Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 6 JANUARI 2015 P N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P N P R, inverdenkinggestelde, aangehouden, eiser, met als raadsman mr. Gino Houbrechts, advocaat bij de balie te Tongeren. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Antwerpen, kamer van inbeschuldigingstelling, van 24 december De eiser voert in een memorie die aan dit arrest is gehecht, drie middelen aan. Raadsheer Filip Van Volsem heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal met opdracht Alain Winants heeft geconcludeerd.

2 6 JANUARI 2015 P N/2 II. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling Eerste middel 1. Het middel voert miskenning aan van een aantal substantiële vormen: het arrest vermeldt ten onrechte dat de eiser hoger beroep heeft ingesteld tegen de beroepen beschikking; het is het openbaar ministerie dat hoger beroep instelde; het arrest vermeldt ten onrechte dat de eiser aanwezig was bij de behandeling van de zaak voor de kamer van inbeschuldigingstelling; de eiser was niet aanwezig; de dienst elektronisch toezicht had hem niet verwittigd; de eiser werd vertegenwoordigd door zijn raadslieden; het arrest oordeelt dat de door de appelrechters vermelde gevaren niet kunnen worden geneutraliseerd door de eiser onder elektronisch toezicht in vrijheid te stellen; elektronisch toezicht is geen invrijheidstelling; de miskenning van deze substantiële vermeldingen, die niet als materiële vergissingen kunnen worden afgedaan, verplichten zeker gelet op de samenlezing ervan, tot cassatie. 2. De materiële vergissing in het arrest dat het hoger beroep uitging van de inverdenkinggestelde, terwijl in werkelijkheid het openbaar ministerie hoger beroep had ingesteld, kan de eiser niet grieven. In zoverre is het middel bij gebrek aan belang niet ontvankelijk. 3. Het arrest stelt de aanwezigheid van de eiser vast bij de behandeling van de zaak voor de kamer van inbeschuldigingstelling. Die vaststelling geldt tot inschrijving wegens valsheid. Bij afwezigheid van een inschrijving wegens valsheid moet die vaststelling voor waar worden aangenomen. In zoverre is het middel niet ontvankelijk. 4. De omstandigheid dat het arrest bij de beoordeling van het recidive-, collusie- en onttrekkingsgevaar de uitvoering van de voorlopige hechtenis onder elektronisch toezicht als een vorm van invrijheidstelling bestempelt, kan de eiser niet grieven. In zoverre is het middel bij gebrek aan belang niet ontvankelijk.

3 6 JANUARI 2015 P N/3 Tweede middel 5. Het middel voert schending aan van artikel 23, 4, Voorlopige Hechteniswet: spijts het in zijn appelconclusie vermelde gedetailleerde verweer met betrekking tot het collusie-, onttrekkings- en recidivegevaar, dat was gesteund op feitelijke en juridische omstandigheden, beperkt het arrest zich tot een eenvoudige verwijzing naar de schriftelijke vordering van het openbaar ministerie, wat neerkomt op een loutere standaardmotivering. 6. Het arrest oordeelt dat er in hoofde van de eiser nog steeds recidive-, collusie- en onttrekkingsgevaar bestaat zoals omschreven in de schriftelijke vordering van de federale procureur en dat de in de appelconclusie van de eiser ontwikkelde argumenten daaraan geen afbreuk doen. 7. In de schriftelijke vordering van de federale procureur werden de voormelde gevaren als volgt beschreven: - de feiten die aanleiding hebben gegeven tot dit onderzoek kaderen in een strijd tegen rivaliserende criminele motorbendes die wapengebruik en bezit verheerlijken, de principes van onze rechtsstaat miskennen en het gezag van politie en justitie niet aanvaarden, meer nog zij nemen volgens het principe oog om oog, tand om tand, het recht in eigen handen; er blijft bovendien een gevaar voor verdere escalatie van het geweld tussen die motorbendes bestaan, hetgeen recidive impliceert en de openbare veiligheid verder in het gedrang brengt; - de eiser moet nog worden herverhoord en geconfronteerd met de verklaringen van andere mogelijke betrokkenen; tot op vandaag zijn niet alle mededaders geïdentificeerd; de waarheidsvinding moet maximaal worden gevrijwaard van elke negatieve beïnvloeding, zeker gezien de recente aanhoudingen en huiszoekingen die in dit onderzoek werden uitgevoerd; - de eiser is niet alleen full member van de MC Outlaws, maar eveneens voorzitter van het chapter Sint-Truiden, een organisatie die vertakkingen heeft over de hele wereld en die altijd zullen faciliteren om een brother in nood op te vangen.

4 6 JANUARI 2015 P N/4 Met die redenen beantwoorden de appelrechters eisers verweer en verantwoorden zij zonder enige standaardmotivering de vaststelling dat er recidive-, collusie- en onttrekkingsgevaar is, naar recht. Het middel kan niet worden aangenomen. Derde middel 8. Het middel voert schending aan van artikel 30, 3, Voorlopige Hechteniswet, alsmede miskenning van de soevereine beslissingsmacht van de onderzoeksrechter: het arrest kon niet oordelen dat eisers voorlopige hechtenis in de gevangenis moet worden uitgevoerd; het door de onderzoeksrechter op 9 december 2014 verleende bevel tot aanhouding bepaalde dat het onder elektronisch toezicht zou worden ten uitvoer gelegd; de raadkamer legde voorwaarden op; het openbaar ministerie vorderde voor de kamer van inbeschuldigingstelling enkel de handhaving van de voorlopige hechtenis, maar niet de tenuitvoerlegging in de gevangenis; de kamer van inbeschuldigingstelling kan het door de onderzoeksrechter verleende aanhoudingsbevel uit te voeren onder elektronisch toezicht niet ingrijpend wijzigen; tegen de opheffing van een aanhoudingsbevel door de onderzoeksrechter staat op grond artikel 25, 2, Voorlopige Hechteniswet geen rechtsmiddel open; volgens artikel 24bis Voorlopige Hechteniswet kan enkel de onderzoeksrechter beslissen dat de voorlopige hechtenis uit te voeren onder elektronisch toezicht zal worden ten uitvoer gelegd in de gevangenis. 9. Krachtens artikel 16, 1, tweede lid, Voorlopige Hechteniswet beslist de onderzoeksrechter die een bevel tot aanhouding verleent eveneens of dit bevel wordt uitgevoerd in de gevangenis dan wel door een hechtenis onder elektronisch toezicht. Krachtens artikel 21, 4, Voorlopige Hechteniswet gaat de raadkamer na of het bevel tot aanhouding regelmatig is ten aanzien van de bepalingen van de wet en oordeelt zij bovendien over de noodzakelijkheid van de handhaving van de hechtenis en over de modaliteit van uitvoering ervan, volgens de in artikel 16, 1, bepaalde criteria. Krachtens artikel 22, eerste lid, Voorlopige Hechteniswet oordeelt de raadkamer, zolang aan de voorlopige hechtenis geen einde is gemaakt en het gerechtelijk on-

5 6 JANUARI 2015 P N/5 derzoek niet is afgesloten, van maand tot maand over het handhaven van de voorlopige hechtenis en over de modaliteit van uitvoering ervan. Volgens het zevende lid van die bepaling omkleedt zij de beslissing tot handhaving van de voorlopige hechtenis of van wijziging van de modaliteit van uitvoering met redenen op de wijze bepaald in artikel 16, 5, eerste en tweede lid, Voorlopige Hechteniswet. 10. Uit die bepalingen volgt dat een voorlopige hechtenis onder elektronisch toezicht een daadwerkelijke voorlopige hechtenis is, waarbij de onderzoeksrechter of de raadkamer onaantastbaar oordelen over de wenselijkheid deze uitvoeringsmodaliteit al dan niet toe te kennen. De raadkamer kan de door de onderzoeksrechter bevolen voorlopige hechtenis onder elektronisch toezicht omzetten in een voorlopige hechtenis uit te voeren in de gevangenis en omgekeerd. De onderzoeksrechter en de raadkamer beslissen daarover op grond van alle omstandigheden eigen aan de zaak en aan de persoonlijkheid van de inverdenkinggestelde, zoals die blijken op het ogenblik van hun beslissing. 11. Krachtens artikel 30, 1, Voorlopige Hechteniswet kunnen de verdachte, de beklaagde of de beschuldigde en het openbaar ministerie voor de kamer van inbeschuldigingstelling hoger beroep instellen tegen de beschikkingen van de raadkamer gegeven in de gevallen bedoeld in de artikelen 21, 22, 22bis en 28. Krachtens artikel 30, 4, eerste lid, Voorlopige Hechteniswet doet de kamer van inbeschuldigingstelling uitspraak over het hoger beroep rekening houdend met de omstandigheden van de zaak op het ogenblik van zijn uitspraak. Indien de kamer van inbeschuldigingstelling in de gevallen van de artikelen 21, 22, 22bis en 28 beslist dat de voorlopige hechtenis gehandhaafd blijft, levert het arrest een titel van vrijheidsbeneming af die naar gelang het geval geldt voor één of drie maanden. Uit die bepalingen volgt dat de kamer van inbeschuldigingstelling wiens rechtsmacht voortvloeit uit de devolutieve werking van het hoger beroep inzake voorlopige hechtenis, dezelfde bevoegdheden heeft als de raadkamer. 12. Uit het voorgaande volgt dan ook dat de kamer van inbeschuldigingstelling op het hoger beroep van het openbaar ministerie tegen een beschikking van de raadkamer om de inverdenkinggestelde onder voorwaarden vrij te laten, kan be-

6 6 JANUARI 2015 P N/6 slissen dat de voorlopige hechtenis, uit te voeren in de gevangenis, wordt gehandhaafd, ook al had de onderzoeksrechter in het bevel tot aanhouding beslist dat de voorlopige hechtenis onder elektronisch toezicht zou worden uitgevoerd. Noch de regeling uitgewerkt in artikel 24bis, eerste lid, Voorlopige Hechteniswet noch die uitgewerkt in artikel 25, 1 en 2, Voorlopige Hechtenis, die betrekking hebben op niet vergelijkbare situaties, laten toe anders te oordelen. In zoverre het middel uitgaat van een andere rechtsopvatting, faalt het naar recht. Ambtshalve onderzoek van de beslissing 13. De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen zijn in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen. Dictum Het Hof, Verwerpt het cassatieberoep. Veroordeelt de eiser tot de kosten. Bepaalt op de kosten op 80,91 euro. Dit arrest is gewezen te Brussel door het Hof van Cassatie, tweede kamer, samengesteld uit afdelingsvoorzitter Luc Van hoogenbemt, als voorzitter, de raadsheren Geert Jocqué, Filip Van Volsem, Alain Bloch en Erwin Francis, en op de openbare rechtszitting van 6 januari 2015 uitgesproken door afdelingsvoorzitter Luc Van hoogenbemt, in aanwezigheid van advocaat-generaal met opdracht Alain Winants, met bijstand van griffier Frank Adriaensen.

7 6 JANUARI 2015 P N/7 F. Adriaensen E. Francis A. Bloch F. Van Volsem G. Jocqué L. Van hoogenbemt