BELG WORDEN GESCHIEDENIS VAN DE BELGISCHE NATIONALITEITSVERWERVING SINDS 1830

Transcriptie

1 BELG WORDEN GESCHIEDENIS VAN DE BELGISCHE NATIONALITEITSVERWERVING SINDS 1830

2 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk 2016 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B Mechelen Tel.: Fax: info@wolterskluwer.be Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. D/2014/2664/565 ISBN BP/MONONAN-BI14001

3 INHOUDSTAFEL DEEL 1: De Belgische nationaliteitswetgeving Frank Caestecker Inleiding... 3 Hoofdstuk 1: De Belgische nationaliteitswetgeving in de negentiende eeuw, De Franse Revolutie als wegbereider, Het gieten van de fundamenten van de Belgische nationaliteitswetgeving, De grondwet en naturalisatie: een politieke gevoeligheid Het Burgerlijk Wetboek en een liberale natie Immigranten insluiten en vreemdelingen op een zijspoor, Politieke rechten voor genaturaliseerde immigranten als eerste stap naar politieke democratisering De nationaliteit breekt door in het alledaagse leven De Big Bang van de Wet van 1909: een eenduidige en breed toegankelijke nationaliteitsbepaling De Belgische nationaliteitswet en Congo Conclusie Hoofdstuk 2: De Belgische nationaliteitswetgeving in de twintigste eeuw, De nationaliteitswet van 1922 als nasleep van de eerste wereldoorlog Het ontnemen van de nationaliteit van allochtone Belgen wegens verraad De individuele nationaliteit ook voor vrouwen De voorwaardelijke optie voor de Belgische nationaliteit Een halfslachtige hervorming van de naturalisatie Een eenduidig verlies en herverkrijgen van de Belgische nationaliteit Het gedemocratiseerde België in de jaren twintig De naturalisatie gaat voorbij aan de democratisering Een versterking van de positie van de vrouw De rechterlijke macht onderzoekt de geschiktheid van de nakomelingen van de immigranten Wolters Kluwer Belg worden XI

4 3. Wetswijziging als uiting van een protectionistische natie ( ) De naturalisatie ontmoedigen Het herstel van de nationaliteit opnieuw mogelijk voor voormalige Belgen De geschiktheid voor optie strikter evalueren De onwaardige Belgen Belgische onderdanen in Congo: stilte voor de storm Nationaliteitsverwerving terug gewenst ( ) Conclusie Demografische analyse: De veranderingen van nationaliteit, : een statistisch overzicht Nicolas Perrin en Frank Caestecker 1. Inleiding De statistische bronnen De verwerving van de nationaliteit: een pijnlijke evolutie Algemeen overzicht Overzicht per procedure Detail van de herkomst van de genaturaliseerden Algemeen overzicht Van de onafhankelijkheid van België tot de Eerste Wereldoorlog: nieuwe Belgen vooral afkomstig uit de buurlanden Het interbellum: twee decennia gekenmerkt door de naturalisatie van de Russen en de Polen Van de Tweede Wereldoorlog tot de hervorming van het Wetboek van de nationaliteit: de onzichtbare Poolse aanwezigheid en de opkomst van de Italiaanse en Marokkaanse genaturaliseerden Conclusie DEEL 2: De Belgische nationaliteitswetgeving Bernadette Renauld Hoofdstuk 1: Het Wetboek van de Belgische nationaliteit van 1984 tot De goedkeuring van het Wetboek: de wet van 28 juni De context en de parlementaire debatten XII Belg worden - Wolters Kluwer

5 1.2. Het Wetboek van de Belgische nationaliteit bij zijn aanneming Basisprincipes Regels in verband met de toekenning van de nationaliteit De regels in verband met de verkrijging van de nationaliteit Verlies, vervallenverklaring en herkrijging De krachtlijnen van het Belgisch nationaliteitsrecht in Samenhang en evenwicht Subjectieve voorwaarden voor de verkrijging: afwezigheid van gewichtige feiten eigen aan de persoon en integratiewil Verbanden met de wetgeving over de toegang tot het grondgebied en het verblijfsrecht Het Wetboek van de nationaliteit van 1985 tot De evolutie in de wetgeving de eerste vijftien jaar Wijzigingen in verband met de toekenning van de nationaliteit aan minderjarigen Wijzigingen in verband met de naturalisatie Wijzigingen in verband met de andere manieren van nationaliteitsverwerving Krachtlijnen van het Belgische nationaliteitsrecht in Samenhang en evenwicht Subjectieve voorwaarden voor de verkrijging: afwezigheid van gewichtige feiten eigen aan de persoon en integratiewil Verbanden met de wetgeving over de toegang tot het grondgebied en het verblijfsrecht Hoofdstuk 2: Het Wetboek van de Belgische nationaliteit vanaf De wet van 1 maart De context en de parlementaire debatten De problematiek van het verlenen van stemrecht aan niet-belgen De constructie van het Europees burgerschap De herziening van artikel 8 van de Grondwet Inhoud van de wet van 1 maart Stopzetting van de toetsing van de integratiewil Uitbreiding van de categorieën vreemdelingen die Belg kunnen worden door nationaliteitsverklaring (art. 12bis) Uitbreiding van de toegang tot de naturalisatie De procedures Kosteloosheid Wolters Kluwer Belg worden XIII

6 1.3. Synthese: toekenning, verkrijging en verlies van de Belgische nationaliteit in Wetwijzigingen in het eerste decennium van de 21e eeuw Herzieningen van het Wetboek tussen 2000 en Artikel 299 van de programmawet van 27 december Artikelen 379 tot 389 van de wet van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen De krachtlijnen van het Belgisch nationaliteitsrecht in Samenhang en evenwicht Subjectieve voorwaarden voor de verkrijging: afwezigheid van gewichtige feiten eigen aan de persoon en integratiewil Verbanden met de wetgeving over de toegang tot het grondgebied en het verblijfsrecht Interesse voor de vervallenverklaring De wet van 4 december De politieke context en de intenties van de wetgever Het nieuwe Wetboek van de nationaliteit, van toepassing vanaf 1 januari Toekenning (minderjarigen) Verkrijging (meerderjarigen) Verlies en vervallenverklaring De krachtlijnen van het Belgisch nationaliteitsrecht in Samenhang en evenwicht, breuk en continuïteit Subjectieve voorwaarden voor de verkrijging: afwezigheid van gewichtige feiten eigen aan de persoon, sociale integratie, economische participatie en uitzonderlijke verdienstswen Verbanden met de wetgeving over de toegang tot het grondgebied en het verblijfsrecht Bevestigde aandacht voor de vervallenverklaring Demografische analyse: Het verwerven van de Belgische nationaliteit: een demografische benadering Thierry Eggerickx, met Elisabeth Martin en Quentin Schoonvaere Inleiding Evolutie van de nationaliteitswijzigingen van 1984 tot Impact van de verschillende hervormingen van het Wetboek van de Belgische Nationaliteit XIV Belg worden - Wolters Kluwer

7 1.2. Evolutie volgens de wijze van toekenning of verkrijging van de Belgische nationaliteit Verkrijging van de Belgische nationaliteit: statistische effecten? Impact van het Wetboek van de nationaliteit op het meten van de populatie van vreemde nationaliteit De impact van het Wetboek van de nationaliteit op de geboorten van vreemdelingen De impact van het Wetboek van de nationaliteit op de leeftijdspiramides van vreemdelingen en Belgen Naar een andere definitie van bevolkingsgroepen van vreemde origine Evolutie van de kenmerken en het demografisch gedrag van personen die de Belgische nationaliteit verwerven De vorige nationaliteit van de nieuwe Belgen Gewest en gemeente waar de Belg geworden vreemdelingen verblijven Evolutie van de nationaliteitswijzigingen volgens geslacht Evolutie van de nationaliteitswijzigingen volgens leeftijd Evolutie van de verwerving van de Belgische nationaliteit volgens geboorteplaats Evolutie van de verwerving van de Belgische nationaliteit volgens de duur van het verblijf in België De vruchtbaarheid van personen van vreemde origine die de Belgische nationaliteit hebben verkregen Volgens de nationaliteit van herkomst, een algemene daling van de vruchtbaarheid Ander gedrag bij migranten, genaturaliseerden of tweedegeneratiemigranten? Conclusie Bibliografie Nawoord De ontwikkeling van internationale nationaliteitsrechtelijke standaarden en het Belgische nationaliteitsrecht Gerard-René de Groot 1. Inleidende opmerkingen De positie van de gehuwde vrouw De gelijke behandeling van mannen en vrouwen De bestrijding van staatloosheid Wolters Kluwer Belg worden XV

8 5. De houding ten opzichte van meervoudige nationaliteit Een conclusie Slotbeschouwing Patrick Wautelet Glossarium XVI Belg worden - Wolters Kluwer