Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Transcriptie

1 Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Controleprogramma : Analyses 2012 Ir Maudoux Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 1

2 Etapes van de programmatie at Programmatie Beschreven proces 2009/89/PCCB Op basis van de methodologie Certificatie ISO 9001:2008 Advies van WetCom Vb. migratie van zware metalen Aanbevelingen FVO (5 missies) Vb. Contactmaterialen Vorige controles Overleg met FOD/DGC/DGL/sectoren/referentielaboratoria Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 2

3 Etapes van de programmatie at Coderen (Alfa tool release 2009) Op basis van een kopie 2011 Programmatie 2011 Aanpassingen in de loop van het jaar Kruiscontroles (coderingskwaliteit) Microbiologische criteria Rapporteringseisen Bood product Activiteit/Bood it it/b product Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 3

4 Analyseprogramma 2012 Voorafgaandelijke opmerkingen een uitvoerig overzicht van het programma aparte bestanden met details van het programma sectorale vergadering de vermelde aantallen = aantallen analyses % = trends t.o.v 2011 de voorbeelden illustreren deze trends Voorstelling per monsternemers per matrices per parameters per sectoren Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 4

5 Analyseprogramma 2012 Globaal plan : (-10,2 %) FAVV-plan : (-29,5%) DMO s (BSE-tests in slachthuizen) : (43 % van plan) BSE-tests FAVV : (56 % van plan) FAGG : (1% van plan) Buiten FAVV-plan : (-0,7%) Derden (dierenartsen, CODA, Arsia/DGZ, ILVO, ) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 5

6 De matrices Grondstoffen voor de landbouw Diervoeders, meststoffen, fytoproducten Dierlijke monsternemingen Faeces, urine, broedeieren, dierljike organen en weefsels Fytosanitaire i monsternemingen Hout, water, vruchten, groenten, vallen, planten(plantgoed), zaden, grond.. Voedingsmiddelen Fruit, groenten, granen, olieën, toevoegingsmiddelen, dranken, bereide producten, Non-food Contactmaterialen, Materiaal voor monsterneming (rodac, swabs), Water (niet bestemd als drinkwater, of gebruikt in bereidingen), Stof, Verwerkte dierlijke bijproducten NHC Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 6

7 Analyseprogramma 2012 : Globaal (per matrices) Aantal analyses : (-10,2 % = analyses) Grondstoffen voor de landbouw : (+5,2% = +578) Diervoeders (DL-PCB) Dierlijke monsternemingen : (-11,5% = ) BSE-tests in slachthuizen (prion : ) Fytosanitaire monsternemingen : (+2,2% = +374) Grond (Nematoden : globodera) Voedingsmiddelen : (+2,5% = ) Water (Pb, HAP), wijn (sulfieten, bestrijdingsmiddelen) Groenten en fruit, bereidingen met rauwe eieren, specifieke voedingsmiddelen (microbiologie), Non-food : (-6,6% = ) Rodac (broederijen), Swabs (slachthuizen) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 7

8 Analyseprogramma 2012 : FAVV (per matrices) Aantal analyses (+2,0%) Grondstoffen voor de landbouw : (+5,2% ) Diervoeders Dierlijke monsternemingen : (+1,0%) Faeces Fytosanitaire monsternemingen : (+3,1%) plantgoed Voedingsmiddelen : (+2,5%) Water (Pb, HAP), wijn (sulfieten, bestrijdingsmiddelen) Groenten en fruit, bereidingen met rauwe eieren, specifieke voedingsmiddelen (microbiologie), Non-food : (-2,5%) Water niet bestemd als drinkwater (E coli), schuursponsen (E coli) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 8

9 Analyseprogramma 2012 : FAVV (per parameters) Aantal analyses (+2,0%) Micro-organismen : (+2,0%) Vlees, groenten, bereide producten (VTEC, ) ; bereide producten (Listeria) Hormonen : (-0,2%) Faeces Fytosanitair : (+3,1%) Globodera (grond), Chrysanthemum virus/viroïd (plantgoed) Zware metalen : (+9,0%) Voedingsmiddelen (Pb, anorganische As, ) Koolwaterstoffen (aromatische, PCB s, dioxines, ) : (+10,6%) Diervoeders (DL-PCB s) Geneesmiddelen : (+3,6%) Nieren/spieren (sulfonamiden) Pesticideresidu s : monsters (+0,7%) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 9

10 Analyseprogramma 2012 : FAVV (per parameters) Mycotoxines : (-2,5 %) Voedingsmiddelen (bereidingen op basis van granen, suikerwaren op basis van gedroogde vruchten) Phycotoxinen (ASP, DSP, PSP) : 273 (idem) Levende tweekleppige weekdieren Toevoegingsmiddelen : (-15,8%) Diervoeders : 251 Voedingswaren (chocopasta, specerijen, ) : Migratie : (+10,9%) Voedingswaren, babyfood Dierenziektes : 750 (+26,9%) Weekdieren (Bonamia oestrea) Genotypering : 496 (+3,5%) Vlees (traceerbaarheid in uitsnijderij) Allergenen : 248 (+4,6%) Denaturtie van dierlijke bijproducten : 207 (idem) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 10

11 Analyse programma 2012 : FAVV (per parameters) Histaminen : 145 (idem) Radioactiviteit : (idem) Bestraling : 190 (+13,1%) Thee Kwaliteitsparameters (energie, eiwitten, vetgehalte, ) : (+1,1%) Voedingswaren (zouten, ) : Toelevering landbouw (Diervoeders, meststoffen, bestrijdingsmiddelen) : Non-food water : 555 GMO : 462 (+1,1%) Voedingsmiddelen (Chinese rijst) Varia (diermeel, melamine, 3-MCPD, acrylamiden, ) : (-0,4%) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 11

12 S1 Programma 2012 Plantaardige primaire productie Grondstoffen voor de landbouw Pesticidenresidu s Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 12

13 Fytosanitair I. Belangrijkste schrappingen: Niets bijzonders II. Belangrijkste toevoegingen: Sierteelt : Melampsora medusae (populierenroest) : vast aantal monsters (119) in openbaar groen Reden : veel roestsymptomen aanwezig, niet gekend om welke soort het gaat Chrysanthemum Stunt Viroid : 93 monsters (vast aantal) in zaaizaden en vermeerderingsmateriaal Reden : positieve gevallen in 2010 Chrysanthemum Stem Necrosis Virus : 93 monsters (zelfde monsters als CSVd) in zaaizaden en vermeerderingsmateriaal Reden : nieuw gevaar (aanwezig in Brazilië) Globodera spp. (aardappelcystenaaltje) : 250 monsters extra (geraamd) Reden : aanpassing van het aantal monsters na het in werking treden van Richtlijn 2007/33/EG + andere analysevereisten (aanwezigheid + soort vereist) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 13

14 Groenten, Fruit en akkerbouw Raadge evend Comité Pseudomonas syringae (tuincentra t en boomkwekerijen) k o.w.v. noodmaatregelen Italië. +20 (geraamd aantal) Leucinodes orbonalis (samen met Neoleucinodes elegantis op vraag van de sector) op tomaten, paprika s, aubergines na interceptie in (geraamd aantal) Aardappelen (geraamd aantal) Globodera Toevoeging van hoevepootgoed met of zonder plantenpaspoort (± 200 monsters meer) Meloidogyne Intensiveren van de bewaking: Verhoging van het geraamd aantal monsters ten gevolge van een opleiding van de controleurs (± 64 monsters meer) Systematische inspectie van alle bemonsterde partijen voor bruin- en ringrot III. Globale evolutie: analyses in 2011 t.o.v in 2012 ( of 2.2%) 2%) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 14

15 Nieuw: Meststoffen (e.d.) (vast aantal) Zware metalen bij meststoffen/bodemverbeterende middelen met assen +10 Herverdeling aantal monsters: teeltsubstraten tussen eigen productie (+10) en invoer (-10) op vraag van DG Controle Verlaging: zuiveringsslib o.w.v. hoog percentage conformiteit statistiek -32 ( van 180 monsters naar 148) Verhoging: meststoffen met bacteriën o.w.v. laag percentage conformiteit statistiek +11 ( van 5 monsters naar 16) Balans: totaal aantal monsters 2011: 458 versus totaal aantal monsters 2012: 449 (-9 monsters of 2%) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 15

16 Pesticidenresidu s (plantaardige gedeelte) 2095 monsters van fruit, groenten, granen, en andere plantaardige producten (-2% t.o.v. 2011) Thema s - vast aantal Spaanse aardbeien (40 monsters) Wijn Frans, recente productie (40 monsters) Niet-EU oorsprong (20 monsters) Thee en kruidenthee (81 monsters) Export Rusland - vast aantal Peren, appelen, perziken, nectarines, wortelen, aardappelen, tomaten (51 monsters) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 16

17 Pesticidenresidu s (plantaardige gedeelte) 410 monsters bij invoer in toepassing van verordening 669/2009. (vaste frequentie, geraamd aantal) Contaminanten (plantaardig gedeelte) Nitraten (135 monsters); Pb et Cd (119 monsters) idem vast aantal Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 17

18 Diervoeder en dierlijke bijproducten Nieuwe analyses: zware metalen in additieven met norm, arseen in palmpitschroot van Maleisië Verschuiving naar import: dioxines in alle matrices, mycotoxines in granen, hormonen in alle matrices, verboden geneesmiddelen in alle matrices, ongewenste zaden in alle matrices Verschuiving naar andere matrices: dioxine in vetzuren, HCN in sorghum en lijnzaad, salmonella in andere mengvoeders dan voor pluimvee Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 18

19 Diervoeding en dierlijke bijproducten IV I.Verhoging op basis van risico-evaluatie: i Dioxineachtige PCB s in alle matrices (gekoppeld aan dioxineanalyses), Waarborgen in gemedicineerde voeders II.Verlaging g op basis van risico-evaluatie: PCB s in alle matrices, Waarborgen van additieven, Hoofdzakelijke hoedanigheden van alle matrices III. Balans Totaal aantal analyses 2011: versus totaalt aantal analyses, 2012: ( + 4%) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 19

20 S2 Programma 2012 Dierlijke primaire productie Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 20

21 Hormonen Evol. = Androgenen, Gestagenen, = Oestrogenen &Stilbenen (multiresiduscreening) Esters van Androgenen = Corticosteroïden = β-agonisten = Status quo voor runderen, kalveren, varkens Kleine wijzigingen op basis van risico-evaluatie: - kleine vermeerdering bij wrakke zeugen - kleine vermindering bij pluimvee Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 21

22 Koolwaterstoffen Evol. = Dioxinelike PCB = PCB Risico-evaluatie; EU-minimum PCCD/PCDF = Hoofdzakelijke hoedanigheden Ruw Vet = Vochtgehalte = Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 22

23 Antibiotica en andere producten Evol. = Antibiotica (multiresidu-screening) Diverse aanpassingen ifv chlooramfenicol, nitrofuranen, nitro-imidazolen problemen bij kalkoenen, klein vederwild. wrakke zeugen verschuiving naar sulfa s bij varkens Avermectine (antiparasitair) Wrakke zeugen Benzimidazolen (anthelmintica, fungiciden) Wrakke zeugen Coccidiostatica bij biggen Minder non-conformiteiten Pyrethrinoïden (voorheen alleen Flumethrine) Risico-evaluatie Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 23

24 Antibiotica en andere producten Evol. = Nitro-Imidazolen Non-conformiteiten bij kalkoenen Sedativa = Thyreostatica Non-conformiteiten in andere lidstaten Pesticiden (Organo-Cl, Organo-P) Risico-evaluatie Mycotoxines = Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 24

25 Micro-organismen Evol. = Brucella abortus = schatting schatting Brucella melitensis = schatting schatting Campylobacter spp. (detectie) Risico-evaluatie Campylobacter (telling) Risico-evaluatiei Enterobacteriaceae (telling) = Enterococcen (detectie) & E. coli (detectie) = E. coli (telling) Geen non-conformiteiten meer bij runderen & varkens; sterk verbeterd bij pluimvee Listeria monocytogenes Risico-evaluatie; meer non-conformiteiten in 2010 Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 25

26 Micro-organismen Evol. = E. coli O157 (detectie) EFSA-guidelines VTEC = EFSA-guidelines Salmonella gallinarum & pullorum Aanpassing aan aantal tomen Salmonella spp Aanpassing aan aantal tomen & realisaties 2010 Staphylococcus coagulase+ (telling) Risico-evaluatie Totaal kiemgetal bij Geen non-conformiteiten meer bij runderen & varkens; sterk verbeterd bij pluimvee Schimmels & totaal kiemgetal bij Aanpassing aan aantal erkende broeierijen Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 26

27 Micro-organismen Evol. = Yersinia spp Risico-evaluatie Bonamia ostreae in 2012 oesters in 2013 mosselen (contract NRL) Voor het ogenblik geen productie in België Bovine Leucose = schatting schatting Bovine Tuberculose (aankoop en WS) = Van elke haard worden de contactbeslagen gedurende 5 jaar opgevolgd Daarbij komen nog dieren > 24 mnd geïmporteerd uit risicolanden dieren > 24 mnd thuisverkoop melk/zuivel Blauwtong beslagen beslagen = Infectieuze Hematopoëtische Necrose & Virale Hemorrhagische Septicaemie = Aviaire Influenza Aanpassing aan aantal beslagen (bioveiligheidsenquête) ili id Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 27

28 Micro-organismen Evol. = Visna Maedi = Amerikaans Vuilbroed = Rabies (klinische verdenkingen bij gedomesticeerde dieren) = schatting schatting TSE Evol. = BSE Runderen slachthuis Testleeftijd van 48 naar 72 maanden BSE Runderen Rendac Stijging aangeboden kadavers 2010 TSE Kleine Herkauwers Daling aangeboden kadavers & minder scrapie + bedrijven Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 28

29 Diversen Evol. = Malachietgroen, Kristalviolet bij vis = Zware metalen Traceerbaarheid Vlees (via genotypering) Stijging van non-conformiteiten van 1.9 naar 2.4% Scrapie-gevoeligheid (via genotypering) = Spreiding over rammen en ooien Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 29

30 S3 Programma 2012 Verwerking en distributie van voedingsmiddelen Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 30

31 Programmatie voedingsmiddelen per matrice Jaar Matrices Trend Voedingsadditieven ±= Technische hulpstoffen = Dranken Granen, graanderivaten en voedingsmiddelen op basis van granen Specerijen Fruit Oliehoudende zaden, oliehoudende vruchten en plantaardige olieën Melk, zuivelproducten en voedingsmiddelen op basis van melk Groenten Eieren, eiproducten en bereidingen op basis van eieren Verwerkte dierlijke producten HC Producten van de bijenteelt ±= Producten uit het kweken van slakken = Visserij-ij of aquacultuurproducten t en preparaten Bereide producten Thee, koffie, kruidenthee en cacao ±= Vlees, vleesproducten en vleesbereidingen (leeg) Algemeen totaal Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 31

32 Programmatie voedingsmiddelen per parameter Jaar Parameters Trend Toevoegingsmiddelen Allergenen Contaminanten Genotypering PAK Histamine = Hormonen = Verboden Bestralingen Geneesmiddelen ±= Zware metalen Micro-organismen Ziekteverwekkende micro-organismen Migratie Mycotoxines GMO s Bestrijdingsmiddelen Phycotoxinen = Kwaliteit Radioactiviteit = Algemeen totaal Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 32

33 Toevoeging parameters Voedingskleurstoffen : uitgebreid profiel (doopsuikers) Zoetstoffen : uitgebreid profiel op (aspartaam, + saccharine) + steviolglycosiden in nagerechten VTEC (opsporing van 4 tot 8 E. Coli stammen naast E. Coli 0157), Chemische en microbiologische analyse van behandelde wateren (variërend profiel ifv behandeling) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 33

34 Toevoeging parameters (vervolg) Conserveringsmiddelen : sulfiet, nitraat, nitrieten, parabenen, propionzuur, + benzoaten en sorbaten in voedingssupplementen Nieuwe planten in voedingssupplementen op basis van planten (Ginkgo biloba, Glycine max, Humulus lupulus, Hypericum perforatum + Aesculus hippocastanum, Crataegus sp., Harpagophytum sp., Rheum sp.) HAV en Norovirus (monitoring groenten en fruit) Non-food water (productie kiemgroenten E. coli) Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 34

35 Toevoeging parameters (vervolg) Food contactmaterialen : migratie primaire aromatische amines (+ anilline en 2, 4- tolueendiamine) Contaminant : anorganische As E coli in water (non-food) Uitgebreid gamma microbiologische en chemische analyses voor water. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 35

36 Nieuwe matrix-parameters combinaties PAK in rookaroma s, koninginnenbrood, mout Na, K, P, Mg, Fe, Cu, Zn, Se in kaas, vleesproducten en soepen (voor berekening blootstelling en op aanvraag van Nubel) Ester van 3-MCPD in zuigelingenvoeding en voeding voor jonge kinderen. Zware metalen in ambachtelijk gefabriceerde theepotten en recipiënten Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 36

37 Verhoging aantal monsters Zuigelingenvoeding en voeding jonge kinderen Contaminanten, bestrijdingsmiddelen, mineralen, vitaminen, transvetzuren E coli O157 (groenten en fruit) GMO Aziatische rijst GMO maïs, rijst, soja op plantaardige melksoorten Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 37

38 Verhoging aantal monsters Sulfieten : wijn Allergenen : hazelnoten Ongewenste planten in rucola Bisphenol A in zuigflessen bij import Uit China ingevoerd plastic gerief Controles voedingsclaims op etiketten Bestraling : thee Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 38

39 Vermindering Microbiologische analyses in soft ice Gestoofde gerechten in scholen Mycotoxines Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 39

40 Afschaffing Bisphenol A in bekers Globale l migratie van karton Microbiologische analyses in zakouskis, rauw gevogeltevlees, Microbiologische analyses in radijs en wortelen Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 40