Bea Merckx (Bachelor in het lager onderwijs) Jozefien Schaffler (Bachelor in het kleuteronderwijs)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bea Merckx (Bachelor in het lager onderwijs) Jozefien Schaffler (Bachelor in het kleuteronderwijs)"

Transcriptie

1 Bea Merckx (Bachelor in het lager onderwijs) Jozefien Schaffler (Bachelor in het kleuteronderwijs)

2 Wat is het CEYS project? Europees Erasmus+ project Griekenland, Roemenië, België, Verenigd Koninkrijk Vervolgproject van Crea>ve Scien>sts Doel CEYS: Ontwikkeling van een nascholing/ opleiding voor leraren en studenten in de lerarenopleiding met bijhorende materialen Een crea>eve aanpak s>muleren bij het aanbrengen van wetenschap in kleuteronderwijs en de eerste graad lager onderwijs (tot 8 jaar)

3 Evalua7e Strategie Forma>ef Zelf-evalua>e Peer-evalua>e Voortdurend Summa>ef Focus op product of proces Creative Little Scientists Conceptueel kader Aard van wetenschap Tijdelijk Empirisch Crea>viteit Theorie en wet Observa>e vs conclusies Sociale en culturele context Subjec>viteit Leerac7viteiten Vragen stellen en in vraag stellen Ontwerpen of plannen van onderzoek Bewijs verzamelen Verbanden leggen Bewijs/data verklaren Verklaringen communiceren Synergieën Spel en verkenning Mo>va>e en affec>e Vragen stellen en nieuwsgierigheid Dialoog en samenwerking Probleemoplossend denken en eigenaarschap Reflec>e en redenering Begeleiding en betrokkenheid (leerkracht) Evalua>e voor het leren Aard van crea7viteit Ini>a>ef nemen Mo>va>e Nieuwe ideeën kunnen bedenken Verbanden kunnen leggen Verbeelding Nieuwsgierigheid Kunnen samenwerken Denkvaardigheden

4 Trainingsnood - crea7viteit in wetenschapsonderwijs CLS èlijst van doelen voor de lerarenopleiding & nascholing Focusgroepen Wat is er nodig zodat (toekoms>ge) leerkrachten de kennis en vaardigheden bezi@en om een crea>eve en onderzoekende aanpak toe te passen in de klasprak>jk bij het wetenschapsonderwijs bij jonge kinderen (3-8 jr)? 8 focusgroepen & 1 online bevraging Leerkrachten, studenten, direc>es, lerarenopleiders, beleidsmakers 108 deelnemers

5 Trainingsnood - crea7viteit in wetenschapsonderwijs Nood aan training die inzet op o.a.: Zelfvertrouwen van de leraar Vakkennis & pedagogische kennis Synergieën tussen wetenschap en crea>viteit Het belang van spel en explora>e, informeel leren, gebruik van alledaags materiaal, uitlokken van interesse, mo>va>e en plezier voor wetenschapsonderwijs Interac>e, hands-on ac>viteiten, zelfreflec>e >jdens modules Meerdere sessies in kleine groepen

6 Test structuur workshops + geïnteresseerde leadscholen Induc7on workshop Doelen Kennismaking met algemene principes CEYS project Eerste adoetsing van aanpak workshop Kans om interesse voor project te laten blijken

7 Induc7on workshop: aanpak Aanpak Onderzoeksac>viteit Reflec>e: rol van de LK, wat s>muleerde/beperkte de crea>viteit? + koppeling aan kaders Vertaling naar eigen klasprak>jk

8 Induc7on workshop: conclusies + - Goede introduc>e van het project Combina>e prak>sche ac>viteit & >jd voor reflec>e Vergelijken van open en gestuurde aanpak Begeleiding om meer bewust te onderzoeken Voorbeelden uit klasprak>jk Halve dag = te weinig >jd voor meerdere theore>sche kaders Videomateriaal zou dit nog meer verduidelijken Meer sturing kan adhv invulbladen Nodig om voldoende te wijzen op focus, niet enkel op het maken + meerdere scholen toonden interesse

9 Leraren als co-ontwerpers Wat wil ik onderzoeken, en waarom? Hoe houdt dit verband met het CEYS curriculum web, de lijst met factoren en synergiën? Wat is mijn motivatie/verantwoording? Wie zal betrokken zijn? Wat zal er uitgevoerd worden? Planning Wat weet/veronderstel ik? Wat is mijn bewijs? Wat ontbreekt er als bewijs? Welke data wil ik verzamelen en hoe? V E R A N D E R I N G Bepalen van het onderwerp/het onderzoek research Reflectie door leerkracht & onderzoeker Acties V E R A N D E R I N G Wat zijn de gevolgen van mijn CEYS onderzoeksresultaten? Wie moet hiervan op de hoogte zijn/hoe informeer ik hen? Welke vragen blijven/zijn ontstaan? Bepalen van de resultaten Wat vertelt mijn bewijs mij? Moet ik meer/andere data verzamelen? Welke conclusies kan ik trekken? Hoe betrouwbaar zijn mijn conclusies? Figuur: CEYS actie onderzoek cyclus (aangepast en vertaald van Cremin, T., Mottram, M, Collins, F. and Powell, S. (2008) Building Communities of Readers. London: PNS/UKLA)

10 Resultaten Professionalisering leerkrachten en projectmedewerkers Co-crea>e: samen op zoek naar manieren om meer crea>viteit in wetenschap te brengen Voorbeelden van (een reeks van) ac>viteiten Boeiend voor andere leerkrachten = good prac>ces voor workshops

11 Good prac7ces

12 Overzicht van de leerac7viteiten 1) Groepsdiscussie over het gescheurde leer en de vlek en hoe het gerepareerd kan worden. De kinderen zijn gemo>veerd om de materialen te exploreren op hun waterdichtheid 3) De kinderen onderzoeken de waterdichtheid van materialen in een explora>ehoek. Ze noteren wat ze ontdekken (op een werkblad). De kinderen stellen voor om een gelijkaardig stuk stof te zoeken om het te repareren 5) Kinderen passen hun kennis en inzichten in verband met waterdichtheid toe; ze proberen de stoffen waterdicht te maken om zo de schoen te repareren. 2) De kinderen verzamelen materialen die gelijkaardig zijn aan leder De kinderen passen hun kennis toe op het probleem van de schoen. De kinderen ontdekken welke materialen waterdicht zijn en zijn nieuwsgierig hoe het komt dat ze waterdicht zijn. 4) De kinderen bouwen verder op hun ervaringen; ze exploreren verder de waterdichte materialen

13 Ontwikkelen van het leerproces: Ac7viteit 2 De kinderen verzamelden allerhande materiaal om zo te onderzoeken welke materialen geschikt zouden zijn om de schoen te repareren en welke niet Lk: kijk rond in de klas. Je mag alle stoffen uitproberen Ik wil andere materialen onderzoeken. Mag ik kurk testen? Oorspronkelijk wou ik ze enkel stoffen laten gebruiken. Maar de kinderen waren ook nieuwsgierig naar de waterafstotende eigenschappen van andere materialen. Ik wou hun probleemoplossende vaardigheden s>muleren en kijken of ze met deze materialen de schoen zouden kunnen repareren Ik denk dat deze stof bruikbaar is. Ik denk dat het water er niet door zal gaan. Dus de schoen zal droog blijven als we deze gebruiken. De kinderen waren zeer nieuwsgierig en gemo7veerd om de stoffen te onderzoeken. Ze begonnen hun experimenten te plannen

14 Ontwikkelen van modules (training) Focusgroepen & induc>on workshop & ac>eonderzoek Inhoud, aanpak & structuur van de training 20 modules

15 Synergieën & aard van wetenschap en crea7viteit Modules Spel en verkenning 1. Rol van spel en verkenning bij de onderzoekende houding en crea>viteit 2. Gestructureerd en ongestructureerd spel en verkenning 3. Bronnen, materialen en de leeromgeving Mo>va>e & affec>e 4. Vakoverschrijdend projectwerk 5. Verbinden van het leren binnen en buiten de school Dialoog en samenwerking 6. Samenwerking en groepswerk Probleemoplossend denken en eigenaarschap Vragen stellen en nieuwsgierigheid Reflec>e en redeneren Begeleiding en betrokkenheid (door de leerkracht) Evalua>e om te leren Aard van wetenschap Aard van crea>viteit 7. Focus op prak>sch onderzoek dat crea>viteit ondersteunt 8. Het gebruik van vragen door de leerkracht en de kinderen. 9. Uiteenlopende manieren van expressie en voorstelling 10. Reflec>e en redeneren 11. Gebruik van ICT om de onderzoekende aanpak te ondersteunen 12. De rol van de leerkracht 13. Plannen voor groei, op basis van ideeën / vragen van kinderen 14. Interpreteren van beleid - kansen voor crea>viteit ontdekken 15. Forma>ef evalueren strategieën voor de leerkracht 16. Kinderen betrekken bij de evalua>e 17. Focus op de aard van wetenschap 18. De aard van onderzoek (verschillende types van onderzoek) 19. Focus op de onderzoekende aanpak in wetenschap het verband met crea>viteit 20. De aard van crea>viteit

16 Testen & bijsturen modules Testen modules & feedback van: Leerkrachten Studenten lerarenopleidingen Lerarenopleiders & beleidsmakers (CoP STEM+) Doel: >150 per partner, dus >750 deelnemers

17 Websites Website CEYS: Facebookgroep CEYS: Website CLS:

18 CEYS-workshops 9:45 u 11:00 u Overzicht lokalen & programma? Workshop 1: Crea>viteit in wetenschap: hoe kinderen betrekken bij hun eigen leerproces? A1.03 Workshop 2: Op zoek naar inspirerende workshops en prak>jkvoorbeelden voor studenten/leerkrachten? A2.05 Workshop 3: Spel en explora>e binnen wetenschap. C0.07 beeld Workshop 4: CEYS: leraren aan het woord A1.06 Workshop 5: Nature of Science A1.05 Markt & creatool Koffiepauze 11:00-11:30 Cafetaria STEM+ workshops 11:30 u 12:45 u Workshop 1: Crea>ef met taal binnen Wereldoriënta>e A1.05 Workshop 2: Crea>ef met STEM voor alle kinderen, ook buiten de schoolmuren C0.07 beeld Workshop 3: Hoe de leefwereld van alle kinderen inze@en binnen STEM-onderwijs A1.03 Workshop 4: STEM implementa>e in scholen als meerwaarde voor alle kinderen A1.06 Workshop 5: Eigenaarschap bieden via atelierwerking met een STEM-blik A2.05

Op zoek naar inspirerende workshops en prak0jkvoorbeelden voor studenten/leerkrachten gericht op crea0viteit in wetenschap?

Op zoek naar inspirerende workshops en prak0jkvoorbeelden voor studenten/leerkrachten gericht op crea0viteit in wetenschap? Op zoek naar inspirerende workshops en prak0jkvoorbeelden voor studenten/leerkrachten gericht op crea0viteit in wetenschap? Bea Merckx (Bachelor in het lager onderwijs) Jozefien Schaffler (Bachelor in

Nadere informatie

Crea%nq Crea%viteit en open onderzoek in wetenschapsonderwijs in de eerste graad van het secundair onderwijs

Crea%nq Crea%viteit en open onderzoek in wetenschapsonderwijs in de eerste graad van het secundair onderwijs Crea%nq Crea%viteit en open onderzoek in wetenschapsonderwijs in de eerste graad van het secundair onderwijs Thomas Remerie Bea Merckx Jan De Lange Kirsten Devlieger Inleiding Basisprincipe Crea;viteit

Nadere informatie

?Wetenschap? Verloop van de workshop 10/3/2016. Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces?

?Wetenschap? Verloop van de workshop 10/3/2016. Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces? Jonge kinderen en hun creatieve aanpak van wetenschap. Hoe begeleid je hen doorheen het leerproces? Bea Merckx bea.merckx@arteveldehs.be Jozefien Schaffler jozefien.schaffler@arteveldehs.be CEYS projectmedewerkers

Nadere informatie

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING?

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? INSPIRATIE OP BASIS VAN DE LEERGEMEENSCHAP STEM VOOR DE BASIS EN STEM+ VLOR-Studiedag Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs: de lerarenopleidingen

Nadere informatie

de leerling is geconcentreerd en toont zin voor afwerking de leerling communiceert over zijn/haar kunstbeleving

de leerling is geconcentreerd en toont zin voor afwerking de leerling communiceert over zijn/haar kunstbeleving ontdekt exploreert en experimenteert is geconcentreerd en toont zin voor afwerking breidt de eigen voorkeuren uit creëert hanteert de muzikale parameters en componenten staat open voor het onbekende, het

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

ECTS Fiche Project Lab Coördinator Laura Braspenning Lesgever(s); Timelab (Evi Swinnen/Suzanne Hendrikse), Stefan Kolgen, Lieve Achten ECTS- punten 4

ECTS Fiche Project Lab Coördinator Laura Braspenning Lesgever(s); Timelab (Evi Swinnen/Suzanne Hendrikse), Stefan Kolgen, Lieve Achten ECTS- punten 4 ECTS Fiche Project Lab Coördinator Laura Braspenning Lesgever(s); Timelab (Evi Swinnen/Suzanne Hendrikse), Stefan Kolgen, Lieve Achten ECTS- punten 4 Tot. Inhoud De student werkt een eigen project uit

Nadere informatie

Mascil Mathema,cs and Science for Life. Onderzoekend leren in beroepscontexten. 21 mei Freudenthal Ins,tuut

Mascil Mathema,cs and Science for Life. Onderzoekend leren in beroepscontexten. 21 mei Freudenthal Ins,tuut Mascil Mathema,cs and Science for Life 21 mei 2014 Onderzoekend leren in beroepscontexten Sabine Fechner, Michiel van Harskamp, Michiel Doorman Freudenthal Ins,tuut Programma 13:30 13:45 : Het project

Nadere informatie

STEM STEM. Wat? Waarom? Hoe? STEM kader. Science Technology Engineering Mathematics. Wetenschap Techniek Ontwikkeling Wiskunde

STEM STEM. Wat? Waarom? Hoe? STEM kader. Science Technology Engineering Mathematics. Wetenschap Techniek Ontwikkeling Wiskunde STEM STEM Science Technology Engineering Mathematics Wetenschap Techniek Ontwikkeling Wiskunde Wat? Waarom? Hoe? STEM-actie plan van de Vlaamse Overheid tekort in STEM-beroepen oplossen matrix SO STEM

Nadere informatie

Case-based learning Een nuttige tool voor onderzoekend leren. Stephanie Vervaet EC Onderwijsinnovatie VIVES

Case-based learning Een nuttige tool voor onderzoekend leren. Stephanie Vervaet EC Onderwijsinnovatie VIVES Case-based learning Een nuttige tool voor onderzoekend leren Stephanie Vervaet EC Onderwijsinnovatie VIVES Uitgangspunt van het project SCIENCE ENGINEERIN G Wetenschap Onderzoeken staat centraal Wetenschappelijke

Nadere informatie

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs 21/03/2018 Boeverbos 1 Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs Jo Desutter Pedagogisch begeleider STE(A)M 2 Wat is STEM? Aanduiding domein Aanduiding studies

Nadere informatie

Curriculummateriaal Leertraject Een zuchtje lucht

Curriculummateriaal Leertraject Een zuchtje lucht Curriculummateriaal Leertraject Een zuchtje lucht Kleuterschool Ana-Maria Marinica SPIRIDUSII Boekarest, Roemenië ONTKIEMING EN GROEI Hoe kan een plant groeien uit een zaadje? SPIRIDUȘII Kleuterschool

Nadere informatie

Actieonderzoek als stimulans voor een positieve leesattitude bij studenten uit de lerarenopleiding (HBO)

Actieonderzoek als stimulans voor een positieve leesattitude bij studenten uit de lerarenopleiding (HBO) Actieonderzoek als stimulans voor een positieve leesattitude bij studenten uit de lerarenopleiding (HBO) Deeviet Caelen Inge Landuyt Magda Mommaerts Iris Vansteelandt 1 Actieonderzoek als stimulans 1 Situering

Nadere informatie

Een project met de steun van het Departement Onderwijs

Een project met de steun van het Departement Onderwijs Een project met de steun van het Departement Onderwijs WAT is een Community of Practice? Een formeel georganiseerde groep mensen werkzaam in hetzelfde domein, die een belang of hartstocht delen en vanuit

Nadere informatie

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek. Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van

Nadere informatie

Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren.

Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren. Basisschool De Buitenburcht Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren. Dit is de beknopte versie van het schoolplan 2015-2019 van PCB de Buitenburcht in Almere. In het schoolplan

Nadere informatie

Isaac Asimov. marnix academie

Isaac Asimov. marnix academie Project Wetenschap & Technologie op de Marnix The most exci-ng phrase to hear in science, the one that heralds the most discoveries, is not "Eureka!" (I found it!) but...'that's funny... Isaac Asimov marnix

Nadere informatie

Masterclass wetenschap en technologie W&T in de bestaande vakken en/of erbuiten?

Masterclass wetenschap en technologie W&T in de bestaande vakken en/of erbuiten? Masterclass wetenschap en technologie W&T in de bestaande vakken en/of erbuiten? Integra(e van rekenen en W&T 18 nov 2015, Utrecht Anna Hotze en Ronald Keijzer Agenda Theorie Wat is W&T? Wat is integra(e?

Nadere informatie

Curriculummateriaal Leertraject Water, zout, bloem We maken brood!

Curriculummateriaal Leertraject Water, zout, bloem We maken brood! Curriculummateriaal Leertraject Water, zout, bloem We maken brood! Water, zout, bloem we maken brood! De basisschool Ciupercuta bevindt zich in een dichtbevolkt gebied van Boekarest. Ze heeft een grote,

Nadere informatie

Terugblik masterclasses HAN Pabo

Terugblik masterclasses HAN Pabo Terugblik masterclasses HAN Pabo Het afgelopen jaar 2017 hebben studenten van de HAN Pabo de mogelijkheid gehad zich via masterclasses te verdiepen in W&T. Alle hieronder beschreven masterclasses zijn

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen Het begrip Talent zegt vooral iets over de capaciteiten van een leerling. Sommige leerlingen hebben meer talent dan anderen.

Nadere informatie

Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen

Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén

Nadere informatie

Plusgroep op De Zaaier Presenta1e aan ouders, september 2013

Plusgroep op De Zaaier Presenta1e aan ouders, september 2013 Plusgroep op De Zaaier Presenta1e aan ouders, september 2013 Wat ging er aan vooraf? Kennis opdoen Visie (meerbegaafden protocol) Signaleren Aanpassingen in de les Vakovers1jgende projecten Plusklas We

Nadere informatie

Competentiemeter docent beroepsonderwijs

Competentiemeter docent beroepsonderwijs Competentiemeter docent beroepsonderwijs De beschrijving van de competenties in deze competentiemeter is gebaseerd op: - de bekwaamheidseisen uit de Algemene Maatregel van Bestuur als uitwerking van de

Nadere informatie

Eerste graad A-stroom

Eerste graad A-stroom EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van

Nadere informatie

Curriculummateriaal Leertraject Op weg

Curriculummateriaal Leertraject Op weg Curriculummateriaal Leertraject Op weg Leertraject Op weg Emma Barkley Basisschool Rusper, VK Het kader scheppen Focus Bij dit project lag de focus op het bevorderen van de betrokkenheid en verantwoordelijkheid

Nadere informatie

GWT: Gemeenschappelijke werktijd

GWT: Gemeenschappelijke werktijd GWT: Gemeenschappelijke werktijd Benaming (actie) Beginsituatie en/ of weergave van de problematiek Link met de basisprincipes Gemeenschappelijke werktijd 2 e graad. Op onze school is elke klas enorm divers:

Nadere informatie

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden

Nadere informatie

ALO workshop. Train-the-trainer. Blended leren (gecombineerd onderwijs) Online leren (afstandsonderwijs)

ALO workshop. Train-the-trainer. Blended leren (gecombineerd onderwijs) Online leren (afstandsonderwijs) ALO workshop Train-the-trainer Blended leren (gecombineerd onderwijs) Online leren (afstandsonderwijs) Overzicht Het ALO project Wat is Online en Blended Leren (OBL)? Rode draad voor de Trainer leren bij

Nadere informatie

Professionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT

Professionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT Introductie De vijf verdiepingsmodules bestaan uit minimaal 3 en maximaal 6 bijeenkomsten en hieronder vind u een toelichting bij elke module omtrent de inhoud en bijeenkomsten. Verdiepingsmodule 1: Rekenen

Nadere informatie

Brigitte Moulaert Op onderzoek in de wereld van alledag

Brigitte Moulaert Op onderzoek in de wereld van alledag Brigitte Moulaert b.moulaert@rijkt.nl Op onderzoek in de wereld van alledag Nieuwsgierigheid Dagelijkse ontdekkingen Onderzoekende houding Uitkijktoren! Doelstellingen Plezier in wetenschap en techniek

Nadere informatie

31/08/2015 WERKPLEKLEREN BRUGOPLEIDING. Karen Vansteenkiste WERKPLEKLEREN. Definitie Werkvorm in de brugopleiding Voordelen Kenmerken Voorbeeld

31/08/2015 WERKPLEKLEREN BRUGOPLEIDING. Karen Vansteenkiste WERKPLEKLEREN. Definitie Werkvorm in de brugopleiding Voordelen Kenmerken Voorbeeld WERKPLEKLEREN BRUGOPLEIDING Karen Vansteenkiste WERKPLEKLEREN Definitie Werkvorm in de brugopleiding Voordelen Kenmerken Voorbeeld 1 Wat is werkplekleren? Werkpleklerenstaat voor leren op en via de leeromgeving

Nadere informatie

Leren met je hart, je hoofd en je handen. Play Learn Change is partner van LEGO Education

Leren met je hart, je hoofd en je handen. Play Learn Change is partner van LEGO Education Leren met je hart, je hoofd en je handen Play Learn Change is partner van LEGO Education Wat is ook weer het doel van leren? Jouw wereld ontdekken en begrijpen Jouw eigen plek ontdekken Jezelf staande

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Hoe kunnen studenten voorbereid worden op het werken met Omaha System?

Hoe kunnen studenten voorbereid worden op het werken met Omaha System? 1 Hoe kunnen studenten voorbereid worden op het werken met Omaha System? 1 Wat is de aanleiding om het onderwijs betrekken bij de implementatie van het Omaha System? Nieuwe medewerkers hebben onvoldoende

Nadere informatie

PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE

PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE VELON Congres, Papendal, Arnhem, 26 & 27 maart 2015 Lysbeth Jans, Wim Lauwers, Lode Vermeersch, Katrien Goossens, Leen Alaerts, Koen Crul LERARENOPLEIDINGEN Leerkracht

Nadere informatie

Onderzoek met effect! Anje Ros & Linda Keuvelaar FHK&E

Onderzoek met effect! Anje Ros & Linda Keuvelaar FHK&E Onderzoek met effect! 1-11-2013 Anje Ros & Linda Keuvelaar FHK&E Inhoud van de workshop Onderzoek naar praktijkgericht onderzoek Relatie tussen onderzoek en schoolontwikkeling: feedbackfunctie en dialoogfunctie

Nadere informatie

Super Soep (Veerle Heirbaut)

Super Soep (Veerle Heirbaut) Super Soep (Veerle Heirbaut) Leeftijd: 4-6 jaar Leeractiviteiten: selecteren van materialen, plannen van onderzoek, bewijs uitleggen Synergiën: spel en verkenning, reflectie en redeneren, evaluatie om

Nadere informatie

Het huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw

Het huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan

Nadere informatie

Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw

Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw Vier jaar onderzoek naar onderzoeksmatig leiderschap: welke inzichten levert het op? Meta Krüger Lector leiderschap in het onderwijs Inhoud lezing

Nadere informatie

Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1

Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase

Nadere informatie

perspectief voor professionele ontwikkeling

perspectief voor professionele ontwikkeling Actie-onderzoek als perspectief voor professionele ontwikkeling Workshop ALTHUS-Seminar 6 maart 2012 Geert Kelchtermans (KU Leuven) 1. What s in a name? 1. Term: veelgebruikt; uitgehold? In literatuur:

Nadere informatie

Onderwijs van de 21ste eeuw:

Onderwijs van de 21ste eeuw: Onderwijs van de 21ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie 2015-2016 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Onderwijs van de 21 ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie Professionaliseringsaanbod

Nadere informatie

Cultuureducatie met Kwaliteit

Cultuureducatie met Kwaliteit ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek

Nadere informatie

Wetenschap en technologie in het basisonderwijs

Wetenschap en technologie in het basisonderwijs Wetenschap en technologie in het basisonderwijs Hoe dan? Makkelijker gezegd dan gedaan. Anna Hotze, Hogeschool ipabo Amsterdam PO congres, 10 oktober 2018 Fascinatie 2 Deze en toekomstige problemen Vragen

Nadere informatie

Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel

Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld

Nadere informatie

Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname?

Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname? Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname? Dr. ir. Quinta Kools, Dr. Rita Schildwacht Fontys Lerarenopleiding Tilburg, lectoraat professionalisering van leraren en lerarenopleiders context Conferentie

Nadere informatie

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken met jonge kinderen

Opbrengstgericht werken met jonge kinderen Welkom Opbrengstgericht werken met jonge kinderen Presentatie door Suze van de Pol CED-Groep 20-11-2012 Vversterk Inhoud Welkom en introductie Achtergronden en principes ogw Cyclus opbrengstgericht werken

Nadere informatie

Reactieformulier tussenproduct Curriculum.nu Kunst en Cultuur reactie conceptvisie

Reactieformulier tussenproduct Curriculum.nu Kunst en Cultuur reactie conceptvisie Reactieformulier tussenproduct Curriculum.nu Kunst en Cultuur reactie conceptvisie Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het

Nadere informatie

Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar

Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar 2017-2018 We leven in een wereld vol uitdagingen, iedereen is ondertussen op de hoogte van de noodzaak aan een duurzame ontwikkeling van onze planeet. Maar hoe zorg

Nadere informatie

PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE

PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE PROFESSIONAL LEARNING COMMUNITIES IN ACTIE LKCA-conferentie, Utrecht, 24 november 2014 Lode Vermeersch, Lysbeth Jans, Wim Lauwers, Katrien Goossens, Leen Alaerts, Koen Crul, Kim Tintel contact: lode.vermeersch@kuleuven.be

Nadere informatie

Leren en Evalueren in de Ark of Inquiry

Leren en Evalueren in de Ark of Inquiry Leren en Evalueren in de Ark of Inquiry KWTG Werkplaats 4 maart 2016 Author s name and/or Institution Doelen van de Ark Meer leerlingen enthousiast maken voor science en voor carrieres in science; Onderzoekend

Nadere informatie

pedagogie van het jonge kind

pedagogie van het jonge kind BACHELOR pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching DE GEDRAGSINDICATOREN VOOR AFSTUDEERSTAGE (WIE DOET WAT? WELKE INDICATOREN? WELKE VERWACHTINGEN?) DEEL 1: WIE DOET WAT? ROL VAN DE STUDENT:

Nadere informatie

Leuk, praktisch en inspirerend W&T onderwijs. Professionaliseringstrajecten voor het primair onderwijs Mei 2014

Leuk, praktisch en inspirerend W&T onderwijs. Professionaliseringstrajecten voor het primair onderwijs Mei 2014 Leuk, praktisch en inspirerend W&T onderwijs Professionaliseringstrajecten voor het primair onderwijs Mei 2014 Professionalisering wetenschap en techniek in de klas Workshops Nascholingen Lezingen & Congressen

Nadere informatie

Feedbacktool. Feestelijke lancering op het SOK-congres. De theorie. Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T >

Feedbacktool. Feestelijke lancering op het SOK-congres. De theorie. Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T > Feedbacktool Feestelijke lancering op het SOK-congres Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T 02 894 74 70 > www.scholierenkoepel.be De theorie > 1 Onderzoek 1: leerkrachten zijn de sleutel Invloed op schoolprestaties

Nadere informatie

Uitbouw van een digitaal platform ter ontsluiting van onderzoek voor lerarenopleiders

Uitbouw van een digitaal platform ter ontsluiting van onderzoek voor lerarenopleiders Uitbouw van een digitaal platform ter ontsluiting van onderzoek voor lerarenopleiders Kristof Van De Keere, Stephanie Vervaet, Thomas Smets, Katrine Patteet, Renaat Frans en Job De Meyere Waarom Edurama?

Nadere informatie

Evalueren van de kwaliteit van onderzoek

Evalueren van de kwaliteit van onderzoek Evalueren van de kwaliteit van onderzoek Een aanpak voor zelfevaluatie van nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en validiteit door vwo-leerlingen bij onderzoek in de bètavakken Promotieonderzoek in kader van

Nadere informatie

5 november 2015 RAI Amsterdam

5 november 2015 RAI Amsterdam Bazalt, HCO, RPCZ en OnderwijsAdvies organiseren het congres: Leren zichtbaar maken met de kennis over hoe wij leren met professor John Hattie 5 november 2015 RAI Amsterdam Professor John Hattie doet onderzoek

Nadere informatie

Kenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding

Kenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding Kenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding Onderzoekende houding Samenwerking Academische Opleidingsschool De Sprankel en Viaa Kenniskring Vormend onderwijs. Werkplaats Onderzoekende houding

Nadere informatie

Evaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding

Evaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding Evaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding Helmond, 16 juni 2016 Puck Lamers Master Onderwijswetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen drs. Monique van der Heijden dr. Jeannette Geldens Kempelonderzoekscentrum

Nadere informatie

pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching

pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching BACHELOR pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching DE GEDRAGSINDICATOREN VOOR AFSTUDEERSTAGE (WIE DOET WAT? WELKE INDICATOREN? WELKE VERWACHTINGEN?) DEEL 1: WIE DOET WAT? ROL VAN DE STUDENT:

Nadere informatie

Formatieve toetscompetenties: een systematische analyse van formatieve toetspraktijken in de klas

Formatieve toetscompetenties: een systematische analyse van formatieve toetspraktijken in de klas Formatieve toetscompetenties: een systematische analyse van formatieve toetspraktijken in de klas 14-09-2017 Judith Gulikers & Liesbeth Baartman NRO-PPO 405-15-722 Eindrapport Waarom weer een review over

Nadere informatie

Samenwerking over lerarenopleidingen heen:

Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Hoe aspirant-leraren voorbereiden op inclusief lesgeven? Debbie De Neve, Ellen Vandervieren Overzicht Context Doel van het inclusietraject Verloop van het inclusietraject

Nadere informatie

Natural Europe - Natuurlijk Europa

Natural Europe - Natuurlijk Europa Natural Europe - Natuurlijk Europa General Information Summary Natuurlijk Europa zet een aantal softwaretools in die het mogelijk maken voor leerkrachten om innovatieve online trajecten te ontwerpen via

Nadere informatie

Formatief evalueren in het talenonderwijs

Formatief evalueren in het talenonderwijs Formatief evalueren in het talenonderwijs Ontwikkeling van een toolbox aan de hand van een participatief actieonderzoek Debbie De Neve An Leroy Actieonderzoek Actieonderzoek Look: Wat zijn de noden/uitdagingen

Nadere informatie

Curriculummateriaal Leertraject Planten

Curriculummateriaal Leertraject Planten Curriculummateriaal Leertraject Planten Leertraject Planten Caecilia Tsoukala kitsouka@uth.gr 20o Νipiagogeio/ Basisschool van Karditsa, Thessalië, Griekenland Planten Het kader scheppen Focus Bij dit

Nadere informatie

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 2 www.dalton.nl 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Huss Parkhurst (January 3, 1887 June 1, 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid van

Nadere informatie

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4)

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4) Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4) Spel, avontuur, contextleren we onderstrepen allemaal het belang hiervan. Onderzoekend leren is een prachtig middel om kinderen

Nadere informatie

Creativiteit, kun je dat afdwingen?

Creativiteit, kun je dat afdwingen? Creativiteit, kun je dat afdwingen? Over procesgerichte didactiek, de didactiek van creativiteit, eigenaarschap en betrokkenheid www.kunstedu.nl procesgerichte didactiek proces van de kunstenaar zelf ondergaan

Nadere informatie

Onderzoeksgroep Quest van de Arteveldehogeschool over de essentie van STEM Visie

Onderzoeksgroep Quest van de Arteveldehogeschool over de essentie van STEM Visie pagina 1 van 7 Plantyn Plantyn.com contact Bordboeken.be Leerrijk-Plantyn nv STEM is geen vak. Het is een onderzoekende houding. Onderzoeksgroep Quest van de Arteveldehogeschool over de essentie van STEM

Nadere informatie

Aanpak. Focusgroep. Doel focusgroep. Focusgroep

Aanpak. Focusgroep. Doel focusgroep. Focusgroep Workshop focusgroepen "Je team in focus, je team als focusgroep: teamverbindend én met inzicht als resultaat! Ine Hostyn Trefdag voor mentoren - 23 oktober 2018 Aanpak Introductie waarom, daarom EHBO focusgroepen:

Nadere informatie

Talent in Bloei bij Brandsma-Akker

Talent in Bloei bij Brandsma-Akker Talent in Bloei bij Brandsma-Akker Nieuwsbrief 1 Misschien heb je het al gehoord... binnenkort kan je na schooltijd meedoen aan de superleuke, uitdagende en afwisselde workshops van Talent in Bloei! De

Nadere informatie

cjcbejbv ejveneke nvknevm m

cjcbejbv ejveneke nvknevm m Welkom! Bij de miniconferentie Formatief toetsen 26 maart 2013 cjcbejbv ejveneke nvknevm m Cees van der Vleuten Universiteit Maastricht Aanleiding voor deze middag Doelen van vanmiddag Kennismaken - ontmoeten

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid JOUW ROL ALS TRAINER Het klinkt misschien overbodig om het te hebben over de rol die je hebt bij het beïnvloeden van het denken en doen van anderen in groepssituaties. Iedereen weet toch wel wat die rol

Nadere informatie

Tuinkers met taksi. Geef ze de ruimte! ROB-dag 2018 Jolande Kelder. onderzoekend leren in de onderbouw. Hogeschool Viaa, Zwolle

Tuinkers met taksi. Geef ze de ruimte! ROB-dag 2018 Jolande Kelder. onderzoekend leren in de onderbouw. Hogeschool Viaa, Zwolle 10 Tuinkers met taksi Geef ze de ruimte! onderzoekend leren in de onderbouw ROB-dag 2018 Jolande Kelder Hogeschool Viaa, Zwolle Klik om tekst toe te voegen 10 Kleuters en onderzoek Onderzoeken; dat past

Nadere informatie

werkwijze PLG werkkaart

werkwijze PLG werkkaart werkwijze PLG werkkaart FOCUS PAS TOE 2 Bepaal het thema, het gewenste resultaat 8 Implementeer en borg de nieuwe aanpak GROEP 1 Formeer de groep TEST KIJK DEEL 5 Probeer uit 3 Onderzoek wat er speelt

Nadere informatie

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - - Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert

Nadere informatie

Working with parents. Models for activities in science centres and museums

Working with parents. Models for activities in science centres and museums Working with parents. Models for activities in science centres and museums 1 Indice VOERTUIGEN DIE ROLLEN MECHANICA... 3 1. Kort overzicht van de activiteiten in de workshop... 3 2. Doelstellingen... 3

Nadere informatie

De 6 Friesland College-competenties.

De 6 Friesland College-competenties. De 6 Friesland College-competenties. Het vermogen om met een open enthousiaste houding nieuwe dingen aan te pakken. Het vermogen jezelf steeds beter te leren kennen. Het vermogen om in te schatten in welke

Nadere informatie

Iedereen is een wetenschapper. 22 februari 2017

Iedereen is een wetenschapper. 22 februari 2017 Iedereen is een wetenschapper 22 februari 2017 Ben je tussen 3 en 12 jaar en Wil jij wel eens op ontdekking gaan in het heelal? Wil jij je oud speelgoed uit elkaar halen om er iets anders van te maken?

Nadere informatie

BaLO welkom

BaLO welkom BaLO 2017-2018 welkom Het beste van de 3 campussen Veel ervaring opdoen Veel mogen oefenen Geleidelijke opbouw van stages Breed kijken naar het onderwijs Gebruik van competentieprofiel voor begeleiden

Nadere informatie

FOCUSGROEP. Gebruik van de tool Template Voorbeeld

FOCUSGROEP. Gebruik van de tool Template Voorbeeld FOCUSGROEP Gebruik van de tool Template Voorbeeld Focusgroep Een Focusgroep is een workshop waarin je om feedback, meningen, overtuigingen en houdingen van je (potentiële) klanten vraagt. Een Focusgroep

Nadere informatie

Het verhaal als kwaliteitsinstrument

Het verhaal als kwaliteitsinstrument Het verhaal als kwaliteitsinstrument Drs. Beatriz Roman Science-practitioner / Promovendus Tranzo (Tilburg University) Onderzoeker Lectoraat Dynamische Talentinterventies Docent Fontys Hogescholen HRM

Nadere informatie

Beeldbegeleiding als opleidingsdidactiek. Vincent Klabbers Hogeschool de Kempel

Beeldbegeleiding als opleidingsdidactiek. Vincent Klabbers Hogeschool de Kempel Beeldbegeleiding als opleidingsdidactiek Vincent Klabbers Hogeschool de Kempel Context Keuzetraject rekenen-wiskunde voor vierdejaars studenten Opleidingsonderwijs K3-fase Accenten 1. Keuzetraject rekenen-wiskunde

Nadere informatie

Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 2010)

Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 2010) Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 010) Ilya Zitter & Aimée Hoeve Versie 5 oktober 010 Vooraf Vertrekpunt voor de monitor & audit van de

Nadere informatie

SPACE MISSION COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK

SPACE MISSION COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK SPACE MISSION COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK 2 Inhoud 4 5 7 Introductie Eindtermen/ ontwikkelingsdoelen Hoe verloopt het bezoek 7 8 9 Het programma Praktische tips Siteplan en contactgegevens

Nadere informatie

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING

IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 1 1 www.dalton.nl 2 21/01/2018 19:29 3 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Parkhurst (8 maart 1886-1 juni 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid

Nadere informatie

Scholen ondersteunen bij EDUCATIE DUURZAME ONTWIKKELING

Scholen ondersteunen bij EDUCATIE DUURZAME ONTWIKKELING Nascholing Water Scholen ondersteunen bij EDUCATIE DUURZAME ONTWIKKELING We streven naar een wereld waarin iedereen geniet van het recht op een menswaardig leven op een gezonde planeet. Educatie Duurzame

Nadere informatie

Onderzoek in Onderwijs binnen de lerarenopleiding

Onderzoek in Onderwijs binnen de lerarenopleiding Onderzoek in Onderwijs binnen de lerarenopleiding @Leraren(opleiding) Belofte voor de toekomst KATHO Kortrijk 25 oktober 2012 Sylvia Mommaerts, Jonathan Cops, Anne Slaets, Joke Torbeyns, Ann Van Hooste,

Nadere informatie

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN Mijn muzisch enthousiasme Mijn muzische durf en creativiteit Mijn relatie met en begrip van de kunsttalen Mijn muzische expressie

Nadere informatie

Eindstudiedag. Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 25/10/2017

Eindstudiedag. Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 25/10/2017 Eindstudiedag Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 25/10/2017 Programma 09:40-09:45 Welkom dr. Job De Meyere, UCLL Groep Lerarenopleiding 09:45-10:00 Waarom een Vlaams Lerend Netwerk STEM S.O.? Christel Op de

Nadere informatie

Zin in wetenschappen, wiskunde en techniek

Zin in wetenschappen, wiskunde en techniek Praktijkgerichte literatuurstudies onderwijsonderzoek Zin in wetenschappen, wiskunde en techniek Leerlingen motiveren voor STEM Hilde Van Houte, Bea Merckx, Jan De Lange & Melissa De Bruyker INHOUD INHOUD

Nadere informatie

Wat'iedere'leraar'zou'moeten'weten' van'de'zelfregula9e'(en'waarom)'

Wat'iedere'leraar'zou'moeten'weten' van'de'zelfregula9e'(en'waarom)' 16#04#18 Watiedereleraarzoumoetenweten vandezelfregula9e(enwaarom) JelleJolles CentrumBrein&Leren VrijeUniversiteitAmsterdam Verantwoording Deze(handout(is(gemaakt(naar(aanleiding(van(mijn(presenta.e(op(het(landelijke(

Nadere informatie

pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching

pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching BACHELOR pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching DE BEOORDELINGSCRITERIA VOOR STAGE 2 (WIE DOET WAT? WELKE CRITERIA? WELKE VERWACHTINGEN?) DEEL 1: WIE DOET WAT? ROL VAN DE STUDENT: WETEN,

Nadere informatie

Kritisch Denken met Rationale

Kritisch Denken met Rationale Docentendag Maatschappijleer 2018 Kritisch Denken met Rationale Timo ter Berg & Daan van Riet Kritisch Denken Inhoud 1. Introductie 2. Belang Kritisch Denken (= KD) 3. Wat is KD? 4. Hoe ontwikkel je KD-vaardigheden?

Nadere informatie

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") Evaluatie. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen ) Evaluatie. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") Evaluatie Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie. De

Nadere informatie