Handleiding. Voor basisscholen. Zo werkt de Risicomonitor. voor basisscholen met één locatie*

Transcriptie

1 Voor basisscholen versie KOV Handleiding voor basisscholen met één locatie* Zo werkt de Risicomonitor De Risicomonitor is een digitaal hulpmiddel bij het uitvoeren van Risico-Inventarisaties (RI s). Alle organisaties en bijbehorende locaties in het basisonderwijs, maar ook de kinderdagopvang, buitenschoolse opvang, peuterspeelzalen en gastouderopvang kunnen deze Risicomonitor gebruiken. Deze handleiding De Risicomonitor is een instrument met veel mogelijkheden. In deze handleiding lees je stap voor stap hoe je dit instrument het beste in kunt zetten voor jouw basisschool. Je ziet welke stappen te nemen zijn voor je locatie. De Risicomonitor helpt bij goede opvang van kinderen in een veilige en gezonde omgeving In het onderwijs en de kinderopvang staat goede opvang van kinderen centraal, die bijdraagt aan de ontwikkeling van het kind in een veilige en gezonde omgeving. Daarnaast is een goede werkplek voor je medewerkers van belang. Voor de kinderopvang is het wettelijk verplicht jaarlijks minimaal een risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid uit toe voeren en een up-to-date risico-inventarisatie op het gebied van arbeidsomstandigheden te hebben. Voor het onderwijs geldt dit niet. Er geldt echter wel een zorgplicht vanuit de wet Primair Onderwijs, wat betekent dat de school kinderen een veilige leeromgeving moet bieden. De Risicomonitor ondersteunt je om aan deze verplichting te voldoen met betrekking tot de fysieke veiligheid. Met behulp van de Risicomonitor kun je overzichtelijk risico s inventariseren op het gebied van diverse thema s over fysieke veiligheid. En daarna makkelijk een actieplan en een rapportage voor bijvoorbeeld de GGD of gemeente opstellen. Kortom alle informatie bij elkaar die je nodig hebt om te werken aan het verkleinen van de risico s in je school. * Heeft je basisschool meerdere locaties? Gebruik dan niet deze handleiding voor een basisschool met één locatie. Op via Help kun je de handleiding downloaden voor een organisatie met meerdere locaties. 1

2 De voordelen van de Risicomonitor Maak je gebruik van de Risicomonitor? Dan kun je de volgende voordelen ervaren: > Ondersteuning bij het effectief managen van de risico s op het gebied van diverse veililgheidsthema s. > Het periodiek uitvoeren van overzichtelijke Risico-Inventarisaties (RI's). > Het koppelen van direct te nemen maatregelen (ofwel acties) aan ongewenste risico's. Van deze acties kun je een actieplan maken en dit vervolgens opnemen in je dagelijkse bedrijfsvoering. > Minder administratieve rompslomp doordat de Risicomonitor een digitaal instrument is. > Het betrekken van meerdere locatiemedewerkers bij de RI, door de mogelijkheid hen een eigen inlog voor de Risicomonitor te geven. > Biedt je basisschool buitenschoolse opvang aan, of maakt jouw school onderdeel uit van een brede school? Grote kans dat de kinderopvang de Risicomonitor óók gebruikt. Een geïntegreerd veiligheidsplan was nog nooit zo makkelijk te realiseren. De Risicomonitor is hiermee klaar voor de toekomst: er zullen immers steeds meer brede scholen ontstaan. Definities Aan de slag met de Risicomonitor Stap voor stap aan de slag Wil je de Risicomonitor gaan gebruiken? Neem dan eerst onderstaande toelichting en stappenplan door. Je leest stap voor stap hoe de Risicomonitor werkt. Het gaat om stappen die je op locatieniveau neemt (door de locatiebeheerder/locatiemedewerker). Een organisatie met 1 locatie begint met het aanmelden van de locatie, je locatieaccount. Daarna log je in op je locatieaccount en ga je je locatie inrichten. Basisstappen en extra functies Stap 1 tot en met 5 zijn de basisstappen van de Risicomonitor. Deze zijn van groot belang als je Risico-Inventarisaties (RI s) voor je locatie wilt uitvoeren. Bij stap 1 en 2 vul je eerst allerlei gegevens in waarmee je je locatie inricht. Dit kost tijd. Maar zodra je deze stappen hebt doorlopen, kun je snel starten met het uitvoeren van de RI(stap 3), het maken van een actieplan (stap 4) en een rapportage (stap 5). Stap 6 en 7 beschrijven extra functies die je ook kunt gebruiken in de Risicomonitor. Organisatie: Locatie: Veiligheid: Veiligheidscoördinator: Schoolbestuur: Basisschool, omdat het een organisatie met 1 locatie betreft is dit het zelfde als de schoollocatie Schoollocatie Fysieke veiligheid van de school en zijn omgeving Verantwoordelijke voor het veiligheidsbeleid binnen de school of het Dit kan iedereen zijn, bijvoorbeeld de directeur, preventiemedewerker, conciërge, of docent Meer informatie Heb je nog vragen over het gebruik van de Risicomonitor na het lezen van deze handleiding? Kijk dan onder 'Help' bij Veelgestelde vragen op Staat je vraag er niet bij? Neem dan contact met ons op. In het colofon op de laatste pagina vind je de contactgegevens of kijk op de website onder 'Help' en 'Contact'. 2

3 Stappenplan / inhoudsopgave De Risicomonitor bestaat uit verschillende stappen. Doorloop eerst de stappen 1 en 2 voordat je aan de risico-inventarisatie van je locatie begint. Als je je locatie goed hebt ingericht, krijg je bij het inventariseren van je risico s de op jouw locatie van toepassing zijnde scenario s. 7.7 Contact COLOFON STAP 1. AANMELDEN VAN JE ORGANISATIE MET 1 LOCATIE Bedenk wie eindverantwoordelijk is Controleer of je organisatie al is aangemeld Meld je organisatie aan als organisatie met 1 locatie... 4 STAP 2. INRICHTEN VAN JE LOCATIE Locatiegegevens controleren en aanpassen Werkvormen en leeftijdsgroepen aangeven Algemene kenmerken aangeven (filtervragen) Ruimtes aanmaken Rollen aanmaken en rechten toekennen Medewerkers voor je locatie aanmaken en rollen koppelen Aanpassen profiel medewerkers STAP 3. RISICO-INVENTARISATIE VOOR JE LOCATIE Aanmaken Risico-inventarisaties (RI s) voor je locatie Inventariseren risico s in de aangemaakte RI s RI s bekijken, aanpassen of verwijderen STAP 4. HET ACTIEPLAN VOOR JE LOCATIE Geef per te nemen maatregel verantwoordelijke, deadline en prioriteit aan Maken van het actieplan Status van je maatregel aanpassen STAP 5. MAKEN VAN RAPPORTAGES VOOR JE LOCATIE Maken van een rapportage van een RI Maken van een rapportage voor de GGD of gemeente STAP 6. LOGBOEK EN ONGEVALLENREGISTER Aanmaken logboek Registreren van ongevallen STAP 7. INFO EN HELP Nieuws Bibliotheek Forum Over Risicomonitor Handleiding Veelgestelde vragen

4 Stap 1. Aanmelden van je organisatie met 1 locatie Aanmelden in 3 stappen 1.1 Bedenk eerst wie eindverantwoordelijk is voor de risico inventarisaties op je locatie 1.2 Controleer of je organisatie al is aangemeld 1.3 Meld je organisatie aan als organisatie met 1 locatie 1.1 Bedenk wie eindverantwoordelijk is Bedenk wie voor de locatie eindverantwoordelijk is voor de Risico-Inventarisaties (RI s) en het beheer daarvan. Dit is vaak een veiligheidscoördinator. Deze persoon meldt de organisatie uiteindelijk aan. LET OP: keuze locatiebeheerder Bedenk goed wie eindverantwoordelijk is voor de locatie. Deze locatiebeheerder is gekoppeld aan 1 persoon, die standaard alle rechten krijgt. Het is handig als je hier direct de juiste persoon invult. Deze persoon kun je later aanpassen als dat nodig is (zie stap 2.7) 1.2 Controleer of je organisatie al is aangemeld Controleer of je organisatie al is aangemeld in de Risicomonitor. Het kan voorkomen dat een collega je al voor is geweest. Aanmelden van jouw organisatie is dan niet meer nodig. > Ga naar de homepage van > Klik op Aanmelden. > Vul (een deel van) je organisatienaam in bij Je organisatie en je wacht totdat er een popup veld verschijnt. Dit kan enkele seconden duren. > Al aangemeld? Vraag dan bij je collega s na wie dit heeft gedaan. Vraag die persoon jou toe te voegen aan de Risicomonitor als medewerker met de juiste rol en rechten. > Nog niet aangemeld? Meld dan je organisatie aan. 1.3 Meld je organisatie aan als organisatie met 1 locatie Als je organisatie met 1 locatie nog niet is aangemeld, meld deze dan aan. > Klik op Aanmelden op de homepage van en vervolgens op 'Organisatie aanmelden'. > Vink aan wat voor soort organisatie je bent (organisatie met 1 locatie). > Vul je organisatiegegevens in en vink aan welke werkvormen daar gelden. > Vul je accountgegevens in. Kies als gebruikersnaam bij voorkeur de naam van je organisatie. Let op: de Risicomonitor maakt een verschil tussen kleine letters, hoofdletters en spaties. 4

5 Voorbeeld basisschool Basisschool Spelenderwijs is een organisatie met 1 locatie in Rotterdam. Directeur Pieterman leidt de organisatie en is eindverantwoordelijk voor de fysieke veiligheid op de school. Hij meldt de organisatie aan als Organisatie met 1locatie. Als gebruikersnaam kiest directeur Pieterman: Spelenderwijs. Acceptatie van je aanmelding Na aanmelding ontvangt de organisatiebeheerder binnen 5 werkdagen een van VeiligheidNL. Hierin staat of je aanvraag is geaccepteerd. Na acceptatie kun je de organisatie gaan inrichten. 5

6 Stap 2. Inrichten van je locatie Als locatiebeheerder kun je een locatie inrichten zodra de aanvraag is geaccepteerd. Je kunt ook andere mensen van je locatie dit laten doen. Maak hen dan eerst als medewerker aan voor je locatie en geef een rol en bijbehorende rechten (zie stap 5.4). Een locatie moet je inrichten voordat je start met het aanmaken van een Risico-Inventarisatie (RI). Doe je dit niet, dan heeft dit gevolgen voor de uitvoering van je RI s. Inrichten van een locatie in 6 stappen 2.1 Locatiegegevens controleren en aanpassen 2.2 Werkvormen en leeftijdsgroepen aangeven 2.3 Algemene kenmerken aangeven (filtervragen) 2.4 Ruimtes aanmaken 2.5 Rollen aanmaken en rechten toekennen 2.6 Medewerkers aanmaken en rollen koppelen 2.7 Aanpassen profiel medewerkers 2.1 Locatiegegevens controleren en aanpassen > Ga naar en log daar in met je gebruikersnaam en wachtwoord van je locatieaccount. Zodra je bent ingelogd, zie je rechtsboven in de Risicomonitor Organisatie met 1 locatie staan. > Ga naar Account, tabblad Locatie > Controleer alle locatiegegevens. Wil je gegevens aanpassen? Klik dan op naast Contactgegevens. Vul daarna de nieuwe gegevens in. > Klik vervolgens op Opslaan. 2.2 Werkvormen en leeftijdsgroepen aangeven De werkvormen en leeftijdsgroepen per locatie vul je in voor het maken van een RI Veiligheid. Werk je in de Risicomonitor samen met een kinderopvangorganisatie dan zijn deze gegevens ook van belang voor de RI gezondheid. > Ga naar Account, Locatie en vervolgens naar het tabblad Overzicht' > Klik op naast Werkvormen en leeftijdsgroepen en geef vervolgens aan welke werkvormen en leeftijdsgroepen de locatie heeft. Klik daarna op Opslaan. > Wil je aangegeven werkvormen en leeftijdsgroepen later aanpassen? Bijvoorbeeld omdat je in een later stadium samen gaat werken met een kinderopvangorganisatie. Klik dan op naast Werkvormen en leeftijdsgroepen. Pas de aangegeven werkvormen en leeftijdsgroepen aan. Klik daarna op Opslaan. 6

7 Let op: bij meerdere leeftijdsgroepen Kies alle leeftijdscategorieën die op je locatie voorkomen. Wordt er op je locatie bijvoorbeeld les gegeven aan kinderen van 4-8 en 8-12 jaar? Kruis dan beide categorieën aan waarbinnen deze leeftijden vallen: de categorie 4-8, 8-12 maar ook Let op: andere indeling leeftijdsgroep De Risicomonitor hanteert de meest gangbare leeftijdsgroepen. Hanteert jouw schoollocatie een andere indeling in leeftijdsgroep? Vink dan de leeftijdsgroep aan waarbinnen jouw indeling valt. Heb je bijvoorbeeld een schoollocatie met de leeftijdsgroep 6-12 jaar? Kies dan de leeftijdsgroep 4-12 jaar. 2.3 Algemene kenmerken aangeven (filtervragen) De algemene kenmerken kun je invullen voor het maken van een RI Veiligheid. Als je dit invult, dan krijg je de scenario s (vragen) die over deze kenmerken gaan niet in de inventarisatie terug. Vul je de algemene kenmerken niet in? Dan krijg je mogelijk vragen in de inventarisatie die niet voor jouw locatie van toepassing zijn. > Ga naar Account, Locatie en zie vervolgens het tabblad Overzicht'. > Klik op naast Algemene kenmerken en geef vervolgens aan welke algemene kenmerken voor jouw locatie gelden. Vink kenmerken uit die niet gelden. > Wil je later aangegeven algemene kenmerken aanpassen? Klik weer op naast Algemene kenmerken. Pas de aangegeven kenmerken aan. Klik daarna op Opslaan. Doe dit dan op dezelfde manier. Voorbeeld: aangeven algemene kenmerken De basisschool Spelenderwijs heeft geen speeltoestellen. Bij de algemene kenmerken kan het kenmerk In de buitenruimte / op de speelplaats staat een speeltoestel worden uitgevinkt. In de RI Veiligheid zullen straks geen vragen worden gesteld over speeltoestellen. Deze worden er uitgefilterd. Let op: pas je algemene kenmerken aan nadat al een RI is gemaakt? Dan heeft dit geen invloed op de al aangemaakte RI. 2.4 Ruimtes aanmaken Als basisschool maak je onder Account - Locatie GEEN ruimtes aan. De RI Veiligheid is opgebouwd uit modules, waar specifieke ruimtes per module kunnen worden geïnventariseerd. Pas bij het selecteren van de te inventariseren modules (zie stap 6) geef je aan welke kenmerken op de ruimten van toepassing zijn. Werk je samen met een kinderopvangorganisatie binnen één account? Maak dan wel alle ruimtes aan waar de kinderopvang binnen jouw locatie gebruik van maakt. > Ga naar Account, Locatie en vervolgens naar het tabblad Overzicht'. > Klik bij het kopje ruimtes op. Je ziet vervolgens aan de rechterkant een rijtje met veelvoorkomende standaardruimtes, zoals een binnenbergruimte, een leefruimte, een slaapkamer etc. > Komt een ruimte binnen jouw locatie voor? Selecteer deze ruimte dan door er op te klikken. Als je wilt, kun je aan de linkerkant van het scherm de naam van de standaardruimte aanpassen. Selecteer op deze manier elke ruimte die voorkomt op je locatie. > Geef bij iedere ruimte aan welke werkvormen en leeftijdsgroepen de ruimte gebruiken. Vink daarna de ruimte specifieke kenmerken uit die niet voor de ruimte gelden. Klik hierna op Opslaan. > Wil je aangemaakte ruimtes verwijderen? Ga dan met je muis op de ruimte staan en klik op. 7

8 Let op: deze extra rol is direct zichtbaar in het rijtje. Je kunt deze echter pas gebruiken zodra je een medewerker aanmaakt, die wordt gekoppeld aan deze rol (zie stap 5.5). 2.5 Rollen aanmaken en rechten toekennen Bedenk welke rollen je als locatiebeheerder wilt aanmaken. Een rol maak je aan op functieniveau. Per rol geef je vervolgens aan welke rechten daarbij horen. Houd hierbij rekening met de taken die binnen een rol vallen. > Ga naar Account, Medewerkers en klik vervolgens op het tabblad Rollen. > Je ziet vervolgens een rijtje met veelvoorkomende, standaardrollen. Komt een van deze rollen binnen jouw locatie voor? Wijs dan met je muis op deze rol en klik vervolgens op. Je kunt nu aangeven welke rechten de rol moet hebben. Doe dit voor alle rollen binnen jouw locatie die je wilt aanmaken. > Wil je de naam van een standaardrol aanpassen? Wijs dan met je muis op deze rol en klik vervolgens op. Vul de nieuwe naam van de rol in en klik op Opslaan. Let op: de naam van de standaardrol locatiebeheerder kun je niet aanpassen. De andere namen van standaardrollen wel. > Wil je een extra rol toevoegen aan het rijtje? Klik dan op en vul daarna de naam van de rol in. Geef ook aan welke rechten de rol mag hebben. Klik vervolgens op Opslaan. Voorbeeld: rollen aanmaken en rechten toekennen Directeur en tevens veiligheidscoördinator Pieterman maakt als locatiebeheerder de rol Assistent Leidinggevende aan. Omdat deze rol geen gegevens mag wijzigen en aanmaken, kent de locatiebeheerder de volgende rechten toe: bekijken/invullen. Binnen de rol Assistent Leidinggevende is het nu mogelijk om RI s te bekijken (lezen) en in te vullen. Let op: rechten rol en bijbehorende functies Ken je bepaalde rechten niet toe aan een rol? Houd er dan rekening mee dat een medewerker bepaalde functies niet kan bekijken. Of niet kan uitvoeren. Let op: aanpassen rechten locatiebeheerder De rol Locatiebeheerder kun je niet wijzigen. Deze rol heeft standaard alle rechten en is gekoppeld aan 1 persoon ofwel naam. Wil je deze persoon aanpassen? Dan kan dat door het profiel van de locatiebeheerder aan te passen (zie stap 5.6). Hier kun je de gegevens van de nieuwe locatiebeheerder invullen. Je kunt ook altijd een rol toevoegen en een medewerker daaraan koppelen, die dezelfde rechten krijgt als de locatiebeheerder. 8

9 2.6 Medewerkers voor je locatie aanmaken en rollen koppelen Bedenk welke medewerker(s) je wilt aanmaken. Wil je bijvoorbeeld docenten de RI s van zijn of haar schoollocatie laten bekijken, maak dan de rol docent aan en vink bij rechten bekijken en invullen aan. > Ga naar Account, Medewerkers en klik vervolgens op het tabblad Nieuwe medewerker. > Vul gebruikersnaam en naam van de medewerker in. Geef ook zijn rol ofwel functie aan en kies een wachtwoord (let op: de Risicomonitor maakt een verschil tussen kleine letters, hoofdletters en spaties). > Heb je bij stap 2.5 al rollen (ofwel functies) aangemaakt, dan worden de rechten die je aan de rol hebt toegekend direct ingevuld zodra je bij de nieuwe medewerker zijn rol (functie) aangeeft. > Klik vervolgens op Gebruiker toevoegen. De toegevoegde medewerker zie je terug in het overzicht. > Wil je een bevestiging verzenden aan desbetreffende medewerker? Vink dan de optie e- mail aan. De medewerker ontvangt vervolgens een met daarin alle accountgegevens waarmee hij kan inloggen. > Voer bovenstaande acties uit voor alle medewerkers die je wilt aanmaken. Aangemaakte medewerkers verwijderen Wil je de naam van een vertrekkende medewerker verwijderen? Ga naar Account en klik vervolgens op Medewerkers. > Wijs met je muis op de medewerker in het overzicht. > Selecteer de medewerker die je wilt verwijderen. En klik daarna op Geselecteerde gebruikers verwijderen. > Na de check of u de geselecteerde gebruiker echt wilt verwijderen, wordt deze daadwerkelijk verwijderd. 9

10 2.7 Aanpassen profiel medewerkers Iedere medewerker die is aangemaakt in de Risicomonitor, heeft een eigen profiel met gegevens. Deze gegevens kunnen altijd aangepast worden. Aanpassen persoonsgegevens als locatiebeheerder > Ga naar Account en vervolgens Medewerkers. > Wijs met je muis op de medewerker in het overzicht. > Klik vervolgens op. > Pas nu de voor- of achternaam, gebruikersnaam, adres en wachtwoord, functie en rechten aan. > Klik vervolgens op Opslaan. Voorbeeld: medewerkers aanmaken, gebruikersnaam kiezen en koppelen aan rollen Directeur Pieterman maakt Saar van den Berg aan als medewerker voor de locatie. Zij is assistent leidinggevende (AL) en wordt daarom gekoppeld aan deze rol. De gebruikersnaam van Saar van der Boom is: Spelenderwijs AL. 10

11 Aanpassen persoonsgegevens als medewerker > Ga naar Account en vervolgens Profiel. > Pas nu je voor- of achternaam aan. Pas je gebruikersnaam, adres en wachtwoord aan via de map wijzig gebruikersprofiel. Vul je huidige wachtwoord in en wijzig daarna je gegevens. > Klik hierna op Opslaan. Tip: nieuw wachtwoord aanvragen Ben je je wachtwoord vergeten? Vraag dan je huidige wachtwoord opnieuw aan via de homepage van klik op Ik ben mijn gegevens vergeten en voer je gebruikersnaam in. Je ontvangt dan je huidige wachtwoord per . Dit wachtwoord kun je eventueel daarna weer zelf aanpassen. Tip: gebruikersnaam vergeten Ben je je gebruikersnaam vergeten? Ga dan naar de homepage van Klik op Ik ben mijn gegevens vergeten en klik daarna op Ik ben mijn gebruikersnaam vergeten. De gebruikersnaam wordt dan per verstuur naar het adres dat is aangegeven bij het aanmaken van het account. 11

12 Stap 3. Risico-inventarisatie voor je locatie Als locatiebeheerder kun je verschillende Risico-Inventarisaties (RI s) invullen voor je locatie. Je kunt dit ook door andere medewerkers laten doen als je hen hiervoor rechten geeft (zie stap 2.4). Risico-inventarisatie voor de locatie in 3 stappen 3.1 Aanmaken Risico-inventarisatie (RI) voor je locatie 3.2 Inventariseren risico s in de aangemaakte RI 3.3 RI bekijken, aanpassen of verwijderen Verschillende Risico-Inventarisaties (RI s) op locatieniveau Op locatieniveau zijn er verschillende soorten RI s mogelijk: Arbo Brandveiligheid KO, PSZ en BO Gezondheid GOO Gezondheid KDV, BSO en PSZ Hygiënecode Veiligheid KDV, BSO en PSZ Veiligheid GOO Veiligheid BO > Vink vervolgens alle gewenste modules. Geef per module aan wie verantwoordelijk is voor het invullen. > Geef daarna aan wanneer het invullen klaar moet zijn. Dit kun je doen door op de kalender een datum te selecteren. Deze datum wordt automatisch in de agenda van de verantwoordelijke gezet. > Geef eventueel aan dat je de verantwoordelijke een wilt sturen over de in te vullen module. > Klik op Volgende. > Geef aan of je antwoorden wilt overnemen uit andere RI types die je al eerder hebt uitgevoerd. Antwoorden van scenario s die in meerdere RI s voorkomen worden dan overgenomen. > Klik op Voltooien. De RI wordt gestart. Wil je de RI later invullen? Dan kun je deze terugvinden via RI s, en dan 'Overzicht RI's'. Ga met je muis op de RI staan en klik op om deze te openen. De RI kun je dan invullen (zie stap 3.2). LET OP: Niet alle RI s zijn relevant voor de basisonderwijs Voor het basisonderwijs zijn alleen de RI s Veiligheid BO en brandveiligheid KO, PSZ en BO relevant. Naast deze RI s worden ook de RI Arbo en Veiligheid KDV, BSO en PSZ in de lijst getoond, maar deze zijn bedoeld voor de kinderopvang. 3.1 Aanmaken Risico-inventarisaties (RI s) voor je locatie > Ben je nog niet ingelogd? Log dan in met je gebruikersnaam en wachtwoord van je locatie. Zodra je bent ingelogd, zie je rechtsboven in de Risicomonitor Organisatie met 1 locatie staan. > Ga naar RI s en klik vervolgens op Nieuwe RI > Je ziet het rijtje mogelijke RI s. Kies de RI die je wilt aanmaken, vul een herkenbare naam in en klik op Volgende. > Geef aan voor welke werkvorm je de RI wilt aanmaken. Klik daarna op Volgende. Als je alleen basisonderwijs hebt ingevuld onder het menu account verschijnt deze automatisch aangevinkt in beeld. 12

13 Let op: > Het achter de module betekent dat er filtervragen op de module van toepassing zijn. Ga na of de filtervragen voor jouw locatie van toepassing zijn. > Het betekent dat de module gekopieerd kan worden indien je voor meerdere ruimtes de module wilt invullen. > Het betekent dat meer informatie kan worden opgevraagd over inhoud van de module. Tip: Antwoorden overnemen uit andere RI s In de laatste stap voor het aanmaken van een nieuwe RI kun je er voor kiezen antwoorden over te nemen uit andere RI typen die je al hebt ingevoerd. Standaard staat bij deze vraag de keuze Nee aangevinkt. Klik je Ja aan, dan worden de antwoorden uit de meest recent aangemaakte RI s overgenomen waarin het scenario ook voorkomt. Voorbeeld: Je werkt samen met de BSO in het uitvoeren van de RI veiligheid. De RI veiligheid voor de BSO heb je al helemaal uitgevoerd. Vervolgens maakt je een Nieuwe RI Veiligheid BO aan. In de laatste stap geef je aan dat je de antwoorden uit de RI veiligheid voor KOV BSO en PSZ wilt overnemen. Wanneer je de RI opent zijn de antwoorden op de scenario s ingevuld die zowel in de RI veiligheid voor BO als in de RI veiligheid voor KOV, BSO en PSZ gelden. Let op: het betreft hier een andere functionaliteit dan het aanmaken van een RI op basis van een bestaande RI! Tip: RI s aanmaken op basis van bestaande RI (kopiëren) Maak je voor de 2e keer een bepaalde RI aan? Bijvoorbeeld een RI Veiligheid die je in 2011 hebt aangemaakt, maar nu ook in 2012 wilt doorlopen. Kies dan bij het maken van een nieuwe RI de optie Op basis van bestaande RI. Dan worden de ingevulde antwoorden van die RI overgenomen. Zijn de te nemen maatregelen uit de RI inmiddels uitgevoerd? Dan vind je deze automatisch terug onder is genomen. Maak je RI op basis van een bestaande RI bijvoorbeeld direct aan als je je RI definitief hebt gesloten. Je beleidscyclus gaat hierdoor continu door, zonder onderbrekingen. 3.2 Inventariseren risico s in de aangemaakte RI s In de RI veiligheid BO en RI Brandveiligheid inventariseer je per module. Je bent niet verplicht om alle mogelijke maatregelen te nemen. Je maakt een keuze uit de genoemde optionele maatregelen of je kunt een eigen maatregel toevoegen. > Nadat je een RI hebt aangemaakt, start je met inventariseren van je risico's. De aangemaakte RI opent zich in het tabblad inventarisatie. > De eerste module van je RI wordt automatisch getoond. Onder de naam van de module zie je een x aantal grijze blokjes. Deze genummerde blokjes geven de scenario's weer die moeten worden geïnventariseerd. > Bij de RI veiligheid maak je allereest een risico inschatting. Je schat voor elk scenario zelf in wat de kans is dat het scenario voorkomt en de kans op ernstig letsel. > Per scenario zie je vervolgens een rij met mogelijke maatregelen. Geef per maatregel aan of je deze al genomen hebt, of dat je deze gaan nemen. Of laat deze leeg als je de maatregel niet wilt nemen. Als je wilt, kun je zelf een eigen maatregel toevoegen. > Is een scenario niet van toepassing? Vink dan 'Dit scenario is voor ons niet van toepassing' aan en geef aan waarom dit zo is. 13

14 > Je kunt er ook bewust voor kiezen een bepaald risico te aanvaarden. Bijvoorbeeld omdat het risico heel klein is. Vink dan aan dat je het risico aanvaardt. Je bent dan wel verplicht een toelichting te geven. > Bij het inventariseren kun je ook kiezen voor: het invullen van observaties uit de praktijk. Deze mogelijkheid kun je gebruiken, maar het hoeft niet. > Klik na het invullen van een scenario op 'Volgende en opslaan', je komt dan bij het volgende scenario van je module. > Je doorloopt op deze manier alle scenario's van je modules waaruit je RI bestaat. Mis je een scenario voor je locatie? Dan kun je zelf een scenario toevoegen via Voeg scenario toe. > Vul een titel en een omschrijving van het scenario in. > Klik op volgende. > Geef aan welke eigen maatregel(en) je wilt nemen of hebt genomen en > Geef eventueel een toelichting bij de maatregel(en). > Klik op Terug naar de RI. Toegevoegde scenario s worden als laatste nummer toegevoegd in de module of ruimte. Let op: bij het aanmaken van een eigen scenario kun je geen risico inschatting maken. Let op: toelichting bij scenario niet van toepassing Is een scenario niet van toepassing? Dan ben je wel verplicht om hierop een toelichting te geven in het veld Toelichting bij scenario niet van toepassing. Tip: invullen observaties uit de praktijk Je kunt een genomen of te nemen maatregel onderbouwen met observaties uit de praktijk. Je kunt bijvoorbeeld aangeven of de maatregel juist wordt uitgevoerd in de praktijk, En zo nee, wat er is gebeurd? Na het invullen van een scenario, krijgt het scenario een bepaalde kleur: rood, oranje, groen, donkergrijs of lichtgrijs. Legenda van de kleuren: Rood: Het scenario is beantwoord en ten minste 1 maatregel staat op 'Te nemen' (risico wordt aanvaard is NIET aangevinkt) Oranje: Het scenario is beantwoord en 'Het risico wordt aanvaard'. Groen: Het scenario is beantwoord en in orde, er hoeven geen verdere maatregelen meer te worden genomen. Donkergrijs: Het scenario is onbeantwoord. Lichtgrijs: Het scenario is beantwoord met ' Niet van toepassing'. Tip: RI tijdelijk sluiten Ben je met een RI bezig en wil je niet dat iemand anders hierin gaat invullen? Sluit de RI dan tijdelijk af. Deze optie vind je terug onderin de pagina. Je kunt een tijdelijke afgesloten RI altijd weer openen en daarna aanpassen. Tip: RI printen Wil je een RI printen? Klik dan op Print deze RI en selecteer vervolgens de modules die je wilt printen. Klik daarna op Print de geselecteerde modules. Tip: kies zo veel mogelijk voor printen Alleen scenario nummers en tekst. Zo voorkom je dat de print heel omvangrijk wordt. 14

15 3.3 RI s bekijken, aanpassen of verwijderen Je kunt een RI op locatieniveau alleen aanpassen als deze nog niet definitief is afgesloten. > Wil je een RI bekijken en/of verder invullen, ga dan naar RI s' en vervolgens naar 'Overzicht RI s. Je komt dan bij het overzicht van de aangemaakte RI s terecht. Ga met je muis op de RI staan die je wilt bekijken en/of verder wilt invullen en klik op <symbool het loepje> om deze te openen. > Als je qua opzet een RI wilt aanpassen, klik dan op. Je kunt de naam van de RI wijzigen, de deadline aanpassen, de filtervragen aanpassen, modules toevoegen of verwijderen, verantwoordelijke aanpassen. > Wil je de status van een RI bekijken. Klik dan op het tabblad 'Status' binnen een aangemaakte RI. Je ziet dan per ruimte of module de voortgang van het de reeds ingevulde scenario's. Stel je hebt 2 van de 6 mogelijke scenario s van je module slapen ingevuld dan geeft de status 4/6 aan (je moet er nog 4 invullen). Het cijfer bij een gekleurd blokje, bijvoorbeeld groen, geeft aan hoe vaak het voorkomt dat je een scenario hebt ingevuld waarbij er geen acties op te nemen staan. > Als je een RI wilt verwijderen, klik dan in RI overzicht op. Voordat de RI definitief wordt verwijderd krijg je nog de bevestigingsvraag: 'Weet je zeker dat je deze RI wilt verwijderen. Wanneer je dan op 'OK' drukt is de RI verwijderd. Let op: Je kunt alleen een RI verwijderen als deze nog niet definitief is gesloten. Let op: RI definitief afsluiten Sluit een RI op locatieniveau niet definitief af als je deze nog wilt aanpassen. En als je hiervoor nog acties wilt aangeven of een actieplan wilt maken. Heb je per ongeluk toch een RI definitief gesloten, maak dan een RI aan op basis van de RI die je hebt gesloten (zie stap 3.1). Tip: poll aanmaken Wil je weten wat collega s van een bepaald scenario vinden? Dan kun je dit aan hen voorleggen via een poll. Klik hiervoor op Maak poll en vul in wat je wilt weten. Sluit af met Poll aanmaken. Tip: recente RI s op dashboard Onder 'Home', het dashboard van je Risicomonitor vind je aan de linkerkant van je scherm een overzicht van de laatste vijf gewijzigde RI's. Onderaan de RI's staat een link: 'Dit zijn de laatste 5 gewijzigde RI's. Klik hier voor het complete overzicht'. Via deze route ben je ook snel bij je RI overzicht. 15

16 Stap 4. Het actieplan voor je locatie Na het uitvoeren van de Risico-Inventarisatie (RI) moet je voor de te nemen maatregelen uit de RI aangeven wie deze gaat nemen. En wanneer de maatregelen genomen moeten zijn. Hiermee maak je een actieplan voor je locatie. Actieplan maken in 2 stappen 4.1 Geef per te nemen maatregel verantwoordelijke, deadline en prioriteit aan 4.2 Maken van het actieplan 4.3 Status van je maatregel aanpassen 4.1 Geef per te nemen maatregel verantwoordelijke, deadline en prioriteit aan > Zit je al in de RI? Ga dan direct naar het tabblad Acties. Zit je nog niet in de RI? Ga dan eerst naar RI s, en dan naar 'Overzicht RI's'. Ga vervolgens met je muis naar de aangemaakte RI. Klik op en daarna op het tabblad Acties. Je ziet nu een overzicht van alle acties (maatregelen die je nog moet nemen) van de desbetreffende RI in een overzichtelijke lijst. > Je kunt ook direct op het menu 'Acties' klikken in de hoofd navigatie en vervolgens op 'Overzicht acties'. Je ziet dan alle acties van de RI's die je als locatie hebt aangemaakt. Filter eventueel op de gewenste RI om de acties hiervan te zien. > Klik op de actie die je wilt bewerken. De gehele actieregel is 'clickable'. > Geef per actie een deadline, prioriteit (laag of hoog) en een verantwoordelijke aan. > Klik vervolgens op 'Alles opslaan'. > In de meest rechter kolom zie je de status van de actie. Lees in 4.3 hoe je deze kunt wijzigen. Let op: standaardinstellingen voor je maatregelen als je deze niet specificeert. Standaard staat de deadline van een maatregel op de datum waarop je de deadline van de RI hebt gezet en wordt als verantwoordelijke de locatiebeheerder ingevuld. Tip: filteren van maatregelen Je kunt de maatregelen in het overzicht selecteren op prioriteit, verantwoordelijke, maatregel of module, door een filter in te stellen. Wil je bijvoorbeeld alle maatregelen van een bepaalde medewerker veranderen of inzien, dan kan je 'filteren' op verantwoordelijke. Alle maatregelen waarvoor de desbetreffende medewerker verantwoordelijk is, komen overzichtelijk onder elkaar te staan. Klik op 'Alles' als je de selectie weer wilt opheffen en je alle maatregelen weer wilt zien in je overzicht. Tip: recente RI s op dashboard Onder 'Home', het dashboard van je Risicomonitor vind je aan de linkerkant van je scherm een overzicht van de laatste vijf gewijzigde RI's. Onderaan de RI's staat een link: 'Dit zijn de laatste 5 gewijzigde RI's. Klik hier voor het complete overzicht'. Via deze route ben je ook snel bij je RI overzicht. 16

17 4.2 Maken van het actieplan Wil je een overzicht van te nemen maatregelen (of acties)? Maak dan een actieplan. > Ga naar RI s, en dan naar 'Overzicht RI's'. Ga vervolgens met je muis naar de aangemaakte RI waarvoor je een actieplan wilt maken. > Klik op <symbool het loepje> en daarna op het tabblad Acties. Klik vervolgens op Maak Actieplan. > Je kunt kiezen voor een actielijst in Word of in Excel. > Er verschijnt een scherm Bestand downloaden. Kies Openen om het actieplan als Wordof Excel document te openen. Kies Opslaan' als je dit actieplan eerst op je computer wilt opslaan. > In je actieplan zie je een overzicht van: de datum waarop de maatregel uitgevoerd moet zijn, de prioriteit van de maatregel, wie deze moet uitvoeren, de te nemen maatregel, de ruimte of module waarvoor de maatregel geldt en de status van de maatregel. > De status open geeft aan dat de maatregel nog niet is uitgevoerd, maar nog binnen de deadline valt. De status OK geeft aan dat de maatregel uitgevoerd is en de status laat geeft aan dat de maatregel nog niet is uitgevoerd, en dat de deadline inmiddels verstreken is. Tip: Je kunt ook direct klikken op het tabblad 'Acties' in het hoofdmenu en dan 'Overzicht acties'. Standaard zie je hier ALLE acties voor je locaties weergegeven. Stel desgewenst een filter in voor een specifiek RI, als je alleen de maatregelen wilt zien uit die RI. De overzichtslijst kan je exporteren naar Word of Excel door op 'Maak actieplan' te drukken. Let op: Je ziet alleen de maatregelen in je actieplan staan die je in de overzichtslijst geselecteerd hebt. Wat je op je scherm ziet in je overzichtslijst, zie je ook in je Word of Excel actieplan. 4.3 Status van je maatregel aanpassen Heb je een maatregel op je locatie genomen? Pas dan de status van je maatregel aan. > Ga in de hoofdnavigatie naar 'Acties' en vervolgens 'Overzicht acties'. > Je ziet nu een overzicht met daarin alle maatregelen voor je locatie die je nog moet uitvoeren. > Wil je de status van een maatregel aanpassen die meerdere keren voorkomt? Stel desgewenst een filter in voor deze maatregel via de filterbalk onder de kolom Maatregel. Dan wordt alleen deze maatregel getoond. > Klik vervolgens op bij status. > Let op: alle maatregelen die je een deadline en verantwoordelijke hebt meegegeven, worden automa tisch geselecteerd (vinkje wordt aangezet). > Zet handmatig de vinkjes van maatregelen die je nog niet gerealiseerd uit. > Vul hierna in wanneer je de maatregel(en) hebt uitgevoerd en geef desgewenst een omschrijving. De datum van uitvoering komt terug in je rapportage. > Klik vervolgens op Wijzig status. De status van je maatregel is nu aangepast. > De maatregel komt nu te staan in de lijst Toon uitgevoerd > Klik op Toon uitgevoerd voor een lijst met maatregelen die je reeds hebt uitgevoerd. 17

18 Tip: overzicht laatste vijf aangemaakte acties Onder 'Home', het dashboard van je Risicomonitor vind je aan de rechterkant van je scherm een overzicht van de laatste vijf aangemaakte acties. Onderaan de acties staat een link 'Ga naar het overzicht acties'. Via deze route ben je ook snel bij je actielijst. Tip: actueel houden status acties Houd de status van de acties goed bij. Door deze telkens aan te passen, komt de actie in de betreffende RI ook als uitgevoerd te staan. Zo kun je op een makkelijke manier bijhouden welke acties nog open staan. 18

19 Stap 5. Maken van rapportages voor je locatie Heb je een Risico-Inventarisatie (RI) aangemaakt en ingevuld? Dan kun je hiervan 2 soorten rapportages maken. Maken van 2 soorten rapportages 5.1 Maken van een rapportage van een RI 5.2 Maken van een rapportage voor de GGD of Arbodienst/arbodeskundige 5.1 Maken van een rapportage van een RI > Ga naar Rapportages en vervolgens Nieuwe Rapportage. > Klik op de link Rapportage van een RI. > Ga met je muis naar de RI waarvan je een rapportage wilt maken. Dubbelklik om deze te openen. Vul een naam (max. 50 karakters) in voor je rapportage en geef aan of je dit document als Word of Excel wilt. > Klik op Opslaan en uitvoeren. Het kan enkele minuten duren voordat de rapportage is gemaakt. Wil je een aangemaakte rapportage later pas bekijken. Klik dan op Rapportages' en dan op 'Overzicht Rapportages'. Ga met je muis op de rapportage staan en dubbelklik om deze te openen en te bekijken. Tip: rapportage van een RI Je kunt altijd een rapportage van een aangemaakte RI maken. Ook al is deze niet volledig ingevuld of definitief afgesloten. 5.2 Maken van een rapportage voor de GGD of gemeente LET OP: Je kunt een rapportage voor de GGD of gemeente alleen maken als de RI definitief is afgesloten. > Ga naar RI s' en dan naar Overzicht RI s. Je komt dan bij de aangemaakte RI s terecht. Ga met je muis op de RI staan die je definitief wilt sluiten en klik op om deze te openen. Klik vervolgens onderaan de pagina op Sluit deze RI definitief. > Ga naar Rapportages en kies daarna Nieuwe Rapportage. > Klik vervolgens op de link Rapportage voor GGD. 19

20 > Ga met je muis naar de RI waarvan je een rapportage wilt maken. Dubbelklik om deze te openen. Vul een naam (max. 50 karakters) in voor je rapportage en geef aan of je dit document in Word of Excel wilt maken. Klik hierna op Opslaan en uitvoeren. Het kan enkele minuten duren voordat de rapportage is gemaakt. Wil je een aangemaakte rapportage later pas bekijken. Klik dan op Rapportages' en dan op 'Overzicht Rapportages'. Ga met je muis op de rapportage staan en dubbelklik om deze te openen en te bekijken. Let op: RI definitief sluiten Zijn RI s nog niet definitief? Dan zie je deze niet terug in het overzicht van RI s waarvan je een rapportage voor de GGD of Arbodienst kunt maken. Een definitief afgesloten RI kun je NIET meer aanpassen. Je kunt hiervan nog wel een kopie maken voor een nieuwe RI (zie ook stap 3). Let op: een rapportage voor GGD of gemeente Wil je een rapportage voor de GGD of gemeente maken van een RI Veiligheid? Sluit dan eerst de RI definitief af. Daarna kun je de rapportage doornemen met de GGD of gemeente. 20

21 Stap 6. Logboek en ongevallenregister Het tabblad 'Acties' bevat nog twee handige functies: een logboek en een ongevallenregister. 6.1 Aanmaken logboek Je kunt terugkerende taken, eenmalige acties of notities bijhouden in het logboek. > Ga naar Acties en kies daarna Logboek. > Klik op Nieuwe taak of notitie om een nieuw onderwerp toe te voegen. Vul alle gegevens over het onderwerp in en klik op Opslaan. > Wil je een bestaande taak of notitie bewerken? Ga dan met je muis naar het taak of notitie onder de tabbladen 'Taken' of 'Notities' en klik vervolgens op <symbool het pennetje>. > Wil je een bestaande taak of notitie verwijderen? Ga dan met je muis naar de taak of notitie en klik vervolgens op <symbool het prullenbakje>. 6.2 Registreren van ongevallen Je kunt (bijna) ongevallen en incidenten bijhouden in een ongevallenregister. > Ga naar Acties en vervolgens Ongevallenregister. > Klik op Ongeval registreren om een ongeval of incident toe te voegen. Vul alle gegevens over het ongeval of incident in en klik op Opslaan. > Wil je een ongeval of incident bewerken? Ga dan met je muis naar het ongeval of incident en klik vervolgens op. > Moet er actie worden ondernomen door het ongeval of incident? Maak dan hiervoor een nieuwe taak of notitie aan. Je kunt ook direct een nieuw scenario met bijbehorende maatregelen (acties) aan je Risico-inventarisatie (RI) toevoegen (zie stap 3.2) Dan komt de actie uiteindelijk automatisch in het actieplan terecht. LET OP: Het is op dit moment niet mogelijk een rapportage te maken van de geregistreerde ongevallen. 21

22 Stap 7. Info en help De Risicomonitor bevat tot slot nog 2 belangrijke menu items in de hoofdnavigatie: 'Info' en 'Help'. Maken van 2 soorten rapportages 7.1 Nieuws 7.2 Bibliotheek 7.3 Forum 7.4 Over Risicomonitor 7.5 Handleiding 7.6 Veel gestelde vragen 7.7 Contact 7.2 Bibliotheek In de Bibliotheek vind je allerlei nuttige artikelen over veiligheid, gezondheid en arbo. Deze informatie kan je helpen bij het maken van de Risico-Inventarisaties (RI s). > Ga naar Bibliotheek en kies het aandachtsgebied/tabblad waarvan je artikelen wilt zien. > Je kunt ook zelf een artikel in de Bibliotheek plaatsen. Bijvoorbeeld de huisstijlregels of protocollen van je organisatie. Ga naar Bibliotheek en kies voor Artikelen insturen. Vul alle gegevens van het artikel in, sluit deze bij en klik vervolgens op Insturen. > Je kunt hierbij aangeven of je het artikel alleen zichtbaar wilt maken voor de medewerkers van jouw organisatie of dat het artikel voor alle gebruikers van de Risicomonitor zichtbaar is. 7.1 Nieuws Nieuws over de Risicomonitor tref je aan onder het kopje Nieuws. De meest recente berichten lees je ook onder Home op je dashboard. Let op: Stuur je een artikel in als je bent ingelogd op organisatieniveau? Dan is dit alleen zichtbaar voor de organisatie en de bijbehorende locaties. 22

23 7.3 Forum Via het Forum kun je een bericht, vraag, opmerking of discussiepunt met een andere organisatie delen. En zo ervaringen uitwisselen. > Ga naar Forum en kies de werkvorm waarvoor je bijvoorbeeld een vraag of discussiepunt hebt. > Door op de werkvorm te klikken, zie je alle forumonderwerpen die voor de werkvorm zijn geplaatst. Je kunt hierin zoeken via de zoekfunctie. Of je kunt zelf een onderwerp inbrengen via Nieuwe post. > Wil je reageren op een onderwerp van iemand anders? Klik dan op het onderwerp, tik je reactie in en klik vervolgens op Plaatsen. Let op: Heb je een (technische) vraag of opmerking over de Risico-Monitor? Neem dan contact op met de helpdesk van VeiligheidNL, FCB of LCHV. Zij helpen je graag verder. 7.5 Handleiding Ben je aan het werk in de Risicomonitor, heb je ondersteuning nodig, maar de handleiding niet bij de hand? Dan kun je de voor jou geschikte handleiding Risicomonitor downloaden onder het menu item Help. 7.6 Veelgestelde vragen Bekijk het antwoord op veel gestelde vragen over bijvoorbeeld de functies van de Risicomonitor. > Klik op Veel gestelde vragen onder het menu item 'Help'. > Je kunt hier het antwoord op de veelgestelde vragen per onderwerp bekijken. > Staat je vraag er niet bij? Ga dan naar Stel een vraag en vul deze daar in. Je vraag wordt dan doorgestuurd naar de helpdesk van de Risicomonitor. Je ontvangt dan binnen 5 dagen antwoord. 7.4 Over Risicomonitor In Over Risicomonitor lees je meer informatie over het gebruik van de Risicomonitor voor de verschillende werkvormen. Daarnaast lees je meer over de verschillende onderdelen gezondheid, veiligheid en arbeidsomstandigheden. 7.7 Contact Heb je een specifieke (inhoudelijke) vraag en staat deze niet bij de Veel gestelde vragen of in de Handleiding en wil je toch meer weten? Kijk dan onder het menu item Help bij Contact welke organisatie je het beste kunt raadplegen, of ga naar Stel een vraag onderaan de Veel gestelde vragen en vul je vraag daar in. Je vraag wordt dan doorgestuurd naar de helpdesk van de Risicomonitor. Je ontvangt dan binnen 5 dagen antwoord. 23

24 COLOFON Deze handleiding Zo werkt de Risicomonitor voor gastouderopvang is een uitgave van FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken en VeiligheidNL. Het project is tot 2012 gesubsidieerd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ook FCB verzorgde een deel van de financiering. De RI Arbo is voorgelegd aan de werkgevers- en werknemersorganisaties, zodat zij dit als branche-ri ondersteunen. Deze uitgave is als PDF-document te downloaden vanaf Meer informatie Stichting VeiligheidNL Postbus 75169, 1070 AD Amsterdam E risicomonitor@veiligheid.nl I FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken Koningin Wilhelminalaan 3, 3527 LA Utrecht Postbus 8203, 3503 RE Utrecht T (030) F (030) E risico-monitor@fcb.nl I Bij vragen over het gebruik van de Risicomonitor Neem contact op met FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken T (030) (maandag t/m donderdag) E risico-monitor@fcb.nl Bij inhoudelijke vragen over risico s op het gebied van arbeidsomstandigheden Neem contact op met FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken: T (030) (maandag t/m donderdag) E risico-monitor@fcb.nl Bij inhoudelijke vragen over Veiligheidsrisico s Neem contact op met VeiligheidNL Stuur uw vraag per naar risicomonitor@veiligheid.nl Bij inhoudelijke vragen over Gezondheidsrisico s Neem contact op met het Landelijk Centrum voor Hygiëne en Veiligheid Stuur uw vraag per naar info@lchv.nl Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Deze uitgave is uiterst zorgvuldig opgesteld. Desondanks zijn FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken en VeiligheidNL niet aansprakelijk voor eventuele drukfouten en het gebruik van de inhoud van de teksten. En de daaruit voortvloeiende feiten, omstandigheden en gevolgen. Overname van teksten is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Copyright 2012 VeiligheidNL 24