ARBOCATALOGUS TRANSPORT EN LOGISTIEK Rijdende melk ntvangst 20 nvember 2018
INHOUDSOPGAVE 1. ARBOCATALOGUS... 3 Tepassingsgebied... 3 Lptijd... 3 Evaluatie... 3 Beschikbaarheid... 3 Afwijken... 3 Wettelijke grndslag... 3 Weging maatregelen... 3 Vaststelling... 3 2. RIJDENDE MELK ONTVANGST... 4 Inleiding... 4 Wettelijke grndslag... 4 Maatregelen... 5
1. ARBOCATALOGUS Tepassingsgebied Deze Arbcatalgus is van tepassing p werkgevers en werknemers die vallen nder de ca vr het berepsgederenverver ver de weg. Vr de sectr verhuur van mbiele kranen is een aparte Arbcatalgus pgesteld. Lptijd De Arbcatalgus heeft een lptijd van vijf jaar en gaat in p 20 nvember 2018. Evaluatie Tegen het einde van de lptijd wrdt de inhud van de Arbcatalgus geëvalueerd. Bepaald wrdt f aanpassingen f wijzigingen p nderdelen van de Arbcatalgus zijn gewenst. Een evaluatie kan vervregd wrden uitgeverd p verzek van één van de sciale partners. Beschikbaarheid De Arbcatalgus is vrij tegankelijk p de website van het Sectrinstituut Transprt en Lgistiek. (www.stlwerkt.nl) Afwijken Het is een werkgever tegestaan m p een andere manier invulling te geven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbwet dan beschreven in deze Arbcatalgus. Hij dient aan te tnen dat minimaal eenzelfde niveau van beheersmaatregelen cnfrm de arbeidshygiënische strategie, p het gebied van veilig en geznd werken wrdt bereikt. Wettelijke grndslag De Arbcatalgus beschrijft p welke wijze werkgevers en werknemers invulling gegeven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbwet. De wettelijk grndslag wrdt per nderwerp aangegeven. Weging maatregelen De in de Arbcatalgus pgenmen maatregelen zijn technisch, ecnmisch en rganisatrisch haalbaar. Ze wrden ingedeeld in drie categrieën, waarbij de arbeidshygiënische strategie is gevlgd: Drie sterren maatregel : Bltstelling aan het arbeidsrisic wrdt vrkmen dr een brnaanpak : Bltstelling aan het arbeidsrisic wrdt beperkt dr technische en als dit niet mgelijk is f nvldende bescherming biedt, dr rganisatrische maatregelen : Bltstelling aan het arbeidsrisic blijft aanwezig, maar de werknemer wrdt beschermd tegen de mgelijke gevlgen. Vaststelling De Arbcatalgus is vastgesteld p 20 nvember 2018. Namens Transprt en Lgistiek Nederland hebben de heren Van Dijk, Ewals en Van Aggelen ndertekend, vr FNV Fransprt de heer Gren vr CNV Vakmensen de heer Van Rijssel. Arbcatalgus Transprt en Lgistiek 20 nvember 2018 Pagina 3 van 9
2. RIJDENDE MELK ONTVANGST Inleiding Rijdende Melk Ontvangst (RMO) betreft het verver van rauwe melk ververen tussen veehuders en melkfabrieken met een speciaal ingerichte tankwagen. Wettelijke grndslag De Arbcatalgus beschrijft p welke wijze werkgevers en werknemers invulling gegeven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbwet. - Vrlichting en nderricht Arbwet Artikel 8 - Persnlijke Beschermingsmiddelen - Gevaarlijke stffen - Fysische factren - Fysieke belasting Artikel 8.1 (algemene vereisten persnlijke beschermingsmiddelen) Artikel 8.2 (keuze persnlijke beschermingsmiddelen) Artikel 8.3 (beschikbaarheid en gebruik persnlijke beschermingsmiddelen) Artikel 3.5g (gevaar vr verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand f explsie) Artikel 4.1 (definities en tepassingen) Artikel 4.2 (zrgplicht, maatregelen en nadere vrschriften risic inventarisatie en evaluatie) Artikel 4.3 (grenswaarden) Artikel 4.4 (arbeidshygiënische strategie) Artikel 4.5 (ventilatie) Artikel 4.6 (vrkmen van ngewilde gebeurtenissen) Artikel 4.7 (maatregelen bij ngewilde gebeurtenissen Artikel 4.10 d (bijzndere bepalingen inzake vrlichting en nderricht) Artikel 4.11 t/m 4.23 (aanvullende vrschriften) Artikel 6.1-6.2 (temperatuur en luchtverversing) Artikel 6.6-6.11 (lawaai) Artikel 6.11a- 6.11e (trillingen) Artikel 5.2 (vrkmen van gevaren) Artikel 5.3 (bespreken gevaren en risic-inventarisatie en -evaluatie Artikel 5.4 (ergnmische inrichting) Artikel 5.5 (vrlichting) - Aanrijdgevaar Artikel 3.2 (algemene vereisten) - Knellen, pletten, gevaar geraakt te wrden dr vallende vrwerpen, trappen in scherpe vrwerpen - Valgevaar - Werken in een beslten ruimte Artikel 3.5g Artikel 3.17 (vrkmen gevaar getrffen wrden dr vrwerpen, prducten, vleistffen f gassen) Artikel 3.16 (vrkmen valgevaar) Artikel 3.2 (algemene vereisten) 20 Nvember 2018 Pagina 4 van 9
Maatregelen 1. Vrlichting, instructie en tezicht Vrlichting, instructie en tezicht beperken de mgelijke gevlgen van de arbeidsrisic s bij RMO; het is een twee sterren maatregel. De zrg vr gede arbeidsmstandigheden is een verantwrdelijkheid van de werkgever. Hij creëert de vrwaarden m veilig en geznd te kunnen werken en de werknemer maakt gebruikt van de mgelijkheden die de werkgever biedt. Om dit laatste uit te veren dient de werknemer p de hgte te zijn van het arbeidsrisic, de mgelijke gevlgen en he ermee m te gaan in de dagelijkse praktijk. Deze taak van vrlichting en instructie ligt bij de werkgever. De werkgever hudt tezicht p het naleven van de instructies gericht p veilig en geznd werken. Mgelijkheden zijn.a. het werkverleg, de functineringsgesprekken en de steekprefsgewijze cntrle p de werkplek. Berdeel bedrijfsspecifieke regels afkmstig van de melkfabriek ten aanzien van het eigen bedrijfsbeleid en neem maatregelen indien hier afwijkingen in zitten. Indien een werknemer zich niet hudt aan de instructies neemt de werkgever maatregelen. De maatregel dient in verhuding te staan tt het mgelijke gevaar vr persnen en mgeving dr het niet nakmen van de afspraken. De maatregel kan variëren van een waarschuwing (mndeling f schriftelijk) tt een sanctie (bete en zelfs in het uiterste geval ntslag). Het del en de werkwijze rndm het nemen van deze maatregelen zijn vraf in samenspraak tussen werkgever en werknemer (f diens vertegenwrdiging) vastgesteld. De werkgever zrgt dat de werknemer p de hgte is van mgelijke gevlgen en hudt bij wat hij gedaan heeft m de werknemer er te te brengen de regels na te leven. De werknemer is verplicht m in zijn den en laten tijdens het werk naar vermgen zrg te dragen vr zijn eigen veiligheid en gezndheid en die van anderen. Naar vermgen wil zeggen in vereenstemming met zijn pleiding en de dr de werkgever gegeven werkinstructies. Indien een werknemer tijdens de uitvering van zijn werk de inschatting maakt dat de veiligheid en gezndheid van hem zelf f anderen in gevaar kmt, meldt hij dit direct bij de werkgever en samen wrdt gezcht naar een plssing. 2. Fysieke belasting De maatregelen, gericht p het verlagen van de krachtsinspanning en frequentie en het verbeteren van de werkhuding bij het aansluiten van slangen en kppelstukken, zijn: Streven naar het standaardiseren van slangdikten en kppelstukken. Juiste keuze vr materiaal van slangen en kppelstukken maken. Het gewicht van de slangen en kppelstukken dient z laag mgelijk te zijn. Het peridiek nderhuden van de kppelstukken. Het aanbrengen van een ndersteuningssysteem van de slangen. De maatregelen, gericht p het verlagen van de krachtsinspanning en het verbeteren van de werkhuding bij het vereind zetten van het hekwerk, zijn: Bij aanschaf nieuwe wagens kiezen vr systeem dat vanaf de grnd bedienbaar is. Inzetten van valbeveiliging. Op basis van de risic-inventarisatie en &-evaluatie dienen de medewerkers te wrden vrgelicht ver fysieke belasting. Bedrijven dienen de vrlichting en instructie af te stemmen p basis van de RI&E, de inhud van de vrlichting kan namelijk per bedrijf verschillen mdat er bijvrbeeld andere lasten wrden gehanteerd, f er andere hulpmiddelen aanwezig zijn. De vrlichting dient te zijn gericht p reductie van fysieke belasting en het ptimaal gebruik maken van de aanwezige hulpmiddelen binnen het bedrijf. Hiernder wrden vrbeelden beschreven van fysieke belasting waar de vrlichting p dient te wrden afgestemd: tillen en dragen van bijvrbeeld nderdelen f banden duwen en trekken van bijvrbeeld mbiele arbeidsmiddelen ngunstige hudingen, zals: werken met gedraaide f gebgen rug werken bven schuderhgte knielend f gehurkt werken langdurig zitten in verkeerde huding 20 Nvember 2018 Pagina 5 van 9
staan p één been meer dan één uur nafgebrken p dezelfde plaats staan reiken ver afstand repeterende bewegingen 3. Veiligheid De maatregelen, gericht p het beperken van het risic m van de tank van de RMO wagen te vallen, zijn: Drie sterren maatregel Aanbrengen van een lp- f werkbrdes. Het brdes vrzien van een hek-f leuning aan de zijde waarlangs men naar beneden kan vallen f het gebruik van een veiligheidslijn met ankerpunten. Gebruik van een vaste ladder. Krachtinspanning bij het penen van de mangaten verlagen. Peridiek nderhuden van de valbeveiliging en brdessen. Bieden van vldende diepte en breedte van de treden. Zrgen vr slip vaste treden en handgrepen. Slip vast scheisel. Telichting vaste ladder Met vast wrdt bedeld dat de ladder verbnden is met het vertuig. Vrwaarden zijn: - De ladder die naar de bvenzijde van de tank leidt mag niet dr nbevegden betreden kunnen wrden. - De ladder met ten minste één meter bven het tegangsniveau uitsteken (steunbeugel). Dit betekent in de praktijk dat (de steunbeugel van) de ladder gemakkelijk pgeklapt / ingeklapt en gebrgd/vergrendeld met kunnen wrden. - Werknemers meten te allen tijde veilige steun en huvast aan de ladder hebben. De ladder met stabiel geplaatst en vldende gebrgd zijn. - De vrije ladderbreedte met vldende breed zijn. - De sprtafstand met vldende grt en met gelijke sprtafstanden zijn. - Slipvrije sprten (antislipprfiel) die een vlak gedeelte hebben met vldende diepte. - Aan de achterzijde van een sprt f trede dient een vldende grte ruimte van tt aan een bject / wand te zijn (vrije vetruimte). - Vldende grtte vr de diameter van handgrepen en stangen en met vldende grip. - De trap wrdt pgeklapt (scharnierpunt) zdat deze bij het rijden niet de grnd raakt. Hiermee wrdt tevens het betreden dr derden vrkmen. - Afmetingen vlden aan gangbare nrmen en richtlijnen. Telichting lp- f werkbrdes Vr lpbrdessen gelden de vlgende aanbevelingen; - Het brdes is vrzien van plaatmateriaal van metaal met een stref lpvlak en een pen en geprfileerde structuur (zgn. lprekken). - Een lpbrdes met vldende breed zijn. - Rndm luiken en deksels wrdt bij vrkeur een tussenbrdes (brdes tussen de twee lange zijden) aangebracht m vrverbuigen/bewegen van het lichaam in de valrichting te vrkmen. - Een tussenbrdes is vldende breed vr de aard van de werkzaamheden (knielend werk, kracht zetten). - De reikwijdte naar deksels vanaf het tussenbrdes is vr de werknemer z gering mgelijk. - Afmetingen vlden aan gangbare nrmen en richtlijnen. Telichting hek- en leuningwerk - Leuningwerk met minstens 1 meter hg zijn. Halverwege deze hekhgte met een hrizntale tussengrding p 50 cm hgte aanwezig te zijn. - Leuningwerk met vldende sterk zijn en een neerwaartse belasting van 1,25 kn en een zijdelingse en pwaartse belasting van 0,3 kn kunnen pnemen. - Leuningwerk mag zijdelings niet meer dan 3,5 cm drbuigen. 20 Nvember 2018 Pagina 6 van 9
- Het hekwerk langs het brdes ligt tijdens het rijden plat en wrdt bij het betreden van het brdes met de hand pgetild en gebrgd/vergrendeld, f bij het uitklappen van de nderzijde van de trap wrdt direct het hek geheven. - Het veiligheidshekwerk dient bij vrkeur vanaf de grnd p hgte te kunnen wrden gebracht en vergrendeld (c.q. te kunnen wrden neergelaten). Diverse uitveringen zals handmatig, mechanisch f hydraulisch zijn mgelijk. - Werknemers mgen zich niet eerst in een valgevaarlijke situatie meten begeven m het hekwerk p te zetten (met name bij het verstappen van de ladder naar het brdes mag de vrgeschreven drsteek van 1 meter, waarbij men zich kan vasthuden, niet ntbreken). - Het brdes en hekwerk bevinden zich aan één zijde van de cntainer. Telichting mangaten, deksels en afsluiters penen - De reikwijdte van de werknemer vanaf het tussenbrdes naar deksels is z gering mgelijk. - Het penen van de deksels en afsluiters dient de werknemer weinig krachtsinspanning te ksten Telichting ankerpunten - Ankerpunten dienen een belasting van 12 kn te kunnen weerstaan vlgens de nrm NEN- EN 795. - Er dient een sterkte berekening te zijn gemaakt vr de tepassing in bepaalde situaties. - Ieder ankerpunt met wrden beprefd, dr een uittrekpref, met een belasting van 5000 N. De maatregelen, gericht p het beperken van het risic m van het trapje, f de pstap te vallen bij het nemen van een mnster uit de melktank bij de veehuder, zijn: Gebruik van een vaste ladder Gebruik van een stabiele, veilige en lsse trapje f pstapje Zrgen vr slip vaste treden en handgrepen Slip vast scheisel Telichting gebruik vaste ladder - Werknemers meten te allen tijde veilige steun en huvast aan de ladder hebben. (Ok als ze met de hand lasten dragen p de ladder.) - De ladder met stabiel geplaatst en vldende gebrgd zijn. - De vrije ladderbreedte met vldende breed zijn. - De sprtafstand met vldende grt zijn en met gelijke sprtafstanden. - Slipvrije sprten (antislipprfiel) die een vlak gedeelte hebben met vldende diepte. - Aan de achterzijde van een sprt f trede dient een vldende grte ruimte van tt aan een bject / wand te zijn (vrije vetruimte). - Vldende grtte vr de diameter van handgrepen en stangen en met vldende grip. - Afmetingen vlden aan gangbare nrmen en richtlijnen. Telichting gebruik lsse trap f pstapje - Werknemers meten te allen tijde veilige steun en huvast aan de trap hebben, k als ze met de hand lasten dragen p de ladder. - De trap met stabiel geplaatst en vldende gebrgd zijn. - De treden dienen slipvast te zijn. De maatregelen, gericht p het beperken van de risic s vr de chauffeur bij het betreden van de tank van de RMO wagen, zijn: Drie sterren maatregel De juiste instructie kmt slechts dan tt stand als een gede risic-inventarisatie gevlgd wrdt dr een prjectmatige aanpak daar de ruimte wrdt aangemerkt als beslten ruimten. De werkgever dient dusdanige werkinstructies (calamiteitenprcedure, mschrijving van verplichte persnlijke beschermingsmiddelen, rutebeschrijving naar de laad-/lslcatie, infrmatie betreffende rkverbd, snelheidsbeperking, gebruik van mbiele telefn, etc.) gefrmuleerd te hebben dat het betreden van de melktank veilig gebeurt. 20 Nvember 2018 Pagina 7 van 9
De maatregelen, gericht p het vrkmen van struikelen en uitglijden p het terrein van de melkfabriek en de veehuder, zijn: De werkgever dient dusdanige prcedures gefrmuleerd te hebben dat chauffeurs misstanden kunnen melden. Slipvast scheisel De maatregelen, gericht p het beperken van de risic s vr de chauffeur bij het reinigen van de tank p de melkfabriek dr het lsschieten f knappen van de slangen, zijn: Drie sterren maatregel De standaard RVS kppelingen vr de slangen zijn dusdanig gecnstrueerd dat ze niet kunnen lsschieten. Peridiek vervangen van de slangen De werkgever dient dusdanige werkinstructies gefrmuleerd te hebben dat het reinigen van de tank veilig gebeurd. Daarin is.a. pgenmen het aandraaien van de standaard RVS kppelingen vr de slangen, zdat tijdens reiniging geen heet reinigingswater tussen de afdichtringen kan spuiten. 4. Fysische mstandigheden De maatregelen, gericht p het beschermen van de chauffeur RMO tegen de effecten van wind, regen en kude, zijn: De chauffeur heeft beschermende kleding tt zijn beschikking. 6. Gevaarlijke stffen Met de chauffeur zijn afspraken gemaakt wanneer hij wel f niet reinigingsmiddelen tevegt aan de melktank bij de veehuder. De maatregelen, gericht p het beschermen van de chauffeur RMO tegen de effecten van het werken met gevaarlijke stffen, indien de chauffeur reinigingsmiddelen tevegt aan de melktank bij de veehuder, zijn: De werkgever dient dusdanige werkinstructies gefrmuleerd te hebben dat het tevegen van reinigingsmiddelen aan de tank bij de veehuder veilig gebeurt. De chauffeur heeft beschermende werkhandschenen en kleding en een beschermingsmiddel vr gen en gelaat tt zijn beschikking. 7. Alleen werken De maatregelen, gericht p het snel en adequaat inschakelen van assistentie bij een calamiteit, zijn: De werkgever dient dusdanige werkinstructies gefrmuleerd te hebben dat het alleen werken veilig gebeurt. De werkgever verstrekt de juiste cmmunicatiemiddelen. 8. Persnlijke Beschermingsmiddelen (PBM s) De werkgever stelt vr de chauffeur RMO PBM s beschikbaar, nderhudt deze peridiek en vervangt deze indien ndig. Bij de keuze staat het gewenste beschermingsniveau vrp, maar er wrdt niet vrbij gegaan aan het gebruikerscmfrt. De PBM s vr RMO transprt zijn: Werkschenen met slipvaste zl. Drwerkkleding. Wegwerphandschenen. (nitril) Vlgens vrschriften gevarenkaart beschermende handschenen en kleding en een beschermingsmiddel vr gen en gelaat indien reinigingsmiddelen aan de melktank bij de veehuder tegevegd wrden. 20 Nvember 2018 Pagina 8 van 9
De standaard handschenen vr de chauffeur RMO beschermen de handen tegen gevaren zals snijden, schuren en prikken wat kan ntstaan bijvrbeeld bij het aan- en afsluiten van de slangen. Handschenen, die bescherming bieden tegen mechanische gevaren vlden. Indien de chauffeur in cntact kan kmen met gevaarlijke stffen tijdens het tevegen van reinigingsmiddelen aan de melktank van de veehuder beschermen de handschenen de handen k tegen chemische risic s. De specificatie van de ndzakelijke bescherming is terug te vinden p de gevarenkaart van de chemische stf. Wegwerphandschenen wrden gebruikt bij het nemen van melkmnsters uit de tank bij de veehuder en indien de RMO chauffeur een wndje aan zijn handen heeft. De veiligheidsschenen beschermen de veten tegen gevaren zals stten en knellen. De schenen hebben een geslten hielpartij, een stalen neus, antistatische eigenschappen, een energieabsrberende hak, een liebestendige zl en waterafsttend bvenleer. De zlen van de schenen hebben antislipeigenschappen. Drwerkkleding beschermt de RMO chauffeur tegen regen en/f ku. De kleding (bijvrbeeld de jas) is waterdicht en kan tevens in een geverde uitvering bescherming bieden tegen ku. Als regenkleding langere tijd gedragen wrdt, zijn de ventilatie-eigenschappen van het materiaal belangrijk. Ademende stffen hebben de vrkeur. Of als die niet mgelijk zijn wrden ventilatiepeningen aangebracht. Naden in de kleding kunnen lekkage verrzaken. Ze wrden z min mgelijk tegepast en eventueel gelast f getapet. 20 Nvember 2018 Pagina 9 van 9