VERANTWOORDELIJKHEID EN RECHT

Transcriptie

1 Eerste facultair congres Faculteit rechten Universiteit Antwerpen 14 november 2008 UALS University of Antwerp Legal School VERANTWOORDELIJKHEID EN RECHT met bijdragen van M. ADAMS, R. BARBAIX, H. BRAECKMANS, A. COATES, D. CUYPERS, K. DE FEYTER, B. DE SMET, B. HUBEAU, J. MEEUSEN, I. OPDEBEEK, B. PEETERS, P. POPELIER, J. ROZIE, S. RUTTEN, V. SAGAERT, F. SCHRAM, G. STRAETMANS, F. SWENNEN, F. TANGHE, M. TRAEST, L. VANDENBERGHE, A.M. VAN DEN BOSSCHE, H. VANHEES, D. VANHEULE, B. VANLERBERGHE, M. VANMEENEN, F. VAN NESTE, A. VAN OEVELEN, J. VAN STEENBERGE, T. VANSWEEVELT, J. VELAERS, B. WEYTS

2 ISBN D BP/VERANT-BI8001 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel.: (gratis nummer) info@kluwer.be # 2008, Wolters Kluwer Belgium NV Behoudens de uitdrukkelijk bij Wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 Algemene inhoudsopgave Woord vooraf Gert Straetmans IX 1. ALGEMEEN 1 Verantwoordelijkheid en het recht: een inleiding en taxonomie Maurice Adams 3 Het begrip verantwoordelijkheid in historisch perspectief Fernand Van Neste 12 Mag er nog individuele verantwoordelijkheid zijn? Fernand Tanghe BURGERLIJK RECHT 43 De verantwoordelijkheid voor koekoekskinderen Frederik Swennen en Renate Barbaix 45 Verantwoordelijkheid en eigendom: het aansprakelijkheidsrecht op zijn kop? Vincent Sagaert 72 De verplichting van de lasthebber om rekenschap en verantwoording af te leggen Aloı s Van Oevelen 90 Het buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht: situering, doelstellingen, krachtlijnen, kritiek en vooruitzichten Thierry Vansweevelt en Britt Weyts STRAFRECHT EN RECHTSHANDHAVING 133 Vrijheid en verantwoordelijkheid van de rechterlijke macht Maurice Adams 135 De verantwoordelijkheid van de jurist voor de aan hem in de uitoefening van zijn beroep toevertrouwde informatie Stefan Rutten 157 Kluwer Verantwoordelijkheid en recht V

4 algemene inhoudsopgave Bedenkingen over de verantwoordelijkheid van de rechter bij het vaststellen van de inhoud en de toepassing van het vreemde recht Michael Traest 168 Verantwoordelijkheid van partijen bij het instellen van cassatieberoep Beatrix Vanlerberghe 184 De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van minderjarigen en de strafprocedure na de nieuwe Jeugdwet Bart De Smet 196 De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de geestesgestoorde delinquent Joe lle Rozie ONDERNEMINGSRECHT (INCL. SOCIAAL RECHT) 239 Verantwoordelijkheid in de relatie tussen beroepsbeoefenaar en consument Gert Straetmans 241 Van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen naar de Maatschappelijke Onderneming Astrid Coates en Josse Van Steenberge 261 Verantwoording en verantwoordelijkheid inzake behoorlijk bestuur van de vennootschap Herman Braeckmans 277 De verantwoordelijkheid van de werkgever bij ontslag Danie l Cuypers 291 De verantwoordelijkheid voor het gebruik van zijn merk Hendrik Vanhees 312 Verantwoordelijkheid bij ondernemingen in moeilijkheden Melissa Vanmeenen GRONDWETTELIJK, ADMINISTRATIEF EN FISCAAL RECHT 341 Verantwoord wetgeven Patricia Popelier 343 VI Verantwoordelijkheid en recht Kluwer

5 algemene inhoudsopgave Over de politieke verantwoordelijkheid van ministers Jan Velaers 361 Verantwoord, tijdig besturen Ingrid Opdebeek 386 Klokkenluiders nemen hun institutionele verantwoordelijkheid op. Ambtelijke integriteit, klokkenluidersbescherming en de Ombudsman in Vlaamse context Bernard Hubeau 402 Van verantwoordelijkheid naar verantwoording. Verantwoordingsverplichtingen van federale mandaatfuncties Frankie Schram 422 De verantwoordelijkheid van derden voor andermans belastingschulden: de fiscale toepassing van het KYC-principe Bruno Peeters 443 De verantwoordelijkheid van het fiscale bestuur Luk Vandenberghe INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT 481 Overheid en onderneming in de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking Koen De Feyter 483 Unietrouw: een concept van verantwoordelijkheid en solidariteit in breed Europees verband Johan Meeusen 495 Eer is teer: over zorgplicht en rekenschap van Europese instellingen, lidstaten en burgers Anne-Marie Van den Bossche 505 Over de veelgelaagde verantwoordelijkheid ten overstaan van de vreemdeling Dirk Vanheule 528 Kluwer Verantwoordelijkheid en recht VII