VOORTZETTEN EN VERDIEPEN (4)

Transcriptie

1 TAALPLUS - IMPULS IN TIEL VOORTZETTEN EN VERDIEPEN (4) EVALUATIEVERSLAG SCHOOLJAAR Vastgesteld door de Stuurgroep TPk op 2 november 2015.

2 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING VOORAF LEESWIJZER DE GEMAAKTE AFSPRAKEN VOOR DOELGROEP DOEL INSPANNINGSVERPLICHTING FINANCIERING PROCES WERVING EN SELECTIE TPk-LEERLINGEN SAMENSTELLING TPK- GROEPEN AANTAL TPK-LESUREN PER WEEK: HET PROCES VAN WERVING EN SELECTIE VAN DOELGROEPLEERLINGEN ORGANISATIE EN WERKWIJZE INLEIDING DE UITVOERING IN DE TPK-BASISGROEP Inleiding Werkproces TPk Basisgroep Verzamelen van de leerresultaten Betrokkenheid TPk-leerkracht, IB-er, groepsleerkracht Betrokkenheid ouders TPK-VERVOLGGROEPEN Inleiding Organisatie Groepsplannen Financiële middelen Evaluatiepunten UITVOERINGSCONDITIES MONITOR TPK INLEIDING MONITOR TOETSAFNAME SELECTIE VAN DE TPK-DOELGROEP VOOR EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE (VVE) SAMENSTELLING TPK BASIS- EN VERVOLGGROEPEN VASTSTELLEN VAN EEN NORM VOOR ONTWIKKELING VERGELIJKING VAN DE RESULTATEN VAN MEER SCHOOLJAREN FEITELIJKE LEEROPBRENGSTEN TPK IN RESULTATEN VAN DE LEERLINGEN IN DE TPK-BASISGROEPEN Kanttekeningen bij de behaalde resultaten TPk-Basisgroepen Doelgroep VVE RESULTATEN VAN LEERLINGEN IN DE TPK-VERVOLGGROEPEN Resultaten van leerlingen in de 1e TPk-Vervolggroep Overige TPk-Vervolggroepen: AANBEVELINGEN BNT- Consult Inhoudsopgave Pagina 2 van 33

3 1 INLEIDING 1.1 Vooraf Het schooljaar is het vierde jaar in de periode , waarin de verworvenheden uit de eerste TaalPlus - impuls als onderdeel van het Gemeentelijk Onderwijs Achterstanden Beleid in de gemeente Tiel worden voortgezet en verdiept. In het evaluatieverslag over het vorige schooljaar was aangekondigd, dat de gemeentelijke bijdrage aan het TaalPlus-beleid van de scholen aan het einde van het kalenderjaar 2015 zou worden beëindigd. De TPk-Basisgroepen én de TPk-vervolggroepen zouden de tweede helft van het schooljaar voor de helft worden gefinancierd door de schoolbesturen. Voor de andere helft deden de schoolbesturen een beroep op BePo. In september 2015 is bekend geworden, dat BePo er niet in is geslaagd om deze aanvraag van de scholen te financieren. De gemeente heeft daarop besloten de financiering voor het lopende TaalPlus-beleid voort te zetten tot en met de evaluatie over het schooljaar De Stuurgroep spreekt hiervoor graag haar dank en waardering. Het schooljaar zal worden benut om de werkcontacten met de Brede School Academie te versterken en om met VVE te komen tot afstemming van de evaluatiesystematiek. Dit laatste heeft tot doel om vanaf schooljaar de evaluaties van VVE en TaalPlus zoveel mogelijk te integreren voor zover het gaat om de individuele taalontwikkeling van de leerlingen inzichtelijk te maken. 1.2 Leeswijzer. Dit evaluatieverslag is qua opzet vergelijkbaar met het verslag over de eerste drie jaar van de nieuwe planperiode. De gemaakte afspraken voor de hele periode zijn in het tweede hoofdstuk opnieuw opgenomen. De hoofdstukken 3 en 4 bevatten per deelnemende school de door de school aangeleverde evaluatiegegevens rondom de werving en selectie van doelgroepleerlingen en de organisatie en werkwijze rond de TPk-basisgroep en TPk-Vervolggroepen. Om te laten zien op welke manier de deelnemende scholen met de afgesproken toetsen (zie de Monitor Project TaalPlusklassen ) hebben gewerkt, is wederom besloten om hieraan een apart hoofdstuk (hoofdstuk 5) te wijden. Hoofdstuk 6 geeft een algemene beschrijving van de feitelijke leeropbrengst en is voorzien van constateringen en aanbevelingen. In een afzonderlijk Bijlagenboek zijn de Monitor Project TaalPlusklassen en de Leeropbrengsten (resultaten per TPk-school per leerling aan de hand van toetsresultaten en de vaardigheidsscores) en de verslagen van de uitstapjes opgenomen. Tiel, 2 november Stuurgroep TPk. BNT- Consult Inleiding Pagina 3 van 33

4 2 DE GEMAAKTE AFSPRAKEN VOOR Doelgroep De doelgroep bestaat uit leerlingen van groep 4 tot en met groep 8 met een taalontwikkelingsachterstand. De impuls is niet bedoeld voor leerlingen met een dyslexieproblematiek en evenmin voor leerlingen met leer- en/of gedragsproblemen. In het 1 e jaar (basisjaar) krijgen per school minimaal 10 leerlingen uit de doelgroep extra taalonderwijs op maat gedurende 8 uur per week in 40 schoolweken. Deze TPk- Basisgroep werkt met een jaarprogramma en een rooster. In de vervolgjaren is de taalimpuls afgestemd op de individuele onderwijsbehoefte van de leerlingen. 2.2 Doel Het doel van het TaalPlus-beleid is in het eerste jaar bereiken van een zo groot mogelijke ontwikkeling op het terrein van woordenschat en begrijpend lezen. De jaren daarna zijn gericht op het verder inlopen van de taalachterstand, dan wel het vasthouden van de eerder bereikte resultaten. De ontwikkeling van alle TaalPlus-leerlingen wordt gevolgd met behulp van een aantal meetmomenten per jaar, bestaande uit standaardtoetsen Cito (woordenschat en begrijpend lezen) en observaties met betrekking tot de sociaal-emotionele ontwikkeling, de prestatiemotivatie en het zelfbeeld van de leerlingen. 2.3 Inspanningsverplichting De schoolbesturen en de gemeente zijn met elkaar een inspanningsverplichting aangegaan. Deze houdt in dat het TaalPlus-beleid in het schooljaar voor drie schooljaren wordt voortgezet met het doel om binnen de beschikbare financiële mogelijkheden van de scholen dit beleid uiterlijk aan het einde van het schooljaar structureel als deel van het totale schoolplan te hebben geïmplementeerd. Voorts verklaren alle partijen zich te zullen inspannen om het TaalPlus-beleid na afloop van elk schooljaar te evalueren met gebruikmaking van daartoe opgestelde evaluatiepunten. 2.4 Financiering Voor de financiering van het TaalPlus-beleid heeft de Raad van de gemeente Tiel bij besluit van 17 november 2010 voor de periode 2011 tot en met 31 december 2014 een bedrag van ,-- per jaar beschikbaar gesteld uit de bijzondere uitkering die de gemeente van het Rijk ontvangt voor het totale Gemeentelijke OKE beleid. In verband met de verlenging van dat Beleid tot en met 2015 is de subsidie voor de TPK tot en met 2016 verlengd. De gemeente stelt aan deze subsidie als voorwaarde (in beschikking), dat de TPkscholen na afloop van de planperiode december 2016 in staat zijn om het TPk-onderwijs in hun school binnen de reguliere bekostiging voort te zetten. De schoolbesturen hebben hiervoor een inspanningsverplichting aanvaard. Afgesproken is, dat zij in hun begroting vanaf 2016 rekening houden met de continuering voor de TaalPlusklassen in schooljaar en verder. BNT- Consult Gemaakte afspraken Pagina 4 van 33

5 3 PROCES WERVING EN SELECTIE TPk-LEERLINGEN 3.1 Samenstelling TPk- groepen In het schooljaar zijn de TPk-leerlingen door de drie besturen (SKOR, CPOB en OPO-R) over de vier aangewezen TPk-locaties verdeeld: Aantal TPk-leerlingen Basisgroep 1 e Vervolg groep 2 e Vervolg groep 3 e Vervolg groep 4 e Vervolg groep Kloosterbuurt * 6* 5* 4* nvt nvt PMS-west ** 9 / 3** 0 nvt nvt nvt Rotonda Ridderweide nvt Pr. Margriet*** nvt Molenwerf Zie * Zie * * Zie *** nvt nvt Dagobert Kloosterbuurt Kloosterbuurt Kloosterbuurt nvt nvt 24 lln 15 lln 14 lln 4 lln nvt Totaal * Toelichting samenstelling TPk-Kloosterbuurt: Samenstelling Basisgroep Kloosterbuurt : Pr. Margriet 0 Molenwerf 5 Dagobert 1 6 lln Totaal Samenstelling 1 e Vervolggroep Kloosterbuurt : Pr. Margriet 0 Molenwerf 2 Dagobert 3 5 lln Totaal Samenstelling 2 e Vervolggroep Kloosterbuurt : Pr. Margriet 0 Molenwerf 4 Dagobert 0 4 lln Totaal ** Toelichting samenstelling TPk-Basisgroep bij Pr. Maurits west: Bij de Pr. Mauritsschool west is halverwege het schooljaar besloten tot een verandering van de samenstelling van de TPk-Basisgroep: - Deze school is in taalschool geworden. Schoolbreed werd de nieuwe taalmethode ingevoerd, ook in de TPk-Basisgroep. - De reguliere groep 4 bestond uit 13 kinderen; door de deelname van 6 kinderen aan de TPk bleef er een kleine reguliere groep over. - De halfjaargegevens van de leerlingen in groep 4 gaven de school aanleiding om een aantal kinderen uit de reguliere groep in de TPk-Basisgroep te plaatsen, die de extra impuls nodig zouden hebben. Zonder kinderen terug te plaatsen zou de reguliere groep nog kleiner geworden zijn. Besloten is daarom tot een ruil : 3 kinderen erin 3 kinderen eruit. - In totaal hebben 3 kinderen het gehele jaar de TPk-basisgroep gevolgd. BNT - Consult Proces van werving en selectie Pagina 5 van 33

6 De TPk-leerkracht geeft aan dat zij in de periode februari-juli door allerlei oorzaken (schoolreisje / studiedag school / Cito-toetsdag / schoolfotograaf / overname van reguliere groep 4) zeker 7 dagen geen TPk-Basisgroep heeft kunnen verzorgen. Dit zou van invloed kunnen zijn op de resultaten van de in februari 2015 ingestroomde leerlingen. *** Toelichting opzet Vervolggroepen bij Pr. Margrietschool: De Prinses Margrietschool heeft de beschikbare TPk-leerkracht structureel ingezet in een schoolbreed taalondersteuningsprogramma als aanvulling op het schoolbreed werken met de Methode Verhallen Woorden in de weer, In dit taalondersteuningsprogramma worden - leerlingen vanaf groep 2 geselecteerd, - die pre-teaching Begrijpend lezen nodig hebben, - per leerjaar verzameld in een klein groepje van 4 leerlingen - om onder schooltijd - 25 min per week - pre-teaching Begrijpend lezen te ontvangen - van de TPk-leerkracht. De selectie voor deelname aan deze pre-teaching groepen wordt gedaan door de groepsleerkrachten met behulp van de toetsgegevens van de leerlingen. De TPk-leerkracht heeft geen aandeel aan de selectieprocedure. Voor de pre-teaching groepen worden zowel TPk-leerlingen als niet-tpk-leerlingen geselecteerd. De samenstelling van deze pre-teaching groepen in zag er als volgt uit: Pre-teaching Begr. lezen Gr 4 Gr 5 Gr 6 Gr 7 Gr 8 Totaal TPk-leerlingen - 2 lln - 3 lln - 5 lln Niet- TPk-leerlingen 2 lln 2 lln 4 lln 1 lln 4 lln 13 lln Totaal pre-teaching 2 lln 4 lln 4 lln 4 lln 4 lln 18 lln De effecten van deze pre-teaching Begrijpend lezen voor de motivatie en welbevinden van de leerlingen: - de TPk-leerkracht meldt dat deze leerlingen heel enthousiast zijn over pre-teaching met veel plezier in leren de pre-teaching-lessen volgen met veel zelfvertrouwen uitkijken naar de betreffende begrijpend leesles in de reguliere groep - de groepsleerkrachten melden dat deze leerlingen meer participeren / actief zijn in de begrijpend leesles dan de andere leerlingen Met betrekking tot de resultaten op de Cito-toetsen Begrijpend lezen is geen eenduidig effect af te lezen. Samenvattend: - De methodiek van pre-teaching lijkt positief uit te werken voor het welbevinden en leerplezier van de leerlingen - Onduidelijk is of de hoeveelheid toegekende pre-teaching -tijd per week (25 min) voldoende is voor het realiseren van leerwinst. 3.2 Aantal TPk-lesuren per week: Afgesproken is dat de TPk-basisgroep 8 klokuren per week TPk-onderwijs van de TPkleerkracht ontvangt. In onderstaand overzicht wordt duidelijk dat de scholen de afspraken over de inzet van de TPk-uren voor de Basisgroep door de TPk-leerkracht in hebben uitgevoerd. BNT - Consult Proces van werving en selectie Pagina 6 van 33

7 Ureninzet TPk-Basisgroepen : School Periode TPkuren Les door per week Kloosterbuurt 08/14 07/15 8 uur TPk-lkr Molenwerf Dagobert Zie Kloosterbuurt Pr. Margriet Pr. Maurits-west 08/14 07/15 8 uur TPk-lkr Rotonda Ridderweide 08/14 07/15 8 uur TPk-lkr Ureninzet TPk-Vervolggroepen : school 1 e Vervolggroep 2 e Vervolggroep 3 e Vervolggroep Uren Lkr Uren Lkr Uren Lkr pwk pwk pwk Kloosterbuurt 2,5 uur TPk-lkr 2 uur TPk-lkr nvt - Molenwerf zie Kloosterbuurt Zie Kloosterbuurt nvt - Dagobert nvt - Pr. Margriet 25 min TPk-lkr 25 min TPk-lkr nvt - Pr. Maurits-west 0 uur Rotonda Ridderweide 3 uur TPk-lkr??? groepslkr??? groepslkr In de TPk-Vervolggroepen zijn in meer uren ingezet op de TPk-leerkrachten dan in de voorgaande jaren: In de 1 e vervolggroep steeg de inzet bij o De Kloosterbuurt van 2 uur naar 2,5 uur o Rotonda Ridderweide van 0,5 uur naar 3 uur Maar bij de Pr. Margriet zakte de inzet van 1 uur per week naar 25 min per week. In de 2 e vervolggroep liggen de gegevens niet zo eenduidig. Bij o de Kloosterbuurt steeg de inzet van een onbekende inzet door de groepsleerkracht naar 2,0 uur per week door de TPk-leerkracht o de Pr. Margriet zakte de inzet van 1 uur per week door de TPk-leerkracht naar 25 min per week door de TPk-leerkracht o de Rotonda-Ridderweide zakte de inzet van 1 uur per week door TPk-leerkracht naar onbekende inzet door groepsleerkracht. 3.3 Het proces van werving en selectie van doelgroepleerlingen Het selectieproces vindt plaats op basis van de door de gemeente vastgestelde criteria. De evaluatie heeft betrekking op de volgende onderwerpen: - de wijze van werving en selectie van de doelgroepleerlingen, inclusief de gehanteerde selectiecriteria; - de contacten met ouders, zowel individueel als groepsgewijs; - betrokkenen bij het proces van werving en selectie en de hiermee gemoeide tijdsinvestering. Op de verschillende scholen - zoals door de scholen verwoord- ziet het beeld er, zowel voor de TPk-Basisgroep als voor de TPk-Vervolggroepen als volgt uit. BNT - Consult Proces van werving en selectie Pagina 7 van 33

8 TPk Kloosterbuurt TPk-Basisgroep De selectie/werving is op de 3 scholen afzonderlijk gedaan door de Interne Begeleiders (verder: IB-ers) van de 3 scholen en de TPk-leerkracht. Daarbij is rekening gehouden met de selectiecriteria: Score A of B op rekenen en goede technisch leesvaardigheden. Score D of E op woordenschat of begrijpend lezen. Een enkele leerling had een C voor rekenen, maar kon wel goed mee met de lesstof. Deze keer is de leesvaardigheid meegenomen en dat had als effect, dat er minder hard op technisch leesgebied getrokkken hoefde te worden aan de leerlingen en er meer ruimte was voor de andere vakgebieden zoals begrijpend lezen en het thema gericht weken. Contacten met ouders individueel bestonden uit een huisbezoek en twee 10-minuten gesprekken. Als groep was er contact met de ouders tijdens de bijeenkomsten halverwege het jaar en aan het eind van het jaar. De ouders ontvangen elke week een mail over wat er in de TaalPlusklas behandeld is in die week. De ouderfolder is eerst kritisch nagelopen op eventuele onnauwkeurigheden en daarna aan de ouders uitgedeeld. Alle ouders hebben het contract getekend. De ouders van De Molenwerf zijn eerst voorgelicht door de groepsleerkracht tijdens de 10-minutengesprekken en ze konden daarover hun mening geven. Daarna heeft de TPk-leerkracht de ouders gebeld en zijn de contracten thuis of op school getekend. Op de Pr. Margrietschool heeft de IB-er geen leerlingen kunnen selecteren die voldeden aan de criteria. Op de Dagobertschool is de leerling door de IB-er zelf geregeld. In de eerste week is er een ouderbijeenkomst gehouden die door 4 van de 6 ouders werd bezocht. De tijdsinvestering bedroeg ongeveer 3 uur. Door de bekendheid van TPk binnen de school gaat de selectieprocedure steeds sneller en makkelijker. Aandachtspunten TPk-Basisgroep Wijze van werving en selectie: De TPk-leerkracht mag een grotere rol krijgen. Bij selectiecriteria: in de gaten blijven houden dat het technisch leesniveau hoog genoeg is. In de contacten met de ouders zou een open klas toegevoegd kunnen worden, zodat ouders een keer mee kunnen kijken. TPk-Vervolggroep Alle leerlingen van groep 5, 6 en 7 zijn doorgegaan in de TPk-Vervolggroep. Twee leerlingen van de Pr. Margrietschool komen niet meer naar de TPk-Vervolggroep Kloosterbuurt. De keuze voor de TPk-Vervolggroep is per kind bekeken met de groepsleerkracht, de ouders en de TPk-leerkracht. De selectiecriteria voor de Basisgroep zijn ook voor de Vervolggroep gehanteerd door de TPk-leerkracht, ouders, en groepsleerkracht. Bij de leerlingen die goed scoorden is samen met ouders en groepsleerkracht gekeken of de TPk nog wenselijk was en voor alle kinderen gold, dat ze het nog niet op eigen kracht zouden kunnen. Met de ouders zijn geen persoonlijke contacten onderhouden, alleen bij vragen. De groepsleerkracht nam tijdens de 10-minutengesprekken de TPk- punten mee in het gesprek met de ouders. BNT - Consult Proces van werving en selectie Pagina 8 van 33

9 Bij de TPk-Vervolggroep wordt geen contract getekend. Tijdens de 10-minuten gesprekken in juni 2014 is samen met de ouders gesproken over de vervolggroep van de TPk. Een ouderpaar gaf te kennen te willen stoppen en één leerling is gestopt na een gesprek op de eigen school. De tijdsinvestering maakt deel uit van de 3 uur die voor de TPk-Basisgroep zijn genoemd. Pr. Mauritsschool-West TPk-Basisgroep De selectiecriteria die de leerkrachten van groep 3 en 4 en de TPk-leerkracht hanteerden, waren: - Cito-scores voldoende voor de hoofdvakken technisch lezen en rekenen. - een achterstand in woordenschat en begrijpend luisteren/ -leren door de thuissituatie - geen gedragsproblemen - voldoende motivatie van het kind en van de ouders. Deze keer bleek de werving en selectie niet goed te zijn verlopen. Drie leerlingen zijn in de loop van het schooljaar gewisseld. Voorafgaand aan het begin van de TPk was er voor de ouders en de toekomstige TPkleerlingen, waarin de TPk werd uitgelegd. Contacten met ouders waren er verder bij de ondertekening van het contract, tijdens rapportgesprekken, tijdens een eenmalig huisbezoek en tussendoor tijdens spontane gesprekjes. Er is geen gebruik gemaakt van een folder; informatie is mondeling verstrekt. De tijdsinvestering bedroeg twee uur. TPk-Vervolggroep De school had in het verslagjaar geen TPk-Vervolggroepen. Aandachtspunten Basisgroep TPk: Dit verslagjaar waren er in groep 3 veel wisselingen van leerkrachten en bovendien was de IB-er langdurig ziek. Daardoor was er geen goed overzicht van de geschiktheid voor TPk bij de nulmeting. De IB-er moet bij de werving en selectie betrokken zijn. Rotonda Ridderweide TPk- Basisgroep De criteria zijn duidelijk, daarvan zijn de groepsleerkracht, de TPk-leerkracht, de IB er en de coördinator TPk niet afgeweken: Cito rekenen een I. II. III score, eventueel aangevuld met TTR (DLE-score); begrijpend lezen en/of woordenschat een IV of V score. We hebben dit schooljaar ook gekeken naar de methode - gebonden toetsen en de mening van de leerkracht over de leerling, met betrekking tot motivatie en gedrag/werkhouding, meegenomen; geen andere problematiek als dyslexie, gedragsproblemen etc. Bij een twijfelachtige Cito RW wordt aanvullend de TTR afgenomen om het technische rekenniveau vast te kunnen stellen. BNT - Consult Proces van werving en selectie Pagina 9 van 33

10 We onderhouden contacten met ouders als groep en individueel. De voorlichting gebeurt groepsgewijs, het bespreken van de ontwikkeling van de leerlingen gebeurt individueel. Ook nodigen we ouders uit voor presentaties door de TPk-leerlingen. We geven de geselecteerde leerlingen een brief mee waarin we ouders groepsgewijs uitnodigen voor een informatiemiddag. Na deze middag geven ouders wel/geen toestemming en ondertekenen het oudercontract. De tijdsinvestering was ongeveer 5 uur. De ouderfolder is overzichtelijk en duidelijk. We kopiëren de folder op de achterzijde van de informatiebrief naar ouders. Doordat we al enkele jaren ervaring hebben met de TPk weten we nu beter welke leerlingen voor de TPk geschikt zijn en hoe we het proces kunnen laten verlopen. Ook ouders zijn steeds beter op de hoogte van het aanbod in de TPk en zien het vaak als een kans in plaats van een bedreiging. TPk-Vervolggroepen Het automatisch verdergaan in de Vervolggroep hebben we anders ingevuld. Er zijn selectiecriteria waarop we nagaan of een leerling al dan niet in de Vervolggroep geplaatst zal worden. De groepsleerkracht, de TPk-leerkracht, de IB-er en de coördinator TPk zijn hierbij betrokken. Deze criteria bestaan uit een I, II of III score voor het vak rekenen en een gemotiveerde houding van de leerling. Leerlingen in groep 8 komen in ieder geval niet in aanmerking voor een Vervolggroep (zij volgen het reguliere groepsplan) en leerlingen die doubleren evenmin. Het doel is dat de leerlingen in de Vervolggroep op het niveau van het klassengemiddelde terecht moeten komen en dit niveau nog een jaar moeten kunnen handhaven. Er is geen apart oudercontract voor de Vervolggroep. De Vervolggroep vloeit voort uit de Basisgroep. Ouders worden wel geïnformeerd over de deelname aan de Vervolggroep. De tijdsinvestering bedraagt ongeveer 3 uur. Er vindt een overdrachtsgesprek plaats tussen de TPk-leerkracht en de groepsleerkracht met betrekking tot het onderwijsaanbod in de TPk. Aandachtspunten Geen. BNT - Consult Proces van werving en selectie Pagina 10 van 33

11 4 ORGANISATIE EN WERKWIJZE 4.1 Inleiding De taalimpuls is voornamelijk binnen de deelnemende scholen georganiseerd. De TPkleerkracht en de IB-er vervullen hierin de belangrijkste rol waar het gaat om de feitelijke lesuren en de contacten met de ouders over TPk en de monitoring. Buiten de binnenschoolse organisatie rondom de TPk- Basisgroep en de TPk- Vervolggroepen zijn de Stuurgroep en de Uitvoeringswerkgroep ( Klaver 4) uit de voormalige projectperiode in stand gebleven. In Klaver 4 nemen alle TPk-leerkrachten en van enkele scholen ook de IB-er deel. Deze uitvoeringswerkgroep is in het verslagjaar drie keer bijeengekomen om ervaringen uit te wisselen rondom monitoring, toetsen en handelingsplannen e.d. en ter voorbereiding op de evaluaties. De vier schooldirecteuren vormen, onder voorzitterschap van de gemeente, de Stuurgroep TPk, die het proces bewaakt. De Stuurgroep TPk kwam in het verslagjaar vier keer bijeen. Beide groepen worden begeleid door BNT-consult Tiel. 4.2 De uitvoering in de TPk-Basisgroep Inleiding In deze evaluatie van de feitelijke uitvoering van TPk in de Basisgroep én in de Vervolggroepen, komen de volgende onderwerpen aan de orde: - het werkproces: samenstelling van de groep; dag- en weekplanning; ontwikkeling van schooltaalwoordenschat en excursies; - verzamelen van de leerresultaten; handelingsplannen en portfolio - de samenwerking tussen de TPk-leerkracht, de groepsleerkracht en de IB-er; behoefte aan professionalisering - betrokkenheid van ouders en leerlingen bij de TPk-Vervolggroep; De volgende paragrafen zijn beschreven aan de hand van door de scholen aangeleverde informatie Werkproces TPk Basisgroep Kloosterbuurt Samenstelling van de groep: De groep bestond uit 6 leerlingen. Vijf jongens en één meisje. Vijf leerlingen van de Molenwerf (vierjongens, een meisje), één leerling van de Dagobert (jongen). Dag- en weekplanning TPk In totaal is de TPk 7.75 uur aan het werk. Aangevuld met de tijd voor de uitstapjes komt dit uit op ongeveer 8 uur per week. Dinsdag ( ): Taal, Voorlezen, technisch lezen, woordenschat, thema Woensdag ( ): Taal, voorlezen, begrijpend lezen, woordenschat, thema Donderdag ( ): Taal, voorlezen, technisch lezen, woordenschat BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 11 van 33

12 Ontwikkeling van schooltaalwoordenschat Taal: In de TPk is gebruik gemaakt van de methode Taal Actief 4 groep 4. Deze methode is volledig in de TPk uitgevoerd. Begrijpend lezen: Kidsweek. Deze lessen zijn met behulp van het digibord mondeling uitgevoerd. Woordenschat: Met Woorden in de Weer. Aanbod van 10 woorden in de week. Twee woordclusters aangevuld met losse woorden. Dit schooljaar is het programma aangevuld met tekenen: communiceren op papier. Opdrachten werden vooral in tweetallen uitgevoerd, waardoor communicatie nog duidelijker belicht werd. Dit is een aantal weken gedaan in plaats van themagericht werken. Excursies TPk Kloosterbuurt Er zijn twee excursies geweest: Fijnbakkerij Bouman in Tiel (2x) en een bezoek met rondleiding in het Ouwehands Dierenpark in Rhenen. Een excursie is doorgeschoven naar volgend schooljaar. De verslagen zijn opgenomen in het Bijlagenboek. Pr. Mauritsschool-West Samenstelling van de groep Aan de TPk-Basisgroep nemen bij de start in augustus 2014 zes leerlingen uit groep 4 deel. In januari 2015 werden drie leerlingen uit de TPk gehaald en er werden drie nieuwe leerlingen toegevoegd. Dag- en weekplanning TPk Dit jaar was 8 uur in de TPk-basisgroep verdeeld over 2 dagen: dinsdag: 4 uur en donderdag: 4 uur. Methodes: Taal (methode uit de reguliere groep): Taalactief (nieuwste versie) Woordenschat: woordenschat extra. Begrijpend lezen: Nieuwsbegrip. Extra lees -, kijk- en woordenboeken, woorden bij uitstapjes. Excursies TPk Verslagen zijn opgenomen in het Bijlagenboek. Rotonda-Ridderweide Samenstelling van de groep: Leerlingen uit de groepen 5,6 en 7. Dag- en weekplanning TPk Ma uur/ do uur. Totaal 8 uur per week door de TPk=leerkracht. Ontwikkeling van schooltaalwoordenschat Taalmethode: Taal op maat (nieuwe versie). Woordenschat: aanbod van woordclusters volgens Viertaktmethode. Specifieke thema s en projecten vanuit de zaakvakken (Natuniek, De Blauwe Planeet en Bij de Tijd). BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 12 van 33

13 Excursies TPk Naar aanleiding van een thema of project wordt een bijpassende excursie gezocht. Naast de TPk-leerkracht rijden en begeleiden ouders de TPk-leerlingen. Er vindt altijd een evaluatie plaats en foto s worden op de website geplaatst. Tevens maken en geven de leerlingen een presentatie van de excursies in andere groepen en voor de ouders Verzamelen van de leerresultaten Toetsgegevens Kloosterbuurt De Cito toetsen woordenschat en begrijpend lezen zijn in de TPk afgenomen door de TPk leerkracht. De resultaten zijn ingevoerd in ParnasSys voor de leerlingen van de Molenwerf. Voor de leerlingen van de Dagobert zijn de leerlingengegevens vergeleken met de grafieken in ParnasSys. Dit schooljaar heeft ook ParnasSys de nieuwe normeringen ingevoerd. Pr. Mauritsschool-West Voor de Leerlingengegevens maakt de school gebruik van Cito plus van methode onafhankelijke toetsen. Rotonda Ridderweide Er vindt structureel overleg plaats tussen groepsleerkracht en TPk-leerkracht. De TPkleerkracht ontvangt altijd een kopie van het rapport en een overzicht van het LOVS. Handelingsplannen Kloosterbuurt Voor taal, begrijpend lezen en woordenschat zijn groepsplannen gemaakt en aangepast naar twee niveaus. Uitleg en zelfstandige verwerking of uitleg en verlengde instructie. Individueel zijn er wel aanpassingen geweest maar niet vastgelegd. Dit is een doel voor volgend schooljaar. Pr. Mauritsschool-West TPk-leerkracht werkt met een groepsplan voor TPk-leerlingen. Rotonda Ridderweide In augustus en februari maakt de TPk-leerkracht een Handelingsplan. Portfolio Kloosterbuurt In het verslagjaar is er nauwelijks gebruik gemaakt van een portfolio. Wel is er gestart met een schrijfportfolio, met stelopdrachten vanuit de methode Taal Actief 4. Volgend schooljaar is het doel om hier effectief gebruik van te gaan maken. Pr. Mauritsschool-West Er is een portfolio per kind met werkjes. BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 13 van 33

14 Rotonda Ridderweide Kinderen werken in een eigen map en zij houden regelmatig presentaties over het project/thema waaraan zij gewerkt hebben Betrokkenheid TPk-leerkracht, IB-er, groepsleerkracht Kloosterbuurt / Molenwerf De taakstelling van de TPk-leerkracht is afgelopen jaar gevolgd conform de advertentietekst van maart De TPk-leerkracht heeft de beschikbare uren als volgt ingezet: - Basisgroep 7.75 uur per week (aangevuld met uren van de uitstapjes, totaal ongeveer 8 uur per week), 1 e Vervolggroep 2,5 uur per week; 2 e Vervolggroep 2 uur per week. - Voorbereiding, nakijken en administratie 3 uur per week - Oudercontact: 0.5 uur per week - Overleg groepsleerkrachten 0,5 uur per week ( 2 scholen, incl. IB) - Overleg IB-er, inclusief ambitiegesprekken 0.25 uur per week (Molenwerf) - Teamvergaderingen/studiedagen 0.75 per week Aan het begin van het schooljaar is een bijeenkomst geweest om de leerkrachten van de betrokken groepen en scholen te informeren. Twee keer is de voorgang per leerling met de leerkrachten besproken. Een keer rond de kerstvakantie en een keer aan het eind van het schooljaar. Zoveel mogelijk elke week werd er door de TPk een mail gestuurd naar leerkrachten, IB-ers en directie van de betrokken groepen en scholen. De IB-ers zijn betrokken bij de selectie van leerlingen. De IB-ers kregen elke week een mail. De IB-ers hebben de TPk leerkracht op de hoogte gehouden van wat er speelt rond de leerlingen in de TPk. En andersom heeft de TPk leerkracht de IB-ers op de hoogte gehouden. De IB-ers hebben een keer meegekeken in de TPk. Aan het einde van het jaar heeft de TPk-leerkracht met de betrokken leerkrachten (of met de IB-er) een gesprek gevoerd aangaande de overdracht. De TPk-leerkracht van De Molenwerf heeft als volwaardig lid van het team meegedraaid. Dit schooljaar is de teamtraining Met Woorden in de Weer gestart. De TPk leerkracht heeft in dit proces als woordenschat coördinator de kar getrokken. Er zijn observaties geweest bij de leerkrachten, de woordmuren zijn aangescherpt. Komend schooljaar wordt het traject met Woorden in de Weer afgerond. Daarnaast is de TPkleerkracht betrokken bij het uitzoeken van de nieuwe taalmethode. Komend schooljaar wordt de methode Taalverhaal.Nu ingevoerd op De Molenwerf. Hierin zal de TPkleerkracht ondersteunen om te kijken hoe deze methode samen met Woorden in de Weer gebruikt kan worden. Drie keer per jaar heeft een ambitiegesprek plaatsgevonden met de IB-er en de directeur van de Molenwerf. Pr. Mauritsschool-West Van deze school is voor dit onderwerp geen informatie beschikbaar. BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 14 van 33

15 Rotonda Ridderweide Gezien de vele jaren ervaring is de taakstelling van de TPk-leerkracht heel duidelijk en heeft een goede, structurele plek gekregen in het onderwijsaanbod van Rotonda- Ridderweide. Er wordt gewerkt met een Handelingsplan en Groepsplannen TPk, Hiermee is de TPkwerkwijze verankerd in opbrengstgericht werken van de school. De ureninzet van de TPk-leerkracht is als volgt verdeeld: Basisgroep TPk 8 uur TPk-Vervolggroep 3 uur. Naast de TPk-leerlingen begeleidt deze leerkracht als taalspecialist alle leerkrachten die vragen hebben. De TPk-leerkracht deelt de door haar ontwikkelde formulieren (WS of BL) met het team. Informatie-uitwisseling tussen TPk-leerkracht en groepsleerkracht verloopt via gesprekken over de ontwikkeling van de leerlingen en structureel tevens via de TPk- Vervolggroepen. De coördinator TPk heeft de taken van de IB-er rond TPk overgenomen. Er is regelmatig contact met alle betrokkenen. Het overdrachtsgesprek vindt plaats tussen de TPk-leerkracht en de groepsleerkracht bij de overdrachtsgesprekken voor de zomervakantie Betrokkenheid ouders Kloosterbuurt Er zijn drie ouder - gespreksmomenten geweest: - Het huisbezoek aan het begin van het schooljaar. - Het 10-minutengesprek n.a.v. het eerste rapport. - Het 10-minutengesprek n.a.v. het tweede rapport. De ouders werden wekelijks via geïnformeerd over de TPk-activiteiten. Er is een introductiebijeenkomst geweest aan het begin van het schooljaar. Daarin werd de opzet van de TPk besproken. De ouders konden mee met de uitjes als ze dat wilden. Pr. Mauritsschool-West Van deze school is voor dit onderwerp geen informatie beschikbaar. Rotonda Ridderweide Contacten met ouders vinden plaats tijdens het intakegesprek en de informatiebijeenkomst en er zijn contacten bij de rapportbesprekingen. Voorts zijn ouders betrokken bij het begeleiden van kinderen tijdens de excursies en ze zijn aanwezig bij de presentaties van hun kind. Ouders kunnen hun betrokkenheid tonen door begeleiding bij huiswerk en bibliotheekbezoek. Tijdens de rapportbesprekingen is de TPk-leerkracht aanwezig en kunnen ouders haar spreken over de voortgang. Soms worden ouders speciaal uitgenodigd door de TPkleerkracht voor een gesprek. Een eindgesprek kan plaatsvinden aan het eind van het schooljaar. BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 15 van 33

16 4.3 TPk-Vervolggroepen Inleiding In deze evaluatie van de feitelijke uitvoering van TPk in de Vervolggroepen, komen de volgende onderwerpen aan de orde: - de organisatie van de Vervolggroep; lokaal; gekozen aanpak met betrekking tot rooster, methoden, begeleiding, en dergelijke; - groepsplannen: totstandkoming, werkwijze en ervaring; - financiële middelen - evaluatie; knelpunten en oplossingen daarvoor. De volgende paragrafen zijn beschreven aan de hand van door de scholen aangeleverde informatie Organisatie Kloosterbuurt Er waren twee TPk-Vervolggroepen. Een groep met 5 leerlingen uit groep 5. Twee leerlingen van De Molenwerf en drie leerlingen van de Dagobert. Deze groep werd 2,5 uur per week op een ochtend begeleid. De tweede Vervolggroep bestond uit twee leerlingen uit groep 6 en twee leerlingen uit groep 7, allen van De Molenwerf. Deze groep werd 2x per week 1 uur in de middag begeleid. Er zijn wat wisselingen geweest in tijden en deze zijn naar ieders tevredenheid opnieuw bekeken en ingedeeld. Het lokaal was prima in orde. Er was voldoende tijd om alle activiteiten uit te kunnen voeren. Het rooster is prima afgestemd met De Molenwerf. De TPk is volledig ingeburgerd binnen de school. Het afstemmen met de Dagobert was lastiger, maar het is wel gelukt om op een goede manier te kunnen samenwerken met de groepsleerkracht van groep 5. De TPk-leerkracht heeft afgelopen jaar een certificaat behaald met de modules bij de Master Taalspecialist/dyslexie. De oudergroep was positief betrokken aanwezig. Voor het uitstapje van groep 6/7 werd zelfs een bus geregeld door een ouder! De kinderen zijn positief. Zij geven aan vooral hulp nodig te hebben op woordenschat, begrijpend lezen. Ze geven aan het prettig te vinden om in een kleine groep de lessen te volgen. Nog steeds wordt er naar tevredenheid met Kidsweek gewerkt. Voor woordenschat is er dit jaar gekozen om te werken met het extra woordenschatdeel van Taal Actief 4 voor de leerlingen van groep 5. Zowel de leerlingen als de leerkracht vonden het een prettige methode om mee te werken. Het Posterproject wordt als saai ervaren. Toch hebben de kinderen van groep 6/7 ervoor gekozen om hiermee te blijven werken. Woordenschat Taal Actief 4 wordt volgend schooljaar uitgebreid naar groep 6. Verbeterpunt: geen. BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 16 van 33

17 Pr. Mauritsschool-West Op deze school waren er in het verslagjaar geen Vervolggroepen. Rotonda Ridderweide Maandag van uur en donderdag van uur. Totaal 3 uur door de TPk-leerkracht. Organisatie: De 1 ste vervolggroep: 2x per week 90 minuten van de TPk-leerkracht: instructie begrijpend lezen en woordenschat (verwerking in de eigen groep). De 2 de vervolggroep is geïntegreerd in het groepsplan van de eigen leerkracht: vooral begrijpend lezen. Het lokaal is prima in orde!! Ook de gekozen aanpak - rooster, methoden, begeleiding, samenwerking binnen de school, samenwerking met andere scholen (draagvlak) voor de uitvoering van het groepsplan- loopt nog steeds prima. We blijven werken aan de verbetering van ons woordenschatonderwijs. De school heeft dit onderwerp tot speerpunt voor de hele school gemaakt. Ouders willen graag deelname van hun kind aan de TPk (het is een instituutje geworden). Helaas blijkt ouderbetrokkenheid daarna nog steeds minimaal! De school betrekt de ouders van de leerlingen in de 1 e Vervolggroep explicieter door hen ook door de TPk-leerkracht te laten informeren bij de rapportbesprekingen. De kinderen vinden de tijd nog altijd erg kort. De resultaten zijn veelal hoopvol, de kinderen blijven enthousiast Verbeterpunten: - leerkrachten geven vaak meer opdrachten mee voor de TPk-leerkracht dan is te realiseren in de korte tijd die er is. - Betere afspraken tussen groepsleerkracht en TPk-leerkracht over de kerntaken met betrekking tot het onderwijsaanbod van TPk. Pr. Margrietschool De TPk-leerkracht werkt met kleine groepjes van maximaal 4 leerlingen 1 x per week gedurende 25 minuten. Er wordt voornamelijk aandacht besteed aan pre-teaching op taal of begrijpend lezen. Het lokaal is meestal in orde. Iedereen is tevreden over de gekozen aanpak, het rooster, de methoden, de samenwerking etc. Er is geen behoefte aan verdere professionalisering. De kinderen zijn meestal enthousiast en doen goed mee. Ze merken dat taallessen, die gepre-teached zijn, in de klas makkelijker gaan en dat ze er al meer over weten dan hun klasgenoten. Dit zijn positieve leerervaringen Groepsplannen Kloosterbuurt De groepsplannen zijn tot stand gekomen met behulp van de handleiding van Kidsweek, Taal Actief 4 extra woordenschat groep 5 en Posterproject (begrijpend lezen en woordenschat). BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 17 van 33

18 Het groepsplan is uitgevoerd door de TPk leerkracht. Het is fijn om te werken met groepsplannen. Zo kan de ontwikkeling per leerling goed in de gaten worden gehouden. Ook weten de groepsleerkrachten hierdoor wat er in de TPk gebeurt. In de groep werden zoveel mogelijk zelfstandig werken, nieuws uit de natuur en technisch lezen gegeven, zodat de TPk-leerlingen zo min mogelijk lessen misten in de eigen groep. Er waren uitstapjes voor de 1 e Vervolggroep naar Fijnbakkerij Bouman in Tiel en het Ouwehands Dierenpark in Rhenen. De 2 e Vervolggroep bezocht het Nationaal Militair Museum. Deze uitstapjes blijven een meerwaarde hebben, ook in de Vervolggroepen! Voor de Vervolggroepen is er met de Dagobert een overdrachtsgesprek geweest en verschillende s. Voor de Molenwerf zijn er geen overdrachtsgesprekken gevoerd. Alles is verwerkt in de groepsplannen. Doordat de TPk daar ook mee werkt is er regelmatig tussentijds contact geweest. Verbeterpunt: Komend schooljaar gaat de Vervolggroep op twee middagen verder: voor beide groepen elk 2 uur per week. Rotonda Ridderweide Het groepsplan is opgesteld in overleg tussen de TPk-leerkracht en de groepsleerkrachten (2 e + 3 e vervolggroep). Het wordt uitgevoerd op het vakgebied Begrijpend lezen door de groepsleerkracht (2 e + 3 e vervolggroep). De TPk-uren worden zo gepland dat het missen van lessen niet nodig is (bijvoorbeeld tijdens de rekenles, of het zelfstandig werken). De overdracht is vast onderdeel van de gesprekscyclus. Verbeterpunt: het onderwijsaanbod (leerdoelen/leerlijn) per kwartaal afstemmen tussen groepsleerkracht en TPk-leerkracht. Vanwege overvraging van de TPk-leerkracht (ook aanbieden verkeer, spelling, technisch lezen) zijn inmiddels duidelijke afspraken gemaakt over het aanbod van de TPk. Op deze wijze wordt het steeds meer een vast onderdeel van ons onderwijsaanbod en krijgen alle leerkrachten er mee te maken. Pr. Margrietschool De groepsleerkrachten hebben de leerlingen geselecteerd en geven aan voor welke lesstof pre-teaching nodig is: taal en (begrijpend) lezen. De uren zijn zodanig ingepast in het rooster dat de leerlingen haast niets missen. De school wijkt weliswaar af van de overige TPk-Vervolggroepen, maar het werkt voor de TPk-leerkracht heel plezierig Financiële middelen Kloosterbuurt / Molenwerf De middelen zijn toereikend. Rotonda Ridderweide Er zijn geen knelpunten. Pr. Margrietschool Financiële middelen zijn in zijn geheel toereikend Evaluatiepunten Geen van de scholen heeft evaluatiepunten benoemd. BNT - Consult Organisatie en werkwijze Pagina 18 van 33

19 5 UITVOERINGSCONDITIES MONITOR TPK Inleiding TPk-Kloosterbuurt: Voor het bijhouden van de leerresultaten van de leerlingen in de Kloosterbuurt - Basisgroep/Vervolggroepen (met leerlingen uit De Molenwerf, Pr. Margrietschool en de Dagobert) gebruikt de TPk-leerkracht het ParnasSys-registratiesysteem voor de verwerking van de gegevens van de Cito-toetsen. De TPk-leerkracht werkt met een groepsplan voor woordenschatontwikkeling, begrijpend lezen en taal. In de TPk wordt gewerkt met Woorden in de weer, Kidsweek en Taalactief-Taal-4. De leerlingen in de Basisgroep hebben een schrijfportfolio gemaakt. Pr. Mauritsschool-West: Voor het volgen van de leervorderingen gebruikt de school de Cito-gegevens via verwerking in het ESIS-registratiesysteem. In de Basisgroep werkt de TPk-leerkracht met een groepsplan voor woordenschat en begrijpend lezen. Voor taal wordt de methode uit de reguliere groep gebruikt: nieuwe versie Taalactief. Voor woordenschatonderwijs wordt gebruik gemaakt van Woordenschat Extra en van de aanbieding van nieuwe woorden bij de projectjes en de uitstapjes. Voor begrijpend lezen wordt gewerkt met Nieuwsbegrip. Elke TPk-leerling heeft een portfolio met de leukste werkjes (Nieuwsbegrip -bladen en resultaten in plat vak ) gemaakt. Rotonda Ridderweide: De vorderingen van de TPk-leerlingen worden gevolgd met behulp van de Cito-toetsen en de verwerking van de toetsgegevens in het ESIS-registratiesysteem. Bij de interpretatie van de resultaten is gebruik gemaakt van de Cito-tabellen /SBD Zaanstreek. De TPk-leerkracht werkt binnen de Basisgroep met 3 niveaus. De leerlingen werken met een eigen portfoliomap. De TPk-leerkracht organiseert enkele keren per jaar samen met de leerlingen een portfoliopresentatie voor de ouders. Pr. Margriet: Voor het volgen van de leervorderingen in de TPk-Vervolggroep wordt gebruik gemaakt van de Cito-toetsgegevens via verwerking in het ESIS-registratiesysteem (nieuwste versie sinds mei 2014) en via methodeafhankelijke toetsen. De school werkt met groeiscores en vaardigheidsscores. De groepsleerkrachten stellen voor de leerlingen in de TPk-Vervolggroepen / preteaching- groepen Begrijpend lezen een groepsplan op; de TPk-leerkracht voert dit groepsplan uit. Schoolbreed is ingezet op het werken met de Methode Verhallen Woorden in de weer. De pre-teachinggroepen Begrijpend lezen vanaf groep 2 zijn structureel onderdeel van het taalaanbod op school. In de TPk-Vervolggroepen werken de leerlingen niet met een portfolio. Op basis van de centraal gemaakte afspraken vooraf over - de toelatingsprocedure en de toelatingscriteria van kinderen tot de TPk - het registeren van de leerontwikkeling van de leerlingen in de TPk hebben de TPk-scholen/TPk-sen de resultaten aan het einde van het schooljaar geëvalueerd. BNT - Consult Uitvoeringscondities monitor Pagina 19 van 33

20 Naast de gegevens met betrekking tot de vakinhoudelijke leerresultaten bij woordenschatontwikkeling en begrijpend lezen hebben de TPk-leerkrachten ook hun bevindingen met betrekking tot de ontwikkeling van leermotivatie en het zelfbeeld van de TPkleerlingen genoteerd. 5.2 Monitor In de TPk-planperiode zijn de volgende afspraken gemaakt over het gebruik van toetsen voor het plaatsen en volgen van TPk-leerlingen: screening van TPk-leerlingen: de nulmeting bestaat uit de afname van de Cito Woordenschattoets, Begrijpend lezen toets en Technisch Rekentoets. Voor het volgen van de ontwikkeling van leerlingen in de Basisgroep-TPk worden o de Cito Woordenschattoets o de Cito Begrijpend lezen toets gebruikt met afnamemomenten in het midden (M) en het einde (E) van het schooljaar. Voor het volgen van de ontwikkeling van leerlingen in de Vervolggroep TPk wordt o de Cito Begrijpend Lezen toets gebruikt met een afnamemoment in het midden (M) van het schooljaar. In deze planperiode hebben alle TPk-scholen gebruik gemaakt van de nieuwe lichting Cito-toetsen. Deze toetsen kunnen de vorderingen van leerlingen per vakgebied over een verloop van meer jaren in absolute zin zichtbaar maken in een zogenaamde vaardigheidsscore. Door gebruik te maken van de vaardigheidsscore kan een meer gefundeerde onderbouwing gegeven worden aan het oordeel over het ontwikkelingstempo van de TPkleerlingen. Door het omzetten van de toetsscores in vaardigheidsscores kan via de tabellen in de handleiding bij elke toets besloten worden of het verloop van de ontwikkeling een leerling - parallel loopt aan de ontwikkeling van het groepsgemiddelde (gemiddelde ontwikkeling) - dan wel daarvan afwijkt naar boven (meer dan gemiddelde ontwikkeling) - of naar beneden (minder dan gemiddelde ontwikkeling). In het Bijlagenboek / Bijlage 3. Feitelijke Leeropbrengsten zijn de gegevens over de resultaten van de TPk-leerlingen van de TPk-scholen voor de Basisgroepen en de Vervolggroepen integraal overgenomen. 5.3 Toetsafname De Cito-toetsen zijn genormeerd op specifieke afnamemomenten in het schooljaar (zie in het Bijlagenboek Bijlage 1: Monitor en Bijlage 2: Toetskalender): De Woordenschattoets wordt 2x per schooljaar (midden/eind) afgenomen. Daarmee geeft de vaardigheidsscore ook het feitelijk ontwikkelingsverloop als resultaat van woordenschatonderwijs over het gehele schooljaar weer. In is ook de toets voor groep 8 ingevoerd. De Begrijpend Lezen toets start met toetsen eind groep 3. De toets kent 2 toetsafnames in groep 4 (midden/eind schooljaar). In groep 5 en groep 6 is er slechts één toetsafname (midden! schooljaar); de toets geeft het resultaat over de 2 e helft vorig schooljaar/1 e helft dit schooljaar. Bij het beoor- BNT - Consult Uitvoeringscondities monitor Pagina 20 van 33

21 delen van de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen kunnen de resultaten van het begrijpend leesonderwijs van de tweede helft van het schooljaar niet worden weergegeven. Basisgroep en Vervolggroep Naar aanleiding van de bevindingen in de voorgaande TPk-jaren is afgesproken dat de selectie voor deelname aan de TPk niet eerder start dan eind groep 3. In principe kunnen leerlingen in de TPk-Basisgroep instromen vanuit groep 4, 5 en 6. Als deelnamecriteria (zie Bijlage 1 Monitor) worden gehanteerd: Specifieke criteria voor de signalering van potentiële leerlingen TPk in de huidige groepen 3 t/m 5 1. Taalvorderingenniveau: - D/E of IV/ V score op de DMT - AVI M3 of lager (geen sprake van dyslexie!) - D/E of IV/ V score op Cito Woordenschat - D/E of IV/ V score op Cito Begrijpend lezen 2. Leerpotentieel: mbv Rekenen/Wiskunde: - A/B of I/II niveau op Cito Rekenen/wiskunde Eventueel op C-niveau in combinatie met hoge motivatie leerling en/of leerpotentieel naar de mening van leerkracht en IB-er gebaseerd op ervaringen van prestaties bij zaakvakken. Tot deelname aan een TPk-Vervolggroep wordt besloten op basis van het behaalde ontwikkelingsniveau aan het eind van respectievelijk de Basis- of de Vervolggroep: TPk-leerlingen, die bij begrijpend lezen nog niet op A/B-niveau/niveau I/II presteren; TPk-leerlingen, die wel bij begrijpend lezen op B-niveau/niveau II presteren, maar dat niveau nog niet zelfstandig kunnen handhaven. Een leerling kan meerdere jaren in het TPk-beleid meedoen. Een positief leerklimaat kan een positieve invloed hebben op de beleving van de leerling in het leerproces. Met betrekking tot het inschatten van de ontwikkeling van de leermotivatie en het zelfbeeld van de leerling zullen de TPk-leerkracht en de leerkracht van de reguliere leergroep observeren welke ontwikkeling zij in het gedrag van de TPk-leerlingen waarnemen. 5.4 Selectie van de TPk-doelgroep De instapcriteria, zoals die in de monitor van het TPk-beleid (zie Bijlagenboek / Bijlage 1 Monitor ) geformuleerd zijn, hebben tot doel om tot een heldere selectie van kinderen met het TaalPlusklas-profiel te komen. Dit TPk-profiel kent de volgende kenmerken: a. er is sprake van grote taalachterstand en het is te verwachten dat de leerling flinke vooruitgang zal boeken door een jaar intensief taalonderwijs b. er is geen sprake van dyslexie en/of leer/gedragsproblematiek c. de leerlingen zijn gemotiveerd voor deelname d. deelname is op basis van vrijwilligheid e. de ouders ondersteunen de deelname van hun kind aan de TPk Van 18 leerlingen, die het gehele schooljaar in de 3 Basisgroepen meededen, voldeden 17 leerlingen geheel aan dit profiel; 1 leerling voldeed gedeeltelijk aan het profiel. BNT - Consult Uitvoeringscondities monitor Pagina 21 van 33

22 In de volgende tabel is een overzicht gegeven van de mate waarin aan de instapcriteria voor deelname aan de TPk-Basisgroep werd voldaan: Aantal TPk-leerlingen: Samenstelling Basisgroep: totaal Voldoen aan instapcriteria VVE deelname Gr 4 Gr 5 Gr 6 Gr 7 geheel deels niet Ja/nee Kloosterbuurt PMS-West 9/ /3 3?? 0 Rotonda Ridderweide Totaal 24/ 18 lln 17 lln 1 lln 0 lln 0 lln Toelichting: Bij TPk-Kloosterbuurt had één leerling een laag niveau bij technisch rekenen (gedeeltelijk voldoen aan criteria), maar dat bleek geen rekenprobleem als wel een taalprobleem te zijn. Deze leerling is daarom wel toegelaten tot de TPk. Bij de Pr. Mauritsschool-West is de TPk-Basisgroep gestart met 6 leerlingen, van wie ook de nulmeting gegevens bekend waren. In januari 2015 is besloten om 3 leerlingen uit deze groep te halen en 3 nieuwe leerlingen vanaf februari 2015 aan deze TPk-Basisgroep te laten deelnemen. In totaal hebben 9 leerlingen deel uitgemaakt van de TPk-Basisgroep, waarvan 6 lln een aantal maanden en 3 leerlingen het gehele schooljaar. Van deze leerlingen die in februari in de Basisgroep zijn ingestroomd, zijn geen nulmeting gegevens bekend. Bij Rotonda Ridderweide voldeden alle leerlingen aan de instapcriteria. 5.5 Voor en Vroegschoolse educatie (VVE) In het schooljaar is ook geïnventariseerd welke leerlingen uit de Basisgroepen behoorden tot de groep leerlingen, die vanaf de peuterspeelzaal een VVE-traject hebben gevolgd. De uitkomst lijkt verrassend: van de 18 leerlingen die gedurende een heel schooljaar de TPk-Basisgroep hebben gevolgd, had geen leerling het 4 jarige VVE-traject gevolgd. Het zou interessant zijn om met de TPk-scholen na te gaan waarin de TPk-doelgroep zich onderscheidt van de VVE-doelgroep. 5.6 Samenstelling TPk Basis- en Vervolggroepen In onderstaande tabel is de samenstelling van de TPk-Basisgroep en de TPk-Vervolggroepen weergegeven: Aantal TPk-leerlingen: Samenstelling Basisgroep: totaal Gr 4 Gr 5 Gr 6 Gr 7 Kloosterbuurt PMS-West 9/ /3 Rotonda Ridderweide Totaal 24/18 lln Aantal TPk-leerlingen: Samenstelling 1 e Vervolggroep: totaal Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Kloosterbuurt PMS-West Rotonda Ridderweide Pr. Margriet lln Aantal TPk- leerlingen: Samenstelling 2 e Vervolggroep: totaal BNT - Consult Uitvoeringscondities monitor Pagina 22 van 33