1Communicatie als. containerbegrip

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1Communicatie als. containerbegrip"

Transcriptie

1 1Communicatie als containerbegrip Als medisch specialist is communiceren onlosmakelijk verbonden met het uitoefenen van uw professie. Niet alleen hebt u contact met uw patiënten, maar ook met diverse professionals in uw team, collega s in uw maatschap, de directie van het ziekenhuis. U heeft alle partijen nodig om goed te functioneren, communicatie is dus onontbeerlijk om goed samen te werken en goede medische zorg te verlenen. U communiceert en er wordt met u gecommuniceerd, of u nu wilt of niet. De receptioniste groet u, u verstuurt een tweet, de abri langs de weg, het uitschrijven van een recept, het ophalen van uw berichten maar ook het onverstaanbare geknor van uw puberzoon is een wijze van communiceren. Bewust of onbewust zenden mensen allerlei communicatieboodschappen uit. Communiceren is een tweerichtingsverkeeractie waarbij er sprake is van een zender die een boodschap over wenst te brengen aan een ontvanger. Dit vindt plaats via een medium (zoals een brief of sms) maar kan ook zonder medium in een gesprek. De zender houdt rekening met wie zijn ontvanger is en zal zijn boodschap hierop aanpassen. Het aanpassen van de boodschap aan de ontvanger wordt encoderen genoemd. De ontvanger zal op zijn beurt de boodschap decoderen, als het ware vertalen, naar de door hem veronderstelde betekenis. 1 C o m m u n i c a t i e a l s c o n t a i n e r b e g r i p _BW_Constructief communiceren als specialist_teva.indd :48

2 Zender Encoderen Medium Decoderen Ontvanger Figuur 1.1 Die zender kunt u zelf zijn, het kan de adverteerder van de abri zijn of diegene die u een sms-bericht verstuurde. Het medium kan een bericht zijn, de radio of een werkoverleg. De ontvanger kan uw patiënt, een medewerker uit uw team of een receptionist van het ziekenhuis zijn. Het spreekt voor zich dat de boodschap datgene is wat de zender wenst te delen. Op het moment dat de ontvanger terugpraat, wisselen de rollen en wordt de ontvanger op dat moment zender. Deze theorie gaat zowel op bij verbale als bij non-verbale communicatie. Bij communiceren kan er sprake zijn van ruis. De ontvanger kan de boodschap anders interpreteren dan bedoeld. Dit kan zowel plaatsvinden bij het encoderen als bij het decoderen en heeft te maken met het referentiekader (het geheel van persoonlijke normen en waarden, kennis en ervaring) van de ontvanger of van de zender. Ruis leidt er toe dat boodschappen niet goed overkomen en uw communicatie beïnvloed wordt. 1.1 Non-verbale communicatie Wanneer u met anderen contact heeft, communiceert u altijd. Dit kan met het gebruik van woorden: verbaal. Maar ook zonder, of haast zonder het gebruik van woorden; non-verbaal. Non-verbale communicatie kan een uiting zijn met bijvoorbeeld hand-, oog- of hoofdbewegingen. Het gaat om gezichtsuitdrukkingen, lichaamshoudingen en de combinaties daarvan. Verbale communicatie lijkt soms het belangrijkste te zijn, toch zijn veel onderzoekers het daar niet mee eens. Zo stelt Mehrabian 1 dat 1 Albert Mehrabian (1939) emeritaat psychologie aan de UCLA heeft veel onderzoek gedaan over het relatieve belang van verbale en non-verbale boodschappen. Hij is bekend geworden met de 7%-38%- 55% regel. 12 C o n s t r u c t i e f c o m m u n i c e r e n a l s s p e c i a l i s t 12881_BW_Constructief communiceren als specialist_teva.indd :48

3 zo n 70% van de communicatie tussen mensen plaatsvindt door middel van lichaamstaal en dat het effect van non-verbale taal vijf keer sterker is dan het effect van woorden. Niet alleen wat u zegt, maar juist hoe u het zegt en uw houding daarbij draagt bij aan effectieve communicatie. Over het algemeen vindt non-verbale communicatie onbewust plaats De belangrijkste functies van non-verbale communicatie: Versterking van de verbale communicatie (voorbeeld: ja knikken) Vervanging van de verbale communicatie (voorbeeld: vragende gezichtsuitdrukking) Tegenspreken van de non-verbale communicatie (voorbeeld: iets bevestigen maar daarbij twijfelend het hoofd schudden) Informatie over de relatie (voorbeeld: de afstand tussen u en uw gesprekspartner) Vormen van non-verbale communicatie: 1. Oogcontact Bijvoorbeeld om iemands aandacht te trekken, of om te zien hoe iemand reageert op wat u zegt. 2. Aanraking Hoe hartelijker iemand is, hoe meer hij lichamelijk contact zal zoeken. De een kan een schouderklopje als plezierig ervaren, bij een ander kan dit ongewenst overkomen. 3. De afstand tussen gesprekspartners Hierin zijn vier niveaus te onderscheiden: publiek: meer dan 2 meter, spreken in openbaar sociaal: tussen 1 en 2 meter, dagelijkse/zakelijke relaties persoonlijk: tussen 0,5 en 1 meter, voor vrienden intiem: tussen 0 en 0,5 meter, voor partner, kinderen en zeer dierbaren 4. Uiterlijke verschijning We beoordelen anderen vaak op uiterlijk. Op basis van onder andere kleding en sieraden vormen wij ons een mening over financiële situatie, beroep, leeftijd, enzovoorts. 5. Toon van de stem Wanneer iemand het ergens mee oneens is of wanneer iemand ergens enthousiast over is, dan is dat vaak in de stem van die persoon te horen. 1 C o m m u n i c a t i e a l s c o n t a i n e r b e g r i p _BW_Constructief communiceren als specialist_teva.indd :48

4 6. Rust Het inlassen van pauzes bij het overbrengen van de verbale communicatie kan extra aandacht vestigen op gewenste onderwerpen. Mehrabian komt in 1971 tot twee conclusies: Rechtstreekse communicatie bestaat uit drie elementen: a. woorden b. intonatie c. lichaamstaal Non-verbale communicatie is voornamelijk van belang bij het overdragen van gevoelens en opvattingen. De waarde van non-verbale communicatie komt goed naar voren met het beschrijven van het verbale/non-verbale consistentieprincipe. Hierin wordt gesteld dat, wanneer het verbale en het nonverbale in een boodschap niet met elkaar in overeenstemming zijn, de mensen de non-verbale boodschap verkiezen boven de verbale boodschap De 3 V s De drie elementen: woorden, intonatie en lichaamstaal zijn verantwoordelijk voor de wijze waarop een zender zijn boodschap overbrengt wanneer deze over gevoelens gaat. 7% Verbaal, 38% Vocaal en 55% Visueel. Om een boodschap efficiënt en zinvol over te brengen dienen deze 3 V s congruent te zijn en elkaar te ondersteunen. Uw houding kan veel verraden over uw mentale instelling. Het is echter ook zo dat de lichaamshouding die u aanneemt, effect kan hebben op uw denken. Het kruisen van armen wordt door velen gezien als een defensief signaal, dat is echter niet altijd het geval. Wanneer u bij een vergadering om u heen kijkt, ziet u dat er deelnemers zijn die met deze houding juist aandachtig betrokken zijn. Dat komt omdat deze houding het analytisch denken versterkt en de cognitieve effectiviteit bij het oplossen van complexe vraagstukken zal vergroten. Wanneer u met iemand in gesprek bent en deze heeft een gesloten houding aangenomen, dan kan het voor u zinvol zijn om de pose van uw gesprekspartner te laten wijzigen, zodat u in staat 14 C o n s t r u c t i e f c o m m u n i c e r e n a l s s p e c i a l i s t 12881_BW_Constructief communiceren als specialist_teva.indd :48

5 bent hem te overtuigen. Dat doet u door zelf een open houding aan te nemen, uw gesprekspartner zal onbewust uw pose nabootsen. 1.2 Horen, Zien en Zwijgen Horen Er is een groot verschil tussen horen en luisteren; wanneer u iets hoort, hoeft dit u nog niet in actie te brengen. Wanneer u luistert, wil dit zeggen dat u daadwerkelijk oor hebt voor wat u wordt verteld en probeert de bedoeling te begrijpen. U kunt ervoor zorgen dat uw gesprekspartner u niet alleen hoort maar ook naar u luistert: Bijvoorbeeld door rekening te houden met intonatie en stemvolume. Een andere manier om uw gesprekspartner te boeien is door hem soms bij zijn naam te noemen, doe dit echter niet al te vaak, dat irriteert. Of gebruik wij en ons in plaats van jij en jouw. Bovendien kunt u uw taalgebruik afstemmen op uw gesprekspartner. Wat weet een patiënt bijvoorbeeld van het onderwerp? Welke signalen geeft hij? Wanneer hij geen vragen stelt of oogcontact vermijdt, dan kan dat duiden op desinteresse of onbegrip. Ook is het belangrijk dat u zelf actief luistert als uw gesprekspartner antwoordt, zodat u volledig begrijpt wat deze te vertellen heeft. Bovendien is actief luisteren belangrijk om op opmerkingen te kunnen reageren door deze te bevestigen. Houdt er rekening mee dat een patiënt niet altijd een vraag durft te stellen en de communicatie daarmee ineffectief is, toets dus of uw boodschap goed is overgekomen. Tot slot is luisteren een manier om er blijk van te geven dat u het belangrijk vindt wat de ander zegt. Het moedigt uw gesprekspartner aan zich verder open te stellen Zien Niets blijft onopgemerkt; zowel u als uw gesprekspartner neemt bewust of onbewust de ander in zich op. Om te beginnen met de uiterlijke verschijning; ziet iemand er verzorgd uit. Maar min- 1 C o m m u n i c a t i e a l s c o n t a i n e r b e g r i p _BW_Constructief communiceren als specialist_teva.indd :48

6 stens zo belangrijk zijn de bewegingen van het lichaam. Als u bijvoorbeeld achterover leunt met uw armen over elkaar, kunt u sceptisch overkomen. Dit beïnvloedt de manier waarop er tegen u wordt gesproken. De spreker kan op een verdedigende manier gaan communiceren. Door middel van uw houding kunt u aandacht en betrokkenheid laten blijken. Door iets naar voren te leunen, in de richting van de spreker, laat u de ander zien dat u geïnteresseerd bent. Afstand tussen gesprekspartners is van grote invloed op de communicatie; als iemand te dichtbij komt, trekken de meesten zich wat terug en andersom. Tenslotte: oogcontact; kijk de ander aan, kijk vervolgens weg terwijl u doorspreekt en beëindig uw verhaal weer met aankijken. Door tussentijds oogcontact te maken kunt u iets benadrukken. Wanneer u degene bent die luistert, blijft u uw gesprekspartner aankijken terwijl hij spreekt, daarmee laat u zien dat hij uw aandacht heeft Zwijgen Durf ook eens in een gesprek een stilte te laten vallen. Zo krijgt u gesprekspartner de gelegenheid uw informatie te verwerken. Door even stil te zijn in een overleg met een assistente krijgt zij de kans om voor een probleem zelf een oplossing te bedenken. Zelf bedachte oplossingen hebben over het algemeen een groter draagvlak. Met het bewustzijn van non-verbale communicatie én het benutten ervan, bent u in staat makkelijker en goed contact te maken met uw gesprekspartner en misverstanden te voorkomen, binnen én buiten uw spreekkamer. 16 C o n s t r u c t i e f c o m m u n i c e r e n a l s s p e c i a l i s t 12881_BW_Constructief communiceren als specialist_teva.indd :48

Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie

Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie Gedurende de opleiding krijg je vakken die vallen onder: Communicatie 1,2,3,4 In periode 1 krijgen jullie communicatie 1 + 2 - Communicatie Luisteren

Nadere informatie

Stemklank Intonatie Aanraking in nabijheidsgedrag Lichaamstaal

Stemklank Intonatie Aanraking in nabijheidsgedrag Lichaamstaal Les 3 Stemklank Intonatie Aanraking in nabijheidsgedrag Lichaamstaal Komt het zelfbeeld van jou overeen met het beeld dat anderen van je hebben? Opdracht: 1. Schrijf van jezelf op hoe jij denkt over te

Nadere informatie

Inleiding communicatie

Inleiding communicatie Inleiding communicatie Communicatie is een proces tussen zender en ontvanger. De boodschap wordt door de ander waargenomen, geïnterpreteerd en geëvalueerd. Als de boodschap niet overkomt, is er sprake

Nadere informatie

Non-verbale communicatie

Non-verbale communicatie Non-verbale communicatie Wie de taal van het lichaam wil leren begrijpen, moet eerst de verschillende signalen leren kennen, herkennen en goed inschatten. Meestal richten we (bewust) onze aandacht op het

Nadere informatie

Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk?

Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk? Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk? Zodra er twee of meer mensen in 1 ruimte zijn is er sprake van communicatie, ook al wordt er niet gesproken. Het is

Nadere informatie

Verbindingsactietraining

Verbindingsactietraining Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken

Nadere informatie

www.rkdiaconie.nl/ er zijn/ specifieke activiteit uitvoeren

www.rkdiaconie.nl/ er zijn/ specifieke activiteit uitvoeren BEGRIJP JE WAT IK ZEG? Over communicatie, luisteren en vooroordelen Situering Om op een zinvolle manier met elkaar te communiceren, heb je veel vaardigheden nodig. De doelstellingen van deze trainingsachtige

Nadere informatie

Luisteren, doorvragen en feedback geven

Luisteren, doorvragen en feedback geven Luisteren, doorvragen en feedback geven Rogier Guns P-GIS 23 April 2007 Doelstelling presentatie LSD methode Actief Luisteren Doorvragen Feedback geven Let op: Sommige technieken lijken (theoretisch) heel

Nadere informatie

Content in Motion. Interviewen & Communicatie

Content in Motion. Interviewen & Communicatie Content in Motion Interviewen & Communicatie Communicatie wat is dat eigenlijk? Communicatie is afgeleid van het Latijnse woord: communicatio dat verbinding betekent. Later werd dit doorgetrokken naar

Nadere informatie

Zakelijk aspect. zender boodschap ontvanger Relationele aspect. Feedback

Zakelijk aspect. zender boodschap ontvanger Relationele aspect. Feedback Tweeëndertig coachingsprincipes0f1 : 1. Coachen is communiceren. Een coach dient kennis te hebben van het communicatieproces. Een coach beheerst sociale vaardigheden als luisteren, feedback geven en helder

Nadere informatie

Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve

Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Themabundel Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld

Nadere informatie

Luisteren en samenvatten

Luisteren en samenvatten Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister

Nadere informatie

Oefenvragen Management Assistent A - Communicatie

Oefenvragen Management Assistent A - Communicatie Oefenvragen Management Assistent A - Communicatie 1. De meeste mensen zijn primair: A. visueel ingesteld. B. kinesthetisch ingesteld. C. socialistisch ingesteld. D. auditief ingesteld. 2. Wat is het belangrijkste

Nadere informatie

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel. 4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten

Nadere informatie

Emotionele Intelligentie

Emotionele Intelligentie Emotionele Intelligentie ubeon Academy Programma Emotionele intelligentie (EQ) staat voor het vermogen om eigen en andermans gevoelens te herkennen en er op effectieve wijze mee om te gaan. 70 % van communicatie

Nadere informatie

Samenvatting M&O H6: Communicatieproces

Samenvatting M&O H6: Communicatieproces Samenvatting M&O H6: Communicatieproces Samenvatting door K. 1320 woorden 29 oktober 2016 10 1 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans H6; Communicatieproces 6.1 De definitie van communicatie Bij communicatie

Nadere informatie

Positieve communicatie

Positieve communicatie Positieve communicatie Annemie Pachen Inleiding. Communicatie is een doorlopend proces waarin een individu via verbale en/of non-verbale symbolen met een bepaalde bedoeling, informatie geeft aan een ander

Nadere informatie

Communicatie op de werkvloer

Communicatie op de werkvloer Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo

Nadere informatie

Communicatie en de werkinstructie

Communicatie en de werkinstructie Communicatie en de werkinstructie Communicatie algemeen De student gaat een onderhoudsproject voorbereiden en uitvoeren en daarbij medewerker(s) begeleiden. Welke communicatievaardigheden moet je hiervoor

Nadere informatie

Ken jezelf, dan leer je de ander beter kennen!

Ken jezelf, dan leer je de ander beter kennen! Ken jezelf, dan leer je de ander beter kennen! Workshop NEVI Inkoopdag, 25 juni 2015 Joost van Eijk Remco Kramers Agenda Even voorstellen Wat is Het NIC? Wat zijn jullie verwachtingen? Jouw grondhouding

Nadere informatie

Accuraat communiceren

Accuraat communiceren Accuraat communiceren Erna Pluym Senior Trainer Consultant/ Business Development Manager erna.pluym@acerta.be 0472 92 11 66 Communicatie, waarom zo belangrijk? Communicatie, waarom zo belangrijk? Had ik

Nadere informatie

Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag.

Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Feedbackvragen Overtuigen en presenteren Vraag 1 Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Geef per doel aan of je die al beheerst, waarbij N = nee, O = om verder te ontwikkelen

Nadere informatie

Communicatiemodel. Communicatieniveaus

Communicatiemodel. Communicatieniveaus Download #06 Een fantastisch communicatiemodel trainingmodule Communicatiemodel Mensen uiten hun gevoelens op verschillende manieren. De een laat meteen zien hoe hij zich voelt bij een situatie, terwijl

Nadere informatie

Workshop Communicatie & Mediation

Workshop Communicatie & Mediation Workshop Communicatie & Mediation Virginie de Zanger & Niels Kooijman Kooijman Mediation & Management 1 Workshop onder leiding van: Virginie de Zanger en Niels Kooijman Gediplomeerd en geregistreerd NMI

Nadere informatie

Wat het effect van een vraag is, hangt sterk af van het soort vraag. Hieronder volgen enkele soorten vragen, geïllustreerd met voorbeelden.

Wat het effect van een vraag is, hangt sterk af van het soort vraag. Hieronder volgen enkele soorten vragen, geïllustreerd met voorbeelden. Actief luisteren Om effectief te kunnen communiceren en de boodschap van een ander goed te begrijpen, is het belangrijk om de essentie te achterhalen. Je bent geneigd te denken dat je een ander wel begrijpt,

Nadere informatie

Communicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback

Communicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback FEEDBACK GEVEN EN ONTVANGEN Communicatie coderen decoderen zender boodschap kanaal ontvanger feedback - interpretatiekader Communicatie LSD Techniek - Luisteren - Samenvatten - Doorvragen LSD Techniek

Nadere informatie

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Methodiek les 2 Programma Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Verbale en non-verbale communicatie Verbale en non-verbale communicatie Waaraan denk je? Non-verbale communicatie Oogcontact

Nadere informatie

Training Communicatievaardigheden

Training Communicatievaardigheden Training Communicatievaardigheden Communicatie vaardigheden: succesvol en verbindend communiceren Wat zou het fijn zijn als Jan een keer normaal zou communiceren. Mijn leidinggevende communiceert ook nooit

Nadere informatie

Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden

Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Communiceren doe je met zijn tweeën Deze folder is bedoeld voor de goedhorenden die in hun omgeving iemand kennen die slechthorend is, en voor slechthorenden

Nadere informatie

Feedback geven en ontvangen

Feedback geven en ontvangen Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen

Nadere informatie

Je gezicht en houding. spreken boekdelen!

Je gezicht en houding. spreken boekdelen! Ronald Dingerdis Je gezicht en houding 5 spreken boekdelen! Iedereen lekt non-verbale communicatie. Het is menselijk en het gebeurt gewoon. Het is ook logisch want communicatie bestaat voor het grootste

Nadere informatie

i.s.m. Start 2 Start...

i.s.m. Start 2 Start... i.s.m. Start 2 Start... i.s.m. Start 2 Start... Klanten werven JIJ MAAKT HET VERSCHIL! Wie vergeet zich voor te bereiden... bereidt zich voor vergeten te worden... Neem de juiste verkoopsattitude aan.

Nadere informatie

E-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER

E-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER E-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER INLEIDING Het geven van feedback is een kunst. Het is iets anders dan het uiten van kritiek. Het verschil tussen beide ligt in de intentie. Bij

Nadere informatie

Door te luisteren kan je soms heel veel zeggen

Door te luisteren kan je soms heel veel zeggen Les 6 Door te luisteren kan je soms heel veel zeggen Luisteren is het bewust en doelgericht waarnemen, begrijpen, selecteren en verwerken van informatie De docent fluistert een zin in het oor van een van

Nadere informatie

1 SITUATIE 2 TEST. Als ik luister denk ik niet aan andere zaken. Ik laat mensen uitpraten. Ik plaats wat ik hoor in een duidelijk kader

1 SITUATIE 2 TEST. Als ik luister denk ik niet aan andere zaken. Ik laat mensen uitpraten. Ik plaats wat ik hoor in een duidelijk kader LUISTEREN drs. W. Bontenbal 1 SITUATIE Wanneer u naar een lied luistert, luistert u dan naar de tekst of naar de muziek? Stelt u zich voor dat u zojuist bij een enerverende vergadering vandaan komt, u

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen

Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen Mijn collega (of leidinggevende) hoort mij niet. En de werksfeer zou ook beter kunnen Uitnodiging: focus op het webinar en leer hoe je met goede communicatie bereikt wat je graag wilt. Hoe doe je dat?.

Nadere informatie

Secret. Het geheim van een goede presentatie. Deel 1

Secret. Het geheim van een goede presentatie. Deel 1 Secret Het geheim van een goede presentatie Deel 1 Eye for detail Ik neem mijn sheets onder de arm mee en ga wat vertellen. Hoe bereid jij je voor op een presentatie? De presentator staat nerveus te wiebelen

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie

Kwaliteitszorg. Test jezelf.

Kwaliteitszorg. Test jezelf. Kwaliteitszorg. Test jezelf. Pagina 1 Weet jij hoe je je deskundigheid of die van je collega s kunt bevorderen of professionaliseren? Kun je goed samenwerken? Kun je kwaliteitszorg leveren? Doe de testjes

Nadere informatie

Communicatie bij afasie

Communicatie bij afasie Communicatie bij afasie Informatie voor patiënten en naasten F0802-3560 februari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Programma: Samen werken aan de toekomst

Programma: Samen werken aan de toekomst Programma: Voorstelrondje Zakelijk flirten is het beïnvloeden van gesprekken op een andere manier. Meer regie door meer kennis (van jezelf en de ander!) Tips & tricks Oefenen met zakelijk flirten 2 Samen

Nadere informatie

Gedrag in organisaties, 9e editie Stephen P. Robbins en Timothy A. Judge. Hoofdstuk 10. Communicatie

Gedrag in organisaties, 9e editie Stephen P. Robbins en Timothy A. Judge. Hoofdstuk 10. Communicatie Gedrag in organisaties, 9e editie Stephen P. Robbins en Timothy A. Judge Hoofdstuk 10 Communicatie 1 Na bestudering van dit hoofdstuk ben je in staat om: 1. Het communicatieproces te beschrijven. 2. De

Nadere informatie

Even kennismaken... Communicatie De essentie! Succesvol onderhandelen

Even kennismaken... Communicatie De essentie! Succesvol onderhandelen Succesvol onderhandelen Even kennismaken... Voornaam + naam Uw functie? Uw doelstellingen? Open positief-kritische houding Actiepunten Communicatie De essentie! Dixit: Paul Watzlawick, Villach 25.07.1921,

Nadere informatie

Derks & Derks B.V. Derks & Derks Interviewkalender Interviewtips met humor belicht. Tel. 033-472 80 87 www.derksenderks.nl. adviseurs in human talent

Derks & Derks B.V. Derks & Derks Interviewkalender Interviewtips met humor belicht. Tel. 033-472 80 87 www.derksenderks.nl. adviseurs in human talent 2012 Derks & Derks Interviewkalender Interviewtips met humor belicht. Derks & Derks Interviewkalender Weet wat je wil meten Voor een goed interview is een scherp functiebeeld noodzakelijk. Zorg ervoor

Nadere informatie

IJSHOCKEY SPORTLEIDER 1

IJSHOCKEY SPORTLEIDER 1 BELANG VAN COMMUNICATIE Alles wat u doet als teambegeleider/sportleider gebeurt via communicatie, zoals het motiveren van spelers, het luisteren naar spelers, het oplossen van de problemen in het team,

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

Even kennismaken... Communicatie De essentie! 1. Succesvol onderhandelen

Even kennismaken... Communicatie De essentie!   1. Succesvol onderhandelen Succesvol onderhandelen Even kennismaken... Voornaam + naam Uw functie? Uw doelstellingen? Open positief-kritische houding Actiepunten Communicatie De essentie! Dixit: Paul Watzlawick, Villach 25.07.1921,

Nadere informatie

Thema 5 Communicatie. Aline de Vries. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Thema 5 Communicatie. Aline de Vries. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Aline de Vries 09 November 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/67765 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Communiceren kan je leren?!

Communiceren kan je leren?! Communiceren kan je leren?! Communiceren is spreken met iemand, in dialoog gaan. Maar hoe doe je dat juist? En stopt communiceren bij de overdracht van woorden of communiceren we met gans ons lichaam?

Nadere informatie

Workshop Karakter Deel 1

Workshop Karakter Deel 1 Workshop Karakter Deel 1 Het is belangrijk om te benoemen dat het onmogelijk is om alle theorie die gegeven is te verwerken en door te sturen. Dit omdat de trainer van IGMAR EZ (Dhr. R. Kok) zijn trainingen

Nadere informatie

Feedback geven en ontvangen

Feedback geven en ontvangen Feedback geven en ontvangen Basisvaardigheden voor zorg & welzijn Marieta Koopmans Ron Groothuis (red.) Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen 1 COMMUNICATIE EN FEEDBACK Stel je de volgende situatie

Nadere informatie

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak

Nadere informatie

In dialoog met elkaar

In dialoog met elkaar In dialoog met elkaar Grondhouding van Zozijn Bestaansrecht van Zozijn In dialoog Zozijn ziet het als opdracht om mensen tot bloei te laten komen. Wij zorgen voor een positief klimaat, waarin liefdevolle

Nadere informatie

Workshop Lichaamstaal. Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel

Workshop Lichaamstaal. Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel Workshop Lichaamstaal Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel Lichaamstaal is belangrijker dan veel mensen beseffen. Het is een cruciaal onderdeel van onze communicatie. Hoe kom je over op een ander?

Nadere informatie

Coachen. Interculturele communicatie

Coachen. Interculturele communicatie Coachen Interculturele communicatie Hoe men communiceert en communicatieve handelingen interpreteert is bepaald door de culturele achtergrond van deze persoon. Communicatie is een complex proces van informatie

Nadere informatie

Diversiteit en beroepsvaardigheden Leer jezelf kennen Basishouding en diversiteit Discriminatie Gedrag bij diversiteit Pesten. Hoofdstuk 2: werken

Diversiteit en beroepsvaardigheden Leer jezelf kennen Basishouding en diversiteit Discriminatie Gedrag bij diversiteit Pesten. Hoofdstuk 2: werken Diversiteit en beroepsvaardigheden Leer jezelf kennen Basishouding en diversiteit Discriminatie Gedrag bij diversiteit Pesten Hoofdstuk 2: werken Werkwijze en opdrachten Boek en laptop nodig voor iedere

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie en in elk netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend

Nadere informatie

Coachend Leidinggeven Waaier met informatie en tips voor gezond en efficiënt werken

Coachend Leidinggeven Waaier met informatie en tips voor gezond en efficiënt werken Coachend Leidinggeven Waaier met informatie en tips voor gezond en efficiënt werken Relatie Coachen Communicatie Aan de slag Aandacht geven Aandacht aan iemand geven betekent jezelf open stellen voor wat

Nadere informatie

Basistraining Voorlichting geven Hand-out

Basistraining Voorlichting geven Hand-out Basistraining Voorlichting geven Hand-out Welkom bij de basistraining Voorlichting geven. Leuk dat je je hebt opgegeven om meer te weten te komen over voorlichting geven, voorlichtingen voorbereiden en

Nadere informatie

Effectief Communiceren NPZ-NRZ

Effectief Communiceren NPZ-NRZ Hand-out Workshop Effectief Communiceren NPZ-NRZ De kracht van aandacht 10 mei 2011 Nu vind ik mezelf wel aardig Als je eenmaal ziet dat het zelfbeeld van een kind positiever wordt, zul je al gauw zien

Nadere informatie

Lichaamstaal en communicatie. Het bijten van een kat kan ook een liefdesverklaring zijn

Lichaamstaal en communicatie. Het bijten van een kat kan ook een liefdesverklaring zijn Het bijten van een kat kan ook een liefdesverklaring zijn Iedereen maakt gebruik van (lichaams)taal Mensen kunnen niet zonder elkaar In het contact met anderen communiceren we voortdurend Hierbij maken

Nadere informatie

Systemisch perspectief

Systemisch perspectief Systemisch perspectief Elk mens is deel van een systeem: gezin, familie, vrienden, werk, maatschappij. Ook de mensen die er niet meer zijn, hebben hierin hun plek. In ons thuisgezin vinden we de oorsprong

Nadere informatie

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting

Nadere informatie

Als een man naar een vrouw fluit (of het omgekeerde) is dat verbaal of non-verbaal?

Als een man naar een vrouw fluit (of het omgekeerde) is dat verbaal of non-verbaal? Les 1 Inleiding in de communicatieleer Enkele basisbegrippen. Heel erg simpel gezegd is communiceren gewoon: praten. En dat kan je al. Maar als student wil je ook wat leren. Dus maken we het gelijk een

Nadere informatie

RECAP. Het sellogram. Verkoop & gesprekstechnieken. Communicatie. Communicatiemodellen 21/03/2016. MULTI MEDIA EXPERT SYNTRA WEST (Brugge & Roeselare)

RECAP. Het sellogram. Verkoop & gesprekstechnieken. Communicatie. Communicatiemodellen 21/03/2016. MULTI MEDIA EXPERT SYNTRA WEST (Brugge & Roeselare) RECAP Start ochtendlessen: 8h30 Middaglessen om 13h00 VERKOOP & VERKOOPTECHNIEKEN MULTI MEDIA EXPERT SYNTRA WEST (Brugge & Roeselare) Lesnota s: www.apprentia.com/mumex/ Feedback: info@apprentia.com website

Nadere informatie

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

Hartelijk welkom Michiel L Honoré Naber

Hartelijk welkom Michiel L Honoré Naber Hartelijk welkom Michiel L Honoré Naber Hoe klantgericht ben je werkelijk? Hoe maak je het verschil en hoe kun je verkoopkansen vergroten? Wat is verkopen? Iemand bewegen/beïnvloeden tot vrijwillige acceptatie

Nadere informatie

NLP & INKOOP. Dam Inkoopadvies & Training 2018

NLP & INKOOP. Dam Inkoopadvies & Training 2018 NLP & INKOOP Dam Inkoopadvies & Training 2018 Stelling Als iemand anders het kan, kan ik het ook. Gewetensvraag Doe jij wat je zegt EN Zeg jij wat je doet? Jolanda Dam VERTROUWEN OPENHEID ONTWIKKELEN Sinds

Nadere informatie

Blok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur

Blok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur Blok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur Wat is communicatie LSD (luisteren, samenvatten en doorvragen) Open vragen stellen Waarderend gesprek Hoe geef je feedback (doorlopend proces) Oefenen d.m.v. rollenspellen

Nadere informatie

Een sterk communicatiemodel trainingmodule

Een sterk communicatiemodel trainingmodule Extra #04 Een sterk communicatiemodel trainingmodule Communicatieniveaus Mensen uiten hun gevoelens op verschillende manieren. De een laat meteen zien hoe hij zich voelt bij een situatie, terwijl de ander

Nadere informatie

MANAGEMENTVAARDIGHEDEN / 2

MANAGEMENTVAARDIGHEDEN / 2 MANAGEMENTVAARDIGHEDEN / 2 Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 Doelen van deze module M Deze module gaat over: G het vermijden en herkennen van obstakels voor effectieve

Nadere informatie

De betrekkelijkheid van communicatie

De betrekkelijkheid van communicatie Deel 4 Non-verbale communicatie De betrekkelijkheid van communicatie Over non-verbale interacties in uw team Frank van Marwijk* Inleiding Paul Watzlavick schreef in zijn boek de pragmatische aspecten van

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht

Nadere informatie

Je doel behalen met NLP.

Je doel behalen met NLP. Je doel behalen met NLP. NLP werkt het beste als al je neurologische niveaus congruent zijn. Met andere woorden: congruent zijn betekent wanneer je acties en woorden op 1 lijn zijn met je doelen, overtuigingen,

Nadere informatie

Relaties Hanteren. Leesteksten bij het onderdeel Verbaal en non-verbaal gedrag. Pagina 1 van 6

Relaties Hanteren. Leesteksten bij het onderdeel Verbaal en non-verbaal gedrag. Pagina 1 van 6 Relaties Hanteren Leesteksten bij het onderdeel Verbaal en non-verbaal gedrag Pagina 1 van 6 Wat is verbale en non-verbale communicatie? Cliënten en hulpverleners geven elkaar informatie op twee manieren.

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor ouders

Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor ouders Pagina 1 van 10 Verklarende woordenlijst bij de strategieën uit Praten doe je met z n tweeën voor Strategieën ter bevordering van interactie communicatiestijl van het kind Rol van de ouder 1: Laat je kind

Nadere informatie

Workshop communicatie

Workshop communicatie Gent, 17/06/2014 Workshop communicatie Uw docent: Ronny Van Baelen, Yamas Communicatie bvba Duivenstraat 50/201, 2800 Mechelen Tel. 0475/75 85 78 ronny@yamascommunicatie.be 1 Programma 1. Wie moet effectief

Nadere informatie

Workshop Communicatie vaardigheden

Workshop Communicatie vaardigheden Workshop Communicatie vaardigheden Communicatie vaardigheden, effectief communiceren kun je leren De manier waarop wij met elkaar communiceren is cruciaal voor een goede relatie. Je boodschap kan nog zo

Nadere informatie

Feedback ontvangen. Feedback ontvangen is moeilijk. Hoe gaan we om met feedback?

Feedback ontvangen. Feedback ontvangen is moeilijk. Hoe gaan we om met feedback? 2 7 Feedback ontvangen Feedback kun je zien als een cadeau. Je kunt het aannemen, uitpakken en er je voordeel mee doen. Of je neemt het cadeau aan, bedankt de gever en legt het vervolgens in een kast om

Nadere informatie

COCP COCP. Workshop. Doel COCP-programma. Wat is daarvoor nodig? Methodische kern COCP. Inhoudelijke kern. Margriet Heim

COCP COCP. Workshop. Doel COCP-programma. Wat is daarvoor nodig? Methodische kern COCP. Inhoudelijke kern. Margriet Heim Workshop COCP Margriet Heim Marjan Veen Frank Velthausz COCP Communicatieve Ontwikkeling niet-sprekende personen en hun Communicatiepartners Succesvolle methoden, 1 Succesvolle methoden, 2 Doel COCP-programma

Nadere informatie

18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen:

18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen: Pedagogische opleiding theorie Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback Doelstellingen De kennis over de begrippen:, feedback, opleiden en leren kunnen uitdrukken en verfijnen Doelstellingen De voornaamste

Nadere informatie

Bijlage 20 Zelfassessment adequaat samenwerken met ouders

Bijlage 20 Zelfassessment adequaat samenwerken met ouders Bijlage 20 Zelfassessment adequaat samenwerken met ouders Deze bijlage hoort bij hoofdstuk 4.9 en 4.11. Dit zelfassessment is ontwikkeld door Barbara de Boer, adviseur bij CPS. Zij maakte daarbij gebruik

Nadere informatie

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Voorbereiding activiteit methodiek 3

Programma. Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Voorbereiding activiteit methodiek 3 Methodiek les 2 Programma Verbale en non-verbale communicatie Pauze Interactiviteit Voorbereiding activiteit methodiek 3 Verbale en non-verbale communicatie Communicatiemodel Zender Natuurgids Boodschap

Nadere informatie

1 Kenmerken van een gesprek Gesprek en voorbereiding Luisteren en spreken Vragen stellen Samenvatting 15 1.

1 Kenmerken van een gesprek Gesprek en voorbereiding Luisteren en spreken Vragen stellen Samenvatting 15 1. Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Kenmerken van een gesprek 9 1.1 Gesprek en voorbereiding 9 1.2 Luisteren en spreken 11 1.3 Vragen stellen 13 1.4 Samenvatting 15 1.5 Afsluiting 16 2 Verkopen in de winkel

Nadere informatie

DE KERSTNIEUWSBRIEF 2008 JOKE BORST INBALANCE

DE KERSTNIEUWSBRIEF 2008 JOKE BORST INBALANCE DE KERSTNIEUWSBRIEF 2008 JOKE BORST INBALANCE D E C E M B E R O N T M O E TI N G S M A A N D De maand december is voor mij een maand van ontmoeten: het vieren van het Sinterklaas- en Kerstfeest en natuurlijk

Nadere informatie

5 Assertiviteit. 1 Inleiding

5 Assertiviteit. 1 Inleiding DC 5 Assertiviteit 1 Inleiding Als SAW er zul je regelmatig in situaties terecht komen waarin je duidelijk moeten maken wat je wel of niet wilt. Bijvoorbeeld omdat een cliënt op een activiteitenafdeling

Nadere informatie

Communicatieworkshops

Communicatieworkshops Communicatieworkshops De invulling van de zorg en de dienstverlening aan cliënten verandert en daarmee veranderen ook de taken van de begeleider en verzorgende: Van zorg in ondersteuning Van aanbodgestuurd

Nadere informatie

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder

Nadere informatie

Succesvol Onderhandelen Myriam Coperloos

Succesvol Onderhandelen Myriam Coperloos Succesvol Onderhandelen Myriam Coperloos www.expertacademy.be Succesvol onderhandelen Even kennismaken... Voornaam + naam Uw functie? Uw doelstellingen? Open positief-kritische houding Actiepunten Communicatie

Nadere informatie

Cognitieve communicatiestoornissen

Cognitieve communicatiestoornissen Logopedie Cognitieve communicatiestoornissen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Cognitieve communicatiestoornissen / 04-01-2018 2 Cognitieve

Nadere informatie

De kracht van reflecteren

De kracht van reflecteren 28 test en techniek in beeld Motivational Interviewing deel 5 De kracht van reflecteren Speciaal voor Fysiopraxis schrijven Stijn van Merendonk, Mirjam Hulsenboom en Albertina Poelgeest een vijfdelige

Nadere informatie

Feedback. Wat is feedback?

Feedback. Wat is feedback? Feedback Wat is feedback? Letterlijk vertaald is feedback terugvoeding. Het is het proces waarin informatie teruggevoerd wordt in een informatieverwerkend systeem, in dit geval de mens. Als het om mensen

Nadere informatie

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een

Nadere informatie

Kijken met de ogen van een ander. Visitatie-resultaten versterken. Berséba 20 november 2014 Visit with a tie

Kijken met de ogen van een ander. Visitatie-resultaten versterken. Berséba 20 november 2014 Visit with a tie Kijken met de ogen van een ander Visitatie-resultaten versterken. Berséba 20 november 2014 Visit with a tie Agenda Tijd: 09.00 uur tot 12.00 uur Halverwege de ochtend kleine pauze Opening en doel Kader

Nadere informatie

Communicatie, discriminatie en conflict

Communicatie, discriminatie en conflict Communicatie, discriminatie en conflict 1 Inhoud Communicatie Het communicatieproces Misverstanden Categorisatie Ingroup/ outgroupdifferentiatie Stereotypen Discriminatie 2 Communicatie (6.2-6.4) Communicatie

Nadere informatie

SCW kerntaak 1 - Thema 5: communicatie

SCW kerntaak 1 - Thema 5: communicatie Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Miloeska Fennema 10 januari 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/70499 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie