STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN Verklaring naar aanleiding van de beoordeling van de gevolgen voor het milieu

Transcriptie

1 STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN 2030 Verklaring naar aanleiding van de berdeling van de gevlgen vr het milieu

2

3 «De vrwaarden scheppen vr een cmpetitieve, duurzame en evenwichtige werking van de gederen- en dienstenmarkt In België.» 1. Cntexte De studie ver de perspectieven van elektriciteitsbevrrading tegen 2030 (prspectieve studie) werd pgemaakt in vereenstemming met de bepalingen van artikel 3 van de wet van 1 juni 2005 tt wijziging van de wet van 29 april 1999 betreffende de rganisatie van de elektriciteitsmarkt. Ze bevat vlgende elementen: een schatting van de evlutie van de vraag naar elektriciteit p middellange en lange termijn en de identificatie van de beheften aan prductiemiddelen die daaruit vrtvleien; het bepalen van richtsneren inzake de keuze van primaire brnnen met zrg vr een gepaste diversificatie van de brandstffen, de bevrdering van het gebruik van hernieuwbare energiebrnnen en de inpassing in de dr de gewesten bepaalde randvrwaarden inzake leefmilieu; het bepalen van de aard van de prductiekanalen waaraan de vrrang met wrden gegeven met zrg vr de bevrdering van prductietechnlgieën met lage emissie van breikasgassen; een evaluatie van de bevrradingszekerheid inzake elektriciteit en het frmuleren, wanneer deze in het gedrang dreigt te kmen, van aanbevelingen dienaangaande. Acht verschillende scenari's werden ntwikkeld in de prspectieve studie en haar addendum, namelijk: vier basisscenari's en vier alternatieve scenari's. De basisscenari's hebben dezelfde kenmerken als het referentiescenari (zie studie ver de perspectieven van de elektriciteitsbevrrading ), maar ze bieden verschillende ntwikkelingen aan vr de pwekking afkmstig van elektriciteit uit kernenergie, vanwege de nzekerheid van de beschikbaarheid van de nucleaire capaciteit tegen Om rekening te huden met de nzekerheden inzake bepaalde riëntaties van het Belgische energiebeleid, werden eveneens vier alternatieve scenari's bestudeerd m het effect van het alternatief beleid f van het nieuw beleid p de Belgische elektriciteitsbevrrading te evalueren. Wat kernenergie betreft, gaan de alternatieve scenari s uit van hetzelfde patrn als in het Nuc-1800 scenari. Alle scenari's zijn gebaseerd p resultaten uitgaande van het PRIMES-mdel. De finale versie van de prspectieve studie en haar addendum zijn beschikbaar p de website van de FOD Ecnmie, K.M.O., Middenstand en Energie ( De berdeling van de gevlgen vr het milieu werd pgemaakt in vereenstemming met de bepalingen van de wet van 13 februari 2006 betreffende de berdeling van de gevlgen vr het milieu van bepaalde plannen en prgramma's en de inspraak van het publiek bij de uitwerking van de plannen en prgramma's in verband met het milieu.

4 2. Integratie van de milieuverwegingen in de prspectieve studie Bij het uitwerken van de scenari s werd impliciet rekening gehuden met de randvrwaarden met betrekking tt milieu bij de start van het ntwerp van studie. Vr de nderdelen "klimaatbeleid" en "ntwikkeling van de hernieuwbare energiebrnnen", zijn de basisscenari's PSE2 grtendeels geïnspireerd dr de scenari's Ref_20 / 20 van de Wrking Paper 9-11 (FPB, 2011) en Energievruitzichten vr België tegen 2030 (FPB, 2011) die de uitvering van het wetgevingspakket klimaat-energie simuleren met inbegrip van de vlgende handelingen: een richtlijn tt vaststelling van een gemeenschappelijk kader van de Eurpese Unie ter bevrdering van de prductie van energie uit hernieuwbare energiebrnnen en die de natinale delstellingen aangeeft (Richtlijn 2009/28 / EG f Richtlijn HEB); de herziening van de richtlijn inzake het systeem van uitwisseling van quta's van brei-kasgasemissierechten (Richtlijn 2009/29 / EG) en dus bedeld is vr de ETS-sectr; een besluit betreffende de verdeling van de inspanningen m de breikasgasemissies in de niet-ets-sectren te verminderen (Besluit 406/2009 / EG); een verrdening tt vaststelling van emissieprestatienrmen van nieuwe persnenaut's (Verrdening 443/2009 / EG); de herziening van een richtlijn m de luchtkwaliteit te verbeteren en de uitstt van brei-kasgassen te verminderen dank zij milieunrmen vr brandstffen (Richtlijn 2009/30 / EG); een richtlijn tt vaststelling van een regelgevend kader vr de gelgische pslag van CO2 (Richtlijn 2009/31 / EG). Aangezien de delstellingen inzake emissiereductie vr breikasgassen ng niet zijn vastgelegd vr 2030, de nagestreefde datum vr PSE2, werd ng geen enkele delstelling vastgelegd vr het verminderen van de uitstt van breikasgassen na Er wrdt bijgevlg aangenmen dat het Belgische energiesysteem evlueert nder invled van de dynamiek die werd gecreëerd dr het wetgevingspakket klimaat-energie. Bvendien hudt het PRIMES-mdel impliciet rekening met de emissiegrens-waarden van de Richtlijn Grte Stkinstallaties (2001/80/EG) en de Richtlijn m.b.t. het zwavelgehalte in vleibare brandstffen (1999/32/EG).

5 «De vrwaarden scheppen vr een cmpetitieve, duurzame en evenwichtige werking van de gederen- en dienstenmarkt In België.» 3. Rekening huden met de resultaten van de milieueffectenberdeling in de prspectieve studie 3.1. Wetgevend kader De wet van 13 februari 2006 betreffende de berdeling van de gevlgen vr het milieu van bepaalde plannen en prgramma s en de inspraak van het publiek bij de uitwerking van de plannen en prgramma s in verband met het milieu, bepaalt in artikel 6, 1, dat het plan f prgramma in verband met de prductie en de elektriciteitsbevrrading als bedeld in artikel 3, 1, van de wet van 29 april 1999 betreffende de rganisatie van de elektriciteitsmarkt, met wrden nderwrpen aan een berdeling van de milieueffecten, zwel natinaal als in grensverschrijdend verband. De hiernder beschreven stappen werden uitgeverd in vereenstemming met de bepalingen van de wet van 13 februari 2006 uitgeverd Milieueffectenrapprt Uitwerken van het milieueffectenrapprt In eerste instantie werd een ntwerpregister pgesteld, waarin de te nderzeken milieueffecten en de methdlgische aspecten vr dit nderzek werden afgebakend. Dit ntwerpregister werd vrgelegd aan het Adviescmite SEA, dat p 24 ktber 2013 hierver uitspraak heeft gedaan. De pmerkingen van het Adviescmite SEA werden bij de uitwerking van het milieueffectenrapprt meegenmen. Vr het berekenen van de milieu-impact van de verschillende scenari s werd rekening gehuden met de implementatie van de beste beschikbare technlgieen (emissiegrenswaarden vr lzingen in de lucht en in het water, lzing van kelwater) en dit zwel vr bestaande als nieuwe eenheden. De effecten van de prspectieve studie ver luchtvervuiling, de uitstt van breikasgassen, de verntreiniging van de bdem, de prductie van nucleair en niet-nucleair afval, de impact p de menselijke gezndheid en de impact p ecsystemen werden nderzcht vr de 8 scenari's. De impact van de basisscenari's Nuc-900, Nuc-2000, Nuc-3000 en de alternatieve scenari's werd vergeleken met die van het basisscenari Nuc Het milieueffectenrapprt is beschikbaar p de website van de FOD Ecnmie, K.M.O., Middenstand en Energie ( Raadplegingen Raadplegingen van de instanties In vereenstemming met de wet van 13 februari 2006, werden vijf instanties ver het ntwerp van prspectieve studie en het milieueffectenrapprt geraadpleegd: het Adviescmite SEA, de Federale Raad vr Duurzame Ontwikkeling (FRDO) en de drie gewesten.

6 Het Adviescmite SEA (22/4/2014), de FRDO (27/6/2014) en het Brussels Hfdstedelijk Gewest, via BIM/IBGE, (30/4/2009) gaven een advies. Uit deze adviezen blijken vrnamelijk vlgende bezrgdheden: vr het ntwerp van prspectieve studie: het niet in aanmerking nemen van een delstelling van vermindering van de uitstt van breikasgassen in de basisscenari's vr de peride na 2020; het in aanmerking nemen van een gemiddelde inver van 5,8 TWh in alle scenari's, behalve in het alternatieve scenari n_imp; het niet in aanmerking nemen van de tests inzake geveligheid van de internatinale elektriciteitsprijzen in het kader van de alternatieve scenari's; de tijdshrizn die ng te krt is, ndanks de verlenging van de studieperide tt 2030 m een stabiele, cherente en geharmniseerde langetermijnvisie inzake energiebeleid te bepalen. vr het milieueffectenrapprt: het niet in aanmerking nemen van de bitische effecten. Een systematische analyse van abitische en bitische effecten zu aangewezen geweest zijn in het kader van de evaluatie van elk nderwerp; het niet in aanmerking nemen van de milieuimpact die zu wrden gegenereerd dr een grtschalige f lange strmstring. Deze adviezen zijn beschikbaar p de website van de FOD Ecnmie, K.M.O., Middenstand en Energie ( Publieksraadpleging In vereenstemming met de wet van 13 februari 2006, vnd er van 3 maart 2014 tt en met 1 mei 2014 een raadpleging van het publiek plaats ver het ntwerp van prspectieve studie en het milieueffectenrapprt. Deze publieksraadpleging werd p vlgende manieren bekend gemaakt p 17 februari 2014: 1. publicatie in het Belgisch Staatsblad; 2. aankndiging p de website van de FOD Ecnmie, K.M.O., Middenstand en Energie; 3. perscmmuniqué; 4. gestuurd naar de stakehlders naar de Algemene Directie Energie van de FOD Ecnmie, KMO, Middenstand en Energie.

7 «De vrwaarden scheppen vr een cmpetitieve, duurzame en evenwichtige werking van de gederen- en dienstenmarkt In België.» In ttaal werden 7 reacties ntvangen. De vrnaamste bezrgdheden die vrtvleien uit deze reacties zijn pnieuw het in aanmerking nemen van de een gemiddelde inver van 5,8 TWh ver de gehele studieperide. Het feit dat de gegevens waarp de studie is gebaseerd, betrekking hebben p de jaren 2009 en 2010 betekent k een zrg vr de deelnemers aan de penbare raadpleging. Het addendum van de prspectieve studie, waarin een nieuw basisiscenari Nuc-2000 wrdt geanalyseerd dat gebaseerd is p gegevens die reeds eerder werden bestudeerd, zal niet wrden nderwrpen aan een bijkmende raadpleging Aanpassen van de prspectieve studie n.a.v. de resultaten van de raadplegingen Rekening hudend met de resultaten van de raadplegingen werden zwel het ntwerp van prspectieve studie als het milieueffectenrapprt aangepast. Verduidelijkingen werden aldus aangebracht m de keuzes en hyptheses te verklaren die in aanmerking werden genmen. Een aantal van de gemaakte pmerkingen zullen wel wrden meegenmen bij de uitwerking van de vlgende prspectieve studies. 4. Mtivatie van de keuze van de prspectieve studie zals het is aangenmen De finale versie van de prspectieve studie is niet het gevlg van een keuze. Er wrdt geen vrkeur in gefrmuleerd vr een bepaald scenari. Bvendien vrziet de wet van 1 juni 2005 niet dat ze wrdt aangenmen. De resultaten van de prspectieve studie zullen waarschijnlijk wel als input dienen vr plannen en prgramma s en/f andere werkzaamheden die zuden kunnen aangenmen wrden. 5. Belangrijkste maatregelen vr de mnitring van de aanzienlijke gevlgen vr het milieu van de tenuitverlegging van de prspectieve studie De prspectieve studie p zich zal niet wrden tenuitvergelegd. Bijzndere mnitringsmaatregelen zijn dus niet ndig. Tch, het kan wrden beschuwd als mnitringsmaatregel dat een prspectieve studie m de 4 jaar met wrden pgesteld, waarbij rekening gehuden kan wrden met eventuele evluties die zich ndertussen hebben vrgedaan. Bvendien wrden smmige emissies van de elektriciteitssectr (breikasgassen, NOx, SO2, stf,...) in het kader van internatinale verplichtingen al pgevlgd (Eurpese systeem vr de handel in emissierechten, Eurpees register van de uitstt van verntreinigende stffen/register van de uitstt en verbrenging van verntreinigende stffen,...).

8 Het Adviescmité SEA preciseert in zijn advies van 30 april 2014, dat de algemene inhud van de prspectieve studie ver de perspectieven van bevrrading van elektriciteit tegen 2030, het in dit stadium niet mgelijk maakt m te bepalen f de uitvering ervan, aanzienlijke gevlgen zal hebben vr het milieu van een andere lidstaat van de Eurpese Unie f van een andere staat die lid is van het Verdrag van Esp van 25 februari 1991, inzake de berdeling van de gevlgen vr mgeving in een grensverschrijdende cntext. In hetzelfde advies, bevestigt het Cmité dat de tekmstige ntwikkelingen van het park vr elektriciteitspwekking in België k grensverschrijdende effecten zullen kunnen hebben, waarmee rekening met wrden gehuden, in vereenstemming met de geldende wetgeving. De auteur van de studie stemt in met dit advies. De beslissing van de bevegde instanties vr het elektrisch prductiepark kunnen, in vereenstemming met de bestaande wetgeving, in vrkmend geval nderwrpen zijn aan een evaluatie van de milieu-impact en een penbare raadpleging, die zich eventueel uitstrekt buiten de landsgrenzen. 6. Tezending van de resultaten In vereenstemming met artikel 3, 3 van de wet van 29 april 1999, zal de studie wrden vrgelegd aan de Wetgevende Kamers, de Gewestregeringen en de Eurpese Cmmissie. De publicatie zal eveneens wrden gedaan p de website van FOD Ecnmie, KMO, Middenstand en Energie.