Development Through the Lifespan

Transcriptie

1 Development Through the Lifespan PM03 Ontwikkelingspsychologie, deel 1 Vragensessie

2 ALGEMEEN

3 Boxen VRAAG Moeten we elke tabel en box die in het boek voorkomt kennen, of enkel deze die expliciet vermeld staan in de slides? Julie moeten ALLE boxen kennen (zie lijst op TOLEDO) ook diegene die niet expliciet vermeld worden in de slides.

4 Leeftijden/Percentages VRAAG Moeten we de leeftijden/percentages uit alle tabellen (of tekst) kennen of alleen wanneer uitdrukkelijk vermeld? Indien in de slides jaartallen en leeftijden van kinderen vermeld staan, zijn deze dan te kennen voor het examen? Of is het voldoende een opeenvolging (zonder tijdsperiodes) te kunnen geven? Op het examen worden geen leeftijden gevraagd en zeker geen percentages. Wel zijn er vragen waarbij je de juiste volgorde van een aantal fenomenen moet kennen.

5 Verre volkeren VRAAG Doorheen het hele handboek worden er vaak een verwijzingen gedaan naar gebeurtenissen/ methoden/ systemen/... in Amerika, Canada, Indië, enz. Moeten wij al deze benaderingen/ systemen/... kennen adhv deze landen, of moeten we deze algemeen opvatten? Met andere woorden, moeten we precies weten wat allemaal bij welk land/ werelddeel hoort? Verwijzingen naar verre volkeren (bv. de Efe, de Hausa) moet je niet kennen, maar Amerikaanse toestanden wel. Er staat een bestand ( file ) op TOLEDO Examen 2009 waarin uitgelegd staat dat je niet te veel details moet kennen (bv. wat de Efe en Hausa precies doen, moet je niet kennen voor het examen).

6 SPECIFIEKE VRAGEN

7 Hfdst. 1 Drie Basisvragen p6-8 VRAAG Je hebt 3 basisvragen waaronder de vraag of erfelijkheid of omgeving nu het belangrijkste is. Eigenlijke vraag 1) Hieronder valt de opsplitsing stabiliteit-plasticiteit. Nu klopt het dat stabiliteit=erfelijkheid EN omgeving (nl de vroege ervaringen) terwijl plasticiteit=enkel omgeving? Of is het dat stabiliteit is enkel erfelijkheid en plasticiteit is enkel omgeving? eigenlijke vraag 2) continu= meer van dezelfde vaardigheden UITBREIDEN en discontinu= nieuwe vaardigheden ontwikkelen. stabiel= laag op een bepaald kenmerk als kind, is ook laag op dat kenmerk als volwassenen en plastisch= verandering => er zijn sommige theoriën die bijvoorbeeld CONTINU en PLASTISCH zijn en ook theoriën die DISCONTINU en STABIEL Hoe kan het nu dat iemand dezelfde vaardigheden uitbreidt plus dan toch nog verandering meemaakt? (cont+plast) of hoe kan het nu dat iemand nieuwe vaardigheden ontwikkeld maar dan toch stabiel blijft? (discont + stabiel) Dit spreekt elkaar toch tegen?

8 Hfdst. 1 Drie Basisvragen op eigenlijke Vraag 1 Stabiliteit = erfelijkheid EN omgeving (nl. de vroege ervaringen) terwijl plasticiteit = enkel omgeving. op eigenlijke Vraag 2 In principe staan de antwoorden die theorieën geven op de drie basisvragen los van elkaar (dat wil zeggen: alle combinaties van antwoorden zijn mogelijk). Er is hier dus geen sprake van een interne tegenstelling.

9 Hfdst. 1 - Piaget p. 19 VRAAG Wat bedoelde Piaget met: "structuren van denken passen zich aan om externe wereld te begrijpen en een evenwicht (equilibrium) te bereiken tussen structuren en informatie"? Dit wordt uitgelegd in Hfdst. 5 (over adaptatie, assimilatie en accommodatie).

10 Hfdst. 1 Bronfenbrenner (1) p. 24, over het ecologische-systeem-theorie: VRAAG ik begrijp nog niet zo goed het verschil tussen het microsysteem, mesosysteem, exosysteem en macrosysteem.wanneer ik de definities lees in het boek, begrijp ik wel wat het inhoudt, maar ze toepassen op een voorbeeldsituatie, lukt dan niet... Je kan deze cirkels bijvoorbeeld eens uitwerken voor kindermishandeling (zie pp Hfdst. 8): In het midden: het kind zelf met zijn eigen kenmerken Microsysteem: het gezin waartoe het kind behoort Mesosysteem: verbinding: bv. ouders weinig betrokken bij school Exosysteem: de buurt van waaruit weinig steun komt Macrosysteem: de maatschappij waarin geweld tegen kinderen geduld wordt

11 Hfdst. 1 Bronfenbrenner (2) p.25, 'A Dynamic, Ever-changing System' VRAAG Volgens deze tekst zou ontwikkeling niet gecontroleerd zijn door omgevingsomstandigheden en ook niet door innerlijke disposities. Daarachter staat echter dat mensen zowel het product als de maker van hun omgeving zijn. Als men er het product van is, dan klopt deze eerste zin toch wel? Er zou beter staan dat ontwikkeling niet volledig gecontroleerd is door omgevingsomstandigheden en ook niet volledig gecontroleerd is door innerlijke disposities. Dan kloppen alle zinnen in dit stuk van de tekst.

12 Hfdst. 3 Hoe kennen? p. 80 VRAAG Op welke manier moeten we de groei van zygote, embryo,... kennen? Enkel grote lijnen, of heel gedetailleerd alle ontwikkelingen die plaatsvinden? Je moet (tot in de details) de tekst van het boek kennen (en niet de vele details zoals lengte en gewicht die vermeld staan in Tabel 3.1 op p. 81).

13 Hfdst. 3 - Teratogenen p. 84 VRAAG Is het de bedoeling voor elk teratogeen alle mogelijke gevolgen voor het kind te kennen? JA, dat is de bedoeling. Je kan best zelf een overzicht maken van de voornaamste gevolgen van elk teratogeen.

14 Hfdst. 3 Tabel 3.2 p. 92, tabel 3.2 VRAAG Op welke manier kunnen er vragen gesteld worden over deze tabel? Je moet alleen kennen wat er daarover in de tekst van het boek gezegd wordt. (Dus: wel kennen: AIDS, cytomegalovirus, herpes, rubella, en toxoplasmose); de rest van de tabel moet je niet kennen).

15

16 Hfdst. 3 - Rhesusincompatibiliteit p. 94, rhesusincompatibiliteit. VRAAG Ik snap dit principe niet goed, waar het probleem zit. Als de foetus Rh- heeft en Rh +, waarom mag dat best niet voor het eerste kind? Als de foetus deze factor WEL heeft (Rh+) en de moeder NIET (Rh-), dan gaat het lichaam van de moeder antistoffen aanmaken tegen deze vreemde stof (de Rhfactor dus). Bij een eerste kind is dat nog niet zo erg (want normaal geen contact tussen bloed kind en bloed moeder). Vanaf tweede kind meer gevaar.

17 Hfdst. 3 - Terugtrekreflex p. 106, tabel 3.4 VRAAG In de les hebben we de terugtrekreflex besproken. Deze staat echter niet vermeld in de tabel of in het boek. Wat hield deze net in? (in de tabel staat voor elke reflex stimulatie, respons, leeftijd waarop ze verdwijnt en functie) Stimulatie: met naald prikken in voetzool Respons: voet terugtrekken met buiging van knie en heup Leeftijd verdwijnen: vermindert na 10 dagen Functie: beschermt kind tegen onaangename tactiele stimulatie

18 Hfdst. 6 - Interactiesynchronie p. 200 VRAAG Is het mogelijk de term 'interactional synchrony' nog eens verder toe te lichten? Is dit een opeenvolging van perioden waarin de ouder op een vast patroon reageert op en interageert met het kind? Ja, dat is zoiets. Als je kijkt naar een (veilig gehecht) kind en zijn moeder die met elkaar aan het praten of spelen zijn, dan zul je zien dat ze hun bewegingen, gezichtsuitdrukkingen, handgebaren en lichaamshouding aan elkaar aanpassen. Als één van de gesprekspartners bijvoorbeeld naar voren buigt of lacht, dan zal de ander geneigd zijn dit ook te doen. Vanop afstand zal het lijken alsof er een dans van non-verbale interactie plaatsvindt. Er is dan sprake van synchronie. Synchronie draagt bij aan een goed gesprek of een geslaagde interactie. Doordat we synchroniseren voelen we ons beter gehoord en begrepen door de ander en ervaren we het gesprek of de interactie als aangenaam. Synchronie gebeurt vaak onbewust.

19 Hfdst. 6 Zelfcontrole p. 208, 'Self-control' VRAAG Is zelfcontrole hetzelfde als bewuste controle? Ongeveer wel. Zelfcontrole is effortful control en die is in grote mate bewuste controle.

20 Hfdst. 8 Ik-zelf en Mij-zelf Pagina 256 in het boek van Berk - Pagina 133 in het slidesboek VRAAG Kan u de dia ivm het Ik-zelf en het mij-zelf nog eens uitleggen? Wat is het verschil tussen deze twee? Dat heb ik gedaan in de vragensessie. (Zie figuur volgende slide). Het onderscheid komt van William James.

21 Ik-zelf en Mij-zelf

22 Hfdst. 9 Dynamisch meten p. 314 VRAAG Wat wordt bedoeld met 'dynamic assessment'? In de definitie wordt de term 'purposeful teaching' gebruikt, waarvoor staat dit? + Wat zijn de 'high-stakes' testen? In welke zin verschillen deze van traditionele testen? Dynamisch testen = testen waarbij men momenten inbouwt waarbij het kind kan leren. Purposeful teaching = doelbewust iets aanleren. High-stakes testen wil zeggen dat men aan het eind van het schooljaar de kinderen test. Als de meeste kinderen (bv. 75%) het gemiddelde halen op deze testen, dan krijgt de school het volgende jaar evenveel subsidies. Als de resultaten slechter zijn, dan krijgt de school het volgende jaar minder geld.

23 KUNT U HET NOG EENS UITLEGGEN, A.U.B.?

24 Hfdst. 1 Tetens p.13 VRAAG Ik snap de visie van Tetens niet goed, zou u deze misschien nog eens kunnen uitleggen? p. 13 VRAAG Ik begrijp niet goed de visie van de filosoof Tetens. Zou u dit nog eens kunnen uitleggen?

25 Hfdst. 1 - Tetens : Tetens was een filosoof en deed geen onderzoek. Hij had wel bepaalde ideeën die wij nu zien als voorlopers van de levensloopbenadering. Hij heeft dus dingen geschreven zoals - Er bestaan verschillen (en ook gelijkenissen) tussen mensen en die hebben een complexe oorsprong (in het individu ( Sommige mensen zijn meer kneedbaar dan andere ) en in de omgeving) - De ontwikkeling kan in gunstige zin beïnvloed worden (en de mens kan daardoor tot grotere volmaaktheid gebracht worden). - De psychologische ontwikkeling verloopt in essentie altijd op dezelfde wijze, maar de periode in de geschiedenis waarin we leven geeft daar een eigen kleur aan.

26 Tetens (Slot) Daarnaast beschreef Tetens ook al interressante aspecten van ouder worden, waaraan hij niet alleen nadelen, maar ook voordelen zag. Zo beweert hij dat oudere mensen minder snel een woord uit hun geheugen kunnen ophalen, gewoon omdat ze meer in hun geheugen opgeslagen hebben dan jongere mensen. (Lindenberger, U., & Baltes, P.B. (1999). Die Entwicklungspsychologie der Lebensspanne (Lifespan-Psychologie): Johann Nicolaus Tetens ( ) zu Ehren. Zeitschrift für Psychologie, 207, Müller-Brettel, M., & Dixon, R. A. (1990). Johann Nicolas Tetens: A forgotten father of developmental psychology. International Journal of Behavioral Development, 13, )

27 Hfdst. 7 False belief p. 239 VRAAG Het begrip 'false belief' is mij niet duidelijk. Ook de bijhorende proef (figuur 7.11) op de volgende bladzijde (p. 240) over het poppetje en de pleisters snap ik niet goed. Zou dit nog eens kort verduidelijkt kunnen worden in de les? p. 240 VRAAG Ik begrijp het doel van 'het false-beliefexperiment ' niet zo goed. Zou u het nog eens kunnen opnieuw uitleggen?

28 False belief Inzake Theory of mind kennen jonge kinderen drie soorten fenomenen: Percepties ( perceptions ) Verlangens( desires ) Emoties( emotions ) Wat ze nog NIET kennen is Overtuigingen (of ideeën, beliefs )

29 Ontwikkeling van Theory of Mind Bewustzijn van mentaal leven Baby 3 jaar Begrijpen van false belief Rond 4 jaar

30 False belief (vervolg) Vandaar het basisopzet van de taak: - Als je enkel let op wat er te zien valt, of wat jij zelf gezien hebt ( perception ), dan geef je Antwoord A (fout) - Als je let op wat iemand anders denkt ( belief ), of waarschijnlijk zal denken, dan geef je antwoord B (correct) In de taak moet dus de belief (wat je denkt dat het geval is) verschillend zijn van de werkelijkheid ( perception ; wat je gezien hebt). Daarom gaat het altijd om een overtuiging die niet overeenkomt met de werkelijkheid ( = een false belief ) Taak: Faze 1: Kind stelt vast (= perceptie): in doosje Sesamstraat pleisters zitten geen pleisters, in ander doosje wel Faze 2: Voorspellen waar iemand anders (een pop) -- die voordien nog niet gezien heeft wat er in de twee doosjes zit de pleisters zal gaan zoeken

31 False belief (slot) In Faze 2: 2 mogelijke antwoorden Antwoord A: (Jong) kind kent nog geen overtuigingen (of ziet het belang daarvan niet in) en let enkel op wat er te zien is (of wat het zelf heeft gezien) en zegt Pop zal pleisters in wit doosje zoeken (= fout) Dit kind kan de false belief taak niet correct oplossen en ziet het belang van beliefs niet in. Antwoord B: (Ouder) kind begrijpt dat pop zal denken De pleisters zitten in het Sesamstraat pleisters-doosje en zegt dat pop daar zal gaan zoeken (= correct) Dit kind kan de false belief taak wel correct oplossen en ziet het belang van beliefs in.