Controleprogramma Analyses 2013

Transcriptie

1 Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire Controleprogramma Analyses 2013 Ir Maudoux Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 1

2 Stappen in de programmering Programmering Proces beschreven in 2009/89/PCCB Op basis van de methodologie ISO 9001:2008 certificatie Recente adviezen van het WetCom 15/2012 (VTEC in rauwe groenten) 14/2012 (Aujeszky) 03/2012 (Salmonellaplan bij varkens) FVO-aanbevelingen Vroegere controles Overleg met FOD/DGC/DGL/sectoren/referentielaboratoria Codering (tool alfa - Versie 2012) Activiteitenboom 2013 Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 2

3 Analyseprogramma 2013 Voorafgaande opmerkingen exhaustief overzicht van het programma afzonderlijke bestanden met details van het programma specifieke presentatie op vraag van de sectoren opgegeven aantal = aantal analyses % = tendens t.o.v de voorbeelden verduidelijken de tendensen Presentatie per monsternemer per matrix per parameter per sector Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 3

4 Analyseprogramma 2013 Globaal plan : (-12,7 %) Plan FAVV : (+0,1%) DMO (BSE-tests in slachthuizen) : (43 % van het plan) FAVV: (56 % van het plan) FAGG : (1 % van het plan) Naast Plan FAVV : (-17,1 %) Derden (bedrijfsdierenartsen, Arsia/DGZ, gewesten, ) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 4

5 De matrices Landbouwgrondstoffen Diervoeders, meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen Monsternemingen op dieren Fecaliën, urine, broedeieren, organen en dierlijk weefsel Fytosanitaire monsternemingen Hout, water, fruit, groenten, vallen, pootgoed (planten), zaaizaden, grond, Levensmiddelen Fruit, groenten, graangewassen, oliën, additieven, drank, bereide producten, Swabs op karkassen Non-food Contactmaterialen, Materiaal voor monsternemingen (rodac), Water (niet als drinkwater bestemd of gebruikt in bereidingen); Stof, Verwerkte dierlijke bijproducten NHC Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 5

6 Analyseprogramma 2013 : Globaal (per matrix) Aantal analyses : (-12,7 % = analyses) Landbouwgrondstoffen : (-1,5% = -172) Diervoeders, meststoffen Monsternemingen op dieren : (-14,4% = ) Aujeszky, leucose, Fytosanitaire monsternemingen : (+0,2% = +39) Grond (nematoden), Levensmiddelen : (-1,2% = -994) Bereidingen, vlees- en visproducten (kwaliteitsparameters), Swabs (ziekteverwekkers in het slachthuis), Non-food : (+7,3% = )) Contactmateriaal, Rodac (hygiëne in de broeierijen), Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 6

7 Analyseprogramma 2013 : Monsternemingen door het FAVV (per matrix) Aantal analyses (+0,2%) Landbouwgrondstoffen : (-1,5%) Diervoeders, meststoffen Monsternemingen op dieren : (-0,5%) Thyroïde (thyreostatica), faeces (chloramfenicol), Fytosanitaire monsternemingen : (+1,3%) Grond (nematoden) Levensmiddelen : (-1,2%) Bereidingen (granen), vlees- en visproducten (kwaliteitsparameters), Swabs op karkassen (pathogenen in het slachthuis)... Non-food : (+8,5%) Contactmaterialen, water gebruikt in bereidingen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 7

8 Analyseprogramma 2013 : Monsternemingen door het FAVV (per parameter) Aantal analyses (+0,2%) Micro-organismen (+5,2%) Kiemgroenten, bevroren fruits, Hormonen : (-1,7%) Fytosanitair : (+1,3%) Globodera spp (grond), ditylenchus dipsaci (grond) Zware metalen : (-4,3%) Diervoeders (Cd), levensmiddelen (Cd, Pb) Koolwaterstoffen en aromatische (PAK's, PCB s, dioxines, benzeen, ) : (-2,4%) Zuivelproducten, eiproducten, Residuen van geneesmiddelen : (-3,0%) Diervoeders (DDGS) Monitoring van de bedrijfskolom eieren (kruiscontaminatie) Residuen van bestrijdingsmiddelen : 3480 monsters(-8,0%) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 8

9 Analyseprogramma 2013 : Monsternemingen door het FAVV (per parameter) Mycotoxines : (+2,7%) Brood, granen (feed) Fycotoxines (ASP, DSP, PSP) : 327 (-1,8%) Levende tweekleppige weekdieren Additieven : (+0,9%) Voeding (kruiden en oliën (kleurstoffen), yoghurt (zoetmiddel),...) : Diervoeder: 239 Migratie : (+8,1%) Contactmateriaal (globale migratie), verpakkingen andere dan die uit polycarbonaat (bisfenol A) Dierziekten : 523 (-27,7%) Bonamia ostreae Genotypering : 474 (-4,4%) Gevoelig voor scrapie : 125 Traceerbaarheid rundvlees : 349 Uitsnijderijen : 78 Distributie : 271 Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 9

10 Analyseprogramma 2013 : Monsternemingen door het FAVV (per parameter) Allergenen : 248 (+4,2%) Bereide producten (hazelnootallergeen) Denaturatie van dierlijke bijproducten : 207 (idem) Histamines: 145 (idem) Radioactiviteit : (-1,4%) Uit Japan ingevoerde levensmiddelen Bestraling : 212 (+11,6%) Kikkerbillen Kwaliteitsparameters (energie, proteïnen, vetstoffen, ) : (-19,0%) Voedingsproducten (bereide producten) : (-24,8%) Landbouwgrondstoffen (diervoeders, meststoffen, pesticiden) : (-1%) GGO's : 623 (-13,1%) Voedingsproducten (graanproducten) Varia : (-6,5%) (-) : Minerale oliën, Pinus armandii, pentachloorfenol, tributyltin, nitraat, (+) : dierlijk meel (idem) : 3-MCPD, acrylamide, residuen van verpakkingen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 10

11 S1 Programma Plantaardige primaire productie 2. Residuen van bestrijdingsmiddelen 3. Landbouwgrondstoffen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 11

12 S1 Primaire plantaardige productie Comité consultatif du 26/09/2012 Plantengezondheid : Belangrijkste wijzigingen Vermindering aantal analyses Survey pospiviroiden in sierplanten : analyses (-74,2%) Reden : advies EFSA Survey Ralstonia solanacearum (bruinrot) in oppervlaktewater, in beschermingszones: analyses (- 21,7%) Reden : in afwezigheid van doeltreffende uitroeiingsmaatregelen (te wijten aan beperkingen omwille van natuurbehoudsmaatregelen), wordt de bacterie als definitief gevestigd beschouwd in het oppervlaktewater Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 12

13 S1 Primaire plantaardige productie Verhoging aantal analyses Ditylenchus dipsaci in plantuitjes : analyses (+50%) Reden : uitbreiding areaal Globodera sp. : analyses (+7,7%) Reden : meer aanvragen bemonstering boomkwekerijpercelen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 13

14 S1 Primaire plantaardige productie Toevoeging nieuwe analyses Phytophthora lateralis op Chamaecyparis : +109 analyses Reden : EPPO Alert list, recente vaststellingen in NL, FR, IE Thripidae (tripsen) in serreteelten: +111 analyses in sierplanten en +98 analyses in tomaten Reden : geen info over aanwezige soorten (van belang voor export) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 14

15 S1/S2/S3 Residuen van bestrijdingsmiddelen Globaal met inbegrip van : Plantaardige, dierlijke voedingsproducten, diervoeder Verordening 669/2209 Toezicht op de autocontrole(uitvoer Rusland) monsters (-8,0%) Redenen : - Aanpassingen V.O. 669/2009 (in 2012) - Quaternaire ammonium (in 2012) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 15

16 S1 Residuen van bestrijdingsmiddelen A. PRODUCTEN VAN PLANTAARDIGE OORSPRONG Risk based Verhoging analyses in bolgroenten monsters (+164,4%) : Raison : augmentation effet de 2 à 3 Verhoging analyses op granen monsters (+101,7%) Reden : verhoging effect met 2 tot 3 NEW : Geprogrammeerde monsters bij de producent (25) hoeveverkoop Monitoring Rusland blijft behouden op vraag van S4 : 51 monsters (idem) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 16

17 S1/S2/S3 Residuen van Comité consultatif du 26/09/2012 bestrijdingsmiddelen B.BABYFOOD Voeding voor zuigelingen : monsters (idem) C.ANDERE Producten van dierlijke oorsprong : monsters (-3,1%) waarvan 30 monsters van koemelk en van varkensvlees in het kader van het gecoördineerd EU-controleprogramma 2013 (idem 2012). Risico's naar onderen toe herzien (organochloor/varkensvet) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 17

18 S1 Diervoeder en dierlijke bijproducten Globaal : analyses(-1,7%) Verdeling over andere matrices : Salmonella in schroot geproduceerd in België : 15 Salmonella in varkensvoeder (aanbeveling van het WetCom) : (+30,7%) PAK in artificieel gedroogde grondstoffen (analyses van de SBPresultaten) : 15 in 2013 Verhoging op basis van de risico-evaluatie : Salmonella in ingevoerde petfood : van 10% naar 66% Garanties m.b.t. geneesmiddelen (wijziging van prevalentie) : (+12,6%) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 18

19 S1 Diervoeder en dierlijke bijproducten Comité consultatif du 26/09/2012 Verlaging op basis van de risico-evaluatie :: Verboden geneesmiddelen en kruiscontaminatie : monitoring eieren (specifieke actie kruiscontaminatie): -50 analyses Aangepast productieschema om contaminatie van kippenvoeder te vermijden Conforme resultaten voor getest voeder en eieren controles op DDGS : - 45 analyses (weinig import) Cadmium in additieven en mengvoeders : analyses (-24,6%) aanpassing van de berekening en rekening houden met het SBP Aangepassing gelinkt aan het SBP : -153 analyses (zware metalen, mycotoxines, bestrijdingsmiddelen) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 19

20 S2 Programma Dierlijke primaire productie 2. Hygiëne in de inrichtingen Slachthuizen Broeierijen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 20

21 S2 Dierlijke primaire productie (op de hoeve) Androgenen, gestagenen, oestrogenen, bèta-agonisten, corticosteroïden : geen wijziging Thyreostatica : analyses (- 23%) Geen NC en advies WetCom (indien X > 100 ppb = illegale behandeling) Chloramfenicol (varkens en pluimvee) : analyses (- 43,6%) Laag risico m.b.t. gebruik Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 21

22 Koemelk Verboden stoffen : analyses (- 26%) Weinig risico op het gebruik en rekening houden met de sectorale monitoring Diergeneesmiddelen : analyses (+16,6%) Aantal bepaald op basis van de FAVV-methodologie Flumethrine toevoegen want geneesmiddelen in de handel Contaminanten (zware metalen, dioxinen, residuen van bestrijdingsmiddelen,...) : analyses (+8,5%) Aantal bepaald op basis van FAVV-methodologie + uitsplitsing in functie van huishoudkorf en risico op besmetting Paardenmelk Hormonen, diergeneesmiddelen, contaminanten (zware metalen, dioxinen, residuen van bestrijdingsmiddelen,...) : analyses (+900%) Vaststelling van fouten bij de toepassing van cascadesysteem op het terrein + monitoring Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 22

23 Eieren Verboden stoffen : analyses (- 36,4%) Diergeneesmiddelen : analyses (31%) Contaminanten (zware metalen, dioxinen, residuen van bestrijdingsmiddelen,...) : analyses (71,1%) Aantal bepaald op basis van FAVV-methodologie + uitsplitsing in functie van huishoudkorf en risico voor verboden stoffen en contaminanten) Verhoging van het aantal analyses in eieren - vrije uitloop (risico op besmetting) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 23

24 S2 Dierlijke primaire productie (in het slachthuis) Comité consultatif du 26/09/2012 Residuen Pyrethroïden en flumethrine : analyses (+ 39,6%) Toevoeging van flumethrine Diergeneesmiddelen in de handel Verboden gebruik Thyreostatica : analyses (- 18,1%) Geen NC en advies WetCom (indien X > 100 ppb = illegale behandeling) Verboden stoffen : analyses (- 10,4%) Laag risico m.b.t. gebruik Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 24

25 S2 Slachthuizen en uitsnijderijen - Microbiologie Hygiëne-indicatoren, totaal kiemgetal: analyses (+17,3%) ongunstige resultaten 2011 E. coli (indicator + problematiek VTEC) : (+ 69,1%) vraag WetCom (omwille van statistiek, vergelijking van de resultaten jaar na jaar) (na verlaging programma 2012) Enterobacteriën : controle op de autocontrole : analyses (- 25%) vermindering aantal slachthuizen met voldoende capaciteit VTEC (E. coli O157:H7 + 4 serotypes) : (-2,3%) op basis van de risico-evaluatie Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 25

26 S2 Dierengezondheid Voornaamste aanpassingen Verlaging aantal analyses Ziekte van Aujeszky : analyses (-54,6%) Reden : officieel vrij van de ziekte Salmonella pullorum en gallinarum : analyses (-51,1%) Reden : een enkele test voor de 2 serotypes Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 26

27 S2 Dierengezondheid Verlaging aantal analyses Runderleucose : analyses (-37,5%) Reden : geen onderzoek meer in de kwekerijen zonder abortus Bonamia ostreae : 0 analyses (-100%) Reden : geen oesterproductie in België Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 27

28 S2 Dierengezondheid Verlaging aantal analyses TSE: analyses (-4,1%) Reden : Aanpassing op basis van het aantal verdachte runderslachtingen en kadavers Andere aanpassingen voor gezonde slachtrunderen zijn voor 2013 nog niet opgenomen, in afwachting van de EGbeslissing Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 28

29 S2 Dierengezondheid Comité consultatif du 26/09/2012 Dierengezondheid: belangrijkste wijzigingen Verhoging aantal analyses: Runderbrucellose : analyses (bloed en melk) (+120%) Reden : heropflakkering in 2012 Bruxellose kleine herkauwers : analyses (+34,7%) Reden : Aanpassing op basis van het aantal tests die in de vorige jaren werden uitgevoerd en abortusprotocol MRSA Varkens: analyses Reden : 2011 legkippen, 2012 Rundvee, 2013 Varkens Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 29

30 S3 Programma Levensmiddelen 2. Non-food Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 30

31 Additieven / Aroma s Toevoeging Benzoaat in kaasstremsel (10) om na te gaan of de hoge norm (12000 mg/kg) noodzakelijk is, voor andere enzympreparaten is de norm immers lager (5000 mg/kg) Steviolglycosiden in frisdranken (25) aangezien vrij nieuwe toelating en veel interesse voor deze zoetstof Fosfaten in andere dranken (andere normen) : plantaardige eiwitdrank (20), in UHT-melk (20). Nagaan of fosfaten werden gebruikt om de homogeniteit van de melk te verzekeren tijdens verhitting (zou enkel nodig zijn als melk van mindere kwaliteit is). Gebruik van fosfaten moet dan geëtiketteerd worden. 4-methylimidazool (4-MI) in karamelkleurstoffen (20) : nagaan of norm gerespecteerd wordt en naar aanleiding van productie van cola voor Amerikaanse markt met minder 4-MI Aluminium (20) en arseen (20) in fosfaten wegens nieuwe normen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 31

32 Microbiologie Comité consultatif du 26/09/2012 Toevoeging VTEC (O157, O26, O111, O103, O145 en O104:H4), E. coli en Salmonella spp in scheuten in TRA (73 monsters), DIS (80), groothandel in groenten (74) en GIP (10) naar aanleiding van het nieuwe criterium voor VTEC in scheuten Verhoging Salmonella spp, E. coli, Staphylococcus coagulase + in boter op basis van rauwe melk op de hoeve (93 113, +21,5%) wegens het belang van de korte keten Andere wijzigingen Verschuivingen tussen de sectoren PRI, TRA en DIS zodat de volledige keten bemonsterd wordt Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 32

33 Contaminanten (1) Toevoeging Melamine in zuigelingen- en opvolgzuigelingenvoeding (65) wegens norm sinds 1/7/2012. Ergot alkaloïden (120) (cfr. aanbeveling EFSA 2012) Verhoging PAK: (+ 30%), cfr. advies WetCom : vraag voor meer aandacht voor PAK in LM Zearalenone: (+ 53%), cfr. aanbeveling EFSA 2011 T2/HT2: (+ 33%), cfr. EFSA-opinie + hoger risico op NC wegens nat voorjaar en zomer Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 33

34 Contaminanten (2) Verlaging Gebromeerde vlamvertragers (PBB, PBDE, HBCDD): (- 60%), cfr. EFSA-opinies 2012: geen negatieve effecten op de volksgezondheid aan huidige blootstelling Perfluoralkylverbindingen (PFAS): (-20%), cfr. EFSA-opinie 2012: geen negatieve effecten op de volksgezondheid aan huidige blootstelling Dioxines, DL PCB: (-39%), 0 NC in 2011, blootstelling (cfr. studie FOD, EFSA rapport 2012) + reeds veel controle in PRI. Cd: (-45%) (in verleden tijdelijke verhoging aantal monsters wegens discussies nieuwe EU-normen) Pb: (-34%) (in verleden tijdelijke verhoging aantal monsters wegens discussies nieuwe EU-normen) Aflatoxine M1: (-39%), goede resultaten afgelopen jaren, ook monitoring in PRI en door sector. Pinus armandii: (-35%), aantal klachten in 2011 quasi nihil. Striktere opvolging in China. Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 34

35 Migratie Contactmaterialen Toevoeging migratie van Bisfenol A uit kunststoffen (andere dan polycarbonaat) gezien de ophef rond deze parameter, (25 bij fabrikanten van verpakkingsmateriaal en 25 in de distributie) globale migratie op verpakkingen in kunststof bij fabrikanten van verpakkingen (90 stalen), dit is een nieuwe activiteit Eventueel toevoegen (na evaluatie van de analytische mogelijkheden): nieuwe parameter: Bisfenol S in kunststof : omwille van de problematiek rond bisfenol A zou bisfenol S één van de mogelijke alternatieven kunnen zijn. De bedoeling is om een zicht te krijgen op de situatie. bijkomende inktcomponenten uit bedrukt papier en karton (uit lijst project Ugent - nog verder te bespreken met DG labo) mineralie olie (MOAH en MOSH) op papier en karton Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 35

36 Nutritionele parameters en etikettering Wel wijzigingen in de controles op de beweringen naar aanleiding van de wijzigingen in de wetgeving m.b.t. gezondheidsbeweringen (Verordening 432/2012): er gaat gecontroleerd worden op basis van de positieve lijst, waarbij in fasen gewerkt wordt nl. in een eerste tijd worden controles gedaan in de transformatie, in een 2 de fase ook in de distributie waar de nadruk meer gaat liggen op levensmiddelen met een korte tot middellange houdbaarheidsdatum. Specifieke actie : Transvetzuren in bepaalde levensmiddelen (>200) zoals margarines, zoute snacks, gevulde chocolade en biscuits om inname van transvetzuren na te gaan Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 36

37 Water gebruikt bij de productie, verwerking en distributie van levensmiddelen Toevoeging : - Putwater kleine producent op de hoeve (DIS TRA) - Putwater DIS en HORECA & collectiviteit Schrapping : - Chloraten, chloriet, strontium : geen norm Verhoging Verhoging van 10 % naar putwater et gerecycleerd water gebruikt in met activiteiten in TRA en DIS Operationele doelstelling Wetcom Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 37

38 Overige Toevoeging calcium in separatorvlees: 40 stalen in TRA om een verschil te maken tussen de zachte en de harde methode. Monitoring van cafeïne in voedingssupplementen (40) (CCER) wegens o.a. advies HGR en er bestaat reeds ontwerp voor toekomstige norm Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 38

39 Overzicht programmatie TRA & DIS op parameter Parameter % verschil Additieven en aroma's ,2 Allergenen ,2 Microbiologie ,5 Contaminanten ,1 Bestrijdingsmiddelen ,2 Migratie - contactmaterialen ,4 residu's van geneesmiddelen ,1 GGO ,5 Genotypering ,7 Bestraling ,6 Radio-activiteit ,5 Kwaliteit ,1 Nutritionele parameters en etikettering ,1 water food ,8 Water non-food ,1 andere (vet ikv contaminanten) ,6 Totaal ,2 * Voorlopige cijfers Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 39

40 Overzicht programmatie TRA & DIS op matrix MAT N1 Omschrijving MAT N2 Omschrijving % Bemonstering van dieren Organische matrices van dierlijke oorsprong ,0 Non-food Contactmaterialen ,3 Non-food Water (niet gebruikt als drank) ,1 Voedingsmiddelen Bereide producten ,5 Voedingsmiddelen Bijenteeltproducten ,5 Voedingsmiddelen Dranken ,2 Voedingsmiddelen Eieren, eiproducten en bereidingen op basis van eieren ,4 Voedingsmiddelen Fruit ,4 Voedingsmiddelen Granen, afgeleide producten van granen en bereidingen op basis van graan ,7 Voedingsmiddelen Groenten ,3 Voedingsmiddelen Melk, melkproducten en bereidingen op basis van melk ,9 Voedingsmiddelen Producten en bereidingen van de visserij of de aquacultuur ,9 Voedingsmiddelen Producten van slakkenteelt ,0 Voedingsmiddelen Specerijen ,4 Voedingsmiddelen Thee, koffie, infusies en cacao ,1 Voedingsmiddelen Verwerkte dierlijke producten HC ,6 Voedingsmiddelen Vlees, vleesproducten en -bereidingen ,4 Voedingsmiddelen Voedingsadditieven ,8 Voedingsmiddelen Zaden, oliehoudend fruit en plantaardige oliën ,6 Voedingsmiddelen Andere ,1 Totaal ,2 Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire 40