Online Seminar Arbeidsrecht. mr. A.J.D. Bekius 4 juli 2017

Transcriptie

1 Online Seminar Arbeidsrecht mr. A.J.D. Bekius 4 juli 2017

2 Inhoudsopgave 1. Opzegging door werknemer. 2. Jurisprudentie actueel: a. Oordeel Hoge Raad over billijke vergoeding. b. Ontbrekend diploma leidt niet tot ontslag. c. Reiskosten re-integratie voor rekening werknemer. d. Ontbindingsverzoek jegens klokkenluider. e. Overgang van onderneming ook in pre-pack. 3. Wetgeving: a. Opfrissen: wijzigingen Arbowet per 1 juli b. Wijzigingen re-integratie 2 e spoor opgeschort. c. No-riskpolis oudere werkloze. 4. What s in a name?

3 Opzegging door werknemer 1/8 Aandachtspunten als werknemer ontslag neemt: 1. Opzegtermijn 1 maand, tenzij afwijkend cao of contract. 2. Opzegging kan onregelmatig zijn (bijv. tijdelijk contract zonder tussentijdse opzegmogelijkheid). 3. Wil de werknemer wel echt ontslag nemen? Zelf ontslag nemen heeft grote (financiële) gevolgen voor werknemer. Werkgever mag er niet zomaar op vertrouwen dat werknemer echt ontslag beoogt. 3

4 Opzegging door werknemer 2/8 Klassieke casus: Vrachtwagenchauffeur moet zijn vrachtwagen ergens achterlaten. Hij dacht daar te worden opgehaald, maar dat gebeurt niet. Eenmaal terug op de zaak roept hij: 'Ik pak mijn zooitje, je bekijkt het maar'. Hij pakt zijn spullen en vertrekt. Hoge Raad (1987): Soms mag een werkgever de werknemer niet houden aan een op het eerste oog duidelijke opzegging, vanwege ingrijpende gevolgen. Of werkgever werkelijke bedoeling van werknemer moet onderzoeken, hangt af van de concrete omstandigheden. In dit geval heeft werknemer daadwerkelijk opgezegd. Waar moet werkgever nu concreet op letten? 4

5 Opzegging door werknemer 3/8 Casus: Vrachtwagenchauffeur heeft contract voor 6 maanden. Via WhatsApp maakt werknemer herhaaldelijk duidelijk zich niet te kunnen vinden in de gang van zaken. Op 9 december meldt hij dat hij die dag de truck en sleutel komt inleveren en maandag bij de WW te zitten. Werkgever bevestigt dezelfde dag per de ontslagname. Op 23 januari protesteert werknemer. Kantonrechter Enschede: Om antwoord te kunnen geven op de vraag of de werknemer serieus ontslag wilde nemen, moet de werkgever een aantal zaken bekijken. In ieder geval: 1. de gemoedstoestand van de werknemer; 2. de mate waarin de werknemer zich de gevolgen realiseert; 3. de tijd die werknemer heeft gehad om op beslissing terug te komen. 5

6 Opzegging door werknemer 4/8 Kantonrechter Enschede (vervolg): Ad 1. Gemoedstoestand Is de werknemer rustig en gedraagt hij zich normaal, dan mag eerder worden aangenomen dat hij echt ontslag wil nemen. Is de werknemer boos, verdrietig of anderszins emotioneel, dan mag dat veel minder snel worden aangenomen. Ad 2. Gevolgen Maakt de werknemer duidelijk dat hij weet dat er WW-perikelen kunnen ontstaan, dan mag de werkgever eerder van de ontslagname uitgaan dan wanneer de werknemer niet doet blijken dat hij zich de gevolgen realiseert. 6

7 Opzegging door werknemer 5/8 Kantonrechter Enschede (vervolg): Ad 3. Tijd Hoe meer tijd de werknemer heeft gehad om terug te komen op de beslissing, hoe eerder de werkgever mag aannemen dat het nemen van ontslag serieus was. Wat vindt u? 7

8 Opzegging door werknemer 6/8 Kantonrechter Enschede (vervolg): Werknemer had al eerder gezegd weg te willen. De ontslagname komt niet als donderslag bij heldere hemel. Het was geen opwelling. Werknemer liet blijken van de WW-gevolgen op de hoogte te zijn. Werknemer heeft op 9 december de truck ingeleverd en pas op 23 januari ontkent werknemer zelf ontslag te hebben genomen. Conclusie: werkgever mocht op goede gronden aannemen dat werknemer serieus wilde opzeggen. 8

9 Opzegging door werknemer 7/8 Andere casus: Verkoopmedewerker fietswinkel vertelt dat hij voor zichzelf wil beginnen. Hij koopt bedrijfsbus, schrijft zich in bij KvK en zet website online. Hij wil op 1 september starten en verzoekt werkgever om parttime te blijven werken. Werkgever wijst dit verzoek af, omdat die de combinatie niet werkbaar vindt. In een gesprek wordt afgesproken dat werknemer zo snel mogelijk ontslag neemt. Eind augustus levert werknemer op verzoek van werkgever zijn spullen en sleutels in. Werkgever stelt dat werknemer heeft opgezegd per 1 september, bevestigt de uitdiensttreding en maakt eindafrekening op. Werknemer stelt dat hij geen ontslag heeft genomen. Wat vindt u? 9

10 Opzegging door werknemer 8/8 Hof Arnhem-Leeuwarden: Opzegging door werknemer vereist duidelijke en ondubbelzinnige verklaring gericht op ontslag. Werkgever mag dat niet te snel aannemen en soms rust op werkgever een onderzoeksplicht. Werknemer streefde weliswaar naar een beëindiging, maar hij had nog niet tegen een concrete datum opgezegd. Inleveren spullen was volgens werknemer op verzoek van werkgever, die dreigde met aangifte wegens diefstal. Werknemer had dus niet opgezegd. Werkgever stelde ook nog dat een beëindigingsovereenkomst was gesloten, maar dat kon alleen al niet omdat deze onder WWZ schriftelijk moet zijn vastgelegd. 10

11 Jurisprudentie: 1/3 Oordeel Hoge Raad over billijke vergoeding Casus: Kapster sinds 1 januari 1989 in dienst voor 4,5 uur per week. Na pogingen om arbeidsovereenkomst met kapster te beëindigen ontstaat een geschil over opnemen vakantie. Vervolgens zegt kapsalon arbeidsovereenkomst zonder instemming op. Werkneemster vecht aan en kiest voor toekennen billijke vergoeding (en niet vernietiging ontslag). Die vergoeding dient volgens haar zo hoog te zijn als het inkomen dat zij zou hebben genoten indien zij de arbeidsovereenkomst had kunnen voortzetten tot aan haar pensioen, nog ruim 21 jaar. 11

12 Jurisprudentie: 2/3 Oordeel Hoge Raad over billijke vergoeding Hoge Raad: Bij vaststellen billijke vergoeding wordt mede gelet op wat werknemer aan loon zou hebben genoten als opzegging zou zijn vernietigd. Omstandigheden van het geval bepalen welke verdere duur van de arbeidsovereenkomst in aanmerking komt. Verder dient rekening te worden gehouden met: het inkomen dat werknemer zou hebben genoten als de opzegging zou zijn vernietigd, de mate van verwijt werkgever van de opzegging, of de redenen waarom de werknemer afziet van vernietiging opzegging aan werkgever zijn toe te rekenen, of werknemer inmiddels ander werk heeft gevonden en zo ja, de inkomsten die hij daaruit geniet of andere inkomsten die hij in de toekomst kan verwerven en of een transitievergoeding verschuldigd is. 12

13 Jurisprudentie: 3/3 Oordeel Hoge Raad over billijke vergoeding Werknemer dient te worden gecompenseerd voor ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van werkgever. Werkgever mag geen voordeel hebben van het op onjuiste wijze beëindigen van de arbeidsovereenkomst. Billijke vergoeding is niet zozeer punitief, maar gaat om wat billijk is voor werknemer. Daarbij álle omstandigheden van het geval, dus niet alleen duur dienstverband en ontslaggevolgen, maar ook de waarde die het dienstverband voor werknemer bij wegdenking van het ontslag nog zou hebben gehad. 13

14 Jurisprudentie: Ontbreken diploma leidt niet tot ontslag Casus: Werkgever is assurantietussenpersoon en makelaar onder de Wft. Krachtens deze wet moeten adviseurs bepaalde diploma s hebben. Werkgever schrijft werknemer herhaald dat hij deze diploma s alsnog moet halen. Dat gebeurt niet. Werkgever vraagt daarop ontbinding o.g.v. verwijtbaar handelen. Kantonrechter Amersfoort: Inspanningen werkgever beperken zich tot sommaties, ter beschikking stellen van studiemateriaal en aanleveren van inlogcodes voor het instituut. Werkgever had vanwege wettelijke scholingsplicht méér moeten doen (bijv. het vrij maken van reguliere arbeidstijd voor studie). Werknemer is niet verwijtbaar. Verzoek op grond van disfunctioneren zou waarschijnlijk evenmin zijn gelukt. 14

15 Jurisprudentie: Reiskosten re-integratie voor rekening werknemer Casus: Werknemer is arbeidsongeschikt en loopt op krukken. Hij kan tot 100 meter lopen en kan niet met scooter of openbaar vervoer reizen. Werkgever biedt passend werk in eigen bedrijf aan. Werknemer stelt dat hij een vervoersprobleem heeft en daardoor het passend werk niet kan doen. Werkgever staakt loonbetaling. Kantonrechter Arnhem: Vervoersprobleem komt voor rekening werknemer althans ligt in zijn risicosfeer. Aangeboden werk ook voor het overige passend. Werknemer heeft ook eigen verantwoordelijkheid bij re-integratie. Werkgever is niet altijd verplicht om vervoer te regelen. 15

16 Jurisprudentie: Ontbindingsverzoek jegens klokkenluider Casus: Werknemer is bij coöperatie sinds 1980 in dienst als in-/verkoper. Met 5 andere werknemers uit hij bezorgdheid bij de RvC m.b.t. functioneren van (vooral) directeur C. De melding is conform interne klokkenluidersregeling. Werknemers vragen RvC om directeur C vrij te stellen van werk. Ook sturen zij de leden van de coöperatie een brief. Volgens werkgever heeft dit tot grote schade geleid. De betrokken werknemers (en niet de directeur) worden op non-actief gesteld en ontbindingsverzoeken worden ingediend. Kantonrechter: Wijst ontbindingsverzoeken af nu werknemers oprecht bezorgd waren, een algemeen belang dienden en conform de interne klokkenluidersregeling hebben gehandeld. Werkgever heeft zich aan deze regeling gecommitteerd. Er is niet extern informatie gedeeld en dus is de schade niet aantoonbaar. Klokkenluider geniet vergaande (wettelijke) bescherming tegen benadeling. 16

17 Jurisprudentie: Overgang onderneming ook in pre-pack Casus: Een kinderdagverblijf dreigt failliet te gaan en regelt een pre-pack. FNV heeft daartegen bezwaren en stelt in rechte: misbruik omdat belangen werknemers zijn geschaad (groot deel gaat nl. niet mee over). Volgens FNV zijn de regels van overgang ondernemingen ook bij pre-pack van toepassing. Rechtbank vraagt advies bij Europees Hof van Justitie. HvJ: Pre-pack is niet een procedure gericht op liquidatie van het vermogen van de onderneming. De voor faillissement gemaakte uitzondering geldt daarom niet voor prepack. Dat pre-pack mede een zo hoog mogelijke opbrengst voor schuldeisers beoogt, maakt dit niet anders. Regels overgang van onderneming van toepassing. Nederland op de vingers getikt en pre-pack hiermee op losse schroeven. 17

18 Wetgeving: Wijzigingen Arbowet per 1 juli 2017 (Zie ook Online Seminar februari 2017) Enkele belangrijke wijzigingen: Verplicht basiscontract met Arbodienst (moet vóór 1 juli 2018). Adviserende rol bedrijfsarts wordt concreter (bijv. toegang tot werkplek, preventieve adviezen, klachtenprocedure, meldingsplicht beroepsziekte). Bedrijfsarts krijgt wettelijk recht op overleg met OR. Elke werknemer moet bij bedrijfsarts terecht kunnen voor consult. Werknemer krijgt recht op second opinion bij andere bedrijfsarts. Inspectie SZW krijgt meer mogelijkheden voor handhaving en toezicht. 18

19 Wetgeving: Wijzigingen re-integratie 2e spoor opgeschort (Zie ook Online Seminar februari 2017) Wetsvoorstel voor internetconsultatie: Onderscheid tussen ERD en publiek verzekerd. ERD: UWV toetst re-integratie inspanningen niet meer en loonsanctie vervalt. Prikkel moet komen van verzekeraar. Publiek verzekerd: toetsende rol UWV blijft nodig. Er komt mogelijkheid om UWV rond 1 e -jaarsevaluatie te vragen om advies over inzet tweede spoor. Geen loonsanctie als werkgever UWV-advies volgt. Internetconsultatie afgerond. Echter: Minister heeft meegedeeld het wetsvoorstel (nog) niet in te dienen vanwege demissionaire status kabinet. 19

20 Wetgeving: No-riskpolis oudere werkloze Wetsvoorstel naar Raad van State: 50-plussers melden zich niet vaker ziek, maar zijn gemiddeld wel langer afwezig. Regering wil zorgen werkgevers wegnemen en arbeidsmarktpositie 50- plussers verbeteren (boegbeeld John de Wolf). Doelgroep: werknemer die bij indiensttreding 56 jaar is of ouder en die vóór indiensttreding minimaal een jaar WW had. Plan: werknemer uit doelgroep komt bij ziekte in aanmerking voor ZWuitkering (no-riskpolis). Ziekte leidt niet tot hogere ZW-premie. Beoogde inwerkingtreding: 1 januari Nadere details over wetsvoorstel nog niet bekend. Wij blijven het volgen! 20

21 What s in a name.? Casus: Manager belt sollicitante en treft haar voic . Hierbij valt op dat zij een andere achternaam gebruikt. Via Google stuit manager op berichten waarin anderen zeggen dat sollicitante Syrische en Palestijnse terroristen steunt. Na nieuw contact tussen manager en sollicitante stuurt zij hem o.a. materiaal van een door haar geleide campagne voor een politieke partij. Manager wijst sollicitante een dag later af. Sollicitante stelt dat zij is gediscrimineerd wegens haar politieke overtuiging. College voor de Rechten van de Mens: Reden voor afwijzing gelegen in het feit dat zij in publicaties op internet geassocieerd wordt met extremisme en geweld. Staat in een te ver verwijderd verband met haar politieke overtuiging. Geen discriminatie o.g.v. politieke gezindheid. Een discriminatoire afwijzing van sollicitatie kan leiden tot schadevergoeding. 21

22 Vragen/opmerkingen? Volgende Online Seminar: 5 september 2017 Volg ons op Of kijk op