NOTARIËLE ACTUALITEIT

Transcriptie

1 NOTARIËLE ACTUALITEIT

2 LNG 19 KU Leuven Faculteit Rechtsgeleerdheid Centrum voor Notariaat

3 Leuvense Notariële Geschriften NOTARIËLE ACTUALITEIT Frank Buyssens Alain Laurent Verbeke (eds.) Antwerpen Cambridge

4 Notariële actualiteit Frank Buyssens en Alain Laurent Verbeke (eds.) 2017 Intersentia Antwerpen Cambridge ISBN D/2017/7849/118 NUR 822 Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kunnen noch de auteurs noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in deze uitgave zou kunnen voorkomen.

5 VOORWOORD Voor u ligt het negentiende volume van de Leuvense Notariële Geschriften. Naar goede gewoonte bundelt het boek een aantal topics van belang voor de dagelijkse notariële praktijk, die aan bod kwamen tijdens de postuniversitaire cyclus van het notariaat georganiseerd door het Centrum voor Notariaat van de Rechtsfaculteit van de KU Leuven, onder leiding van notaris Frank Buyssens en professor Alain Laurent Verbeke. Het boek bevat bijdragen van Ariadne Van den Broeck, Elisabeth Adriaens m.m.v. Fiona Heymans, Dorothy Gruyaert, Dirk Michiels, Ivan Massin en Felix Dobbelaere. Het boek wordt opgebouwd aan de hand van de vier belangrijke thema s die de hoekstenen vormen voor de notariële praktijk, met name familie, vastgoed, fiscaliteit en rechtspersoon. De auteurs houden de vinger aan de pols: recente wetgeving, wetsontwerpen, rechtsleer en rechtspraak worden geduid en geanalyseerd. Wij wensen u alvast veel leesplezier. Frank Buyssens en Alain Laurent Verbeke Intersentia v

6

7 INHOUD Voorwoord xi FAMILIE Inbreng van dienstengiften in het erfrecht Ariadne Van den Broeck I. Situatieschets: bevoordeling via kosteloze arbeid II. Restrictieve benadering A. Gebrek aan een vermogensoverdracht B. Historische verklaring C. Valorisatie van arbeidsinspanningen elders in het familiaal vermogensrecht Valorisatie van arbeid in het relatievermogensrecht Valorisatie van arbeid in het erfrecht III. Extensieve benadering IV. Beoordeling van beide benaderingen V. Uitsluiting van gebruikelijke voordelen A. Beoordelingscriteria B. Kernvraag: kennelijke ongelijkheid of niet? VI. Uitsluiting van alimentaire voordelen VII. Waarderingsmethode VIII. Besluit De digitale nalatenschap: de erfrechtelijke grens tussen offline en online realiteit in de schemerzone? Elisabeth Adriaens m.m.v. Fiona Heymans I. Inleiding II. Digitale nalatenschap, que?! A. Patrimoniale rechten en schuld vorderingen B. Auteursrechten C. Extrapatrimoniale rechten D. Persoonlijkheidsrechten III. De digitale nalatenschapsplanning en de rol van de notaris A. Struikelblokken bij de planning Intersentia vii

8 Inhoud B. Oplossingen: commerciële opties en de figuur van de testamentuitvoerder IV. De digitale nalatenschapsafwikkeling en de rol van de notaris V. Grensgevallen als epiloog: ontwikkelingen in Duitsland en Frankrijk VASTGOED Fiduciaire rechtsfiguren in het notariaat Dorothy Gruyaert I. Inleiding II. Theoretisch kader A. Fiduciaire eigendomsconstructies B. De exclusiviteit van het eigendomsrecht C. Nieuwe opvattingen over de trust D. Tussenbesluit III. Het fideicommis de residuo A. Begrip B. Verschillende modaliteiten Beperkingen aan de beschikkingsbevoegdheid Werking van de zakelijke subrogatie Het bestemmingsgebonden vermogen C. De eigendomskwestie IV. De oprichting van een maatschap als fiduciaire constructie A. Begrip B. Verschillende modaliteiten Wat komt eerst: schenking of oprichting maatschap? Verschil met schenking onder voorbehoud van vruchtgebruik Het bestuur van de maatschap Het einde van de maatschap V. Synthese: de vermogenssplitsing als alternatief voor de eigendomssplitsing De elektronische openbare verkoop in het licht van de rechtspraak van het Hof van Cassatie Dirk Michiels I. Inleiding II. De feiten III. Begrippen en definities IV. Vanaf wanneer is een verkoop openbaar? V. Het wettelijk kader van de elektronische openbare verkoop viii Intersentia

9 Inhoud VI. Het contractuele kader van de elektronische openbare verkoop: de eenvormige algemene verkoopsvoorwaarden (EAVV) VII. Fysieke en elektronische biedingen VIII. Het verloop van de openbare verkoop IX. Commentaar X. De instelpremie XI. Het recht van hoger bod XII. Zijn we er klaar voor? FISCALITEIT Recente ontwikkelingen inzake btw en vastgoed Ivan Massin I. Recente wetgeving A. Plaatsbepalingsregels voor diensten inzake onroerende goederen zoals van toepassing sinds 1 januari B. Scholenbouw: zeer ruime toepassing van btw-tarief van 6% Omschrijving van de maatregel Toepassing C. Sociale huisvesting Privé-initiatief voortaan aan verlaagd btw-tarief Algemeen Omschrijving van de maatregel Bestemming Formaliteiten II. Administratieve standpunten A. Renovatie van woningen: vernieuwd gebouw B. Aandachtspunten bij verkoop onderworpen aan heffing van btw C. Checklist verkoop met btw D. Zakelijke rechten Vruchtgebruik Bepaling van de maatstaf van heffing E. DBFM : één enkele verrichting voor de heffing van de btw? RECHTSPERSOON Grensoverschrijdende aspecten van het Belgische vennootschapsrecht Een overzicht van de verschillende vormen van grensoverschrijdende mobiliteit van vennootschappen Felix Dobbelaere I. Inleiding II. Europese context Intersentia ix

10 Inhoud III. Grensoverschrijdende mobiliteit A. Grensoverschrijdende zetelverplaatsing Begripsomschrijving Toelaatbaarheid en voorwaarden (Ontbreken van) procedurele regels a. Statutenwijziging b. Unanimiteit c. Omzettingsprocedure d. Buitenlandse procedure e. Rol van de notaris f. De lege ferenda Grensoverschrijdende zetelverplaatsing van een Europese vennootschap (SE) B. Alternatieven voor de grensover schrijdende zetelverplaatsing Grensoverschrijdende fusie Andere grensoverschrijdende herstructureringsvormen? Gemeenrechtelijke overdracht van vermogen IV. Het bijkantoor A. Begripsomschrijving B. Verplichtingen van toepassing op het bijkantoor V. Het Europees handelsregister VI. Besluit x Intersentia