VOORWOORD 3 INLEIDING 4

Transcriptie

1 INHOUDSTAFEL VOORWOORD 3 INLEIDING 4 INHOUDSTAFEL 5 TREFWOORDENLIJST 13 KAART HOVEN VAN BEROEP 16 Kaart Hof van Beroep Antwerpen 17 Kaart Hof van Beroep Brussel 18 Kaart Hof van Beroep Gent 19 Kaart Hof van Beroep Liège 20 Kaart Hof van Beroep Mons 21 AFKORTINGEN 22 DEEL I. ORGANISATIE & PROCEDURES 23 A. ALGEMEEN OVERZICHT VAN DE STRAFPROCEDURE 25 B. DE VOORBEREIDENDE FASE VAN HET STRAFPROCES 29 B.1. De politiediensten 29 B.1.1. Overzicht van de rol van de politie in het kader van de voorbereidende fase van het strafproces (opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek) 29 B.1.2. Schema van de structuur van de politiediensten 31 B.1.3. De verschillende politiediensten 31 B.1.4. Bestuurlijke en gerechtelijke aanhouding 34 B.1.5. Identiteitscontroles en fouilleringen 35 B.1.6. Verhoor van personen 36 B.1.7. Opsporingen ten huize en huiszoekingen 37 B.1.8. Inbeslagnemingen 38 B.1.9. De overige onderzoeksmaatregelen 38 B.2. Het openbaar ministerie (de parketten) 38 B.2.1. Organisatie en taken 38 B.2.2. Organigram 40 B.3. Het opsporingsonderzoek (gevoerd onder leiding van de procureur des Konings) 40 B.3.1. Het opsporingsonderzoek schematisch 40 B.3.2. De procedure van het opsporingsonderzoek 42 B.3.3. Het mini-onderzoek 43 JUSTITIEREPERTORIUM 5

2 B.3.4. Het einde van het opsporingsonderzoek 43 B Seponering 43 B Minnelijke schikking 44 B Strafbemiddeling 45 B Instelling van een gerechtelijk onderzoek 47 B Rechtstreekse dagvaarding voor het vonnisgerecht 47 B Oproeping bij proces-verbaal voor het vonnisgerecht 48 B.4. Het gerechtelijk onderzoek 48 B.4.1. De onderzoeksrechter en de onderzoeksgerechten 49 B.4.2. Het gerechtelijk onderzoek schematisch 50 B.4.3. Het verloop van het gerechtelijk onderzoek 50 B De ondervraging van de inverdenkinggestelde en de inverdenkingstelling 52 B Verhoor van getuigen onder eed 53 B Huiszoeking en observatie in een woning 53 B Openen van post 54 B Opsporen van telefonische gesprekken en telefoontaps 54 B Onderzoek aan het lichaam en afname van een DNA-staal onder dwang 54 B Deskundigenonderzoeken 54 B.4.4. De rechten van de partijen tijdens het gerechtelijk onderzoek 55 B.4.5. De sluiting van het gerechtelijk onderzoek (de regeling van de procedure) 55 B Schema van de sluiting van het gerechtelijk onderzoek 56 B Beslissingen die kunnen worden genomen bij de sluiting van het gerechtelijk onderzoek 57 B.5. Het bevel tot aanhouding en de voorlopige hechtenis 58 B.5.1. Chronologisch overzicht van de fasen van en het toezicht op de voorlopige hechtenis 59 B.5.2. De arrestatie 60 B.5.3. Het (eventueel) bevel tot medebrenging 60 B.5.4. Het bevel tot aanhouding 60 B.5.5. De eerste verschijning voor de raadkamer 61 B.5.6. Het (eventuele) beroep 61 B.5.7. De (eventuele) beschikking van de onderzoeksrechter tot invrijheidstelling 62 B.5.8. De maandelijkse of driemaandelijkse controle door de raadkamer 62 B.5.9. Het (eventuele) beroep en de (eventuele) cassatie 62 B De situatie bij de sluiting van het gerechtelijk onderzoek 62 B De situatie van de inverdenkinggestelde na de regeling van de procedure (in de vonnisfase) 63 B De invrijheidstelling onder voorwaarden of onder borg 63 B De onmiddellijke aanhouding 63 B De schadevergoeding voor de wederrechtelijke of onwerkdadige voorlopige hechtenis 64 C. DE VONNISGERECHTEN EN HET EIGENLIJKE STRAFPROCES 65 C.1. Schema s vonnisgerechten (met de rechtsmiddelen) 65 6

3 C.2. De politierechtbank 65 C.3. De correctionele rechtbank 66 C.4. Het hof van assisen 67 C.5. Verloop van het strafproces (vonnisfase) 67 C.5.1. Overzicht van de vonnisfase van het strafproces 67 C.5.2. Proces in eerste aanleg 67 C.5.3. Verzet 70 C.5.4. Hoger beroep 70 C.5.5. Voorziening in cassatie 71 C.5.6. Beroep voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens 71 D. RECHTEN VAN DE SLACHTOFFERS EN BURGERLIJKE PARTIJ 73 D.1. Rechten van het slachtoffer 73 D.2. Diensten voor slachtofferhulp of -opvang 73 D.3. Het statuut van benadeelde persoon 75 D.4. De burgerlijke partij en haar rechten 75 D.5. Bemiddeling 76 D.6. Financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden 76 E. DE RECHTSBEDELING VOOR MINDERJARIGEN 78 E.1. Diensten voor jeugdhulpverlening 78 E.2. Jeugdgerechten 79 E.3. Maatregelen in zake jeugdbijstand 80 E.4. Maatregelen ten aanzien van delinquente minderjarigen 81 E.5. Uithandengeving 82 F. DE FASE VAN DE STRAFUITVOERING 84 F.1. Probatie (probatieopschorting of probatie-uitstel) 84 F.2. Internering 85 F.3. Uitvoering van de vrijheidsstraffen en voorwaardelijke invrijheidstelling 86 F.4. Werkstraf 89 F.5. Geldboete 89 F.6. Verbeurdverklaring 91 F.7. Verjaring van de straf 91 F.8. Genade 91 F.9. Aanvraag tot herziening 92 JUSTITIEREPERTORIUM 7

4 F.10. Strafregister, uitwissing en herstel in eer en rechten 92 F Strafregister 92 F Uitwissing 92 F Herstel in eer en rechten 93 G. BIBLIOGRAFIE 94 DEEL II. DATA Departement Justitie Minister van Justitie Beleidscel Diensten van de Voorzitter Dienst Juridische zaken Cel Geschillen en Juridische Adviezen Cel Genade Dienst Communicatie en Documentatie Cel Communicatie en Informatie aan de burger Cel Bibliotheek Dienst Internationale betrekkingen Cel Internationale Betrekkingen Cel Protocol Facilitaire diensten Cel Legalisaties en Parlementaire vragen Directoraten-generaal Directoraat-generaal Rechterlijke Organisatie Account Management Directie P&O Rechterlijke Orde Directie Infrastructuur en Ondersteuningsdiensten Directie Strategische Ondersteuning en Modernisering Rechterlijke Orde Directoraat-generaal Wetgeving, Fundamentele Rechten en Vrijheden Directie I - Burgerlijk recht Directie II Fundamentele rechten Directie III Strafrecht Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen Managementsondersteuning PMO & Strategische planning Regionale directie Noord Regionale directie Zuid Directie detentiebeheer Dienst P&O Dienst ICT Dienst Financieel & Logistiek Beheer Directoraat-generaal Justitiehuizen 104 8

5 Diensten van de Directeur-generaal Personeelsdienst Dienst Expertise en ontwikkeling Regionale directie Noord Regionale directie Zuid Veiligheid van de Staat Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Algemene diensten en laboratoria Departement criminologie Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid Belgisch Staatsblad Hoven, rechtbanken en parketten Europees Hof voor de Rechten van de Mens Grondwettelijk Hof Hof van Cassatie Raad van State + auditoraat College van Procureurs-generaal + Federaal Parket + Raad van procureurs des Konings + Raad van arbeidsauditeurs + Hoven van Beroep + Arbeidshoven College van procureurs-generaal Federaal parket Raad van procureurs des Konings (cf. procureurs des Konings bij de rechtbank van eerste aanleg onder punt ) Raad van arbeidsauditeurs (cf. arbeidsauditeurs bij de arbeidsrechtbanken onder punt ) Hoven van Beroep Arbeidshoven Rechtbanken van eerste aanleg + rechtbanken van koophandel + arbeidsrechtbanken, inclusief procureurs des Konings en arbeidsauditeurs Rechtbanken van eerste aanleg Arbeidsrechtbanken Rechtbanken van koophandel Politierechtbanken Vredegerechten Strafuitvoeringsrechtbanken Justitiehuizen 228 JUSTITIEREPERTORIUM 9

6 5. Advocatuur Balies Bureaus voor juridische bijstand Gevangenissen Gerechtsdeurwaarders Koninklijke federatie van het Belgisch Notariaat Welzijns- en bemiddelingsdiensten Diensten Slachtofferhulp Diensten Justitieel Welzijnswerk Herstelbemiddelingsdiensten Andere relevante justitie gerelateerde organen Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring Commissies FOD Commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden en occasionele redders Kansspelcommissie Informatie- en Adviescentrum inzake Schadelijke Sektarische Organisaties Adviesraad van de Magistratuur Commissie voor de Modernisering van de Rechterlijke Orde Belangenorganisaties Magistratuur Association syndicale des magistrats Koninklijk Verbond van Politierechters en Vrederechters VZW Magistratuur en Maatschappij Nationaal Verbond van de Magistraten van eerste aanleg VZW Nationale Conferentie van Beslagrechters Nationale Unie van de Magistraten van de Hoven van beroep Nationale vereniging van onderzoeksrechters Unie van Vlaamse Jeugdrechters Union Francophone des Magistrats de la Jeunesse Union professionnelle de la magistrature Vereniging van de Magistraten van de Arbeidsgerechten VZW

7 12. Parlementaire instellingen Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer (CBPL) of Privacycommissie Hoge Raad voor de Justitie Vast Comité van Toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Comité I) Vast Comité van Toezicht op de Politiediensten (Comité P) Andere Algemene Directie Vreemdelingenzaken Algemene Inspectie van de Federale Politie en van de Lokale Politie Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen Nationaal Forum voor slachtofferbeleid 373 JUSTITIEREPERTORIUM 11