BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 3833 / 15 Betreft zaak: WoonbronMaasoevers - Delftwonen I. MELDING 1. Op 4 februari 2004 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Stichting Volkshuisvestingsgroep WoonbronMaasoevers en Stichting Delftwonen voornemens zijn te fuseren, in de zin van artikel 27, onder a, van de Mededingingswet. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 24 van 5 februari Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. II. PARTIJEN 2. Stichting Volkshuisvestingsgroep WoonbronMaasoevers (hierna: WoonbronMaasoevers) is een stichting naar Nederlands recht. WoonbronMaasoevers is een toegelaten instelling op grond van artikel 70 van de Woningwet voor de stadsregio Rotterdam 1. WoonbronMaasoevers is actief op het gebied van sociale huisvesting en verhuur van onroerend goed niet zijnde sociale huisvesting. Daarnaast is WoonbronMaasoevers actief op het gebied van projectontwikkeling. 3. Stichting Delftwonen (hierna: Delftwonen) is een stichting naar Nederlands recht. Delftwonen is een toegelaten instelling op grond van artikel 70 van de Woningwet voor het stadsgewest Haaglanden 2. Delftwonen is actief op het gebied van sociale huisvesting en op het gebied van projectontwikkeling. 1 Tot deze regio behoren: Albrandswaard, Barendrecht, Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs, Bernisse, Bleiswijk, Brielle, Capelle aan den IJssel, Hellevoetsluis, Krimpen aan den IJssel, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Rozenburg, Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen en Westvoorne. 2 Tot deze regio behoren: Delft, De Lier, Den Haag, s-gravezande, Leidschendam-Voorburg, Maasland, Monster, Naaldwijk, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Schipluiden, Wassenaar, Wateringen en Zoetermeer. 1 Openbare versie

2 III. DE GEMELDE OPERATIE 4. De gemelde operatie betreft een juridische fusie in de zin van artikel 2:309 van het Burgerlijk Wetboek. Partijen hebben een getekende Voorovereenkomst van fusie tussen WoonbronMaasoevers en Delftwonen d.d. 3 december 2003 overgelegd waarin de transactie staat beschreven. IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 5. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder a, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 4, omschreven transactie leidt er toe dat WoonbronMaasoevers en Delftwonen fuseren. 6. Betrokken ondernemingen zijn WoonbronMaasoevers en Delftwonen. 7. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. V. BEOORDELING A. RELEVANTE MARKTEN Rel evant e pr oduct mar kt en 8. De activiteiten van partijen overlappen op het gebied van sociale huisvesting en projectontwikkeling. De projectontwikkelingsactiviteiten worden uitsluitend ten behoeve van de door partijen zelf aangeboden sociale huisvesting gerealiseerd (captive). De activiteiten van partijen op het gebied van projectontwikkeling zullen derhalve buiten beschouwing worden gelaten. 9. In het onderhavige geval kan, evenals in voorgaande besluiten 3, in het midden worden gelaten of een afzonderlijke markt bestaat voor sociale huisvesting of dat sprake is van een bredere markt voor het aanbieden van huurwoningen, waartoe ook particuliere aanbieders van 3 Zie het besluit van 11 november 2003 in zaak 3683/Com-wonen Woningpartners De Combinatie, punt 10, het besluit van 13 juni 2003 in zaak 3496/Patrimonium Rochdale, punt 12, het besluit van 17 december 2002 in zaak 3237/Eigen Haard Olympus Groep, punt 10 en het besluit van 26 augustus 2002 in zaak 3024/Patrimonium AWV Rochdale, punt Openbare versie

3 huurwoningen moeten worden gerekend, aangezien de materiële beoordeling van de onderhavige concentratie hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 19). 10. In eerdere besluiten 4 is tevens aangegeven dat mogelijk een nadere onderverdeling is te maken naar type verhuureenheid. In het onderhavige geval kan in het midden worden gelaten of mogelijke markten per type verhuureenheid bestaan, aangezien de materiële beoordeling van de onderhavige concentratie hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 14 tot en met 18). Rel evant e geogr af ische mar kt en 11. WoonbronMaasoevers is actief in Rotterdam en Spijkenisse, terwijl Delftwonen actief is in Delft. Op lokaal niveau is er derhalve geen sprake van overlap van de activiteiten van partijen. 12. De gemeenten waar WoonbronMaasoevers actief is behoren tot de stadsregio Rotterdam, terwijl de gemeente Delft waar Delftwonen actief is tot het stadsgewest Haaglanden behoort. Ook indien deze regio s als uitgangspunt worden genomen, is er derhalve geen sprake van regionale overlap. De afstand tussen Rotterdam en het zuidelijk deel van het stadsgewest Haaglanden, met gemeenten als Delft, Pijnacker en Nootdorp, is echter niet groter dan de afstand tussen de gemeente Rotterdam en diverse andere gemeenten in de Stadsregio Rotterdam, zoals Spijkenisse en Maassluis en beduidend kleiner dan de afstand tussen de gemeente Rotterdam en bijvoorbeeld Hellevoetsluis en Brielle. Het is derhalve niet ondenkbaar dat het zuidelijke deel van het stadsgewest Haaglanden tot dezelfde regionale markt behoort als de stadsregio Rotterdam. Het is in het onderhavige geval echter niet nodig om de regionale geografische markt exact af te bakenen, aangezien de materiële beoordeling van de onderhavige concentratie hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 14 tot en met 18). Bij de beoordeling zal de kleinst mogelijke regionale markt waarop sprake is van overlap tussen partijen worden bezien. Het betreft hier de stadsregio Rotterdam aangevuld met de gemeente Delft (hierna te noemen: stadsregio Rotterdam-Delft). 13. In het onderhavige geval kan, evenals in voorgaande besluiten 5, in het midden worden gelaten of sprake is van (een) regionale, dan wel (een) nationale markt(en) voor sociale huisvesting, aangezien de uiteindelijke materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 14 tot en met 18). 4 Zie bijvoorbeeld het besluit van 8 augustus 2003 in zaak 3549/WVA Almere Woningbouwbedrijf Amsterdam, punt 10 en het besluit in zaak 3496/Patrimonium Rochdale, reeds aangehaald, punt Zie bijvoorbeeld het besluit in zaak 3683/Com-wonen Woningpartners De Combinatie, reeds aangehaald, punt 13, het besluit in zaak 3549/WVA Almere Woningbouwbedrijf Amsterdam, reeds aangehaald, punt 13 en het besluit in zaak 3496/Patrimonium Rochdale, reeds aangehaald, punt Openbare versie

4 B. GEVOLGEN VAN DE CONCENTRATIE 14. Zoals al aangegeven in punt 11 is er op lokaal niveau geen overlap. 15. Op de mogelijke markt voor sociale huisvesting in het gebied stadsregio Rotterdam-Delft beschikken partijen over een gezamenlijk marktaandeel van circa 16% gemeten in aantal verhuureenheden. 6 In deze regio zijn in totaal circa 45 woningcorporaties actief waaronder vier andere woningcorporaties van gelijkwaardige of grotere omvang (Nieuwe Unie, Vestia, Woningbedrijf Rotterdam en Com.Wonen ). 16. Aangezien partijen niet actief zijn buiten deze regio, zullen de gezamenlijke marktaandelen afnemen indien de markt in geografisch opzicht ruimer zou worden afgebakend., mogelijk onderscheiden naar type verhuureenheid 17. In punt 10 is aangegeven dat de markt voor sociale huisvesting mogelijk kan worden onderverdeeld naar type verhuureenheid. Indien wordt uitgegaan van deze mogelijke markten op regionaal niveau, in het onderhavige geval het gebied stadsregio Rotterdam-Delft, dan is het gezamenlijke marktaandeel van partijen voor de verschillende mogelijke markten waar de activiteiten van partijen elkaar overlappen steeds minder dan 25% gemeten in aantal verhuureenheden Aangezien partijen niet actief zijn buiten deze regio, zullen de gezamenlijke marktaandelen van partijen afnemen indien de verschillende mogelijke markten in geografisch opzicht ruimer zouden worden afgebakend. 19. Gezien het feit dat partijen nauwelijks actief zijn als aanbieder van woningen buiten het kader van de sociale volkshuisvesting en aangezien het aantal concurrenten aanzienlijk zal toenemen indien wordt uitgegaan van een ruimere markt dan die van sociale huisvesting, zal de positie van partijen op de mogelijke ruimere markt(en) voor verhuur van woningen beperkter zijn dan op de mogelijke markt(en) voor sociale huisvesting. 6 Bron marktomvang: Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting, Cijfermatige Kerngegevens boekjaar Niet voor alle typen verhuureenheden is de omvang van de mogelijke markt bekend, gemeten naar waarde van de verhuurde eenheden. Partijen hebben onderbouwd aangegeven dat de gezamenlijke marktaandelen van partijen gemeten naar waarde van de verhuurde eenheden echter niet significant afwijken van de marktaandelen gemeten op basis van aantal verhuurde eenheden. 7 Zie voetnoot 6. 4 Openbare versie

5 20. Gezien de gezamenlijke marktaandelen van partijen en het aantal concurrerende woningcorporaties, wordt geconcludeerd dat er geen reden is om aan te nemen dat als gevolg van de onderhavige concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. VI. CONCLUSIE 21. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. 22. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: 27 april 2004 De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, voor deze: w.g. Mr. J. Schönau Directeur Concentratiecontrole Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepsschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam 5 Openbare versie