DATA IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG. Een kwestie van interpreteren. Het belang van de zachte kant van data. JIM 22 april 2015, Michiel Kooper

Transcriptie

1 DATA IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG Een kwestie van interpreteren ofwel Het belang van de zachte kant van data JIM 22 april 2015, Michiel Kooper

2 GGZ IS HET WALHALLA VOOR DE INFORMATIEMANAGER Niet vanwege de terabytes (hard, big data), maar vanwege interpretatie en gebruik van data (soft, small data)

3 VOOR MIJ IS HET EEN UITDAGING OM DE VOLGENDE TWEE VRAGEN TE BEANTWOORDEN Hoe komt het dat we zoveel data verzamelen en er zo weinig mee doen? Welke instrumenten zouden ons helpen informatie effectief in te zetten voor de organisatie?

4 HET GAAT NIET OM DE DATA, MAAR VOORAL OM WAT ER MEE GEDAAN WORDT 83% van de mensen doen belastingaangifte, 17% niet Interpretatie Vertaalslag Consequentie Belastingdienst A 17% van de mensen doen geen belastingaangifte. Veel mensen betalen geen belasting. Veel mensen zijn oneerlijke belastingontduikers Mensen zullen niet betalen tenzij we ze hard aanpakken Creëer een gespecialiseerd incassobureau Mensen kunnen niet worden vertrouwd: law and order. Belastingdienst B 83% doet aangifte. De meeste mensen doen aangifte Meeste mensen zijn eerlijk en volgen de wet Mensen betalen als we het voor hen gemakkelijk maken Versimpel het inningsproces Mensen kunnen vertrouwd worden: make it simple. Vrij vertaald uit Choo (2006), The knowing organization

5 ENKELVOUDIG GEBRUIK VAN DATA IS VOOR EEN ORGANISATIE RELATIEF SIMPEL IN TE RICHTEN Zorg voor een helder en eenduidig doel voor het gebruik van de data in relatie tot missie en visie van de organisatie Stel eenduidige definities vast en communiceer deze Stel deze data op een bruikbare wijze ter beschikking Zodat gebruik mogelijk is voor: Betekenisgeving, Leren en verbeteren, of Besluitvorming en verantwoording Meervoudig gebruik van data heeft echter een heel andere dynamiek

6 BIJ MEERVOUDIG GEBRUIK SPELEN MEERDERE BELANGEN EEN ROL Meervoudig gebruik betekent dat data voor meerdere doeleinden gebruikt kan worden, meestal door meerdere typen gebruikers en met meerdere acties tot gevolg Primaire gebruik data Secundair gebruik Sociale, economische, en politieke belangen bepalen dan het krachtenveld Voorbeelden: Data, verzameld door de werkvloer, wordt door het management gebruikt voor sturing Niet-geautoriseerd, en oneigenlijk gebruik van patiëntdata meervoudig gebruik (Information Governance) Meervoudig gebruik kan een tegengesteld belang bevatten met allerlei consequenties

7 ZOALS IN HET PRAKTIJKVOORBEELD VAN EFFECTIVITEITSMETING IN DE GGZ (ROM) ROM metingen zijn opgelegd vanuit de verzekeraar (verantwoording) Inhoudelijk kunnen ROM metingen betekenis geven aan de effectiviteit van de behandeling (betekenisgeving) Inhoudelijk kunnen ROM metingen betekenis geven aan verbeteren van de zorg (besluitvorming) Primair gebruik data

8 DIE PER ORGANISATIE VERSCHILLEND WORDT AANGEPAKT De verzekeraar eist dat er gemeten wordt (#) De verzekeraar verscherpt de norm De verzekeraar stelt eisen aan de effectiviteit GGZ A Primair gebruik data Secundair gebruik Wij leggen de behandelaars op dat ze de norm voor het aantal metingen halen (geen inhoud) We halen de norm en kunnen daardoor betere financiële afspraken maken Onze behandelaars wantrouwen de meting, en hebben het gevoel zich te moeten verantwoorden. Effectiviteitsmetingen zijn onvoldoende betrouwbaar GGZ B data Primair gebruik Secundair gebruik De meting heeft een betekenis in het behandelproces. We leren de behandelaar hoe ze de data kunnen benutten in lijn met onze missie en visie Behandelaar en team gebruiken de data inhoudelijk. Het aantal metingen is nog laag, maar de verzekeraar accepteert ons compromis De behandelaar gebruikt de data in zijn behandeling We voldoen aan de nieuwe eisen die gesteld worden door de verzekeraar aan de effectiviteit

9 WAT KAN HIERIN DE ROL VAN DE INFORMATIEMANAGER ZIJN? Volgens de theorie* moet hij op drie elementen invloed hebben Inrichting en beheer van informatiesystemen Inrichting en beheer van de informatiestromen Gedrag van de actoren *Marchand, 2001 om een effectief datagebruik te realiseren

10 WAARMEE DE AGENDA VAN DE INFORMATIEMANAGER VEELOMVATTENDER WORDT Reguliere taken, maar ook (invloed op) Consequente koppeling van de doelen van het informatiegebruik met missie en visie van de organisatie Dynamischer (cyclische) inrichting van gegevens- en informatiestromen Meer aandacht voor organisatie-inrichting, en in het bijzonder voor governance- en adoptie-instrumenten (invloed op gedrag) met een verbreding van taken en een groei van het aantal typen data

11 EN HET SPEELVELD VAN DE INFORMATIEMANAGER WORDT BREDER De informatiemanager wordt een data driven organisatieadviseur De manager van de toekomst kent de kracht van data en is omgevingsbewust. Hij bepaalt het wat, de informatiemanager helpt met het hoe. Maar in een veel breder perspectief dan voorheen Een (verstandige) strategie op basis van data heeft steeds grotere, financiële consequenties voor midden en langere termijn. Daarmee wordt ook de rol van informatiemanager belangrijker met veel mooie uitdagingen in het vooruitzicht!