Studiedag. Relatie en autisme Over de invloed van autisme op liefdesrelaties

Transcriptie

1 Studiedag Relatie en autisme Over de invloed van autisme op liefdesrelaties

2 Relaties en autisme HouvASS /Therapeutisch Gerda Bastiaan, MaNP Centrum Flevoland GGZ

3

4 Diagnose en dan? Volwassenzorg; steeds meer ontwikkelingsproblematiek Co morbide problematiek, ADHD,angst,depressie,dwang Partners van. 2 verschillende hulpvragen

5 DSM V Autisme Spectrum Stoornis 2 Categorieën Sociale communicatie en sociale interactie 1. Afwijkende sociale wederkerigheid 2. afwijkende non-verbale communicatie 3. en moeilijkheden met relaties. Stereotiepe gedragingen en interesses 1. stereotiepe bewegingen, gedragingen of spraak 2. moeite met veranderingen (ofwel rigiditeit) 3. stereotiepe interesses 4. sensorische overgevoeligheid NIEUW 5 voldoen!

6 Theorie Theory of mind (TOM) Het vermogen om te beseffen dat andere mensen (eigen) gedachten, wensen hebben die hun gedrag bepalen. Centrale coherentie (CC) Het onvermogen om samenhang te ontdekken in wat men waarneemt, waardoor er een onjuiste betekenisverlening plaatsvindt; Detail-denken (tunnelvisie); De wereld is onsamenhangend, fragmentarisch en daardoor chaotisch en onvoorspelbaar. Executieve functies (EF) Problemen met het plannen, organiseren en monitoren van het eigen (leer)gedrag

7 Theory of mind Praten over feiten, functionele zaken Wat is troosten? Wat wil ze dan wel? Bedenken dat de ander anders denkt

8 Wederkerigheid

9 Theory of mind

10 Andere waarneming

11 Centrale coherentie

12 Executieve functies Lang doen over taken Uiterst precies Vaste patronen en rituelen Geen inmenging verdragen

13 Prikkelgevoeligheid Licht Geluid Geur Lichaamsgevoel Sociale drukte Eetsituaties

14 Intimiteit Afstemmen in het contact (zone) Begroeting (verandering) Emotioneel elkaar aanvoelen Seksualiteit en eigen gedachten daarover Afstemmen op ander lijf

15 ASS en niet ASS en de klik Duidelijk, rustig en voorspelbaar Veilig en vertrouwd Emotioneel neutraal feitelijk Stabiel en plichtsgetrouw in werk- houding-reactie Later ontwikkeling/verandering bij de niet ASS partner of life events Verliefd naar kennen en accepteren

16 Overbelasting bij de partner

17 Patronen (EFT emotion focused therapy)

18 Voorbeeld: Een vrouw heeft behoefte aan aandacht van haar man. Hij doet wel dingen voor haar, zoals klusjes, maar dat is niet de soort aandacht waar ze behoefte aan heeft. Na de zoveelste teleurstelling wordt ze boos. Haar man voelt zich afgewezen en machteloos. Zijn manier wordt niet door haar gezien en begrepen. Hij wordt ook boos en trekt zich daarna terug. Beiden voelen zich alleen. Hun dans is: Naarmate ik meer boos word omdat ik niet krijg wat ik nodig heb, ga jij meer boos worden, waarop ik dan weer boos word, waarna jij wegloopt.

19 Man en vrouw Efeziers 5:33 "De man moet net zoveel van zijn vrouw houden als van zichzelf en de vrouw moet haar man respecteren. Vrouw; Liefde en aandacht Man; Respect

20 Verandering en acceptatie Niet ASS partner wil emotionele herkenning, empathie, spontane acties, initiatief etc ASS partner; ik doe het nooit goed, ik kan niet geven wat de ander wil- terugtrekken

21 Rad van de waanzin Liefde en Respect van Emerson Eggerichs V; Mist Aandacht Terugtrekken Minder waardig M; gekwetst Boos en emotioneel

22 Verschuiving in rol en taak Van opkijken naar. Beschermen, regelen, voorkomen Van trots zijn op Ergernis Van stimuleren. Doe het zelf nu eens Van contact maken. Laat maar Van humor en belangstelling.afsluiten

23 Fase van rouw en verwerking BEGRIP Rouw en verloren verwachtingen Verwerken van; dit wordt niet anders Partner met ASS wil investeren en zich verdiepen Hoop en vrees

24

25 Rust en acceptatie Hij/zij is zoals hij is.. We denken anders Emoties zijn een vergrootglas, daar lopen we niet meer om heen Communicatie ruis is niet het einde van t contact Alleen zijn, rust kan ook goed zijn Trouwer persoon bestaat er niet Dit zijn de sterke kanten; precies, detail, niet afgeleid K heb zelf gezorgd voor een emotionele achterwacht

26 Wat helpt? Begrip Gevoel van eenzaamheid, niet gezien zijn erkennen De ander niet meer willen veranderen, maar willen begrijpen Innerlijk conflict verwoorden ik wil kwaad zijn, maar tegelijk stuit ik op onmacht, hij gaat meer begrijpen, maar waarom dan niet bij mij Hoop en verwachting bijstellen Zingeving, waarbij gebrokenheid een plaats krijgt Zonder verdriet gaat het niet

27 Praktisch Eigen ruimte om terug te treden Duidelijke taak verdeling bv kinderen Communicatie ondertiteling (uitleggen wat je wil) Apart in eigen huis of met 2 e woning Afzonderlijke hobby s en vrienden Emoties benoemen Mailen of app Voorspellen Familiegewoonten uitleggen Pastorale zorg

28 Ervaringsdeskundigen Andere ervaringsdeskundigen spreken Zelf zorg en tijd om met jezelf in het reine te komen

29