Life Cycle. Management. . als aandachtsgebied binnen Asset Management. Jaap Bakker Senior Adviseur Asset Management Rijkswaterstaat.

Transcriptie

1 Planuitwerking Verkenning Life Cycle Prestaties Life Cycle Risico s Life Cycle Kosten Realisatie Life Cycle Management. als aandachtsgebied binnen Asset Management Beheer, onderhoud, exploitatie Jaap Bakker Senior Adviseur Asset Management 30 oktober 2014

2 Wat gaan we doen? Deel 1: Inleiding verkennende discussie Deel 2: LCCM in de relatie Asset Manager Asset Owner Situatie voor provincies uitwerken op basis van presentatie PAUZE Deel 3: LCM in de relatie Asset Manager Asset Owner Situatie voor provincies uitwerken op basis van presentatie Deel 4 (als hier tijd voor is): LCCM in de relatie Service Provider - Asset Manager Discussie: Wat wil de provincie? Waar staan we? Deel 5: Actieplan 30 oktober 2014

3 DEEL 1: Inleiding Een stripverhaal 30 oktober 2014

4 Wat is Life Cycle Management (LCM) en waar dient het toe? Life Cycle Management gaat over het managen over de levenscyclus van risico s (LCR), kosten (LCC) en prestaties (LCP) vanuit een life cycle perspectief. Life Cycle Management gaat over het bewust sturen op en bewaken van life cycle aspecten. In LCM staat niet de fysieke asset centraal, maar de set van (beoogde) LCM-effecten van de gerealiseerde of de te realiseren assets. LCM gaat over: Transparant communiceren over LCM-aspecten in besluitvorming; Realiseren van LCM-afspraken, waarbij fysieke assets een rol spelen; Bewaken van LCM-afspraken als basis voor het B&O-proces; Monitoren van de validiteit van de set van LCM-afspraken in een veranderende omgeving, en tijdig detecteren als deze niet meer geldig zijn; 30 oktober 2014

5 Stripverhaal Dit is de minister die files wil oplossen Dit is de medewerker van de Beleidsdirectie die de verkenning laat uitvoeren en contact onderhoudt met RWS Dit is de omgeving die er iets van vindt Dit is de Projectmanager RWS Dit is de beheerder vanuit RWS die straks het nieuwe areaal instandhoudt 30 oktober 2014

6 Extra capaciteit voor A99 Ga dat onderzoeken RWS: Start een verkenning OK! Wij willen geen herrie en vrij zicht Rendabel/acceptabel voorkeursalternatief: 3-baans weg met transparante geluidschermen OK! 30 oktober 2014

7 Extra capaciteit voor A99 RWS: Start een planuitwerking OK! Ga versoberen Een 2-baans weg met transparante geluidschermen OK! Is dit nog rendabel? Ik ga die schermen echt niet schoonhouden, want dat staat niet in mijn SLA 30 oktober 2014

8 Dilemma s De omgeving heeft met het project afspraken gemaakt, in hoeverre zijn die nog bekend bij het beheer? Zijn afspraken in lijn met beheerkaders? Wat hebben we nu eigenlijk afgesproken met de minister? Hoe borgen we dat de investering rendabel blijft bij aanpassingen in het ontwerp? Wat weet de beheerder nog van de voorwaarden voor rendabele en acceptabele exploitatie en hoeverre zijn de dagelijkse beheeractiviteiten hierop toegespitst? 30 oktober 2014

9 Discussie 5 minuten in 3-tallen: Herkennen we dit beeld bij de provincies? Hoe is de relatie beleid uitvoering geregeld bij de provincies? Gelden dezelfde afspraken bij aanleg en bij onderhoud? Waar zijn die vastgelegd? Goede voorbeelden hoe hiermee wordt omgegaan in de praktijk? Slechte voorbeelden uit de praktijk? 30 oktober 2014

10 Implementatie LCM in Asset Management rollen Asset Owner Asset Manager Service Provider Ministry of Infrastructure and the Environment Ministry of Infrastructure and the Environment Market unless.. price, time, quality price, time, quality Traditionele opdrachtverlening 10 LCC, langjarig gemiddeld onderhoudsbudget LCR: Geaccepteerde toekomstige risico s LCP: Prestatie over de levenscyclus LCM toevoeging LCC: Financiele of organisatorische prikkels tot LCC-optimaal inkopen LCR: Voorwaarden voor overdracht van LCR bij wisseling contractpartners LCP: Flexibiliteit voor verandering van vereiste prestaties in de toekomst 30 oktober 2014

11 DEEL 2: LCCM in de relatie Asset Owner Asset manager 30 oktober 2014

12 Wat is Life Cycle Costing (LCC)? LCC is een methodiek om investeringsscenario s af te wegen op kosten Bij LCC worden huidige en toekomstige kosten en baten van een scenario uitgedrukt in 1 getal: de (Netto) Contante Waarde (NCW). Bij het bepalen van de netto contante waarde van toekomstige kosten en baten gaat men ervan uit, dat het niet uitgeven van geld geld oplevert. Immers: daarvan kan bijvoorbeeld de staatschuld afgelost worden. Maar de daadwerkelijke Life Cycle Cost van een constructies zijn de financiële gevolgen van besluiten van mensen

13 Life Cycle Cost Management (LCCM) in de communicatie tussen Asset Owner en Asset manager 3 belangrijke besluitparameters voor transparante communicatie over kosten: 1. Aanlegkosten (1a+1b) 2. Contante waarde (2) van Aanleg (1a+1b) Onderhoud (3) Vervanging (3b) 3. Gemiddelde kosten voor SLA (3) 100 jaar 13 LCC optimisation for infrastructure

14 Life Cycle Cost in planning phases 1. Initiative 2. Explorative study 3. Project study 4. Procurement & Construction 5. Operation & Maintenance 6. Disposal or Renewal Initiative Explorative Study Project Study Construction Operation & Maintenance Disposal or Renewal 14

15 LCC is reeds verankerd binnen RWS op papier Initiatief Verkenning Planuitwerking Realisatie Beheer OTB/MER Startbeslissing Voorkeursbeslissing Tracébesluit Opleverbesluit Zeef Scope Transitiedocument OEI bij MIRT-Verkenningen Transparant besluit over keuze variant m.b.t. investeringskosten en consequenties kosten B&O Consequenties van keuze op investeringskosten en prognose B&O Gerealiseerde kosten; actuele prognose B&O; confrontatie kosten, middelen en performance niveau Actuele onderhoudprognose; confrontatie kosten, middelen en performance niveau 15 Stand van zaken project LCC

16 Initiative & Explorative study Initiative The Hague, we have a problem! E.g. water quality, congestion, capacity for transporting goods over water/road/rail Explorative studies Analysis based on social-economic cost benefit analysis, noise/air quality models and politics Ring Utrecht A13/A16 Ring Groningen ViA15 16

17 Project Study The prefered alternative chosen by Minister is further developed: Road profile dimensions Need for lighting/traffic systems Noise barriers Ecologic compensation Examples: Traverse Harlingen N18 17

18 Huidige stand van zaken implementatie Life Cycle Cost Management bij RWS: Werkwijze LCCM vastgelegd in een KADER als standaard werkwijze voor alle (MIRT) projecten LCCM is onderdeel van elke PROJECTSCOPE en wordt per faseovergang geactualiseerd in SCOPE-FORMULIEREN Bij elke fase-overgang is een GATE-REVIEW. Hierin wordt gecontroleerd om juiste toepassing van LCCM in het project 30 oktober 2014

19 Ervaring vanuit de implementatie LCCM De implementatie van LCCM vormt een satéprikker door losse processen. MER + MKBA Jaarlijkse kosten SLA langjarig Verkenningen: Genereren alternatieven en trechteren LCC LCC LCC LCC LCC-prognose Stichtingskosten Planuitwerking: uitwerking voorkeursalternatief PKB Jaarlijkse kosten SLA langjarig LCC-prognose Stichtingskosten Realisatie: Functioneel specificeren, aanbesteden en realiseren Jaarlijkse kosten SLA langjarig LCC-prognose Stichtingskosten Asset Management: Instandhouden volgens SLA-afspraken; Programmeren en risicogestuurd onderhouden Jaarlijkse kosten SLA langjarig LCC-prognose 30 oktober 2014

20 Werken.. Werk uit op een papieren flap in 2 groepen: Welke ambities hebben de provincies op LCCM? Hoe zou LCCM bij de provincies kunnen werken? Hoe ver staan we al? Zijn er koplopers binnen de provincies op het gebied van LCCM? Welke barrières liggen er op het pad? Hoe kan Ampro helpen? 30 oktober 2014

21 Pauze 30 oktober 2014

22 DEEL 3: LCM in de relatie Asset Owner Asset manager 30 oktober 2014

23 LCM verankeren in de processen LCC, LCR en LCP als satéprikkers door losse processen. MER + MKBA Verkenningen: Genereren alternatieven en trechteren LCC LCC LCC LCR LCP Planuitwerking: uitwerking voorkeursalternatief PKB LCR LCP Realisatie: Functioneel specificeren, aanbesteden en realiseren LCR LCP Asset Management: Instandhouden volgens SLA-afspraken; Programmeren en risicogestuurd onderhouden 30 oktober 2014

24 Life Cycle Management: Waar gaat het over? Afspraak Verkenning behoefte Planstudie Realisatie Life Cycle Management gaat over het managen van prestaties, risico s en kosten vanuit een levenscyclus benadering in een dynamische omgeving. P R K SLA Gebruik P R K SLA 30 oktober 2014

25 LCM: Waar gaat het over? Verkenning Planstudie Realisatie Gebruik Verkenning Analyse Planstudie Gebruik P Afspraak R K Nieuwe behoefte Nieuwe afspraak Inventariseren behoefte Uitwerken behoefte Realiseren behoefte Instandhouden behoefte Inventariseren behoefte MIRT MIRT MIRT SLA-sturing MIRT/SLA MIRT/SLA Systems Engineering Systems Engineering Systems Engineering Asset Management SE/AM SE/AM Informatiemanagement Omgevingsmanagement 30 oktober 2014

26 Planuitwerking Verkenning Life Cycle Prestaties Life Cycle Risico s Life Cycle Kosten Realisatie Beheer, onderhoud, exploitatie 30 oktober 2014

27 De opbrengsten Kwantitatief (over hele levensfase en in de projecten zélf) Hogere efficiëntie: Reductie kosten op B&O Hogere effectiviteit: de kosten van een activiteit / project dragen maximaal bij aan de vereiste prestaties: Ø Het maken van de juiste keuzes in relatie tot vereiste prestaties en risico s Ø Voorkomen van spilverliezen over de fasen heen Kwalitatief Betere communicatie naar stakeholders (ministerie en omgeving) over de daadwerkelijke keuzes én de consequenties daarvan op het presteren van het netwerk (bereikbaarheid, veiligheid) op lange termijn. Grotere betrouwbaarheid RWS organisatie Meer draagvlak en meer helderheid over financiering (wie draagt welke kosten) Meer bewustzijn van de context en lange termijn behoeften en oplossingen Betere dialoog / gesprek / challenging en dus minder automatisme en vanzelfsprekendheid oktober 2014

28 Huidige stand van zaken implementatie Life Cycle Management bij RWS: Een case-study is uitgevoerd naar mogelijke opbrengst; Besluitvorming over invoering is nog niet in gang; Impliciet gebeurt er al heel veel: LCM ingericht als kennisveld binnen Asset Management Ingrediënten als LCA (beheersen van milieu aspecten over de life cycle) krijgen steeds meer aandacht Vanuit de ontwikkeling van Bouwwerk Informatie Modellen (BIM) met onderliggende technieken en processen (Systems Engineering; CIONS) wordt hard gewerkt aan een geautomatiseerde methodiek voor Life Cycle Prestatie Management (LCPM) 30 oktober 2014

29 LCM in Impro (Peter Vriends) 30 oktober 2014

30 Werken.. Werk uit op een papieren flap in 2 groepen: Welke ambities hebben de provincies op LCM? Hoe zou LCM bij de provincies kunnen werken? Hoe ver staan we al? Zijn er koplopers binnen de provincies op het gebied van LCM? Welke barrières liggen er op het pad? Hoe kan AMpro helpen? 30 oktober 2014

31 DEEL 4: LCC in de relatie Asset Manager Asset Provider 30 oktober 2014

32 Inkoop strategie van Strategie marktbenadering: -- Duurzame concurrerende markt EMVI-waarderingsmechanisme om kwaliteit onderscheidend mee te nemen bij inkoop; Permanente ambitie om de aanbestedingskosten te reduceren Oplossingsvrijheid voor de markt -- Gebruik maken van functionele specificaties in contracten Contracting strategie: 3 voornaamste standaard contracten: -- Onderhoud: Grootschalige prestatiecontracten -- Nieuwe projecten; Design & Construct (D&C) (overwegend) grote projecten: design, build, finance and maintain (DBFM) 32 LCC optimisation for infrastructure

33 Uitdagingen in nieuwe contract types Traditionele contracten: Nauwkeurige beschrijving van het gewenste product, onderdelen en het productie proces; Moderne contracten: Functionele beschrijving van het gewenste resultaat, waarbij de keuzes t.a.v. het product, de onderdelen en het bouwproces zoveel mogelijk bij de aannemer gelaten worden Prijs Kwaliteit Maar hoe krijg ik nu de maximale waarde uit deze ontwerpvrijheid? 33 LCC optimisation for infrastructure

34 Aanbestedingsproces: Waarom krijgen we niet de maximale waarde voor ons geld? Omdat opdrachtgever en opdrachtnemer niet hetzelfde belang hebben: Want de aannemer MOET de aanbesteding winnen om het werk uit te mogen voeren; Omdat de aannemer over het algemeen niet gewaardeerd wordt in de bieding voor het leveren van meer kwaliteit dan vereisd; Omdat de aannemer geld moet verdienen om te blijven bestaan. De aannemer zal dus doen wat hij kan om het contract binnen te halen. Zodra hij het contract heeft gewonnen, zal hij doen wat hij maar kan om de winstmarges te halen die de investeerders en beleggers in zijn bedrijf verlangen. 34 LCC optimisation for infrastructure

35 Inkoopplan, LCCparagraaf Bepalen Overige LCC- Op/malisa/e maatregelen LCC risico- inventarisa/e Bepalen restrisico s LCC Bepalen mogelijke LCC-optimalisatie maatregelen Optimalisatie LCC bij Inkoop Bepalen mogelijke LCC-optimalisatie maatregelen Keuze contractvorm Keuze EMVI- criteria Bepalen mogelijke LCC-optimalisatie maatregelen Bepalen restrisico s LCC 35 LCC optimisation for infrastructure

36 Hoe kunnen we de kostenrisico s beheersen? 1. Specificeer de minimale eisen Bijvoorbeeld voor die onderdelen met de grootste LCCrisico s 2. Beïnvloed het gedrag van de aannemer: Maak de aannemer zelf risicodragend voor de gevolgen van zijn ontwerpkeuzen, bijvoorbeeld door een lange onderhoudsperiode; Vorm een alliantie met de markt en ontwikkel samen de optimale oplossing; Waardeer de aannemer tijdens de bieding voor het maken van ontwerpkeuzen die in de toekomst geld opleveren. 36 LCC optimisation for infrastructure

37 Maak de aannemer zelf risicodragend voor de gevolgen van zijn ontwerpkeuzen : DBFM contracten Contracters concurreren op de laagste prijs voor een (lange termijn) contractperiode. Ze zullen dus optimale ontwerp oplossingen kiezen vanuit LCCperspectief. Deze handen werken samen omdat ze een gemeenschappelijk doel hebben. 37 LCC optimisation for infrastructure

38 Menselijk gedrag en economische aspecten: DBFM contracten Voordelen: De aannemer zal zijn ontwerp optimaliseren over de lange termijn; Prijszekerheid voor een lange termijn; Competitie in de bieding (zolang voldoende partijen meedoen). Nadelen: Hogere transactiekosten; Hogere financieringskosten wegens private financiering; Minder flexibiliteit voor toekomstonzekerheden Maar de aannemer zal zijn best doen om kosten te optimaliseren over de lange termijn. 38 LCC optimisation for infrastructure

39 Alliantie Voordelen Lagere transactie kosten; Nauwe samenwerking maakt LCCoptimale oplossingen mogelijk; Beide partijen brengen hun beste capaciteiten in; Lagere risico s voor de aannemer Nadelen Niet veel competitie; Mogelijkerwijs hadden anderen nog slimmere en kosten efficiëntere oplossing bedacht. Beide partners werken samen om de gerealiseerde waarde over de levensduur te maximaliseren 39 LCC optimisation for infrastructure

40 Waarderen van kwaliteit in een aanbieding: EMVI- procedure 40 LCC optimisation for infrastructure

41 EMVI: Economisch Meest Voordelige Aanbesteding- EMVI = Economisch Meest voordelige Inschrijving In werkmethoden opgenomen bij sinds 2006 EMVI-model ( aanbesteden op basis van waarde ) is samen met de markt ontwikkeld sinds 2008 Doel van EMVI: Het creëren van toegevoegde waarde voor door te gunnen op de beste prijs-kwaliteit verhouding 41 LCC optimisation for infrastructure

42 Voorbeelden van EMVI-criteria Verkeershinder reductie; Kwaliteitsprocedures voor een project Kwaliteit en opleidingsniveau van de in te zetten medewerkers Esthetica Milieu impact Life Cycle Cost (LCC) 42 LCC optimisation for infrastructure

43 Typische LCC vraagstukken Houten kozijnen of kunststof kozijnen Gloeilamp of ledlamp RVS leuning of stalen leuning met coating Geleiderails, voegovergangen, geluidsschermen, asfaltconstructies Initiële kosten (aanleg), B&O kosten, Vervangingskosten Kwaliteit, levensduur (robuustheid), energieverbruik Alternatieven vergelijken Functionele instandhouding van 100 jaar Onderscheidende elementen Maatregelen, intervallen, kosten 43 LCC optimisation for infrastructure

44 ikalm 44 LCC optimisation for infrastructure

45 45 LCC optimisation for infrastructure

46 46 LCC optimisation for infrastructure

47 A4 Burgerveen - Leiden KALM toegepast Scope: Aquaduct 14 viaducten en bruggen 12 geluidsschermen Referentie exploitatiekosten 30,5 mlj. Besparing van ruim 4 mln. (13%) 47 LCC optimisation for infrastructure

48 48 LCC optimisation for infrastructure

49 49 LCC optimisation for infrastructure

50 A50 Ewijk - Valburg ikalm toegepast Scope: 1 brug, 2 aanbruggen 18 viaducten in of over de weg 4-tal wegdelen Referentie exploitatiekosten 83,3 mln. Besparing ca. 20 mln (24%) 50 LCC optimisation for infrastructure

51 EMAT-criteria A50 Team LCC Team Hinder Team Esthetica 51 LCC optimisation for infrastructure

52 52 LCC optimisation for infrastructure

53 Omlegging A9 Badhoevedorp ikalm toegepast Scope: 17 viaducten in of over de weg 9 geluidsschermen Complete wegverharding Referentie exploitatiekosten 65 mln. Besparing ca. 30 mln (46%) 53 LCC optimisation for infrastructure

54 54 LCC optimisation for infrastructure

55 55 LCC optimisation for infrastructure

56 Conclusies Verschillende manieren om risico s te beheersen en kansen te benutten tav LCC. Toepassing van EMVI LCC bij D&C contracten leidt tot aanzienlijke kostenreductie ON wordt geprikkeld tot nadenken. Daardoor stimulans voor innovatie. 56 LCC optimisation for infrastructure

57 Huidige stand van zaken implementatie Life Cycle Cost Management bij INKOOP bij RWS: Werkwijze LCC bij inkoop vastgelegd in een KADER als standaard werkwijze en uitgewerkt in een HANDREIKING; LCC-tooling is beschikbaar (ook voor derden) ikalm wordt toegepast in ca. 10 projecten, zowel voor aanleg als voor variabel onderhouid 30 oktober 2014

58 Werken.. DISCUSSIE Ervaringen bij de provincies Welke leerervaringen kunnen we met elkaar delen? Wat werkt wel en wat niet? Welke stappen willen we nemen? Hoe kan Ampro daarbij helen? 30 oktober 2014

59 Deel 5 Actieplan 30 oktober 2014

60 30 oktober 2014