Chemical Leasing in de textiel-, hout- en meubelsector Suspro-sessie 20/1/2011
Chemical Leasing in een notendop Principe Doelen/ Baten Chemical Leasing is een dienstengeoriënteerd business model. Het stuurt aan op nieuwe vormen van betaling voor chemische stoffen die de economische belangen van alle partners richten op de optimalisatie van processen en de reductie van het verbruik van chemicaliën. Milieu Reductie van emissies/afval/energie Economisch Kostenreductie/ toegevoegde waarde voor alle partners Afval Luchtverontreiniging Energieverbruik Watervervuiling Kosten anderen Kosten gebruikers Kosten leverancier Actoren 2 Leverancier/ producent stof Gebruiker stof Leverancier uitrusting Recyclage/afval bedrijven Anderen
Betaling voor de functie van stoffen Producent/leverancier chemische stof Leasing levert stoffen en know-how aan de gebruiker van stoffen Betaling niet voor de stof zelf, maar voor de functionaliteit (bv. niet per ton gebruikt solvent, maar voor de oppervlakte gereinigd metaal) 3 De hoeveelheid geproduceerde stof zal afnemen naarmate het volume aan chemische stof verandert van een verdienfactor ( hoe meer je verkoopt, hoe meer je verdient ) naar een kostenpost ( minder is meer )
Toegevoegde waarde creëren: voorbeeld voor leverancier stof Gebruiker vraagt reiniging van 2 miljoen stalen buizen Chemische producent met klassieke aanpak 100 t solvent verkocht = 100,000 omzet 100 t production = 80,000 var. kost = 10,000 vaste kost Resultaat 10,000 netto winst Chemische producent met Chemical Leasing Door optimalisatie proces is maar 60 ton solvent nodig Leasing rate 0.04 per buis Leasing inkomen = 80,000 omzet 60 t productie = 48,000 var. kost = 10,000 vaste kost Resultaat 22,000 netto winst 4 Toegevoegde waarde: 12.000 netto winst
Hoe toegevoegde waarde creëren: voorbeeld voor gebruiker stof Gebruiker vraagt reiniging 2 miljoen buizen Gebruiker stoffen met klassieke aanpak Gebruiker stoffen met Chemical Leasing Kost om 100 t solvent te kopen = 100.000 Kost om 60 t solvent te leasen = 80.000 Toegevoegde waarde: 20.000 5
Concept Chemical Leasing ChL is een op diensten gebaseerd business model dat de focus verschuift van een streven naar toenemende verkoop van chemicaliën naar een streven naar meerwaarde. De producent verkoopt voornamelijk de functies die chemicaliën kunnen vervullen; functionele eenheden zijn dan ook de basis van de betalingsovereenkomst. 6
Verschillende modellen Model A Model B Model C Stof levert specificaties product Leverancier stoffen Oplossing Leverancier stoffen Leverancier stoffen Gebruiker Gebruiker Leverancier uitrusting Gebruiker Gebruikte stof Twee partners: leverancier en gebruiker van chemicaliën De gebruiker betaalt voor de functie van de chemische stof Beide partners optimaliseren gebruik chemicaliën Kringloop wordt gesloten 7 Leverancier uitrusting Leverancier stof en producent uitrusting verbeteren samen efficiëntie De gebruiker betaalt voor de volledige oplossing en optimaliseert ze verder, samen met de twee andere partners Andere partners Een joint venture bundelt de belangen van partners en genereert synergieën De gebruiker heeft één verantwoordelijke partner en betaalt voor de totaaloplossing
Actoren die een rol kunnen vervullen Producent/leverancier van chemische stoffen Gebruiker Investeerders, overheid Leverancier van fabrieksuitrusting en machines Andere kennisleveranciers Afval ophaler/verwerker 8
Motivatie voor actoren 9
Verschillen met bestaande business modellen Chemical Leasing Betaling op basis van de functie van stoffen Kwaliteitscontrole inzake milieuprestaties Meer gedeelde verantwoordelijkheid/know-how met leverancier/producent voor toepassing Optimalisatie proces bij de gebruiker Toepassing stof onder voorwaarden gebruiker Chemical Leasing Y Y Y Y Y Klassieke Leasing Chemical Management Services Outsourcing N Y/N Y/N N N N N Y Y/N N Y/N N Y Y N Gedeelde financiële opbrengst Y N Y Y 10 Market Push Y N N N
Sterkte-zwakte analyse producent chemische stoffen Sterkten Valorisatie van de bestaande kennis Lange termijn relatie met de klant Rechtstreekse informatie betreffende de huidige & toekomstige noden van de klant Concrete aanknopingspunten voor innovatie, onderzoek en ontwikkeling Overproductie van chemische stoffen kan beter vermeden worden In aannemingscontract (verplichte) deling van kennis en zorgzaamheid voor de partij die de meeste kennis bezit Kansen Concurrentiële voordelen door het inzicht in de noden & plannen van de klant Innovatief en milieuvriendelijker imago van de sector op de markt Zwakheden Mogelijk negatief effect op toeleveringsketen stroomopwaarts (vb. bij de producent waar de distributeur aankoopt) Administratieve opvolging van de contractuele afspraken en controles van uitvoering van diensten & resultaat Mogelijke onduidelijke afspraken betreffende aansprakelijkheden Toewijzing van intellectuele eigendomsrechten bij innovaties Mogelijke lekken mbt vertrouwelijke bedrijfsinformatie Bedreigingen Grote schommelingen in de grondprijzen Opvolging van de prijsberekening per afgeleverde eenheid Kennislekken, problemen met vertrouwelijke informatie Verhoogde zichtbaarheid van de toegevoegde waarde Meer leveranciers voor dezelfde producten met eventuele concurrentiële nadelen wegens doorgeven van kennis Complexiteit van de overeenkomsten Noodzaak tot overeenkomsten per project 11
Sterkte-zwakte analyse gebruiker chemische stoffen Sterkten Kostenbesparing door minder gebruik van stoffen, energie, water, Optimaler gebruik van chemische stoffen resulteert in minder (gevaarlijk) afval, minder milieu-impact, Focus op kernactiviteit In aannemingscontract (verplichte) deling van kennis en zorgzaamheid voor de partij die de meeste kennis bezit Zwakheden Vermindering flexibiliteit bij de keuze of verandering van leverancier Minder voordeel uit concurrentie tussen leverancier Afsluiten van lange termijn contracten Mogelijke lekken mbt vertrouwelijke bedrijfsinformatie Administratieve opvolging van de contractuele afspraken en controles van uitvoering van diensten & resultaat Kansen Toegang tot bijkomende kennis Verminderde aansprakelijkheid Betere opleiding van de werknemers Betere/veiligere omgang met chemische stoffen Mogelijkheid tot technische en kwalitatieve verbetering Verminderde risico s voor milieu & gezondheid Professionalisering van de bedrijfsvoering door de noodzaak tot definiëren van kwaliteitstandaarden en productspecificaties 12 Bedreigingen Risico s die mogelijk voortkomen uit de veranderingen van het proces Problemen (lekken) in verband met het delen van kennis en intellectuele eigendom Verhoogde zichtbaarheid van de toegevoegde waarde Complexiteit van de overeenkomsten
Noodzakelijke voorwaarden Continue vermindering van impact op milieu en gezondheid Verbetering van gebruik van chemicaliën in functie van preventie en vermindering van risico s voor mens en milieu Voorkomen van vervangen van stoffen door andere stoffen met een hoger risico voor mens of milieu Verbetering van energie-efficientie bij gebruik van chemishe stoffen Transparante spreiding van risico s en verantwoordelijkheden tussen gebruiker en producent & correcte verdeling van economische voordelen tussen de partijen. Verbetering van materiaalmanagement door het creëren van minder en goed herwerkbare reststromen. Bereidwilligheid om systematisch opvolgen van de relevante data mogelijk te maken. 13
Criteria voor bepalen potentieel chemical leasing (bekeken vanuit eindgebruiker) Focus op kernactiviteiten, gekoppeld aan bedrijfsprocessen Identificeren van nevenactiviteiten, gekoppeld aan bedrijfsprocessen Inzage in kostenstructuur nevenactiviteiten, bepaald aan de hand van alle relevante elementen (chemische stof, energie, water, afval, ) Bepalen van haalbaarheid verbeteringen van nevenactiviteiten ifv versterken kernactiviteiten Identificeren van betrouwbare partners voor inkoop verbeterde nevenactiviteiten Bereidheid tot aangaan van lange termijn relatie tussen leverancier en gebruiker van chemische stoffen 14
Voorbeeld: Kraft - CIP (Cleaning in Place) Bouwstenen voor implementatie ChL Klantsegment: voor wie creëren we waarde? Waardepropositie: welke waarde leveren aan klant? Klantrelatie: Wat voor soort relatie verwacht de klant? Inkomstenstroom: voor welke waarde is de klant bereid te betalen? Key Resources: Welke kerncompetenties vereisen onze waardepropositie? Kernactiviteiten: welke activiteiten vereisen onze waardepropositie Keypartners: Wie zijn onze kernleveranciers Antwoord door leverancier van chemicaliën (nl. Ecolab) Specifieke afstemming op eisen van gebruiker: Nichemarkt Verbeteren van performance van product ifv CIP procedure Klantverantwoordelijke toegewezen aan Kraft ifv performance & co-creatie Gebruikersfee & productverkoop Kennis over de werking van producten ifv CIP. Financiële middelen ifv voorfinanciering Maken en leveren van een product dat nauw aansluit bij behoefte van de klant Machinebouwers & personeel voor CIP procedures on-site uit te voeren. Eisen van gebruiker (Kraft) CIP processen zodanig verbeteren dat duurzaamheidsperformance en flexibiliteit van productie verhoogt. Kraft denkt aan co-creatie met leverancier van producten en installaties zodat de kostenstructuur rond CIP kan verlaagd worden. Kraft denkt eveneens aan het afstoten van schoonmakers om de kostenstructuur van de organisatie te verlichten 15
Voorbeeld: Lano - Rugafwerking Bouwstenen voor implementatie ChL Klantsegment: voor wie creëren we waarde? Waardepropositie: welke waarde leveren aan klant? Klantrelatie: Wat voor soort relatie verwacht de klant? Inkomstenstroom: voor welke waarde is de klant bereid te betalen? Key Resources: Welke kerncompetenties vereisen onze waardepropositie? Antwoord door leverancier van latex (??) Specifieke afstemming op eisen van gebruiker: Nichemarkt Verbeteren van verwerking van vrijkomend latexslib uit spoelwater Een team van chemicaliën producent en fabrikant van filterpersen om cocreatie met Lano mogelijk te maken. Productverkoop & financiële winst door verbetering slibproductie Productspecificaties van latex in functie van rugafwerking & slibvorming. Financiële middelen ifv voorfinanciering Eisen van gebruiker (Lano) Verbeteren van behandeling spoelwater aangerijkt met latex ter vermindering van hoeveelheid slib en spoelwater Verbeteren van aanmaak filterkoeken afkomstig van vrijkomend slib Lano denkt aan een co-creatie tussen leverancier van latex, fabrikant van filterpersen en Lano. Kernactiviteiten: welke activiteiten vereisen onze waardepropositie Maken en leveren van latex dat nauw aansluit bij de specificaties van Lano. Aanpassen van filterpers in functie van verbetering slibproductie 16 Keypartners: Wie zijn onze kernleveranciers Bouwers van filterpersen & leverancier van latex.
Bart Vander Velpen B.Vandervelpen@royalhaskoning.com T. *32 497 345621 17
Workshop - Dialoogcafé Methodologie van De Bono De 6 denkhoeden 18
Definitie van idee waarbij ChL een rol kan vervullen? Wat zijn jullie kernactiviteiten in de huidige bedrijfsvoering? Kunnen jullie de belangrijkste nevenactiviteiten van het bedrijf benoemen? Welke nevenactiviteiten (inclusief benoemen van de elementen*) zijn vermoedelijk optimaliseerbaar en welke impact heeft deze mogelijke optimalisatie op de kostenstructuur? Waarom zijn deze nevenactiviteiten nog niet geoptimaliseerd? Zijn jullie bereid om deze nevenactiviteiten buiten de onderneming te plaatsen? Welke voordelen erkennen jullie indien deze nevenactiviteiten buiten de onderneming worden geplaatst? Kennen jullie partners die deze nevenstromen kunnen verzorgen? Onder welke samenwerkingsvorm denken jullie deze partners te betrekken? * Elementen = vermindering hoeveelheid chemische stof; vermindering toxicologisch profiel chemische stof, afvalvermindering, verbetering energie-efficiëntie, verbetering waterverbruik, 19
Workshop - Dialoogcafé Programma & werkvorm: Samenstellen 5 werkgroepen (circa 5 à 6 personen/werkgroep) (5 minuten) Nauwkeurig beschrijving van 1 idee waarvoor ChL kan worden toegepast (10 minuten) Benoemen van voordelen (10 minuten) Benoemen van nadelen, belemmeringen, valkuilen (10 minuten) Welke oplossingen worden gezien om te anticiperen op de belemmeringen, valkuilen enz. (10 minuten) Beschrijven van de impact bij toepassing van het idee op de techniek, markt, (10 minuten) Welke partners zijn nodig voor de realisatie van dit idee? (10 minuten) Uitwerken van actieplan 20