Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 16 SEPTEMBER 2014 P N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. P N D R C V, beklaagde, eiser, met als raadsman mr. Anne De Clerck, advocaat bij de balie te Gent. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het arrest van het hof van beroep te Gent, correctionele kamer, van 16 april De eiser voert in een memorie die aan dit arrest is gehecht, een middel aan. Raadsheer Filip Van Volsem heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal Marc Timperman heeft geconcludeerd.

2 16 SEPTEMBER 2014 P N/2 II. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling Middel 1. Het middel voert schending aan van de artikelen 6.1 en 13 EVRM en miskenning van het algemeen rechtsbeginsel van het recht op een eerlijk proces: het arrest verklaart eisers hoger beroep ten onrechte onontvankelijk wegens laattijdigheid; de eiser werd immers niet formeel en expliciet ingelicht over de vormen en termijnen die bij het aantekenen van hoger beroep moeten worden geëerbiedigd, zodat een onontvankelijkverklaring van zijn hoger beroep eisers recht op toegang tot de rechter miskent. Minstens dient aan het Grondwettelijk Hof de volgende prejudiciële vraag te worden gesteld: Schendt artikel 203 Wetboek van Strafvordering het gelijkheidsbeginsel vervat in de artikelen 10 en 11 Grondwet en het recht op toegang tot een rechter vervat in artikel 6.1 EVRM, in de mate dat het hoger beroep van een beklaagde vervalt uiterlijk vijftien dagen na de uitspraak, ook indien de beklaagde niet werd ingelicht over de formaliteiten en termijnen die moeten worden geëerbiedigd bij het aantekenen van hoger beroep, terwijl wanneer de betekening van het bij verstek gewezen vonnis geen melding maakt van het recht om verzet aan te tekenen en evenmin van de termijnen om dat recht uit te oefenen, het verzet dat te laat is aangetekend niet zonder miskenning van het recht van toegang tot de rechter onontvankelijk kan worden verklaard wegens laattijdigheid? 2. Artikel 14, 2, derde lid, Probatiewet bepaalt dat tegen de beslissingen over de vordering tot herroeping van probatie-uitstel kan worden opgekomen met alle rechtsmiddelen waarin het Wetboek van Strafvordering voorziet. Krachtens artikel 203, 1, Wetboek van Strafvordering vervalt het recht van hoger beroep van een veroordeelde tegen een wat hem betreft op tegenspraak gewezen vonnis indien zijn verklaring van hoger beroep niet is gedaan op de griffie van het gerecht dat het vonnis heeft gewezen uiterlijk vijftien dagen na de dag van de uitspraak.

3 16 SEPTEMBER 2014 P N/3 3. Het recht op toegang tot de rechter, dat een onderdeel is van het door artikel 6.1 EVRM gewaarborgde recht op eerlijk proces, belet niet dat het instellen van rechtsmiddelen wordt onderworpen aan ontvankelijkheidsvoorwaarden, met name wat betreft de termijn. Dergelijke regels zijn gericht op een goede rechtsbedeling en het weren van de risico s van rechtsonzekerheid. Zij mogen evenwel het recht op het aanwenden van een rechtsmiddel niet op zodanige wijze beperken dat de kern ervan wordt aangetast. 4. Ingeval van een tegensprekelijke procedure strekkende tot herroeping van het probatie-uitstel kent de gedaagde het tijdstip waarop het gerecht uitspraak zal doen en kan hij die uitspraak bijwonen. Artikel 203, 1, Wetboek van Strafvordering bepaalt in duidelijke bewoordingen de alsdan toepasselijke beroepstermijn. Aldus kent de gedaagde, ook als hij niet werd bijgestaan door een raadsman, met zekerheid de einddatum van de termijn om tegen een op tegenspraak gewezen vonnis hoger beroep in te stellen. Noch de artikelen 6.1 en 13 EVRM, noch artikel 203, 1, Wetboek van Strafvordering, noch enige andere bepaling, noch enig algemeen rechtsbeginsel leggen de overheid de verplichting op om aan de gedaagde, wiens probatie-uitstel met een tegensprekelijk vonnis werd herroepen, kennis te geven van de termijn van het hoger beroep. De daadwerkelijke toegang tot de appelrechters vereist een dergelijke kennisgeving niet. Het middel dat geheel uitgaat van een andere rechtsopvatting, faalt naar recht. 5. Het verzet van een gedaagde strekt ertoe hem de mogelijkheid te bieden een zaak opnieuw voor de rechter te brengen die bij verstek uitspraak heeft gedaan, met het oog op een op tegenspraak gevoerd onderzoek, door dezelfde rechter, van die zaak. Het wezen en de doelstelling van het verzet bestaan erin de gedaagde de mogelijkheid te bieden ten volle zijn recht van verdediging uit te oefenen, welke gedaagde als gevolg van zijn niet-verschijnen mogelijkerwijze niet alle elementen van een zaak kent of zich daarover althans niet heeft kunnen verklaren. Het hoger beroep van een gedaagde strekt ertoe om de beslissing waarvan de inhoud of sommige aspecten door de gedaagde worden aangevochten, aan een hoger rechtscollege voor te leggen.

4 16 SEPTEMBER 2014 P N/4 Een gedaagde wiens probatie-uitstel bij verstekbeslissing werd herroepen, kan niet noodzakelijk kennis nemen van de datum van die beslissing of van de datum van de betekening ervan. Een gedaagde wiens probatie-uitstel bij op tegenspraak gewezen beslissing werd herroepen, kan kennis nemen van de datum waarop het gerecht uitspraak zal doen en kan die uitspraak bijwonen. De rechtstoestand waarin een gedaagde wiens probatie-uitstel bij tegensprekelijke beslissing werd herroepen, valt dan ook niet te vergelijken met die van een gedaagde wiens probatie-uitstel werd herroepen bij verstekbeslissing. De prejudiciële vraag wordt bijgevolg niet gesteld. Ambtshalve onderzoek van de beslissing 6. De substantiële of op straffe van nietigheid voorgeschreven rechtsvormen zijn in acht genomen en de beslissing is overeenkomstig de wet gewezen. Dictum Het Hof, Verwerpt het cassatieberoep. Veroordeelt de eiser tot de kosten. Bepaalt de kosten op 74,31 euro. Dit arrest is gewezen te Brussel door het Hof van Cassatie, tweede kamer, samengesteld uit voorzitter Paul Maffei, als voorzitter, de raadsheren Gustave Steffens, Filip Van Volsem, Alain Bloch en Peter Hoet, en op de openbare rechtszitting van 16 september 2014 uitgesproken door voorzitter Paul Maffei, in aanwezigheid van advocaat-generaal Marc Timperman, met bijstand van afgevaardigd griffier Véronique Kosynsky.

5 16 SEPTEMBER 2014 P N/5 V. Kosynsky P. Hoet A. Bloch F. Van Volsem G. Steffens P. Maffei