ACTUALIA STRAFRECHT EN EVALUATIE POTPOURRI II

Transcriptie

1 ACTUALIA STRAFRECHT EN EVALUATIE POTPOURRI II

2 Het Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten (CBR) is een feitelijk samenwerkingsverband tussen de Raad van de Orde der Advocaten bij de balie te Antwerpen en de faculteit Rechten van de Universiteit Antwerpen. Het CBR organiseert postacademische vorming voor al wie in de praktijk wordt geconfronteerd met de toepassing van het recht. De doelgroep van het CBR bestaat dan ook voornamelijk uit praktijkjuristen, onder wie zowel juristen in de strikte betekenis (qua opleiding) als juridische medewerkers in de ruime opvatting (qua professionele activiteiten). Een stuurgroep waarin de verschillende juridische beroepsgroepen vertegenwoordigd zijn, adviseert het CBR bij de opstelling van zijn jaarprogramma. De Raad van Bestuur werkt de door de stuurgroep geselecteerde suggesties verder uit tot een vast jaarprogramma van zes studieavonden en drie workshops. Met dit jaarprogramma streeft het CBR naar een harmonisch evenwicht tussen uiteenzettingen over nieuwe wetgeving enerzijds en een overzicht van de ontwikkelingen in rechtspraak en rechtsleer anderzijds. Samenstelling stuurgroep van het CBR Luc Baetens, Steven Brouwers, Pascale Buyck, Ilse Couwenberg, Koen Lips, Luc Demeyere, Johan du Mongh, Jan Ghysels, Yves Liégeois, Jan Meerts, Eric Michoel, Joëlle Rozie, Stefan Rutten, Dirk Scheers, Marco Schoups, Kris Slabbaert, Ferdi Spanoghe, Dirk Torfs, Luc Truyens, Anton Van Bael, Nadia Van Baelen, Anne Van Regenmortel, Dirk Vanheule en Thierry Vansweevelt. Samenstelling Raad van Bestuur CBR Steven Brouwers, Pascale Buyck, Jan Ghysels, Jan Meerts, Joëlle Rozie, Stefan Rutten, Marco Schoups, Dirk Vanheule en Anne Van Regenmortel.

3 ACTUALIA STRAFRECHT EN EVALUATIE POTPOURRI II John Maes Len Augustyns Henri Berkmoes m.m.v. Pieter Tersago Antwerpen Cambridge

4 Actualia strafrecht en evaluatie Potpourri II John Maes, Len Augustyns, Henri Berkmoes m.m.v. Pieter Tersago 2017 Intersentia Antwerpen Cambridge ISBN D/2017/7849/67 NUR 824 Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kunnen noch de auteurs noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in deze uitgave zou kunnen voorkomen.

5 WOORD VOORAF De hiernavolgende tekst is de uitgeschreven en meer uitgebreide versie van de op 23 mei 2017 gegeven uiteenzetting op de CBR-UAntwerpen Studieavond Actualia strafrecht en evaluatie Potpourri II. Wat de Potpourri II-wet betreft, zijn er ondertussen meerdere publicaties geweest, zowel monografieën als bijdragen in de bekende strafrechttijdschriften. Het opzet van de studieavond is evenwel niet nog een bespreking toe te voegen die grotendeels de andere herneemt. Wel hebben we getracht om zoveel mogelijk rechtspraak bijeen te brengen die verband houdt met de Potpourri II-wet. In hoofdorde gaat de uiteenzetting van 23 mei 2017, en dus ook dit naslagwerk, over de toepassing in de praktijk. De relevante rechtspraak werd ons bezorgd door de heer Eric Van Dooren, raadsheer in het hof van beroep te Antwerpen, en door de heer Martin Minnaert, raadsheer in het hof van beroep te Gent, alsmede van confraters. Waarvoor dank. Voor die Potpourri II-wet-aspecten waarvoor er geen rechtspraak voorhanden was, hebben we ons beperkt tot een zeer beknopte weergave van voor en na de Potpourri II-wet. Daarenboven komen niet alle Potpourri II-wet-aspecten aan bod. De actualia betreffen een opsomming vanaf 1 januari 2016 met een beperkte duiding van wetgeving, rechtspraak van het Grondwettelijk Hof en Omzendbrieven van het College van procureurs-generaal bij de hoven van beroep relevant voor de straf(proces)rechtpracticus. Afgesloten op 5 april Intersentia v

6

7 INHOUD Woord vooraf v 1. Wet van 5 februari 2016 tot wijziging van het strafrecht en de strafvordering en houdende diverse bepalingen inzake justitie (BS 19 februari 2016) (Potpourri II-wet) I. Onderzoek Het mini-onderzoek a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Inbeslagneming per equivalent a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Telefonie Uitvoering medewerkingsplicht a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Wegvallen van de nietigheidssanctie in tapbevel a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Beperking van overschrijving van de relevante communicaties a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen II. Voorlopige hechtenis Synthese van de doorgevoerde wijzigingen Bespreking Nieuwe handhavingstermijnen a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Intersentia vii

8 Actualia strafrecht en evaluatie Potpourri II 2.3. Afschaffing verzoekschrift tot invrijheidstelling bij de raadkamer a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Beperking verzoekschrift tot invrijheidstelling a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Afschaffing controle op langdurige voorlopige hechtenis a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Opheffing en beperking cassatieberoepen a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Voorlopige hechtenis onder elektronisch toezicht a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Toepassingen/knelpunten Woonplaatskeuze na invrijheidstelling a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Toepassingen/knelpunten Opheffing onmiddellijk cassatieberoep tegen beslissing inzake beperking vrij verkeer a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Het nieuwe bevel tot aanhouding a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Bevel tot gevangenneming a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet EAB na instemming verdachte a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet III. Guilty plea de voorafgaande erkenning van schuld a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Toepassingen/knelpunten viii Intersentia

9 Inhoud IV. De minnelijke schikking Beperking van het verval van de straf vordering tegen betaling van een geldsom a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Opname in het strafregister a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet V. Verjaring van de strafvordering Verjaringstermijnen a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Aanvang verjaringstermijn van zedenmisdrijven op minderjarigen a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Schorsing verjaring bij onontvankelijk of ongedaan verzet a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen VI. Assisen Veralgemeende correctionalisering a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Impact nieuwe regeling op de gevangenis straffen a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Aanpassen diverse modaliteiten a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet De vernieuwde assisenprocedure a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Verzet inzake assisen VII. Procedure ten gronde De dagvaarding om te verschijnen blijft geldig in geval van verdaging of voortzetting Intersentia ix

10 Actualia strafrecht en evaluatie Potpourri II a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Conclusies a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Recente rechtspraak VIII. Materieel strafrecht Strafbare poging en strafbare deelneming a) Voor de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet De herhaling van wanbedrijf na misdaad of na wanbedrijf a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Meerdaadse samenloop van wanbedrijven Verjaringstermijn van correctionele gevangenisstraffen Verzwarende omstandigheid van blijvende arbeidsongeschiktheid a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Bepalingen inzake corruptie a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Lokken van minderjarigen met het oog op het plegen van een misdrijf a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Verschoonbare doodslag, slagen en verwondingen a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen IX. Straftoemeting Opschorting, uitstel en probatie a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Autonome probatiestraf Elektronisch toezicht als autonome straf Werkstraf x Intersentia

11 Inhoud X. Rechtsmiddelen Verzet a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Hoger beroep a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet c) Knelpunten/toepassingen Cassatieberoep Het onmiddellijk cassatieberoep inzake de regeling rechtspleging a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet De controle op de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden Rechten van de Mens (art. 442bis Sv.) Onttrekking (art. 545 en 548 Sv.) XI. Strafuitvoering Aanpassing tijdsvoorwaarden voorwaardelijke invrijheidstelling aan veralgemeende correctionalisering Verlenging beperkte detentie a) Vóór de Potpourri II-wet b) Sedert de Potpourri II-wet Wijziging schorsing en herroeping van strafuitvoeringsmodaliteiten Uitsluiting van veroordeelde zonder verblijfsrecht van de strafuitvoeringsmodaliteiten Voorlopige invrijheidstelling om medische redenen Terbeschikkingstelling van de strafuitvoerings rechtbank Gerechtsbrief en cassatieberoep Actualia straf(proces)recht I. Wetgeving II. Arresten van het Grondwettelijk Hof III. Omzendbrieven van het college van procureurs-generaal bij de hoven van beroep Bijlagen Grievenformulier hoger beroep (model KB) Grievenformulier hoger beroep (model hof van beroep Antwerpen i.s.m. advocaten Balie Antwerpen, Limburg, Mechelen en Turnhout) Intersentia xi

12