PROJECTBESCHRIJVING ECHT IETS VOOR MIJ

Transcriptie

1 PROJECTBESCHRIJVING ECHT IETS VOOR MIJ Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 7 en 8 Maart 2016

2 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Beeldend Thema Identiteit Groep 7 en 8 Maart 2016 Deze projectbeschrijving wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op voor de nieuwste versie. Hierbij treft u een projectbeschrijving: waarmee u een project van 6-8 lessen van 45 min. kunt uitvoeren; waarin veel ruimte is voor uw eigen inbreng; waarop u uw lesvoorbereidingen kunt baseren. De structuur van de projectbeschrijving is gebaseerd op het doorlopen van het creatief proces. Na de introductie van het project oriënteert de leerling zich op de inhoud van het thema en doorloopt drie deelopdrachten waarin de leerling steeds onderzoekt, uitvoert, presenteert en evalueert. Bij elke stap van het creatief proces zijn reflectievragen geformuleerd. Maak hieruit een keuze of formuleer zelf passende vragen. 2

3 ECHT IETS VOOR MIJ 1. Introductie van het project Het project kan op verschillende manieren worden geïntroduceerd: N.B.: Bij de introductie van het project bestaat de mogelijkheid om de museumles Laat je zienin het Gemeentemuseum Den Haag of de museumles Echt iets voor mij (Voorstellen in beeld) in het Mauritshuis te volgen (zie informatie voor de leerkracht). Het is ook mogelijk om te starten met het werk Exactitudes van Ari Versluis en Ellie Uyttenbroek. Deze fotografen hebben jarenlang allerlei groepen mensen gefotografeerd die een bepaalde stijl hebben en deze groepen geclusterd. Het werk toont dat de unieke stijl, die mensen denken te hebben, soms helemaal niet zo uniek is. In hun fotografisch werk vind je een spanning tussen het individu en de groep. Op het digibord wordt naar een aantal fotoseries van Ari en Ellie gekeken. Wat zijn de overeenkomsten tussen de mensen binnen één serie? Wat zijn de verschillen? Springt er iemand uit of juist niet? Wat voor gevoel geeft het je als je hier naar kijkt? Waarom hebben de fotografen de series op deze manier samengesteld? 2. Oriëntatie 2.1. Het filosofisch gesprek Voer met de kinderen een (filosofisch) gesprek over uniek zijn en stijl aan de hand van (een aantal van) de volgende vragen. Wat is uniek? Is iedereen uniek? Als je bij een groep hoort, kun je dan nog uniek zijn? Waarom wil iemand uniek zijn? Zegt uniek willen zijn iets over iemands identiteit? Stel dat de hele klas dezelfde kleren aantrekt, zijn jullie dan allemaal hetzelfde, allemaal uniek? Wat is een stijl? Wat zegt jouw stijl over iemands identiteit? Als je je stijl verandert, ben je dan ook iemand anders? 3

4 2.2. Oriëntatie op het thema De leerlingen doen een zelfstudie door zichzelf goed te bekijken in de spiegel en/ of een brief aan zichzelf te schrijven: 1. Laat de leerling zichzelf in de spiegel bekijken. Vraag hen verschillende poses aan te nemen en diverse gezichtsuitdrukkingen uit te proberen. 2. Laat hen in tweetallen de ontdekkingen bespreken: wat valt je op, zie je dingen die je nog nooit had gezien? 3. Bespreek vervolgens plenair een aantal interessante uitkomsten. 4. Geef de leerlingen de opdracht om een brief aan zichzelf te schrijven. Vertel hen dat ze een brief schrijven vanuit de toekomst (bijvoorbeeld 20 jaar later). Ze vertellen aan zichzelf nu hoe ze dan zijn. Laat hen rekening houden met vragen als: Hoe zie ik er dan uit? Wat voor werk doe ik dan? Waar woon ik? Woon ik alleen of woon ik met iemand samen? Etc. Reflectievragen Oriëntatie ECHT IETS VOOR MIJ Wat zie je als je in de spiegel kijkt? Als je lang kijkt, zie je dan opeens andere dingen dan als je even een blik werpt in de spiegel? Ben je over 20 jaar heel anders dan nu denk je? Hoe denk je dat je dan bent? Wat vond je een leuke pose om aan te nemen? Waarom? Welke gezichtsuitdrukking vond je interessant? Waarom? Etc. 3. Deelopdracht 1: Ja, dat ben ik 3.1. Onderzoek Ja, dat ben ik 1. Toon de leerlingen een PowerPoint (zie informatie voor de leerkracht) van verschillende zelfportretten uit de kunst. 2. Voer een gesprek met de leerlingen over de verschillende zelfportretten. Welke techniek(en)/ materialen heeft de kunstenaar toegepast? Wat voor personen denk je te zien (stemming, karakter, enz)? Wat voor voorwerpen en kleding zie je en wat vertelt dit over de geportretteerde? Is dit bewust zo gedaan? Wat zijn de verschillen tussen de portretten en wat de overeenkomsten? Reflectievragen Onderzoek Ja, dat ben ik Waarin verschillen en lijken de zelfportretten op de kunstenaar? Waarin lijken jullie werken op elkaar? Waarin verschillen ze? Welke manier van werken bij de kunstwerken die je zag, vind je interessant? Waarom? Hoe was het om jezelf te schetsen en/of schilderen? Etc. 4

5 3.2. Uitvoeren Ja, dat ben ik Leerlingen maken vervolgens een zelfportret: 1. Laat de leerlingen op school of thuis een selfie maken waarbij het hoofd en de schouders zichtbaar moeten zijn. De leerlingen kunnen dat doen met bijvoorbeeld een telefoon of de leerkracht kan deze van de leerlingen maken. De foto wordt vervolgens uitgeprint. Laat de leerlingen bij het maken van de selfie nadenken over achtergrond, kleding, hoe je gaan staan, welke gezichtsuitdrukking, etc. Kortom: hoe willen ze zichzelf presenteren, en waarom? 2. Vervolgens werken de leerlingen deze foto-selfie uit in een schets of schilderij. Nemen ze de selfiefoto exact over of brengen ze toch veranderingen aan? Reflectievragen Uitvoeren Ja, dat ben ik Waar lette je op bij het maken van de selfie: wat vond je moeilijk/makkelijk? Waar zie je jouw eigen stijl terug in jouw werk? Heb je veranderingen aangebracht in je schets/ schilderij ten opzichte van je foto-selfie? Waarom wel/ niet? Etc Presenteren Ja, dat ben ik De werkstukken kunnen op verschillende manieren gepresenteerd worden: Maak een overzicht in de klas van het gemaakte werk (met of zonder foto). Laat de leerlingen hun eigen werk presenteren aan hun klasgenoten. Organiseer een tentoonstelling in school van het werk met de foto erbij. Fotografeer het gemaakte werk en maak er een portrettengalerij van op de website van de school. Reflectievragen Presenteren Ja, dat ben ik Welke zelfportretten vind je goed gelukt? Waarom? Hoe ging het presenteren van je werk? Wat is de beste plek in school om jouw zelfportret op te hangen? Waarom? Hoe was het om elkaars werk te beoordelen? Waar letten jullie op? Etc. 5

6 3.4. Evalueren Ja, dat ben ik Bespreek met uw leerlingen het doorlopen proces: Wat heb je geleerd, wat je nog niet wist? Hoe was het om jezelf af te beelden? Wat vond je het meest geslaagde zelfportret? Had je genoeg handvatten van andere kunstenaars om tot een goed zelfportret te kunnen komen? Vond je het makkelijk om een zelfportret te maken? Waarom? Lukte het goed om de vorm van je gelaat af te beelden? Hoe kwam dat? Wat heb je geleerd over het zelfportret? Wat zou je nog willen aanpassen aan je zelfportret? Wat wil je nog leren over het zelfportret? Welk onderdeel (onderzoek/uitvoering/presentatie) ging goed? Waarom? Is alles gelukt wat je vooraf bedacht hebt? Ben je het eens met de opmerkingen van je medeleerling(en) over jouw werk? Waarom? 4. Deelopdracht 2: Mijn piece 4.1. Onderzoek Mijn piece N.B.: Voorafgaand aan deelopdracht 2 kan een graffitikunstenaar als kunstenaar in de klas komen om over zijn werk te vertellen en met beeldmateriaal de verschillende stijlen en technieken van het graffitispuiten uit te leggen. Ook kan hij een korte demonstratie geven. Bijvoorbeeld Davy de Ronde (Color Galore, en ) 1. Laat de leerlingen een bijnaam voor zichzelf bedenken die iets over het karakter van de leerling zegt. 2. Graffitikunstenaars gebruiken vaak een bijnaam als tag, hun handtekening die ze overal achter laten. Bekijk met de leerlingen verschillende tags en pieces (grotere, met kunstzinnig gevoel uitgevoerde afbeeldingen)) op het internet. 3. Geef de leerlingen de opdracht om thuis, onderweg, in de wijk etc. te kijken naar verschillende tags en pieces. Wat voor verschillende soorten zijn er? Wat voor kenmerken hebben die tags en pieces? Laat hen goed op de vorm, de overlapping en de kleur van de letters letten. Instrueer de leerlingen om een piece te ontwerpen aan de hand van hun eigen verzonnen bijnaam. Laat hen daarbij letten op de stijl, kleur, typografie etc. De piece moet iets vertellen over de identiteit en het karakter van de leerling. Reflectievragen Onderzoek Mijn piece Wat heb je ontdekt over de verschillende pieces in jouw omgeving? Waren er veel dezelfde? Welke tags en pieces in jouw omgeving spraken je aan? Waarom? Wat vertelt de bijnaam / tag-naam over jou? Wat zegt het ontwerp over jou? (kleur, grootte, manier van schrijven> vast, los etc.) Heb je een inspiratiebron? Een tag waarop jouw ontwerp is gebaseerd? Etc. 6

7 4.2. Uitvoeren Mijn piece De leerling kiest in overleg met de kunstenaar / leerkracht een ontwerp en werkt de piece op canvas uit met een (graffiti)stift. 1. De leerling ontwerpt een achtergrond op canvas. 2. Hij schets met potlood de letters van de piece op canvas. 3. Hij werkt de piece verder uit met verschillende kleuren (graffiti-)stiften. Reflectievragen Uitvoeren Mijn piece Welke stijl past het best bij jouw piece? Welke kleuren passen/ kleur past het best bij jouw tag? Hoe zorg je ervoor dat je tag helemaal op het karton/hardboard past? Wat heeft de achtergrond te maken met je tag? Hoe heb je gezorgd dat de letters goed leesbaar zijn? Etc Presenteren Mijn piece De werkstukken kunnen op verschillende manieren gepresenteerd worden: In de klas komt een groepstag/ piece te hangen. Op een groot stuk hardboard schrijft iedereen zijn tag. De pieces worden gefotografeerd, ingescand en met een schoolfoto geplaatst op een webpagina van de school. Tweetallen interviewen elkaar. De pieces worden op het digibord geplaatst en de leerlingen vertellen over elkaars werk in het interview. Reflectievragen Presenteren Mijn piece Wie heeft welke piece gemaakt? Hoe zie je dat? Is het gelukt om een piece te maken, zoals je het in je hoofd had? Hoe verliep het interview met het andere tweetal? Hoe kwam dat? Ben je dingen te weten gekomen over het tweetal die je nog niet wist? Welke? Etc. 7

8 4.4. Evalueren Mijn piece Bespreek met uw leerlingen het doorlopen proces: Was je ergens door verrast of verbaasd? Wat heb je geleerd? Wat vond je het makkelijkst/moeilijkst om te doen? Hoe vond je het om een eigen piece te bedenken? Wat had je van te voren bedacht wat je nu ook uitgevoerd hebt? Wat heb je nieuw ontdekt en bedacht tijdens het werken? Hoe vond je het om je werk aan de andere kinderen te laten zien? Waarom? Wat vond je het spannendste van deze opdracht? Welk onderdeel (onderzoek/uitvoering/presentatie) ging goed? Waarom? Is het gelukt wat je vooraf bedacht/wilde? Wat heb je geleerd bij deze opdracht wat je van tevoren nog niet wist? Etc. 5. Deelopdracht 3: Even voorstellen 5.1. Onderzoek Even voorstellen De leerlingen maken een uitgebreide profielschets van zichzelf: 1. Laat een PowerPoint (zie Informatie voor de leerkracht ) van collagetechnieken en moodboards (leg uit wat een moodboard is) zien. 1. Ga met de leerlingen in gesprek over het moodboard. Bespreek de verschillende technieken en leg een link tussen moodboards in de mode en de beeldende kunst. 2. Geef de leerlingen de opdracht om een uitgebreide profielbeschrijving van zichzelf te geven met alles wat anderen van hem moeten weten. Voorbeeldvragen zijn: Wie ben je?, Waar woon je?, Wat draag je het liefst?, Wat is je lievelingseten?, Wat is je lievelingskleur?, Wat zijn je hobby s? Je zou me kunnen omschrijven als etc. 4. Instrueer de leerlingen afbeeldingen te verzamelen over wat de leerling inspireert en wat iets zegt over de leerling. Suggesties voor bronnen zijn: tijdschriften, internet, boeken, reclamefolders etc. Reflectievragen Onderzoek Even voorstellen Wat is een moodboard? Hoe kun je met een moodboard iets vertellen over jezelf? Etc Uitvoeren Even voorstellen De leerling stelt zichzelf voor aan zijn toekomstige brugklas aan de hand van een moodboard: Iedere leerling krijgt een stevig papier (A3)/schilderdoek/karton. De leerling sorteert al het verzamelde materiaal en maakt een selectie. De keuze van het materiaal moet zonder woorden iets vertellen over de identiteit van de leerling. De leerling bevestigt het gekozen materiaal op het papier/karton/schilderdoek. Een foto van de piece en het eerder gemaakt zelfportret worden opgenomen in het moodboard. 8

9 Reflectievragen Uitvoeren Even voorstellen Welke afbeeldingen heb je gekozen en waarom? Wat zien we terug van jouw identiteit (zowel innerlijk en uiterlijk) in je moodboard? Wat moeten iedereen over jou weten als je je voorstelt in de brugklas? Valt je iets op over jezelf dat je eerder nog niet was opgevallen? Was het moeilijk of juist makkelijk om op deze manier over jezelf te vertellen? Wat zou je een volgende keer misschien anders doen? Etc Presenteren Even voorstellen De werkstukken kunnen op verschillende manieren gepresenteerd worden: 1. Maak een tentoonstelling van alle moodboards in de klas. 2. Leid ouders/familie en/of andere klassen rond langs het gemaakte werk. 3. Laat de leerlingen een gedicht schrijven over zichzelf passend bij het moodboard en laat hen dit gedicht voordragen. Reflectievragen Presenteren Even voorstellen Hoe was het om een gedicht bij je werk te verzinnen? Als je je moodboard vergelijkt met je buurman/buurvrouw? Wat valt je dan op? Herkende je familie jou meteen in jouw moodboard? Hoe kwam dat? Vond je het spannend om jezelf voor een grote groep mensen te presenteren? Waarom? Etc Evalueren Even voorstellen Bespreek met uw leerlingen het doorlopen proces: Wat ben je te weten gekomen over jezelf tijdens het hele project? Ben je misschien iets te weten gekomen van je medeleerlingen dat je niet wist? Wat vond je van de opdrachten? Waarom? Wat wist je nog niet over moodboards wat je nu wel weet? Welk moodboard vond je het meest geslaagd? Waarom? Welke materialen waren heel erg belangrijk voor jouw moodboard? Waarom? Lukte het goed om over je eigen werk te vertellen? Welk onderdeel (onderzoek/uitvoering/presentatie) ging goed? Waarom? Is het gelukt wat je vooraf bedacht/wilde? Wat heb je geleerd bij deze opdracht wat je van tevoren nog niet wist? Wat vind je het meeste over jezelf zeggen: een moodboard, een zelfportret of eenpiece? Waarom? 9

10 6. Algemene beoordeling Voor het beoordelen van de leerlingenprestaties kunt u gebruik maken van het beoordelingsformulier voor leerkracht en leerling. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingenprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor leerlingen vanaf groep 5 of 6 is een zelfbeoordelingsformulier beschikbaar. U kunt zelf inschatten in hoeverre uw leerlingen in staat zijn het formulier te gebruiken. Voor het gebruiken van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De formulieren en toelichting vindt u onder hoofdstuk 18 van Informatie voor de leerkracht. 10