beleggingsvisie update Fors overwogen belang in aandelen gehandhaafd Invloed groeivertraging China op wereldeconomie tijdelijk

Transcriptie

1 beleggingsvisie update November - December 2015 Fors overwogen belang in aandelen gehandhaafd We verwachten dat het economisch herstel wereldwijd zal doorzetten en dat de huidige afzwakking tijdelijk is. Daarom handhaven wij onze sterke overweging van aandelen. De mogelijkheden op de obligatiemarkten zijn beperkt, gezien de lage rentestanden. Dit resulteert in een sterk onderwogen positie in vastrentende waarden. Ook in de andere beleggingscategorieën is ons beleid onveranderd: we blijven overwogen in grondstoffen en onderwogen in vastgoed. Vooruitzichten> pagina 5 Invloed groeivertraging China op wereldeconomie tijdelijk De zorgen over de afzwakking van de economische groei in China hebben in september geleid tot scherpe koersschommelingen op de financiële markten. In de recente weken is de rust teruggekeerd. Dit heeft geresulteerd in een negatieve impact op de economieën van landen die veel naar China exporteren, zoals de VS en Duitsland. Wij denken dat deze afkoeling van voorbijgaande aard is en dat de economische groei in de loop van 2016 weer zal aantrekken, zowel in opkomende markten als in ontwikkelde economieën. Marktomgeving > pagina 2 Eerste renteverhoging Fed uitgesteld tot juni 2016 Wij denken dat het stelsel van Amerikaanse centrale banken (Fed) de rente voor het eerst pas in juni 2016 zal verhogen. Eerder hadden we verwacht dat dit in september dit jaar zou plaatsvinden. De afzwakking van de economische groei in opkomende markten, met name in China, is de belangrijkste reden. De verwachting dat de Fed de rente later zal verhogen heeft gevolgen voor het beleid van andere centrale banken wereldwijd. Zij kunnen hun huidige stimulerende beleid mogelijk gaan uitbreiden. Special> pagina 4

2 marktomgeving In oktober zijn de financiële markten wat tot rust ge komen, na de scherpe schommelingen in de maand ervoor. Wat daarbij opviel was dat beleggers slechts beperkt zijn gevlucht naar veilige havens zoals cash, overheidsobligaties en goud. Tegelijkertijd zijn de aandelen markten rond de 10% gestegen. Beleggers hebben weer meer vertrouwen gekregen, al blijft er wel zorg over de kracht van het herstel van de wereldwijde economie. Recente rentebesluiten ondersteunend Het recente besluit van de Amerikaanse centrale bank om niet in september de rente te verhogen draagt bij aan een gunstig economisch klimaat. Wij verwachten nu pas een renteverhoging halverwege volgend jaar en daarna een geleidelijke verhoging. Verder onderstrepen de recente uitspraken van de Europese Centrale Bank (ECB) dat de rente in Europa voorlopig laag zal blijven. Al met al is dit rentebeleid gunstig voor investeringsmogelijkheden. Groeivertraging China Recente macro-economische cijfers bevestigen een wereldwijde groeivertraging. Wij verwachten dat die beperkt blijft en hebben daarom nog steeds vertrouwen in aandelenmarkten. De wereldwijde groei wordt geremd door de lagere groei in opkomende markten, met name in China. De Chinese economische groei is sneller vertraagd dan we eerder dit jaar verwachtten en dat is zeker duidelijk zichtbaar in de verminderde vraag naar grondstoffen en de recente scherpe prijsdalingen daar. Vooruitkijkend verwachten we dat de situatie in de opkomende markten zal stabiliseren. Europa en VS geraakt door China maar hebben nog solide groei Landen die afhankelijk zijn van de uitvoer naar China worden geraakt omdat zij minder kunnen exporteren. Dit zien we terug in de economische cijfers van bijvoorbeeld de VS en Duitsland. Zo zien we in recente cijfers over de VS dat de voorraden toenemen, terwijl de industriële productie trager groeit dan verwacht. Hetzelfde beeld zagen we in Duitsland. Daar vielen uitvoer, industriële productie en industrie-orders recent lager uit dan voorzien. Desondanks vinden we dat de economische groei in de VS en met name in Europa nog steeds sterk staan. Er is namelijk sprake van hogere consumentenbestedingen. We verwachten dat de opkomende economieën in de komende maanden zullen stabiliseren en in de loop van volgend jaar sterker zullen groeien. In lijn daarmee verwachten we dat de ontwikkelde economieën in 2016 een sterkere groei zullen laten zien. Verloop van volatiliteitsindex ofwel angstmeter van % VIX VDAX Bron: Bloomberg De volatiliteitsindex voor de Amerikaanse S&P500 (VIX) en de Duitse aandelenbeurs Dax (VDAX) geven aan hoe hoog de zorg van beleggers is. Uit de recente verlaging van de volatiliteitsindex is te zien dat de angst onder aandelenbeleggers ten aanzien van de wereldwijde groei is gedaald en dat de financiele markten tot rust zijn gekomen. pagina 2

3 marktontwikkelingen Groei en rendement tussen sectoren loopt uiteen In de afgelopen maanden zijn de groei en winstverwacht ingen voor individuele bedrijven neerwaarts bijgesteld door analisten. Dit is het gevolg van de wat minder uitbundige wereldwijde groeiverwachtingen. Per saldo resteert voor 2015 en vooral 2016 nog steeds een behoorlijk positief beeld. We zien tussen sectoren echter grote verschillen wanneer we inzoomen. Zo blijkt dat de verwachte winstgroei in traditioneel cyclische sectoren zoals energie en basismaterialen een forse krimp laat zien. Meer consument-georiënteerde sectoren zoals gezondheidszorg, informatietechnologie en consumentengoederen zullen naar verwachting een zeer gezonde winstgroei laten zien. De belangrijkste achterliggende reden moet worden gezocht in de groeivertraging in China die gepaard gaat met lagere grondstoffenprijzen en -vraag. Dit heeft negatieve gevolgen voor het winstmomentum van sectoren die afhankelijk zijn van prijzen, volumes en investeringen in grondstoffen en aanverwante dienstverlening. Anderzijds kunnen sectoren die gedreven worden door de herstellende consumentenvraag en lagere inputkosten juist een heel behoorlijke winstgroei noteren. Deze verschillen zijn in de afgelopen maanden ook tot uitdrukking gekomen op de aandelenbeurzen waar de (diep) cyclische sectoren een zwak resultaat lieten zien terwijl de meer consumentgerichte sectoren de schade behoorlijk beperkt hielden. Volatiliteit terug op de markt voor bedrijfsobligaties Het schandaal bij Volkswagen en het tumult rondom de schuldenberg van Glencore hebben de eurobedrijfsobligaties in de schijnwerpers gezet. Wij denken dat deze gebeurtenissen het marktsentiment voorlopig zullen beïnvloeden. Het helpt daarbij niet dat de vooruitzichten voor de economische groei zijn getemperd. De gebeurtenissen bij Volkswagen en Glencore zijn jammer omdat, met het opkoopprogramma van de ECB in het achterhoofd, de vooruitzichten prima leken. Dat bedrijfsobligatiemarkten het zwaar hebben gehad, ligt niet alleen aan macro-economische factoren, maar ook aan technische factoren. Zo zijn er als gevolg van het renteverschil tussen de eurozone en de VS vele Amerikaanse bedrijven die in de eurozone hun leningen uitgeven. De omvang van de totale markt van Europese obligaties groeit dan ook stevig. Deze Amerikaanse bedrijven betalen hogere risicopremies (creditspread). Dit zorgt ervoor dat de risicopremies voor de Europese obligatiemarkt als geheel oplopen. In perioden met weinig beweeglijkheid domineren non-euro bedrijven de bedrijfsobligatiemarkt waardoor spreads toenemen. In tijden van hoge volatiliteit nemen de creditspreads toe als gevolg van het sentiment. Wij denken echter dat deze technische factoren wat zullen wegebben in Ook verwachten wij dat de ECB haar opkoopprogramma zal uitbreiden. Dan kunnen creditspreads weer gaan dalen. Aandelenindices 2014 en 2015 Index: 1 jan: 2014 = apr jul okt 2015 apr jul okt S&P-500 Eurostoxx-600 HangSeng-index Nikkei-225 Source:Datastream Gedreven door onzekerheid rondom China corrigeerden aandelenmarkten gedurende de zomer over een breed front om recentelijk weer enigszins te herstellen. pagina 3

4 special Wanneer gaat de Fed rente verhogen? Wij denken dat de Fed de rente hoogstwaarschijnlijk pas in juni 2016 zal verhogen, terwijl we eerder nog dachten dat het in september dit jaar zou gebeuren. Wij hebben onze verwachtingen uitgesteld vanwege de recente onzekerheid rond de kracht van de opkomende economieën, en met name in China, de zwakker dan verwachte cijfers over de Amerikaanse economie en de afwezigheid van inflatiedruk. Wij verwachten echter dat de tegenvallende Amerikaanse economische cijfers tijdelijk zijn en dus dat de Fed de rente vanaf juni 2016 versneld kan verhogen. Wij zien de zogenaamde fed funds rate, het officiële rentetarief van de Fed, in december 2016 op 0,75-1% belanden. Overigens zijn er veel marktpartijen die verwachten dat de Fed de rente eerder zal verhogen dan juni Wij zijn hierin dus meer terughoudend dan de markt. Beleid van centrale banken wereldwijd De verwachte verandering in het beleid van de Fed en de tijdelijk afzwakkende economische groei leiden naar onze mening ook tot een reactie van andere grote centrale banken. De belangrijkste reden hiervoor is dat een latere renteverhoging in de VS zal leiden tot een zwakkere Amerikaanse dollar. Dit resulteert in een verslechterde exportpositie van bijvoorbeeld de eurozone, Japan en ook China, ten opzichte van de VS. Deze belangrijke economische blokken hebben zelf ook nog de mogelijkheid om hun stimulerend economisch beleid sterker aan te zetten. Zij hebben deze ruimte bovendien omdat de inflatie en inflatieverwachtingen nog zeer laag zijn. We verwachten dat de ECB in december van dit jaar zal aankondigen het obligatie-opkoopprogramma te verhogen van EUR 60 miljard tot EUR 80 miljard per maand en het programma zal verlengen tot eind Verder verwachten wij dat de Bank of Japan begin volgend jaar zijn stimuleringspakket verder zal verhogen, terwijl de Bank of England zijn eerste renteverhoging zal uitstellen tot het derde kwartaal van volgend jaar, vergeleken met een eerdere verwachting van in het eerste kwartaal van volgend jaar. De invloed van uitstel renteverhoging op aandelen De gevolgen van de uitgestelde renteverhoging in de VS voor aandelenmarkten zijn niet eenduidig. Vanuit een perspectief van hoge liquiditeit en lage renteniveaus is het uitstellen van een renteverhoging in principe positief voor aandelen. Keerzijde is dat de reden voor uitstel vanuit een groeiperspectief niet positief is, namelijk onzekerheid rondom de mate van groeivertraging in opkomende markten. Desalniettemin denken we dat het aanhoudend ruime monetaire beleid met enige vertraging via indirecte kanalen een positieve impuls geeft aan groei. Daarnaast haalt het uitstel van een renteverhoging wel enige druk van de ketel in opkomende markten, aangezien het uitstel zorgt voor minder opwaartse druk op de US dollar en minder neerwaartse druk op grondstofprijzen. Als de ECB op haar beurt het kwantitatieve stimuleringsbeleid verder opvoert -zoals wij verwachten- dan denken we dat dit per saldo een positieve factor voor aandelenmarkten zal zijn. Daarbij moet wel worden aangetekend dat monetaire verruiming slechts een van de elementen is voor de richting van aandelenmarkten. Markten hebben daarnaast, en vooral, fundamentele ondersteuning nodig van verdere economische groei en verbeterend winstmomentum. De invloed op de eurodollarkoers Het verwachte uitstel van de eerste rentverhoging van de Fed tot juni 2016 zal in het verloop van 2015 een neutraal tot licht negatief effect hebben op de koers van de Amerikaanse dollar (USD) tegenover de euro. Wij gaan uit van een bandbreedte van 1,10-1,15 voor de euro tegenover de dollar. Als gevolg daarvan zal de ECB waarschijnlijk haar obligatie-opkoop programma uitbreiden. De ECB hanteert in haar aannames immers een eurodollarkoers van 1,10. Wij verwachten dat in 2016 de economische groei in de VS aantrekt en de opkomende markten en grondstoffenmarkten stabiliseren. Met onze inschatting dat de Fed de rente in juni 2016 voor het eerst zal verhogen, zijn wij gematigder dan de markt waardoor de dollar per saldo wat zal verzwakken. De verbetering van de Amerikaanse economie en het positieve marktsentiment zullen volgens ons in 2016 de dollar steunen tegenover de euro. Wij verwachten dan ook dat de eurodollarkoers zich richting pariteit (EUR 1 = USD 1) zal bewegen. pagina 4

5 vooruit zichten We zien nog steeds herstel, maar de onzekerheden zijn groter Wij blijven overtuigd van het economisch herstel in de ontwikkelde landen. We denken dat deze meer invloed heeft op de ontwikkeling van de wereldwijde economie dan de zwakkere groei die we momenteel zien in een aantal opkomende landen. We rekenen nog steeds met een wereldgroei van 3,5% in 2016 en 3,1% dit jaar. Aanhoudend ruim monetair beleid van de centrale banken en de olieprijs die nog steeds heel laag is, geven groei een flinke duw in de rug. Wel zijn de onzekerheden groot onder meer over het tijdstip van de renteverhoging in de VS en over de werkelijke groei in China en andere opkomende landen. Ook zijn er zorgen over de zwakte in de industriële sector en de inflatie die maar niet van de grond wil komen. Er wordt her en der al gesproken over een recessie. De kans daarop achten we heel klein. De kans dat we een langere periode van lage inflatie krijgen, is echter wel reëel. Turbulentie in markten is vervelend, maar geeft ook kansen Financiële markten worden beïnvloed door risico s. Een opeenstapeling van risico s heeft in de afgelopen periode geleid tot een flinke correctie in risicovolle beleggingen zoals aandelen en grondstoffen, maar ook bedrijfsobligaties en obligaties uit opkomende landen. Deze correctie biedt ook kansen, aangezien financiële markten met deze correctie voorbij lijken te gaan aan het feit dat langetermijnfactoren de risicovolle beleggingen nog steeds ondersteunen. aangebracht. We blijven overwogen in de sectoren informatietechnologie, omwille van de winstvooruitzichten en in gezondheidszorg, omwille van innovaties en stijgende vraag. We zijn onderwogen in de sectoren telecom en nutsbedrijven. Obligaties hebben een gemende performance laten zien. Enerzijds profiteren zij van de uitgestelde renteverhoging in de VS en mogelijk ruimer monetair beleid in Europa. Dit drukt rentes van met name overheidsobligaties die dan toch weer een positief rendement laten zien. Anderzijds werkt een mogelijke zwakkere economische groei en de specifieke risico s negatief door op de meer risicovolle obligaties. creditspreads van bedrijfsobligaties en die van opkomende landen zijn daardoor sterk opgelopen. De combinatie van lage basisrentes en een groeiherstel is gunstig voor obligaties en we verwachten dan ook dat creditspreads weer gaan verkrappen. In onze obligatiebeleggingen zoeken we daarom ook bewust wat extra rendement op. Maar omdat de absolute renteniveaus nog steeds zo extreem laag zijn, handhaven we onze sterk onderwogen positie in obligaties als geheel. We profiteren liever via aandelen van het economisch herstel en kentering in het marktsentiment. Tactische Asset Allocatie Aandelen hebben zich al gedeeltelijk hersteld van het dieptepunt eind september. Op basis van onze vooruitzicht op het economische herstel, handhaven we onze sterke overweging van aandelen. Mede door de correctie en door de lage rentestanden zijn de waarderingen van aandelen nog steeds aantrekkelijk, gegeven de verwachte bedrijfsresultaten. We hebben een voorkeur voor Europese aandelen boven Amerikaanse die wat verder in de (winst)cyclus zijn. Omdat in opkomende markten eveneens sprake is van aantrekkelijke waarderingen, handhaven we ook daar een overwogen aandelenbelang, vooral in Azië waar de vooruitzichten het beste zijn. In onze sectorvoorkeuren hebben we geen wijziging Aandelen Obligaties Alternatieve Beleggingen Liquiditeiten 14% Liquiditeiten 18% Alternatieve Beleggingen 43% Aandelen 25% Obligaties Bon: ABN Amro MeesPierson sterk overwogen sterk onderwogen sterk overwogen overwogen pagina 5

6 Algemene Disclaimer De in dit document aangeboden informatie is opgesteld door Beleggingsadvies en Vermogensbeheer Nederland van ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) en is bedoeld als informatie in algemene zin en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De informatie mag daarom nadrukkelijk niet beschouwd worden als een advies of als een voorstel of aanbod tot 1) het aankopen of verhandelen van financiële instrumenten en/of 2) het afnemen van beleggingsdiensten noch als een beleggingsadvies. Beslissingen op basis van de informatie uit dit document zijn voor uw eigen rekening en risico. De informatie en de voorwaarden die van toepassing zijn op door ABN AMRO aangeboden financiële instrumenten en beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO kunt u vinden in de Voorwaarden Effectendienstverlening ABN AMRO en het Informatieblad Effectendienstverlening ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via Hoewel ABN AMRO tracht juiste, volledige en actuele informatie uit betrouwbaar geachte bronnen aan te bieden, verstrekt ABN AMRO expliciet noch impliciet enige garantie dat de aangeboden informatie in dit document juist, volledig of actueel is. ABN AMRO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie kan worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. ABN AMRO is niet verplicht de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. ABN AMRO en/of haar agenten of onderaannemers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van enige schade (met inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie die u in dit document wordt aangeboden of het gebruik daarvan. ABN AMRO, of de rechthebbende, behoudt alle rechten (waaronder auteursrechten, merkrechten, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking tot alle in dit document aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo s). Het is niet toegestaan de informatie uit dit document te kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ABN AMRO of rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag de informatie in dit document wel afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. US Person Disclaimer Beleggen ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in respectievelijk de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934 en de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, noch in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Tenzij zich op grond van de hiervoor genoemde wetten een uitzondering voordoet, is de effectendienstverlening van ABN AMRO inclusief (maar niet beperkt tot) de hierin omschreven producten en diensten, alsmede de advisering daaromtrent niet bestemd voor Amerikaanse ingezetenen ( US Persons in de zin van vorenbedoelde wet- en regelgeving). Dit document of kopieën daarvan mogen niet worden verzonden of meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan Amerikaanse ingezetenen. Onverminderd het voorgaande is het niet de intentie de in dit document beschreven diensten en/of producten te verkopen of te distribueren of aan te bieden aan personen in landen waar dat ABN AMRO op grond van enig wettelijk voorschrift niet is toegestaan. Een ieder die beschikt over dit document of kopieën daarvan dient zelf na te gaan of er wettelijke beperkingen bestaan tegen de openbaarmaking en verspreiding van dit document en/of het afnemen van de in dit document beschreven diensten en/of producten en zodanige beperkingen in acht te nemen. ABN AMRO is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van diensten en/ of producten die in strijd met de hiervoor bedoelde beperkingen zijn afgenomen. Colofon Met dank aan de afdelingen: Investment Strategy and Portfolio Expertise en Group Economics van ABN AMRO Indien u naar aanleiding van deze nieuwsbrief vragen heeft, verzoeken wij u contact op te nemen met uw vermogensbeheerder of beleggingsadviseur.