Bespreeknota Aan: Commissie Ruimte Van: Burgemeester en Wethouders Onderwerp: evaluatie parkeren binnenstad Portefeuillehouder: F. Groen Datum collegebesluit: 19 maart 2019 Geheim: Nee Vraag: Het college vraagt de commissie om richting te geven aan een pakket van aanpassingen in het parkeersysteem in en rond de binnenstad. Wat wilt u het college meegeven voor de verdere uitwerking? Context / achtergrondinformatie: Het college stelt voor: 1. de volgende aanpassing in de regelgeving voor parkeren in de binnenstad: a. de venstertijden voor betaald parkeren in de binnenstad (exclusief de parkeergarage in de Westluidense Poort) en op de omliggende parkeerterreinen vast te stellen op maandag tot en met zaterdag tussen 08:00 uur en 18:00 uur en op koopavonden tussen 18:00 uur en 21:00 uur; b. gekoppeld aan voorstel 1a: de bezoekersregeling met kraskaarten in de binnenstad te beperken tot de venstertijden voor betaald parkeren in de binnenstad; c. per woonadres maximaal 30 kraskaarten (3 boekjes) voor bezoekers per jaar beschikbaar te stellen; d. bewonersvergunningen voor Brugstraat/Taluud en Waalkade/Bleekveld geldig te verklaren voor alle openbare parkeerterreinen in en rond de binnenstad; e. bewonersvergunningen voor zones in de binnenstad geldig te verklaren voor alle straten in de binnenstad; f. meer bedrijfsvergunningen voor de parkeerterreinen in en rond de binnenstad (inclusief de parkeergarage in de Westluidense Poort) te verlenen; g. in aanvulling op de bestaande bedrijfsvergunningen (24/7) voor de parkeerterreinen in en rond de binnenstad (inclusief de parkeergarage in de Westluidense Poort) bedrijfsvergunningen in te voeren met een tijdvenster van maandag tot en met zaterdag van 08:00 uur en 18:00 uur; h. in straten in de binnenstad de tarieven voor het parkeren te verhogen en de maximale parkeerduur te beperken; i. openbare laadpalen voor bewoners in de binnenstad te concentreren op de Pagina 1 van 1
parkeerterreinen in en rond de binnenstad; j. tijdens enkele nader te bepalen grote evenementen in de binnenstad bestaande parkeerplaatsen optimaal te benutten. 2. in de loop van 2020 parkeervergunningen voor de binnenstad uit te geven met een digitaal uitgiftesysteem (E-loket); 3. de bewegwijzering van de parkeerroute rondom de binnenstad aan te passen; 4. in overleg met Hart van Tiel een promotiecampagne te starten om werknemers te stimuleren om op grotere afstand te parkeren; 5. in overleg met Hart van Tiel een promotiecampagne te starten om het belparkeren te stimuleren. Inleiding In 2018 hebben we een evaluatie uitgevoerd van het parkeren in de Tielse binnenstad. De evaluatie was gericht op drie aspecten: de ervaringen van de vergunninghouders met de veranderde parkeersituatie en het gevoerde proces; het verloop van het aantal uitgegeven vergunningen en kraskaarten voor bezoekers; de bezetting van de (betaald) parkeerplaatsen voor bezoekers. Voor de evaluatie hebben we de bewoners van de binnenstad, de ondernemers in de binnenstad en bezoekers van de binnenstad via diverse kanalen benaderd: met een persoonlijke internet-enquête; met een algemene internet-enquête (open link); met een persoonlijke enquête onder bezoekers van de promenade; door interviews met Hart van Tiel en de Tielse Binnenstad Vereniging 1). Een overzicht van uitkomsten is opgenomen in bijlage 1; een samenvatting daarvan in bijlage 2. Beoogd effect In overleg met de commissie Ruimte de uitgangspunten bepalen voor verdere uitwerking van aanpassingen in de regelgeving. Argumenten (want ) Uit de parkeerevaluatie komen de volgende punten naar voren die aanleiding zijn voor aanpassingen in de regelgeving. 1a.1 Er is veel weerstand tegen betaald parkeren in de avonduren Betaald parkeren in de avonduren ( avondparkeren ) is ingevoerd bij de opening van de parkeergarage in de Westluidense Poort. Doel van die maatregel was om het parkeren in de parkeergarage aantrekkelijker te maken dan in de straten in de binnenstad. 1) Inmiddels heeft de voorzitter van de TBV zijn functie neergelegd en wordt de vereniging opgeheven. De uitwerking van het interview is om die reden niet opgenomen in de samenvatting. Pagina 2 van 1
Er zijn in de avonduren weinig vrije parkeerplaatsen in de binnenstad. Bewoners met een bewonersvergunning kunnen in sommige gebieden in de avonduren moeilijk een parkeerplaats vinden. Buiten hun vergunningenzone moeten zij parkeergeld betalen (zie 1d). Veel bewoners vinden het ook bezwaarlijk dat zij s avonds moeten betalen voor hun bezoek, in de vorm van kraskaarten. Door het aanpassen van de venstertijden van het betaald parkeren en het afschaffen van de bezoekersregeling in de avonduren wordt de situatie hersteld van vóór de opening van de parkeergarage. 1a.2 De parkeergarage is een hoogwaardige parkeervoorziening De parkeergarage in de Westluidense Poort is een bezoekersvriendelijke parkeervoorziening met extra faciliteiten, zoals bewaking, goede verlichting, liften, achteraf betalen en oplaadpunten voor elektrische auto s. Bovendien biedt de garage veel ruimte, waardoor bezoekers niet hoeven zoeken naar een vrije parkeerplaats in de binnenstad. Om deze voorzieningen in stand te kunnen houden vragen we een (beperkte) financiële bijdrage van de gebruikers. 1b.1 De bezoekersregeling met kraskaarten stuit op praktische bezwaren Om bewonersbezoek tegemoet te komen is tegelijk met in de invoering van het avondparkeren een bezoekersregeling met kraskaarten geïntroduceerd. De kraskaarten zijn tegen laag tarief verkrijgbaar voor bewoners; de kaarten zijn gedurende het hele etmaal geldig en voor de uitgifte zijn er geen beperkingen. Ook zijn er praktische bezwaren tegen het gebruik van de kraskaarten (heen en weer lopen tussen bezoekadres en geparkeerde auto). Dit bezwaar wordt mede veroorzaakt doordat het lastig is om in de avonduren een vrije parkeerplek te vinden in de binnenstad en bezoekers daardoor op afstand van hun bezoekadres moeten parkeren. 1b.2 We willen de bewoners tegemoet komen Door de bezoekersregeling in de venstertijden van het betaald parkeren in stand te houden hoeven de bezoekers van de bewoners in de binnenstadsstraten niet het reguliere parkeergeld te betalen en geldt voor hen ook niet de maximale parkeerduur. 1c.1 Er wordt veel misbruik gemaakt van de bezoekerskraskaarten Er zijn sterke signalen van bewoners en handhavers dat met name overdag veel misbruik wordt gemaakt van de bezoekerskraskaarten. Hoewel op de kaart het bezoekadres vermeld moeten worden, blijkt controle op het juiste gebruik lastig. Handhavers kunnen niet bewijzen dat een geparkeerde auto met een kraskaart bij een opgegeven bezoekadres hoort. Door het misbruik van de kraskaarten kunnen bewoners, bewonersbezoek en kortparkeerders voor een kort bezoek op de promenade moeilijk een vrije parkeerplaats vinden. Dit leidt tot onnodig zoekverkeer in de binnenstad. Pagina 3 van 1
1c.2 We gaan de uitgifte van bezoekerskraskaarten registreren Om het misbruik van de kraskaarten te bestrijden stellen we een maximum aan hat aantal uit te geven kraskaarten per jaar per huisadres. Tegelijkertijd houden we een administratie bij van bewoners die kraskaarten kopen. 1d.1 / 1e.1 We willen meer flexibiliteit bieden in het gebruik van de bewonersvergunningen Op dit moment zijn parkeervergunningen geldig in een beperkt gebied en op specifiek aangewezen parkeerterreinen. Bewoners moeten betaald parkeren als er geen parkeerplaatsen meer vrij zijn in het aan hun toegewezen vergunningengebied. Door de geografische beperkingen op te heffen kunnen bewoners met een vergunning in een ruimer gebied een parkeerplaats zoeken, zonder daarvoor extra parkeergeld te hoeven betalen. 1d.2 / 1e.2 We willen de wachtlijsten beperken We kunnen niet iedereen een parkeervergunning aanbieden op de gewenste locatie. Hierdoor werken wij noodgedwongen met een wachtlijst. Momenteel staan 243 bewoners op de wachtlijst. Veel bewoners vinden de afstand naar hun woning te groot en plaatsen zich daarom op de wachtlijst voor een locatie dichterbij hun huis. Bewoners kunnen zich voor maximaal drie locaties op de wachtlijst laten plaatsen. De gemiddelde wachttijd voor een vergunning varieert per locatie van een half jaar tot 6 jaar. Zij hebben tot die tijd vergunning om op één van de terreinen rondom de binnenstad te parkeren. Voor parkeerterrein Het Taluud en Brugstraat is momenteel geen wachtlijst. Bewoners kunnen hier direct een vergunning voor krijgen. Door de geografische beperkingen op te heffen kunnen meer bewoners met een vergunning in de binnenstad parkeren en beperken we de wachtlijsten. 1f.1 / 1g.1 Ondernemers geven aan dat zij te ver moeten lopen Momenteel staan 14 bedrijven op de wachtlijst voor een parkeervergunning. Zij parkeren nu (met vergunning) op Het Taluud. Voor hun bedrijfsvoering is het bezwaarlijk dat zij overdag vaak relatief ver moeten lopen om hun auto op te halen en te parkeren. Aan dit bezwaar komen we tegemoet als we meer bedrijfsvergunningen uitgeven voor de parkeerterreinen in en rond de binnenstad (inclusief de parkeergarage in de Westluidense Poort). Daarbij kunnen we twee opties aanbieden: een onbeperkte bedrijfsvergunning voor het geldende (hoge) tarief; een nieuw te introduceren bedrijfsvergunning met een geldigheid op maandag tot en met zaterdag tussen 08 en 18 uur, tegen een gereduceerd tarief. 1f.2 / 1g.2 Ondernemers geven aan dat zij de looproutes niet veilig vinden Met name ondernemers die met veel geld naar hun geparkeerde auto moeten lopen vinden dat niet veilig. Ook aan dit bezwaar komen we tegemoet als we meer bedrijfsvergunningen uitgeven voor de parkeerterreinen in en rond de binnenstad (inclusief de parkeergarage in de Westluidense Poort). Pagina 4 van 1
1h.1 We willen minder autoverkeer in de binnenstad In de binnenstadsvisie is onder andere opgenomen dat we het autoverkeer in de binnenstad willen beperken. Sturingsinstrumenten daarvoor zijn: verhogen van het tarief van het betaald parkeren in de straten in de binnenstad; op dit moment is het tarief overdag 1,85 per uur; (verder) beperken van de maximale parkeerduur; op dit moment mag in de straten in de binnenstad overdag maximaal 90 minuten geparkeerd worden, behoudens in de Damstraat-Vleesstraat-Gasthuisstraat en op de Oliemolenwal waar overdag maximaal 45 minuten geparkeerd mag worden (zie bijlage 4). Door deze maatregelen wordt het aantrekkelijker om tijdens de venstertijden voor het betaald parkeren op een parkeerterrein buiten de binnenstad of in de parkeergarage van de Westluidense Poort te parkeren. 1i.1 We willen de parkeerplaatsen in de binnenstad zo efficiënt mogelijk benutten Bewoners in de binnenstad met een elektrische auto kunnen een laadpaal aanvragen. Daarbij wordt een parkeerplaats gereserveerd voor het opladen van de auto. Deze parkeerplaats is openbaar toegankelijk voor het opladen van elektrische auto s. Doordat het aantal elektrische voertuigen nu nog beperkt is, blijft een parkeerplaats bij een laadpaal veelal onbenut als een bewoner met een elektrische auto afwezig is. Dit leidt tot inefficiënt gebruik van het beperkte aantal parkeerplaatsen in de binnenstad. Daarom willen we openbaar toegankelijke laadpleinen inrichten op de parkeerterreinen in en rond de binnenstad, die zowel ter beschikking staan van bewoners als van bezoekers van de binnenstad. Daarbij maken we gebruik van de concessie die de Provincie Gelderland in 2018 heeft uitgegeven voor het plaatsen van laadpalen in Gelderse gemeenten. 1j.1 Uit parkeertellingen blijkt dat tijdens druk bezochte evenementen in de binnenstad er onvoldoende parkeerplaatsen zijn. Uit parkeertellingen tijdens het Dickensfestival in 2017 en 2018 blijkt dat op de piek meer dan 85% van de parkeerplaatsen in en rond de binnenstad bezet is. Voor bezoekers is het bij zo n bezetting moeilijk om een vrije parkeerplaats te vinden. Dit wordt versterkt door de afwezigheid van een vrij/vol meldingssysteem, zie kanttekening 3. Tijdens enkele nader te bepalen grote evenementen in de binnenstad zal bekeken worden hoe bestaande parkeerplaatsen optimaal benut kunnen worden. 2. We willen de uitgifte en het gebruik van parkeervergunningen vereenvoudigen. Door middel van een E-loket kunnen we parkeervergunningen digitaal uitgeven. Handhavers kunnen digitaal controleren of een parkeervergunning is afgegeven. Een papieren vergunning is dan niet meer nodig. Dat beperkt de inzet binnen de ambtelijke organisatie voor de uitgifte. Voor bewoners en ondernemers zijn digitale vergunningen vriendelijker in het gebruik. Zij kunnen van huis uit het kenteken aanpassen in geval van (tijdelijk) wisselen van voertuig. 3. Veel bewoners en bezoekers geven aan dat het lastig is een vrije parkeerplek te vinden In 2018 is een gesloten parkeerroute rondom de binnenstad aangegeven volgens de landelijke systematiek van de Nationale Bewegwijzeringsdienst. Ondanks deze bewegwijzering is het voor Pagina 5 van 1
veel bezoekers van de winkels en de bewoners in de binnenstad lastig om een vrije parkeerplek te vinden. Door het aanbrengen van ondersteunende bordjes als aanvulling op de geplaatste wegwijzers - maken we de parkeerroute beter zichtbaar. 4. We willen de loopafstanden voor bezoekers van de binnenstad beperken. Uit de enquête blijkt dat een groot deel van de ondernemers en werknemers in de binnenstad zelf graag zo dicht mogelijk bij de binnenstad wil parkeren. Aangezien zij veelal als eerste aanwezig zijn, bezetten zij daardoor de beste plaatsen en moeten bezoekers op grotere afstand parkeren. Door middel van een promotiecampagne brengen we onder de aandacht dat aanpassing van het parkeergedrag bijdraagt aan de bezoekersvriendelijkheid van de binnenstad. 5. We willen het achteraf betaald parkeren stimuleren Vooraf betaald parkeren leidt ertoe dat bezoekers van de binnenstad zich beperkt voelen in hun verblijftijd in de stad. Mede op verzoek van ondernemers in de binnenstad is daarom enkele jaren geleden achteraf betaald parkeren ingevoerd op de Oude Haven, door het plaatsen van camera s met kentekenherkenning. Bij de aanleg van de Poort van Santwyck en de bouw van de parkeergarage in de Westluidense Poort is dit systeem eveneens gerealiseerd. Voor achteraf betaald parkeren kan ook gebruik worden gemaakt van een parkeerapp. Daarvoor zijn er diverse aanbieders op de markt. Uit de parkeerevaluatie blijkt dat het gebruik van een parkeerapp nog beperkt is. Stimuleren van het gebruik van een parkeerapp draagt bij een de bezoekersvriendelijkheid van de binnenstad. Kanttekeningen (maar ) 1a.1 Mogelijk ontstaat er verloop van de parkeergarage naar de binnenstadsstraten Door afschaffen van het avondparkeren in de binnenstadsstraten en behoud van betaald parkeren in de parkeergarage is het s avonds voor bezoekers van de binnenstad financieel aantrekkelijker om in de binnenstad te parkeren. Mogelijk kiest een deel van de bezoekers daardoor toch ervoor om in de binnenstad te parkeren, en niet in de parkeergarage. Verlies van parkeerinkomsten uit de parkeergarage heeft ook gevolgen voor de parkeerexploitatie. Om deze gevolgen te beperken gaan we onderzoeken of we een koppeling kunnen maken tussen een kaartje voor het theater met een parkeerkaart voor de parkeergarage. 1a.1 Afschaffen van het avondparkeren kan verkeer naar de binnenstad trekken Gratis parkeren is financieel aantrekkelijk voor bezoekers. Mogelijk gaat een deel van de bezoekers van de binnenstad daardoor in eerste instantie een parkeerplaats in de binnenstadsstraten gaan zoeken. Hierdoor neemt het (zoek)verkeer in de binnenstad toe. 1a.1 / 1h.1 Opheffen avondparkeren en verhogen van parkeertarieven is geen garantie dat overlast wordt teruggedrongen We hebben signalen dat bewoners in de binnenstad door uiteenlopende gedragingen overlast ondervinden van het autoverkeer, vooral in avonduren: fout parkeren, veelal zonder te betalen; Pagina 6 van 1
geluidoverlast door langsrijdende auto s; relatief hard rijden. In het kader van het coffeeshop-beleid hebben we afspraken gemaakt met de betreffende ondernemers om de overlast te beperken. Ook handhaven we intensief op verkeers- en parkeeroverlast. Opheffen van het avondparkeren en het ontmoedigen van het bezoekersparkeren in de binnenstad levert naar verwachting geen extra bijdrage aan de oplossing van dit probleem. We gaan daarom opnieuw in overleg met ondernemers die s avonds open zijn om verdergaande afspraken te maken over de verdere beperking van de overlast door hun bezoekers. 1d.1 Bij bebouwing Bleekveld ontstaat mogelijk een conflict met bezoekers van het cultuurcluster Door de geografische beperkingen in het gebruik van de parkeervergunningen op te heffen, zullen naar verwachting meer bewoners gaan parkeren op het Bleekveld. Voor de korte termijn is dat geen probleem; er is op dit moment ruim voldoende parkeercapaciteit op het Bleekveld aanwezig. Het Bleekveld is echter een bouwlocatie. Als deze ontwikkeling op termijn doorzet zullen de vergunninghouders op een alternatieve locatie moeten gaan parkeren. Dan ligt een vergunning in de parkeergarage voor de hand, vanwege de loopafstanden tot de andere parkeerterreinen. In de avonduren ontstaat dan mogelijk een tekort aan parkeerplaatsen in de parkeergarage, waarvoor we op dit moment geen oplossing hebben. 3. Het plaatsen van (vaste) verwijzingen naar de parkeerterreinen is een beperkte oplossing Door de parkeerlocaties met vaste borden te verwijzen kunnen weggebruikers vanaf de weg niet zien of een parkeerterrein wel of niet vol is. Pas als zij een parkeerterrein oprijden kunnen zij dit zien. Als een terrein vol is moeten zij vervolgens op zoek naar een alternatieve locatie. Met een dynamisch parkeerverwijssysteem kunnen we langs de weg aangeven of een parkeerterrein vol is. Op 26 augustus 2015 heeft de raad niet ingestemd met een systeem van vrij/vol-meldingen, met name vanwege de kosten en twijfels over het nut hiervan voor Tiel. Mede gelet op de financiële situatie van de gemeente zetten we nu in op relatief eenvoudige middelen om de parkeerlocaties beter zichtbaar te maken. Aanpak / uitvoering Na bespreking in de commissie Ruimte werken we de voorstellen verder uit en passen we de regelgeving aan voor besluitvorming (medio 2019). Bewoners en ondernemers kunnen vanaf het najaar van 2019 hun huidige vergunningen laten aanpassen. Met de Agnietenhof onderzoeken we of we een koppeling kunnen maken tussen een theaterbezoek en een parkeerkaart voor de parkeergarage. Pagina 7 van 1
De effecten van de nu voorgestelde aanpassingen evalueren we in 2020 (een jaar na invoering). Vooruitlopend daarop brengen we in het tweede kwartaal van 2019 extra verwijsbordjes aan naar de parkeerterreinen rondom de binnenstad en de parkeergarage in de Westluidense Poort. Communicatie Door middel van huis-aan-huis verspreide brieven zijn de bewoners en de ondernemers in de binnenstad betrokken bij de internet-enquête. De vergunninghouders zijn eveneens persoonlijk benaderd voor deelname aan de enquête. In drie weekenden in november/december zijn bezoekers van de promenade geënquêteerd over hun beleving van de parkeersituatie in en rond de binnenstad. En via een advertentie in de plaatselijke pers is aangekondigd dat iedereen via een open link de internet-enquête kon invullen. Hart van Tiel en (v/h) de Tielse Binnenstad Vereniging hebben mede input geleverd voor de evaluatie door middel van een interview. Financiën De financiële gevolgen van de voorstellen zijn moeilijk in te schatten. Hierop zijn diverse factoren van invloed (zie bijlage 3). Door het afschaffen van het avondparkeren lopen de inkomsten uit het betaald parkeren terug. Door beperken van de bezoekers(kras)kaarten nemen de netto-opbrengsten daarvan af. Ook komen er door het tegengaan van misbruik met de bezoekers(kraskaart)regeling meer parkeerplaatsen in de binnenstad beschikbaar voor betaald parkeren, waardoor de parkeerinkomsten mogelijk stijgen. Door een verhoging van de tarieven voor het kortparkeren in de binnenstad nemen de parkeerinkomsten mogelijk toe; de extra opbrengst is afhankelijk van het verloop van parkeerders naar de parkeerterreinen en de parkeergarage. Door de verhoging van de parkeertarieven van (nu) 1,85 per uur naar bijvoorbeeld 2,80 per uur nemen de parkeerinkomsten toe met (naar schatting) 100.000,-. Naar schatting kan het avondparkeren vrijwel budget-neutraal worden afgeschaft, onder voorwaarde dat het parkeertarief in de binnenstadsstraten wordt verhoogd naar 2,80 per uur (zie bijlage 3). Dit is sterk afhankelijk van het gedrag van de gebruikers. Daarnaast nemen de inkomsten uit bedrijfsvergunningen in de binnenstad toe door uitgifte van extra continue bedrijfsvergunningen en deeltijd bedrijfsvergunningen. De kosten voor het ontwikkelen en implementeren van het E-loket zijn op dit moment nog niet bekend. Deze dekken we uit het parkeerfonds. Bijlage(n) Pagina 8 van 1
1. Interne rapportage parkeerenquête 2. Samenvatting uitkomsten parkeerevaluatie 3. Financiële onderbouwing opheffen avondparkeren 4. Kaartbeeld parkeertarieven en -tijden 5. Opbrengsten en transacties per parkeerterrein Meer informatie: Team: Beleid Contactpersoon: P. Stienstra Telefoon: 0344-637 403 E-mail: pstienstra@tiel.nl Pagina 9 van 1