Burgemeester en Wethouders 27 oktober Steller Documentnummer Afdeling. R. van Wijk 15I Samenleving

Transcriptie

1 Burgemeester en Wethouders Steller Documentnummer Afdeling R. van Wijk 15I Samenleving Doorkiesnummer Communicatie Portefeuillehouder Nee G.M. Dijksterhuis Kabinet Brief bijgevoegd Te volgen procedure Nee Rubriek Advies Raadsvoorstel bijgevoegd Ja A 1 Ja Raadscommissie Onderwijs en Welzijn Advies Zeewolde Onderwerp 2de Managementrapportage 2015 Beslispunten 1. De raad voor te stellen kennis te nemen van de 2de Managementrapportage 2015 Sociale Dienst Veluwerand (concept), inclusief de bijbehorende 2de begrotingswijziging 2015 en de meerjarenramingen ; 2. De raad voor te stellen de zienswijze, zoals vermeld in bijgaande conceptbrief, kenbaar te maken aan het Algemeen Bestuur van de Sociale Dienst Veluwerand. en Paraaf Afdelingshoofd Paraaf Paraaf voor gezien prim. Port. houder Paraaf voor akkoord Paraaf voor bespreking Opmerkingen / vragen voor bespreking (evt. op achterzijde vermelden Ambtelijke reactie (evt. op achterzijde vermelden) 29/10/ A 1 B C

2 2/8 Burgemeester en Wethouders Inleiding Op 26 oktober 2015 is van het Dagelijks Bestuur (DB) van de Sociale Dienst Veluwerand () de 2de concept-managementrapportage 2015 ontvangen. Hierin zijn opgenomen de bijbehorende begrotingswijziging 2015 en de meerjarenramingen De stukken zijn besproken in een regulier vooroverleg met de en de contactambtenaren van Ermelo, Zeewolde en Harderwijk. Het bestuur legt de concept stukken voor aan de deelnemende gemeenten zodat ze de zienswijze van de deelnemende gemeenten kunnen meenemen in de definitieve besluitvorming van het Algemeen Bestuur, d.d. 14 december Met de 2de managementrapportage geeft de een doorkijk in de ontwikkeling van het cliëntenbestand en de gevolgen daarvan voor de uitvoering van de programma s Inkomen, Re-integratie en Zorg. Daarnaast een aantal ontwikkelingen in de bedrijfsvoering, zoals de consequenties van het formatie-onderzoek door BMC. De tussenrapportage staat vrijwel geheel in het teken van de gevolgen van het nog steeds toenemend aantal bijstandscliënten. Een toename die een rechtstreeks gevolg is van de slechte economische ontwikkelingen in afgelopen jaren en de na-ijlende gevolgen daarvan anno 2015 (en volgende jaren). Kader Gemeenschappelijke regeling. Beoogd effect De raad in de gelegenheid stellen kennis te nemen van de 2de managementrapportage 2015, inclusief de 2de begrotingswijziging 2015, en eventuele opmerkingen kenbaar te maken aan het Algemeen Bestuur van de. Argumenten 1.1. Met de 2de managementrapportage legt de tussentijds rekening en verantwoording af aan de deelnemende gemeenten over de bedrijfsvoering in de eerste acht maanden van Met de zienswijze kan de raad eventuele opmerkingen kenbaar maken aan het Algemeen Bestuur van de en daarmee voldoen aan de bepalingen van de Gemeenschappelijke Regeling. Financiële toelichting In de 2de managementrapportage wordt verslag gedaan van de financiële ontwikkelingen in de periode januari t/m augustus Een aantal ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat de begroting 2015 van de opnieuw moet worden aangepast. De volgende factoren zijn debet geweest aan de hogere lasten binnen de programma s Inkomen (bijstandsuitkeringen), Zorg (gemeentelijk minimabeleid, bijzondere bijstand e.d.) en Bedrijfsvoering:

3 3/8 Burgemeester en Wethouders Verdere stijging van het aantal te verstrekken uitkeringen door blijvend hoge instroom van cliënten vanuit de WW, instroom van jongeren die voorheen tot de doelgroep Wajong behoorden en instroom asielzoekers met een verblijfsstatus (vergunninghouders). Een stijgend beroep op bijzondere bijstand en leenbijstand; eveneens door met name de grotere instroom van statushouders die in het kader van de wettelijke taakstelling door de gemeente(n) moeten worden gehuisvest. Stijgende kosten voor bedrijfsvoering (o.m. effect van de stijgende cliëntenportefeuille). In onderstaande tabel wordt per programma een beeld gegeven van de effecten voor de gemeentebegroting 2015 van Zeewolde. Beschrijving lasten en baten Programma s Raming gemeentebegroting 2015 Raming 2de managementrapportage (oktober 2015) Verschil Lasten: Programma Inkomen , ,- (V) ,- Programma Zorg , ,- (N) ,- Programma Werk , ,- (N) ,- Programma Bedrijfsvoering , ,- (N) ,- - Bestuur 4.278, ,- (N) ,- - Personeel , ,- (N) ,- - Huisvesting , ,- (V) ,- - Facilitair , ,- (V) 643,- - Automatisering , ,- (N) ,- Totaal effect gemeente Zeewolde , ,- (N) ,- Toelichting algemeen Door de zijn de budgettaire effecten van de 2de marap verwerkt in een 2de begrotingswijziging. De verwerking van de extra kosten voor de bedrijfsvoering is conform de geldende verdeelsleutel tussen Harderwijk, Ermelo en Zeewolde. Het geprognosticeerde tekort voor 2015 op jaarbasis bedraagt ,-. Dit is de som van de nu geraamde tekorten op het programma Zorg ( ,-), Bedrijfsvoering ( ,-) en het programma werk ( ,-). Hier tegenover staan minder kosten inkomen dan begroot ( ,-). Hierbij dient te worden opgemerkt dat de nieuwe verdeelsleutel een negatief effect heeft van ca ,-. Dit komt met name terug in het tekort van de bedrijfsvoering. Deze gegevens zullen worden betrokken bij het samenstellen van de Jaarrekening 2015.

4 4/8 Burgemeester en Wethouders Toelichting lasten Programma Inkomen: Het programma Inkomen (maar ook Zorg) kent een sterk open-einde-karakter. De spreekt nu de verwachting uit dat door uiteenlopende oorzaken de druk op het aantal bijstandsuitkeringen voor de komende jaren onverminderd hoog blijft. Als factoren worden genoemd de achterblijvende werkgelegenheid in de regio, blijvend hoge instroom cliënten vanuit de WW, instroom jongeren die voorheen tot de doelgroep van de Wajong behoorden en een hogere taakstelling van statushouders door extra instroom asielzoekers. Per saldo zijn de voor 2015 geraamde en werkelijke lasten redelijk in evenwicht. Belangrijkste verklaring hiervoor is de invoering per 1 januari 2015 van de kostendelersnorm. De kostendelersnorm is onderdeel van de Participatiewet en bepaalt dat uitkeringsgerechtigden die een huishouden delen met meerdere volwassenen met een inkomen of uitkering, de woonkosten met elkaar kunnen delen en daarom een lagere individuele uitkering ontvangen (voorkomen ongewenste stapeling van uitkeringen binnen één huishouden). In de 2de marap heeft de de dempende werking van invoering van de kostendelersnorm op de totale uitkeringslasten geraamd op gemiddeld ,-. Programma Zorg: Dit programma omvat de bijzondere bijstand, langdurigheidstoeslag / individuele inkomenstoeslag, maatschappelijke bijdrageregeling en overige regelingen in het kader van het gemeentelijk minimabeleid. Het uiteindelijke tekort op het programma Zorg wordt geraamd op Debet hieraan is het toenemende beroep op individuele bijzondere bijstand door stijging van het cliëntenbestand, toename aantal aanvragen bewindvoeringskosten, leenbijstand en rechtsbijstand. Daarnaast speelt de aanzienlijk grotere instroom van statushouders een rol, die in het kader van de wettelijke taakstelling door de gemeente(n) moeten worden gehuisvest. Het betreft de kosten voor woninginrichting waarvoor leenbijstand wordt verstrekt. Programma Participatie: Voor uitvoering in 2015 is voor Zeewolde een budget beschikbaar van ,-. De gemeentelijke participatiemiddelen bestaan uit een rijksbijdrage van afgerond ,-. Daarnaast is er ruim ,- beschikbaar vanuit andere bronnen (ESF - middelen en provinciale bijdrage Regiocontract). Op basis van de 2de marap is naar de peildatum van 1 september 2015 een negatief budget van ,-. De verwacht aan het eind van 2015 een overbesteding van ,-. De reden van deze overbesteding zijn de investeringen in de werkgeversdienstverlening en de frictiekosten tot in instrumenten en mensen met minder effect op de re-integratie, zoals de kosten voortkomend uit een dienstverleningsovereenkomst met de Inclusief Groep en de deelname aan het Participatiehuis Harderwijk. Vanaf is onze inzet gericht op een lokale aanpak. Per 1 januari 2015 maakt de rijksbijdrage onderdeel uit van de brede integratie-uitkering Sociaal Domein en is sprake van een gesloten circuit. In lijn met het huidige beleid worden de transities in het sociaal domein budgettair neutraal uitgevoerd binnen de beschikbare

5 5/8 Burgemeester en Wethouders rijksmiddelen (wat er aan participatiemiddelen inkomt, gaat er uit). De einduitkomst op het programma Participatie heeft (in tegenstelling tot de drie andere SD-programma s) dan ook geen invloed op het resultaat. Bedrijfsvoering (overheadkosten ): De personele en huisvestingskosten van de worden doorbelast via een vastgestelde verdeelsleutel. Het gemeentelijk aandeel voor Zeewolde bedraagt 20,5% (was 18,6%). Op basis van deze 2de marap bedragen de extra kosten voor Zeewolde ,-. Nadelige effecten zijn er op de onderdelen bestuur, personeel en automatisering. Voordelige effecten zien wij bij de onderdelen huisvesting en facilitair. Per saldo worden de extra lasten met name veroorzaakt door extra inhuur tijdelijk personeel vanwege de stijging van het cliëntenbestand en een relatief hoog ziekteverzuim. Ook de nieuwe verdeelsleutel heeft een negatief effect van ,-. Effecten 2 e managementrapportage 2015 op meerjarenramingen In de managementrapportage van de wordt in hoofdstuk 1.3 Formatieplan uitgebreid stil gestaan bij de benodigde formatie-omvang. Afgestemd op de huidige cliëntenomvang en het huidige takenpakket van de, waaronder de invoering van de Participatiewet (met extra taken), is door Bureau BMC een formatiescan uitgebracht met een reële formatiecalculatie. BMC constateerde o.a. dat het cliëntenbestand sinds de oprichting van de in 2005 aanzienlijk was toegenomen (van 830 cliënten in 2008 naar eind 2014; met peildatum 1 september 2015 verder toegenomen tot 1.438), maar dat er nooit een aanpassing had plaatsgevonden van de toegestane formatie. De meerjarenramingen van de zijn nu op deze ontwikkelingen aangepast. Concreet betekent dit: De begrote loonkosten zijn aangepast op basis van de nieuwe cao-afspraken. De formatie is aangepast naar de door BMC geadviseerde formatie van 58,33 fte. Dit is 6,71 fte meer dan de oorspronkelijk begrote 51,62 fte. De financiële gevolgen van deze formatieontwikkeling bedragen ,- per 2016, oplopend naar structureel ,- vanaf het jaar Het gemeentelijk aandeel voor Zeewolde op basis van de bestaande verdeelsleutel van 20,5% komt dan uit op afgerond ,- in 2016, oplopend naar ,- in Ten opzichte van de primitieve ramingen in de gemeentelijke begroting is een aanpassing op de nieuwste meerjarenramingen noodzakelijk. In het bestuurlijk besluitvormingsproces zal de raad dan ook worden voorgesteld de begroting overeenkomstig te wijzigen via een (meerjarige) begrotingswijziging. Dit zorgt ervoor dat aan het begin van het nieuwe begrotingsjaar 2016 lasten en baten goed op elkaar zijn afgestemd (klokken gelijk en hetzelfde vertrekpunt). In een afzonderlijke bijlage zijn de meerjarige effecten van de begrotingsaanpassing nader gespecificeerd weergegeven. Onderstaande tabel geeft een indicatie van de effecten voor sec het begrotingsjaar 2016.

6 6/8 Burgemeester en Wethouders Programma onderdeel Primitief geraamd Meerjarenraming 2016 (volgens ontwerp begroting ) gepaste begroting 2016 Te muteren (via wijziging) Themabegroting 2016 Lasten: Programma Inkomen , ,- (N) ,- Programma Zorg , ,- (N) ,- Programma Participatie , ,- (V) ,- Programma Bedrijfsvoering , ,- (N) ,- Totaal effect gemeente Zeewolde , ,- (N) ,- In afgeronde bedragen is er een negatief effect op de gemeentebegroting van ,- Dit bedrag is in werkelijkheid ,- hoger, te weten ,- (nadeel inkomen, zorg en bedrijfsvoering), want de vermindering van ,- van rijkswege op het Participatiebudget mag niet als een voordeel worden gezien maar als een fors nadeel. Bij de tabel past tot slot nog één belangrijke aanvullende opmerking. Een aanzienlijk financieel risico voor de komende jaren is de verwachte forse toename van het uitkeringsniveau door de stijging van het aantal statushouders (effect extra instroom van asielzoekers). Het Ministerie van BZK gaat uit van een stijging van het aantal statushouders (met vergunning tot verblijf) in de 1 e helft van 2016 met 35% ten opzichte van de 2 e helft van Met deze laatste ontwikkeling is nog geen rekening gehouden in de meerjarenramingen Door de is wel een voorlopige berekening gemaakt. Voor Zeewolde zou het geraamde effect voor 2016 uitkomen op circa ,- en vanaf 2017 op ruim ,- structureel meer aan uitkeringen. In het voortraject van deze managementrapportage is door de ambtelijke adviseurs van de EHZ-gemeenten, in samenspraak met de, ervoor gekozen deze ontwikkeling synchroon te laten lopen met de ontwikkeling van het landelijk BUIGbudget en te presenteren als een autonome ontwikkeling. Nu wel de extra kosten opnemen en niet weten of en zo ja op welke wijze het Rijk compensatie biedt in het macrobudget geeft naar onze mening een verkeerd beeld van de uiteindelijke opgave waarvoor de gemeenten komen te staan. pak/uitvoering Gelijk aan de andere gemeenten, maakt de gemeenteraad van Zeewolde de zienswijzen omtrent de financiële stukken schriftelijk kenbaar aan het AB van. Alle ingediende zienswijzen worden besproken in haar vergadering. Communicatie Het AB van beslist over de 2de managementrapportage 2015, inclusief de gewijzigde

7 7/8 Burgemeester en Wethouders begroting 2015 en de meerjarenraming U wordt in de gelegenheid gesteld om uw zienswijze over deze stukken kenbaar te maken aan het AB van. Alle zienswijzen (van de drie gemeenteraden) worden besproken in de vergadering van het AB. De zienswijzen van de gemeenteraden wegen mee bij de definitieve besluitvorming van het AB, maar het AB van neemt uiteindelijk een besluit over de begrotingen. Overige ondersteunende diensten en OR Financiën. Bijlagen - 2de managementrapportage raadsvoorstel - conceptbrief met zienswijze

8 Besluit B & W-vergadering d.d. 03/11/ Agendapunt 9 Onderwerp Advies 15I d.d. van de afdeling Samenleving over 2 e managementrapportage 2015 Beslispunten 1. De raad voor te stellen kennis te nemen van de 2de Managementrapportage 2015 Sociale Dienst Veluwerand (concept), inclusief de bijbehorende 2de begrotingswijziging 2015 en de meerjarenramingen ; 2. De raad voor te stellen de zienswijze, zoals vermeld in bijgaande conceptbrief, kenbaar te maken aan het Algemeen Bestuur van de Sociale Dienst Veluwerand. Besluit Conform.