lettergrepen. De limerick begint vaak met 'Er was eens' en er komt een onderwerp en een plaatsnaam in voor (dus bijvoorbeeld: Er was eens een koe uit ZuidLaren). De clou zit vaak in de laatste regel. Bijlage 2: Makelaarsetalage 9

10 Bijlage 3: Zo maak je een huis van een gedicht 10

11 Bijlage 4: Spelregels Alleen in mijn gedichten kan ik wonen Instructies voorafgaand aan het spelen van het spel 'alleen in mijn gedichten kan ik wonen'. Voorafgaand aan het spel is het de bedoeling dat de leerlingen het spel afmaken, om te kunnen spelen met geld, quizvragen en gedichten van dichters naar wie de straten genoemd zijn. 1. De leerkracht verdeelt de straatnamen over 22 leerlingen die elk 6 gedichten zoeken van de dichter naar wie de straat genoemd is. Tip: google op de naam van de straat met het woord 'poëzie', bijvoorbeeld: voor Jansenstraat wordt de zoekopdracht 'jansen poëzie', zoek van deze dichter zes gedichten en print die uit. Zoeken in de bibliotheek, en het gedicht kopiëren kan natuurlijk ook. Knip de gedichten uit, en vouw een huis van ze op de manier zoals aangegeven op het bijgesloten instructievel 'zo maak je een huis van een gedicht'. 2. De overige leerlingen maken vragen voor op de 16 vraagtekenkaarten en 16 boekenbonkaarten die op het bord gelegd worden (en schrijven die op de frefab kaartjes). De vragen zijn m.b.t. de dichters die in het spel genoemd worden. Bijvoorbeeld: In welk jaar is Tjitske Jansen geboren? Of:hoe heet het eerste boek van Frank Koenegracht? Door te lezen over de dichters op internet en in dichtbundels en biografieën in de bibliotheek, vergaren de leerlingen hun informatie over de dichters en hun achtergronden. 3. De leerlingen kunnen kennis maken met het werk van Nico Lootsma, beeldend kunstenaar die zelf geld ontwerpt voor zijn imaginaire stad 'trashtown', en laten zich inspireren door zijn werk bij het maken van het geld voor het spel 'alleen in mijn gedichten kan ik wonen'. Als er geen tijd is voor het maken van geld, dan is het mogelijk het geld uit de bijlage te reproduceren met een printer. Spelregels en benodigdheden 'alleen in mijn gedichten kan ik wonen'. Benodigdheden: 8 pionnen 28 eigendomsbewijzen 32 gedichten 16 vraagtekenkaarten 16 boekenbonkaarten 2 dobbelstenen speelgeld Bankbiljetten: 25 x 1, x 5, x 10, x 20, x 50, x 100, x 500, 00 (Als er geen tijd is om het geld zelf te maken, dan is het mogelijk het prefabgeld in de bijlage te kopieren en uit te knippen). 11

12 Schud de boekenbonnen en leg ze (goede kant omlaag), op het vakje met de boekenbonafbeelding in het midden van het spelbord. Schud de vraagtekenkaarten en leg ze (goede kant omlaag), op het vakje met het vraagtekengezicht in het midden van het spelbord. Spreek samen af wie de bankier wordt. De bankier beheert en regelt: Het geld van de bank Gedichten Eigendomsbewijzen Veilingen De bankier kan ook meespelen, maar moet z'n eigen bezittingen apart houden van de spullen van de bank. Elke speler kiest een pion en zet die op BEGIN. Leg de dobbelstenen naast het bord. Het spel: Verplaats je pion over het bord en koop zoveel mogelijk bezittingen(straten, musea en ook Koninklijke Bibliotheek en Centraal Boekhuis). Hoe meer je er hebt, des te meer huur krijg je. Wanneer jij de laatste speler bent die geld heeft als alle andere spelers failliet zijn, dan win je. Wie begint? Elke speler gooit de twee witte dobbelstenen. Wie het hoogst gooit, die begint. Als je aan de beurt bent 1. Gooi de twee witte dobbelstenen. 2. Verplaats je 'pion' het gegooide aantal vakjes vooruit. 3. Waar ben je op geëindigd? Zoek het op in het hoofdstuk DE BORDVAKJES. 4. Als je dubbel gooit, gooi je nog eens en mag je nog eens verplaatsen. Let op! Als je in één beurt drie keer achtereen dubbel gooit, dan moet je naar 'het donker'. 5. Je beurt is voorbij en de speler links van je is aan de beurt. DE BORDVAKJES Straten Onverkochte straten Als je eindigt op een straat die nog niet verkocht is, dan koop je die en kies je een gedicht van de dichter naar wie de straat is genoemd. Wil je de straat kopen? Dan betaal je de op het vakje aangegeven prijs en krijg je het eigendomsbewijs en gedicht. Wil je de straat niet kopen? Dan moet de bankier de straat veilen. Het bieden begint bij 10. Alle spelers mogen bieden. De hoogste bieder krijgt de straat en een gedicht van de dichter naar wie de straat genoemd is. 12

13 Verzamel complete kleursets om huizen te bouwen. Je kunt pas huizen bouwen wanneer je een complete kleurset hebt. *De huur voor iedere straat wordt hoger zodra je een hele set hebt. * Als je huizen koopt (en vouwt van de gedichten die bij de straten horen), dan gaat de huur nog verder omhoog. Musea Onverkochte musea Als je eindigt op een onverkocht museum, dan koop of veil je het. Wil je het museum kopen? Betaal de op het vakje aangegeven prijs en je krijgt het eigendomsbewijs. Wil je het museum niet kopen? Dan moet de bankier het vakje veilen. Het bieden begint bij 10. Alle spelers mogen bieden. Verkochte musea Als je eindigt op een museum dat iemand gekocht heeft, dan betaal je hem of haar huur. De huur is afhankelijk van het aantal musea dat de eigenaar heeft. Musea Huur Koninklijke Bibliotheek of Centraal Boekhuis Onverkochte Koninklijke Bibliotheek (KB) of Centraal Boekhuis (CB) Als je eindigt op KB of CB die of dat nog niet verkocht is, dan is kopen of veilen verplicht. Wil je KB of CB kopen? Betaal de op het vakje aangegeven prijs en je krijgt het eigendomsbewijs. Wil je KB of CB niet kopen? Dan moet de bankier het vakje veilen. Het bieden begint op 10. Alle spelers mogen bieden. Verkochte Koninklijke Bibliotheek (KB) of Centraal Boekhuis (CB) Als je eindigt op KB of CB dat iemand al gekocht heeft, dan betaal je hem of haar huur. Gooi de dobbelstenen opnieuw om de huur te bepalen. Als de eigenaar één van de twee heeft, dan is de huur vier keer het aantal ogen van de dobbelsteenworp. Als de eigenaar zowel KB als CB heeft, dan is de huur tien keer het aantal ogen van de dobbelsteenworp. Actievakjes BEGIN Als je pion tijdens het verplaatsen op of over BEGIN komt, dan krijg je 200 van de bank. Boekenbon Vraagtekenkaartjes Pak de bovenste kaart van de boekenbonstapel en beantwoordt de vraag op de kaart. Bij een goed antwoord ontvang je 100, bij een fout antwoord moet je 100 betalen aan 'de pot'. Stel de vraag op de kaart aan een door jou gekozen medespeler. Bij een fout antwoord moet hij of zij naar een door jou aangewezen vakje, bij een goed antwoord mag de speler jou een vakje aanwijzen waar je naartoe moet. 13

14 Literaire prijs Het donker Als je op dit vakje landt, dan win je een literaire prijs, die inhoudt dat je al het geld uit de pot mag hebben. Als je op het vakje 'het donker' landt, dan moet je of 100 betalen of je moet met de dobbelstenen het zelfde aantal ogen gooien om door te mogen. Hoe kom ik weer uit Het donker? Er zijn 3 mogelijkheden: 1. Betaal 50 aan het begin van je volgende beurt en gooi en verplaats je pion. 2. Gebruik een kaart met Verlaat Het donker zonder betalen aan het begin van je volgende beurt. Je kunt zo'n kaart ook kopen van een andere speler. Leg de kaart onderaan de stapel terug, gooi en verplaats je pion. 3. Gooi dubbel als je weer aan de beurt bent. Als je dubbel gooit ben je vrij. Gebruik je worp om te verplaatsen. Je mag maximaal 3 beurten proberen dubbel te gooien. Als je de derde keer nog niet dubbel gooit, betaal je 50 en je gebruikt je laatste worp om te verplaatsen. Bouwen Huizen bouwen Zodra je een complete kleurset hebt, kun je huizen gaan kopen. Wacht daarmee tot je aan de beurt bent. Betaal de bank de op het eigendomsbewijs aangegeven kostprijs, lees het gedicht voor dat op het te vouwen huis staat, volg de vouwinstructies voor het vouwen van een huis en plaats het huis op het vlak boven de straat die de naam draagt van de dichter wiens gedicht je voorgelezen hebt. Je kunt maar 1 huis per straat hebben. Je mag niet bouwen op een straat als er een straat in het kleursetje met hypotheek belast is. Veilingen Als je op een onverkochte straat, museum of leesbevorderende organisatie eindigt en je wilt niet kopen, dan moet de bankier het vakje veilen. 1. De bankier start de veiling door het vakje aan te bieden voor Iedereen kan dit bod verhogen met b.v. 1 (ook de bankier en de speler die op het vakje eindigde). 3. De hoogste bieder wint de veiling, betaalt het geboden bedrag aan de bank en krijgt het eigendomsbewijs. En als niemand het wil? Geen probleem, niemand betaalt iets en het spel gaat verder. Deals sluiten en onderhandelen Je kunt op elk moment met andere spelers onderhandelen om dingen te kopen, verkopen of ruilen. Je moet alle gebouwen op een straat verkopen voordat je die kunt verkopen op ruilen. Je kunt geen gebouwen aan andere spelers verkopen. 14

15 Je kunt bezittingen ruilen voor geld, andere bezittingen en voor Verlaat het donker zonder betalen kaarten. De prijs wordt bepaald door de spelers die de deal sluiten. Bezit waar hypotheek op rust kan verhandeld worden tegen een samen overeengekomen prijs. De nieuwe eigenaar moet nu een van deze dingen doen: Of de hypotheek aflossen(betaal de bank de afloskosten). Of de hypotheek behouden (betaal de bank nu alleen 10% van de hypotheekwaarde). Help! Ik kan niet betalen! 1. Probeer aan geld te komen. Als je moet betalen, maar geen geld genoeg hebt, kun je aan geld komen door huizen te verkopen en/ of door hypotheek op bezittingen te nemen. Huizen verkopen Verkoop huizen aan de bank voor de helft van de kostprijs. Huizen van een kleurgroep moeten gelijkelijk verkocht worden. Hypotheek nemen Om hypotheek op een vakje te nemen, moet je eerst alle gebouwen van de hele kleurset voor de halve kostprijs aan de bank verkopen. Voor een hypotheek draai je nu het eigendomsbewijs om en je krijgt de hypotheekwaarde op de achterkant van de bank. Om een hypotheek af te lossen, betaal je de afloskosten (hypotheekwaarde + 10%) aan de bank. Daarna mag je de kaart weer goed om leggen. Je kunt geen huur innen voor de grond waar de hypotheek op rust. Maar je mag wel de verhoogde huur blijven vragen voor straten zonder hypotheek in de kleurset. De verhoogde huur op musea en leesbevorderende organisaties werkt hetzelfde. 2. Als je nog steeds schulden hebt, ga je failliet en je speelt niet meer mee. Moet je een andere speler betalen? Geef hem/haar eventuele Verlaat het donker zonder betalen kaarten en al je verhypothekeerde bezittingen. De nieuwe eigenaar moet nu meteen: Of de hypotheek aflossen (betaal de bank de afloskosten). Of de hypotheek behouden (betaal de bank nu alleen 10% van de hypotheekwaarde). Moet je de bank betalen? Geef al je bezittingen terug aan de bank. Alle hypotheken owrden opgeheven. Al je bezittingen moeten direct geveild worden. Leg eventuele Verlaat het donker kaarten onderaan de stapel. De overige spelers spelen door totdat nog maar één speler over is. Dat is de winnaar! 15

16 Bijlage 5: Benodigdheden voor het spel Boekenbonkaartjes Geld: alleen in mijn gedichten kan ik wonen Kaartjes literatuurmakelaartje Bord literatuurmakelaartje Straatkaartjes Vraagtekenkaartjes Hypotheekoverzicht 16

17 Beoordelingsmodel In te vullen door de leerkracht Naam leerling: Groep: School: Datum: Discipline: Project: ± nvt 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat De samenhang tussen de verschillende fases in het creatief proces Toelichting: Zeggingskracht Resultaat en Presentatie De zeggingskracht van het werk en de wijze van presenteren Toelichting: Reflectie Zinvol mondeling/schriftelijk reflecteren op Oriëntatie, Onderzoek, Resultaat en Presentatie Toelichting: Attitude Concentratie, doorzettingsvermogen, inzet, nieuwsgierigheid en samenwerking Toelichting: Tops Het volgende is echt goed gegaan: Tip Wat zou kunnen verbeteren: 17

18 Beoordelingsmodel In te vullen door de leerling Naam leerling: Groep: School: Datum: Discipline: Project: Resultaat en Presentatie Hoe vind je het resultaat en hoe vind je je presentatie ervan? nvt Toelichting: Ik vind het resultaat , omdat en de presentatie vind ik , omdat Onderzoeken Hoe heb jij je onderzoek aangepakt en in hoeverre is je dat gelukt? nvt Toelichting: Ik heb gekozen voor omdat, Reflectie Hoe waren je antwoorden op de reflectievragen? nvt Toelichting: Werkhouding Hoe ging het werken aan je opdracht? nvt Toelichting: Tops en Tips Wat ging erg goed en wat kan beter? Tops: Tips: Extra Is er nog iets wat je wilt opmerken? Wat betekenen de smileys? goed of uitstekend ruim voldoende voldoende nog geen voldoende 18

19 Toelichting op het beoordelingsmodel 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat Hier beoordeelt u de samenhang tussen de verschillende stappen uit het creatief proces. De leerling heeft zich met de groep georiënteerd op het project, o.a. door deelname aan het filosofisch gesprek. De leerling heeft in totaal drie onderzoekjes uitgevoerd. De leerling heeft een product gemaakt of resultaat bereikt. 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie Hier beoordeelt u de zeggingskracht van het gemaakte product of het bereikte resultaat. De zeggingskracht wordt bepaald door de combinatie van de keuze en toepassing van de: 1. Betekenis: datgene wat het product uitdrukt, dat wat het betekent: het verhaal/de voorstelling. Het gaat om de betekenis die de leerling wil uitdrukken, maar ook om de betekenis die de beschouwer aan het beeld geeft. 2. Vorm: de vormgevingselementen die het resultaat bepalen: ruimte, kleur, textuur, compositie, vorm(soorten), herhaling, contrast, frasering, articulatie, etc. 3. Materiaal en techniek: het gebruik van de materialen, technieken, apparatuur, voorwerpen, attributen, belichting, geluid, kostuums, grime, decorstukken, instrumenten, etc. 3. Reflectie Bij elke stap van het creatief proces komt reflectie aan bod. Dat kan in de vorm van vragen die de leerling mondeling beantwoordt, een gesprekje of een schriftelijk verslag. Ook de zelfbeoordeling van de leerling kunt u hierin meenemen. 4. Attitude Hier beoordeelt u de verschillende aspecten van de werkhouding van de leerling: de concentratie, het doorzettingsvermogen, de inzet, de nieuwsgierigheid en de mate van samenwerking. 5. Tops Er zijn altijd positieve opmerkingen te plaatsen. Noem er twee. 6. Tip Noteer hier een aandachts of verbeterpunt. Dat kan over alle bovenstaande beoordelingspunten gaan. 19