2 E MARAP 2017 PERIODE JANUARI T/M AUGUSTUS Bezoekadres Wethouder Jansenlaan DG Harderwijk Telefoon: Fax:

Transcriptie

1 E MARAP 2017 PERIODE JANUARI T/M AUGUSTUS 2017 Bezoekadres Wethouder Jansenlaan DG Harderwijk Telefoon: Fax: info@socialedienstveluwerand.nl Postadres postbus BB Harderwijk

2 VOORWOORD ONTWIKKELINGEN SDV JANUARI TOT EN MET AUGUSTUS MACROECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN ONTWIKKELING CONJUNCTUURBEELD ONTWIKKELING ARBEIDSMARKT ONTWIKKELING SAMENWERKING IN FACTORWERK NOORD VELUWE ONTWIKKELING WERKLOOSHEIDSWET LANDELIJKE ONTWIKKELING BIJSTAND STATUSHOUDERS JONGEREN MET EEN BEPERKING BESCHUT WERKEN PROGRAMMA INKOMEN ONTWIKKELING UITKERINGENBESTAND FINANCIËLE ONTWIKKELING PROGRAMMA INKOMEN TERUGVORDERING & VERHAAL VANGNETREGELING PROGRAMMA PARTICIPATIE ALGEMENE ONTWIKKELINGEN INTENSIVERING REINTEGRATIE WAT HEBBEN WIJ VERDER GEDAAN? FINANCIËLE ONTWIKKELING PROGRAMMA PARTICIPATIE PROGRAMMA ZORG ALGEMENE ONTWIKKELINGEN ONTWIKKELINGEN PER REGELING BIJZONDERE BIJSTAND LEENBIJSTAND AANVULLENDE ZIEKTEKOSTENVERZEKERING PC REGELING MAATSCHAPPELIJKE BIJDRAGEREGELING JEUGDSPORT EN CULTUURFONDS INDIVIDUELE INKOMENSTOESLAG STUDIETOESLAG FINANCIËLE ONTWIKKELING PROGRAMMA ZORG BEDRIJFSVOERING ALGEMENE ONTWIKKELINGEN FORMATIE/ BEZETTING INTERNE CONTROLE PROJECT KWALITEITSVERBETERING BEGROTINGSRISICO S TEN AANZIEN BEDRIJFSVOERING FINANCIËLE ONTWIKKELINGEN BEDRIJFSVOERING BESTUUR HUISVESTING BIJLAGEN ONTWIKKELING AANTAL CLIËNTEN PER GEMEENTE (JANUARI T/M AUGUSTUS 2017)

3 7.2 REDENEN IN EN UITSTROOM VAN CLIËNTEN PROGRAMMA INKOMEN PER GEMEENTE PROGRAMMA PARTICIPATIE PER GEMEENTE PROGRAMMA ZORG PER GEMEENTE TERUGVORDERING EN VERHAAL PER GEMEENTE OVERZICHT BIJDRAGEN DEELNEMENDE GEMEENTEN EVALUATIE AANPASSING BELEID LEENBIJSTAND

4 Voorwoord Voor u ligt de tweede marap van In deze marap doen wij u verslag over de algemene, financiële en organisatorische ontwikkelingen binnen SDV in de periode januari tot en met augustus Het is de laatste marap die door Sociale Dienst Veluwerand is opgesteld. Vanaf 1 januari 2018 zullen de activiteiten worden ondergebracht bij Meerinzicht Sociaal Domein en de Sociale Dienst Veluwerand zal vanaf dat moment in liquidatie gaan. De Sociale Dienst Veluwerand is op dit moment druk in beweging. In juli zijn we verhuisd van de locatie Wethouder Jansenlaan naar het gemeentehuis in Harderwijk. Door een goede voorbereiding is de verhuizing soepel verlopen en hebben de klanten hiervan geen last gehad. Op dit moment is organisatie volop bezig met de voorbereiding tot de toetreding naar Meerinzicht Sociaal Domein per 1 januari Tijdens deze voorbereiding blijven de normale werkzaamheden doorlopen waarbij de dienstverlening aan de klant niet in de knel komt. Onlangs is in de landelijke pers aandacht geweest voor de stijgende ontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden. Deze ontwikkeling zien we ook terug bij de Sociale Dienst Veluwerand. Vooral bij de gemeenten Ermelo en Zeewolde zien we een stijging die hoger ligt dan het landelijke gemiddelde. De stijging bij de gemeente Ermelo heeft voornamelijk te maken met een inhaaleffect betreffende huisvesting statushouders, het beeld bij Zeewolde is diverser van aard. De ontwikkeling van het aantal klanten bij de gemeente Harderwijk is nagenoeg gelijk gebleven. Consequentie van deze ontwikkelingen zijn dat de begrote lasten van het programma Inkomen voor de gemeenten Ermelo en Zeewolde niet toereikend zijn. Programma Participatie blijft naar verwachting SDV breed binnen de gestelde budgettaire kaders. De focus van dit programma ligt op intensivering van de reintegratie. Hiervoor is in 2015 een project gestart dat in juni van dit jaar is afgerond nadat onze participatiecoaches een opleiding hebben gevolgd waarin de skills op het gebied van begeleiding en vaardigheden in werkgeversbenadering zijn vergroot. Het stijgend aantal uitkeringsgerechtigden heeft ook gevolgen voor het programma Zorg. We zien een stijgende lijn in de aanvraag van o.a. de bijzondere bijstand en individuele inkomenstoeslag. Ondanks de stijgende vraag gaat de prognose ervan uit dat we binnen de begroting blijven. De lasten van de bedrijfsvoering blijven binnen de begroting. In de begroting 2017 is uitgegaan van een volledige huisvestingslast, echter door de verhuizing vallen deze lasten vanaf juli vrij. Deze vrijval is aangewend om lastenstijgingen (loonkostenstijging n.a.v. cao afspraken, lasten i.v.m. voorbereiding sociaal domein) elders binnen bedrijfsvoering op te vangen. De Sociale Dienst Veluwerand heeft de afgelopen 12 jaar de Bijstandswet en de latere Participatiewet voor de gemeenten Zeewolde, Harderwijk en Ermelo op een uitstekende wijze uitgevoerd. De Dienst draagt haar werkzaamheden dan ook met trots over aan de gemeenschappelijke regeling Meerinzicht. S.E.E. Osinga Directeur 4

5 1. Ontwikkelingen SDV januari tot en met augustus Financiële ontwikkeling In onderstaande tabel is de financiële ontwikkeling van SDV in de maanden januari tot en met augustus 2017 weergegeven. Uit de tabel blijkt dat de werkelijke lasten tot en met augustus 2017 ongeveer lager te liggen dan voor die periode is begroot. De werkelijke lasten bedragen tot en met augustus afgezet tegen begroot. Op basis van de huidige ontwikkelingen is een prognose gemaakt. Deze prognose valt hoger uit dan de begroting Echter dit zal niet meer leiden tot een begrotingswijziging vanuit de SDV. Lasten t/m Lasten t/m Prognose 2017 Begroting (na Verschil augustus 2017 augustus e wijziging) Begroting/ (werkelijk) (begroot) 2017 prognose Programma Inkomen Programma Participatie Programma Zorg Bedrijfsvoering Totaal Tabel 1 Netto lasten SDV 2017 De verklaring op hoofdlijnen voor de begrotingswijziging is, per onderdeel van de begroting, als volgt: Programma Inkomen: In overeenstemming met de landelijke ontwikkeling is er ook bij SDV een stijging van het aantal bestandsgerechtigden te constateren. Met name bij de gemeenten Ermelo en Zeewolde is er sprake van bovengemiddelde stijging. Gevolg hiervan is dat het programma Inkomen voor deze gemeenten niet binnen de begrote kaders blijven. De ontwikkeling bij de gemeente Harderwijk blijft nagenoeg gelijk. Programma Participatie: De prognose blijft voor de gemeenten Ermelo en Harderwijk binnen de begrote kaders. Voor de gemeente Zeewolde is verwachting dat de begroting wordt overschreden. Programma Zorg: Er is sprake van een toenemend beroep op de verschillende regelingen binnen programma Zorg. Met name de bijzondere bijstand en individuele inkomenstoeslag laten een hogere vraag zien. Vooralsnog wordt uitgaan dat de totale lasten in lijn van de begroting blijven. Bedrijfsvoering: De lasten van de bedrijfsvoering liggen in lijn van de begroting. Per ingang van 1 juli 2017 heeft SDV geen huisvestingskosten meer als gevolg van de verhuizing naar het gemeentehuis van Harderwijk. De begrote huisvestingskosten na 1 juli 2017 vallen vrij te welke deels zijn aangewend om kostenstijgingen (o.a. personeel en voorbereiding sociaal domein) op te vangen. Daarnaast zijn er in de bedrijfsvoering een aantal meevallers en tegenvallers die elkaar compenseren 5

6 1.2 Opheffing gemeenschappelijke regeling De gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde beogen om met ingang van 1 januari 2018 de activiteiten die nu binnen SDV zijn georganiseerd onder te brengen in de Gemeenschappelijke Regeling Meerinzicht (GR Meerinzicht). Hiertoe wordt binnen Meerinzicht een Domein Sociaal ingericht (Meerinzicht Sociaal), waar tevens de andere werkgebieden van het sociaal domein worden ondergebracht. De afgelopen maanden heeft een werkgroep zich bezig gehouden met de voorbereiding van de opheffing van SDV. De werkgroep heeft een plan geschreven met als doel de gemeenschappelijke regeling op te heffen en te liquideren. Dit in afstemming met de inrichting en opbouw van Meerinzicht Sociaal en in lijn met de genomen besluiten ten aanzien van de contourennota, het organisatieplan, het bedrijfsplan en het sociaal plan. De colleges van de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde hebben door middel van een collegebesluiten besloten de gemeenschappelijke regeling op te heffen. Deze besluiten zijn door het Algemeen Bestuur van SDV in juli in haar vergadering bekrachtigd. Eind september wordt het liquidatieplan afgerond en voorgelegd aan het Dagelijks Bestuur en Algemeen Bestuur van SDV. Na instemming zal het plan naar de afzonderlijke colleges worden gestuurd. In december zal het definitieve liquidatieplan worden voorgelegd aan het Algemeen Bestuur ter bekrachtiging. 6

7 2. Macroeconomische ontwikkelingen Macroeconomische factoren zijn van grote invloed op zowel de instroom als de uitstroom in de bijstand en de aanspraak op de minimaregelingen. Factoren als de arbeidsmarkt welke met vertraging reageert op economische ontwikkelingen, een grote instroom van statushouders en nieuwe doelgroepen vanuit de Participatiewet (jongeren met een beperking). Op deze externe factoren heeft de gemeente i.c. SDV geen of weinig invloed. Deze factoren zorgen voor een verandering van de samenstelling van het bestand. Dit geeft voor de cliënten een risico op blijvend buiten spel staan in de maatschappij met als gevolg structureel in de bijstand. 2.1 Ontwikkeling conjunctuurbeeld Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok van CBS is in augustus 2017 gunstiger dan een maand eerder. Alle indicatoren van de Conjunctuurklok presteren beter dan hun lange termijn trend. Elf indicatoren van de Conjunctuurklok staan in het groene en één in het oranje kwadrant. Overall kan gesteld worden dat het conjunctuurbeeld op dit moment gunstig is en naar verwachting wordt doorvertaald naar de arbeidsmarkt. 7

8 2.2 Ontwikkeling arbeidsmarkt In Stedendriehoek en Noordwest Veluwe is gedurende de jaren 2016 en 2017 de werkgelegenheid gegroeid met gemiddeld 0,9% per jaar tot 292 duizend eind Landelijk is de toename 1,0%. De iets lagere groei in de regio hangt samen met de relatief grote sectoren zorg & welzijn, industrie en openbaar bestuur. In deze sectoren nemen de banen af. De banengroei is het grootst in de overige zakelijke diensten. Dit zijn vooral uitzendbanen. Ook de werkgelegenheid in de bouw, groothandel, ICT, horeca, specialistische zakelijke diensten, detailhandel en vervoer & opslag is toegenomen. Structurele arbeidsmarktontwikkelingen veranderen de omvang van het benodigde personeelsbestand, de eisen die aan personeel worden gesteld en de manier waarop werk wordt georganiseerd. Bestaande functies verdwijnen of veranderen sterk door robotisering, automatisering en upgrading. Hierdoor verdwijnen bijvoorbeeld veel administratieve banen, vooral op laag en middelbaarniveau. Er ontstaan ook nieuwe functies. Zo groeit de vraag naar specialisten in techniek en ICT. Ook in veel andere beroepen wordt enige mate van vaardigheid met automatisering gevraagd. Vergrijzing kan voor vervangingsvraag zorgen wanneer personeel met pensioen gaat. Dit biedt kansen voor werkzoekenden. Arbeid wordt flexibeler georganiseerd. Er zijn meer werknemers met een flexibele arbeidsrelatie (tijdelijk contract, oproepkracht, uitzendkracht) en meer zelfstandigen (vooral zonder personeel). Het aantal banen van zelfstandigen groeit sneller dan van werknemers in loondienst. Het aantal ontstane vacatures neemt toe. Dit komt deels door banengroei, maar vooral door meer vervangingsvraag. Vervangingsvraag ontstaat doordat mensen van baan wisselen en verder doordat mensen stoppen met werken vanwege onder andere pensionering, zorgtaken, zwangerschap en ziekte. Het UWV verwacht dat het aantal vacatures in 2017 blijft groeien, maar wel op een lager niveau. Het aantal vacatures blijft daarmee lager dan voor de crisis. Er komen in de Stedendriehoek en Noordwest Veluwe meer mensen beschikbaar op de arbeidsmarkt. Meer mensen willen (weer) een baan en zoeken actief naar werk. Dit zijn onder andere niet uitkeringsgerechtigden. Zij zijn moeilijk in kaart te brengen omdat zij beperkt geregistreerd staan. 2.3 Ontwikkeling samenwerking in FactorWerk Noord Veluwe Hoewel de Participatiewet een lokale opdracht is, is regionale samenwerking van groot belang. Veel cruciale partners voor de Participatiewet denken en werken met name regionaal: werkgevers, ROC, Inclusief Groep en UWV. Om hierop aan te sluiten is in 2016 begonnen met FactorWerk Noord Veluwe, een platform van diverse partijen om de regionale opdracht van de Participatiewet vorm te geven. In 2017 heeft deze samenwerking een verdieping gekregen. Concreet wordt gewerkt aan een gezamenlijke dienstverlening aan werkgevers, een samenwerking door de lokale accountmanagers en aan het verhogen van de kennis rondom leren op de werkvloer. Een concreet project dat de laatste maanden is vormgegeven, is de samenwerking rondom mensen met een psychische aandoening en die moeilijk aan het werk komen. Door samen te werken met GGZ, UWV, Inclusief 8

9 Groep en gemeenten, worden er kansen gecreëerd die zonder regionaal platform niet mogelijk waren geweest. 2.4 Ontwikkeling Werkloosheidswet Het beroep op de WW neemt af. De instroom betreft voornamelijk administratief, commercieel en technisch personeel. Bijstandsgerechtigden hebben vaak een grotere afstand tot de arbeidsmarkt dan WW ers, die vaak recente(re) werkervaring en een hoger opleidingsniveau hebben 1. Onlangs zijn cijfers gepubliceerd over de eerste helft van Het UWV verstrekte in het eerste halfjaar van 2017 circa 21% minder nieuwe WWuitkeringen dan in dezelfde periode in Voor 55plussers nam het aantal nieuwe WWuitkeringen relatief het minst af 2. Deze daling is in lijn met de verminderde instroom vanaf De daling van de instroom is in 2017 ook terug te zien in Harderwijk en Ermelo, terwijl het aantal toegekende uitkeringen in Zeewolde juist wat toeneemt. Het aantal WWuitkeringen daalt naar verwachting met ongeveer 100 duizend in twee jaar tijd. In absolute aantallen daalt het aantal WWuitkeringen het sterkst in de stedelijke gebieden GrootAmsterdam en Rijnmond, maar ook in Friesland en WestBrabant. De grootste procentuele daling is te zien in de Achterhoek, Food Valley en Gorinchem. Het aantal WWuitkering daalt bij alle leeftijdsklassen t/m 65 jaar. In 2017 is de daling het sterkst bij de groep t/m 34 jaar en het minst sterk bij de 55 t/m 64 jarigen Landelijke ontwikkeling bijstand Landelijk zien we ook de trend van een stijging van de bijstandsuitkeringen. Vanaf periode januari 2017 t/m juni 2017 is er een stijging te bespeuren van 1,59% (absoluut: uitkeringsgerechtigden) 4. Deze stijging is met name ontstaan in de groep bijstandsgerechtigden met een nietwesterse migratieachtergrond, terwijl de groep bijstandsgerechtigden met een Nederlandse of westerse achtgrond minder vaak een beroep hebben gedaan op de bijstand. De landelijke stijging is ook te bespeuren in het aantal bijstandsgerechtigden van de drie EHZgemeenten. Het CPB verwacht in de periode van een stijging van 3.6% ten opzichte van Regio in Beeld 2016 Stedendriehoek en Noordwest Veluwe, UWV 2 Nieuwsflits Arbeidsmarkt, UWV, Juni Bron: CBS Stateline 5 9

10 2.6 Statushouders Vanaf 2013 hebben wij te maken met een aanzienlijke grotere instroom van statushouders die in het kader van de wettelijke taakstelling door de gemeentes moeten worden gehuisvest. In onderstaande tabel wordt de toename van statushouders vanaf 2013 weergegeven. De getallen zonder haakjes geven de taakstelling van het aantal te huisvesten statushouders weer. Tussen haakjes wordt het aantal daadwerkelijk gehuisveste statushouders vermeld Statushouders Landelijk Ermelo Harderwijk Zeewolde SDV e halfjaar e halfjaar Jaartotaal (10) 30 (17) 14 (15) 61 1e halfjaar e halfjaar Jaartotaal (19) 43 (58) 21 (22) 89 1e halfjaar e halfjaar Jaartotaal (54) 79 (77) 37 (40) 161 1e halfjaar e halfjaar Jaartotaal (40) 116 (107) 56 (52) 239 (199) 1e halfjaar e halfjaar Jaartotaal (48) 62 (66) 30 (24) 129 (138) Tabel 2 Taakstelling statushouders We zien in 2017 een lagere taakstelling dan in 2016, maar alsnog is deze fors hoger dan in 2013 en In 2016 heeft gemeente Ermelo de taakstelling niet gehaald, vanwege het ontbreken van passende huisvesting, om deze reden is de instroom in Ermelo in 2017 hoger dan de taakstelling. In de periode januari t/m augustus 2017 zijn per gemeente de volgende aantallen statushouders ingestroomd: Ermelo 48 statushouders; Harderwijk 66 statushouders; Zeewolde 24 statushouders. De taakstelling voor 2018 zal omhoog gaan. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door de nareizigers (gezinshereniging) van statushouders die zich al gevestigd hebben in Nederland. Op welke manier dat gaat plaatsvinden is nog niet duidelijk. Het aantal te verwachte nareizigers is per gemeente heel verschillend. 10

11 Niettemin nemen de statushouders een substantieel deel van de instroom in de bijstand voor hun rekening. Voor de groep die instroomt, geldt dat tenminste de helft langdurig van een bijstandsuitkering afhankelijk zal blijven, alle inspanningen om hen zo snel mogelijk regulier of gesubsidieerd aan het werk te krijgen ten spijt. Er worden op dit moment trajecten ontwikkeld hier verandering in te brengen. In figuur 2 is de ontwikkeling van de taakstelling huisvesting statushouders te zien Zeewolde Harderwijk Ermelo Figuur 1 Taakstelling huisvesting statushouders Bron: Ministerie Veiligheid en Justitie 2.7 Jongeren met een beperking De instroom van nieuwe doelgroepen, zoals jongeren met een beperking (nu de Wajong is gesloten) en de voormalige WsW doelgroep, maakt dat de samenstelling van het bestand sterk aan het veranderen is. Gelet op deze nieuwe instroom verwacht het CBS ook in 2017 een verdere toename van het aantal mensen in de Participatiewet, ondanks het aantrekken van de landelijke economie. Eind 2015 telde de Stedendriehoek en Noordwest Veluwe ruim mensen met een Wajonguitkering. Met een aandeel van 3,0% van het aantal inwoners tussen 15 en 64 jaar telt de regio relatief veel Wajongers. Landelijk is dit percentage namelijk 2,2%. De meeste gemeenten in de regio hebben een hoger Wajongpercentage dan landelijk gemiddeld. Zeewolde is met 1,5% een uitzondering, Harderwijk lig iets boven het landelijk gemiddelde met 2,4%, in Ermelo is het de percentage in de regio het hoogst met 4,9%. Dit heeft te maken met een aantal zorginstellingen in deze gemeente, waar veel Wajongers vaak ook uit andere delen van het land wonen Beschut werken Met de wijziging van de Participatiewet met ingang van 1 januari 2017 is de voorziening beschut werk verplicht geworden. Beschut werk is bedoeld voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking. Het gaat om mensen die alleen kunnen werken in een beschutte omgeving, onder aangepaste omstandigheden. Zij hebben meer begeleiding en aanpassing van hun werkplek nodig dan van een reguliere werkgever is te verwachten. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het aanbieden van beschut werk aan mensen met een arbeidsbeperking. Het UWV beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor beschut werk, waarna de gemeente een beschikking afgeeft. De gemeente biedt een persoon met een positief advies van het UWV in principe een werkplek aan, zolang het voor een gemeente in een jaar geraamde aantal 6 Regio in Beeld 2016 Stedendriehoek en Noordwest Veluwe, UWV 11

12 beschut werkplekken nog niet is gehaald. De aantallen voor elke gemeente worden vastgesteld in een ministeriële regeling. De aantallen per gemeente zijn voor 2017 en 2018 als volgt (één beschut werkplek is 31 uur per week): Gemeente Harderwijk 6 11 Ermelo 4 8 Zeewolde 2 3 Voor Harderwijk en Ermelo zijn afspraken gemaakt met de Inclusief Groep om mensen naar een beschutte werkplek te begeleiden (zowel begeleiding als het vinden van een geschikte werkplek). Zeewolde heeft vergelijkbare afspraken met Concern voor Werk. De verplichting om beschut werk aan te bieden heeft financiële consequenties. Dit betreft per beschut werkplek per jaar. Deze kosten zijn onder te verdelen in kosten voor loonkostensubsidie (á gedekt vanuit het Ideel) en begeleidingskosten (á gedekt vanuit het Participatiebudget). De dekking van deze kosten moet worden gezocht binnen de ontvangen gelden vanuit de Rijksoverheid, er worden geen extra middelen beschikbaar gesteld. Beschut werk zorgt daarmee voor extra kosten. 12

13 3. Programma Inkomen 3.1 Ontwikkeling uitkeringenbestand Het uitkeringenbestand van SDV is in de eerste acht maanden van 2017 toegenomen met 3,01% van 1526 cliënten per 1 januari 2017 naar 1572 cliënten per 31 augustus 2017, wanneer we de beginstand van de jaarrekening 2016 als uitgangspunt nemen. In onderstaande tabel is de absolute ontwikkeling in de eerste acht maanden van 2017 weergegeven per categorie. In bijlage 6.1 is deze ontwikkeling per gemeente opgenomen. NB: De reden dat de beginstand van de jaarrekening afwijkt van de meting achteraf is dat er ten tijde van het opstellen van de jaarrekening nog aanvragen in de werkvoorraad lagen en dat uitkeringen met terugwerkende kracht kunnen worden toegekend, of beëindigd. Stand (meting achteraf) Stand (jaarrek.2016) Stand (meting achteraf) Instroom Uitstroom Stand per SDV PW < 21 jaar PW 21 65jaar PW inrichting PW krediethypoth IOAW IOAZ BBZ Totalen SDV Tabel 3 Ontwikkeling uitkeringenbestand SDV Uit de tabel blijkt dat het cliëntenbestand over de eerste acht maanden is gestegen met 62 cliënten, uitgaande van de achteraf gemeten beginstand. Ten opzichte van de eindstand in de jaarrekening 2016 is het aantal cliënten gestegen met 46. Daarnaast blijkt dat 86,9% van de cliënten binnen de categorie PW 21 jaar tot AOW valt. Hieronder is de in en uitstroom van de drie gemeenten apart inzichtelijk gemaakt. Gemeente Stand (meting achteraf) Stand (jaarrek.2016) Stand (meting achteraf) Instroom Uitstroom Stand per Ermelo Harderwijk Zeewolde Totaal Tabel 4 In en uitstroom van cliënten per gemeente Uit deze tabel valt op te maken dat het cliëntenbestand in de gemeenten Ermelo (13,2%) en Zeewolde (5,3%) fors gestegen zijn. Bij de gemeente Harderwijk is sprake van een lichte stijging. Tot en met augustus 2017 zijn er 366 klanten ingestroomd. De voornaamste redenen die zijn geregistreerd voor de instroom zijn de volgende: 1. Statushouders (23%) 2. Het wegvallen van de uitkering werkloosheidswet (12%) 3. Wegvallen van arbeid in dienstbetrekking (11%) Deze redenen komen overeen met de macroeconomische factoren welke zijn benoemd. Voor meer informatie wordt verwezen naar bijlage 7.2 (blz. 30). 13

14 Tot en met augustus 2017 zijn er 304 klanten uitgestroomd. De voornaamste redenen die zijn geregistreerd voor de uitstroom zijn de volgende: 1. Arbeid in dienstbetrekking (25%) 2. Verhuizing naar andere gemeente (14%) Voor de overige redenen en de precieze verdeling van de aantallen over deze redenen, zie bijlage 7.2 (blz. 30). 3.2 Financiële ontwikkeling programma Inkomen In onderstaande tabel zijn de werkelijke en begrote lasten over de periode januari tot en met augustus weergegeven van het programma Inkomen. Op basis van deze cijfers is een prognose gemaakt die in onderstaande tabel is opgenomen. Programma inkomen, totalen SDV Lasten t/m augustus 2017 Lasten t/m augustus 2017 (begroot) Prognose 2017 Begroting (na 2e wijziging ) 2017 Verschil tussen prognose en begroting PW < 21 jaar PW 2165 jaar PW inrichting PW krediethypotheek IOAW IOAZ Loonkostensubsidie Uitvoerlasten Toeslag art BBZ 100% eigen rek BBZ 25% eigen rek BBZ 10% eigen rek Kinderopvang Debiteurenontvangsten Totaal Tabel 5 Programma Inkomen De werkelijke lasten t/m augustus zijn lager uitgevallen dan was begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere debiteurenontvangsten en lagere lasten BBZ. Ondanks deze constatering is de verwachting dat de lasten voor de komende periode hoger zal uitvallen. Met deze verwachting is in de prognose rekening gehouden. Een specificering van de kosten voor het programma Inkomen zijn in bijlage 7.3 per gemeente inzichtelijk gemaakt. 3.3 Terugvordering & verhaal In onderstaande tabel staan de mutaties van (terug)vorderingen weergegeven tot en met augustus Afboekingen vinden plaats op grond van het feit dat betrokkenen gedurende meerder jaren aan hun aflossingsverplichtingen hebben voldaan, met als wettelijk gevolg dat de restschuld moet worden kwijtgescholden. In bijlage 7.6 is de ontwikkeling van terugvordering en verhaal per gemeente weergegeven. 14

15 Terugvordering & Verhaal Saldo Opboeking Ontvangsten Om niet Afboeking Saldo Totaal SDV Programma inkomen Terugvorderingen Verhaal IOAW IOAZ BBZ, 100% eigen rekening BBZ, 25% eigen rekening Kinderopvang Overige (kosten van invordering) Programma Zorg Programma Participatie Onderdeel Reintegratie Onderdeel Wet inburgering Totaal Tabel 6 Terugvordering en verhaal SDV totaal Het saldo vorderingen is met (3,62%) toegenomen. 3.4 Vangnetregeling Voor het jaar 2017 geldt een vangnetuitkering (VU 2017), waarvoor gemeenten in 2018 een verzoek kunnen indienen bij de Toetsingscommissie aanvullende uitkeringen Participatiewet. De vangnetuitkering is een voorziening die gemeenten financiële compensatie biedt voor een budgettekort. Deze regeling is strenger dan in voorgaande jaren. Op basis van de realisatie tot en met augustus 2017, de prognose voor de resterende maanden van 2017 en de nader voorlopige gebundelde uitkering 2017, bedraagt het tekort op het Participatiewetbudget in Harderwijk 8,92% en in Ermelo 20,33%. Beide gemeenten komen op basis van dit verwachte tekort in aanmerking voor een vangnetuitkering In Zeewolde is ook sprake van tekort op het Pwbudget, maar dit tekort is met 2,5% veel kleiner dan in Ermelo en Harderwijk. Op basis van deze prognose kan Zeewolde geen aanspraak maken op een vangnetuitkering, omdat de tekortdrempel voor de vangnetuitkering 5% van het aan de gemeente toegekende budget bedraagt. De gemeenten Ermelo en Harderwijk zijn inmiddels gestart met de voorbereidingen voor de aanvraag vangnetuitkering

16 4. Programma Participatie 4.1 Algemene ontwikkelingen Met ingang van 1 januari 2015 is de Participatiewet ingevoerd. De doelstelling van de Participatiewet is om iedereen met arbeidsvermogen naar werk toe te leiden, bij voorkeur naar regulier werk. Werk staat centraal. Werk is voor veel mensen één van de meest aansprekende vormen van meedoen in de maatschappij. Wanneer mensen niet op eigen kracht kunnen participeren, is daar een taak voor de gemeente weggelegd. Naast meer participerende burgers wil het kabinet ook komen tot een inclusieve arbeidsmarkt: een arbeidsmarkt die plaats biedt aan jongeren en ouderen én aan mensen met en zonder een arbeidsbeperking. De klant komt bij de Sociale Dienst Veluwerand (SDV) om (ondersteuning naar) werk i.p.v. om een uitkering. Dit is het elan wat wij willen uitdragen Intensivering reintegratie De gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde hebben in 2015 besloten hun inspanningen te intensiveren met betrekking tot de werkgeversdienstverlening. De doelstelling is dat we op termijn geen burgers op de reservebank hebben, maar dat men meedoet naar vermogen (werken, leren of meedoen). Zie hiervoor de notitie Niemand op de reservebank. Gekozen is voor een projectaanpak om doelstellingen, ambities en producten in samenhang te realiseren. De aanpak kent twee doelstellingen: enerzijds een hoge kwaliteit van vacaturevervulling en anderzijds een naadloze plaatsing van relevante kandidaten. De verbetering van onze dienstverlening is nadrukkelijk gericht op beide aspecten, waarbij de kwaliteit van de oplossing zit in de kwaliteit van de relatie én de kwaliteit van de dienstverlening. Met het oog op de kwaliteit van onze dienstverlening hebben onze participatiecoaches in de periode van september 2016 tot juni 2017 een opleiding gevolgd. Deze opleiding bestond uit trainingsdagen over onder meer werkgeversdienstverlening en motiverende gespreksvoering. Met het afronden van deze opleiding hebben de deelnemers hun begeleidingsrepertoire uitgebreid en vaardigheden in werkgeversbenadering vergroot Wat hebben wij verder gedaan? Het beleid van afgelopen jaren hebben wij gecontinueerd, een aantal highlights: Versterking samenwerking arbeidsmarktregio Stedendriehoek en NoordVeluwe Ontwikkeling aanpak baanafspraken Project statushouders 16

17 4.2 Financiële ontwikkeling programma Participatie In onderstaande tabel is de financiële ontwikkeling over de periode januari tot en met augustus 2017 weergeven waarbij de geprognosticeerde baten zijn afgezet tegen de werkelijke lasten t/m 31 augustus Programma Participatie Ermelo Harderwijk Zeewolde Baten Integratie budget PW Klassiek Nieuwe Wajong Nieuwe begeleiding Projecten Maatschappelijke opvang (COA) Inhuur formatie Basiz Groen en zwerfvuil Stadswerkplaats Intensivering reintegratie Ambassadeur Totale baten Lasten Sociale ondernemingen Groepstrainingen Diagnostiek Additionele werkervaringsplaatsen Jobfinding/ jobcoaching Begeleidings en scholingstrajecten Praktijkassessement Praktische ondersteuning Maatwerk Formatie Overig Projecten Wet inburgering 270 Totale lasten Nog te besteden per 31 augustus Tabel 7 Programma Participatie Uit bovenstaande tabel blijkt dat de uitgaven nog binnen de begroting liggen. De verwachting is dat bij de gemeente Zeewolde een tekort gaat ontstaan. Dit tekort wordt veroorzaakt door een lager budget bij gelijkblijvende dienstverlening en toenemende lasten maatschappelijke opvang statushouders waarvoor SDV geen rechtstreekse vergoeding van het COA ontvangt. 17

18 5. Programma Zorg 5.1 Algemene ontwikkelingen Het programma Zorg omvat de bijzondere bijstand, de leenbijstand, de individuele inkomenstoeslag, de maatschappelijke bijdrageregeling en enige kleinere regelingen. Dit programma betreft een zogenaamde open einde regeling op grond van beleid van de gemeenten. 5.2 Ontwikkelingen per regeling Bijzondere bijstand Vanaf 1 januari 2015 is bij toekenning van bijzondere bijstand individueel maatwerk leidend, waarbij bijzondere bijstand alleen wordt toegekend voor noodzakelijke en daadwerkelijk gemaakte kosten (individuele bijzondere bijstand). Uitzondering hierop vormt de categoriale bijzondere bijstand in de vorm van een collectieve aanvullende zorgverzekering (CAV) of in de kosten van een premie van een zorgverzekering. Er is sprake van een toenemend beroep op individuele bijzondere bijstand. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door een stijging van het cliëntenbestand en een stijging van mensen met een laag inkomen (WW) en anderzijds door een toename van het aantal aanvragen voor specifieke kosten zoals bijvoorbeeld voor bewindvoering. De uitgaven bijzondere bijstand voor bewindvoeringskosten zijn in de periode van januari tot en met augustus 2017 voor respectievelijk Ermelo, Harderwijk als Zeewolde aanzienlijk toegenomen met 9%, 22% en 9% ten opzichte van dezelfde periode in De verklaring voor deze toename is gelegen in het aantal toegenomen aanvragen. Dit is een landelijke trend. Deze toename in de kosten is nauwelijks beïnvloedbaar. Dit is ook uit een recentelijk uitgevoerd landelijk onderzoek van de VNG gebleken. Ook het aantal verstrekte overbruggingsuitkeringen is in Ermelo fors toegenomen van circa in dezelfde periode vorig jaar naar in In Harderwijk is er een daling te zien van circa in dezelfde periode vorig jaar naar in In Zeewolde is er sprake van een daling van circa in De overbruggingsuitkeringen worden voornamelijk verstrekt bij de huisvesting van statushouders. De gemeente Ermelo laat dit jaar een flinke stijging zien door de toename van het aantal gehuisveste statushouders. In Harderwijk en Zeewolde zijn er in 2017 minder statushouders gehuisvest dan in dezelfde periode vorig jaar en dit is een verklaring van de daling van deze uitgaven Leenbijstand Vanaf 2013 hebben wij te maken met een aanzienlijk grotere instroom van statushouders die in het kader van de wettelijke taakstelling door de gemeentes moeten worden gehuisvest. De statushouders ontvangen leenbijstand voor de algehele woninginrichting. De uitgaven van de leenbijstand lopen tot en met augustus in Harderwijk en Zeewolde achter op de begroting. Oin Ermelo liggen de uitgaven beduidend hoger dan begroot. De daling in Harderwijk en Zeewolde heeft te maken met het feit dat de taakstelling in 2017 beduidend lager is dan in Daarentegen stijgen de uitgaven bij Ermelo doordat er sprake is van inhaalslag met betrekking tot de taakstelling. In 2016 was de taakstelling voor Ermelo 67 personen. In 2016 was de taakstelling voor de gemeente Ermelo 67 statushouders, waarbij echter maar 40 statushouders zijn geplaatst. In 2017 is de 18

19 taakstelling voor de gemeente Ermelo 37 statushouders (1 e halfjaar 21 en 2 e halfjaar 16). Tot en met augustus zijn al 48 statushouders geplaatst. In de periode van 1 januari 2017 tot en met 31 augustus 2017 was een bedrag van (Ermelo), (Harderwijk) en (Zeewolde) uitbetaald aan leenbijstand (in dezelfde periode vorig jaar was een bedrag van (Ermelo), (Harderwijk) en (Zeewolde) uitbetaald aan leenbijstand). In deze periode zijn respectievelijk 48, 66 en 24 statushouders geplaatst. Hoewel er meer statushouders in de betreffende periode in de gemeente Harderwijk waren geplaatst dan in Ermelo zijn de uitgaven van Harderwijk lager dan die van Ermelo. Dit heeft te maken met het feit dat er in Harderwijk meer grotere gezinnen zijn geplaatst waardoor er naar verhouding minder leenbijstand is verstrekt ten opzichte van Ermelo. Bij de verstrekking van leenbijstand voor algehele woninginrichting was tot 1 mei 2016 uitgegaan van 70% van de NIBUD normen. Dit percentage was met ingang van 1 mei 2016 verlaagd naar 50%. Er heeft een evaluatie plaatsgevonden naar de gevolgen van deze verlaging. Deze evaluatie heeft uitgewezen dat de doorgevoerde verlaging geen negatieve gevolgen heeft gehad en dat het toegekende bedrag toereikend is. De evaluatie is als bijlage toegevoegd bij deze marap Aanvullende ziektekostenverzekering Voor inwoners van respectievelijk Ermelo, Harderwijk en Zeewolde geldt een gemeentelijke bijdrage van 10, 15en 10 per maand. Omdat er sprake is van één contract tussen Zilveren Kruis en SDV kan de gemeentelijke bijdrage die via deze zorgverzekering loopt, niet gedifferentieerd worden. Om die reden wordt de extra 5 in Harderwijk afzonderlijk aan de deelnemers betaald. Tevens is in 2017 de inkomensgrens. om aanspraak te maken op deze regeling, in de gemeente Harderwijk verhoogd van 110% naar 120% ten opzichte van de bijstandsnorm. Met ingang 2018 wordt de inkomensgrens en gemeentelijke bijdrage gelijk getrokken voor de drie gemeenten: inkomensgrens 120% en de gemeentelijke bijdrage 15 per maand PC regeling Gezinnen met schoolgaande kinderen kunnen in aanmerking komen voor een bijdrage voor de aanschaf van een computer. Deze aanvraag kan in Ermelo en Zeewolde eenmalig per gezin worden ingediend en de bijdrage is maximaal 700. In Harderwijk kan met ingang van 1 januari 2017 een bijdrage van 400 eenmalig per kind worden aangevraagd. Om deze reden zien we bij de gemeente Harderwijk een stijging. Vorig jaar was in Harderwijk in de periode van 1 januari tot en met 31 augustus 2016 een bedrag van uitbetaald. In 2017 heeft er in Harderwijk duidelijk een inhaalslag plaatsgevonden en is er in dezelfde periode uitbetaald. Met ingang van 1 oktober 2017 kan ook in Zeewolde een bijdrage van 400 per kind worden aangevraagd. Voor Ermelo geldt dit vanaf 1 januari Maatschappelijke bijdrageregeling De maatschappelijke bijdrageregeling is een tegemoetkoming om mee te kunnen doen aan sociale, culturele en sportieve activiteiten. In Ermelo zien we een stijging van ten opzichte van dezelfde periode in De stijging kan worden toegeschreven aan een kleine toename van het aantal aanvragen. In 2016 werden er 386 aanvragen ingediend tot en met augustus, in 2017 waren dit er 398. Met ingang van 1 januari 2017 zijn in Harderwijk de vergoedingen maatschappelijke 19

20 bijdrage regeling voor kinderen verlaagd als volgt: de vergoeding voor kinderen van 5 tot 12 jaar is verlaagd van 180 naar 90 en voor kinderen van 12 tot en met 17 jaar verlaagd van 360 naar 180. Verder is de referteperiode verlaagd van 24 naar 12 maanden. Door de invoering van deze wijzigingen zijn de uitgaven afgenomen met in 2017 ten opzichte van dezelfde periode in In 2016 werden er tot en met augustus 932 aanvragen ingediend, in dezelfde periode in 2017 kwamen er 1034 aanvragen binnen. Dit betekent dat de verlaging van de vergoedingen voor de kinderen zijn effect heeft gehad. Er was een grote toename van het aantal aanvragen in 2017, mede als gevolg van de verruiming van de doelgroep door de referteperiode van 24 naar 12 maanden terug te brengen, en desondanks zijn de uitgaven zijn afgenomen. In Zeewolde zijn de uitgaven afgenomen met 994 ten opzichte van 2016, terwijl het aantal aanvragen in 2017 met 16 is gestegen naar 303. In 2017 was de samenstelling van de aanvragers als volgt: Ermelo Harderwijk Zeewolde Klant met bijstandsuitkering: Klant zonder bijstandsuitkering: Jeugdsport en cultuurfonds Het jeugdsportfonds is in 2014 gestart in de drie deelnemende gemeenten. Er is een systeem opgezet waarbij één contactorganisatie per gemeente wordt aangewezen die aanspreekpunt is voor ouders en intermediairs. Deze intermediairs zijn bevoegd om kinderen aan te melden bij het jeugdsportfonds zodat de contributie voor de betreffende sportvereniging via het jeugdsportfonds kan worden voldaan. In 2015 is in Harderwijk gestart met het Jeugdcultuurfonds en in 2016 is dit fonds ook gestart in Ermelo en Zeewolde. De budgetten voor het JSF en JCF zijn voor het jaar 2017 structureel verhoogd door Ermelo en Zeewolde en komen hiermee op: Ermelo en Zeewolde In Harderwijk worden deze fondsen in 2017 structureel opgehoogd tot Zowel in Harderwijk als in Zeewolde wordt de verhoging van het budget ook ingezet voor een zwemfonds. Dit loopt ook via het Jeugdsportfonds Individuele inkomenstoeslag De uitgaven voor de Individuele inkomenstoeslag (IIT) zijn voor Ermelo, Harderwijk en Zeewolde in 2017 in de periode van 1 januari tot en met augustus 2017 met respectievelijk 15%, 17% en 16% gestegen ten opzichte van de uitgaven in dezelfde periode in Dit wordt veroorzaakt door een toename van het aantal aanvragen. Het aantal aanvragen was in 2017 ten opzichte van dezelfde periode in 2016 als volgt: Ermelo Harderwijk Zeewolde In 2017 was de samenstelling van de aanvragers als volgt: 20

21 Ermelo Harderwijk Zeewolde Klant met bijstandsuitkering: Klant zonder bijstandsuitkering: Studietoeslag Vanaf 2015 is het mogelijk aan personen van wie is vastgesteld dat ze niet in staat zijn het minimumloon te verdienen, maar wel arbeidscapaciteit hebben, een individuele studietoeslag te verstrekken. Daarnaast geldt dat zij recht op WSF 2000 of WTOS moeten hebben. De toeslag bedraagt 100 per maand. Er is tot nu toe alleen in Harderwijk studietoeslag verstrekt tot een bedrag van Een verklaring hiervoor is dat de doelgroep voor deze regeling zeer klein is Financiële ontwikkeling programma Zorg In onderstaande tabel staan de werkelijke en begrote bedragen tot en met augustus 2017 van het programma Zorg. Daarnaast is er een prognose opgenomen afgezet tegen de 1 e gewijzigde begroting In bijlage 6.4 wordt het programma Zorg per gemeente weergegeven. Programma Zorg, totaal SDV Tabel 8 Programma Zorg Lasten t/m augustus 2017 Lasten t/m augustus 2017 (begroot) Prognose 2017 Begroting (na 2e wijziging ) 2017 Verschil tussen prognose en begroting Bijzondere bijstand individueel Leenbijstand Aanvullende ziektekostenverz PC regeling Maatschappelijke bijdrage regelin Jeugdsport en cultuurfonds Individuele inkomenstoeslag Studietoeslag Extra minima, alleen Ermelo Aflossing/terugvordering Totaal De werkelijke lasten t/m augustus liggen voor de gemeenten Harderwijk en Zeewolde binnen de begroting. De lasten in gemeente Ermelo vallen t/m augustus hoger uit maar in de prognose wordt er vooralsnog uitgegaan dat men binnen de begroting blijft. 21

22 6. Bedrijfsvoering 6.1 Algemene ontwikkelingen Hieronder informeren wij u niet limitatief en in willekeurige volgorde over de actuele ontwikkelingen binnen diverse aspecten van bedrijfsvoering Formatie/ bezetting Eind 2016 heeft SDV het onderzoeksbureau BMC opdracht gegeven de omvang van de benodigde personeelsformatie te onderzoeken. In het voorjaar van 2017 zijn de uitkomsten besproken met het bestuur en overgedragen naar het Sociaal Domein. Voor 2017 blijft personeelsformatie zoals die in 2015 is vastgesteld: 58,33 fte Interne controle Vanaf 2017 wordt de interne controle uitgevoerd met behulp van de applicatie KIC. Met behulp van deze applicatie kan de interne controle nu aan de hand van standaard normensets op een systematische wijze plaatsvinden en worden vastgelegd in een digitaal dossier. De interne controle wordt dit jaar verzorgd door een externe controleur (Bureau Kiek) Project kwaliteitsverbetering SDV is al enige tijd bezig met een kwaliteitsverbetering. Over de periode januari t/m augustus zijn er een aantal belangrijke stappen gezet zoals: Afronding van de implementatie van de interne controle applicatie KIC. Het systeem is inmiddels operationeel. De Implementatie van het Proces Kennis Systeem (PKO) is afgerond. Door de invoering van PKO is er een verdere integratie bewerkstelligd van de werkprocessen in een kennissysteem. Digitalisering van de dossiers is nagenoeg afgerond Begrotingsrisico s ten aanzien bedrijfsvoering In de prognose zoals die in deze marap is opgenomen is geen rekening gehouden met de volgende financiële risico s ten aanzien van de bedrijfsvoering: Lasten voorvloeiende uit de verhuizing van SDV naar het gemeentehuis in Harderwijk Additionele kosten (bijv. inhuur tijdelijk personeel) i.v.m. de transitie SDV naar Meerinzicht. 22

23 6.2 Financiële ontwikkelingen Bedrijfsvoering In onderstaande tabel is de financiële ontwikkeling van de uitvoeringskosten over de periode januari tot en met augustus 2017 weergegeven. Uitvoeringskosten SDV Lasten t/m augustus 2017 (werkelijk) Lasten t/m augustus 2017 (begroot) Prognose 2017 Begroting (na 2e wijziging ) 2017 Verschil Begroting/ Prognose Bestuur Personeel Huisvesting Facilitair Automatisering Totaal Tabel 9 Bedrijfsvoering SDV In de subparagrafen hieronder wordt per onderdeel een overzicht gegeven van de verschillende kostenposten. Indien de prognose en begroting van een kostenpost meer dan van elkaar verschillen wordt er een onderbouwing gegeven. Toerekening van de uitvoeringskosten aan de gemeenten vindt plaats op basis van de vastgestelde gemeentelijke verdeelsleutel, te weten 24,3%, 55,2% en 20,5% ten laste van respectievelijk de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde. De toerekening van de uitvoeringskosten aan de programma s vindt plaats door toepassing van de systematiek van de kostenverdeelstaat. Dit is een technische vorm van kostentoerekening die niet van invloed is op de door de gemeente te betalen bijdragen in de uitvoeringskosten Bestuur In onderstaande tabel is de financiële ontwikkeling van de bestuurslasten weergegeven tot en met augustus Bestuur Lasten t/m augustus 2017 (werkelijk) Lasten t/m augustus 2017 (begroot) Prognose 2017 Begroting (na 2e wijziging ) 2017 Verschil Begroting/ Prognose OR vergoedingen Kosten 'minima aan zet' Clientenraadvergoedingen Minima effect rapportage Totaal Tabel 10 Bestuurskosten SDV De werkelijke lasten tot en met augustus 2017 bedragen tegen begroot Met name de lasten van de OR en Kosten minima aan zet zijn beduidend lager. De verwachting is dat de kosten Minima aan zet eind dit jaar in lijn van de begroting liggen. De lasten van de OR liggen lager door minder inhuur van externe deskundigen en inhuur van ambtelijke ondersteuning vanuit Meerinzicht. 23

24 6.2.2 Personeel In onderstaande tabel is de financiële ontwikkeling van de personeelslasten weergegeven tot en met augustus Personeelslasten Lasten t/m Lasten t/m Prognose 2017 Begroting (na 2e Verschil augustus 2017 augustus 2017 wijziging) 2017 Begroting/ (werkelijk) (begroot) Prognose Vast personeel Tijdelijk personeel Totaal Tabel 11 Totale personeelskosten SDV De prognose voor de personeelslasten ligt lager dan begroot. Hieronder wordt dit nader toegelicht. Totale personeelslasten De werkelijke lasten tot en met augustus 2017 bedragen tegen begroot De loonkosten zijn bij zowel het vast en tijdelijk personeel lager. De prognose voor de personeelslasten is met verlaagd ten opzichte van de begroting. De reden van aanpassing is: Lasten t/m augustus 2017 (werkelijk) Lasten t/m augustus 2017 (begroot) Prognose 2017 Begroting (na 2e wijziging) 2017 Verschil Begroting/ Prognose Personeelslasten Overige personeelslasten Tabel 12 Personeelslasten Totaal In de begroting 2017 is rekening gehouden met een eenmalige last van i.v.m. IKBverplichtingen uit voorgaande jaren. Aangezien deze verplichting ook op de balans is opgenomen valt deze in 2017 vrij ten bate van de begroting Deze aanpassing is in de prognose 2017 verwerkt. In onderstaande tabel zijn de overige personeelslasten weergegeven tot en met augustus De werkelijke personeelskosten bedragen t/m augustus tegen begroot en liggen daarmee binnen de begroting. De prognose is in positieve zin bijgesteld omdat de lasten van een aantal posten lager zullen uitvallen. 24

25 Overige personeelskosten Tabel 13 Personeelslasten Lasten t/m augustus 2017 (werkelijk) Lasten t/m augustus 2017 (begroot) Prognose 2017 Begroting (na 2e wijziging ) 2017 Verschil Begroting/ Prognose Budget verdienste beloning Voormalig personeel Overwerk Reis en verblijfskosten Inhouding Cafetariamodel Uitgaven Cafetariamodel Subtotaal Organisatieontwikkeling Opleidingen Adviezen en onderzoek Subtotaal Bedrijfsgezondheidszorg Bijdrage Ermelo arbeid frontoffic Bijdrage balie BVG Congressen Representatie Kerstpakketten Verzekeringen Servicecontract P&O Harderwijk Werving en selectie Subtotaal Totaal Ziekteverzuim In onderstaande tabel is de ontwikkeling van het ziekteverzuim over de periode april 2017 t/m augustus 2017 weergegeven. Het ziekteverzuim laat vanaf april een stijgende lijn zien. Het gemiddelde ziekteverzuimcijfer bedraagt 8,6% en is daarmee beduidend hoger dan is begroot. 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% Streefcijfer Realisatie 4,0% 2,0% 0,0% jan17 feb17 mrt17 apr17 mei17 jun17 jul17 aug17 Tabel 14 Ziekteverzuim januari 2017 t/m augustus 2017 Het hoge ziekteverzuim wordt met name bepaald door langdurig verzuim. Het langdurig verzuim heeft relatief veel impact in de hoogte van het verzuimcijfer. Het kortdurend verzuim blijft ondanks de toegenomen werkdruk stabiel. 25