fiscaliteit van het woonkrediet & vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler actualia

Transcriptie

1 fiscaliteit van het woonkrediet & vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler actualia Delta Lloyd Life 23 februari 2016 Paul Van Eesbeeck juridisch adviseur - vennoot Vereycken & Vereycken Legal bvba (

2 Inhoud 2 Gewestelijke invulling van de woonbonus Anno 2015 Anno 2016 en 2017 Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler: impact van de wet van 18 december 2015

3 Inhoud 3 Gewestelijke invulling van de woonbonus Anno 2015 Anno 2016 en 2017 Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler: impact van de wet van 18 december 2015

4 Gewestelijke invulling 4 Vooraf: welk Gewest is bevoegd? Toepasselijke gewestregeling = Gewest waar belastingplichtige zijn fiscale woonplaats heeft op 1 januari van het aanslagjaar, en dit voor het volledige afgelopen inkomstenjaar (Gewest waar eigen woning gelegen is, is op zich niet bepalend) Vb. 1: een belastingplichtige die tot in het Vlaams Gewest woont en op naar Brussel verhuist, komt voor het hele inkomstenjaar 2015 en dus ook voor de 11 maanden gedurende welke hij zijn lening afbetaalde voor de Vlaamse woning, in aanmerking voor de Brusselse woonbonus Vb. 2: Stel dat de belastingplichtige naar Brussel verhuist om beroepsredenen, in Brussel slechts een woning huurt en zijn woning in Vlaanderen behoudt, dan kan hij nog jarenlang de Brusselse woonbonus blijven genieten voor de verdere afbetaling van de hypotheeklening voor zijn Vlaamse woning

5 Inhoud 5 Gewestelijke invulling van de woonbonus Anno 2015 Anno 2016 en 2017 Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler: impact van de wet van 18 december 2015

6 Anno Woonbonus in een notendop intresten, kapitaalsaflossingen en levensverzekeringspremies... in kader van hypotheeklening (ongeacht ontleend bedrag) gesloten vanaf 1 januari 2005 voor verwerving of behoud van (al dan niet nieuwe) enige en eigen woning genieten belastingvermindering a rato van grensbedrag (inkomensonafhankelijk, per belastingplichtige)

7 Gewestelijke invulling 7 Woonbonus in een notendop: Vlaanderen Tarief belastingvermindering Lening gesloten < 2015: marginaal tarief, minimum 30% Lening gesloten in 2015: 40% Grensbedragen aanslagjaar 2016 Lening gesloten < 2015 basisbedrag (840 indien > 2 k.t.l.) gedurende max. 10 j. Lening gesloten in 2015 basisbedrag (840 indien > 2 k.t.l.) gedurende max. 10 j. Dit opent perspectieven inzake cumul van woonbonus en levensverzekeringspremies in het klassiek langetermijnsparen voor belastingplichtigen met een belastbaar inkomen > Opm.: permanente indexatiestop

8 Gewestelijke invulling 8 Woonbonus in een notendop: Brussel Tarief belastingvermindering Lening gesloten < 2015: marginaal tarief, minimum 30% Lening gesloten in 2015: 45% Grensbedragen aanslagjaar 2016 Lening gesloten < 2015 basisbedrag (2.280 voor aj. 2015) (840 indien > 2 k.t.l.) gedurende max. 10 j. Lening gesloten in 2015 basisbedrag (840 indien > 2 k.t.l.) gedurende max. 10 j. Opm.: geen indexatiestop

9 Gewestelijke invulling 9 Woonbonus in een notendop: Wallonië Tarief belastingvermindering Lening gesloten < 2015: marginaal tarief, minimum 30% Lening gesloten in 2015: 40% Grensbedragen aanslagjaar 2016 Lening gesloten < 2015 basisbedrag (2.280 voor aj. 2015) (840 indien > 2 k.t.l.) gedurende max. 10 j. Lening gesloten in 2015 basisbedrag (840 indien > 2 k.t.l.) gedurende max. 10 j. Opm.: permanente indexatiestop + bevriezing looptijd lening

10 Gewestelijke invulling 10 Regionalisering woonbonus in een notendop Woonbonus aanslagjaar 2016 hypotheeklening gesloten < 2015 Woonbonus grensbedragen: Woonbonus aanslagjaar 2016 hypotheeklening gesloten in 2015 Woonbonus grensbedragen: Vlaams Gewest /840 permanente indexatiestop Vlaams Gewest /840 permanente indexatiestop Brussels Gewest /840 geen indexatiestop Brussels Gewest /840 geen indexatiestop Waals Gewest /840 permanente indexatiestop belastingvermindering: 30% - 50% 30% - 50% 30% - 50% Waals Gewest /840 permanente indexatiestop belastingvermindering: 40% 45% 40%

11 Gewestelijke invulling 11 Woonbonus geldt voor leningen gesloten vanaf 2005 Verving gewone intrestaftrek (K.I. eigen woning moet niet meer aangegeven worden, maar onroerende voorheffing, die niet langer verrekenbaar is, blijft wel) Verving bijkomende intrestaftrek (voor nieuw- en vernieuwbouw) Verving verhoogde belastingvermindering bouwsparen (kapitaalsaflossingen en levensverzekeringspremies) Oude leningen van vóór 2005 Behoud oude regeling, maar onder de vorm van belastingverminderingen (overgangsbepaling) Hier niet verder besproken

12 Andere onroerende goederen Belastbaar onroerend inkomen (naast onroerende voorheffing) Tweede woning: 140% van geïndexeerd K.I. Professioneel verhuurd gebouwd onroerend goed: nettohuur (met minimum 140% van geïndexeerd K.I.) Ongebouwde onroerende goederen: geïndexeerd K.I. Opm.: indexatiecoëfficiënt aanslagjaar 2017 = 1,7153 Intresten: gewone intrestaftrek Opgelet: overtollige intresten m.b.t. lening voor eigen woning kunnen niet langer fiscaal benut worden in het stelsel van de gewone intrestaftrek, om aldus de belastbare onroerende inkomsten te neutraliseren m.b.t. ander vastgoed dan de eigen woning (de maatregel geldt enkel voor nieuwe leningen) Kapitaalsaflossingen (woning) + levensverzekeringspremies: belastingvermindering langetermijnsparen (cumulbeperking met woonbonus) Gewestelijke invulling 12

13 Inhoud 13 Gewestelijke invulling van de woonbonus Anno 2015 Anno 2016 en 2017 Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler: impact van de wet van 18 december 2015

14 2016 & Vlaanderen: aanpassing woonbonus in 2016 De woonbonus voor nieuwe leningen vanaf 2016 wordt hertekend ( oude leningen behouden oud belastingregime) Nieuwe geïntegreerde Vlaamse woonbonus anno 2016 Vlaamse woonbonus geldt voortaan ook voor eigen, maar niet enige woning Dus ook bv. voor tweede woning, mits die eigen is (vb. belastingplichtige koopt een nieuwe woning waar hij effectief gaat wonen, maar verkoopt de bestaande woning niet) Opmerkingen er kan maar één woning eigen zijn het eigen karakter wordt beoordeeld op de datum van de betaling van de leninguitgaven het Vlaams stelsel langetermijnsparen wordt afgeschaft

15 2016 & Vlaanderen: aanpassing woonbonus in 2016 Bedrag nieuwe Vlaamse woonbonus anno 2016 Idem als in 2015 (bevroren bedragen) basisbedrag: tijdelijk tienjaarsupplement: 760 (+ evt. 80 indien > 2 k.t.l.) Als de woning op 31/12/leningjaar (*) wel de eigen maar niet de enige woning is: enkel het basisbedrag van (*) of op 31/12/leningjaar + 1 indien bestaande woning te koop gesteld op 31/12/leningjaar en effectief verkocht op 31/12/leningjaar + 1

16 2016 & Vlaanderen: aanpassing woonbonus in 2016 Belangrijkste andere wijzigingen Alle wettelijke excepties op het eigen karakter van de woning (en dus ook wettelijke en contractuele belemmeringen / stand van (ver)bouw(ings)werken) kunnen voortaan onbeperkt in de tijd ingeroepen worden (dit was al zo voor de sociale of beroepsredenen ) Quid samenloop van lening van vóór 2016 voor aanschaf woning en tweede lening vanaf 2016 voor verbouwingen? indien keuze nieuwe woonbonus voor nieuwe lening: onherroepelijk verlies van alle belastingvoordelen voor de oude lening combinatie oude woonbonus voor oude lening tot diens afloop en vanaf afloop nieuwe woonbonus voor nieuwe lening kan

17 2016 & Vlaanderen: aanpassing woonbonus in 2016 Belangrijkste andere wijzigingen Pandwissel met hypotheekoverdracht voor pandwissels met hypotheekoverdracht vanaf 2016, wordt een fictie ingevoerd luidens welke de lening voor de verkochte woning geacht wordt te zijn gesloten voor de nieuw aangekochte woning die initiële lening kan aldus mits hypotheekoverdracht op de nieuwe woning in aanmerking blijven komen voor de Vlaamse woonbonus als de initiële lening dateert van vóór 2015, gaat het zelfs om de oude, meer voordelige woonbonus Vlaamse belastingvermindering voor gewone intresten wordt afgeschaft: zie hoger SSV moet niet langer uitsluitend dienen voor woonbonuslening

18 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Opm.: wat volgt is gebaseerd op info website Waalse Regering Wooncheque vervangt woonbonus voor nieuwe leningen gesloten vanaf 2016 ( oude leningen behouden oud belastingregime) Toekenningsvoorwaarden van de wooncheque Er moet een hypotheeklening zijn met een minimumlooptijd van 10 jaar Deze lening moet dienen om een woning te verwerven (een renovatielening geeft dus geen recht op de wooncheque!) De woning moet eigen zijn en blijven (de bestaande uitzonderingen op het eigen karakter van de woning worden behouden) De woning moet de enige woning zijn (het enig karakter wordt beoordeeld op 31 december van het jaar van het sluiten van de lening en de bestaande uitzonderingen op het enig karakter van de woning worden behouden) De woning moet in het Waals Gewest gelegen zijn (?)

19 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Toekenningsmodaliteiten van de wooncheque De wooncheque neemt de vorm aan van een belastingvermindering van 100% die toegekend wordt op een geplafonneerd bedrag aan leninguitgaven De belastingvermindering kan omgezet worden in een belastingkrediet De belastingplichtige heeft in zijn leven recht op maximaal 20 wooncheques (20 trekkingsrechten )

20 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Bedrag van de wooncheque Wooncheque bestaat uit twee luiken forfaitair bedrag van 125 euro per kind ten laste (te verdelen onder beide ouders) variabel bedrag i.f.v. netto belastbaar inkomen netto belastbaar inkomen euro: euro netto belastbaar inkomen tussen en euro: degressief bedrag euro volgens formule: euro ((netto belastbaar inkomen euro) x 0,01275) netto belastbaar inkomen euro: nihil (variabel bedrag geldt per belastingplichtige en dus niet per koppel of per woning)

21 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Bedrag van de wooncheque (vervolg) Variabel deel wooncheque i.f.v. netto belastbaar inkomen bedrag belastbaar inkomen bedrag wooncheque , , , , , , , , , , ,00 831, ,99 755, ,00 nihil

22 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Bedrag van de wooncheque (vervolg) Voormelde bedragen gelden voor de eerste 10 trekkingsrechten Voormelde bedragen worden gehalveerd voor de resterende 10 trekkingsrechten, dus van het 11 de tot het 20 ste jaar (of al tijdens de eerste 10 jaar, als de woning haar enig karakter verliest) Het bedrag van de wooncheque is beperkt tot de som van de tijdens het betrokken jaar betaalde intresten en kapitaalsaflossingen van de lening en van de bijhorende levensverzekeringspremies Het bedrag van de wooncheque wordt niet geïndexeerd

23 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Belangrijkste verschillen tussen het oud stelsel van de woonbonus en het nieuw stelsel van de wooncheque De wooncheque geldt niet voor renovatieleningen De wooncheque is degressief in functie van het belastbaar inkomen De wooncheque kan slechts gedurende 20 belastbare tijdperken genoten worden tijdens het leven van de belastingplichtige en wordt na 10 jaar gehalveerd De belastingplichtige zal voor zelfs zeer bescheiden leenbedragen volop in aanmerking komen voor de wooncheque

24 2016 & Wallonië: wooncheque vervangt woonbonus in 2016 Impact op aanvullende pensioenverzekeringen? Mogelijk zal het nieuw system van de wooncheque voor meerverdienders openingen bieden voor levensverzekeringspremies in het stelsel langetermijnsparen Het feit dat de wooncheque al met zeer lage leenbedragen helemaal kan worden benut en het feit dat renovatieleningen geen recht geven op het systeem van de wooncheque zal een extra impuls geven aan de vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler

25 2016 & Brussel: afschaffing woonbonus in 2017 Het Brussels Gewest heeft beslist om voor nieuwe leningen gesloten vanaf de woonbonus af te schaffen en parallel de vrijstelling inzake registratierechten te verhogen (de woonbonus voor bestaande leningen zou behouden blijven) De vrijstelling inzake registratierechten zou verhoogd worden tot voor woningen van minder dan Impact indien Brussels plan doorgang vindt (?) Klassiek langetermijnsparen komt helemaal open (quid schuldsaldoverzekering voor lening eigen woning?) Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler zou nieuwe impuls krijgen Wait and see

26 6 de Staatshervorming: overzicht 26 Joris Snaet

27 Inhoud 27 Gewestelijke invulling van de woonbonus Anno 2015 Anno 2016 en 2017 Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler: impact van de wet van 18 december 2015

28 Wet van Scope Wet van 18 december 2015 tot waarborging van de duurzaamheid en het sociale karakter van de aanvullende pensioenen en tot versterking van het aanvullende karakter ten opzichte van de rustpensioenen (BS 24 december 2015) Wet heeft betrekking op de tweede pensioenpijler (groepsverzekering, IPT-verzekering, VAPZ, ) Een van de thema s heeft betrekking op de uitkering van het aanvullend pensioen, die voortaan gekoppeld is aan het genot van het wettelijk pensioen Dit heeft ook een weerslag op de voorschotten en verpandingen voor vastgoedverrichtingen

29 Wet van Uitkeringstijdstip aanvullend pensioen Nieuwe uitkeringsregels vanaf : overzicht Standaard: de vereffening van het aanvullend pensioen geschiedt op de datum van effectieve pensionering Facultatief: vereffening van het aanvullend pensioen is mogelijk op verzoek van een (al dan niet vervroegd) pensioneerbare verderwerker, indien het pensioenplan het toelaat Voormelde regels gelden niet alleen voor nieuwe pensioenplannen maar ook voor bestaande plannen (< 2016), en dit ongeacht hun contractuele pensioenleeftijd! Voor bestaande pensioenplannen (< 2016) is er wel een overgangsregime voor aangeslotenen geboren < 1962 aangeslotenen geboren 1958 kunnen afkopen vanaf 60 jaar aangeslotenen geboren in 1959 kunnen afkopen vanaf 61 jaar aangeslotenen geboren in 1960 kunnen afkopen vanaf 62 jaar aangeslotenen geboren in 1961 kunnen afkopen vanaf 63 jaar ongeacht of zij al dan niet wettelijk (kunnen) pensioneren

30 Wet van Impact op voorschot / inpandgeving De mogelijkheid om tweedepijlerpensioen aan te wenden voor financiering van vastgoedverrichtingen wordt bevestigd Voorschotten Aandachtspunt: mogelijke mismatch tussen terugbetalingsdatum van het voorschot (bv. 60 jaar) en uitkeringsmogelijkheid aanvullend pensioen (bv. 65 jaar) Memorie van toelichting doet suggesties Terugbetaling voorschot met eigen middelen: wie wil dat? Conventionele verlenging voorschot Gedeeltelijke afkoop aanvullend pensioen a rato van voorschot, ook indien de aangeslotene niet gepensioneerd is (dit blijft o.i. wettelijk toegestaan)

31 Wet van Impact op voorschot / inpandgeving Inpandgeving Wazige commentaar in Memorie van toelichting Ook hier mogelijke mismatch tussen einddatum lening en uitkering aanvullend pensioen Gedeeltelijke afkoop aanvullend pensioen a rato van leenbedrag op einddatum lening, ook indien de aangeslotene niet gepensioneerd is? Dit blijft o.i. wettelijk toegestaan Opname van voorschot om lening terug te betalen (cf. administratieve tolerantie op fiscaal vlak Com.IB 59/149)? Quid indien bv. bulletlening loopt tot 65, 66, 67 jaar (contractuele pensioenleeftijd) en vervroegde pensionering op 63 jaar met verplichte uitkering van het aanvullend pensioenkapitaal op 63 jaar (ontoereikend kapitaal, wederbeleggingsvergoeding, )?

32 Wet van Impact op voorschot / inpandgeving Nieuwe voorschotten en inpandgevingen vanaf mogen geen termijn voorzien korter dan het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd Wet spreekt niet van wettelijke pensioenleeftijd zoals in voege op het ogenblik van opname voorschot of inpandgeving Dus: rekening houden met wettelijke pensioenleeftijd van 65, 66 of 67 jaar i.f.v. leeftijd aangeslotene? NB: nieuwe regel geldt ook voor bestaande pensioenplannen en dit ongeacht hun contractuele pensioenleeftijd (bv. 60 jaar)!

33 Wet van Impact op voorschot / inpandgeving Nieuwe voorschotten en inpandgevingen vanaf mogen geen termijn voorzien korter dan het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd Vraag Is een voorschot / inpandgeving die langer loopt dan tot de contractuele pensioenleeftijd denkbaar? Dit lijkt nog niet zo evident Dus: eerst contractuele pensioenleeftijd verlengen voor wie een voorschot opneemt of zijn pensioenrechten verpandt? Impact wijziging contractuele pensioenleeftijd op tariefgaranties, op risicodekkingen,? Denkpistes (ook voor nieuwe pensioenplannen) Open end-levensverzekering met levenslang voorschot? Quid bij verpanding voor bullet-lening: lening met flexibele looptijd?