Ontslag wegens dringende reden

Transcriptie

1 Ontslag wegens dringende reden Chris Engels Professor KU Leuven Advocaat vennoot Claeys & Engels Yung Shin Van Der Sype Doctoraatsonderzoeker KU Leuven Centrum voor IT & IE Recht Sociale Praktijkstudies nr. 2016/2

2 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk 2016 Wolters Kluwer België NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel.: Fax: Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. D/2016/2664/006 ISBN: BP/SPS-BI16002

3 Inhoudstafel 1. Het begrip Constitutieve bestanddelen Ernstige tekortkoming Een tekortkoming aan de wettelijke of de contractuele verplichtingen of zware gedragsfouten Invloed van de gedragingen tijdens de precontractuele fase De dader van de ernstige tekortkoming Het slachtoffer van de ernstige tekortkoming De ernst van de ernstige tekortkoming Het belang van vroegere waarschuwingen en verwittigingen bij de beoordeling van de ernst van de ingeroepen tekortkoming Foutief karakter van de ernstige tekortkoming Foutief karakter van de ernstige tekortkoming en de mentale (on)gezondheid van de dader Verhouding tussen opzet en bedrog enerzijds en de ernstige tekortkoming anderzijds De ernstige tekortkoming en overmacht De ernstige tekortkoming en de wil de arbeidsovereenkomst te beëindigen De realiteit van de ernstige tekortkoming Eén dringende reden volstaat als rechtvaardiging voor de beëindiging van de arbeidsovereenkomst De onmogelijkheid tot professionele samenwerking Principe: het verlies van wederzijds vertrouwen maakt de verdere samenwerking onmogelijk Psychologische onmogelijkheid tot samenwerking Absolute onmogelijkheid tot samenwerking De professionele samenwerking wordt onmogelijk t.g.v. de ernstige tekortkoming De onmogelijkheid tot samenwerking en andere sancties dan het ontslag om een dringende reden Feiten uit het privéleven en hun invloed op de (on)mogelijkheid tot professionele samenwerking Onmiddellijke en definitieve onmogelijkheid tot samenwerking 18 Ontslag wegens dringende reden V

4 Ontslag wegens dringende reden Principe Invloed van het aanbod tot wederindienstneming op de onmiddellijke en definitieve onmogelijkheid tot samenwerking Invloed van het toekennen van een vergoeding (aan de ontslagen werknemer) op de onmiddellijke en definitieve onmogelijkheid tot samenwerking De onmiddellijke en definitieve onmogelijkheid tot samenwerking eist een ontslag binnen drie werkdagen na de kennisname van de feiten Het onderzoek naar de feiten en het onderhoud met de betrokkene: hun invloed op de datum van kennisname van de feiten Het onderzoek naar de feiten Het onderhoud met de betrokkene De kennisname van de feiten in geval van voortdurende en herhaalde tekortkomingen en tekortkomingen bestaande uit meerdere fouten Voortdurende en herhaalde tekortkomingen Tekortkomingen bestaande uit meerdere fouten De persoon die kennis moet genomen hebben van de feiten en die het ontslag moet geven De kennisname van de feiten Het ontslag De termijn van drie werkdagen na de kennisname van de feiten, waarbinnen het ontslag moet worden gegeven Vertrekpunt van de termijn: dies a quo non computatur De termijn van drie werkdagen is een vervaltermijn De termijn is er een van drie werkdagen De dies ad quem (de laatste dag) is een zaterdag: probleem van de toepasselijkheid van artikel 53 van het Ger.W Feiten die dateren van buiten de termijn van drie werkdagen Gevallen waarin het ontslag om dringende reden mogelijk is Artikel 35 versus artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet 46 VI Wolters Kluwer

5 IInhoudstafe 1.4. Vergoedingen in het kader van het ontslag om dringende reden Rechten van de ontslaggevende partij Rechten van de terecht ontslagen partij Rechten van de ten onrechte ontslagen partij De vergoeding wegens misbruik van ontslagrecht wegens kennelijk redelijk ontslag en willekeurig ontslag in geval van een onrechtmatig ontslag om dringende reden Herroepbaarheid van het ontslag om dringende reden Vormvoorschriften Het ontslag zelf De vormeloosheid van het ontslag De taal waarin het ontslag moet gebeuren De kennisgeving van de dringende reden Principe Termijn van de kennisgeving Voorwerp van de kennisgeving Principe Nauwkeurige vermelding van de motieven Vermelding van de datum van de feiten De kennisgeving in meerdere geschriften Door wie moet de kennisgeving geschieden? Aan wie moet de kennisgeving gebeuren? Waar moet de kennisgeving gebeuren? Vorm van de kennisgeving De taal waarin de kennisgeving moet gebeuren Enkel de kennisgeving moet geschieden binnen de drie werkdagen na het ontslag, niet de ontvangst ervan Gevallen uit de rechtspraak Aftasting Afwezigheid van het werk Andere bezigheden (uitgeoefend tijdens een periode van arbeidsongeschiktheid) Arbeidsongeschiktheid (fouten in verband met de controle van) Arbeidstijdregelingen (niet-respecteren van) Barsheid 83 Ontslag wegens dringende reden VII

6 Ontslag wegens dringende reden 2.7. Beheersfouten Beledigingen Beroepsfouten Beroepsgeheim (schending van het) Bijkomende activiteit Chantage Concurrentie Diefstal Dronkenschap Drugs Echtelijke ruzie Faillissement Gewenst seksueel gedrag op het werk Geweld Godsdienstovertuiging Huwelijk Hygiëne Informatie (misbruik van) Insubordinatie of gewettigde weigering bepaalde bevelen op te volgen Internet- en gebruik Kleding Kritiek (het leveren van) Liegen Loonperikelen Materiaal dat aan de werkgever toebehoort (misbruik van) Medische attesten (het inleveren van) Nalatigheid 153 VIII Wolters Kluwer

7 IInhoudstafe Onbekwaamheid Oneerlijke zaken (het doen van) Ongewenst seksueel gedrag Ontlenen en achterhouden van geld Overspel Politiek Prikken van de prikklok Prostitutie Racisme Rendement (onvoldoende) Roken Sabotage Slapen Solliciteren (fouten in verband met het) Sport Staking Strafrechtelijke veroordeling Taal (niet-aanleren van een) Te laat op het werk aankomen Uitvinding brevetteren Vakantieregeling (fouten in verband met) Valse stukken Veiligheidsvoorschriften (inbreuk op de) Vergissingen Verslagen (fouten in verband met) Voorlopige hechtenis Werkverlating Werkweigering 186 Ontslag wegens dringende reden IX

8 Ontslag wegens dringende reden 3. Bewijsproblematiek Bewijslastverdeling Verschillende interpretaties van het begrip bewijslastverdeling Gemeenrechtelijke interpretatie van artikel 35, achtste lid van de WAO Verdeling van de bewijslast volgens artikel 35, achtste lid van de WAO Artikel 35, achtste lid van de WAO in samenspel met andere bepalingen Voorwerp en inhoud van het bewijs Algemeen Bewijs en constructie van de juridische werkelijkheid Wat wel en niet bewezen moet worden Bestaan van de dringende reden Ernstige tekortkoming die elke professionele samenwerking definitief en onmiddellijk onmogelijk maakt Feiten ter verduidelijking van de tekortkoming die als dringende reden wordt aangevoerd Vereiste van duidelijkheid en nauwkeurigheid Respect voor de termijnen Toegelaten bewijsmiddelen Regel van het vrij bewijs Capita selecta bewijsmiddelen: de buitengerechtelijke bekentenis Begrip Juridische waarde tussen de partijen Juridische waarde t.a.v. de rechter (In beginsel) niet toegelaten bekentenissen Capita selecta bewijsmiddelen: de getuigenis Capita selecta bewijsmiddelen: feitelijke vermoedens Attest van een hiërarchisch overste zonder elektronische handtekening Onderzoek door interne bankauditors Verslag van een interne IT-dienst Vaststellingen door een geneesheer Politieverslag Verslag van een privédetective Vaststellingen door een gerechtsdeurwaarder 216 X Wolters Kluwer

9 IInhoudstafe 3.4. Grenzen aan de vrije bewijsvoering Geoorloofd bewijs Vereisten voor het rechtmatig gebruik van persoonlijke informatie van werknemers Privacy Persoonsgegevens Communicatie Specifiek voor werknemers Recht op controle vóór CAO nr Recht op controle sinds CAO nr Privacycommissie Tussenbesluit Kwalificatie van onrechtmatig verkregen bewijs Fouillering Geluidsopname Camera s Computers en andere informatiedragers Internet Elektronische communicatie Telefoon, gsm en sms Sociale media Locatievoorzieningen Verklaringen aan de pers, krantenartikelen en krantenfoto s Toelaatbaarheid van onrechtmatig verkregen bewijs in rechte De klassieke uitsluitingsregel van vóór het Antigoon-arrest Antigonisatie van de klassieke uitsluitingsregel Bevestiging van Antigoon in strafzaken Uitbreiding van Antigoon naar civiele zaken Houding van de arbeidsgerechten m.b.t.: Cameratoezicht Elektronische communicatie van werknemers Telecommunicatiegeheim Het breder recht op privacy van de werknemer Vrijheid van de rechter bij de beoordeling van de bewijswaarde van het aangevoerde bewijs Vrijheid van de feitenrechter 270 Ontslag wegens dringende reden XI

10 Ontslag wegens dringende reden Le criminel tient le civil en état De controle door het Hof van Cassatie 277 Reeds verschenen Sociale Praktijkstudies 279 XII Wolters Kluwer