Jaarverslag en Jaarrekening 2014

Transcriptie

1 Jaarverslag en Jaarrekening 2014

2 Inhoud 1. Algemeen Inleiding Resultaat over Programma-afwijkingen Analyse resultaat jaarrekening ten opzichte van voorgaand jaar Financiële positie Opzet van deze rekening Resultaat Resultaatbepaling Jaarverslag... 9 Programma 0 Algemeen Bestuur Programma 1 Openbare orde en veiligheid Programma 2 Verkeer, Vervoer en Waterstaat Programma 3 Economische Zaken Programma 4 Onderwijs Programma 5 Cultuur en Recreatie Programma 6 Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening Programma 7 Volksgezondheid en Milieu Programma 8 Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting Programma 9 Financiering en Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Paragrafen A. Lokale heffingen / lastendruk B. Weerstandsvermogen / Risico s C. Onderhoud kapitaalgoederen D. Financiering E. Bedrijfsvoering F. Verbonden Partijen G. Grondbeleid H. Interbestuurlijk toezicht Overzicht van baten en lasten Inleiding Programmarekening en toelichting: Toelichting op het overzicht van baten en lasten De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT) Balans Niet in de balans opgenomen verplichtingen SISA

3 1. Algemeen 1.1 Inleiding Voor u liggen de jaarstukken 2014 van de gemeente Zuidhorn. Met behulp van deze jaarstukken leggen wij als college verantwoording af aan de gemeenteraad over het financiële beheer dat we voeren en het uitvoeren van het beleid zoals verwoord in de programmabegroting De primaire doelgroep van de jaarstukken is uw gemeenteraad van Zuidhorn. Maar ook aan andere belangstellenden willen wij rekenschap geven. De jaarstukken worden dit jaar eerder aangeboden en niet meer tegelijkertijd met de voorjaarsnota en de 1 e financiële rapportage en de inhoudelijke rapportage. Hierdoor kunnen de jaarstukken meer aandacht krijgen en ontstaat meer tijd voor de voorjaarsnota en de rapportages. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en jaarrekening en de SISA-bijlage. In de paragraaf Bedrijfsvoering doen wij verslag van de activiteiten op het gebied van burgerparticipatie, dienstverlening en de behandeling van klachten en bezwaarschriften. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de BBV-regelgeving (Besluit Begroting en Verantwoording). Het jaarverslag en de jaarrekening bestaan uit: Een programmaverantwoording, waarbij we per programma ingaan op het realiseren van het voorgenomen beleid en een presentatie van de werkelijke baten en lasten. De programmarekening, waarin de financiële feiten zijn weergegeven, inclusief een toelichting op de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de begroting. De paragrafen, waarin we over een aantal belangrijke financiële aspecten rapporteren. De balans; waarin de bezittingen en de manier van financiering is opgenomen, inclusief een toelichting op deze gegevens. De SISA-bijlage: Het document waarin we verantwoording aan het Rijk afleggen over de besteding van door de gemeente ontvangen specifieke uitkeringen. 1.2 Resultaat over 2014 Het gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten bedraagt positief. Tot en met vorig jaar werd dit het resultaat voor bestemming genoemd. Het gerealiseerd resultaat is Het gerealiseerd resultaat werd tot en met vorig jaar het resultaat na bestemming genoemd. Het verschil tussen beide saldi wordt gevormd door de verwerking van de stortingen en onttrekkingen aan de reserves. Net als in 2013 hebben zich met name bij sociale voorzieningen, de algemene uitkering en de voorziening wethouderspensioenen in 2014 meevallers voorgedaan. Hierdoor is het resultaat veel beter dan dat we bij de tweede financiële rapportage verwachtten. Er is sprake van een aantal incidentele voordelen dat zich voornamelijk aan het einde van het boekjaar heeft voorgedaan. Een uiteenzetting hiervan is te vinden op pagina 7 en 8. In de oorspronkelijke begroting 2014 was het gerealiseerd totaal saldo (resultaat voor bestemming) nadeel en het gerealiseerd resultaat (resultaat na bestemming) voordeel. In de gewijzigde begroting waren de saldi nadeel respectievelijk voordeel. Over 2013 was het gerealiseerd saldo van baten en lasten (resultaat voor bestemming) positief en het gerealiseerd resultaat (resultaat na bestemming) positief. 1.3 Programma-afwijkingen In deze paragraaf gaan we in op afwijkingen in de jaarrekening op programmaniveau ten opzichte van de begroting na wijziging. Uw raad stelt de begroting en de begrotingswijzigingen vast. De uitgaven en inkomsten moeten op programmaniveau passen binnen de begroting. Als een begroot bedrag voor een programma wordt overschreden, dan moet worden toegelicht waarom deze overschrijding past binnen het door de raad vastgestelde beleid. Door het vaststellen van de jaarrekening autoriseert uw raad alsnog de overschrijding. Als de raad de overschrijding niet autoriseert, dan zijn de afwijkingen onrechtmatig. Kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door daaraan gerelateerde inkomsten zijn rechtmatig. Vandaar dat in het overzicht hieronder de saldo s per programma worden vermeld. In hoofdstuk 3 worden per functie de lasten en baten vermeld en de verschillen tussen begroting en realisatie toegelicht. Programma 2014 begroot 2014 werkelijk Afwijkingen 0 Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs

4 5 Cultuur en recreatie Sociale voorziening en ma. Dienstverlening Volksgezondheid en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Financiering en algemene dekkingsmiddelen TOTAAL Er is sprake van een overschrijding op de programma s Openbare orde en Veiligheid, Economische zaken en Financiering en algemene dekkingsmiddelen. Alle overschrijdingen zijn het gevolg van bestaand beleid. 1.4 Analyse resultaat jaarrekening ten opzichte van voorgaand jaar In deze (verplichte) paragraaf wordt ingegaan op afwijkingen in de jaarrekening 2014 op programmaniveau ten opzichte van de jaarrekening 2013 op programmaniveau. In 2013 was het gerealiseerd resultaat (resultaat na bestemming) De verdeling over de programma s van het resultaat 2013 en 2014 is als volgt. Programma Saldo werkelijk 2013 Saldo werkelijk 2014 Afwijkingen 0 Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer,vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs Cultuur en recreatie Sociale voorziening en ma. dienstverlening Volksgezondheid en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Financiering en algemene dekkingsmiddelen TOTAAL De grootste verschillen treden op bij programma s 2, 4, 7 en 8. Bij programma s 2 (Verkeer, vervoer en waterstaat) en 8 (Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting) is het saldo verslechterd ten opzichte van Bij programma s 4 (Onderwijs) en programma 7 (Volksgezondheid en milieu) is het saldo verbeterd. Belangrijkste verschil bij programma 2 is meer kosten voor de parkeergarages in 2014 en incidentele subsidies voor fietspaden in Bij programma 8 zijn met name de kosten van aan- en verkoop van gronden hoger in 2014 in vergelijk met Het voordeel bij programma 4 wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt doordat we vanaf 2014 geen bruidsschat meer bijdragen aan Westerwijs. Bij programma 7 hangt het voordeel vooral samen met de positieve exploitatie van de afvalverwijdering en de riolering. 1.5 Financiële positie Onze financiële positie moet op verschillende manieren beoordeeld worden. Uiteraard is onze reservepositie van groot belang en het feit dat voor voorzienbare uitgaven de juiste voorzieningen zijn getroffen. Maar er is meer. In deze rekening hebben wij een actueel overzicht opgenomen in de paragraaf over weerstandsvermogen. Reservepositie / voorzieningen / geldleningen De algemene bedrijfsreserve heeft per einde 2014 een stand van 5,7 miljoen. Na toevoeging van het positieve exploitatiesaldo komt de ABR uit op 7,1 miljoen. Na verwerking van de overhevelingen van miljoen resteert een ABR van 6,7 miljoen. De bestemmingsreserves zijn gedaald van 11,1 miljoen naar 11,0 miljoen. De belangrijkste mutaties zijn een onttrekking aan de reserve Kom van en de instelling van drie nieuwe reserves: reserve Onderwijs, reserve Egalisatie GFT en reserve WWB. De voorzieningen zijn gedaald van 4,7 miljoen naar 3,9 miljoen. De daling wordt veroorzaakt door onttrekking afrekeningen onderwijs en opheffing voorziening Afvalstoffenheffing (is een reserve geworden). De voorzieningen zijn op een reëel niveau verwerkt. 4

5 Activa/Passiva (x 1.000,= ) Vaste activa Reserves Voorzieningen langl. geldleningen Solvabiliteit Een maat voor risico s is de solvabiliteit. De solvabiliteit is een verhoudingsgetal dat aangeeft welk deel van het totaal vermogen is gefinancierd met eigen vermogen. Met andere woorden: welk deel van het balanstotaal door reserves wordt gefinancierd. Eind 2014 bedroegen de reserves in totaal 18,1 miljoen en het balanstotaal 66,3 miljoen. De solvabiliteit is 27,3%. Dat betekent een daling ten opzichte van vorig jaar. In de jaarrekening 2013 presenteerden we een solvabiliteit van 29,7%. Om onze solvabiliteit beter te kunnen beoordelen maken we een vergelijking met landelijke cijfers en met buurgemeenten. De meest recente solvabiliteitsratio van alle gemeenten is door het CBS per eind 2013 bepaald en bedraagt 33,8%. De solvabiliteit van twee Westerkwartiergemeenten lag onder de 15% en van de andere gemeente is de solvabiliteit rond de 30%. Solvabiliteit (EV/TV) 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Schuldpositie Een ander interessant kengetal is de schuldratio. De schuldratio geeft aan in hoeverre de bezittingen van een organisatie zijn belast met schuld. Eind 2014 bedroegen de langlopende schulden 37,5 miljoen en de korte schulden 6,8 miljoen; in totaal en afgerond 44,3 miljoen. Het balanstotaal bedraagt 66,3 miljoen. De schuldratio bedraagt eind ,8%. Eind 2013 was de schuldratio 62,1%. Er is dus sprake van een verslechtering. Onze langlopende geldleningen zijn toegenomen van 26,2 naar 37,5 miljoen in verband met de bouw brede school en aankopen Oostergast. Een normale schuldratio ligt tussen de 20% en de 70%. Bij een schuldratio van boven de 80% heeft een gemeente zijn bezit zwaar belast met schuld. Begin 2014 heeft het CBS kengetallen gemeentelijke balansen ultimo 2012 gepubliceerd. Hieruit blijkt dat de schuldratio van de andere Westerkwartiergemeenten variëren van 68% naar 93%. Het gemiddelde van alle Nederlandse gemeenten bedraagt eind %. 5

6 1.6 Opzet van deze rekening In deze rekening wordt zoveel mogelijk de opzet van de rekening 2013 gevolgd, dit voor de continuïteit in de verslaglegging. Voor een nadere toelichting van verschillen en ontwikkelingen verwijzen wij u naar de verschillende programma s en de beleidsmatige toelichtingen in de paragrafen. 6

7 2. Resultaat 2.1 Resultaatbepaling Het gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten van de rekening 2014 bedraagt Het gerealiseerd resultaat (resultaat na bestemming) is positief. Resultaat Gemeente Zuidhorn 2014 (x 1.000,=) Baten van het boekjaar Algemene kosten Stortingen in voorzieningen 714 Lasten van het boekjaar Resultaat van het boekjaar voor mutaties in reserves 808 Storting in reserves * 955- Aanwending van reserves * Gerealiseerd resultaat * Conform oorspronkelijke begroting inclusief begrotingswijzigingen Analyse resultaat (x 1.000,=) Verwacht resultaat volgens de najaarsbudgetrapportage 322 Werkelijk resultaat Verschil De belangrijkste verschillen hebben betrekking op: Budgetoverhevelingen van 2014 naar Pensioenen wethouders 94 Onderwijs: Leerlingenvervoer 29 Onderwijs: huisvesting Onderwijs: vrijval voorziening 30 WWB/bijstand zelfstandigen 91 WSW - 51 Huishoudelijke hulp 103 WMO gehandicapten 179 Algemene uitkering 134 Vrijval stelposten 153 Overig

8 Korte toelichting belangrijkste verschillen: Budgetoverhevelingen van 2014 naar 2015 Een aantal projecten heeft in 2014 middelen beschikbaar gekregen, maar kon nog niet geheel worden afgerond. Uw raad heeft in april 2015 ingestemd met de overheveling naar 2015 van Pensioenen wethouders Jaarlijks storten wij een bedrag in de voorziening pensioenen wethouders. Bij de actualisatie eind 2014 bleek dat de voorziening te hoog was. De storting 2014 wordt lager dan begroot. Leerlingenvervoer Minder leerlingen hebben gebruik gemaakt van het vervoer, deels te verklaren door het optrekken van de km grens van 4 naar 6 km. Hierdoor is een voordeel van ontstaan. Huisvesting onderwijs Op de kapitaallasten openbaar en bijzonder onderwijs is in totaal een nadeel van , door extra afschrijving van schoolwoningen. Onderwijs vrijval voorziening De voorziening gebouwenonderhoud onderwijs is in 2014 vrijgevallen en in de reserve onderwijs gestort. Eind 2014 blijkt het restant bedrag in de voorziening hoger dan voorzien, met name omdat de aanpassingen bij de Goeman Borgesius lager zijn uitgevallen. Dit restant bedrag moeten we in deze jaarrekening laten vrijvallen. Werk en bijstand/ bijstand zelfstandigen Bij Wet Werk en Bijstand is sprake van een voordeel van door minder uitgaven dan voorzien. Tegenover dit voordeel staat een nadeel van omdat zelfstandigen vaker een beroep op ondersteuning hebben gedaan. WSW Dit betreft extra bijdrage aan de exploitatiekosten Novatec. WMO huishoudelijke hulp De uitgaven persoonsgebonden budget (PGB) en de indicatiekosten zijn lager dan begroot en de eigen bijdragen zijn hoger uitgevallen dan voorzien. Hierdoor is een voordeel van ontstaan. WMO gehandicapten De uitgaven woningaanpassingen, collectief vervoer en WMO voorzieningen zijn in 2014 meegevallen waardoor sprake is van een voordeel van Algemene uitkering Door diverse mutaties in de laatste maanden van 2014 hebben we meer ontvangen dan begroot. Vrijval stelposten De stelposten Participatie, Onderwijs en Frictie meerjarenperspectief zijn in 2014 niet of niet geheel ingezet waardoor een voordeel van is ontstaan. 8

9 3. Jaarverslag 9

10 Programma 0 Algemeen Bestuur Onderdelen: bestuursorganen bestuursondersteuning communicatie publiekszaken bestuurlijke samenwerking bestuursondersteuning raad en rekenkamercommissie (rkc) Geplande prestaties 2014 Gerealiseerde prestaties 2014 Gemeenteraadsverkiezingen en verkiezingen Europees De organisatie van beide verkiezingen is goed verlopen. Parlement. Modernisering Gemeentelijke Basis Administratie De modernisering van het GBA is landelijk opgeschort. De (GBA) in samenwerking met Leek, Marum en samenwerking staat op dit onderdeel daarom op een laag pitje, want Grootegast. wij zijn afhankelijk van de landelijke voortgang. Onderzoek ten behoeve van Waarstaatjegemeente.nl. In de periode september-oktober 2014 heeft de gemeente deelgenomen aan het onderzoek Waarstaatjegemeente.nl. De resultaten van het onderzoek zijn begin 2015 bekend gemaakt via Samenwerking Westerkwartier: gezamenlijke invoering van de decentralisaties en uitwerking visie sociaal domein Westerkwartier. Gebiedscoöperatie: gebiedsprogramma verder vormgeven. Voorbereidingen treffen voor de herindeling. Uitwerken vastgoedvisie, waaronder tarieven sport en Sinds 2013 werken we gezamenlijk in het Westerkwartier, middels een programmaorganisatie, aan de decentralisaties in het sociale domein. In overleg met de Stuurgroep West is via de Local Action Groupvoorzitter Westerkwartier in 2014 een subsidie-aanvraag ingediend voor het opstellen van een gebiedsagenda voor het Westerkwartier. De provincie heeft op dit verzoek toegekend aan de Gebiedscoöperatie. De Gebiedscoöperatie zal de gebiedsagenda onder toezicht van de Westerkwartiergemeenten verder uitwerken en de Westerkwartiergemeenten betrekken bij de verdere uitwerking van de inhoudelijke vraagstukken. Uw raad heeft in mei 2013 een viertal opdrachten aan het college verstrekt. Een drietal daarvan is inmiddels afgerond. In 2014 heeft het accent met name gelegen op de realisatie van een analyse van de financiële positie van de vier Westerkwartiergemeenten. De raadsopdracht met betrekking tot de toevoeging van het Middag- Humsterland aan de gemeente waar Zuidhorn in de toekomst mogelijk deel van uit gaat maken, is nog in uitvoering en wordt naar verwachting in de eerste helft van 2015 afgerond. Voor het onderzoek naar sporttarieven hebben we middels een enquête gegevens verzameld. Het Meerjarenonderhoudsplan is geactualiseerd en in concept gereed. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuursorganen - Raad V Burgemeester en wethouders V Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuur van de gemeente - Burgemeester en wethouders 7 10

11 Bestuursorganen De lasten voor de raad zijn lager dan begroot. Aan vergaderkosten en fractie-ondersteuning is minder besteed dan begroot. Bij burgemeester en wethouders is sprake van een voordeel van Dit voordeel wordt voor bijna veroorzaakt doordat minder in de voorziening pensioenen wethouders hoeft te worden gestort. Een voorziening moet naar beste schatting dekkend zijn. Jaarlijks gaan we daarom na hoe hoog de benodigde pensioenvoorziening moet zijn. Eind 2014 is gebleken dat de voorziening te hoog was. De vraag is of dit voordeel structureel is. Hierop zijn twee factoren van grote invloed: de ontwikkeling van de rente en het gebruik. De ontwikkeling van de rente is afhankelijk van diverse factoren en is daardoor moeilijk te voorspellen. Het gebruik van de voorziening neemt de komende jaren toe doordat meerdere (oud)wethouders de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Daarnaast zijn de salariskosten en de verzekeringslasten iets lager dan begroot. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning - Bestuursondersteuning N Externe communicatie en promotie V Interactieve beleidsvorming - Representatie N Geografisch Informatiesysteem V Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning - Bestuursondersteuning - Externe communicatie en promotie 84 V 84 - Interactieve beleidsvorming - Representatie Geografisch Informatiesysteem N Bestuursondersteuning De lasten bij bestuursondersteuning zijn hoger dan begroot. De overschrijding is vooral veroorzaakt door hogere kosten voor externe ondersteuning. Bij de tweede finrap hebben we deze post met opgehoogd. Deze verhoging is te beperkt gebleken. Kosten voor externe ondersteuning betreft o.a. reclamebelasting en een onderzoek naar doelgroepenvervoer en het juridisch traject Elektriciteitsbedrijf Groningen en Drenthe. Externe communicatie en promotie Geen bijzonderheden. Representatie Geen bijzonderheden. Geografisch informatiesysteem (GIS) Bij GIS is per saldo sprake van een voordeel van Met de gemeente Groningen is een samenwerkingovereenkomst aangegaan voor de vervaardiging van de basisregistratie grootschalige topografie (BGT). De betaling van nota s en het verrichten van activiteiten loopt niet parallel met de geraamde budgetten. Uw raad heeft daarom besloten een bedrag van over te hevelen naar Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen 11

12 Burgerzaken - Burgerlijke stand V Persoonsadministratie V Nationaliteitswetgeving N 53 - Straatnaamgeving en huisnummering N Reisdocumenten N Rijbewijzen N Verkiezingen N Leges Burgerzaken - leges burgerzaken N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Burgerzaken - Burgerlijke stand N Persoonsadministratie N 52 Leges Burgerzaken - leges burgerzaken V Burgerlijke stand Geen bijzonderheden. Persoonsadministratie Aan de lastenkant is sprake van een voordeel van Door de landelijke opschorting modernisering GBA hebben we hier in 2014 geen uitgaven voor gedaan. Nationaliteitswetgeving Geen bijzonderheden. Straatnaamgeving en huisnummering Geen bijzonderheden. Reisdocumenten Geen bijzonderheden. Rijbewijzen Geen bijzonderheden. Verkiezingen Geen bijzonderheden. Leges burgerzaken Het nadeel aan de lastenkant bedraagt Het voordeel aan de batenkant is , per saldo is sprake van een voordeel van De hogere lasten en baten hebben vooral te maken met de hogere rijksleges reisdocumenten (zowel de lasten als de baten zijn ca hoger dan begroot). Het gesaldeerde voordeel van wordt veroorzaakt door hogere gemeentelijke leges reisdocumenten, rijbewijzen en naturalisatieverzoeken. 12

13 Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuurlijke samenwerking - Bestuurlijke samenwerking V 37 - Regiovisie Groningen-Assen N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuurlijke samenwerking - Bestuurlijke samenwerking V Regiovisie Groningen-Assen 2030 Bestuurlijke samenwerking Bij Bestuurlijke samenwerking is sprake van een niet-begrote ontvangst van Dit betreft een incidentele bate vanwege in het verleden teveel betaalde btw. Regiovisie Groningen-Assen De Stuurgroep Regiovisie Groningen-Assen 2030 heeft besloten met terugwerkende kracht vanaf 2013 de gemeentelijke bijdragen te verlagen. Hierdoor ontstond een voordeel van Dit voordeel is zowel in onze begroting 2014 als in de eerste financiële rapportage 2014 verwerkt. Hierdoor is in de jaarrekening 2014 een nadeel ontstaan van Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning raad rekenkamer(functie) - Bestuursondersteuning raad N 779 Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuursondersteuning raad rekenkamer(functie) - Bestuursondersteuning raad V Bestuursondersteuning raad rekenkamerfunctie Wij voeren het budgetbeheer van de rekenkamercommissie voor de gemeenten Marum, Leek en Zuidhorn. Wij financieren de commissie en de bijbehorende (onderzoeks)kosten en vragen hiervoor een bijdrage aan Leek en Marum. Onderzoeken van de commissie zijn vaak jaaroverschrijdend en hebben soms betrekking op twee van de drie gemeenten. De afgelopen jaarrekeningen liepen de lasten en baten niet parallel. In 2014 is de eindafrekening voor de jaren opgesteld voor de drie gemeenten. Omdat we voorzagen dat de werkelijke lasten lager waren dan begroot hebben we in 2013 geen bijdrage bij Leek en Marum in rekening gebracht. In 2014 hebben we in rekening gebracht bij deze gemeenten. 13

14 Onderdelen: brandweer rampenbestrijding openbare orde en veiligheid Programma 1 Openbare orde en veiligheid Geplande prestaties 2014 Geleverde prestaties 2014 Vanaf 2014 is de brandweer geregionaliseerd. Ook de De gemeentelijke rampenbestrijding en crisisbeheersing is in de rampenbestrijding is bovengemeentelijk Veiligheidsregio Groningen vanaf 1 januari 2014 geregionaliseerd (bij georganiseerd. Onze betrokkenheid is daardoor vanaf de gastgemeente Hoogezand). De voorbereidende taken worden 2014 minder direct uitgevoerd door het Netwerkteam Gemeentelijke Kolom. De taken bij een incident, ramp of crisis worden uitgevoerd door het Team Bevolkingszorg. Dit team is geoefend conform het oefenprogramma 2014 waarbij de nadruk lag op de basisopleiding (welke rol heb je binnen het team) en voor een klein gedeelte op het procesgericht opleiden. De brandweer is ook vanaf 1 januari 2014 geregionaliseerd in de Veiligheidsregio. De taken die voor de gemeente worden uitgevoerd op het gebied van preventie en handhaving zijn gecontinueerd vanuit de nieuwe situatie. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Brandweer - Repressie brandweer N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Brandweer - Repressie brandweer V Brandweer Op 1 januari 2014 is de brandweer geregionaliseerd. Personeel en materieel zijn overgegaan naar de Veiligheidsregio Groningen. Bij de gemeenten is de verantwoordelijkheid voor de huisvesting (voorlopig) gebleven, en een te betalen bijdrage. In totaal is bij de lasten brandweer sprake van een nadeel van Deze tegenvaller wordt voornamelijk veroorzaakt door niet gerealiseerde compensatie overhead. In de begroting 2014 hebben we hiervoor een bedrag van opgenomen. Dit bedrag zou gekort worden op onze bijdrage aan de Veiligheidsregio. Afgelopen jaar kon geen overeenstemming hierover worden bereikt, zodat de korting achterwege is gebleven. De opleidingskosten voor Zuidhorn waren in 2014 laag zodat de verrekening hiervan voor ons positief uitvalt. Bij de baten is sprake van een voordeel van Dit voordeel wordt veroorzaakt door een niet-begrote vergoeding werkplekken die we bij de Veiligheidsregio in rekening hebben gebracht. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Rampenbestrijding - Rampenbestrijding V 351 Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Rampenbestrijding - Rampenbestrijding Rampenbestrijding 14

15 Geen bijzonderheden. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Openbare orde en veiligheid - Openbare orde V Vergunningen APV en bijzondere wetten V Overige beschermende maatregelen N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Openbare orde en veiligheid N Vergunningen APV en bijzondere wetten N 47 - Overige beschermende maatregelen Openbare orde en Veiligheid De lasten voor openbare orde zijn lager dan begroot. Vanaf 2013 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de handhaving van de Drank- en Horecawet (DHW). Bij openbare orde is daarom in de begroting begroot voor een Buitengewone Opsporingsambtenaar (BOA) Toezicht Drank- en Horeca. In 2014 waren de werkelijke kosten hiervoor Daarnaast is gebleken dat de kosten voor Burgernet lager worden dan begroot. Over 2014 krijgen we geen kosten in rekening gebracht en vanaf 2015 wordt onze bijdrage lager. In 2014 hadden we voor Burgernet begroot. Overige beschermende maatregelen De overschrijding van de lasten wordt veroorzaakt door meerkosten lijkschouwingen. In 2014 hebben we aan kosten gemaakt voor lijkschouwingen en twee begrafenissen terwijl we hadden begroot. 15

16 Onderdelen: onderhoud wegen en overige verhardingen kunstwerken openbare verlichting maaien bermen en groenstroken gladheidbestrijding onkruidbestrijding verkeer en vervoer wegmarkeringen openbaar vervoer onderhoud kades onderhoud sloten en waterpartijen Programma 2 Verkeer, Vervoer en Waterstaat Geplande prestaties 2014 Geleverde prestaties 2014 Uitwerking rondweg Aduard in samenwerking met Wij hebben zowel bestuurlijk als ambtelijk veelvuldig overlegd over de provincie Groningen. de nadere uitwerking van zowel de rondweg, de aansluiting ter plaatse van de nieuwe brug als ook de aansluiting ter hoogte van Nieuwklap. Voor de aanleg van de rondweg Aduard is een realisatiebesluit genomen. Bijzondere aandacht vergt nog de vervanging van de brug over het Van Starkenborghkanaal in Aduard Uitwerking rondweg Noordhorn/Zuidhorn in De verlegging van de N355 bij Noord- en Zuidhorn is gereed. samenwerking met de provincie Groningen. Uitwerking plan Brede School betreffende de verkeersmaatregelen. In Kommerzijl de 131 meter damwand aan de Kade en 117 meter betonnen kademuur aan de Kanaalstraat renoveren/vervangen. Uitwerking doorontwikkeling transferium Zuidhorn. Een aantal wegen binnen de 1 e prioriteit reconstrueren, te weten: Heirweg in Visvliet, de Brilweg in Briltil, de Kievitsweg in Grijpskerk, fietspad Nutweg en de Langestraat (tussen nieuwe tunnel en Oosterweg) te Noordhorn. Bij het reguliere onderhoud focussen we onze aandacht op de fiets- en voetpaden. 150 lichtmasten vervangen in de kernen Visvliet, Oldehove en Zuidhorn. Uitvoering geven aan de visie wegbeheer voor wat betreft het regulier onderhoud, conform bijbehorende prioriteiten. De visie wegbeheer herzien voor de jaren 2015 e.v. Achterstallig en regulier onderhoud uitvoeren aan de kunstwerken conform het beheerplan civieltechnische kunstwerken. Inspectie van kunstwerken om een inschatting te maken van de onderhoudskosten voor de komende vijf jaar. Fietsloopbruggen Niehove en Aduard herstellen. Bruggen en steiger Akkerend vervangen. In nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van de basisscholen vindt uitvoering van diverse verkeersmaatregelen plaats. Hiermee is gestart in 2014 (Hanckemalaan). In samenspraak met het waterschap hebben wij de werkzaamheden in voorbereiding. Mede als gevolg van financieringsproblemen bij het waterschap is de uitvoering nog niet afgerond. Het projectplan doorontwikkeling transferium Zuidhorn hebben we vastgesteld. Een projectteam en stuurgroep transferium is operationeel. Met uitzondering van het fietspad Nutweg waar de nodige grondtransacties nog voor moesten plaatsvinden hebben wij alle voorgenomen werkzaamheden in 2014 uitgevoerd. De geplande vervanging in Oldehove en Zuidhorn heeft plaatsgevonden. Voor de kern Visvliet is samen met inwoners een start gemaakt met een pilot rondom de openbare verlichting. De inbreng van de inwoners stond daarbij centraal en samen hebben we een mooi verlichtingplan voor Visvliet gemaakt. Wij hebben conform de gestelde prioriteiten het onderhoud aan onze wegen uitgevoerd. Wij hebben samen met u een visie wegbeheer opgesteld en deze is door u vastgesteld. Wij hebben het onderhoud aan de kunstwerken uitgevoerd conform het beheerplan. Wij hebben de kunstwerken geïnspecteerd en een concept beheerplan opgesteld. De fietsloopbruggen zijn hersteld dan wel vervangen. De brug is in samenspraak met omwonenden vervangen en 16

17 verplaatst. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Wegen, straten en pleinen - Onderhoud wegen en overige verhardingen V Kunstwerken N Openbare verlichting V Bermen en groenstroken N Gladheidsbestrijding V Onkruidbestrijding V Parkeergarage V Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Wegen, straten en pleinen - Onderhoud wegen en overige verhardingen V Kunstwerken V Openbare verlichting Bermen en groenstroken - Gladheidsbestrijding - Onkruidbestrijding - Parkeergarage V Onderhoud wegen en overige verhardingen Aan de lastenkant is een voordeel zichtbaar van Dit is grotendeels ontstaan doordat de verkeersmaatregelen Brede School nog niet zijn afgerond. Hiervoor heeft uw raad overgeheveld naar Daarnaast is er een voordeel van op de kapitaallasten, met name veroorzaakt door het later uitvoeren van werkzaamheden dan gepland. Aan de batenkant is een voordeel zichtbaar van Dit wordt veroorzaakt door een vergoeding van de provincie voor veroorzaakte schade aan wegdek. Kunstwerken Op kunstwerken is per saldo een voordeel behaald van Dit is grotendeels het gevolg van lagere kapitaallasten door lopende investeringen. Daarnaast zijn zowel de baten als de lasten hoger door het aanleggen van het hoogholtje in Niezijl. Enerzijds een overschrijding op de lasten door de realisatie van het hoogholtje, anderzijds een voordeel door bijdragen vanuit het Leaderprogramma en vanuit de provincie. Hierdoor is het per saldo neutraal. Openbare verlichting De lasten met betrekking tot openbare verlichting zijn lager dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten als gevolg van lopende investeringen, lagere energielasten dan begroot en lagere onderhoudskosten dan begroot. Bermen en groenstroken Geen bijzonderheden. Gladheidsbestrijding Geen bijzonderheden. Onkruidbestrijding De aanbesteding van onkruidbestrijding en het gebruiken van minder bestrijdingsmiddelen heeft een voordeel opgeleverd van Parkeergarage 17

18 Aan de lastenkant is een voordeel zichtbaar van Dit is het gevolg van de lopende investering in 2014 in parkeergarage Dorpsvenne. Aan de batenkant is een voordeel zichtbaar van Dit wordt veroorzaakt door afrekeningen van voorgaand jaar van de VVE en reclameopbrengsten. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Verkeer - Verkeer V Verkeerstekens en bewegwijzering V Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Verkeer - Verkeer V Verkeerstekens en bewegwijzering V Verkeer Hier is sprake van een incidentele bate van , grotendeels zijnde de afrekening van een provinciale subsidie uit de jaren Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Openbaar vervoer - Openbaar vervoer V Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Openbaar vervoer - Openbaar vervoer Openbaar vervoer Geen bijzonderheden. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Havens, vaarten, sloten en andere waterwerken - Onderhoud kades V Onderhoud sloten en waterpartijen N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Havens, vaarten, sloten en andere waterwerken - Onderhoud kades - Onderhoud sloten en waterpartijen Onderhoud kades Op onderhoud kades is een voordeel behaald van Dit is geheel het gevolg van uitgestelde investeringen. Het betreft hier een damwand en een kademuur in Kommerzijl, waarvan uw raad heeft besloten het krediet over te hevelen naar Onderhoud sloten en waterpartijen Hier blijkt een overschrijding van de lasten van Dit wordt veroorzaakt door het afvoeren van extra slootruigte door een externe partij. 18

19 Onderdelen: handel en ambacht Programma 3 Economische Zaken Geplande prestaties 2014 Geleverde prestaties 2014 Treffen van voorbereidingen inzake de verkoop van panden aan de Industrieweg 5/5a/7 te Noordhorn per februari Westerkwartier. De organisatie van een informatiebijeenkomst in het gemeentehuis voor startende ondernemers in het voorjaar. Het onderzoeken van de ontwikkeling van de werkgelegenheid en de bedrijvigheid in de gemeente en het monitoren van de 'staat' van de economie aan de hand van een aantal prestatieindicatoren. Tevens gaan wij in overleg met kennisinstellingen en innovatieplatforms om te komen tot op maat gemaakte oplossingen voor Zuidhorner knelpunten. Bovenstaande prestaties leveren we naast onze gebruikelijke inzet zoals: bestuurlijk overleg met ondernemers, handelsverenigingen, zakenkringen, LTO en instanties als MKB en Kamer van Koophandel. Ook bezoeken we in 2014 weer een aantal bedrijven. De voorbereidingen zijn getroffen en de huren zijn opgezegd. Inmiddels is een deel van het pand verhuurd aan de Gebiedscoöperatie De informatiebijeenkomst zou worden georganiseerd door de Kamer van Koophandel. Deze heeft besloten daarmee te stoppen. De bijeenkomst heeft derhalve niet plaatsgevonden. Onderzoek en monitoring heeft nog niet plaatsgevonden. Overleg met kennisinstellingen heeft regelmatig plaatsgevonden en heeft o.a. geleid tot de tijdelijke vestiging van de Gebiedscoöperatie Westerkwartier in Noordhorn met een projectontwikkelburo in de voormalige obs De Molshoop en een kenniswerkplaats aan de Industrieweg 5 te Noordhorn. Tevens hebben wij contact gelegd met het speerpunt Sustainable Society van de Rijksuniversiteit Groningen. Er werd gedurende het jaar 13 keer overleg met handels- en ondernemersverenigingen gevoerd. Het voltallig college bracht een bezoek aan stukadoor- en afbouwbedrijf Elting in Dorkwerd en voerde overleg met de besturen van de LTO, afd. Zuidhorn en de Landbouwvereniging Grijpskerk e.o. De burgemeester bezocht 12 MKB ondernemers en een 8-tal boerenbedrijven in de gemeente. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Handel en ambacht - Markten N Stimulering bedrijvigheid V 20 Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Handel en ambacht - Markten V Stimulering bedrijvigheid N Markten/Stimulering bedrijvigheid Geen bijzonderheden 19

20 Programma 4 Onderwijs Onderdelen: openbaar basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting openbaar basisonderwijs, onderwijshuisvesting bijzonder basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting bijzonder basisonderwijs, onderwijshuisvesting bijzonder voortgezet onderwijs, onderwijshuisvesting gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs Geplande prestaties 2014 Geleverde prestaties 2014 Bouw brede school in Zuidhorn. In maart 2014 hebben we het werk voor de bouw van de Brede School definitief gegund. De contouren van het gebouw zijn inmiddels goed zichtbaar. De bouw ligt op schema en het enthousiasme van de toekomstige gebruikers groeit met de dag. Uitvoering geven aan Regionaal Integraal Het RIHP is voor wat betreft het jaar 2014 uitgevoerd. Daarbij Huisvesting Plan in combinatie met het hebben wij ook oog gehad voor de meest passende (her)bestemming gemeentelijk vastgoedbeleid. van mogelijk leegkomende schoolgebouwen. Voorbereiden sloop en/of herbestemming OBS De Borgh en CBS het Anker. Anticiperen op de invoering van passend onderwijs per augustus 2014 (leerlingenvervoer en huisvesting). Protocol ontwikkelen hoe om te gaan met de meldcode huiselijk geweld. Eén leerplichtregistratie systeem voor het Westerkwartier implementeren. Wij zijn gestart met een onderzoek naar mogelijke (her)bestemming van beide locaties. O.b.s. De Borgh en het Groene Kruisgebouw worden gesloopt. Daarmee komt een grote inbreidingslocatie beschikbaar. Met betrekking tot Het Anker denken wij aan verkoop, waarvoor door meerdere partijen belangstelling is getoond. Uw raad heeft 15 december 2014 een nieuwe verordening leerlingenvervoer vastgesteld. De meldcode huiselijk geweld is vastgesteld en de leerplichtambtenaren en consulenten Wmo en Werk en Inkomen hebben een training gevolgd over het toepassen van de meldcode. De leerplicht voor Leek, Marum, Grootegast en Zuidhorn wordt sinds 2012 uitgevoerd door Bureau BLOK, gevestigd in Grootegast. In de loop van het schooljaar is één leerplichtadministratieen registratiesysteem ingevoerd. Dit heeft als positief gevolg dat het bureau minder tijd hoeft te besteden aan de administratie en meer energie en tijd kan steken in haar eigenlijke taak; het houden van toezicht op de naleving van de leerplichtwet. Het jaarverslag geeft daar blijk van. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuurlijke ondersteuning OBS N Openbaar basisonderwijs Huisvesting N Overige kosten BBS N 21 - Huisvesting BBS N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Bestuurlijke ondersteuning OBS V 20 20

21 - Huisvesting OBS N 31 - Overige baten OBS V Huisvesting BBS V Overige baten BBS Bestuurlijke ondersteuning Openbaar basisonderwijs Geen bijzonderheden. Openbaar basisonderwijs huisvesting Aan de lastenkant is sprake van een nadeel van Dit nadeel betreft vooral hogere lasten publiekrechtelijke heffingen ( 6.600). Het restant nadeel wordt veroorzaakt door de hogere lasten op de post overige kosten als gevolg van vandalisme en door hogere uitgaven materialen/werken door derden. Overige kosten BBS Geen bijzonderheden. Huisvesting BBS Het nadeel aan de lastenkant bedraagt Dit nadeel wordt vooral veroorzaakt door hogere kapitaallasten als gevolg van extra afschrijvingen schoolgebouwen. Daarnaast zijn de energielasten hoger. Dit betreft niet begrote energielasten voor een tweetal voormalig schoolgebouwen. Tegenover dit nadeel staat aan de batenkant een voordeel van Dit voordeel betreft de niet begrote huuropbrengst van het voormalig schoolgebouw in Visvliet. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Huisvestingskosten bijzonder algemeen N voortgezet onderwijs Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Huisvestingskosten bijzonder algemeen V voortgezet onderwijs Huisvestingskosten bijzonder algemeen voortgezet onderwijs Geen bijzonderheden. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs - Leerlingenvervoer V

22 - Leerplicht N Reg. meld- en coord. punt V Uitvoering huisvestingsplan V Bewegingsonderwijs N 729 Lokaal onderwijsbeleid - Algemeen onderwijsbeleid Overige gemeenschappelijke lasten van V 47 het onderwijs Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs - Leerlingenvervoer N Leerplicht V Uitvoering huisvestingsplan V Reg. meld en coord. punt Lokaal onderwijsbeleid - Algemeen onderwijsbeleid - Godsdienst en vormingsonderwijs - Schoolbegeleiding - Overige gemeenschappelijke lasten van het onderwijs Leerlingenvervoer Aan de lastenkant is sprake van een voordeel van , aan de batenkant een nadeel van 6.300, per saldo een voordeel van In het schooljaar 2014/2015 maken minder leerlingen gebruik van het vervoer dan vorig schooljaar. Het gaat om een terugloop in aantal van circa 20 leerlingen. Deels is dit te verklaren door het optrekken van de km grens van 4 naar 6 km in het schooljaar 2012/2013, waardoor per saldo minder kinderen gebruik kunnen maken van de regeling en van de overgangsregeling die destijds afgesproken is. Ook gaan wij steeds vaker in gesprek met de ouders en de leerlingen om te stimuleren dat kinderen met het openbaar vervoer reizen. Leerplicht Aan de batenkant is sprake van een voordeel van Dit voordeel is toe te rekenen aan de terugbetaling van de gemeente Grootegast en heeft betrekking op het pakket dat voorheen werd gebruikt voor de leerplichtadministratie. Regionaal meld- en coördinatiepunt (RMC) De lasten zijn lager uitgevallen dan begroot. RMC wordt in Westerkwartierverband uitgevoerd door de gemeente Grootegast. De uitvoeringskosten RMC zijn verrekend met de ontvangen kwalificatiegelden. Met deze ontvangsten hadden we in onze begroting geen rekening gehouden. Uitvoeringshuisvestingsplan Aan de lastenkant is sprake van een voordeel van Dit voordeel wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten brede school omdat de investering gedurende het jaar plaatsvindt en nog niet volledig afgerond is. Het voordeel wordt deels te niet gedaan door de bijzondere waardevermindering schoolwoningen Zuidhorn ad Deze waardevermindering was voor 2015 begroot, maar hebben we op verzoek van onze accountant al in 2014 verwerkt. Het voordeel aan de batenkant betreft de vrijval van de voorziening gebouwenonderhoud onderwijs ter hoogte van De voorziening gebouwenonderhoud onderwijs heeft geen bestaansrecht meer, omdat de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud van de schoolgebouwen per 1 januari 2015 overgegaan is naar de schoolbesturen. Middels de tweede finrap 2014 heeft u besloten het geld beschikbaar te houden voor het onderwijsveld. We hebben de bedragen conform de tweede finrap in de 22

23 reserve onderwijs gestort. Echter het restant bedrag in de voorziening was hoger dan we bij de tweede finrap hadden voorzien, met name omdat de aanpassingen bij de Goeman Borgesius lager zijn uitgevallen. Dit restant bedrag moeten we in deze jaarrekening laten vrijvallen. De regelgeving staat niet toe dat we dit bedrag als nog in de reserve storten. Bewegingsonderwijs Geen bijzonderheden. Lokaal onderwijsbeleid Geen bijzonderheden. 23

24 Onderdelen: openbaar bibliotheekwerk vormings- en ontwikkelingswerk sport groene sportvelden en terreinen kunst oudheidkunde en musea openbaar groen en openluchtrecreatie overige recreatieve voorzieningen sociaal cultureel werk Programma 5 Cultuur en Recreatie Geplande prestaties 2014 Geleverde prestaties 2014 Voorbereiding inrichting gymzaal brede school De voorbereiding loopt naar wens. In juni 2015 wordt het bestaande Zuidhorn. gymmateriaal verhuisd en organiseren we een bijeenkomst voor de toekomstige gebruikers. Voorbereiding sluiting sportgebouw Admiraal Wij hebben onderzoek gedaan naar de mogelijke herbestemming van Helfrichstraat in Verkoop sportgebouw Westergast. Onderzoek naar sporttarieven in het kader van het vastgoedbeleid. Onderzoeken van mogelijkheden om de bezettingsgraad van de sportaccommodaties te verhogen. Actief zoeken naar middelen voor projecten op het terrein van leefbaarheid, recreatie en toerisme en plattelandsontwikkeling in het Westerkwartier. Relevant in dit verband zijn: de ontwikkeling van een gebiedcoöperatie en een gebiedsagenda. In afwachting van externe middelen wordt op alle mogelijke manieren gezocht naar mogelijkheden om projectaanvragen toch te ondersteunen. Renovatie gymzaal Noordhorn. In het kader van de rijksregeling Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten (BRIM) onderhoud uitvoeren aan molens. het sportgebouw Admiraal Helfrichstraat. Wij hebben getracht de Westergast te verkopen. De mogelijke koper is echter afgehaakt. Daarna hebben wij onderzoek gedaan naar de mogelijke herbestemming van het gebouw. In dit onderzoek hebben we gegevens verzameld door middel van een enquête en deze geanalyseerd. Bij het onderzoek naar sporttarieven hebben wij ook gekeken naar de mogelijkheden om te komen tot een verhoging van de bezettingsgraad van de sportaccommodaties. Bij de provincie hebben wij namens de westerkwartiergemeenten een subsidie-aanvraag ingediend voor het opstellen van een gebiedsagenda voor het Westerkwartier. Hiervoor is beschikbaar gekomen. Verder zijn twee aanvragen voor de inzet van niet-krimpgelden ingediend voor bijdrage terreininrichting brede school en bijdrage Vergeten Slag bij Noordhorn. Wij hebben de renovatie van de gymzaal conform plan van aanpak uitgevoerd. Aan een groot aantal molens is onderhoud gepleegd. Daarnaast is Brimsubsidie aangevraagd en toegekend voor de torens/dakruiters in eigendom van de gemeente. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Openbaar bibliotheekwerk - Openbare bibliotheek V Vormings- en ontwikkelingswerk - Muziekonderwijs V Emancipatie V Ontwikkelingssamenwerking V

25 Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Openbaar bibliotheekwerk - Openbare bibliotheek Vormings- en ontwikklingswerk - Muziekonderwijs V Emancipatie - Ontwikkelingssamenwerking Openbare bibliotheek Aan de lastenkant is sprake van een voordeel van De voorlopige subsidie 2014 die we aan Stichting Biblionet Groningen hebben betaald is lager dan begroot. Het restant voordeel betreft iets lagere onderhoudskosten gebouwen. Muziekonderwijs Het voordeel aan de lastenkant bedraagt Dit voordeel is grotendeels toe te rekenen aan een lagere voorlopige subsidie 2014 Kunstbedrijven Westerkwartier ( 4.900). Het restant voordeel betreft lagere huurkosten. Emancipatie Geen bijzonderheden. Ontwikkelingssamenwerking Geen bijzonderheden. Lasten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Sport - Tennisbanen V Fierljepschansen V IJsbanen N Gymzalen en sporthallen V Zwembaden N Algemene sportsubsidies N Baten 2013 werkel 2014 oorspr 2014 begr 2014 werkel Afwijkingen Sport - Tennisbanen V 10 - Fierljepschansen V 34 - IJsbanen N Gymzalen en sporthallen V Zwembaden Algemene sportsubsidies Tennisbanen De lasten zijn lager dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten, als gevolg van financieel voordelig uitgevoerde investeringen in Fierljepschansen Geen bijzonderheden. IJsbanen Geen bijzonderheden. 25