College s wel/niet s morgens vroeg?
|
|
|
- Janne Christiaens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 College s wel/niet s morgens vroeg? Gerard A. Kerkhof prof.em. Universiteit van Amsterdam Slaap Centrum MCH, Den Haag Topdag, FACTA
2 Tijd van inslapen (doordeweeks) % < 22: 22: - 23: 23: - 24: 24: - 01: > 01: u Allen (GA Kerkhof, SleepNL 2015, in preparation)
3 Tijd van inslapen (doordeweeks) % < 22: 22: - 23: 23: - 24: 24: - 01: > 01: u Allen jr (GA Kerkhof, SleepNL 2015, in preparation)
4 Totale Slaaptijd (doordeweeks) % < > 8u Allen (GA Kerkhof, SleepNL 2015, in preparation)
5 Totale Slaaptijd (doordeweeks) % < > 8u Allen jr (GA Kerkhof, SleepNL 2015, in preparation)
6 Slaapklachten (HSDQ) S o m s c o r e 2,00 1,90 1,80 1,70 s Morgens niet uitgerust Onvoldoende slaap, en daarom Minder goed functioneren overdag Vermoeidheid overdag 1, jr (GA Kerkhof, SleepNL 2015, in preparation)
7 Hypnogram: slaap stadia REM-sleep Slow-wave sleep Electroencefalogram
8 Twee processen beïnvloeden de slaperigheid 1. Sleep process 2. Circadian process 3. Sum Sleep Sleep (GA Kerkhof, 2013) Time of Day (h)
9 Een doorwaakte nacht verhoogt de slaapfactor Slaapfactor Slaperigheidsritme waak slaap (GA Kerkhof, 2013) Tijd vd Dag (u)
10 De functie van (diepe) slaap: Grote Schoonmaak? Hersenschors Wakker Kleine extracellulaire ruimte Beperkte stroming hersenvocht Afvalstoffen hopen zich op Hersenvocht doorstroomt weefsel In slaap >60% toename extracellulaire ruimte Meer stroming hersenvocht Afvalstoffen worden afgevoerd (L. Xie et al., Science, 2013)
11 Hersenactiviteit van slechte slapers (ten opzichte van goede slapers) s Nachts Overdag Hyper-actief ( Gedachtenmalen ) Hypo-actief (Slaperig) (Nofzinger et al, Am J Psychiatry 2004, 2005)
12 Mobile text traffic by adolescents over 24 hours: Double Trouble?
13 (Chang et al., PNAS, 2015) Spectraalprofielen E-reader vs Papieren Boek
14 E-reader vs Papieren Boek Melatonine Subjectieve Alertheid slaap (Chang et al., PNAS, 2015)
15 Suprachiasmatische kern Circadiane pacemaker Dwarsdoorsnede brein 3 e ventrikel Zenuwimpulsen Chiasma Netwerk van klokgenen ( GA Kerkhof, 2014)
16 De Biologische Klok wordt gesynchroniseerd door de dag/nacht cyclus Michel Siffre, 1962 Perioden slaap u Freerunning Gesynchroniseerd
17 De Biologische Klok : Resonerend netwerk van centrale en perifere klokken L/D - Slaap/ Waak Maal-tijden ( GA Kerkhof, 2014)
18 24-uurs Ritmen % u Metabolisme Kerntemperatuur Alertheid Prestatie Lymfocyte Groeihormoon Melatonine Cortisol
19 Ochtend- / en Avondmensen Constant-routine metingen Lichaamstemperatuur Ochtendmensen O-types Avondmensen A-types Slaperigheid Tijd van de dag (u) ( GA Kerkhof & HPA Van Dongen, 1996)
20 Ontwikkeling van ochtend-/avondmens typering Avond-type Ochtend-type Leeftijd (jr) (T Roenneberg et al, 2004; N = )
21 Onderlinge afstemming van 24-uurs ritmen Kerntemperatuur/ Alertheid Slaap Tijd van de Dag (u) ( GA Kerkhof, naar Weitzman et al., 1974)
22 De biologische klok dwingt! wachtdelict in oorlogstijd ( GA Kerkhof, 2014)
23 One sailor, one boat, one ocean May 25 th 2009: start Plymouth, UK Newport, USA appr miles, 5 time zones UK USA ( GA Kerkhof, 2014)
24 Start Actometer Tijdens 8u duisternis (extra gevaar!) 46% van de tijd in slaap Finish Plot of wrist activity (black) superimposed upon plot of daylight (yellow), from the start in Plymouth UK until the finish in Newport USA. Time axis: clock time in NL. (Kerkhof GA, MindOpen 4, 2009)
25 Slaap & Geheugenopslag
26 Effect van voorafgaande slaapdeprivatie op codering van informatie (Walker M & Stickgold R, Ann Rev Psychol 2006)
27 (Stickgold R, Nature 2005) Slaap ná het leren van nieuw materiaal is optimaal voor Geheugenopslag
28 Geheugenopslag tijdens Slaap Tijd Wakker Diepe slaap REM slaap Lange-termijn opslag 1. Codering X Tijdelijke opslag 2. Consolidatie (Diekelmann & Born, Nature Neurosci 2010)
29 Dagslaap verschilt ingrijpend van Nachtslaap Wakker 1/REM Ca. 2 u korter Andere structuur Gevolg: kwaliteit Wakker 1/REM Tijd vd Dag (u) (GA Kerkhof, 2013)
30 Houdt regelmatige bedtijden aan Minstens 1 uur vóór bed-in ontspannen Minimaliseer lichtblootstelling s avonds Installeer Twilight of Flux Monitor slaperigheid overdag Maximaliseer lichtblootstelling s morgens
Slaap en Slaap-waak ritmiek van pubers
Slaap en Slaap-waak ritmiek van pubers Gerard A. Kerkhof prof.em. Universiteit van Amsterdam Slaap Centrum MCH, Den Haag Facta, Utrecht 26.1.2016 (Peter van Straaten, 2013) Item nummer Gemiddelde scores
Professioneel Slapen!
Professioneel Slapen! Pons Jan Vermeer 10 november 2018 2 Presteren op school Presteren op school Presteren op de werkvloer Presteren in de sport Een op de vijf Nederlanders heeft last van slaapproblemen
Professioneel Slapen Slapen, de allerbelangrijkste prioriteit! De rol van slaap bij prestaties
Professioneel Slapen Slapen, de allerbelangrijkste prioriteit! De rol van slaap bij prestaties Pons Jan Vermeer 17 april 2018 ponsjan@durevole.nl 0623755180 Presteren in de sport Presteren op de werkvloer
SLAAPMAKEND. Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB
Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB 11-06-2018 Slaapquiz: 1) Je hersenen rusten tijdens je slaap 2) Sommige mensen dromen nooit tijdens hun slaap
Ouderen en slaap(problemen)
Ouderen en slaap(problemen) Dr. Winni Hofman Somnio, Personal Health Institute Int. Psychologie, Universiteit van Amsterdam 1 Waar gaan we het over hebben Invloed van veroudering op de slaap De biologische
De rol van slaap bij het behalen van prestaties. Slapen, de allerbelangrijkste prioriteit van een sporter
De rol van slaap bij het behalen van prestaties Slapen, de allerbelangrijkste prioriteit van een sporter Olympische vorm! IQ Mentaal/cognitie f Hebben een droom Hebben procesdoelen Kunnen visualiseren
slaapproblemen en autisme Inservice Autisme 2018
Dia 1 slaapproblemen en autisme Inservice Autisme 2018 Bert van de Meeberg, Arts VG Dia 2 slaapproblemen en autisme Wat is slaap? Wat is gezonde slaap? Wanneer spreken we van een slaapprobleem? Waarom
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 1. Introductie gezonde slaap Dit thema geeft een introductie van de slaapopbouw, het slaapritme en de ontwikkeling van de slaap per leeftijdsfase.
De functies van slaap
De functies van slaap Waarom slapen we? Prof. Anton Coenen Radboud Universiteit Nijmegen Symposium Slaap en Sportprestatie Papendal 03-10-2018 slow wave sleep 1. Waken met hoge breinactiviteit en intens
Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne
Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne Bespreken ingevulde lijsten De lijsten die u voor deze sessie heeft ingevuld, worden kort besproken. Ze zijn vooral bedoeld als meting vooraf. In latere sessies zullen
Chronobiologie en de bipolaire stoornis
Chronobiologie en de bipolaire stoornis Rixt Riemersma-van der Lek, psychiater Polikliniek voor bipolaire stoornissen Universitair Medisch Centrum Groningen Email: r.f.riemersma@umcg.nl GGNet Symposium
Slaap workshop. Lichamelijk slapen. Mentaal slapen
Slaap workshop Lichamelijk slapen Mentaal slapen Mijn werk.. Praktijkvoorbeeld Onze lieve, gevoelige dochter van net 5 jaar heeft (had) al maanden moeite met in slaap komen. Urenlang draaien, kletsen,
Dr. M.G. Smits, neuroloog
Diagnostiek en behandeling van biologische klok stoornissen bij pubers: ervaringen en consequenties Dr. M.G. Smits, neuroloog Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede Polikliniek voor slaap-waak stoornissen en chronobiologie
Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne
Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne Bespreek het slaapdagboek (zie bijlage) en beantwoord eventuele vragen over de algemene informatie over slaap. Psycho-educatie: leg het ontstaan van langdurige slapeloosheid
7 tips. voor een betere nachtrust
7 tips voor een betere nachtrust Word jij 90 jaar oud en heb je een goede nachtrust? Dan heb je 32 jaar van je hele leven geslapen. Zonde van je tijd? Juist niet! In dit E-book lees je waarom slaap onmisbaar
De 24-uurs regulatie van slapen en waken en het belang voor een goede gezondheid
De 24-uurs regulatie van slapen en waken en het belang voor een goede gezondheid Marijke C.M. Gordijn, PhD Centrum voor Levenswetenschappen Chronobiologie, Rijksuniversiteit Groningen Biologische Klok
Wat is het doel van lichttherapie? Ochtendmensen en avondmensen
Lichttherapie U bent onder behandeling bij een psycholoog van het slaapcentrum. In verband met uw slaapklacht krijgt u lichttherapie. Tijdens deze therapie wordt een speciale lamp gebruikt om uw biologische
DOORFEESTEN TOT IN DE LATE UURTJES? Relatie tussen onregelmatige werktijden/nachtarbeid en leeftijd Hardy van de Ven, Noortje Wiezer
DOORFEESTEN TOT IN DE LATE UURTJES? Relatie tussen onregelmatige werktijden/nachtarbeid en leeftijd Hardy van de Ven, Noortje Wiezer IEDEREEN MOET LANGER DOOR 2 Doorfeesten tot in de late uurtjes? OOK
Welterusten. Probus Doeke Post
Welterusten. Probus 2019 Doeke Post .en : God VAN DE SLAAP Thanatus God van de dood Hades, god van de onderwereld Griekse mythologie Hypnos: personificatie van de slaap, de tweelingbroer van Thanatus
Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Delayed sleep phase syndroom
Delayed sleep phase syndroom Wat is het delayed sleep phase syndroom? Delayed sleep phase syndroom is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen een slaapwaakritme hebben waarbij ze op een veel later
Mw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN
Slapen is geen geringe kunst: je moet er de hele dag voor wakker blijven Friedrich Nietzsche, Duits dichter en filosoof (1844-1900) Mw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN SEIN en
Inslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D
Inslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D Ongeveer 30% van de kinderen met AD(H)D heeft chronische inslaapproblemen. Dit zien we ook vaak bij onder andere kinderen met een ontwikkelingsachterstand, autisme,
Verstoorde waak-slaap ritmes
Verstoorde waak-slaap ritmes Tegen de klok in... Marijke C.M. Gordijn, PhD Centrum voor Levenswetenschappen Chronobiologie, Rijksuniversiteit Groningen Circadiane ritme slaap stoornissen Individuele verschillen:
Stressmanagement Slaapproblemen en de achilleshiel hoofdstuk 10. Petronette Castrop de Koning
Stressmanagement Slaapproblemen en de achilleshiel hoofdstuk 10 Petronette Castrop de Koning Inhoudsopgave Slaap... 3 Slaapfases... 4 Slapeloos... 4 Achilleshiel in je leven... 5 Slaap Over het algemeen
Slaap-waak ritmestoornissen. Slaapstoornissen algemeen. B8 Geslapen maar niet uitgerust; wakker worden! Hersenletselcongres
B8 Geslapen maar niet uitgerust; Slaap-waakritme stoornissen bij NAH en de gevolgen voor hersenletsel (potentiële) belangenverstrengeling De betrokken relaties bij dit project zijn: Sponsoring of onderzoeksgeld:
University of Groningen. Lighting up the clock Rüger, Melanie
University of Groningen Lighting up the clock Rüger, Melanie IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Moeheid bij sarcoïdose: invloed van biologische klok slaapstoornissen
Moeheid bij sarcoïdose: invloed van biologische klok slaapstoornissen Marcel Smits, neuroloog-somnoloog 1,2 1: Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede Multidisciplinair expertise centrum voor slaapwaak stoornissen
Hersenen en slaap. Hersenstichting Nederland
Hersenen en slaap Hersenstichting Nederland 1 Hersenen en slaap Slapen doet iedereen. Maar wat is slaap eigenlijk? En wat hebben de hersenen ermee te maken? Hoewel slaaponderzoekers nog volop discussiëren
Gezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij?
Gezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij? Drs. Daniëlle Hendriks, orthopedagoog & somnoloog Centrum voor slaap en waakstoornissen HMC Westeinde d.hendriks@haaglandenmc.nl
Slaapstoornissen bij Parkinson. Dr. C. Gerlach neuroloog
Slaapstoornissen bij Parkinson Dr. C. Gerlach neuroloog 07-11-2015 Inhoud: De normale slaap Voorkomen van slaapstoornissen Overzicht van slaapstoornissen bij Parkinson REM slaap gedragsstoornissen slaapadviezen
MEUBELEN VRANKEN. By Gy 2012
MEUBELEN VRANKEN By Gy 2012 Hoeveel slaap hebben we nodig? U realiseert het zich misschien niet altijd, maar we brengen gemiddeld een derde deel van ons leven in bed door. Goed en genoeg slapen is een
Omgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum
Omgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum Slaaprestrictie Achtergrondinformatie Slechte slapers hebben vaak de neiging om langer in bed te blijven liggen in de hoop dat
Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW)
= Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW) Inhoudsopgave Inleiding 3 Het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen 3 De slaap 5 Wat is slaap? 5 Het verloop van de slaap 5 Hoe wordt de slaap geregeld? 6
VMDB workshop presentatie 17 december 2016
VMDB workshop presentatie 17 december 2016 Chronotherapeutische interventies Dr. Marijke C.M. Gordijn, chronobioloog Chrono@Work B.V. & Gelifes Instituut, RijksUniversiteit Groningen Dr. Ybe Meesters,
SLAAP HYGIENE VOOR TOPSPORTERS. Dr. Melanie Knufinke
SLAAP HYGIENE VOOR TOPSPORTERS Dr. Melanie Knufinke AANBEVOLEN HOEVEELHEID AANBEVOLEN HOEVEELHEID SLAAP Leeftijdsgroep: 7 tot 10 uur per nacht SPORTERS: waarschijnlijk meer (9-10) Fullagar et al. (2014)
Pijn en slaap. Een vicieuze cirkel doorbreken. Wake 2/3 of life. ~80% of night 4/13/2010. ~20% of night.
Pijn en slaap Een vicieuze cirkel doorbreken Wake 2/3 of life NREM Sleep REM Sleep ~20% of night ~80% of night 1 Slaap stadia Slaap stadia 4/13/2010 Hypnogram Awake REM 1 2 3 4 volwassene 1 2 3 4 5 6 7
PERSMAP. Nationale Slaapweek 19-25 maart 2012. Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) Thema: SLAAP EN WERK. www.nswo.
PERSMAP Nationale Slaapweek 19-25 maart 2012 Thema: SLAAP EN WERK Een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Werk houdt veel Nederlanders uit
Slaapproblemen en het ouder wordende brein. Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag
Slaapproblemen en het ouder wordende brein Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag 4 oktober 2012, Current Biology Oktober 2012: Archives of General Psychiatry 28 september 2012:
Adviezen om beter te slapen
Adviezen om beter te slapen U heeft last van slapeloosheid. Dit is een veel voorkomende klacht, waarvoor vaak geen duidelijke oorzaak te vinden is. In deze folder leest u tips om beter te kunnen slapen.
Slapeloosheid: de Do s and Don ts van een waakprobleem
Slapeloosheid: de Do s and Don ts van een waakprobleem Aisha Cortoos Klinisch Psycholoog - Psychotherapeut Doctor in de Psychologie Dept. Pneumologie - Slaapeenheid inhoudstafel 1. Let s talk about sleep
Patiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen Slaap bevorderende adviezen.indd 1
Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen 20170044 Slaap bevorderende adviezen.indd 1 01-09-17 13:41 Slaap bevorderende adviezen Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,
Slaap is opgebouwd uit verschillende fases. Samenwerking proces S en proces C
Slaap is opgebouwd uit verschillende fases Behandeling van slapeloosheid met cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-i) Slaapcycli gedurende de nacht 30 mei 2018 Saskia van Liempt, ouderenpsychiater
Gezonde slaap bij kinderen/jongeren, wat wel/niet doen en hoe behandel je slaapproblemen of chronische vermoeidheid?
Gezonde slaap bij kinderen/jongeren, wat wel/niet doen en hoe behandel je slaapproblemen of chronische vermoeidheid? Drs. Daniëlle Hendriks, orthopedagoog & somnoloog Centrum voor slaap en waakstoornissen
Insomnie. Een praktische aanpak. Boone Eva & Van Hevele Delphine Klinisch Psychologen Gedragstherapeuten - Slaappsychologen
Insomnie Een praktische aanpak Boone Eva & Van Hevele Delphine Klinisch Psychologen Gedragstherapeuten - Slaappsychologen Aanpak van slaapklachten en insomnie bij volwassenen in de eerste lijn. Domus Medica
Slaap kan ongrijpbaar zijn.
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Melatonine wijzigingen helpen de slaapproblemen bij de ziekte van
Vier op de tien slaapt slecht Bijlage
1) Grafieken en tabellen Vier op de tien slaapt slecht Bijlage Grafiek 1: Stellingen over slaap (totale groep 3.297 personen) Kijk naar jezelf (op een gemiddelde dag) en duid aan in welke mate je het eens
Samenvatting en Conclusie 165
Samenvatting en Conclusie 165 SAMENVATTING EN CONCLUSIE Als gevolg van de draaiing van de aarde wordt het leven blootgesteld aan dagelijks terugkerende veranderingen in de omgeving, zoals licht en donker,
SLAAP BIJ OUDEREN. - Tips voor een goede nachtrust-
SLAAP BIJ OUDEREN - Tips voor een goede nachtrust- Aandacht voor het slapen is belangrijk. Tijdens de slaap kan je lichamelijk en geestelijk herstellen. Er worden bovendien reserves opgebouwd om de volgende
Vaardig met Slaap. Een vaardigheidstraining om beter te leren omgaan met slaapproblemen
Vaardig met Slaap Een vaardigheidstraining om beter te leren omgaan met slaapproblemen Slapen is geen geringe kunst; Je moet er de hele dag voor wakker blijven - Friedrich Nietzsche- Week 1 Week 2 Week
1 Normale slaap: kenmerken en verschillen tussen mensen
1 Normale slaap: kenmerken en verschillen tussen mensen Een derde deel (33%) van de volwassen Nederlanders zegt af en toe te lijden aan slapeloosheid. Drukke bezigheden in de avond, een verkoudheid, geldzorgen,
onregelmatige werktijden en eigen verantwoordelijkheid
onregelmatige werktijden en eigen verantwoordelijkheid Copyright Circadian Technologies Ltd 2012 ONDERWERPEN Biologische klok Slaap Ochtendmens/Avondmens Alertheid en veiligheid Voeding DE BIOLOGISCHE
Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen
Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen Door Sandra Kooij Nieuwsbrief voor Patiënten, Programma ADHD bij volwassenen, jaargang 4, nummer 2, mei 2008. De meerderheid (zo'n 70%) van
Jana Maes klinisch psycholoog en slaapexpert verbonden aan UZ Antwerpen en zelfstandige praktijk Mortsel www.slaapcoaching.be Aantal uitspraken Waar of niet waar Overzicht Onderbouwd door wetenschap Overzicht
Omgaan met nachtdiensten
Omgaan met nachtdiensten ALLES OVER WISSELENDE SLAAPDIENSTEN Week 7.2 RAOUL DE BRUIN OVERWINSLAPELOOSHEID.NL Omgaan met nachtdiensten De wereldeconomie is in de laatste jaren flink veranderd waardoor de
Eindelijk ben ik behandeld voor OSAS, maar ik blijf moe en slaperig. Andere oorzaken van slaperigheid overdag.
Eindelijk ben ik behandeld voor OSAS, maar ik blijf moe en slaperig. Andere oorzaken van slaperigheid overdag. Thom Timmerhuis, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis 's-hertogenbosch 26-11-2018 Hoe verloopt
Les 2 Biologische psychologie: slapen en waken
Les 2 Biologische psychologie: slapen en waken Inleiding Binnen de Biologische psychologie bestudeert men het gedrag van mensen aan de hand van de biologische achtergrond ervan. Oorzaken van gedrag worden
inhoud 1. Slapen 2. Wat is slapen? 3. Waarom slaap je? 4. Slaapschuld 5. De biologische klok 6. Ochtend en avondmensen 7.
Slaap inhoud 1. Slapen 3 2. Wat is slapen? 4 3. Waarom slaap je? 5 4. Slaapschuld 6 5. De biologische klok 6 6. Ochtend en avondmensen 7 7. Slapen in fasen 7 8. De hoeveelheid slaap 10 9. Inspanning en
Slapend naar de top? Overzicht
Slapend naar de top? Roy J.E.M Raymann Slaaponderzoeker Overzicht Functie van slaap Slaap en training Slaapverloop gedurende 24 uur Slaap en het individu Slaap en prestatie Slaapdieven Slaapbesef Het meten
Patiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom
Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,
Fysiologischefunctievan melatoninebijde mens
Fysiologischefunctievan melatoninebijde mens Inleiding Marijke C.M. Gordijn, PhD Chrono@Work B.V. & Chronobiologie Universiteit Groningen Wat is MELATONINE 10-Nov-15 2 Melatonine ontdekt in 1958 Hormoon
Vragenlijst Horne-Östberg, aangepast voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool.
AWBR ACADEMIE ONTWIKKELTEAM BREINVRIENDELIJK LEREN Vragenlijst Horne-Östberg, aangepast voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool. Horne, J.A.; Östberg, O. (1976). A self-assessment questionnaire
Ochtend- avondtype vragenlijst Zelfbeoordelingsversie (MEQ-SA) 1. Naam: Datum:
Ochtend- avondtype vragenlijst Zelfbeoordelingsversie (MEQ-SA) 1 Naam: Datum: Kies bij iedere vraag het antwoord dat het beste bij u past. Zet een cirkeltje om het antwoord dat het beste aangeeft hoe u
BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE A. klok. www. bio. .nl
BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE A www. bio klok.nl BIOKLOK MODULE A OCHTENDMENSEN, AVONDMENSEN INLEIDING Maandagochtend, het is 7:00 uur, tijd om op te staan! Zou je liever nog wat langer
Zijn er evidence based indicaties voor medische toepassingen bij verstandelijk gehandicapten? Prevalentie slaapproblemen
Zijn er evidence based indicaties voor medische toepassingen bij verstandelijk gehandicapten? Wiebe Braam s Heeren Loo, locatie Wekerom Gouverneur Kremers Centrum Maastricht Zijn er evidence based indicaties
Epilepsie en verstandelijke beperking: van alle kanten bekeken
Epilepsie en verstandelijke beperking: van alle kanten bekeken. 20.03.2018 Workshop 5 Verstandelijke beperking, epilepsie en slaap: de kip of het ei? Inhoudsopgave Deel I Achtergrond van slaap en slaapproblemen
Slaapproblemen bij jongeren. Informatie voor ouders
Slaapproblemen bij jongeren Informatie voor ouders Jongeren hebben een goede nachtrust nodig zodat ze voldoende energie hebben en zich lichamelijk en geestelijk goed voelen. Het verschilt per jongere hoeveel
Slaapproblemen bij kinderen. Wim Avis/ Tom van Mierlo Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede (disclosure: geen belangen)
Slaapproblemen bij kinderen Wim Avis/ Tom van Mierlo Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede (disclosure: geen belangen) W Programma (leerdoelen) - Slaapfysiologie - Slaapproblemen parasomnieën inslaapproblemen
Symposium Slaap en Sportprestatie Powernap 2 Perform HOE EEN SIMPEL DUTJE JE BETER LAAT PRESTEREN KASPER JANSSEN PHD, SPORTARTS
Symposium Slaap en Sportprestatie 2018 Powernap 2 Perform HOE EEN SIMPEL DUTJE JE BETER LAAT PRESTEREN KASPER JANSSEN PHD, SPORTARTS Even voorstellen Sporter Sportarts - Specialisatie slaap & herstel Onderzoeker
Omgaan met slaapproblemen
Leven met Multipele Sclerose uitgave 12 Omgaan met slaapproblemen EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Tekst: drs. Bep Franke-Barendse Uitgever: Nationaal MS Fonds 2 Inleiding We besteden ongeveer eenderde
Slaaphygiëne. Tips om beter te slapen. Hoofdpijn polikliniek
Slaaphygiëne Tips om beter te slapen Hoofdpijn polikliniek Soms is het moeilijk om in slaap te vallen of om door te slapen. Hier geven wij u enkele tips die misschien kunnen helpen om tot een gezonde slaap
Chapter 10. Begrippenlijst
Chapter 10 10 Begrippenlijst Chapter 10 168 Begrippenlijst Begrippenlijst Actigraphy Bioluminescence Cell synchronization Chronic Kidney Disease (CKD) Circadian rhythm Clock genes Cortisol Dim Light Melatonin
Wat kan er fout gaan tijdens onze slaap? Neurologie van de slaap. Maarten Dewil, MD, PhD Neuroloog Imeldaziekenhuis Bonheiden
Wat kan er fout gaan tijdens onze slaap? Neurologie van de slaap Maarten Dewil, MD, PhD Neuroloog Imeldaziekenhuis Bonheiden 1 Overzicht Inleiding Waarom slapen we? Wat kan er fout gaan in de slaap? Dokter,
Slaap: een korte introductie
Slaap: een korte introductie weetje De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur Tassi & Muzet, 2000; Tassi
Slaapproblemen bij neurologische aandoeningen
Slaapproblemen bij neurologische aandoeningen Definitie slaap Terugkerende toestand Van verminderd bewustzijn En tot rust komen van het lichaam Waaruit men vlot gewekt kan worden Representation of consciousness
Het slaapcentrum voor kinderen
Het slaapcentrum voor kinderen Kinderen met slaapproblemen kunnen voor onderzoek en behandeling terecht bij het slaapcentrum van Haaglanden Medisch Centrum (HMC) Westeinde. Er is een speciaal behandelteam
PERSMAP Nationale Slaapweek 25-30 maart 2013
PERSMAP Nationale Slaapweek 25-30 maart 2013 Thema: SLAAP EN OUDERSCHAP Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Nederlandse kinderen houden ouders uit hun slaap
Wake up call: Slaap voor een fit brein Eus van Someren en Lucas Schroder
Wake up call: Slaap voor een fit brein Eus van Someren en Lucas Schroder Van harte welkom! - Na succes van het eerste webinar over Stress, vandaag het tweede webinar over het onderwerp Slaap! - U komt
Lawaai en slaap. Winni Hofman. Universiteit van Amsterdam Somnio Online Slaaptherapie
Lawaai en slaap Winni Hofman Universiteit van Amsterdam Somnio Online Slaaptherapie Omgevingsraad Schiphol 3 juli 2017 1 Slaap belangrijk voor functioneren overdag alertheid omgaan met stress voldoende
Uitgerust Wakker Worden en Melatonine
Slaapproblemen? Uitgerust Wakker Worden en 2013 - WSA Research Uitgerust wakker worden = Goede voorbereiding Tenminste 5 uur ononderbroken slaap, met diepe slaap perioden Ervaringen verwerkt Lichaam opgeruimd
PULSE VTL BIODYNAMISCH LICHT VOOR HET MODERNE KANTOOR
PULSE VTL BIODYNAMISCH LICHT VOOR HET MODERNE KANTOOR 2 PULSE VTL 3 V I S U E E L E M O T I O N E E L LICHT B I O I S C H L O G De dimensies van licht: licht stelt ons in staat om onze omgeving waar te
EFFECTEN VAN LICHT OP DE GEZONDHEID
EFFECTEN VAN LICHT OP DE GEZONDHEID Prof. Ir. Wout van Bommel Lighting Consultant www.woutvanbommel.eu De ontdekking in 2002 van een nieuwe type lichtgevoelige cel in het oog maakt het makkelijker te begrijpen
NVAB bijeenkomst Kring Amsterdam e.o. FIT WERKEN IN DE NACHT, TERWIJL ANDEREN SLAPEN Sonja Smits (arbeids- en organisatiedeskundige)
NVAB bijeenkomst Kring Amsterdam e.o. FIT WERKEN IN DE NACHT, TERWIJL ANDEREN SLAPEN Sonja Smits (arbeids- en organisatiedeskundige) 1 Disclosure belangen 2 Programma Nachtarbeid en onze biologische klok
Het belang van goede slaap voor het psychisch welzijn: oorzaken en gevolgen van slaapstoornissen in de psychiatrie
Het belang van goede slaap voor het psychisch welzijn: oorzaken en gevolgen van slaapstoornissen in de psychiatrie Prof. dr. Marike Lancel / psycholoog & somnoloog / GGZ Drenthe & RuG Onderwerpen slaaponderzoek,
Intermediair, 24 september 2006
Intermediair, 24 september 2006 Ze verschijnen s ochtends als zombies op het werk, houden zich op de been met koffie en presteren de eerste uren vrijwel niets. Voor heel wat mensen is een ochtendhumeur
Social rhythm therapy voor mensen met een bipolaire stoornis
Social rhythm therapy voor mensen met een bipolaire stoornis Jan van Blarikom lezing lotgenoten contact, maandag 7 april 2014. Een van de opvallende kenmerken van een depressieve stoornis en de bipolaire
AHI OK Patiënt niet Wat nu?
AHI OK Patiënt niet Wat nu Mw. dr. Hennie Janssen, longarts & somnoloog Kempenhaeghe Centrum voor Slaapgeneeskunde Waar komen onze Apneu patiënten vandaan AHI OK Patiënt niet Wat nu normaal 1 Hersenactiviteit
Kinderneurologie.eu. Nachtmerrie. www.kinderneurologie.eu
Nachtmerrie Wat is een nachtmerrie? Een nachtmerrie is een slaapprobleem waarbij kinderen of volwassenen plotseling wakker worden nadat ze heel eng gedroomd hebben en deze droom nog heel goed kunnen herinneren.
Invloeden op werkbelasting van vliegers
Invloeden op werkbelasting van vliegers, arts TNO Human Factors - Aerospace 1 TNO AEROSPACE MEDICINE GROUP Veiligheid Prestaties Gezondheid Bemanning Operators met kritische taken Passagiers 2 1 Human
NEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING In hoofdstuk 1 van dit proefschrift wordt een algemene inleiding gegeven op de biologische klok van zoogdieren. De biologische klok van zoogdieren, welke 24-uurs ritmen in het
INVEST IN YOUR REST DR. MELANIE KNUFINKE
INVEST IN YOUR REST DR. MELANIE KNUFINKE WAAROM SLAAP? Sleep is critical to health, along with a healthy diet and regular exercise - Dr. Nathaniel F. Watson, AASM president AGENDA 1 2 3 4 SLAAP VAN TOPSPORTERS
Eenvoudige regels voor een goede nachtrust
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Eenvoudige regels voor een goede nachtrust voor mensen met de ziekte
Leren beheersen van je slaapprobleem. Bart De Saeger" 19/03/2012
Leren beheersen van je slaapprobleem Bart De Saeger" 19/03/2012 Bart De Saeger" Klinisch psycholoog - Gedragstherapeut Theorie + Technieken Inzicht krijgen" Leren hoe je het probleem stap voor stap kan
Het slaapcentrum voor kinderen
Het slaapcentrum voor kinderen Informatie voor patiënten F0749-4310 mei 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Slapen is heerlijk! Slaap lekker!
Slapen is heerlijk! We slapen graag en veel. Net als elk mens slaapt u ongeveer één derde van uw leven. U kunt dus gerust stellen dat slapen een belangrijk onderdeel is in uw leven! Slapen doet u vaak
Uitgeslapen aan de start
FYSIOLOGIE Een optimale en individuele balans tussen inspanning en rust draagt bij aan optimale prestaties. Optimale rust bestaat uit het slapen in de goede omgeving op het goede tijdstip. Bepaalde fysiologische
VERLICHTING in de MELKVEE-STAL
VERLICHTING in de MELKVEE-STAL Floor van Oosterhout Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) Afdeling Neurofysiologie 23 november 2010 f.vanoosterhout@lumc.nl Dag-nacht ritme Aanpassingen van plant /
Tips voor nachtwerkers
Tips voor nachtwerkers Nachtarbeid is niet meer weg te denken uit onze moderne maatschappij. In zowat alle sectoren wordt er tegenwoordig s nachts gewerkt. Maar wat is nachtwerk? De wet spreekt van een
Slaapproblemen bij kinderen tips en adviezen
Slaapproblemen bij kinderen tips en adviezen Slaapproblemen komen veel voor bij kinderen in de leeftijd van 3 tot 6 jaar. Ze kunnen ouders veel half doorwaakte nachten bezorgen. Ook het naar bed gaan en
Slaapproblemen. Print. deze. Heel wat kinderen hebben een periode waarin ze niet. folder. goed slapen. In de meeste gevallen gaat dat vanzelf weer
Slaapproblemen Print Heel wat kinderen hebben een periode waarin ze niet deze goed slapen. In de meeste gevallen gaat dat vanzelf weer folder over. Slaapproblemen kunnen voor veel problemen zorgen. Het
Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Als de kat van huis is dan dansen de muizen, maar het feest wordt nog mooier als de voorbereiding al kan beginnen voor de kat