Populatiegebonden zorg en financiering De rol van de apotheker

Transcriptie

1 Populatiegebonden zorg en financiering De rol van de apotheker

2 Programma Achtergrond Probleem? Kosteneffectieve farmaceutische zorg Nieuwe financieringsvormen Pay for Performance Alternative Quality Contract Praktijkvoorbeelden Bekostiging huisartsenzorg 2015 Medicatie Monitoring & Optimalisatie Afbakening Medicatiebeoordeling Samenwerking wijkverpleging en thuiszorg Synthese: Proeftuin Leiden Discussie

3 Achtergrond Apotheker, bedrijfskundige, gezondheids-/farmaco-economie Wetenschappelijk adviseur / innovatiemanager Health Base / PharmaPartners Programmamanager VWS Proeftuin Rijnland (Leiden-Noodwijk e.o.) Innovatieve apothekers w.o. Connecting Care Onderzoeker RUG Aandachtsgebieden Economische meerwaarde (farmaceutische) zorg Medicatieveiligheid kwetsbare ouderen / Care Multidisciplinaire samenwerking Contractering

4 Probleem? Huidige financiering leidt niet tot de meest kosteneffectieve zorg Protocollair werken leidt niet tot de beste zorg op individueel niveau Sturing is lastig door ontkoppeling financiering en kwaliteit

5 Financiering Mismatch Sturing op macroniveau - Effecten op microniveau Ontkoppeling financiering en kwaliteit indicatoren Standaarden Richtlijnen Protocollen Uitkomsten = waarde creatie Patiënt - Zorgprofessional

6 Hoe kan het anders? Op weg naar kosteneffectieve zorg

7 Care Continuum Alliance, 2012

8 Key components of population health management Population Identification Health risk assessment Tailored and targeted interventions (risk stratification) combined with patient engagement, such as Shared Decision Making, health coaching, and online education Evaluation of program impact

9 Nieuwe financieringsvormen

10 Verkeerde prikkels in bestaande bekostigingssystemen in de zorg worden vaak genoemd als één van de oorzaken van de stijgende zorgkosten en deficiënties in de kwaliteit van zorg.

11 Waar liggen de prikkels? Fee for Service (FFS) /verrichtingen / consult productieprikkels / samenwerking Budgettering / Capitation / Global budget Onderbehandeling / verschraling Pay for Performance (P4P)/prestatie-opslagen risicoselectie complex

12 Pay for Performance (P4P)

13 Pay for Performance Hierbij ontvangen zorgaanbieders expliciete financiële prikkels voor het realiseren van goede kwaliteit zoals het volgen van medische richtlijnen en goede gezondheidsuitkomsten en/of kostenbesparingen.

14 Pay for Performance Wat te belonen? Hierbij gaat het over de definitie en meting van de prestatie aan de hand van valide en betrouwbare prestatie-indicatoren. Wie te belonen? Dient de prestatiemeting en beloning plaats te vinden op het niveau van individuele zorgverleners of op groepsniveau?

15 Pay for Performance Hoe te belonen? Deze vraag betreft de structuur van de financiële prikkels. Keuzes moeten worden gemaakt ten aanzien van: het type financiële prikkel (beloning of straf); de omvang van de beloning; belonen van absolute prestaties, relatieve prestaties, en/of verbetering in prestaties; en de frequentie waarmee beloningen worden uitgekeerd.

16 Wie is risicodragend? Verzekeraar Zorgverlener Asymmetrisch (bonus) Symmetrisch (bonus/malus) Let op: DNB -> zorgverlener als verzekeraar => solvabiliteits eisen

17 De valkuil van de indicatoren

18 De uitdaging Prikkels voor doelmatigheid en kwaliteit gelijk op laten lopen

19 AQC

20

21

22 AQC 5 jaar contract Ex-ante budget + inflatiecorrectie Eénduidige indicatoren Bonus / malus op basis van indicatoren Herverzekering grote risico s

23

24 Koppeling kwaliteit-doelmatigheid

25 Koppeling kwaliteit-doelmatigheid

26 Resultaten

27 Resultaten Kosten omlaag 1,9% (jaar 1) en 3,3% (jaar 2) Valkuil: kwaliteitsbonus hoger dan besparing

28 Praktijkvoorbeelden

29 Bekostiging huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg Het 3-segmenten-model

30 Voorstel financieringsstructuur eerstelijnszorg ZN 2015

31 Blauwdruk voor zorg VWS Beleidsbrief bekostiging huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg (28 oktober 2013) Kern daarvan is de samenwerking tussen aanbieders van huisartsenzorg, verpleegkundige zorg, ziekenhuiszorg, farmaceutische zorg, publieke gezondheidszorg en welzijn in de wijk, ondersteund door samenwerking tussen zorgverzekeraars en gemeenten.

32 3 segmenten model Van FFS naar P4P /uitkomsten-bekostiging Abonnementssysteem (ION, vaste toeslagen) Gevaar onderbehandeling => Financiële prikkel op uitkomsten Voldoende prikkels voor samenwerking? Financieel risico bij zorgverzekeraar

33 Voorstel financieringsstructuur eerstelijnszorg ZN 2015

34 Het moet simpeler

35

36

37

38 Achmea contract 2015

39 MeMO

40 MeMO Medicatie Monitoring & Optimalisatie (MeMO)

41 MeMO Osteoporose (effectiviteit) Reductie stoppers 32,8% -> 19,0% P < 0,001 N= 937 Proactive pharmaceutical care interventions improve patients adherence to osteoporosis medication. Osteoporosis International, february 2014

42 MeMO Osteoporose (kosteneffectiviteit) Job F.M. van Boven, Eric G. Hiddink, Ada G.G. Stuurman-Bieze, Maarten J. Postma, Stefan Vegter. Gestructureerde medicatiebegeleiding om de therapietrouw bij bisfosfonaten te verbeteren biedt kansen voor kosteneffectieve farmaceutische patiëntenzorg. Pharmaceutisch Weekblad Wetenschappelijk Platform 2011;5:a1132.

43 MeMO Osteoporose (overige) Effectiviteit studie: MeMO verlaagt therapiestaken binnen één jaar van 31.7% naar 16.1%, en wordt goed gewaardeerd door zowel patiënten en apothekers. Ada G.G. Stuurman-Bieze, Eric G. Hiddink. Apotheekteam verbetert therapietrouw osteoporosemedicatie door gestructureerde medicatiebegeleiding en geautomatiseerde opsporing van suboptimale farmacotherapie. Pharmaceutisch Weekblad Wetenschappelijk Platform 2010;4(7 8): Kosten-effectiviteit studie: Dit MeMO project is kosteneffectief en kan honderden fracturen voorkómen als het landelijk wordt ingevoerd. Job F.M. van Boven, Pieter Oosterhof, Eric G. Hiddink, Ada G.G. Stuurman-Bieze, Maarten J. Postma, Stefan Vegter. Cost-Effectiveness of Increasing Bisphosphonates Adherence for Osteoporosis in Community Pharmacies. Value in Health 2011;14(7):PMS42.

44 MeMO lipidenverlagers Reductie stoppers 25,9% -> 13,6% P < 0,001 N= 1002 Ada G.G. Stuurman-Bieze, Eric G. Hiddink, Job F.M. van Boven, Stefan Vegter. Proactive pharmaceutical care interventions improve patients adherence to lipid lowering medication. The Annals of Pharmacotherapy 2013 November, DOI: /

45 MeMO lipidenverlagers In a cohort of 1,000 primary and secondary prevention patients, the MeMO program resulted in a reduction of 7 non-fatal strokes, 2 fatal strokes, 16 non-fatal MIs, 7 fatal MIs and 16 revascularizations over patients lifetime. Additional medication, disease management and intervention costs in the MeMO program were 411,000; the cost-savings due to reduced CVEs were 443,000. The MeMO program resulted in 84 quality-adjusted life-years (QALYs) gained and net cost-savings of 32,000 Stefan Vegter, Piter Oosterhof, Job F.M. van Boven, Ada G.G. Stuurman-Bieze, Eric G. Hiddink, Maarten J. Postma. Improving adherence to lipid-lowering therapy in a community pharmacy intervention program: a costeffectiveness analysis. Journal of Managed Care Pharmacy 2013.

46 MeMO Astma en COPD van Boven JFM, Stuurman-Bieze AGG, Hiddink EG, Postma MJ, Vegter S. Gerichte farmaceutische zorg voor patiënten met astma en COPD: een oriënterende studie. PW Wetenschappelijk Platform. 2014;8:a1413

47 MeMO dossier

48 Afbakening medicatiebeoordeling

49 Kamervragen

50 Inclusie patiëntenpopulatie Selecteer voor een medicatiebeoordeling patiënten die 65 jaar of ouder zijn en die 5 of meer geneesmiddelen (ATC-3-niveau) chronisch gebruiken en minimaal 1 van de volgende risicofactoren hebben: verminderde nierfunctie (egfr < 50 ml/min/1,73m2); verminderde cognitie (dementie (ICPC P70) of aanwijzingen voor geheugenstoornissen en andere cognitieve stoornissen (ICPC P20)); verhoogd valrisico (1 of meer maal gevallen in de voorgaande 12 maanden); signalen van verminderde therapietrouw; niet zelfstandig wonend (verzorgings- of verpleeghuis); niet geplande ziekenhuisopname. Deze criteria gelden voor alle patiënten, voor opgenomen patiënten alleen bij een langere opnameduur (bijvoorbeeld langer dan 4 dagen). Bron: Multidisciplinaire Richtlijn Polyfarmacie bij ouderen 2012

51 Medicatiebeoordeling Alle verzekerden (ruim ) worden continu gescreend: 15% van alle verzekerden wordt geselecteerd voor PVS (MeMO). Bij minder dan 1 op de 5 verzekerden is actie nodig. >80% wordt continu gevolgd zodat ook zij, indien nodig, altijd verzekerd zijn van adequate zorg. 51

52 Medicatiebeoordeling Ingangscriteria richtlijn polyfarmacie Jaarlijkse screening > 65 jaar > 5 geneesmiddelen 12% van totale populatie Ingangscriteria Connecting Care: focus op polyprobleem patiënt Continue veiligheidsscreening (PVS) Therapietrouw Optimale farmacotherapie Sub-optimaal gebruik + Input vanuit huisarts en huisapotheker Sociale omgeving Kenmerken en persoonlijkheid patiënt 1 3 % van totale populatie Minder patiënten maar wel de juiste patiënten (patients at risk)! 52

53 Medicatiebeoordeling Doelmatige zorg

54 Samenwerking apotheek wijkverpleging thuiszorg Rode Vlaggen Instrument App

55 Oorspronkelijke Rode Vlaggen Lijst opgesteld met artsen, apothekers en wijkverpleegkundigen Rode vlaggenlijst voor medicatiegebruik in de thuiszorg Datum: / / Functie: O Helpende O Verzorgende O Verpleegkundige Cliëntgegevens Naam: Adres: Telefoonnummer: Geboortedatum: Geslacht: Woonsituatie: Aantal medicijnen: Proces Opmerkingen: O Man / O Vrouw O Alleenstaand / O Samenwonend met partner medicatie (trouw) Is er een medicatieoverzicht van de apotheek (=uitdraai) aanwezig? O Ja O Nee Zo ja: - Noteer de datum: / / Zo ja: - Slikt de cliënt de medicijnen die op het overzicht staan? O Ja O Nee O? Patiënt Vergeet de cliënt zijn/haar medicatie regelmatig? - Bevat de weekdoos medicijnen van voorgaande dagen? - Bevat de baxterrol zakjes medicijnen van voorgaande dagen? Is de voorraad medicatie in huis: - Niet goed geordend? (slingeren er medicijnen rond?) - Regelmatig onvoldoende in huis? Heeft de cliënt moeite met het innemen van de medicatie? (bijvoorbeeld slikproblemen) Heeft de cliënt moeite met het openen van de verpakkingen? Heeft de cliënt pijn? Gebruikt de cliënt meer dan 8 paracetamol per dag zonder voorschrift? Gebruikt de cliënt andere pijnstillers zonder voorschrift? Gebruikt de cliënt meer dan 3 glazen alcohol per dag? Is de cliënt in ernstige mate anders dan anders? (bijvoorbeeld plotseling erg in de war, zeer prikkelbaar of apatisch) Opmerkingen Andere opmerkingen over de medicijnen: JA O O O O O O O O O O O O gedrag Pil bijwerkingen Heeft de cliënt (last van): - Maagpijn? O - Pikzwarte ontlasting? O - Regelmatig bloedneuzen? O - Blauwe plekken? O - Duizeligheid bij opstaan? O - Sufheid? O - Dorst? O - (Verergering van) benauwdheid? O - Wegrakingen? O - Misselijkheid, braken en/of geen eetlust? O - Buikpijn en/of meer dan 5 dagen geen ontlasting? O - Bij suikerziekte: Hartkloppingen en transpireren? O - Bij suikerziekte: Hongergevoel? O Is de cliënt onlangs gevallen zonder duidelijke oorzaak? O JA Heb je problemen gesignaleerd bij de cliënt? Rapporteer dit en meld dit dan zoals je gewend bent. Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening Hogeschool Utrecht. Carolien.sino@hu.nl

56 Kernvraag vanuit het ontwerp van het systeem: Hoe maken we het Rode Vlaggen Instrument optimaal bruikbaar voor de thuiszorg-helpende en thuiszorg-verplegende zodat de juiste meldingen worden doorgegeven aan de huisarts, apotheker en wijkverpleegkundige?

57 Rode Vlaggen Lijst opgesteld met zorgteam Schagen verschijnselen bij de client hoofd bloedneus dorst suf benauwd duizelig bij het opstaan flauwvallen, wegrakingen misselijkheid, braken en/of geen eetlust cliënt is heel anders dan anders (bv. erg in de war, zeer prikkelbaar of lusteloos) blauwe plekken (evt. foto) pijn (noteer de plek) romp hartkloppingen en transpireren maagpijn hongergevoel misselijkheid, braken en/of geen eetlust buikpijn of meer dan 3 dagen geen ontlasting zwarte ontlasting blauwe plekken (evt. foto) pijn (noteer de plek) benen onlangs gevallen zonder duidelijke oorzaak dikke benen of voeten (evt. foto) wondjes (evt. foto) blauwe plekken (evt. foto) pijn (noteer de plek) problemen met de medicatie de toedienlijst toedienlijst ontbreekt (aftekenlijst van apotheek) gebruikte medicijn staat niet op de lijst (evt. foto) medicijn op de toedienlijst is gestopt (noteer welke) cliënt gebruikt andere hoeveelheden of sterkte (noteer welke) cliënt gebruikt medicijnen op ander tijdstip (noteer welke, wanneer) de medicijn-voorraad baxterrol bevat medicijnen van voorgaande dag(en) weekdoos bevat medicijnen van voorgaande dag(en) medicijnen blijven over, zijn vergeten in te nemen cliënt heeft onvoldoende medicijnen in huis het gebruik het innemen van de medicijnen (bv. moeite met slikken) het openen van de verpakkingen het ordenen van medicijnen, ze slingeren rond cliënt neemt tevens in meer dan 8 tabletten paracetamol per dag zonder voorschrift andere medicijnen zonder voorschrift meer dan 3 glazen alcohol per dag

58 Inlog-scherm, cliëntenlijst en hoofdmenu

59 Problemen rond de pil

60 Verschijnselen op het lichaam

61 Versturen van vlag en notities

62 Overzicht voor EVV'er / wijkverpleegkundige

63 Scherm voor de Eerst Verantwoordelijke Verpleegkundige (EVV'er)

64 Status e plaats IGZ Patiënt veilig-prijs 2013 Promotie Carolien Sino- Vroegsignalering medicatiegerelateerde problemen 2014 Januari: aanbeveling VELO aan Minister Zomer: start pilot Schager Apotheken / Omring Thuiszorg en wijkverpleging (subsidie Achmea) Najaar: Nominatie Beste Zorg idee (ONVZ) (laatste 5 uit 547) Winter: Opschalen pilot (subsidie VGZ?) 2015 Landelijk uitrol?

65 VWS Proeftuin Leiden

66 Proeftuin Leiden Zorg en Zekerheid Lokale verzekeraar: Leiden e.o., Groene Hart, verzekerden Diaconessenhuis Leiden 300 bedden, 70 specialisten Rijncoepel Organisatie geïntegreerde eerste lijns zorg, per 1 juli patiënten, HA, FT, Apothekers, Diëtisten, E.L.P. Governance en organisatiestructuur voor een sterke eerste lijn

67 Concrete activiteiten Zorgprocessen: lean and keen: Diabeteszorg,COPD en CVRM Ouderenzorg Ontwikkelen financieringsstructuur met juiste incentives Ontwikkelen informatiesystematiek en sturingssystematiek voor professionals en organisatie E-health en zelfmanagement Organisatiemodel dat past bij de doelen en financiering

68 Accountability De verantwoordelijkheid voor de zorg wordt zo laag mogelijk in de organisatie gelegd. Dit betekent dat de regie, zo veel als mogelijk, bij patiënten en zorgprofessionals ligt.

69 Uitvoering Accountable Care Organisaties zijn opgebouwd rondom drie principes : Accountability Performance measurement Payment reform Nazomerbijeenkomst Platform zorgvernieuwing in de farmacie

70 Performance Measurement Zorgprofessionals en patiënten hebben toegang tot relevante en begrijpelijke informatie ten aanzien van gezondheid en uitkomsten en kosten van interventies. Om gedragsverandering in het zorgproces te borgen moet de juiste informatie op het juiste moment en op de juiste plek beschikbaar zijn => stuurinformatie

71 Payment reform Financiering moet aansluiten bij het creëren, en borgen, van waarde binnen het zorgproces hogere kwaliteit en verbetering van de doelmatigheid

72 Financiering Hoe? indicatoren Standaarden Richtlijnen Protocollen Patiënt - Zorgprofessional

73 How? Unstructured data Text old code systems Structured data Feedback

74 How? -> Data cleansing Proven techniques of academic research partners Major impact quality and completeness of data!

75 How? -> Third party data enrichment GP Database Out patient pharmacy + Clinical laboratories In patient pharmacy Hospitalizations Mortality register Perinatal registration Pathology Thrombosis register Socio economic status Demographic data

76 Casemix correction of indicators

77 Economic analysis

78 Health economic evaluations

79 Risk stratification & predictive modelling

80 Patient dashboards

81 Complete Electronic Health Records Complete GP records Pharmacy records (in- and out-patient) Hospital records Lab results (GP, Hospitals) => Example

82 Discussie Kansen en bedreigingen voor apotheker