Sutura frontalis. Os frontale. Os parietale. Fissura orbitalis superior Ala major ossis sphenoidalis. Tuber parietale. Os zygomaticum. Afb. 2.

Transcriptie

1 Schedel: osteogenese 1 2.1a c De schedel van een foetus (7 maanden oud), skelet-band-preparaat. [8] Sutura frontalis Os frontale Tuber frontale Sutura frontalis Fonticulus anterior Sutura coronalis Sutura frontonasalis Os nasale Os parietale Fissura orbitalis superior Ala major ossis sphenoidalis Tuber parietale Sutura sagittalis Os zygomaticum Septum nasi Maxilla Sutura lambdoidea Fonticulus posterior Symphysis mandibulae = mentalis a Vooraanzicht Os parietale Sutura coronalis b Bovenaanzicht De schedelnaden en Ä de fontanellen zijn oriëntatiepunten bij de beoordeling van de ligging en de stand van het hoofd van het kind bij de geboorte. De kleine fontanel (fonticulus posterior) is het voorliggende deel van het hoofd bij de normale achterhoofdsligging. Tuber parietale Sutura lambdoidea Os occipitale Fonticulus mastoideus = posterolateralis Os temporale Membrana tympanica Os frontale Fonticulus sphenoidalis = anterolateralis Os nasale Aditus orbitalis Maxilla Os zygomaticum Mandibula c Aanzicht rechts-lateraal Processus coronoideus > Afb. 2.1 a-c

2 Schedel: osteogenese Indeling van de schedelbeenderen en de wijze van ossificatie. Schedelbeenderen (ossa cranii)* Hersenschedelbeenderen (neurocranium) Voorhoofdsbeen (os frontale) d Wandbeen (os parietale) d Achterhoofdsbeen (os occipitale) d en ch Wiggenbeen (os sphenoidale) d en ch Slaapbeen (os temporale) d en ch Gehoorbeentjes (ossicula auditus = auditoria) Hamer (malleus) ch Aambeeld (incus) ch Stijgbeugel (stapes) ch Aangezichtsschedelbeenderen (viscerocranium) Beenderen van het neusskelet Zeefbeen (os ethmoidale) ch Neusbeen (os nasale) d Traanbeen (os lacrimale) d Onderste neusschelp (concha nasalis inferior) ch Ploegschaarbeen (vomer) d Beenderen van het kaakskelet Bovenkaak (maxilla) d Gehemelte (os palatinum) d Jukbeen (os zygomaticum) d Onderkaak (mandibula) d en ch** Tongbeen (os hyoideum) ch d: desmale ossificatie; ch: chondrale ossificatie * Als ossa cranii worden in de literatuur ook de beenderen van de hersenschedel en het neusskelet genoemd; de beenderen van het kaakskelet worden aangeduid als ossa faciei. ** De secundaire kraakbeenzones van de mandibula verbenen chondraal. Het tongbeen en de gehoorbeentjes ontstaan uit de botcentra van de eerste kieuwboog (kraakbeen van Meckel), van de tweede kieuwboog (kraakbeen van Reichert) en van de derde kieuwboog. A Afb a < Afb. 2.2

3 Schedel Schedel, vooraanzicht. [6] Glabella met een rest van de sutura frontalis Sutura frontonasalis Incisura frontalis Os frontale Orbita Margo supraorbitalis Margo medialis Margo lateralis Sutura nasomaxillaris Os nasale Margo infraorbitalis van de orbita Apertura piriformis Maxilla Foramen supraorbitale Sutura internasalis Sutura frontozygomatica Fissura orbitalis superior Sulcus infraorbitalis Fissura orbitalis inferior Sutura zygomaticomaxillaris Os zygomaticum Foramen infraorbitale Concha nasalis inferior Spina nasalis anterior Sutura intermaxillaris Linea obliqua Angulus mandibulae Corpus mandibulae Foramen mentale Os frontale 3 Os parietale 3 Os temporale 3 Os sphenoidale Os zygomaticum 3 Os ethmoidale 3 Os lacrimale Maxilla Os nasale 3 Mandibula Concha nasalis inferior 3 Afb. 2.3 Fracturen van de bovenkaak worden Ä volgens Le Fort ingedeeld naar het niveau van de fractuur: Le Fort I = horizontale fractuur van de bovenkaak (nasomaxillaire complex) Le Fort II = centrale fractuur in het middelste deel van het gezicht (nasoetmoïdale complex en dentoalveolaire complex) Le Fort III = de bovenkaak is van de schedelbasis afgebroken (zygomaticoorbitale complex) >

4 Schedel Schedel, aanzicht rechts-lateraal. [6] Sutura coronalis Linea temporalis inferior Linea temporalis superior Os parietale Os temporale Os occipitale Sutura lambdoidea Sutura parietomastoidea Sutura occipitomastoidea Processus mastoideus Sutura tympanomastoidea Porus acusticus externus Caput mandibulae Sutura temporozygomatica Ramus mandibulae Corpus mandibulae Os frontale Sutura squamosa Os epiptericum (var.) Sutura sphenofrontalis Ala major ossis sphenoidalis Sutura frontozygomatica Sutura sphenosquamosa Sutura nasomaxillaris Sutura zygomaticomaxillaris Os zygomaticum Spina nasalis anterior Crista zygomaticoalveolaris Os frontale Os parietale Os occipitale 3 Os temporale 3 3 Os sphenoidale Os zygomaticum 3 Os ethmoidale Os lacrimale 3 Maxilla 3 Os nasale Mandibula < Afb. 2.4

5 Referentievlakken, antropologische meetpunten 2.5a d Referentievlakken (a) en antropologische meetpunten (b d) van de schedel. Het vlak door tragus en ooghoek, de Ä zg. Frankfurter horizontale, het vlak van Camper en het kauwvlak zijn referentievlakken bij het herstel van het gebit en bij het aanbrengen van een gebitsprothese. Vertex a Vlak door tragus en ooghoek 2 Frankfurter horizontale Vlak van Camper Kauwvlak, loopt parallel aan vlak van Camper Frons Frons Nasion (Subnasale) (Prosthion) Bregma (Punctum alveolaris inferior) Bregma c b (Pterion) Lambda (Porion) Lambda Nasion (Asterion) Inion (Subnasale) b Norma frontalis (facialis) c Norma verticalis (superior) d Norma lateralis (Tragion) d (Basion) Gonion Menton De antropologische meetpunten dienen als basis Ä voor de kaakchirurgische behandelingsconcepten. Afb. 2.5 a-d

6 Schedelbeenderen 2.6a,b Opbouw van de schedelbeenderen. [8] Lamina interna = vitrea b Lamina interna = vitrea Diploe Lamina externa Canalis diploici Diploe Sutura coronalis Sutura sagittalis Lamina externa Bij fracturen van het schedeldak is Ä vooral de dunne lamina interna (vitrea) betrokken (A Afb. 2.6b). Indien tevens laesies ontstaan in de vertakkingen van de a. en v. meningea media die in de sulcus arteriae meningeae mediae van de lamina interna lopen ontstaat een epiduraal hematoom (A Afb , 2.154b). a Bovenaanzicht Foramen parietale a Schedeldak (calvaria). Bij het os frontale en het os parietale aan de linkerzijde zijn de diploe door verwijdering van de lamina externa vrijgemaakt. In het gebied van het os frontale van de rechterzijde ligt de lamina interna na verwijderen van de lamina externa en de diploe vrij. b De typische opbouw van het schedelbot in het gebied van het schedeldak is zichtbaar door een horizontale snede door het os occipitale. Afb. 2.6 a,b

7 Schedeldak 2.7 Schedeldak (calvaria), binnenaanzicht. [6] Os frontale Sutura coronalis Sutura sagittalis Sulcus arteriae meningeae mediae Sulcus sinus sagittalis superioris Os parietale Foveolae granulares Ossa suturarum in de sutura sagittalis Sutura lambdoidea Os occipitale Open schedelnaden, naadbeentjes in de sutura sagittalis. Afb. 2.7

8 Schedelbasis: buitenaanzicht 2.8 Buitenzijde schedelbasis, onderaanzicht. [6] Foramen incisivum Sutura palatina mediana Sutura zygomaticomaxillaris Processus pterygoideus Sutura temporozygomatica Sutura sphenosquamosa Tuberculum articulare Pars basilaris ossis occipitalis Fossa mandibularis Fissura tympanosquamosa Fissura petrosquamosa Fissura petrotympanica = fissura Glaseri Incisura mastoidea Sutura occipitomastoidea Fossa condylaris Processus palatinus maxillae Sutura palatina transversa Lamina horizontalis ossis palatini Foramen palatinum majus Foramina palatina minora Choanae Vomer Foramen ovale Foramen spinosum Foramen lacerum Apertura externa canalis carotici Foramen stylomastoideum Foramen jugulare Processus mastoideus Condylus occipitalis Canalis condylaris Foramen magnum Crista occipitalis externa Linea nuchalis inferior Protuberantia occipitalis externa Os frontale Os parietale Os occipitale 3 Os temporale 3 3 Vomer Os palatinum 3 Os sphenoidale Os zygomaticum 3 Os ethmoidale 3 Maxilla Concha nasalis inferior Bij sterke atrofie van het bot van de Ä fossa mandibularis kan een val of klap op de kin een centrale luxatie van het caput mandibulae in de middelste schedelgroeve tot gevolg hebben. Afb. 2.8

9 Schedelbasis: binnenaanzicht 2.9 Binnenzijde schedelbasis, bovenaanzicht. [6] Impressiones digitatae = gyrorum Juga cerebralia Pars orbitalis van het os frontale Fossa cranii anterior Ala minor van het os sphenoidale Ala major van het os sphenoidale Foramen lacerum Fossa cranii media Foramen spinosum Canalis caroticus Os temporale Foramen jugulare Sulcus sinus petrosi superioris Canalis hypoglossi Dorsum sellae Clivus Fossa cranii posterior Foramen magnum Crista occipitalis interna Fossa cerebellaris Protuberantia occipitalis interna Fossa cerebralis Foramen caecum Crista galli Os ethmoidale, lamina en foramina cribrosa Fossa olfactoria Fossa hypophysialis Canalis opticus Foramen rotundum Foramen ovale Processus clinoideus anterior Processus clinoideus posterior Porus acusticus internus Sulcus sinus sigmoidei Squama occipitalis van het os occipitale Sulcus sinus transversi Sulcus sinus sagittalis superioris Schedelbasisfracturen doen zich meestal voor op de zwakste plekken van de schedelbasis: het dak van de Ä orbita, de lamina cribrosa van het zeefbeen, het voorste deel van de sella turcica, het gebied boven de fossa mandibularis, het dak van de trommelholte en het centrum van de achterste schedelgroeve. Andere zwakke plekken zijn de openingen in de fossa cranii media. Wanneer er ook letsel is van de intracraniële vaten en hersenvliezen, kan bloed en liquor via de neus, de mondholte en de oren naar buiten komen. Os frontale Os parietale Os temporale Os sphenoidale Os ethmoidale 3 Os occipitale 3 A Afb A Afb Afb. 2.9

10 Schedelbasis: beenderen 2.10 Beenderen van de schedelbasis, aan de hand van een opengebroken schedel, bovenaanzicht. [9] Lamina cribrosa Crista galli Os frontale Pars orbitalis Os ethmoidale Processus frontalis Sinus maxillaris Facies orbitalis Processus frontalis Processus temporalis Maxilla Os zygomaticum Os palatinum Corpus Ala major Ala minor Os sphenoidale Foramen ovale Sella turcica Processus zygomaticus Synchondrosis sphenooccipitalis Pars basilaris Pars petrosa Os temporale Pars squamosa Synchondrosis intraoccipitalis anterior Foramen magnum Squama occipitalis Os occipitale Afb. 2.10

11 Voorhoofdsbeen 2.11a c Voorhoofdsbeen (os frontale). [9] Facies externa Squama frontalis Tuber frontale Linea temporalis Facies temporalis Arcus superciliaris Foramen supraorbitale Incisura frontalis Glabella met restanten van de sutura frontalis = metopica Margo supraorbitalis a Vooraanzicht Fovea trochlearis Margo nasalis Spina nasalis Foramen frontale Facies orbitalis van de pars orbitalis Processus zygomaticus Foramina ethmoidalia b Onderaanzicht Pars nasalis Foveolae ethmoidales Fossa glandulae lacrimalis Apertura sinus frontalis Incisura ethmoidalis Margo sphenoidalis Margo parietalis Sulcus sinus sagittalis superioris Facies interna Foveolae granulares Sulci arteriosi Pars orbitalis c Binnenaanzicht, achterzijde Crista frontalis Foramen caecum Processus zygomaticus Afb a-c

12 Wandbeen 2.12a,b Linker wandbeen (os parietale). [9] Margo sagittalis Foramen parietale Angulus frontalis Angulus occipitalis Facies externa Linea temporalis superior Margo frontalis Tuber parietale Margo occipitalis Linea temporalis inferior Angulus mastoideus Angulus sphenoidalis a Lateraal aanzicht Margo squamosus Sulcus sinus sagittalis superioris Facies interna Margo occipitalis Margo frontalis Ossa suturalia (var.) Sulci arteriosi Sulcus sinus sigmoidei Sulcus arteriae meningeae mediae b Mediaal aanzicht Afb a,b

13 Slaapbeen 2.13a,b Linker slaapbeen (os temporale). [9] Facies temporalis Sulcus arteriae temporalis mediae Margo sphenoidalis A Afb Porus acusticus externus Crista supramastoidea Processus zygomaticus Meatus acusticus externus Pars tympanica Vagina processus styloidei Processus styloideus a Lateraal aanzicht Restant van de fissura squamosomastoidea Fissura tympanomastoidea Processus mastoideus Foveola suprameatica Spina suprameatica Foramen mastoideum Margo parietalis Incisura parietalis Margo sphenoidalis Facies anterior partis petrosae Sulcus sinus petrosi superioris Sulcus sinus sigmoidei Fossa subarcuata Margo occipitalis b Aanzicht mediaal-achter Incisura jugularis Apertura externa canaliculi cochleae en canaliculus cochleae Porus acusticus internus Sulcus sinus petrosi inferioris Margo posterior partis petrosae Meatus acusticus internus Facies posterior partis petrosae Afb a,b

14 Achterhoofdsbeen 2.14a,b Achterhoofdsbeen (os occipitale). [9] Planum occipitale Squama occipitalis Linea nuchalis suprema Margo lambdoideus Linea nuchalis superior Linea nuchalis inferior Crista occipitalis externa Ossa suturalia (var.) Protuberantia occipitalis externa Planum nuchale Margo mastoideus Canalis condylaris Foramen magnum a Aanzicht achter-onder Pars lateralis Condylus occipitalis dexter Squama occipitalis Margo lambdoideus Fossa cerebralis Ossa suturalia (var.) Eminentia cruciformis Fossa cerebellaris Sulcus sinus sagittalis superioris Protuberantia occipitalis interna Sulcus sinus transversi Crista occipitalis interna Sulcus sinus occipitalis Margo mastoideus Canalis nervi hypoglossi Sulcus sinus sigmoidei Processus jugularis Processus intrajugularis Sulcus sinus petrosi inferioris b Binnenzijde, aanzicht boven-voor Clivus Pars basilaris (snijvlak op de plek van de synchondrosis sphenooccipitalis) Canalis condylaris Tuberculum jugulare Incisura jugularis Afb a,b

15 Wiggenbeen 2.15a c Wiggenbeen (os sphenoidale). [9] Processus clinoideus medius Ala major Processus clinoideus anterior Sella turcica Processus clinoideus posterior Foramen spinosum Sulcus prechiasmaticus Jugum sphenoidale Margo frontalis Canalis opticus Ala minor Facies cerebralis Tuberculum sellae Fossa hypophysialis Foramen rotundum Margo squamosus Lingula sphenoidalis Foramen ovale a Bovenaanzicht Processus vaginalis Margo zygomaticus Sulcus pterygopalatinus Apertura sinus sphenoidalis Crista sphenoidalis Corpus Fissura orbitalis superior Facies temporalis Facies orbitalis Canalis pterygoideus Facies maxillaris b Vooraanzicht Sulcus hamuli pterygoidei Concha sphenoidalis Lamina lateralis van de processus Lamina medialis pterygoideus Hamulus pterygoideus Snijvlak op de plek van de synchondrosis sphenooccipitalis Sulcus caroticus Crista infratemporalis Processus pterygospinosus Rostrum sphenoidale Fossa scaphoidea Fossa pterygoidea Margo parietalis Sulcus vomerovaginalis Sulcus palatovaginalis Spina ossis sphenoidalis c Achteraanzicht Incisura pterygoidea Afb a-c

16 Zeefbeen 2.16a c Zeefbeen (os ethmoidale). [9] Alae cristae galli Crista galli Cellulae ethmoidales anteriores Crista galli Foramina cribrosa Foramen ethmoidale anterius Lamina cribrosa Foramen ethmoidale posterius Lamina perpendicularis a Vooraanzicht Processus uncinatus Concha nasalis media b Bovenaanzicht Lamina orbitalis Bulla ethmoidalis Concha nasalis media Processus uncinatus c Aanzicht links-lateraal Afb a-c

17 Neusschelpen 2.17 Onderste neusschelp rechts (concha nasalis inferior dextra), lateraal aanzicht. [9] Processus ethmoidalis Processus maxillaris Processus lacrimalis Afb. 2.17

18 Traanbeen 2.18 Traanbeen rechts (os lacrimale), aanzicht voor-lateraal. [6] Crista lacrimalis posterior Sulcus lacrimalis Hamulus lacrimalis Afb. 2.18

19 Ploegschaarbeen 2.19 Ploegschaarbeen (vomer), linkerzijvlak, lateraal aanzicht. [6] Processus cuneiformis vomeris Ala vomeris Sulcus vomeris Crista choanalis vomeris Afb. 2.19

20 Neusbeen 2.20a,b Neusbeen rechts (os nasale). [9] en rechts (os nasale). [9] Foramen nasale Sulcus ethmoidalis Foramen nasale a Buitenaanzicht b Binnenaanzicht Afb a,b

21 Jukbeen 2.21a,b Jukbeen rechts (os zygomaticum). [9] Processus frontalis Tuberculum marginale Foramen zygomaticofaciale Facies orbitalis Facies orbitalis Tuberculum orbitale Facies lateralis Foramen zygomaticotemporale Facies temporalis Processus temporalis a Lateraal aanzicht Processus maxillaris b Mediaal aanzicht Afb a,b

22 Gehemelte 2.22a c Gehemelte rechts (os palatinum). [9] Crista ethmoidalis Incisura sphenopalatina Facies nasalis van de lamina perpendicularis Facies nasalis van de lamina horizontalis Processus orbitalis Crista conchalis Facies palatina Sulcus pterygoideus medialis Bodem van de fossa pterygoidea a Achteraanzicht Processus sphenoidalis Facies maxillaris van de lamina perpendicularis Crista nasalis Crista palatina Lamina horizontalis b Mediaal aanzicht Spina nasalis posterior Foramina palatina minora Sulcus palatinus major Processus pyramidalis Foramen palatinum majus c Lateraal aanzicht Afb a-c

23 Bovenkaak 2.23a,b Bovenkaak rechts (maxilla). [9] Margo lacrimalis Processus frontalis Facies orbitalis Incisura lacrimalis Sulcus en canalis infraorbitalis Sutura zygomaticomaxillaris = sutura infraorbitalis Tuber maxillae Processus zygomaticus Facies infratemporalis Crista zygomaticoalveolaris Fossa canina Incisura nasalis Spina nasalis anterior Foramen infraorbitale Juga alveolaria a Lateraal aanzicht Crista ethmoidalis Hiatus maxillaris Sulcus lacrimalis Facies nasalis Crista conchalis Palatum osseum Canalis incisivus Foramen incisivum Os incisivum = premaxilla Dentes premolares (PM1/14, PM2/15) Dentes incisivi (I1/11, I2/12) Dens caninus (C/13) Sinus maxillaris Spinae palatinae Sulcus palatinus major Sulci palatini b Mediaal aanzicht Processus palatinus Dentes molares (M2/17, M3/18) Afb a,b

24 Onderkaak 2.24 Onderkaak met volledig gebit (mandibula), aanzicht rechts-lateraal. [9] Processus condylaris Incisura mandibulae Processus coronoideus Dentes molares (M1/46, M2/47, M3/48) Dentes premolares (PM1/44, PM2/45) Ramus mandibulae Linea obliqua Tuberositas masseterica Basis mandibulae Dentes incisivi (I1/41, I2/42) Dens caninus (C/43) Juga alveolaria Pars alveolaris Afb. 2.24

25 Onderkaak 2.25 Onderkaak zonder gebit, aanzicht links-lateraal. [6] Foramen mentale Afb. 2.25

26 Onderkaak 2.26a,b Onderkaak met volledig gebit (mandibula). [9] Caput mandibulae Collum mandibulae Processus condylaris Foramen mandibulae Lingula mandibulae Sulcus mylohyoideus Angulus mandibulae Tuberositas pterygoidea Linea mylohyoidea Basis mandibulae a Aanzicht achter-onder Fossa digastrica Torus mandibularis Spina mentalis inferior Spina mentalis superior Fovea submandibularis Fovea sublingualis Caput mandibulae Fovea pterygoidea Collum mandibulae Fossa retromolaris Linea obliqua Crista temporalis Trigonum retromolare Crista buccinatoria Basis mandibulae Corpus mandibulae Pars alveolaris Foramen mentale b Aanzicht boven-voor Juga alveolaria Protuberantia mentalis Tuberculum mentale Afb a,b

27 Tongbeen 2.27a,b Tongbeen (os hyoideum). [6] Cornu majus Cornu majus Corpus ossis hyoidei Cornu minus Corpus ossis hyoidei Cornu minus a Aanzicht boven-voor b Aanzicht achter-onder Afb a,b

28 Schedel: röntgenfoto s 2.28a,b Röntgenfoto s van het hoofd van een vrouw (34 jaar). [10] Sutura sagittalis Sutura lambdoidea Margo supraorbitalis Bodem van de fossa hypophysialis Margo superior partis petrosae Porus acusticus internus Foramen rotundum Septum nasi osseum Sinus maxillaris Concha nasalis inferior Spina nasalis anterior Ramus mandibulae Sinus frontalis Ala minor van het os sphenoidale Fissura orbitalis superior Cellulae ethmoidales Cellulae mastoideae Processus coronoideus Crista zygomaticoalveolaris Articulatio atlantoaxialis lateralis Angulus mandibulae Pars alveolaris mandibulae Canalis mandibulae Protuberantia mentalis a Sutura coronalis Lamina externa Diploe Lamina interna = vitrea Clivus Sutura lambdoidea Cellulae mastoideae Porus acusticus externus dexter en sinister Dens axis Tuberculum posterius atlantis Processus spinosus axis Ala major van het os sphenoidale Pars orbitalis van het os frontale Sinus frontalis Processus clinoideus posterior Fossa hypophysialis = sella turcica Sinus sphenoidalis Sinus maxillaris Tuberculum articulare Caput mandibulae Arcus anterior atlantis Canalis mandibulae a Opname anteroposterior b Opname lateraal b Afb a,b

29 Kaakgewricht Rechter processus condylaris, vooraanzicht. [6] Caput mandibulae Fovea pterygoidea Collum mandibulae Afb >

30 Kaakgewricht Oppervlak van het rechter kaakgewricht, onderaanzicht. [6] Sutura sphenosquamosa Tuberculum articulare Facies articularis van de fossa mandibularis Fissura petrosquamosa Fissura petrotympanica = fissura Glaseri Fissura tympanosquamosa Fossula petrosa Canaliculus tympanicus Afb < >

31 Kaakgewricht Rechter kaakgewricht, discus articularis, bovenaanzicht. voorste band intermediaire zone achterste band Afb < >

32 Kaakgewricht Histologische sagittale snede door het midden van het kaakgewricht (ingebed in kunsthars, kleuring: methyleenblauw, azuur II en basisch fuchsine). [11] Fossa mandibularis Bovenste kamer van de gewrichtsholte Onderste kamer van de gewrichtsholte Caput mandibulae Bilaminaire zone M. pterygoideus lateralis Achterste band Intermediaire zone Voorste band Tuberculum articulare Membrana synovialis superior Membrana synovialis inferior Capsula articularis Discus articularis Afb <

33 Kaakgewricht: kapsel, banden 2.33a,b Gewrichtskapsel en bandapparaat van het rechter kaakgewricht. [6] Meatus acusticus externus Arcus zygomaticus Capsula articularis Ligamentum laterale Processus mastoideus Vagina processus styloidei Processus coronoideus Processus styloideus Ä Bij fracturen van het collum mandibulae zijn extra- en intracapsulaire fracturen te onderscheiden. Collumfracturen kunnen optreden met en zonder dislocatie. Ligamentum stylomandibulare Angulus mandibulae a Lateraal aanzicht Ligamentum pterygospinale Lamina lateralis van de processus pterygoideus Spina ossis sphenoidalis Capsula articularis en ligamentum mediale Ligamentum sphenomandibulare Processus styloideus Lingula mandibulae Ligamentum stylomandibulare Sulcus mylohyoideus b Mediaal aanzicht A Afb A Afb Afb a,b