IMMA special Fiets Utrecht, 3 december 2015 1
Opzet Special 09.30 Voorstelronde 09.40 Inleiding Thema Fiets 09.50 Introductie Fiets & Gedrag (XTNT) 10.20 Pauze 10.30 Toelichting IMMA 11.30 Casus Fiets Maastricht Bereikbaar (Joost Beenker) 12.30 Lunch
BB fietsprojecten Slim en vlot van deur tot deur 3
Opgave Beter Benutten Fiets Faciliteren/adviseren ten behoeve van de kwaliteit van de BB fietsprojecten. Inbreng van praktijkvoorbeelden vanuit Beter Benutten in Tour de Force. Faciliteren en leren van faciliterende rol vanuit IenM voor fiets. Kennis opbouwen rondom gedachtengoed Beter Benutten: gedrag, effectiviteit en samenwerking/partnerschap. 4
Om te komen tot Betere onderbouwing van nieuwe maatregelen (efficiëntere keuzes) Effectievere fietsprojecten obv eerder (en elders) opgedane kennis en inzichten (gedragsveranderingstechnieken, marketing/communicatie) Samenwerking en afstemming tussen regio s en met verwante thema s Meer cijfermatige onderbouwing van nut, noodzaak en effectiviteit van fietsmaatregelen. Zicht op belemmeringen en de rol van het Rijk voor thema fiets. 5
Thema fiets Kennisuitwisseling wat zien we, wat weten we Gedrag Combinatie aanbod- en vraagmaatregelen Effectiviteit Wat lever het op 6
Typen fietsprojecten Keten (fiets-ov en P+F) Fietsstimulering (waaronder apps) Infrastructuur (snelfietsroutes) 7
Fiets + ITS = F-ITS Data over de fiets verzamelen om: Gerichter te plannen voor de fiets Signaleren van de fiets Prioriteren fiets Fietsen te stimuleren Fietsen en Fietsers te monitoren Inzet op: identificatie communicatie (met omgeving) tracking & tracing 8
Wie is wie binnen Thema Fiets? Klaartje Arntzen Kees van der Reijden Bert Zinn Erik Tetteroo Hans Voerknecht Sjors van Duren Marloes Jansen Lysanne de Gijt Birgit Cannegieter 9
Fiets & IMMA Kennis van gedrag is in elk onderdeel van het project belangrijk! Werving, Volgen, en Belonen 10
IMMA special: fiets Onderzoek fietsstimulering
Stappenplan
Change is C L wordt u aangeboden door: Gerard Tertoolen Jolanda Smit Kim Ruijs Rob de Vree Gabrielle Dijkstra Casper Stelling
Onderdelen project Gedragsanalyse : werknemers/werkgevers Interviews projectleiders Interviews werkgevers Arenadiscussie E-book
Voorbeeldje bevindingen analyse Werkgeversanalyse Ideevorming en projectontwikkeling Wg speelt belangrijke rol Wg is actief betrokken. Fase waarin wg betrokken wordt loopt uiteen Werving Uitvoering Evaluatie en borging Pre-werving zelden toegepast Meeste projecten geen vast aanmeldmoment Compelling events vaak gebruikt bij werving Bellen en mail meest gebruikte wervingsmethode gevolgd door werkgeversbijeenkomsten Wg actief betrokken bij vrijwel alle projecten. Bijna overal inspanningsplicht Wg wordt vaak ontzorgd door aanbieden kant-enklaar deelnamepakket Er wordt beperkt advies gegeven aan wg Competitie tussen wg weinig ingezet Bij grootste deel van projecten is sprake van monitoring van resultaten Evaluaties zijn vooral gericht op deelnemer (wn), niet op wg Borging vooral door wg actief betrokken te houden bij huidige (en toekomstige) projecten Voortzetten project verschilt per regio Belangrijkste lessen Inzetten sociale aspecten en betrokkenheid wg veelgenoemde slaagfactoren Meer differentiatie van projecten naar wg gewenst Werkzame ingrediënten kunnen bij andere projecten worden ingezet, mits maatwerk toegepast 9 projecten worden voortgezet in BBV
E-book (1)
E-book (2)
E-book (3) Inhoud 1. Inleiding 2. Doelgroepen: werven van deelnemers 3. Gedragsverandering op gang brengen 4. Gedragsverandering verduurzamen 5. Onderweg naar morgen Bijlagen
Hoofdstuk 2 (werven): een greep inspelen op motieven relevante content probeeraanbod * Voorbeelden * Best Practices * Doorklikken naar meer info deskundigheid, geld, tijd en menskracht Het creëren van betrokkenheid het vinden van de juiste doelgroep. de juiste toegang tot de doelgroep. Financiële randvoorwaarden bedrijfscultuur Call to action Peer support
Rolverdeling: een greep 1. Werving deelnemers door betrekken van werkgevers blijkt tamelijk eenvoudig 2. Initiatief primair bij projectorganisatie 3. Accent op contacten met bestaande werkgevers 4. Goede adequate ondersteuning voor werkgevers belangrijk 5. Werkgevers hebben indruk dat gedrag verduurzaamd, maar ze meten dit nauwelijks 6. Landelijke organisaties die centraal worden aangestuurd stuiten vaak al snel op interne bezwaren om mee te doen ivm regionale verschillen.
Onderweg naar Morgen 1. E-book: verspreiding? 2. Databank: wat en hoe? 3. Online omgeving? 4. Meer bijeenkomsten als arena? 5. Meer bilateraal, elkaar makkelijker vinden op inhoud?
IMMA Programma van Eisen IMMA Special - FIETS Paul Potters 3 december 2015 22
Agenda Doel IMMA Status Projecten -> Percelen Basis en Plus pakket IMMA PvE vs Project PvE Nulmeting Werven Volgen Belonen 23
Doel IMMA (PvA 3.0) 1. Kosteneffectieve en snellere uitrol projecten 2. Kennisdeling dmv vastleggen best practices 3. Verbeteren vergelijkbaarheid projecten 4. Privacy risico s verkleinen 5. Verduurzaming, ook na BB periode inkoop mijdingen en Vraagbeïnvloeding 6. Opschaling infodiensten 24
IMMA Privacy referentiearchitectuur opgeleverd en aangeboden 25
Planning aanbestedingsproces: - Aankondiging op TenderNed 8 oktober - Mondelinge inlichtingenbijeenkomst - 3 november) - Mogelijkheid tot stellen schriftelijke vragen - tot 6 nov: 12.00 - Nota s van Inlichtingen - laatste is gepland op 17 Nov - Inschrijven - voor 1 dec - Individuele beoordeling door de leden van de commissie - tot half dec - Beoordelingsgesprekken derde week dec - Collectieve beoordeling door de commissie van het totaal - Voorlopige gunning - vlak voor de kerst - Sluiten raamovereenkomsten - ong 12 januari 2016 26
Status volmachten Concreet zijn volmachten binnen van: - gemeente Deventer - RWS (besluit tot toetreding, volmacht niet nodig, want RWS is onderdeel van de Staat) - gemeente Voorst - WGR regio Stedendriehoek - gemeente Apeldoorn - gemeente Maastricht - provincie Noord-Brabant - gemeente Groningen - provincie Gelderland - provincie Utrecht - Verkeersonderneming 27
IMMA aanmoedigingsaward - > Deventer 28
Voor we met de inhoud beginnen: IMMA kan basis bieden, maar project dient zelf keuzes te maken: Doelstelling project Doelgroep: Wie is je doelgroep? Mate van sturing op structurele gedragsverandering? Mate van samenhang met andere maatregelen in programma? Mate van inbreng van eigen projectideeën (voorschrijven) of merendeels overlaten aan de markt (loslaten)? Contractuele insteek: resultaatsverplichting of inspanningsverplichting? EMVI-criteria: wat vind je belangrijk en hoe ga je dit wegen? IenM kan adviseren bij bovenstaande keuzes IMMA-team kan ondersteunen bij vertalen naar documenten 29
IMMA Projecten Verkeerskundige onderzoeken Vraagbeïnvloedingsprojecten Spitsmijdenprojecten Nulmeting Nulmeting Werven Werven Werven Volgen Volgen Volgen Belonen Belonen 30
Ontbrekende Percelen uit PvA v3.0 Communicatie Doel was beschrijven van de interactie met de Deelnemer Conclusie: intrinsiek onderdeel van Werven en Belonen Handhaving Doel was onafhankelijke auditing, toetsing en verificatie Meer tijd nodig om te onderzoeken Exclusiviteit: is Perceel Handhaving te combineren met een ander Perceel? Marktpartijen: bevinden de geïnteresseerde marktpartijen zich in onze huidige doelgroep? Conclusie: niet meegenomen in deze versie van IMMA PvE 32
IMMA Programma van Eisen (PvE) Verkeerskundige onderzoeken Vraagbeïnvloedingsprojecten Nulmeting -> Referentieprofiel (M&E) Spitsmijdenprojecten Nulmeting -> Selectieen Referentieniveaus Werving obv marketingcampagnes Werving obv marketingcampagnes Werving obv Selectieniveaus Beloning obv op- en afwaarderingen van Beloningstegoed Referentieniveau + Beloning -> Bestedingstegoed Beloning obv Afwaarderingen van Bestedingstegoed Basis pakket Plus pakket 33
IMMA PvE versus Project PvE PvE voor regionale uitvraag is combinatie van IMMA PvE en Project PvE Project PvE Nulmeting Werven Volgen Project PvE Belonen Project PvE Aanvullende project specifieke eisen Definitie van project specifieke parameters IMMA PvE Project PvE IMMA PvE Nulmeting Werven Volgen Belonen Spitsmijdenprojecten Best Practices: Afwaarderen op Bestedingstegoed Vraagbeinvloedingsprojecten en Verkeerskundige onderzoeken Best Practices: geen 34
Bouwstenen voor Project PvE s Voorbeeld Project PvE Spitsmijden obv Plus pakket Voorbeeld Project PvE Nulmeting met ANPR camera s obv Kentekenregistrator contract In ontwikkeling Project PvE Fietsproject (obv project Maastricht Bereikbaar) Project PvE Mijdingsproject (obv project Maastricht Bereikbaar) Project PvE s voor resultaatgerichte uitvraag 35
Te definieren project specifieke begrippen IMMA PvE Begrip Definitie 2.2.1.3 Werven - Basis tekstblokken Hoofdstuk 6 Project PvE pakket deelnamevoorwaarden 2.2.1.3 Werven - Basis tekstblokken Privacy Hoofdstuk 7 Project PvE pakket statement 2.2.2.9 Werven - Plus additionele informatie pakket 2.3.1.1 Volgen - Basis gebieden, trajecten, Hoofdstuk 4 Project PvE pakket knelpunten of modaliteiten Begrippenlijst Beloningsrichting Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Dagelijkse Registratie Periode Begrippenlijst Gebied Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Gewenst Gedrag Begrippenlijst Mijdingsperiodes Begrippenlijst Nulmetingsfase Begrippenlijst Registratielocatie Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Selectiecriteria Begrippenlijst Selectieperiodes Begrippenlijst Spits Begrippenlijst Vakantieperiode 36
Nulmeting - registreren Verplaatsingsgegevens Basis pakket: Uitsluitend Potentiële Deelnemers Registreren Verplaatsingsgegevens obv Volgen - Basis pakket Reisgedrag minimaal beïnvloeden Bepalen Referentieprofiel Plus Pakket: Uitzondering: Nulmeting met ANPR camera s -> Reizigers Registreren Verplaatsingsgegevens obv Volgen Plus pakket Reisgedrag op geen enkele wijze beïnvloeden 37
Werven rekruteren van Deelnemers Basis pakket Gestructureerde wijze werven, voor en tijdens Looptijd Binden van Deelnemers Plus pakket Bepalen Selectie- en Referentieniveaus Uitnodigen obv Selectieniveau Nulmeting met ANPR camera s RDW -> NAW gegevens opvragen en benaderen voor deelname 38
Volgen Basis pakket Van ten minste 90% van de Deelnemers en Potentiële Deelnemers de Verplaatsingsgegevens registreren Betrouwbaarheid van de registratie van de Verplaatsingsgegevens tenminste 90% Bepalen Mobiliteitsprofiel Data-opbrengsten ontsluiten als Open Data middels de Marktplaats voor Mobiliteitsdata 39
Volgen Plus pakket Van ten minste 95% van de Deelnemers en Potentiële Deelnemers de Verplaatsingsgegevens registreren Betrouwbaarheid van de registratie van de Verplaatsingsgegevens tenminste 95% 40
Volgen Kwaliteitscriteria Verplaatsingsgegevens registreren van tenminste XX% van Deelnemers en Potentiele Deelnemers Betrouwbaarheid van de registratie van de Verplaatsingsgegevens tenminste YY% Basis pakket Plus pakket 90% 95% 90% 95% Ter vergelijking ANPR camera s: 95% (=98%*98%*99%) Detectierate: 98% Herkenningsrate: 98% Betrouwbaarheid van Herkenning: 99% 41
Belonen Beloningsmethoden Op- en afwaarderen van Beloningstegoed -> Basis pakket Afwaarderen van Bestedingstegoed -> Plus pakket Beloningsproces Feitelijk reisgedrag (Mobiliteitsprofiel) vergelijken met Gewenst Gedrag Mate van overeenkomst bepaald vorm en mate van optionele Beloning Uitkeren Beloning aan Deelnemer 42
Belonen Basis pakket Op- en afwaarderen en uitkeren van Beloningstegoed Materiële beloningen bijvoorbeeld in de vorm van geld, coupons, spaarpunten of loterijtickets; Immateriële beloningen zoals bijvoorbeeld in de vorm van persoonlijke feedback of persoonlijk dynamisch reis- en mobiliteitsadvies Beloningenadministratie bijhouden 43
Belonen Plus pakket Bepalen, Afwaarderen en uitkeren (resterend) Bestedingstegoed Bij verdenking onjuistheden: uitkering opshorten en informatie vergaren en checken 80% afwijking tov Referentieniveau Reden tot twijfel mbt juistheid en volledigheid verstrekte gegevens of geregistreerde Verplaatsingsgegevens Opleveren Beloningsraportage 44
Monitoring & Evaluatie 1. Relevante autoritten Tijdsvensters Locaties 2. Gerealiseerde Spitsmijdingen Aantal Herkomst en bestemming Type mijding 3. Kosteneffectiviteit Beloningskosten per gerealiseerde spitsmijding Totale kosten per gerealiseerde spitsmijding 4. Project specifieke waterfallen 5. Omvang doelgroep->bereikte doelgroep->deelname->deelname frequentie 6. Enquêtes 7. Ontsluiten van data 45
Data Gedurende project Per Werkdag beschikbaar stellen van gepseudonimiseerde Verplaatsingsgegevens Einde Project Ontsluiten geanonimiseerde Verplaatsingsgegevens 46
IMMA Programma van Eisen (PvE) - 2 Spitsmijden projecten Basis pakket Plus pakket Vraagbeïnvloedings projecten Basis pakket Plus pakket Verkeerskundige onderzoeken Basis pakket Plus pakket Nulmeting Werven Volgen Belonen 47
Te definieren project specifieke begrippen IMMA PvE Begrip Definitie 2.2.1.3 Werven - Basis tekstblokken Hoofdstuk 6 Project PvE pakket deelnamevoorwaarden 2.2.1.3 Werven - Basis tekstblokken Privacy Hoofdstuk 7 Project PvE pakket statement 2.2.2.9 Werven - Plus additionele informatie pakket 2.3.1.1 Volgen - Basis gebieden, trajecten, Hoofdstuk 4 Project PvE pakket knelpunten of modaliteiten Begrippenlijst Beloningsrichting Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Dagelijkse Registratie Periode Begrippenlijst Gebied Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Gewenst Gedrag Begrippenlijst Mijdingsperiodes Begrippenlijst Nulmetingsfase Begrippenlijst Registratielocatie Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Selectiecriteria Begrippenlijst Selectieperiodes Begrippenlijst Spits Begrippenlijst Vakantieperiode 51
Ondersteuning regio s PvA 3.0: Tot einde 2017: ondersteunen van regio s met de uitvoering van de eerste twee projectfasen. Praktijk: Gedurende ondersteuning ontstaan de bouwstenen, dus doelstelling is zoveel mogelijk aangehaakt te zijn bij de regio s gedurende alle fases 52
Wat kunnen wij betekenen? Meedenken en adviseren bij uitwerking PvA Indien onder IMMA; o Participeren in opstellen project PvE en beschrijvend document o Juridisch advies (NOK, privacy, aanbestedingen) Adviseur in de regio kan activiteiten delegeren 53
Vragen? Dank voor jullie aandacht!
CASUS FIETS Contouren projectspecifieke uitwerking beloningsprogramma Maastricht Bereikbaar Joost Beenker Programmabureau Maastricht Bereikbaar 55
Stappenplan 1. Scope van je project 2. Doelstellingen en rol dienstverlener 3. Uitwerking projectspecifieke begrippen 4. Uitwerking PvE 5. Uitwerking aanbestedingsdossier 6. Minicompetitie
1. Scope Duiding: Vraagbeïnvloeding BASIS pakket Verkeersonderzoek BASIS pakket Spitsmijden PLUS pakket Gewenste Gedrag: welk gedrag wil je belonen? Uitgangspunt spitsmijden: belonen van niet rijden in de auto in de spits Uitgangspunt vraagbeïnvloeding: belonen van het fietsen 0-meting: hard (ANPR / APP) of zacht (enquête) Werven: geconditioneerd of vrij 57
Uitgangspunten Beloningsprogramma MB Inzetten op duurzame vraag- en gedragsbeïnvloeding: we stimuleren het slim reizen en willen dit structureel borgen Slim reizen = Fiets, OV en Parkeren op afstand Veel gewicht op immaterieel belonen: feedback, sparen, etc. Bewezen effectieve werkgeversaanpak. Maastricht Bereikbaar voert regie en stuurt het wervingsproces. Doel: realiseren spitsmijdingen, maar secundair ook aandacht voor werknemers die al slim reizen Extra opgave Noorderbrug: 2.000 spitmijdingen focus op alle frequente automobilisten (50% <15km) Fallback scenario: spitsmijden 58
Verduurzaming Huidige situatie Na afloop Beter Benutten Maastricht Bereikbaar 59
Scope beloningsprogramma Maastricht Bereikbaar 6 projecten 1. 0-meting zacht werkgevers 2. 0-meting ANPR maaskruisend 3. Volgen en belonen: Fiets 4. Volgen en belonen: OV 5. Volgen en belonen: P op afstand 6. Webshop 60
Prestatie dienstverlener Is afhankelijk van mate van vrijheid van dienstverlener t.a.v. 0-meting en werving. Indien veel vrijheid: resultaatverplichting bestel aantal SPITSMIJDINGEN / OUTCOME i.c.m. bonus en malus Indien (sterk) geconditioneerd = MB: inspanningsverplichting bestel CONVERSIE en/of OUTPUT i.c.m. bonus Afrekenmodel - kostencomponenten: Vaste kosten eenmalig: voor ontwikkeling Vaste kosten periodiek: servicekosten per maand Variabele kosten per deelnemer / spitsmijding 61
3. Uitwerking projectspecifieke begrippen IMMA PvE Begrip Definitie 2.2.1.3 Werven - Basis pakket tekstblokken Hoofdstuk 6 Project PvE deelnamevoorwaarden 2.2.1.3 Werven - Basis pakket tekstblokken Privacy statement Hoofdstuk 7 Project PvE 2.2.2.9 Werven - Plus pakket additionele informatie 2.3.1.1 Volgen - Basis pakket gebieden, trajecten, knelpunten of Hoofdstuk 4 Project PvE modaliteiten Begrippenlijst Beloningsrichting Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Dagelijkse Registratie Periode Begrippenlijst Gebied Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Gewenst Gedrag Begrippenlijst Mijdingsperiodes Begrippenlijst Nulmetingsfase Begrippenlijst Registratielocatie Hoofdstuk 4 Project PvE Begrippenlijst Selectiecriteria Begrippenlijst Selectieperiodes Begrippenlijst Spits Begrippenlijst Vakantieperiode 62
Definities t.a.v. planning Looptijd: doorlooptijd van Project inclusief voorbereiding en nameting Nulmetingsfase: start en einddatum nulmetingsfase. Beloningslooptijd: deel van de Looptijd waarin Deelnemers een beloning kunnen verdienen Nametingsfase: deel van de looptijd waarin o.a. nameting plaatsvindt Nulmetingsfase en beloningenlooptijd kunnen opvolgend zijn maar ook gedeeltelijk parallel lopen 63
Referentie en selectie Referentieprofiel: huidige verplaatsgedrag in gemiddelde werkweek Referentieniveau: x aantal werkdagen anders dan met de Personenauto in Mijdingsperiode van belang voor beloning! Selectieniveau: x aantal werkdagen met de Personenauto in Selectieperiode bepaalt deelname Volgen en belonen Volgen van feitelijk gedrag vast te leggen in het Mobiliteitsprofiel bepalen niveau van het Gewenst Gedrag vergelijken met het Referentieniveau bepaalt de Beloning 64
Gewenst Gedrag DRP: Dagelijkse registratie periode waarbinnen Gewenst Gedrag moet worden vertoond Gewenst Gedrag: het gedrag dat voor Belonen in aanmerking komt en dus middels het Volgen van het feitelijke gedrag voldoende betrouwbaar / nauwkeurig te herleiden moet zijn Gewenst Gedrag bepaalt in sterke mate de technische uitwerking van het Volgen 65
Gewenst gedragsniveau Het aantal werkdagen in een werkweek dat een Deelnemer het Gewenst Gedrag vertoont Dit vergelijk je met het Referentieniveau Het positieve verschil tussen Gewenst gedragsniveau en Referentieniveau betreft een spitsmijding en komt dus voor Financiële Beloning in aanmerking Aanvullend kun je het Gewenst Gedrag los van referentieniveau waarderen met punten. W-W Fietsritten belonen met punten Vaker fietsen belonen met geld 66
Kaderstellende beloningscondities Beloningssystematiek: opwaarderen en/of afwaarderen, financieel en/of punten, e.d. Beloningsperiode: periode waarover beloning wordt vastgesteld wel of niet vakantieperiode? Deelnameperiode: de minimale en/of maximale periode waarover Deelnemer recht heeft op een beloning bijvoorbeeld één jaar (N.B. meer dan één jaar is niet meer effectief) Financiële beloning: Maximale beloning per DRP Maximale beloning over de totale Deelnameperiode 67
Immaterieel belonen Bestendigen van gedragsverandering vergt goede uitwerking van immateriële beloningscomponent. Vraag dienstverlener om Plan van aanpak / Visie (2 a 3 A4) over dit onderwerp als onderdeel van de offerte Opnemen als EMVI criterium Meeleveren bevindingen uit onderzoeken en evaluaties fietsstimuleringsmaatregelen voor kaders 68
4. Uitwerking PvE Detaillering van projectspecifieke begrippen in eisen Structuur gerelateerd aan IMMA 0-meten Werven Volgen Belonen Aanvullende projectspecifieke eisen AANVULLENDE eisen op het BASIS of PLUSPAKKET IMMA IMMA taal (zie IMMA PvE en Begrippenlijst) 69
Overige projectspecifieke onderwerpen PvE Onder andere: Projectenwebsite Communicatie en serviceverlening Verkeersonderzoek Fraudebeheersing Monitoring en evaluatie Voor- en/of Nameting Proces en rapportage 70
5. Aanbestedingsdossier Beschrijvend document Projectscope Procedure EMVI Nadere overeenkomst Project PvE 71