Projectmanagementenquête 2007

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Projectmanagementenquête 2007"

Transcriptie

1 Projectmanagementenquête 2007 Handvatten voor succesvolle projecten 21 maart 2007 Bisnez Management in samenwerking met het IT Trends Institute en de Vrije Universiteit van Amsterdam copyright by Bisnez Management

2 Agenda Welkom Toelichting resultaten enquête Koffie Discussie resultaten in subgroepen Borrel

3 Beelden bij een ICT-project

4 Aanleiding onderzoek Functionaliteit Tijd Budget Een succesvol project levert op tijd binnen budget de afgesproken functionaliteit Bron: Programmamanagement leidt tot betere projectresultaten, KPMG 2004

5 Top 5 oorzaken mislukken ICT-projecten 1. Gebrekkig projectmanagement (32%) 2. Gebrek aan communicatie in en rond het project (20%) 3. Doelstellingen niet gedefinieerd (17%) 4. Onbekendheid met scope en complexiteit (17%) 5. Technische complexiteit en technische integratie-issues (14%) Onervarenheid in scope en complexiteit 17% Gebrek aan communicatie 20% Technische issues 14% Doelstellingen Niet gedefinieerd 17% Gebrekkig projectmanagement 32% Bron: KPMG onderzoek bij 252 Controllers

6 Hoe hebben we ons onderzoek aangepakt? Opstellen van enquêtevragen op basis van theorie en ervaringen van Bisnez Management projectmanagers Onderzoek via nu een response van ruim 220 ingevulde enquêtes Kwantitatieve analyse door twee groepen studenten van de Vrije Universiteit Kwalitatieve analyse met medewerkers van Bisnez Management Presentatie van en discussiëren over de tussenresultaten Presenteren van de resultaten: Persberichten Drietal artikelen in Informatie Zowel kwantitatief als kwalitatief op zoek naar verbeterde uitvoering van projecten

7 De Businesscase Waarom een Businesscase? Doorvertaling organisatiedoelstellingen naar baten in de business case Buy in proces : Business case is een gezamenlijke verantwoor-delijkheid van ICT en organisatie Heldere en eenduidige functionele behoeften Een goede business case dwingt ICT om in gewoon Nederlands de resultaten weer te geven In kaart brengen van kosten, baten en risico s

8 De basisbegrippen bij een Businesscase Kosten: de uitgaande netto cashflows direct gerelateerd aan het ICT-initiatief Baten: objectieve bijdrage aan prestatie-indicatoren (inclusief gekwantificeerde cashflows) Risico's: de consequenties van de investering en de concurrentie positie van de organisatie Investeringsbeslissingen breed bekijken...

9 De Businesscase 30% van de geënquêteerden maakt geen gebruik van een businesscase 42% maakt gedeeltelijk gebruik van een businesscase 27% maakt volledig of grotendeels gebruik van een businesscase De businesscase als basis voor investeringsbeslissingen is duidelijk in opkomst (KPMG 2004: 12%)

10 Gebruik Businesscase versus tevredenheid over projectresultaat Gebruik businesscase resulteert in hogere tevredenheid Zeer lage tevredenheid als er geen businesscase wordt gebruikt Gebruikers passen de BC niet toe N = 122 Gebruikers passen allen de BC volledig toe Een businesscase is een belangrijk middel om draagvlak te creëren en verwachtingen te managen

11 Realiseren baten IT-project Positieve relatie tussen de toetsing van de baten en de tevredenheid over de resultaten van het project 27% heeft (grotendeels) een businesscase. Daarvan evalueert op basis van businesscase 58%. Dus slechts 16 op de 100 projecten wordt grondig geëvalueerd: 84 dus beperkt of niet N = 121 Het toetsen van (kwalitatieve) baten gebeurt beperkt. laat staan het realiseren van deze baten

12 Door wie wordt de businesscase opgesteld? In 50% van de gevallen wordt de businesscase door de projectmanager opgesteld, in 30% van de gevallen door de lijnmanager Als de lijnmanager of de projectmanager de businesscase opstelt, is men het meest tevreden Het feit dat de projectmanager dit doet staat haaks op Prince2 en alle theorieën over projectuitvoering De businesscase behoort te worden opgesteld door diegene die belang heeft bij de baten van het project

13 Projectmanagement methodieken Prince2 is veruit de meest toegepaste methodiek Verdere groei Prince2 t.o.v (KPMG onderzoek, 61%) Standaard projectmanagement methodiek wordt vooral bij grotere projecten toegepast Prince2 wordt vooral toegepast als legodoos: - maar 52% van Prince2 gebruikers hanteert een businesscase - risicomanagement wordt beperkt toegepast - gestructureerde uitvoering evaluaties beperkt - andere rolinvulling projectmanager RUP 3% Eigen standaard aanpak 19% MSP 3% DSDM 2% Prince2 73% Prince2 MSP RUP DSDM Eigen standaard aanpak

14 Voordeel gebruik methodieken Gebruik van een methodiek leidt tot hogere tevredenheid Gebruik van een methodiek halveert de ontevredenheid methodieken zijn, alleen al om die reden, de moeite waard

15 Toepassing Prince2 Prince2 hoogste mate van toepassing bij centrale overheid en banken & verzekeraars Overig Eigen aanpak vooral Telecommunicatie bij onderwijs en Lokale overheid lokale overheid Centrale overheid Onderwijsinstelling Gezondheidszorg Gegevensverwerkende organisaties Zakelijke dienstverlening: service Zakelijke dienstverlening: advies Transport en vervoer Handelsorganisaties Industrie (productie) Banken / verzekeraars 0% 20% 40% 60% 80% 100% Prince2 MSP RUP DSDM Eigen standaard aanpak

16 Tevredenheid methodiek per branche Prince2 hoogste toepassing bij Centrale overheid en laagste tevredenheid Prince2 laagste toepassing bij lokale overheid en hoogste tevredenheid Banken, verzekeraars & overig wel tevreden Zakelijke dienstverlening meest flexibel in toepassing en behoorlijk tevreden leidt tot opvallende verschillen

17 Projectrisico beheersing aandachtsgebieden 1. Uitgangssituatie (kwaliteits uitgangsmat. en project-omgeving) 2. Projectdoelstellingen en afstemming op bedrijfsstrategie 3. Sociaal-organisatorische complexiteit 4. Technisch-functionele complexiteit 5. Projectbemensing 6. Projectorganisatie 7. Projectbeheer- en beheersing 8. Project (hulp)middelen en technieken 9. Overall gemiddelde over hele project

18 De aandachtsgebieden tov elkaar risicoanalyse principes Hoog Risico a.g.v. de mate van complexiteit Laag Laag risico Voorbeeld Mission impossible Hoog risico Gemiddeld risico Risico a.g.v. de mate van beheersing Hoog Het risicoprofiel van een project bestaat uit de complexiteit i.c.m. de risico s die voortkomen uit de mate van beheersing: - een eenvoudig project met weinig beheersing heeft een hoog risico; - een complex project met een strakke control heeft een beperkt risico. Complexiteit heeft te maken met de uitgangspunten, de doelstellingen en de resultaten van een project (mate van verandering van de organisatie, de sociale en technische implicaties). Beheersing komt voort uit het project (staffing, organisatie, management & control en beschikbare resources en methodieken) De risicoanalyse is uitgevoerd met behulp van interviews en het bestuderen van documentatie. Een risicoanalyse brengt het risicoprofiel van een project in beeld, zodat waar nodig actie kan worden ondernomen

19 Projectmanagement en risicobeheersing 56% van de geënquêteerden doet aan cyclisch risicomanagement 11% voert geen risicomanagement uit Bij toepassing van cyclisch risicomanagement is de organisatie het meest tevreden Gestructureerd aandacht voor risicomanagement voor tijdens en na afloop van het project levert de hoogste tevredenheid met projectresultaten op en toch passen wij dat beperkt toe

20 Historische projectleiders - 1 Ik heb liever een leger met konijnen geleid door een leeuw, dan een leger met leeuwen geleid door een konijn

21 Historische projectleiders - 2 De leider moet letten op de dagen die nog komen

22 Kwaliteiten Projectmanager Proces managen en communiceren staan bovenaan Technische kennis staat voor alle typen projecten op de derde plaats Ervaring is een goede vierde Dit geldt voor alle typen projecten Technologie projecten Geïntegreerde projecten (ICT en proces) Bedrijfstransfor-matie projecten De Projectmanager moet alles kunnen

23 Resultaat haaks op theorie over projectmanagement Theorie: Een teveel aan (technische, functionele) kennis is een nadeel voor een projectmanager Een projectmanager behoort naast goede procesbeheersing functionele kennis te hebben en beperkte technische kennis (zeker voor geïntegreerde en transformatieprojecten) Project-succes wordt grotendeels bepaald door persoonlijke en emotionele vaardigheden van de projectmanager Emotionele intelligentie is de belangrijkste eigenschap van een goede projectmanager Wellicht worden de verkeerde eisen aan een projectmanager gesteld?

24 Projectevaluaties.. Evaluatie heeft een sterke relatie met het succesvol zijn van projecten: Bij een project waar evaluatie plaatsvindt, is 80% neutraal tot tevreden Bij een project zonder evaluatie is minder dan de helft (44%) neutraal tot tevreden Simpelweg evalueren van projecten leidt al tot hogere tevredenheid

25 CONCLUSIES Prince2 wordt het meest toegepast, maar blijkt vooral Prince in Name Only (PINO) Businesscase businesscase businesscase bestaansrecht Projectrisicobeheersing als standaard invoeren Projectmanager lijkt een schaap met vijf poten Evalueren alleen leidt al tot aanzienlijk hogere tevredenheid over projectresultaat Evalueer, leer en ontwikkel een leercyclus (hogere volwassenheid niveau) op basis van businesscase we kunnen nog veel verbeteren

26 Project management enquête 2007 Discussievragen 21 maart 2007 Bisnez Management in samenwerking met het IT Trends Institute en de Vrije Universiteit van Amsterdam copyright by Bisnez Management

27 Vraag 1 Is er naast de projectmanager en de QA rol, ook behoefte aan een rol die naar de investeringen en naar het resultaat kijkt (bijv. een controller)?

28 Vraag 2 In slechts 30% van de gevallen wordt de businesscase opgesteld door de belanghebbende van de baten en toch zijn we tevreden. Hoe komt dit?

29 Vraag 3 Evaluatie komt in het onderzoek naar voren als een belangrijke succesfactor. Hoe komt dit?

30 Vraag 4 Er is een verschil in gewenste eigenschappen van een projectmanager tussen de theorie en de onderzoeksresultaten. Welke eigenschappen zijn nu echt van belang en waarom?

Projectmanagement onderzoek. www.bitti.nl. Meest succesvolle projectmanagement methodiek is PINO. 6 december 2006 Barry Derksen MSc MMC CISA CGEIT RI

Projectmanagement onderzoek. www.bitti.nl. Meest succesvolle projectmanagement methodiek is PINO. 6 december 2006 Barry Derksen MSc MMC CISA CGEIT RI Projectmanagement onderzoek Meest succesvolle projectmanagement methodiek is PINO 6 december 2006 Barry Derksen MSc MMC CISA CGEIT RI Agenda Aanleiding & werkwijze Projecten mislukken Projectmethodieken

Nadere informatie

Research report: Projectmanagement methodieken Is het Prince2 of PINO? Resultaten van projectmanagement onderzoek 2007

Research report: Projectmanagement methodieken Is het Prince2 of PINO? Resultaten van projectmanagement onderzoek 2007 Research report: Projectmanagement methodieken Is het Prince2 of PINO? Resultaten van projectmanagement onderzoek 2007 Researchers Barry Derksen Peter Noordam Norman Martijnse Michiel Dijkman Studenten

Nadere informatie

LESSEN UIT FALENDE EN SUCCESVOLLE ICT-PROJECTEN

LESSEN UIT FALENDE EN SUCCESVOLLE ICT-PROJECTEN Projectmanagement: LESSEN UIT FALENDE EN SUCCESVOLLE ICT-PROJECTEN CONTROLLERS MOETEN VANAF DE START EEN ROL SPELEN 40 Aaron Kohr: beeld ICT-projecten hebben een negatief imago: ze zijn te duur, te laat

Nadere informatie

Projectmanagementenquête 2006/2007. Handvatten voor succesvolle projecten B I S N E Z MANAGEMENT

Projectmanagementenquête 2006/2007. Handvatten voor succesvolle projecten B I S N E Z MANAGEMENT Handvatten voor succesvolle projecten B I S N E Z MANAGEMENT Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Samenvatting 3 Enkele bevindingen uit het onderzoek 3 Achtergrond 4 Succesvol project 4 Oorzaken voor het mislukken

Nadere informatie

opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil

opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil Workshop Derk K. Kremer Derk Kremer Even voorstellen. TUD Civiele Techniek en Bedrijfskunde Directeur Eestum Management, een onafhankelijk adviesbureau

Nadere informatie

Projectmanagement De rol van een stuurgroep

Projectmanagement De rol van een stuurgroep Projectmanagement De rol van een stuurgroep Inleiding Projecten worden veelal gekenmerkt door een relatief standaard projectstructuur van een stuurgroep, projectgroep en enkele werkgroepen. De stuurgroep

Nadere informatie

Prince2 audit. Kwaliteitsmaatregel met rendement

Prince2 audit. Kwaliteitsmaatregel met rendement Prince2 audit Kwaliteitsmaatregel met rendement Niek Pluijmert Dga INQA (samen met Hans) Project- en kwaliteitmanagement Sedert 1979 in ICT Bestuurslid Spider Bestuurslid KvK Midden Nederland TU Delft

Nadere informatie

LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management

LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management Beschrijving van de leeractiviteit Voor de volgende opdracht zullen de studenten plannen* hoe ze gedurende een week ijs gaan

Nadere informatie

De tester als bruggenbouwer

De tester als bruggenbouwer De tester als bruggenbouwer Tim Koomen Testnet voorjaarsevenement 9 juni 2004 Agenda Bruggen Enkele bruggen toegelicht De bruggenbouwer Trends Sogeti Nederland B.V. Pagina 1 Bruggen Systeem Beheer Stuur

Nadere informatie

Literatuur Projectmatig Werken

Literatuur Projectmatig Werken Literatuur Projectmatig Werken Onderstaande boeken behandelen de meest gebruikte methodieken van projectmatig werken. Prince 2 is vooral voor ICT-projecten geschikt. Overheden kiezen vaak voor een bepaalde

Nadere informatie

Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012

Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012 Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012 Het duivelsvierkant Agenda Introductie 19.00u 19.10u Klassiek Projectmanagement: Prince 2 Testmanagement:

Nadere informatie

LEERACTIVITEIT Het verven van de woonkamer Ent-teach Module 6 Project management

LEERACTIVITEIT Het verven van de woonkamer Ent-teach Module 6 Project management LEERACTIVITEIT Het verven van de woonkamer Ent-teach Module 6 Project management Beschrijving van de leeractiviteit Jij en 3 vrienden besluiten om jouw woonkamer te verven. Om dit project te voltooien

Nadere informatie

PROJECT INITIATION DOCUMENT

PROJECT INITIATION DOCUMENT PROJECT INITIATION DOCUMENT Versie: Datum: x.x dd-mm-jj DOCUMENTATIE Versie Naam opdrachtgever Naam opsteller Datum: dd-mm-jj Voor akkoord: Datum:. INHOUDSOPGAVE 1. Managementsamenvatting

Nadere informatie

PRINCE2 Symposium: Zin en Onzin van een Methode. PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen SYSQA B.V.

PRINCE2 Symposium: Zin en Onzin van een Methode. PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen SYSQA B.V. PRINCE2 Symposium: PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen Jan Jaap Cannegieter SYSQA B.V. SYSQA B.V. Operationeel Tactisch Strategisch Testen Requirements Quality assurance Auditing

Nadere informatie

PRINCE2 2009 is overzichtelijker

PRINCE2 2009 is overzichtelijker PRINCE2 2009 is overzichtelijker 29 mei 2009 door: Lia de Zoete en Reinier de Koning Half juni presenteert het Office of Government Commerce in Londen PRINCE2 2009. Het grote voordeel van de nieuwe versie

Nadere informatie

Combineren PRINCE2 met PMW en Projectmatig Creëren

Combineren PRINCE2 met PMW en Projectmatig Creëren TM PRINCE2 Symposium: Combineren PRINCE2 met PMW en Projectmatig Creëren Bert Hedeman b.hedeman@insights-int.nl PRINCE2TM is a Trade Mark of the Office of Government Commerce Bert Hedeman Partner Insights

Nadere informatie

Aanpak projectaudits

Aanpak projectaudits Aanpak projectaudits 1. Inleiding Veel lokale overheden werken op basis van een standaardmethodiek Projectmatig Werken. Op die manier wordt aan de voorkant de projectfasering, besluitvorming en control

Nadere informatie

Gecontroleerde projectuitvoering in interactie met omgeving

Gecontroleerde projectuitvoering in interactie met omgeving PRINCE2 meer dan verstarring Gecontroleerde projectuitvoering in interactie met omgeving Toen mij gevraagd werd voor deze special een artikel over PRINCE2 te schrijven, heb ik getwijfeld. Daar is al zoveel

Nadere informatie

8-12-2015. Hoe test je een pen? Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Acceptatietesten

8-12-2015. Hoe test je een pen? Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Acceptatietesten Les 1 Docent: Marcel Gelsing Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Acceptatietesten Hoe test je een pen? 1 Bekijk eerst het filmpje over

Nadere informatie

Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS)

Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS) Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS) LEARNING BY DOING Kort signalement Road2Results heeft op basis van haar jarenlange ervaring met het managen van business en ICT projecten vanuit diverse

Nadere informatie

Entrepôt Data Warehouse Consultancy B.V. Opleidingenbrochure Versie juli 2011

Entrepôt Data Warehouse Consultancy B.V. Opleidingenbrochure Versie juli 2011 enbrochure Versie juli 2011 Adres: Lovensestraat 41, 5014 DM Tilburg Telefoon: 06-51657583 Email: Pieter.Priems@entrepot.nl Internetsite: www.entrepot.nl 2 1 Inleiding De brochure bevat de uitgangspunten

Nadere informatie

Sturen of Avonturen. Nieuwegein 30 November 2010

Sturen of Avonturen. Nieuwegein 30 November 2010 Sturen of Avonturen Nieuwegein 30 November 2010 1 Agenda Inleiding Projectbesturing Workshop Sturen of Avonturen BREAK Conclusies Workshop De workshop in de praktijk Afronding BORREL 2 Productvernieuwing

Nadere informatie

is maatwerk Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over

is maatwerk Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over Implementatie PRINCE2 is maatwerk Veel organisaties worstelen met de invoering van PRINCE2 en komen vaak niet verder dan PINO (PRINCE2 In Name

Nadere informatie

Medewerker administratieve processen en systemen

Medewerker administratieve processen en systemen processen en systemen Doel Voorbereiden, analyseren, ontwerpen, ontwikkelen, beheren en evalueren van procedures en inrichting van het administratieve proces en interne controles, rekening houdend met

Nadere informatie

Succesvol ERP selecteren en implementeren. Mitopics BV dé specialist op ERP-gebied vanuit risicobeheersing

Succesvol ERP selecteren en implementeren. Mitopics BV dé specialist op ERP-gebied vanuit risicobeheersing Succesvol ERP selecteren en implementeren Mitopics BV dé specialist op ERP-gebied vanuit risicobeheersing Onze concurrenten hebben veel betere informatie! Onze klanten verwachten meer van ons! Onderhoud

Nadere informatie

Handout. Pagina 1. SYSQA B.V. Almere. Capability Maturity Model Integration (CMMI) Technische Universiteit Eindhoven SYSQA SYSQA.

Handout. Pagina 1. SYSQA B.V. Almere. Capability Maturity Model Integration (CMMI) Technische Universiteit Eindhoven SYSQA SYSQA. Capability Maturity Model Integration (CMMI) Technische Universiteit Eindhoven Johan Zandhuis SYSQA Start: 1999 Onafhankelijk Quality Assurance in IT 150 medewerkers (en groeiend) 2 SYSQA Operationeel

Nadere informatie

Managing Quality and Business Risks in Programmes. Mario van Os

Managing Quality and Business Risks in Programmes. Mario van Os Managing Quality and Business Risks in Programmes Mario van Os Mario van Os Mario van Os Programma Kwaliteitsmanager Email: mario@mvanos.nl Afgestudeerd TUE Wiskunde & Informatica 1986 gestart bij Interprogram

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten ICT Barometer over ICT-projecten

Onderzoeksresultaten ICT Barometer over ICT-projecten Onderzoeksresultaten ICT Barometer over ICT-projecten Jaargang 10 17 november 2010 De ICT Barometer, een onderzoek van Ernst & Young, is de gerenommeerde vinger aan de pols voor managers. Het onderzoek

Nadere informatie

Hybride projectmanagement

Hybride projectmanagement Hybride projectmanagement Ronde Tafel april 2018 Projectmanagement in de Zorg stichting Projectmanagement in de Zorg Sinds 2016 Missie: Projectmanagement in de zorg verbeteren Doel: Waardevol forum voor

Nadere informatie

Bekend zijn met de visie en inzet van procesmanagement in de eigen organisatie.

Bekend zijn met de visie en inzet van procesmanagement in de eigen organisatie. en werkwijze BPM awareness Inzicht in de toepassing van BPM op strategisch niveau in het algemeen en binnen de eigen organisatie. Kennismaken met BPM vanuit een strategisch perspectief Nut en toegevoegde

Nadere informatie

is maatwerk Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over

is maatwerk Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over Implementatie PRINCE2 is maatwerk Veel organisaties worstelen met de invoering van PRINCE2 en komen vaak niet verder dan PINO (PRINCE2 In Name

Nadere informatie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Programme Power De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Agenda Introductie Stedin Historie van Project- en Portfoliomanagement Van Portfoliomanagement naar Programmaregie Waar staan we nu Oog

Nadere informatie

Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302

Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302 Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302 Doel Voorbereiden en opzetten van en bijbehorende projectorganisatie, alsmede leiding geven aan de uitvoering hiervan, binnen randvoorwaarden van kosten,

Nadere informatie

DEEL I. 5.8 ProjectMatig Werken. 5.8.1 Definitie project. 5.8.2 Kern van de methode. 5.8.3 Historie. 5.8.4 Scope

DEEL I. 5.8 ProjectMatig Werken. 5.8.1 Definitie project. 5.8.2 Kern van de methode. 5.8.3 Historie. 5.8.4 Scope 102 Wegwijzer voor methoden bij projectmanagement - 2de druk 5.8 ProjectMatig Werken Deel I van de beschrijving van ProjectMatig Werken is gereviseerd en geautoriseerd door Gert Wijnen, een van de auteurs

Nadere informatie

PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen

PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen PRINCE2 Symposium: PRINCE 2 versus CMMI; raakvlakken, overlap en aanvullingen Jan Jaap Cannegieter SYSQA B.V. SYSQA B.V. Operationeel Tactisch Strategisch Testen Requirements Quality assurance Auditing

Nadere informatie

Waarom kiest Agis Zorgverzekeringen voor projectmatig werken?

Waarom kiest Agis Zorgverzekeringen voor projectmatig werken? Waarom kiest Agis Zorgverzekeringen voor projectmatig werken? Monique te Velthuis Agis Zorgverzekeringen Ontstaan in 1999 na fusie tussen zorgverzekeraars Anova, Anoz en ZAO 1,8 miljoen ziekenfonds en

Nadere informatie

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen 1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.

Nadere informatie

Prince User Group Nederland

Prince User Group Nederland Prince User Group Nederland De autoriteit voor het toepassen van PRINCE2 in Nederland PRINCE2 is a Registered Trade Mark of the Office of Government Commerce in the United Kingdom and other countries Profielen

Nadere informatie

Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd

Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd Wie, wat en hoe Eric Lopes Cardozo & Rik Jan van Hulst sturen naar succes Doel Delen van inzichten voor praktisch operationeel risico management

Nadere informatie

De essentie van projectmatigwerken

De essentie van projectmatigwerken De essentie van projectmatigwerken Beleidsmedewerkers, lijnmanagers en interne projectleiders hebben steeds vaker een rol in een project. Zij zijn projectleider, zitten in een stuurgroep, zijn opdrachtgever,

Nadere informatie

Advies. Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie

Advies. Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie DIENST Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie Advies over en ondersteuning bij het initieel inrichten/optimaliseren

Nadere informatie

Voorspelbaar projectsucces

Voorspelbaar projectsucces Voorspelbaar projectsucces Waarom mislukken projecten bij positieve business cases? PRINCE2 is a Registered Trade Mark of the Office of Government Commerce in the United Kingdom and other countries John

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE PROJECT DOKTERSDIENSTEN/SUBSTITUTIE Rapportageperiode April 2014 tot april 2015 Eveline Nieuwland

EINDRAPPORTAGE PROJECT DOKTERSDIENSTEN/SUBSTITUTIE Rapportageperiode April 2014 tot april 2015 Eveline Nieuwland EINDRAPPORTAGE PROJECT DOKTERSDIENSTEN/SUBSTITUTIE Rapportageperiode April 2014 tot april 2015 Van Eveline Nieuwland In april 2014 hebben de Friese Huisartsen Vereniging en De Friesland Zorgverzekeraar

Nadere informatie

ConQuaestor Summer Game Week

ConQuaestor Summer Game Week ConQuaestor Summer Game Week Glue It: lean management bij productiebedrijven Alles moet snel én alles moet goed. U heeft te maken met (toenemende) eisen en wensen van klanten op het gebied van kwaliteit,

Nadere informatie

Projectsabotage. Het verschijnsel dat projecten bewust worden ondermijnd. Deel 1 Ngi 20 4 2011

Projectsabotage. Het verschijnsel dat projecten bewust worden ondermijnd. Deel 1 Ngi 20 4 2011 Projectsabotage Het verschijnsel dat projecten bewust worden ondermijnd Deel 1 Ngi 20 4 2011 Introductie Dion Kotteman Meer dan 25 jaar projectervaring bij overheid en financiële instellingen; Boek geschreven,

Nadere informatie

Opdrachtgever in het testproces. Testnet Voorjaarsevenement 2011 Olaf Agterbosch

Opdrachtgever in het testproces. Testnet Voorjaarsevenement 2011 Olaf Agterbosch Opdrachtgever in het testproces Testnet Voorjaarsevenement 2011 Olaf Agterbosch Agenda Even voorstellen; De onderschatte rol van opdrachtgevers bij testen; Aansturen van testen in (out)sourcingsituaties;

Nadere informatie

Jan Heunks / Key Result 21-5-2015

Jan Heunks / Key Result 21-5-2015 BESLUITVORMING; HET SPEL OF DE REGELS Jan Heunks / Key Result Als consultant, trainer en coach binnen verschillende organisaties (in)direct betrokken om performance vraagstukken vanuit verschillende invalshoeken

Nadere informatie

Stagnerende projecten als gevolg van ineffectieve communicatie veroorzaakt door teveel projecten en communicatie. Food for the Brain Act2Vision.

Stagnerende projecten als gevolg van ineffectieve communicatie veroorzaakt door teveel projecten en communicatie. Food for the Brain Act2Vision. Stagnerende projecten als gevolg van ineffectieve communicatie veroorzaakt door teveel projecten en communicatie. Food for the Brain Act2Vision.nl 1 Food for the Brain Act2Vision.nl 2 Project & communicatie

Nadere informatie

Functieprofiel Projectleider Functieprofiel titel Functiecode 00

Functieprofiel Projectleider Functieprofiel titel Functiecode 00 1 Functieprofiel Projectleider Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Voorbereiden en opzetten van projecten en bijbehorende projectorganisatie, alsmede leiding geven aan de uitvoering hiervan, binnen

Nadere informatie

Social Strategy Masterclass 2014

Social Strategy Masterclass 2014 Social Strategy Masterclass 201 Bestemd voor Directie en Management actief in zowel B2B, B2C als Non profit Inhoudsopgave Inleiding Eendaagse Social Strategy MasterClass Programma Ochtendsessie Middagsessie

Nadere informatie

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE De wereld van vandaag wordt gekenmerkt door de snelle ontwikkeling van nieuwe technologieën en disruptieve marktomstandigheden. Deze ontwikkelingen hebben verregaande gevolgen

Nadere informatie

Wat maakt een project en/of programma succesvol?

Wat maakt een project en/of programma succesvol? Wat maakt een project en/of programma succesvol? Bijeenkomst 4 april 2011 Drs. Sylvie Rath Voor informatie verwijs ik graag naar de website van WagenaarHoes, mijn laatste werkgever (www.wagenaarhoes.nl)

Nadere informatie

DEEL I 5.5 PRINCE2. 5.5.1 Definitie project. 5.5.2 Kern van PRINCE2. 5.5.3 Historie. 5.5.4 Scope. 5.5.5 Uitgangspunten

DEEL I 5.5 PRINCE2. 5.5.1 Definitie project. 5.5.2 Kern van PRINCE2. 5.5.3 Historie. 5.5.4 Scope. 5.5.5 Uitgangspunten 5 Projectmanagementmethoden 83 5.5 PRINCE2 Deel I van de beschrijving van PRINCE2 is geschreven door Ron Seegers en gereviseerd en geautoriseerd door Joost Nuijten, bestuurslid van de Prince User Group

Nadere informatie

Afdeling RISICO BEHEER en TECHNIEK

Afdeling RISICO BEHEER en TECHNIEK Afdeling RISICO BEHEER en TECHNIEK Hoofdpunten Parallelsessie Werkgroep Praktijk & Implementatie Afdeling RBT KIVI NIRIA 9 oktober 2013 Den Haag Verslag door Martin van Staveren Werkgroep Praktijk en Implementatie

Nadere informatie

Businesscase en exploitatiemodel grote toetszaal SEMINAR GROOTSCHALIGE DIGITALE TOETSZALEN

Businesscase en exploitatiemodel grote toetszaal SEMINAR GROOTSCHALIGE DIGITALE TOETSZALEN Businesscase en exploitatiemodel grote toetszaal SEMINAR GROOTSCHALIGE DIGITALE TOETSZALEN Michiel van Geloven & Marij Veugelers, mei 2014 In deze presentatie : Introductie: voorstellen sprekers en inventariseren

Nadere informatie

Verkopen van Inkoop. Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces?

Verkopen van Inkoop. Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces? Verkopen van Inkoop Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces? Agenda Voorstellen Visie Verkoop van inkoop Waarom inkoopmarketing? Hoe inkoop verkopen? Inkoopresultaat delen Do s

Nadere informatie

Bart van Reeken Voorzitter PON 12-3-12013 1

Bart van Reeken Voorzitter PON 12-3-12013 1 Bart van Reeken Voorzitter PON 12-3-12013 1 Seminar: Rapport Elias 1/29/2015 2 Woord vooraf van de commissie Als slechts enkele aanbevelingen worden uitgevoerd en de resterende niet, voorziet de commissie

Nadere informatie

Contractmanagement in Nederland anno 2011

Contractmanagement in Nederland anno 2011 Contractmanagement in Nederland anno 2011 Samenvatting Mitopics Theo Bosselaers NEVI René van den Hoven Februari 2012 1 Periodiek onderzoekt Mitopics de professionaliteit waarmee Nederlandse organisaties

Nadere informatie

6. Project management

6. Project management 6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,

Nadere informatie

Tuning the PRINCE2 Makkelijker gezegd dan gedaan!

Tuning the PRINCE2 Makkelijker gezegd dan gedaan! PRINCE2 Symposium: Tuning the PRINCE2 Makkelijker gezegd dan gedaan! Ron Seegers Getronics PinkRoccade Educational Services Educational Services Sinds 1993 Best Practice Trainers 25 fte s trainers, 27.000

Nadere informatie

Het stuurmodel voor een opdrachtgever

Het stuurmodel voor een opdrachtgever Het stuurmodel voor een opdrachtgever Ir. Derk K. Kremer 1. Inleiding In één van mijn eerdere artikelen heb ik al aangegeven dat de rol van opdrachtgever op zich geen moeilijke rol is. Voor een ervaren

Nadere informatie

PROJECTBEHEERSING IN DE PRAKTIJK

PROJECTBEHEERSING IN DE PRAKTIJK Management accounting control Een casus PROJECTBEHEERSING IN DE PRAKTIJK Veel organisaties realiseren een steeds groter deel van hun omzet met projecten. Maar al te vaak leveren deze projecten niet zo

Nadere informatie

Dag 1: De opzet van een project

Dag 1: De opzet van een project In deze leergang leren de deelnemers hoe ze de slaagkans van hun projecten aanzienlijk kunnen verhogen. Door het beter aansturen van het projectteam, het toepassen van verschillende methoden en technieken

Nadere informatie

PROJECTMANAGEMENT 1 SITUATIE

PROJECTMANAGEMENT 1 SITUATIE PROJECTMANAGEMENT George van Houtem 1 SITUATIE Het werken in en het leidinggeven aan projecten is tegenwoordig eerder regel dan uitzondering voor de hedendaagse manager. In elk bedrijf of organisatie komen

Nadere informatie

MASTERCLASS MOBILE DEVICE SECURITY CLOUD COMPUTING, SMARTPHONES, EN SECURITY

MASTERCLASS MOBILE DEVICE SECURITY CLOUD COMPUTING, SMARTPHONES, EN SECURITY MASTERCLASS MOBILE DEVICE SECURITY CLOUD COMPUTING, SMARTPHONES, EN SECURITY Hans Breukhoven BlinkLane Consulting 18 September 2012 2 Wie ben ik? Partner bij BlinkLane Consulting Interim IT-manager & adviseur

Nadere informatie

Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1

Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1 Bijlage D: Projectplan Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1 Realisatie, Implementatie en overdracht aan beheer Inhoudsopgave 1 Projectdefinitie 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Doelstelling 3 1.3 Reikwijdte 4 1.4 Randvoorwaarden,

Nadere informatie

MAATWERK OPLEIDINGEN 10 basisopleidingen 19 Modules Kies & Mix

MAATWERK OPLEIDINGEN 10 basisopleidingen 19 Modules Kies & Mix WIN TRAININGEN MAATWERK OPLEIDINGEN 10 basisopleidingen 19 Modules Kies & Mix 10 Basisopleidingen PMO, de start-up Prince II Foundation IPMA PMO P3O Foundation IPM voor de projectbeheerser Leading SAFe

Nadere informatie

Oefenopgaven contextuele competenties deel 2, level C en D

Oefenopgaven contextuele competenties deel 2, level C en D Oefenopgaven contextuele competenties deel 2, level en e antwoorden van onderstaande oefenopgaven zijn op de laatste bladzijde van dit document te vinden. ito ertification V rnhem OPG Oefenopg context

Nadere informatie

Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico op mislukken van organisatieverandering

Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico op mislukken van organisatieverandering Weerstand en gebrek aan leiderschap grootste risico op mislukken van organisatieverandering Onderzoeksrapportage Veranderstrategie organisaties midden- en grote organisaties in Nederland Utrecht, november/december

Nadere informatie

Training Projectmanagement

Training Projectmanagement Training Projectmanagement Een training waarbij waar cursisten inzicht aan en de hand vaardigheid van een fictieve boven projectopdracht methodiek in wordt geplaatst aanraking komen met alle essentiële

Nadere informatie

Brug tussen strategie en realisatie. Herfst 2014

Brug tussen strategie en realisatie. Herfst 2014 Herfst 2014 Waarom is het realiseren van de strategie vaak zo lastig? Het ontwikkelen van een goede strategie is al niet eenvoudig, laat staan de realisatie ervan Het blijkt in de praktijk dat veel organisaties

Nadere informatie

14/11/2010. Voorbeelden van productrisico s. Omschrijving bevindingenanalyse. Productrisicoanalyse (1)

14/11/2010. Voorbeelden van productrisico s. Omschrijving bevindingenanalyse. Productrisicoanalyse (1) Project- en productrisico s RISICO- ANALYSE & TESTSTRATEGIE No. 24 Project- versus productrisico s No. 25 Voorbeelden van projectrisico s Business Project overschrijding Tijd Budget Slechte testomgeving

Nadere informatie

SOM= Effectief en plezierig werken

SOM= Effectief en plezierig werken SOM= Effectief en plezierig werken 1 VRAGEN AAN U: Wordt in uw organisatie de werkplek effectief gebruikt? Zitten de collega s met een glimlach achter hun bureau? Vindt er bij u veel samenwerking tussen

Nadere informatie

Open Data in België en Vlaanderen; Interessante complexiteit. Noël Van Herreweghe

Open Data in België en Vlaanderen; Interessante complexiteit. Noël Van Herreweghe Open Data in België en Vlaanderen; Interessante complexiteit Noël Van Herreweghe 1 Inhoud: 1.Open data in de Belgische en Vlaamse context 2. Hoe zien wij open data in Vlaanderen 3. Status open data in

Nadere informatie

Welkom. Doel van workshop. LoopbaanNed. Dr. Dieta Mietus

Welkom. Doel van workshop. LoopbaanNed. Dr. Dieta Mietus Welkom Doel van workshop Oplossingsgericht werken LoopbaanNed Dr. Dieta Mietus Kennismaking Wat zou je willen doen zodat deze workshop nuttig voor je is? Oplossingsgericht werken aan project Projectmanager:

Nadere informatie

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting xvii Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting Samenvatting IT uitbesteding doet er niet toe vanuit het perspectief aansluiting tussen bedrijfsvoering en IT Dit proefschrift is het

Nadere informatie

De rol van contracten binnen de aanbesteding van de ITprojecten

De rol van contracten binnen de aanbesteding van de ITprojecten pag.: 1 van 5 code: SPE-ICT-art-007-bl De rol van contracten binnen de aanbesteding van de ITprojecten Bron: Morgan Chambers, DigitalBoardroom, januari 2006, pp. 1-4 Auteur(s): A. Joha, G. Wijers, S. van

Nadere informatie

Moduleopdracht Projectmanagement

Moduleopdracht Projectmanagement Moduleopdracht Projectmanagement Projectplan voor het uitvoeren van een Klanttevredenheidsonderzoek Naam deelnemer : xxxxx Studentnummer : xxxxx Datum : 19 maart 2013 Naam opleidingsinstituut : NCOI Opleidingsgroep

Nadere informatie

1Modelexamen 1. Modelexamen 1

1Modelexamen 1. Modelexamen 1 1Modelexamen 1 Het examen PRINCE2 Foundation wordt in Nederland afgenomen door Stichting EXIN. Om u voor te bereiden op het examen is er een representatief modelexamen bijgevoegd. Het examen bestaat uit

Nadere informatie

Maakt draagvlak meetbaar V2.0

Maakt draagvlak meetbaar V2.0 Maakt draagvlak meetbaar V2.0 Wat is de impact als jouw verandertrajecten niet het gewenste voordeel leveren? Investering? Concurrentiepositie? Imago? Loopbaan? Klanten? Het succes van projecten wordt

Nadere informatie

hoe doe je dat? Incasseren van de beoogde benefits:

hoe doe je dat? Incasseren van de beoogde benefits: Incasseren van de beoogde benefits: hoe doe je dat? Benefits management bij projecten en in het bijzonder het daadwerkelijk realiseren van de beoogde benefits bij een ict-investering, is een weerbarstig

Nadere informatie

Project-, Programma- en AdviesCentrum. Resultaten die eruit springen PPAC

Project-, Programma- en AdviesCentrum. Resultaten die eruit springen PPAC Project-, Programma- en AdviesCentrum Resultaten die eruit springen PPAC Binnen Veiligheid en Justitie groeit het belang van projectmatig en programmatisch werken. Ook neemt de behoefte toe om medewerkers

Nadere informatie

Elementair Project Management

Elementair Project Management Elementair Project Management Impressie van de sheets 15 juni 2018 Versie 1.1 Projectmanagement in de Zorg Projectmanagement in de Zorg Elementair Project Management 2 Algemene trend LIJN PROJECTEN Toename

Nadere informatie

Projectmanagement routeplanner

Projectmanagement routeplanner Projectmanagement routeplanner Planmatig naar een hoger kennisniveau Primaned Academy Leading in knowledge Waarom opleiden in projectmanagement? Projectmatig werken wordt steeds belangrijker. De praktijk

Nadere informatie

CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!!

CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!! CLIëNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2011, van brief tot conclusie!! De brief: Het Venster F.D. Rooseveltlaan 18 Postbus 2157 5600 CD Eindhoven Eindhoven, 29 november 2011 Betreft: Enquete cliënttevredenheid Beste

Nadere informatie

Verandermanagement: Business as Usual

Verandermanagement: Business as Usual Verandermanagement: Samenvatting Voor organisaties is het inmiddels een vast gegeven dat hun processen en producten continue zullen moeten veranderen om zich te kunnen handhaven in een omgeving waar we

Nadere informatie

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode!

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! Dragon1 EA Tool Business case webbased EA tool Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! uw organisatie, datum, versie #.#, documentstatus eigenaar/budgetverantwoordelijke: Kies op deze

Nadere informatie

OPENING DOOR ERIC HOLKERS DIRECTEUR LENTIS SERVICE & ADVIES

OPENING DOOR ERIC HOLKERS DIRECTEUR LENTIS SERVICE & ADVIES OPENING DOOR ERIC HOLKERS DIRECTEUR LENTIS SERVICE & ADVIES WELKOM NAMENS BEST VALUE KENNISTEAM LENTIS/ BEST VALUE NEDERLAND KENNIS SESSIE BEST VALUE Best Value is meer dan Inkoop!! Management tool; Cultuur

Nadere informatie

Resumé projectsuccesdefinities

Resumé projectsuccesdefinities Resumé projectsuccesdefinities Hoewel er weliswaar nog geen eenduidige definitie gedeeld wordt, ontstaat er wel meer en meer overeenstemming dat projectsucces een combinatie is van een goed verlopend project

Nadere informatie

PROJECTRISICO S EENVOUDIG IN KAART De Project Risico Meter als hulpmiddel

PROJECTRISICO S EENVOUDIG IN KAART De Project Risico Meter als hulpmiddel Trefwoorden: projectmanagement, risicomanagement, risico-identificatie PROJECTRISICO S EENVOUDIG IN KAART De Project Risico Meter als hulpmiddel Samenvatting In elke organisatie wordt gewerkt aan projecten.

Nadere informatie

Het PMO van PostNL IT

Het PMO van PostNL IT Het PMO van PostNL IT WIN PMO Congres Blik op een kleurrijk PMO Alex Palma, manager IT Projecten 13-03-2014 Wat willen we jullie vertellen? Positionering van projectenorganisatie Waarom een PSO? Implementatiestrategie

Nadere informatie

Kwaliteitsborging. Systeemgerichte contractbeheersing binnen de Rijksgebouwendienst. Angelia Zeegers - Rijksgebouwendienst. Rijksgebouwendienst

Kwaliteitsborging. Systeemgerichte contractbeheersing binnen de Rijksgebouwendienst. Angelia Zeegers - Rijksgebouwendienst. Rijksgebouwendienst Rijksgebouwendienst Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kwaliteitsborging Systeemgerichte contractbeheersing binnen de Rijksgebouwendienst Angelia Zeegers - Rijksgebouwendienst Agenda

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Bijlagen 121 Literatuur 144

Inhoudsopgave. Bijlagen 121 Literatuur 144 Inhoudsopgave 5 Voorwoord 7 Ten geleide 9 1 Inleiding 11 2 De risicoanalyse 25 3 Uitvoeren van de risicoanalyse 65 4 Risicomanagement 77 5 Uitvoeren van risicomanagement 85 6 Implementatie van risicomanagement

Nadere informatie

Informatiemanager. Doel. Context

Informatiemanager. Doel. Context Informatiemanager Doel Ontwikkelen, in stand houden, evalueren, aanpassen en regisseren van het informatiemanagement, de digitale informatievoorziening en de ICT-facilitering van de instelling en/of de

Nadere informatie

Professionaliseren projectmatig werken

Professionaliseren projectmatig werken Professionaliseren projectmatig werken Gemeente Wijk bij Duurstede BPUG Seminar 2010 Benefit from Best Practices www.bpugseminar.nl 1 Professionaliseren kan niet zonder veranderen BPUG Seminar 2010 Benefit

Nadere informatie

PLANET AGILE 17E BPUG SEMINAR

PLANET AGILE 17E BPUG SEMINAR PLANET AGILE 17E BPUG SEMINAR. Lean toegepast op PRINCE2 Projectmanagement is waste (maar noodzakelijk) Martin van Borselaer Mens-, organisatie- en procesverbeteraar Projectmanager/verandermanager & coach

Nadere informatie

Oefenopgaven contextuele competenties deel 1, level C en D

Oefenopgaven contextuele competenties deel 1, level C en D Oefenopgaven contextuele competenties deel 1, level en e antwoorden van onderstaande oefenopgaven zijn op de laatste bladzijde van dit document te vinden. ito ertification V rnhem Oefenopg context comp

Nadere informatie

Managers moeten beslissingen nemen over IT, maar hebben weinig kennis. Eli de Vries

Managers moeten beslissingen nemen over IT, maar hebben weinig kennis. Eli de Vries Managers moeten beslissingen nemen over IT, maar hebben weinig kennis Eli de Vries Managers moeten beslissingen nemen over IT, maar hebben weinig kennis Managers moeten beslissingen nemen over IT, maar

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie