Brunssum Strategische visie Brunssum

Transcriptie

1 Brunssum 2025 Onder het mtt Brunssum 2025, denk mee, praat mee hebben wij met nze inwners, bedrijven, instellingen en talrijke rganisaties nagedacht ver de tekmst van Brunssum. Waar staan we nu en wat kmt er p ns af? Wat maakt ns uniek in Zuid-Limburg? He ziet Brunssum er uit in het jaar 2025? Wat hebben we daarvr ndig? Waar meten wij met z n allen (gemeente, burgers, bedrijfsleven en instellingen) nze energie in steken? Waar meten we p buwen? Wat betekent dat vr nze huidige vrzieningen? Wat zijn nze belangrijkste uitdagingen en delstellingen vr de kmende jaren? We hebben deze Strategische Visie Brunssum 2025 pgesteld m een beeld te geven van de gewenste tekmst. Vanuit de kennis en wetenschap van nu hebben we met elkaar naar mrgen gekeken. Deze Strategische Visie is de richting waarin we met elkaar verder willen werken. Na vaststelling dr de gemeenteraad wrdt deze uitgewerkt in cncrete acties en actieplannen. In het eerste deel van deze visie staan wij krt stil bij het prces m tt deze visie te kmen. In het tweede deel zijn de resultaten van dit prces samengevat. April Strategische visie Brunssum

2 1. Een tekmstvisie van ns allemaal Deze tekmstvisie is tt stand gekmen in samenspraak met gemeenteraad, inwners en maatschappelijk middenveld. Eerst zijn de sterkten en zwakten van de gemeente Brunssum in kaart gebracht. Ok is een analyse gemaakt van de belangrijkste maatschappelijke ntwikkelingen en trends. Tevens is een inventarisatie gemaakt van het bestaande beleid. In gesprekken en bijeenkmsten met inwners, vertegenwrdigers van bedrijven en instellingen en de gemeenteraad zijn de ntstane inzichten verder verdiept en uitgewerkt. Tegelijkertijd zijn via publicaties, scial media en internet inwners uitgendigd hun inhudelijke bijdrage te leveren aan de tekmstdiscussie. Via internet is een enquête verspreid. Dit alles heeft geleid tt een eerste glbale beeldvrming ver Brunssum in Naar aanleiding van deze inzichten zijn tekmstscenari s uitgewerkt, die intern zijn besprken. Op basis van deze glbale visie heeft Het tekmstdebat plaatsgevnden in ntmetingscentrum De Brikke Oave. De inbreng van de aanwezige inwners was zeer divers en is in deze visie meegenmen 1. Ok hebben leerlingen van de basisschlen en het Rmbutscllege hun kijk p Brunssum 2025 p creatieve wijze vertaald in pakkende tekeningen, werkstukken en studiepdrachten, die tijdens Het tekmstdebat zijn tentngesteld respectievelijk zijn gepresenteerd aan een vertegenwrdiging van de gemeenteraad. De ntwerpversie is p 26 september 2012 besprken met een afvaardiging van gemeenteraad, cllege van B en W en MT. De pmerkingen, die tijdens deze bijeenkmst zijn gemaakt, zijn verwerkt in de nu vrliggende definitieve versie. Met de frmele vaststelling van de visie is gewacht tt na het aantreden van burgemeester Winants. Hij is immers als verantwrdelijk prtefeuillehuder het begbeeld van Brunssum Middels teveging van enkele passages, die zijn afgeleid van zijn specifieke kijk p de tekmst van Brunssum klinkt k zijn stem dr in het visiedcument. En daarmee heeft hij eveneens een bijdrage geleverd aan dit dcument, dat de basis vrmt m gezamenlijk de kracht en psitie van Brunssum binnen het grtere geheel te versterken. 1 De aard van een strategische visie leent zich niet vr een al te gedetailleerde invulling. Het was dan k niet mgelijk alle reacties en suggesties p te nemen in de uiteindelijke visie. Deze zijn echter wel vastgelegd in de bijlagen. In de verdere uitwerking van de visie naar cncrete prjecten zal meer ruimte zijn m de vele nuttige suggesties en pmerkingen p te nemen. - Strategische visie Brunssum

3 2. Strategische Visie Brunssum 2025 Brunssum is in 2025 een geznde gemeente (zwel fysiek als financieel), waar het ged wnen is. Een gemeente die sciaal is, die bruist. Brunssum is een cmpacte en grene gemeente, die nauw samenwerkt met de mliggende gemeenten. De inwners zijn zelfstandig, denken actief mee ver hun leefmgeving en geven deze mede vrm. Brunssum is een ged bestuurde en gastvrije gemeente. Het is de tuinstad in de regi, waar mensen van alle leeftijden en alle bevlkingsgrepen graag wnen, leven, verblijven en recreëren. Brunssum git de mantel van bescheidenheid van zich af en werkt zelfbewust en vanuit de eigen kracht aan de tekmst van nze gemeente en in het verlengde hiervan aan het versterken van de psitie van Zuid Limburg. Brunssum deelt met de Parkstadgemeenten een verleden. De vraag is met wie we de tekmst delen. Die tekmst ligt beslten in de kracht van Zuid Limburg. Deze delstellingen zijn ambitieus, maar realistisch. De afgelpen decennia is al veel bereikt, zals nder meer te zien is aan de fysieke uitstraling, het vrzieningenniveau en de sciale verbndenheid in nze gemeente. De sterke sciale samenhang en het bleiende verenigingsleven maken k in de tekmst nze gemeenschap. Als we met zijn allen met dezelfde energie verdergaan, kan het geschetste tekmstbeeld werkelijkheid wrden. Die energie en inzet zijn wel ndig! Er zijn natuurlijk bedreigingen. De bevlkingskrimp, en de daarmee gepaard gaande ntgrening en vergrijzing in nze regi, trekken een wissel p bijvrbeeld de wningmarkt, de arbeidsmarkt en het nderwijs. Ok kent nze gemeente nu ng, net als de rest van Parkstad, een sciaalecnmisch zwakke psitie. Vr enkele wijken dreigt achteruitgang als we hierin niet blijven investeren. Het pleidingsniveau is relatief laag en teveel mensen leven ng van een uitkering. Tegelijkertijd zien we k kansen. Een betere benutting van de nabijheid van het vele gren. Nauwere samenwerking met nze partners in de regi, zeker als het ver werkgelegenheid gaat. Een betere bereikbaarheid van nze gemeente. De Ostflank biedt mgelijkheden vr een grte teristische en/f duurzame ntwikkeling die van grt ecnmisch belang kan wrden. Samen (burgers, bedrijven, instellingen en gemeente) kunnen we realiseren dat Brunssum in 2025 ng meer dan nu dé grene gemeente is in Zuid Limburg, waar we met z n allen trts p zijn. Deze Strategische Visie is uitgewerkt in een missie en vijf strategische pijlers waarin de gemeente Brunssum de kmende jaren binnen de beschikbare middelen wil investeren. Met daadkracht en aandacht en samen met nze partners binnen en buiten de gemeente, en k met geld. We kijken daarnaast k naar nze gemeentelijke rganisatie. Deze strategische pijlers vrmen een samenhangend geheel en versterken elkaar nderling. - Strategische visie Brunssum

4 Onze missie luidt: Brunssum beschikt ver een prettig en veilig wnmilieu, en heeft een levensvatbaar vrzieningenniveau. Met burgers en andere partners versterkt Brunssum haar functie van aantrekkelijke leefgemeente. Buiten de bebuwde km is ruimte vr het ntwikkelen van een gede balans tussen ecnmische impulsen uit de teristische sectr, recreatieve mgelijkheden en behud van waardevlle natuur. De pijlers waar we ns p richten zijn achtereenvlgens: Brunssum leeft! Brunssum dr en vr elkaar! Brunssum, dé tuinstad in Parkstad Limburg! Brunssum werkt! Brunssum is er vr u! - Strategische visie Brunssum

5 Brunssum leeft! Van udsher is Brunssum een internatinale, gastvrije gemeente. De mijnen, de parade en het JFC: Brunssum heeft bezekers en nieuwe inwners altijd verwelkmd. Het zijn deze mensen, die Brunssum mede hebben gemaakt tt de gemeente die wij nu zijn. Een internatinaal geriënteerde gemeente met veel gren. Ok in 2025 liggen de vrzieningen ng p bereikbare afstand vr nze inwners. Het rijke verenigingsleven en de vele sprtieve en culturele evenementen maken Brunssum tt een aantrekkelijke gemeente. De gemeente heeft g vr de menselijke maat. Brunssum beschikt ver een aansprekend winkelcentrum. Dat is belangrijk, mdat de kwaliteit van de wn- en leefmgeving vr eigen en nieuwe inwners steeds belangrijker wrdt. Dit prettige en grene wnklimaat willen wij versterken met een passend vrzieningenniveau. De tekmstige bevlkingsntwikkeling speelt hierbij een grte rl. In de prvincie Limburg, en zeker in Parkstad, vergrijst de bevlking de kmende jaren en krimpt deze zelfs. Dit geldt k vr Brunssum. Onze bevlking neemt de kmende jaren af. Dit zal vral blijken uit een daling van het aantal jngeren en een slinkende berepsbevlking; het aantal 65-plussers is in 2025 gestegen. Aandacht vr de vergrijzing wil echter niet zeggen dat de jngeren uit het g wrden verlren. In 2025 is Brunssum ng steeds een levendige plek vr alle leeftijdsgrepen en vr bezekers van binnen en buiten de regi. De gemeente Brunssum investeert daarm in: herstructurering van de wningvrraad, waarbij veel wningen wrden geslpt en veel bestaande wningen p duurzame wijze wrden aangepast aan de veranderende samenstelling van de Brunssumse bevlking. Nieuwe pen plekken krijgen een hgwaardige, bij vrkeur grene invulling. Zwel bij slp als bij (ver-)nieuwbuw werken we samen met crpraties en andere marktpartijen. verdere ntwikkeling van een levensvatbaar vrzieningenniveau, vr jng en ud, waarbij kwaliteit in principe belangrijker is dan nabijheid. Creatieve plssingen, zals multifunctineel ruimtegebruik en ICT, zetten we in m de negatieve gevlgen van cncentratie van vrzieningen te beperken. Vrtgezet nderwijs vrmt de basis in de nderwijsketen, waarin vrzien wrdt. behud en pwaardering van de cultuurhistrische waarden van de mijnklnieën. een gede digitale infrastructuur, bijvrbeeld via glasvezel en wifi. het faciliteren van vrijwilligers en bevrderen van maatschappelijke samenhang; het verenigingsleven en initiatief van inwners wrdt daar waar mgelijk ndersteund, zdat een duurzame bijdrage aan de gemeenschap gebrgd is. handhaving en verbetering van de kwaliteit van het vele gren in en m de gemeente. - Strategische visie Brunssum

6 Brunssum dr en vr elkaar! Brunssum kent nu ng een relatief hge werklsheid, gezndheidsprblemen en sciale achterstanden. Hewel er veel wrdt geïnvesteerd in de aanpak van de sciale prblemen, is er ng steeds sprake van een kern van sciale prblematiek die meilijk bereikbaar is. De aanpak hiervan blijft een pririteit. In 2025 zijn nze inwners in belangrijke mate verantwrdelijk vr hun eigen leven. Burgers maken de samenleving, dus meten zij daarte k de vrijheid en de mgelijkheden krijgen. Daarm blijven wij investeren in de gemeenschap en de sciale samenhang. Dr burgers te activeren m zich in te zetten vr de lkale samenleving en hen psitief te prikkelen m ptimaal gebruik te maken van hun eigen kracht. In veel delen van nze gemeente bestaat een sterk gemeenschapsgevel en daarp kunnen wij vrtbrduren. Digitale netwerken kunnen hier k een rl bij spelen. Initiatieven in de wijken en buurten blijven we stimuleren en faciliteren. De gemeente Brunssum investeert daarm in: het vergrten van de zelfredzaamheid van nze inwners en een fcus p de eigen verantwrdelijkheid van nze burgers. een ged vangnet vr jng en ud die ndersteuning ndig hebben dr afstand tt de arbeidsmarkt, gezndheidsprblemen en/f sciaalecnmische achterstand in het algemeen. Iedereen kan meeden. Lukt dat niet (vlledig) p eigen kracht, dan helpen we hen (p maat) m binnen de mgelijkheden tch een (maatschappelijke) bijdrage te kunnen leveren. meer samenhang binnen de gemeentelijke rganisatie en tussen de samenwerkende partners bij de aanpak van sciale prbleemgevallen. Als iemand mee wil den maar daar niet ged te in staat is, dan zal de gemeente dit middels maatwerk en een integrale aanpak zveel mgelijk faciliteren. het stimuleren en faciliteren van initiatieven en evenementen. De gemeente is niet vanzelfsprekend de rganisatr en risicdrager. Vraaggericht werken hudt in dat we niet z zeer initiëren, maar vral meeden als dat gevraagd wrdt. - Strategische visie Brunssum

7 Brunssum, dé tuinstad in Parkstad Limburg! Brunssum is, vanuit de histrie en het mijnbuwverleden, nlsmakelijk verbnden met de andere gemeenten binnen Parkstad. Parkstad en Brunssum vullen elkaar aan: samen staan wij sterker. Er is een nauwe relatie met deze regi, in wnen, werken, vrzieningen en winkels. Maar Brunssum wil daar waar mgelijk k kansen grijpen in andere regi s van Zuid Limburg. Buiten Parkstad ligt de tekmst van Brunssum immers zwel in Sittard-Geleen (Chemelt Campus, grte bedrijven), Maastricht (culturele hfdstad, internatinale aantrekkingskracht) en het 5- sterrenlandschap van Vaals tt Eijsden. Brunssum pakt samen met de andere gemeenten in Zuid Limburg de tekmstige uitdagingen p en blijft daarin investeren. We gaan p zek naar nieuwe vrmen van krachtenbundeling binnen een grter schaalniveau en zullen daarbij slim kersen p samenwerking nder het mtt vitale calities en tegewijde uitvering binnen een inspirerende rganisatie. In 2025 is een uitstekende bereikbaarheid van de grte diversiteit aan vrzieningen binnen geheel Parkstad vr nze inwners gerealiseerd. Prima wegen en fietsrutes, ged penbaar verver en een ptimale digitale snelweg bieden de infrastructuur die hiervr ndig is. Zij maken immers de verbinding met de hele regi mgelijk. Het wegennet binnen de gemeente wrdt daarmee ntlast, hetgeen bijdraagt aan een prettige leefmgeving. De penbare ruimte is van ns allemaal en beleven we k gezamenlijk. We velen ns beter als nze leefmgeving de juiste kwaliteit heeft. Dat is een verantwrdelijkheid van ns allemaal. De bebuwing, de gevarieerde wnmgeving met nder meer de fraaie mijnklnieën en het vele gren bieden in 2025 vr elk wat wils. De Ostflank heeft een ingrijpende ntwikkeling (f transfrmatie) drgemaakt en speelt ecnmisch (terisme, recreatie en natuur) een rl van betekenis in de hele regi. De gemeente Brunssum investeert daarm in: een uitstekende bereikbaarheid. In Parkstad-verband maken wij ns sterk vr een ged wegennet, veilige fietsrutes en een ged en betaalbaar penbaar verver. actieve samenwerking met bewners, wningbuwcrpraties, welzijnswerk, plitie en andere partners bij de invulling van de leefmgeving. Vr de inrichting van de penbare ruimte dragen we met zijn allen verantwrdelijkheid. We werken wijkgericht met g vr duurzaamheid en veiligheid. bescherming van gebieden met een bijzndere kwaliteit, zals de mijnklnieën en de parken. duurzaamheid. De gemeente vervult een vrbeeldfunctie dr het p duurzame wijze ntwikkelen van wningen en werkgelegenheid en het benutten van grene energie en stimuleert duurzaam gedrag bij inwners en bedrijven. - Strategische visie Brunssum

8 Brunssum werkt! De berepsbevlking in Brunssum is relatief laag pgeleid, leeft vaak van een uitkering en heeft een naar verhuding zwakke gezndheid. Inspanningen p sciaal maatschappelijk gebied, maar k p ecnmisch terrein zijn van grt belang. Ecnmische ntwikkelingen wrden in samenwerking met de gemeenten in Parkstad pgepakt. Veel inwners werken buiten de eigen gemeente, maar wnen er graag. Ok lkaal blijft de werkgelegenheid p peil. Omdat de bevlking gaat krimpen en ntgrenen zal p termijn de vervangingsvraag p de arbeidsmarkt tt tekrten leiden. Er kmen niet alleen meer banen aan de nderkant van de arbeidsmarkt, maar we willen k nadrukkelijker investeren in het creëren van banen vr MBO- en HBO-ers. Dit biedt nieuwe perspectieven vr nze inwners en kan jngeren, die nu in verband met hun pleidingsniveau elders empli zeken, aan Brunssum binden. We denken hierbij vral aan werkgelegenheid in de greisectren van de tekmst: de (uderen)zrg, het terisme, de dienstverlening en kleinschalige bedrijvigheid. Vr een geznde (sciaal-) ecnmische ntwikkeling van nze gemeente is de bereikbaarheid van werkgelegenheid in en rnd Brunssum van grt belang, evenals een gede mix van lager en hger pgeleiden binnen nze berepsbevlking. Een gede ntsluiting maakt teristische attracties in Parkstad als geheel (waarnder nze Ostflank!) beter bereikbaar vr bezekers uit binnen- en buitenland. De gemeente Brunssum investeert daarm in: reginale samenwerking binnen Parkstad, Zuid-Limburg en de Euregi p ecnmisch gebied en in het kader van het arbeidsmarktbeleid. De (eu)reginale arbeidsmarkt draagt bij aan de begde grei van werkgelegenheid vr nze inwners. de ntwikkeling van het ecnmische ptentieel van de Ostflank p teristischrecreatief vlak en/f duurzame energie. Duurzaamheid, terisme en recreatie in de nabije mgeving van ns centrum, waarbij de Ostflank in ecnmische zin een duidelijk speerpunt vrmt en nieuwe werkgelegenheid creëert. het p peil huden van de kwaliteit en bereikbaarheid van de bestaande bedrijventerreinen, waardr het aantrekkelijk blijft m te ndernemen binnen nze gemeente. het creëren en verbeteren van een veilig en nderscheidend ndernemers- en vestigingsklimaat, vral vr kleinschalige bedrijvigheid. Denk hierbij aan vldende (gratis) parkeergelegenheid, een gede bereikbaarheid en een gede verkeersdrstrming in de directe nabijheid van de vrzieningen in het centrum. Hierdr investeren zwel cmmerciële als niet-cmmerciële instellingen en rganisaties graag in nze gemeente. Brunssum blijft daardr het tweede winkelcentrum van Parkstad Limburg. behud van JFC Headquarters, k p de langere termijn. - Strategische visie Brunssum

9 Brunssum is er vr u! We zien dat er steeds meer taken p de gemeenten afkmen. De gemeente Brunssum wil een zelfstandige en ged bestuurde gemeente blijven en investeert cntinu in een uitstekende kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en in bestuurskracht. De schaalgrtte van nze gemeente draagt bij aan actieve betrkkenheid en participatie van nze inwners. In 2025 is Brunssum ng altijd een zelfstandige gemeente. Zelfstandigheid is alleen reëel in cmbinatie met nauwe samenwerking met andere gemeenten, zwel binnen Parkstad Limburg als elders in de regi. Uitgangspunt is dat uitverende taken, bvenlkale vraagstukken en uitdagingen p het juiste niveau en dus niet altijd alleen binnen de eigen gemeente - pgepakt wrden. De kwaliteit blijft daarmee p peil. Samen kunnen we meer. Bij het pstellen van nieuw beleid beperkt de gemeente zich tt hfdlijnen. We werken vraaggericht en laten ruimte vr het initiatief van nze inwners. We zien dat als verheidsparticipatie: het bestuur wrdt bij de burger betrkken, in plaats van andersm. Dit in het besef dat de gemeente niet alles vr iedereen kan zijn (en met willen zijn). De lkale verheid is sterk gericht p een juiste priritering van gemeentelijke taken in het algemeen belang. De gemeente Brunssum investeert daarm in: uitbreiding van de digitale dienstverlening. Dit is klantvriendelijk en duurzaam en beperkt de administratieve lasten. In 2025 verlpt 90% van de dienstverlening via internet. Vr cmplexe zaken en vr burgers die daar behefte aan hebben blijft gericht persnlijk cntact met de gemeente mgelijk. een andere rlverdeling tussen gemeente en inwners. Brunssum is een stad van actieve mensen. Met inwners, instellingen en bedrijven bepalen we vanuit de beleidsinhud het takenpakket van de gemeentelijke verheid. We spreken af waarvr burgers, maatschappelijke instellingen en bedrijven zelf verantwrdelijkheid nemen en wanneer en he de gemeentelijke verheid een bijdrage blijft f gaat leveren. de kwaliteit en flexibiliteit van de ambtelijke rganisatie m z te kmen tt een excellente gemeentelijke dienstverlening, aan het bestuur, aan het bedrijfsleven en aan de burgers. meer samenhang tussen de verschillende beleidsterreinen waarp de gemeente pereert en betere mnitring van de resultaten van de gestelde bestuurlijke ambities. - Strategische visie Brunssum