Jaarverslag en Jaarrekening 2015

Transcriptie

1 Jaarverslag en Jaarrekening

2 Inhoud 1. Algemeen Inleiding Resultaat over Programma-afwijkingen Analyse resultaat jaarrekening ten opzichte van voorgaand jaar Financiële positie en kengetallen Opzet van deze rekening Resultaat Resultaatbepaling Jaarverslag Programma 0 Algemeen Bestuur Programma 1 Openbare orde en veiligheid Programma 2 Verkeer, Vervoer en Waterstaat Programma 3 Economische Zaken Programma 4 Onderwijs Programma 5 Cultuur en Recreatie Programma 6 Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening Programma 7 Volksgezondheid en Milieu Programma 8 Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting Programma 9 Financiering en Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Paragrafen A. Lokale heffingen / lastendruk B. Weerstandsvermogen / Risico s C. Onderhoud kapitaalgoederen D. Financiering E. Bedrijfsvoering F. Verbonden Partijen G. Grondbeleid H. Interbestuurlijk toezicht I. Sociaal Domein Overzicht van baten en lasten Inleiding Programmarekening en toelichting Toelichting op het overzicht van baten en lasten De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT) Balans SiSa

3 1. Algemeen 1.1 Inleiding Voor u liggen de jaarstukken 2015 van de gemeente Zuidhorn. Met behulp van deze jaarstukken leggen wij als college verantwoording af aan de gemeenteraad over het financiële beheer dat we voeren en het uitvoeren van het beleid zoals verwoord in de programmabegroting De primaire doelgroep van de jaarstukken is uw gemeenteraad van Zuidhorn. Maar ook aan andere belangstellenden willen wij verantwoording afleggen. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en jaarrekening en de SISA-bijlage. In de paragraaf Bedrijfsvoering doen wij verslag van de activiteiten op het gebied van burgerparticipatie, dienstverlening en de behandeling van klachten en bezwaarschriften. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de BBV-regelgeving (Besluit Begroting en Verantwoording). Het jaarverslag en de jaarrekening bestaan uit: Een programmaverantwoording, waarbij we per programma ingaan op het realiseren van het voorgenomen beleid en een presentatie van de werkelijke baten en lasten. De programmarekening, waarin de financiële feiten zijn weergegeven, inclusief een toelichting op de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de begroting. De paragrafen, waarin we over een aantal belangrijke financiële aspecten rapporteren. De balans, waarin de bezittingen en de manier van financiering is opgenomen, inclusief een toelichting op deze gegevens. De SISA-bijlage: Het document waarin we verantwoording aan het Rijk afleggen over de besteding van door de gemeente ontvangen specifieke uitkeringen. 1.2 Resultaat over 2015 Het gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten bedraagt positief. Het gerealiseerd resultaat is positief. Het verschil tussen beide saldi wordt gevormd door de verwerking van de stortingen en onttrekkingen aan de reserves. Over 2014 was het gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten en het gerealiseerd resultaat was Net als afgelopen jaren hebben zich met name bij sociale voorzieningen en de algemene uitkering in 2015 meevallers voorgedaan. Hierdoor is het resultaat veel beter dan dat we bij de tweede financiële rapportage verwachtten. Deze voordelen hebben zich voornamelijk aan het einde van het boekjaar voorgedaan, of werden pas in 2016 duidelijk. Een uiteenzetting hiervan is te vinden in hoofdstuk 2. We hebben het afgelopen jaar meer beroep gedaan op externe inhuur. Dat heeft geleid tot een hogere doorbelasting van sommige kostenplaatsen. De grotere inzet op inhuur is verklaarbaar. Onze ambities zijn groot. Tegelijkertijd hebben we de afgelopen jaren een stevige bezuiniging op de personele lasten gerealiseerd. Dat gaat in veel gevallen goed en soms moeten we toch extra capaciteit inhuren. Dat is dan incidenteel en voor de klussen die doorgang moeten vinden en niet anderszins kunnen worden opgelost. 3

4 1.3 Programma-afwijkingen In deze paragraaf gaan we in op afwijkingen in de jaarrekening op programmaniveau ten opzichte van de begroting na wijziging. Uw raad stelt de begroting en de begrotingswijzigingen vast. De uitgaven en inkomsten moeten op programmaniveau passen binnen de begroting. Als een begroot bedrag voor een programma wordt overschreden, dan moet worden toegelicht waarom deze overschrijding past binnen het door uw raad vastgestelde beleid. Door het vaststellen van de jaarrekening autoriseert uw raad alsnog de overschrijding. Als uw raad de overschrijding niet autoriseert, dan zijn de afwijkingen onrechtmatig. Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten zijn rechtmatig. Vandaar dat in het overzicht hieronder de saldo s per programma worden vermeld. In hoofdstuk 3 worden per functie de lasten en baten vermeld en de verschillen tussen begroting en realisatie toegelicht. Programma 2015 begroot 2015 werkelijk Afwijkingen 0 Algemeen bestuur Openbare orde en Veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs Cultuur en recreatie Sociale voorz. en maatsch.dienstverl Volksgezondheid en milieu Ruimtelijke ordening en volksh Financiering en alg. Dekking TOTAAL Er is sprake van een overschrijding op het programma Algemeen bestuur. Deze overschrijding wordt veroorzaakt door een hogere storting in de voorziening pensioenen wethouders en is het gevolg van bestaand beleid. De andere programma s zijn niet overschreden. 1.4 Analyse resultaat jaarrekening ten opzichte van voorgaand jaar In deze (verplichte) paragraaf wordt ingegaan op afwijkingen in de jaarrekening 2015 op programmaniveau ten opzichte van de jaarrekening 2014 op programmaniveau. In 2014 was het gerealiseerd resultaat (resultaat na bestemming) De verdeling over de programma s van het resultaat 2014 en 2015 is als volgt. Programma Saldo werkelijk 2014 Saldo werkelijk 2015 Afwijkingen 0 Algemeen bestuur Openbare orde en Veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs Cultuur en recreatie Sociale voorz. en maatsch.dienstverl Volksgezondheid en milieu Ruimtelijke ordening en volksh Financiering en alg. Dekking TOTAAL

5 De grote verschillen bij programma s 6 (Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening) en 9 (Financiering en algemene dekkingsmiddelen) hangen samen met de decentralisaties sociaal domein. De extra taken worden grotendeels op programma 6 verantwoord. Op programma 9 zijn de extra middelen via een integratie-uitkering verwerkt. Het nadeel bij programma 0 wordt grotendeels veroorzaakt door de stortingen in de voorziening pensioenen wethouders. In 2014 was deze , in In mindere mate is dat ook bij Geografisch informatiesysteem het geval: in 2014 waren de kosten en in Het voordeel bij programma 4 (Onderwijs) ligt voor een groot deel bij de huisvesting. In 2014 hebben we extra afgeschreven op schoolgebouwen terwijl we in 2015 schoolgebouwen hebben verkocht waardoor kapitaallasten wegvielen. Daarnaast is de fusiebijdrage Westerwijs plus doorbetaling aan bijzonder onderwijs in 2015 lager dan in Bij programma 8 (Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting) zijn de kosten herstructurering Kom in 2015 veel lager dan in De Dorpsvenne en Zuiderzon zijn afgerond. 1.5 Financiële positie en kengetallen Reservepositie / voorzieningen / geldleningen In 2015 is een nieuwe reserve ingesteld: de reserve Surplus ABR. Een bedrag van 2,5 miljoen is onttrokken aan de Algemene bedrijfsreserve (ABR) en gestort in deze nieuwe reserve. Daarmee hebben we eind 2015 twee algemene reserves. In mln ABR 5,735 3,847 Surplus ABR 2,400 Totaal 5,735 6,247 De ABR heeft per einde 2015 een stand van 3,847 miljoen. De reserve Surplus ABR heeft een stand van 2,400 miljoen, samen 6,247 miljoen. Na toevoeging van het positieve exploitatiesaldo van miljoen komt de ABR uit op 5,921 miljoen. Na verwerking van de overhevelingen van 0,565 miljoen en de begrote onttrekking van 0,269 miljoen resteert een ABR van 5,087 miljoen. In de Eerste Rapportage 2016 stellen we voor om een reserve Sociaal Domein in te stellen ten laste van de ABR. Na verwerking van deze nieuwe reserve resteert een ABR van 4,187 miljoen. De bestemmingsreserves zijn gedaald van 10,7 miljoen naar 10,5 miljoen. De belangrijkste mutaties zijn onttrekkingen aan de reserves Kom Zuidhorn, Verkeer, vervoer en wegen en Dorpshuizen. De voorzieningen zijn gedaald van 5,6 miljoen naar 5,2 miljoen. De daling wordt vooral veroorzaakt door onttrekkingen aan de voorzieningen Verzelfstandiging basisonderwijs en Doorbetaling basisonderwijs. De voorzieningen zijn op een reëel niveau verwerkt. Eind 2015 bedroeg het bedrag aan langlopende geldleningen 40,6 miljoen. Eind 2014 hadden we voor 37,5 miljoen aan langlopende leningen; er is sprake van een toename met 3,1 miljoen. In 2015 hebben we voor 7,5 miljoen een nieuwe lening afgesloten en voor 4,4 miljoen afgelost. 5

6 Activa/Passiva (x 1.000,= ) Vaste activa Reserves Voorzieningen langl. geldleningen Kengetallen In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is opgenomen dat gemeenten vijf kengetallen in de paragraaf Weerstandsvermogen van hun begroting en jaarrekening moeten opnemen. Te weten: 1 De netto schuldquote en de Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen 2 De Solvabiliteitsratio 3 Kengetal Grondexploitatie 4 Structurele exploitatieruimte 5 Belastingcapaciteit: woonlasten per meerpersoonshuishouden Hieronder vermelden we deze kengetallen. In paragraaf B geven we de onderbouwing. 1. Netto schuldquote en Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen De netto schuldquote geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. De quote geeft het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen weer. De netto schuldquote wordt berekend inclusief en exclusief doorgeleende gelden. Zonder correctie Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 Netto schuldquote 88,4% 106,9% 91,6% Met correctie Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 Netto schuldquote 88,4% 106,9% 91,9% 2. De solvabiliteitsratio Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het totale vermogen. Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid van de gemeente. Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 Solvabiliteit 26,9% 22,1% 26,9% 3. Kengetal Grondexploitatie Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten. Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 Grondexploitatie 25,8% 29,0% 26,7% 6

7 4. Structurele exploitatieruimte Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt nu onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. Bij incidentele lasten of baten gaat het om eenmalige zaken die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. De structurele exploitatieruimte geeft aan hoe wendbaar een gemeente is. Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is, doordat wordt gekeken naar de structurele baten en structurele lasten en deze worden vergeleken met de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten (waaronder de rente en aflossing van een lening) te dekken. Rekening 2014 Begroting 2015 Rekening 2015 Structurele exploitatieruimte 10,4% 0,9% 2,1% 5. Belastingcapaciteit: woonlasten meerpersoonshuishouden De OZB is voor de gemeente de belangrijkste eigen belastinginkomst. De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financiële tegenvaller deze in het volgend begrotingsjaar kan worden opgevangen of dat ruimte is voor nieuw beleid. De belastingcapaciteit geeft de potentiële ruimte aan die een gemeente heeft om haar structurele baten te verhogen om stijgende structurele lasten (zoals kapitaallasten) op te vangen. De onroerendzaakbelasting, de rioolheffing en de reinigingsheffing bepalen hoe hoog de woonlasten per gemeente zijn. Het Coelo publiceert ieder jaar deze lasten in de Atlas van de lokale lasten. Woonlasten t.o.v. landelijke gemiddelde jaar ervoor Begroting 2014 Begroting 2015 Rekening ,7% 100,4% 100,4% 1.6 Opzet van deze rekening In deze rekening is zoveel mogelijk de opzet van de rekening 2014 gevolgd. Voor een nadere toelichting van verschillen en ontwikkelingen verwijzen wij u naar de verschillende programma s en de beleidsmatige toelichtingen in de paragrafen. 7

8 2. Resultaat 2.1 Resultaatbepaling Het gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten van de rekening 2015 bedraagt Het gerealiseerd resultaat is positief. Resultaat Gemeente Zuidhorn 2015 (x 1.000) Baten van het boekjaar Algemene kosten Stortingen in voorzieningen 945 Lasten van het boekjaar Gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten (voor mutaties in reserves) Storting in reserves * Aanwending van reserves * Gerealiseerd resultaat * (Conform oorspronkelijke begroting inclusief begrotingswijzigingen) Analyse resultaat (x 1.000,=) Verwacht resultaat volgens de najaarsbudgetrapportage 194 Werkelijk resultaat Verschil De belangrijkste verschillen hebben betrekking op: Budgetoverhevelingen van 2015 naar Rente/ afschrijving 185 Pensioenen wethouders Onderwijs: Leerlingenvervoer 56 WWB/bijstand zelfstandigen 142 Bijzondere bijstand - 40 Wmo natura 208 PGB jeugd en Wmo 785 Uitkering verkoopopbrengst Essent 78 Algemene uitkering 182 Komplan Zuidhorn Overig

9 Korte toelichting belangrijkste verschillen: Budgetoverhevelingen van 2015 naar 2016 Een aantal projecten heeft in 2015 middelen beschikbaar gekregen, maar kon nog niet geheel worden afgerond. Uw raad heeft in april 2016 ingestemd met de overheveling naar 2016 van Rente en afschrijving Door de lage rentestand en door het later starten van investeringen hebben we een voordeel behaald van Via een stelpost hadden we een voordeel begroot van zodat een positief verschil resteert van Pensioenen wethouders Jaarlijks storten wij een bedrag in de voorziening pensioenen wethouders. Bij de actualisatie eind 2015 bleek dat de voorziening te laag was. De storting 2015 wordt hoger dan begroot. Leerlingenvervoer Minder leerlingen hebben gebruik gemaakt van het vervoer. Er wordt meer gebruik gemaakt van de eigen kracht van het kind, de ouders en de omgeving. Hierdoor is een voordeel van ontstaan. Werk en bijstand/ bijstand zelfstandigen/inkomensvoorziening IOA Er is sprake van een voordeel van Hiervan heeft betrekking op de WWB en op de bijstandsverlening zelfstandigen. Het onderdeel inkomensvoorziening IOA laat daarentegen een nadeel zien van Bijzondere bijstand Doordat er vaker een beroep wordt gedaan op de bijzondere bijstand is sprake van een nadeel van Wmo - natura De Wmo kent een voordeel van Over de hele linie (huishoudelijke hulp en nieuwe taken Wmo) is sprake van lagere uitgaven dan verwacht. PGB Wmo en Jeugd We hebben een voordeel op de persoonsgebonden budgetten (PGB s) van We hebben minder voor de persoonsgebonden budgetten (PGB) aan de SVB betaald dan begroot ( ). Daarnaast hebben de inwoners zowel voor wat betreft jeugd, Wmo begeleiding als Wmo huishoudelijke hulp minder kosten gedeclareerd dan we hebben beschikt. Totaal gaat dit om een bedrag van Dit beeld zien we overigens niet alleen in Zuidhorn maar ook in de andere Westerkwartiergemeenten en in de rest van de provincie Groningen. We vermoeden dat dit o.a. te maken heeft met de invoering van het trekkingsrecht. We hopen hier de komende maanden meer inzicht in te krijgen. Uitkering verkoopopbrengst Bij de verkoop van Essent aan RWE is een deel van de opbrengst apart gezet. Van dit bedrag is vrijgevallen. Algemene uitkering Door diverse mutaties in de laatste maanden van 2015 hebben we meer ontvangen dan begroot. Komplan Zuidhorn Een bedrag van is ten onrechte niet onttrokken uit de reserve Komplan. 9

10 10

11 3. Jaarverslag 11

12 Programma 0 Algemeen Bestuur Onderdelen: De bestuursorganen van de gemeente en de bestuursondersteuning. De bestuurlijke samenwerking. De externe communicatie en promotie. De interactieve beleidsvorming. De verkiezingen en burgerzaken. Geplande prestaties 2015 Gerealiseerde prestaties 2015 Uitwerking van het Bestuursakkoord Verbinden We hebben in 2015 veel ambities uit het bestuursakkoord waargemaakt. Deze staan deels al vermeld bij de verschillende programma s. Daarom volstaan wij hier met een korte beschrijving. Allereerst de pijlers: duurzaamheid en mensgerichtheid. Voor de eerste heeft uw raad het duurzaamheidsbeleidplan vastgesteld en hebben wij uitvoering gegeven aan het DUP nieuwe stijl Voor het onderdeel mensgericht zijn we in 2015 gestart met de evaluatie van burgerparticipatie. Voor de verwezenlijking van de nieuwe verbindende rol van de overheid hebben we ook de nodige stappen gezet, waaronder het verder brengen van de gebiedscoöperatie, pilot Oldehove en het opleiden van medewerkers in het faciliteren van initiatieven. Vermeldenswaardig in dit kader is ook de nominatie voor de best bestuurde decentrale overheid van Binnenlands Bestuur. Belangrijk onderdeel is ook het zetten van stappen in de kenniseconomie. In 2015 hebben we de banden met de Rijksuniversiteit, de Hanze Hogeschool en Van Hall verstevigd, door samen te werken bij duurzaamheid Oostergast, transferium en bijenbeleid. Met behulp van een actief stagebeleid versterken we deze banden alleen maar meer. We hebben ook de verbinding met de raad gezocht door over een aantal thema s in werkgroepen samen te werken: gebiedsontwikkeling, vastgoed en lokale economie. Dit biedt een platform voor overleg en ideeënvorming. Een korte indruk vanuit ons bestuursakkoord, wij verwijzen u voor het overige naar de rest van de programma s. Communicatienota De Communicatienota is in het 4 e kwartaal 2015 vastgesteld. De actiepunten uit de nota zijn/worden opgepakt. Onderzoeksrapportage Waarstaatjegemeente.nl (maart 2015) Organisatie verkiezingen Provinciale Staten in combinatie met de Waterschapsverkiezingen Het onderzoeksrapport is begin 2015 gepresenteerd en de aanbevelingen zijn/worden opgepakt. De resultaten zijn verwerkt op de site van Waarstaatjegemeente.nl. De organisatie van de 1 e gecombineerde verkiezingen is goed verlopen. 12

13 Opstellen Informatiebeleidsplan op Westerkwartier-niveau Voorbereidingen treffen voor (de besluitvorming over) een gemeentelijke herindeling Aan het eind van 2015 is een eerste concept informatiebeleidsplan opgesteld. Definitieve vaststelling vindt plaats in het eerste kwartaal van De financiële scan is in het voorjaar van 2015 afgerond. Vervolgens hebben de raden in de Westerkwartiergemeenten een raadsgroep herindeling in het leven geroepen, bestaande uit de fractievoorzitters van de vier raden. Deze raadsgroep is in november 2015 geformaliseerd middels een verordening. De raden in het Westerkwartier hebben eveneens in november 2015 een principebesluit genomen over de herindeling met als beoogde datum 1 januari Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuursorganen - Raad N Burgemeester en wethouders N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuur van de gemeente - Burgemeester en wethouders Bestuursorganen Bij de raad zijn de lasten hoger dan begroot. In de begroting hebben we onvoldoende de fiscale gevolgen van de aangepaste regelgeving onkostenvergoedingen verwerkt. De overschrijding van de lasten B&W wordt veroorzaakt door een extra storting van in de voorziening pensioenen wethouders. Voor de dekking van (toekomstige) pensioenverplichtingen van de wethouders hebben we de Voorziening pensioenen wethouders. Een voorziening moet altijd naar beste schatting dekkend zijn. Jaarlijks berekent een extern bureau de hoogte van de benodigde middelen. Bij een te lage dekking moet de voorziening pensioenen wethouders worden aangevuld. 13

14 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning - Bestuursondersteuning N Externe communicatie en promotie N Representatie N Geografisch Informatiesysteem N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning - Bestuursondersteuning V Externe communicatie en promotie 84 - Representatie - Geografisch Informatiesysteem N Bestuursondersteuning De lasten bestuursondersteuning zijn hoger dan begroot. De oorzaken hiervan zijn met name meerkosten externe adviezen ( ) en hogere toerekening vanuit de kostenplaats Ruimte en welzijn ( 9.000). Daarnaast waren ook de proceskosten en de abonnementen iets duurder dan begroot. De overschrijding van de post externe adviezen is voor een groot deel veroorzaakt door juridische kosten, onder meer voor Zuiderzon en advisering spoorbrug. Daarnaast hebben we externe ondersteuning ingezet op het thema burgerparticipatie. Dit thema willen we vormgeven met de verenigingen van Dorpsbelangen. Externe communicatie en promotie De lasten externe communicatie en promotie zijn hoger dan begroot. De kosten voor voorlichting waren lager dan begroot, de toerekening vanuit de kostenplaats Contact en Dienstverlening was hoger. Geografisch Informatiesysteem De lasten GIS zijn hoger dan begroot. De gemeente Groningen voert diverse geografische werkzaamheden voor ons uit. De facturering daarvan loopt niet synchroon met onze begroting. Over 2014 hebben we geld overgehouden, over 2015 komen we tekort. Daarnaast is het aantal gemeentelijke verantwoordelijkheden op het gebied van GIS en BAG de laatste jaren toegenomen. We verwachten dat onze kosten voor geografische informatie structureel hoger zijn dan begroot. Zo nodig komen we hierop terug in toekomstige begrotingen en rapportages. 14

15 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Burgerzaken - Burgerlijke stand N Persoonsadministratie N Nationaliteitswetgeving N Straatnaamgeving en huisnummering V Reisdocumenten N Rijbewijzen N Verkiezingen N 842 Leges Burgerzaken - leges burgerzaken N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Burgerzaken - Burgerlijke stand Persoonsadministratie N 100 Leges Burgerzaken - leges burgerzaken V Burgerlijke stand Geen bijzonderheden. Persoonsadministratie Aan de lastenkant bedraagt het nadeel Dit nadeel wordt volledig veroorzaakt door een hogere doorbelasting vanuit de kostenplaatsen. Nationaliteitswetgeving Geen bijzonderheden. Straatnaamgeving en huisnummering Geen bijzonderheden Reisdocumenten De lasten zijn hoger uitgevallen dan begroot. Dit is volledig toe te rekenen aan een hogere doorbelasting vanuit de kostenplaatsen. Rijbewijzen Geen bijzonderheden. Verkiezingen Geen bijzonderheden. Leges burgerzaken Aan de lastenkant is sprake van een nadeel van Dit wordt vooral veroorzaakt doordat we in 2015 meer reisdocumenten hebben afgegeven dan verwacht, dit heeft tot een hogere afdracht rijksleges reisdocumenten geleid. 15

16 Aan de batenkant is sprake van een voordeel van Dit voordeel is nagenoeg volledig toe te rekenen aan hogere opbrengsten rijksleges reisdocumenten ( ) en hogere opbrengsten gemeentelijke leges reisdocumenten ( ). Doordat de leges rijbewijzen lager zijn uitgevallen, is per saldo aan de batenkant sprake van een voordeel van Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuurlijke samenwerking - Bestuurlijke samenwerking V Regiovisie Groningen-Assen N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuurlijke samenwerking - Bestuurlijke samenwerking Regiovisie Groningen-Assen 2030 Bestuurlijke samenwerking Geen bijzonderheden. Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning raad rekenkamer(functie) - Bestuursondersteuning raad V Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning raad rekenkamer(functie) - Bestuursondersteuning raad N Bestuursondersteuning raad De lasten bestuursondersteuning raad zijn lager dan begroot, en de baten zijn lager. De kosten voor de gezamenlijke rekenkamercommissie waren minder waardoor we ook minder bij Leek en Marum in rekening hebben gebracht. 16

17 Onderdelen: Het bevorderen van de veiligheid De preventie en handhaving De politie De brandweer De crisisbeheersing (bevolkingszorg) Programma 1 Openbare orde en veiligheid Geplande prestaties 2015 Gerealiseerde prestaties 2015 Uitvoeren van handhavingsactiviteiten m.b.t. Naast de controle op alcoholverstrekking bij acht alcoholverstrekking evenementen en tien horecagelegenheden is er een mysteryshopper onderzoek bij zeven Opstellen uitvoeringsplan Integrale veiligheid 2016 Opstellen beleidsplan Veiligheidsregio Groningen supermarkten gehouden. Er is eind 2015 gestart met het opstellen van het uitvoeringsplan voor Naar verwachting is deze eind maart 2016 gereed. Het beleidsplan is opgesteld op basis van het Regionaal Risicoprofiel. In de gemeenteraad van 14 december zijn beide stukken opiniërend behandeld. Bij de behandeling hiervan heeft u de volgende aandachtspunten mee gegeven aan het bestuur van de Veiligheidsregio: aardbevingen, digitale communicatiesystemen, financiële kosten, communicatie en bureaucratisering. Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Brandweer - Repressie brandweer V Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Brandweer - Repressie brandweer V Brandweer Op 1 januari 2014 is de brandweer geregionaliseerd. Personeel en materieel zijn overgegaan naar de Veiligheidsregio Groningen. Bij de gemeenten is de verantwoordelijkheid voor de huisvesting (voorlopig) gebleven, en een te betalen bijdrage. In totaal is bij de lasten brandweer sprake van een voordeel van Dit voordeel hangt samen met niet ingezette middelen voor opleidingen. In de Tweede rapportage is de begroting met verhoogd ter dekking van extra opleidingskosten brandweer. De benodigde opleidingen vinden deels in 2016 plaats, waardoor we een bedrag hebben overgeheveld. In de begroting 2015 hebben we voor compensatie overhead een bedrag van opgenomen. In de loop van 2015 is besloten om deze compensatie niet uit te keren. De Veiligheidsregio heeft in 2015 een onderzoek gedaan naar de noodzakelijke weerstandscapaciteit. Op basis van de uitkomsten daarvan heeft het algemeen bestuur besloten om gemeenten in totaal een bedrag van 1,5 miljoen terug te geven. Voor Zuidhorn komt dit neer op een voordeel van Bij de baten hebben we een voordeel van We hebben een niet-begrote vergoeding werkplekken ontvangen en een voordelige Btw-afrekening. 17

18 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Rampenbestrijding - Rampenbestrijding V 401 Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Rampenbestrijding - Rampenbestrijding Rampenbestrijding Geen bijzonderheden. Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen - Openbare orde en veiligheid V Vergunningen APV en bijzondere wetten V Overige beschermende maatregelen N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen - Openbare orde en veiligheid Vergunningen APV en bijzondere wetten V Overige beschermende maatregelen V Openbare orde en veiligheid De lasten van openbare orde zijn lager dan begroot. De kosten voor Burgernet zijn iets minder. Ook is minder vanuit de kostenplaats Regels en Veiligheid toegerekend. Vergunningen APV en bijzondere wetten De lagere lasten van dit product worden veroorzaakt door minder toerekening vanuit de kostenplaats Regels en Veiligheid. Overige beschermende maatregelen De overschrijding van de lasten wordt veroorzaakt door meerkosten lijkschouwingen en opvang zwerfdieren. Aan de batenkant is een niet-begrote nalatenschap verwerkt. 18

19 Programma 2 Verkeer, Vervoer en Waterstaat Onderdelen: De verbetering van verkeer en mobiliteit, waaronder verkeerscirculatie, parkeren, openbaar vervoer, fietsverkeer en verkeersveiligheid. De zorg voor wegen, straten, pleinen en openbare verlichting. De aanleg en het onderhoud van havens, vaarten, sloten en andere waterwerken. Geplande prestaties 2015 Gerealiseerde prestaties 2015 Voorbereiding en gedeeltelijke uitvoering Het transferiumplan is gereed. Hiervoor zijn bij transferiumplan Zuidhorn; de provincie en de Regio Groningen Assen subsidies aangevraagd en toegekend. In 2016 start de uitvoering van het transferiumplan. Uitvoering verkeersmaatregelen brede school; Alle voor 2015 afgesproken verkeersmaatregelen die in het kader van de brede school genomen moesten worden, zijn gerealiseerd. Formulering nieuw beleid onkruidbestrijding op verharding in verband met verbod huidige bestrijdingsmethode per 1 november In 2015 hebben we in samenwerking met de drie andere Westerkwartiergemeenten een bestek opgesteld. Nieuw beleid is bestuurlijk voorbereid. De gunning en de bestuurlijke besluitvorming is gerealiseerd in Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Wegen, straten en pleinen - Onderhoud wegen en overige verhardingen V Kunstwerken N Openbare verlichting V Bermen en groenstroken N Gladheidsbestrijding V Onkruidbestrijding N Verkeer N Verkeerstekens en bewegwijzering N Parkeergarage N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Wegen, straten en pleinen - Onderhoud wegen en overige verhardingen N Kunstwerken V Openbare verlichting - Bermen en groenstroken - Gladheidsbestrijding 625 V Onkruidbestrijding - Verkeer V Verkeerstekens en bewegwijzering Parkeergarage V

20 Onderhoud wegen en overige verhardingen Er is minder uitgegeven dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door de lagere lasten van de verkeersmaatregelen Brede School ( ). Wij hebben uw raad reeds verzocht om over te hevelen naar Het resterende bedrag kan vrijvallen. Daarnaast zijn de kapitaallasten lager. Dit komt doordat een deel van de begrote werkzaamheden nog niet is uitgevoerd. Deze werkzaamheden worden waarschijnlijk in 2016 uitgevoerd. Daar tegenover staat een overschrijding van van de onderhoudslasten voor wegen. Kunstwerken De lasten zijn hoger dan begroot. Dit wordt voor veroorzaakt door schade aan de draaibrug te Briltil. Daarnaast zijn er kleine overschrijdingen op kapitaallasten en de doorverdeling van kostenplaatsen. De baten zijn hoger dan geraamd door een vergoeding van de schade aan de draaibrug in Briltil. Openbare verlichting Het voordeel op de lasten van wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten, als gevolg van nog niet uitgevoerde investeringen. Bermen en groenstroken Geen bijzonderheden. Gladheidsbestrijding Het voordeel op de lasten van wordt veroorzaakt door minder inkoop van zout, als gevolg van een zachte winter. Onkruidbestrijding Geen bijzonderheden. Verkeer De lasten zijn hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door een hogere toerekening vanuit de kostenplaatsen. Verkeerstekens en bewegwijzering Geen bijzonderheden. Parkeergarage De werkelijke inkomsten van zijn niet begroot. Het betreft een afrekening van de Vereniging van eigenaren over 2014 en de reclameopbrengst Overtuinen. Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Openbaar vervoer - Openbaar vervoer N Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Openbaar vervoer - Openbaar vervoer V Openbaar vervoer Voor het voorbereiden van de realisatie van het transferium in Zuidhorn zijn de kosten hoger dan begroot. Daar tegenover staan hogere opbrengsten van door verkoop van een deel van betonplaten van de parkeerplaats voor de tijdelijke supermarkten. 20

21 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Havens, vaarten, sloten en andere waterwerken - Onderhoud kades V Onderhoud sloten en waterpartijen N 815 Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Havens, vaarten, sloten en andere waterwerken - Onderhoud kades - Onderhoud sloten en waterpartijen Onderhoud kades Er is minder uitgegeven dan was begroot. Dit wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten, doordat de werkzaamheden aan de kade en de damwand in Kommerzijl nog niet zijn afgerond. Onderhoud sloten en waterpartijen Geen bijzonderheden. 21

22 Programma 3 Economische Zaken Onderdelen: Het economisch beleid van de gemeente Zuidhorn. Stimulering van de bedrijvigheid. Markten en nutsbedrijven. Geplande prestaties 2015 Gerealiseerde prestaties 2015 Zorgen voor een verbinding tussen onze lokale In 2015 hebben we op verschillende thema s ondernemers en kennisinstellingen, w.o. de samenwerking met kennisinstellingen Rijksuniversiteit Groningen en Hogescholen, gerealiseerd. In het kader van excellent gebied zodat zij elkaar kunnen ontmoeten en waar Oostergast hebben we in samenwerking met de nodig elkaar versterken op bijvoorbeeld het Hanze Hogeschool en de Rijksuniversiteit, Plegtterrein van innovaties Vos en makelaardij Steenhuis en menukaart voor een duurzame nieuwbouwwoning ontwikkeld. Daarnaast hebben we voor het transferium een samenwerking opgestart met de Rijksuniversiteit voor het mogelijk maken van een proeftuin voor piëzo-elektriciteit. Ook hebben we de samenwerking met de gebiedscoöperatie en de achterliggende kennisinstellingen en maatschappelijke partners geïntensiveerd en verschillende onderzoeksvragen ingebracht. Tot slot hebben we met de raadswerkgroep lokale economie een actieplan voor 2016 en verder gemaakt. We zetten in 2015 in op de toename van maatschappelijk ondernemen en social return door inzet van de werkmakelaar. We nemen in de contacten van de bedrijvencontactfunctionaris ook de grotere bedrijven mee en zoeken daarbij in samenwerking met de werkmakelaar naar kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Eind 2015 is onder de ondernemers belangstelling gepolst voor de opzet van een project maatschappelijk verantwoord ofwel duurzaam ondernemen. Onlangs is dit project onder de naam van Koploperproject gemeente Zuidhorn van start gegaan, waaraan negen bedrijven uit verschillende bedrijfssectoren deelnemen. In het Koploperproject werken de bedrijven met elkaar samen aan het concreet maken van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Deze groep Koplopers wordt doorgelicht en gaat aan de slag met praktische verbeteringen. Zij laten zien dat duurzaam ondernemen inspirerend is en concrete voordelen oplevert en stimuleren daarmee ook weer andere ondernemers in de gemeente. Tijdens de bedrijfsbezoeken wordt zowel bij grote als kleine ondernemingen de mogelijkheid voor inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (inclusief social return) in de onderneming bespreekbaar gemaakt. In sommige gevallen: is daarvan in de onderneming al sprake; leent de omvang van het bedrijf zich daar niet voor; is daarvoor belangstelling en worden de ondernemers met de werkmakelaar in contact gebracht. 22

23 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Handel en ambacht - Markten N 9 - Stimulering bedrijvigheid V Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Handel en ambacht - Markten V Stimulering bedrijvigheid N Markten Geen bijzonderheden. Stimulering bedrijvigheid De lasten zijn lager dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door het niet (volledig) uitvoeren van de projecten Actief lokaal werkgelegenheidsbeleid en Breedband internet ( ). Wij hebben uw raad reeds verzocht dit bedrag over te hevelen. Daar tegenover staan hogere energielasten dan begroot voor de panden aan de Industrieweg ( 9.800) en een hogere doorbelasting vanuit de kostenplaatsen ( 7.100). De baten zijn lager doordat wij een deel van het pand aan de Industrieweg in Noordhorn aan onze eigen buitendienst verhuren. Hiervoor brengen wij geen huur in rekening. 23

24 Programma 4 Onderwijs Onderdelen: Adequate huisvesting voor alle scholen van het primair- en voortgezet onderwijs. Voorzien in voldoende openbaar onderwijs en financieel toezicht houden op het bestuur van Stichting Westerwijs. Lokaal onderwijs beleid. Sluitende aanpak van schoolverzuim (leerplicht en RMC). Leerlingenvervoer. Bewegingsonderwijs. Geplande prestaties 2015 Gerealiseerde prestaties 2015 Oplevering, opening en ingebruikname Brede In september 2015 is De Noordster officieel School geopend. Het gebouw biedt onderdak aan twee scholen, de SKSG, een drukkerij van De Zijlen en een kinderpraktijk voor fysiotherapie. Bijna 600 Invulling- en uitvoering geven aan het Regionaal Integraal Huisvesting Plan (Her)bestemming vrijkomende schoolgebouwen en schoolwoningen Uitvoering geven aan de nieuwe verordening leerlingenvervoer (o.a. passend onderwijs) Toezien op het openbaar onderwijs en verrekening gemeentelijke onderhoudsbijdrage. kinderen maken gebruik van de voorziening. In het RIHP zijn scenario s opgenomen voor toekomstige ontwikkelingen m.b.t. leerlingen en schoolgebouwen in het gehele Westerkwartier. Op basis van het RIHP zijn in Zuidhorn in 2015 twee schoolgebouwen gesloten (cbs Adewerth en o.b.s. De Molshoop) en zijn nieuwe samenwerkingsscholen ontstaan; SWS De Vlieger in Noordhorn en SWS Adeborg in Aduard. Eind 2015 is gestart met de voorbereiding van het volgende RIHP ( ). In 2015 zijn drie leeggekomen schoolgebouwen verkocht. Het gaat om de cbs Visvliet-Pieterzijl, de cbs Adewerth te Aduard en de gbs De Regenboog eveneens gevestigd in Aduard. Herbestemming van de gebouwen vindt plaats in overleg met de coordinator gemeentelijk vastgoed. Ook zijn de schoolwoningen in Zuidhorn in 2015 verkocht. De doorgevoerde wijzigingen zijn vooraf besproken met betrokken ouders. De uitvoering van de nieuwe verordening heeft niet tot knelpunten geleid. Eens per kwartaal vindt met het bestuur van Westerwijs overleg plaats over de financien. In 2015 zijn voorbereidingen getroffen tot een bestuurlijke fusie tussen Westerwijs en Penta Primair. Het (regelen van het) toezicht op het openbaar onderwijs is voor de betrokken gemeenten een wezenlijk onderdeel. In 2015 is de gemeentelijke onderhoudsbijdrage over 2014 vastgesteld op

25 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuurlijke ondersteuning OBS N Overige kosten BBS N Leerlingenvervoer V Bewegingsonderwijs N Huisvesting basisonderwijs V Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Bestuurlijke ondersteuning OBS V 30 - Overige baten BBS N 53 - Leerlingenvervoer N Huisvesting Basisonderwijs N Bestuurlijke ondersteuning Aan de lastenkant bedraagt het nadeel Dit nadeel wordt veroorzaakt door een hogere bijdrage aan Westerwijs betreffende de huisvestingslasten. Deze hogere lasten worden vooral veroorzaakt door de verhuizing van De Borgh naar de brede school. Dit heeft tot dubbele lasten en tot verhuiskosten geleid. Overige kosten bijzonder basisonderwijs Doordat we in 2015 een hogere bijdrage aan huisvestingslasten aan Westerwijs hebben betaald, valt de doorbetaling aan het bijzonder onderwijs ook hoger uit. Het nadeel bedraagt Leerlingenvervoer Het voordeel aan de lastenkant bedraagt De reden hiervan is dat er minder kinderen gebruik maken van het leerlingenvervoer. Er wordt meer gebruik gemaakt van de eigen kracht van het kind, de ouders en de omgeving. We verwachten dat dit voordeel structureel is. Bewegingsonderwijs De lasten zijn hoger dan begroot als gevolg van een hogere gymnastiekvergoeding aan MFC de Meeden in Aduard. Huisvesting basisonderwijs De lasten zijn lager dan begroot. Het voordeel wordt veroorzaakt doordat de kapitaallasten lager zijn dan begroot. We hebben schoolgebouwen verkocht in Aduard, Visvliet en Zuidhorn. We hebben bij het opstellen van de begroting 2015 geen rekening gehouden met het wegvallen van deze kapitaallasten. Het voordeel wordt voor te niet gedaan door niet begrote uitgaven voor elektriciteit, gas en water, betreffende de schoolgebouwen die aan de onderwijsfunctie zijn onttrokken. Daarnaast zijn de onderhoudskosten hoger (vooral door vandalisme) en zijn de overige kosten (sloopkosten De Borgh) hoger uitgevallen. Aan de batenkant is sprake van een nadeel van Dit wordt veroorzaakt doordat de gerealiseerde boekwinst op de schoolwoningen wordt verantwoord als lagere kapitaallast. 25

26 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Huisvestingskosten bijzonder algemeen N 99 voortgezet onderwijs Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Huisvestingskosten bijzonder algemeen V voortgezet onderwijs Huisvesting voortgezet onderwijs Geen bijzonderheden. Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs - Leerplicht Reg. meld- en coord. punt V Lokaal onderwijsbeleid - Algemeen onderwijsbeleid N Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs V 52 Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs - Leerplicht Reg. meld en coord. punt Lokaal onderwijsbeleid - Algemeen onderwijsbeleid - Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Leerplicht/Regionaal meld- en coördinatie punt Aan de lastenkant is sprake van een voordeel van Dit voordeel is nagenoeg volledig toe te rekenen aan lagere software kosten als gevolg van de samenwerking in het Westerkwartier. Met dit voordeel hebben we in de begroting 2016 al rekening gehouden. Algemeen onderwijsbeleid Geen bijzonderheden. Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Geen bijzonderheden. 26

27 Programma 5 Cultuur en Recreatie Onderdelen: Adequate sportvoorzieningen. Sportstimulering voor alle inwoners van de gemeente. Recreatie en toerisme in de gemeente door onder meer aanleg en onderhoud van wandel-, fiets- en vaarrecreatievoorzieningen. Voldoende en kwalitatief openbaar groen in de openbare buitenruimte. Beheer en onderhoud van monumenten. Cultuur en educatie door onder meer bibliotheekwerk en muziekonderwijs en subsidiering van activiteiten op het terrein van kunst, cultuur en educatie. Landbouwontwikkelingsplan Zuidhorn (2002) Geplande prestaties 2015 Gerealiseerde prestaties 2015 Actief zoeken naar middelen (bij Provincie, Rijk Bij de Regio Groningen-Assen (RGA) heeft onze en Europa) om samen met andere partners, zoals gemeente zich samen met de Gebiedscommissie de gebiedscoöperatie, inwoners en bedrijven, hard gemaakt voor een bijdrage voor de realisatie initiatieven op het terrein van leefbaarheid, van de Innovatieboerderij. De RGA heeft een recreatie en toerisme en bedrag van toegezegd. Onze gemeente plattelandsontwikkeling in het Westerkwartier heeft daarnaast de RGA en de Provincie gevraagd tot bloei te kunnen laten komen. In afwachting om een bijdrage voor de realisatie van het van externe middelen wordt op alle mogelijke Transferium. De RGA heeft een bijdrage van manieren gezocht naar mogelijkheden om toegezegd en de Provincie een bijdrage projectaanvragen toch te ondersteunen; van Hiernaast heeft onze gemeente een subsidie Excellente Gebieden van ontvangen voor het onderzoeken van mogelijkheden om potentiele kopers in De Oostergast beter in stelling te brengen om energieopties in hun nieuwbouwwoning te Oplevering van een nieuwe sportzaal in de Brede school; kiezen. De sportzaal in de Brede school is in augustus 2015 in gebruik genomen. Renoveren van de sporthal de Bokkediek; Herontwikkeling/sloop van de gymzaal aan de Admiraal Helfrichstraat; In 2015 geven we een gevolg aan het sporttarievenonderzoek; Opstellen van uitvoeringsplannen per beleidsveld in het kader van het Wmo beleidsplan ; Aanwijzing van karakteristieke panden in het kader van het gemeentelijk monumentenbeleid; Herinrichting van groenstroken in een deel van de gemeente Zuidhorn; De renovatie van de sporthal is nagenoeg gereed. In verband met een onderzoek naar de geschiktheid voor zonnepanelen is het dak nog niet gerenoveerd. De voorbereiding van de sloop is gestart. Hiervoor is een extern adviseur aangetrokken en een sloopbestek is opgesteld. Het krediet is aangevraagd. De uitvoering en herinrichting zal in 2016 plaatsvinden. Het pilot onderzoek sporttarieven Grijpskerk is in 2015 afgerond. De uitvoering van het Wmo-beleid pakken wij in Westerkwartierverband op. Dit maakt onderdeel uit van de transformatie van het sociale domein. Niet gerealiseerd. De prestatie willen wij in 2016 alsnog leveren. Is gerealiseerd. Groenstroken in Zuidhorn en Grijpskerk zijn gerenoveerd. 27

28 Uitvoering Wierdenherstelplan in Saaksum; Evaluatie Groenvisie 2015 en opstellen nieuwe Groenvisie 2019; Prestaties op het terrein van speelplaatsen laten we onder mee afhangen van initiatieven van onze inwoners. Onder leiding van Landschapsbeheer is samen met bewoners op 6 plekken het groen gerenoveerd. I.v.m. het vertrek van de beleidsmedewerker groen en de komst van een nieuwe beleidsmedewerker is de ontwikkeling van het nieuwe groenbeleid uitgesteld naar Gerealiseerd. Er zijn diverse speelplaatsen op deze vraaggerichte wijze gerenoveerd. Zo vaart er weer een pontje bij het konijneneiland in Zuidhorn. Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Openbaar bibliotheekwerk - Openbare bibliotheek V 717 Vormings- en ontwikkelingswerk - Muziekonderwijs V Emancipatie V Ontwikkelingssamenwerking V Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Openbaar bibliotheekwerk - Openbare bibliotheek V 286 Vormings- en ontwikklingswerk - Muziekonderwijs Emancipatie - Ontwikkelingssamenwerking Openbare bibliotheek Geen bijzonderheden. Muziekonderwijs Geen bijzonderheden. Emancipatie Geen bijzonderheden. Ontwikkelingssamenwerking Geen bijzonderheden. 28

29 Lasten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Sport - Tennisbanen V Fierljepschansen N IJsbanen N Gymzalen en sporthallen V Zwembaden N Algemene sport V Baten 2014 werkel 2015 oorspr 2015 begr 2015 werkel Afwijkingen Sport - Tennisbanen N 62 - Fierljepschansen V 41 - IJsbanen N Gymzalen en sporthallen V Zwembaden 0 - Algemene sport V Tennisbanen Geen bijzonderheden. Fierljepschans Geen bijzonderheden. IJsbanen Geen bijzonderheden. Gymzalen en sporthallen De lasten zijn lager dan begroot. Het voordeel is grotendeels ontstaan doordat de sloop van de sporthal aan de Admiraal Helfrichstraat nog niet heeft plaatsgevonden. Voor de sloop is een bedrag van begroot, tot nu toe is hier van uitgegeven aan voorbereidingskosten. We hebben uw raad gevraagd het resterende bedrag van over te hevelen naar Daarnaast zijn de kapitaallasten lager dan begroot, grotendeels veroorzaakt doordat de renovatie van de Bokkediek nog niet geheel is afgerond. Deze voordelen worden gecompenseerd door hogere onderhoudskosten, door het vervangen van de openbare verlichting en CV-onderhoud bij de Quicksilver S, werkzaamheden aan elektra in sporthal Oosterweg en het vervangen van de meterkast in sporthal De Kooi. Zwembaden Geen bijzonderheden. Algemene sport Aan de lastenkant is sprake van een voordeel van Dit voordeel wordt vooral veroorzaakt door de lagere exploitatiebijdrage voor de sporthal in de brede school De Noordster ( ). Deze bijdrage is lager omdat deze sporthal in de loop van 2015 geopend is en we wel voor geheel 2015 een bedrag hadden begroot. Daarnaast zijn de kosten voor het realiseren van wifi in de sporthallen lager uitgevallen dan verwacht. Het voordeel aan de batenkant van betreft de niet begrote opbrengsten van de verhuur van sporthal De Noordster. 29