Next level gezondheidszorg: hoe het beter en efficiënter kan. Congres Chronische Zorg 14 december 2016

Transcriptie

1 Next level gezondheidszorg: hoe het beter en efficiënter kan Congres Chronische Zorg 14 december 2016

2 Er zijn vele mooie voorbeelden van ontschotting van zorg in Nederland 2

3 Pilot Anders denken, betere zorg? Casemanagement/coaching (wijkverpleegkundige met aandachtsgebied COPD) Structureel revalidatieprogramma na ontslag Inzet op juist medicijngebruik Bijna 64% van de deelnemers is niet opnieuw opgenomen na inclusie in de pilot 3

4 Inzet van teledermatologische consulten kan het aantal doorverwijzingen naar de tweede lijn verlagen met 68% Schematische illustratie herallocatie [procent] Omzet diagnose 100 Omzet in één van RIVM 118 diagnoses Totaal EUR 283 miljoen. Relevant deel 36 Verhouding makkelijke / moeilijke DBC s dermatologie: 103/ 180 miljoen euro = 36% relevant voor he allocatie van zorg Herallocatie mogelijk 24 68% van de verwijzingen kon worden voorkomen (68% x 36% = 24%) door teledermatatologie Kostenfactor 20 Pilot schat kostenbesparing op 18%, dus 82% van de kosten (24 % * 82% = 20%) Bron: Teledermatologisch consult door de huisarts: betere zorg tegen lagere kosten Gepubliceerd op: , Nederlands Tijdschriftvoor Geneeskunde, 2012;156:A4253, Job P. van der Heijden, Nicolette F. de Keizer, Phyllis I. Spuls en Leonard 4

5 Inzet van teledermatologische consulten kan het aantal doorverwijzingen naar de tweede lijn verlagen met 68% Schematische illustratie herallocatie [procent] Omzet diagnose 100 Omzet in één van RIVM 118 diagnoses Totaal EUR 283 miljoen. Relevant deel 36 Verhouding makkelijke / moeilijke DBC s dermatologie: 103/ 180 miljoen euro = 36% relevant voor he allocatie van zorg Herallocatie mogelijk 24 -/- 68 mln 68% van de verwijzingen kon worden voorkomen (68% x 36% = 24%) door teledermatatologie Kostenfactor mln Pilot schat kostenbesparing op 18%, dus 82% van de kosten (24 % * 82% = 20%) Bron: Teledermatologisch consult door de huisarts: betere zorg tegen lagere kosten Gepubliceerd op: , Nederlands Tijdschriftvoor Geneeskunde, 2012;156:A4253, Job P. van der Heijden, Nicolette F. de Keizer, Phyllis I. Spuls en Leonard 5

6 Gespecialiseerde huisarts op het gebied van oogzorg kan 70% van de doorverwijzingen voorkomen Schematische illustratie herallocatie [procent] Omzet diagnose 100 Omzet in één van RIVM 118 diagnoses Totaal EUR 403 miljoen. Relevant deel 39 Verhouding makkelijke / moeilijke DBC s oogzorg: 156 / 247 miljoen euro = 39% relevant voor he allocatie van zorg. Herallocatie mogelijk 27 70% van de verwijzingen kon worden voorkomen (70% x 39% = 27%) door gespecialiseerde huisarts Kostenfactor 11 Inschatting 2 lange consulten huisarts (2* 18) i.p.v. consult op polikliniek ( 85). Geschatte kostenbesparing van (36 / 85 =) 42% * 27% = 11% Bron: Huisarts moet zich herbezinnen op oogzorg. Samenwerking tussen huisarts, optometrist en oogarts kan anders en beter. Medisch contact, 2014; & 6

7 Gespecialiseerde huisarts op het gebied van oogzorg kan 70% van de doorverwijzingen voorkomen Schematische illustratie herallocatie [procent] Omzet diagnose 100 Omzet in één van RIVM 118 diagnoses Totaal EUR 403 miljoen. Relevant deel 39 Verhouding makkelijke / moeilijke DBC s oogzorg: 156 / 247 miljoen euro = 39% relevant voor he allocatie van zorg. Herallocatie mogelijk 27 -/- 109 mln 70% van de verwijzingen kon worden voorkomen (70% x 39% = 27%) door gespecialiseerde huisarts Kostenfactor mln Inschatting 2 lange consulten huisarts (2* 18) i.p.v. consult op polikliniek ( 85). Geschatte kostenbesparing van (36 / 85 =) 42% * 27% = 11% Bron: Huisarts moet zich herbezinnen op oogzorg. Samenwerking tussen huisarts, optometrist en oogarts kan anders en beter. Medisch contact, 2014; & 7

8 Diagnosegroep Diabetes 11 Chronische cardio 9 Angst en depressie 8 Losse specialistische zorg 6 Astma en COPD 6 Bewegingsstelsel 5 Geboortezorg 4 Primaire gezondheidsondersteuning 4 Vaat en cardiologie 2 Dementie 2 Chronisch specialistisch 2 Alcohol en drugs 2 Oncologische zorg 1 Overige psychische aandoeningen 1 Geen diagnose - Mondzorg - Letsel - Complex - laag volume - Beroerte - Hematologie - Overige specialistische zorg - Aangeboren afwijkingen - Totaal 63 Eerste inschatting potentie van ontschotting van zorg door middel van 63 pilots: werkelijke potentie veel groter Aantal pilots/ onderzoeken Potentie van ontschotting nog groter: 63 voorbeelden meegenomen, veel voorbeelden onbekend bij ons Resultaten proeftuinen nog niet bekend Bij meerdere voorbeelden voor een diagnose gemiddelde van herallocatie en efficiëntiewinst genomen Andere sectoren (GGZ, jeugdzorg, WMO) Mogelijk stimulans voor innovatie na ontschotting Technologische ontwikkelingen 8

9 Door extrapolatie van 63 voorbeelden kan de groei van Zvw uitgaven beperkt worden met 1,5 miljard (0,6% minder jaarlijkse groei) Potentieel van substitutie van zorg in Nederland (miljarden euro's) Jaarlijkse groei Groei ZVW uitgaven komende 5 jaar Herallocatie van zorgaanbieder 10,5 Groei ZVW uitgaven komende 5 4,3% jaar; 0,0 3,1 Herallocatie naar zorgaanbieder 1,6 Resterende groei komende 5 jaar 9,0 Resterende groei komende 5 jaar; 1,5 3,7 % Verschil 1,5 9

10 Dit is echter slechts een eerste inschatting van de potentie van ontschotting van zorg: werkelijke potentie veel groter Slechts 63 voorbeelden meegenomen, veel voorbeelden onbekend bij ons Resultaten proeftuinen nog niet bekend Andere sectoren binnen ZVW Andere sectoren (sociaal domein) Mogelijk stimulans voor innovatie na ontschotting Technologische ontwikkelingen 10

11 Er zijn drie soorten schotten Financieel Regulering Praktijk Uitgaven van zorgaanbieders en zorgverzekeraars zijn opgedeeld 4 Hoofdlijnakkoorden 4 Separate modellen risicoverevening 7 Macrobeheersingsinstrumenten Regulering en toezicht georganiseerd naar soort zorg Regulering en toezicht georganiseerd naar soort verzekering Specifieke verantwoording van zorgverzekeraars en zorgaanbieders over uitgegeven geld Oude regulering deels vertaald in organisatiestructuur Culturele barrières tussen categorieën zorgaanbieders 11

12 Er zijn schotten op vijf niveaus Tussen de zorg en overige economische activiteit Binnen de zorg Tussen sectoren binnen ZVW zorg Tussen zorgaanbieders Binnen zorgaanbieders 12

13 Patiënten vinden het belangrijk dat er iets gedaan wordt om de samenwerkingen tussen zorgverleners te verbeteren zorgconsumenten zorgprofessionals Helemaal niet belangrijk Niet zo belangrijk Belangrijk Zeer belangrijk Essentieel Vraag: Hoe belangrijk vindt u het dat er iets wordt gedaan om de samenwerking tussen zorgverleners (huisartsen, specialisten, apothekers) te verbeteren? 13

14 Patiënten vinden dat de overheid moet zorgen dat de samenwerking verbetert, zorgprofessionals vinden dat ze dit zelf moeten doen De overheid De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) Artsenorganisaties Zorgverzekeraars Bestuurders van zorgorganisaties, zoals ziekenhuizen Individuele zorgverleners Patiëntenorganisaties Diversen Weet niet zorgconsumenten zorgprofessionals Vraag 190: Wie zou er volgens u voor moeten zorgen dat de samenwerking tussen verschillende zorgverleners (huisartsen, specialisten, apothekers, overige zorgverleners) verbeterd wordt? 14

15 Zorgprofessionals zijn vaak kritisch over gegevensuitwisseling door collega s in andere disciplines Vraag: Hoe vindt u de gegevensuitwisseling tussen huisarts en apotheker? 15

16 Zorgprofessionals zijn vaak kritisch over gegevensuitwisseling door collega s in andere disciplines Binnen en tussen ziekenhuizen Vraag: Hoe vindt u de gegevensuitwisseling tussen specialisten binnen hetzelfde ziekenhuis en tussen verschillende ziekenhuizen? 16

17 Zorgprofessionals zijn vaak kritisch over gegevensuitwisseling door collega s in andere disciplines Vraag: Hoe vindt u de gegevensuitwisseling tussen huisarts en specialist? 17

18 Zorgprofessionals zijn vaak kritisch over gegevensuitwisseling door collega s in andere disciplines Vraag: Hoe vindt u de gegevensuitwisseling tussen specialisten uit twee verschillende ziekenhuizen? 18

19 Perspectief van inkoop verandert van inkoop per "lijn" naar inkoop voor patiëntenzorg Van Contracteren van instellingen per lijn voor zorgproducten Betalen per zorgproduct Direct afromen van effïciëntiewinst Jaarlijkse afspraken en/of projectfinanciering De facto recht van zorgaanbieder op patiënten Transitieperiode Bepaal verschuiving van per aandoening per lijn Betalen voor zorgproduct als het efficiënt is om in de lijn te leveren Bereid instellingen voor op transitie en geef ze de tijd Afspraken die vast een prikkel geven voor volgende stap Niet meer alles contracteren dat een zorgaanbieder levert Naar Contracteren van consortia die een bepaalde aandoening behandelen Betalen voor uitkomst van zorg Zorgaanbieder gebruikt een deel van de efficiëntiewinst voor investeringen in de zorg en voor extra resultaat Afspraken over de langere termijn Recht van patiënten op goede, betaalbare en toegankelijke zorg 19

20 Herschotting van zorg is nodig om te komen van: huidige aanbod gerichte zorg A. Huisartsenzorg 0% 25% 50% 75% 100% 6 type zorgaanbieders B. Overig Eerstelijn C. Geneesmiddelen D. Ziekenhuiszorg E. Ouderen-, kraam-, GG-zorg F. Overig 18 verschillende RIVM hoofddiagnoses Bron: SiRM analyse obv Kosten van Ziekten RIVM (2011) 20

21 .naar zorg op doelgroep gericht 18 RIVM hoofddiagnoses 1 Infectieziekten en parasitaire ziekten 2 Nieuwvormingen 3 Endocriene, voedings en stofwisselingsziekten 4 Bloed en bloedvormende organen 5 Psychische stoornissen 6 Zenuwstelsel en zintuigen 7 Hartvaatstelsel 8 Ademhalingswegen 9 Spijsverteringsstelsel 10 Urogenitaal systeem 11 Zwangerschap, bevalling en kraambed 12 Huid en subcutis 13 Bewegingsstelsel en bindweefsel 14 Congenitale afwijkingen 15 Aandoeningen perinatale periode 16 Symptomen en onvolledig omschreven ziektebeelden 17 Ongevalsletsel en vergiftigingen 18 Niet toewijsbaar / Niet ziekte gerelateerd Huisartsenzorg 0% 25% 50% 75% 100% Overig 1 e lijn Geneesmiddelen Ziekenhuiszorg Ouderen- kraam- GG-zorg Overig Bron: SiRM analyse obv Kosten van Ziekten RIVM (2011) 21

22 0% 50% 100% 0% 50% 100% 6 type zorgaanbieders A. Huisartsenzorg B. Overig Eerstelijn C. Geneesmiddelen D. Ziekenhuiszorg E. Ouderen-, kraam-, GG-zorg F. Overig 18 verschillende RIVM hoofddiagnoses Bron: SiRM analyse obv Kosten van Ziekten RIVM (2011) 18 verschillende RIVM hoofddiagnoses type zorgaanbieders 22

23 We hebben een kantelagenda opgesteld om de kanteling in gang te zetten, werkelijk te realiseren en ook te borgen Financieel 1. Maak het verschuiven van budgetten makkelijker 2. Zorg voor realistische inschattingen van benodigde middelen Regulering 3. Neem overbodige regeldrempels weg 4. Stimuleer integrale zorginkoop Praktisch 5. Zet in op patiëntgericht ondernemerschap 6. Werk aan een cultuur van samenwerken in de zorg 7. Verbeter de transparantie van kwaliteit binnen de hele keten 8. Bouw aan onderling vertrouwen in het onderhandelingsproces 23

24 Perspectief van inkoop verandert van inkoop per "lijn" naar inkoop voor patiëntenzorg Van Contracteren van instellingen per lijn voor zorgproducten Betalen per zorgproduct Direct afromen van effïciëntiewinst Jaarlijkse afspraken en/of projectfinanciering Transitieperiode Bepaal verschuiving van per aandoening per lijn Betalen voor zorgproduct als het efficiënt is om in de lijn te leveren Bereid instellingen voor op transitie en geef ze de tijd Afspraken die vast een prikkel geven voor volgende stap Naar Contracteren van consortia die een bepaalde aandoening behandelen Betalen voor uitkomst van zorg Zorgaanbieder gebruikt een deel van de efficiëntiewinst voor investeringen in de zorg en voor extra resultaat Afspraken over de langere termijn De facto recht van zorgaanbieder op patiënten Niet meer alles contracteren dat een zorgaanbieder levert Recht van patiënten op goede, betaalbare en toegankelijke zorg 24

25 Next level gezondheidszorg: hoe het beter en efficiënter kan Congres Chronische Zorg 14 december 2016