Fiscale aspecten van de zesde staatshervorming. Luc De Greef

Transcriptie

1 Fiscale aspecten van de zesde staatshervorming Luc De Greef

2 1. Algemeen! Bijzondere financieringswet van 6 januari 2014 (B.S ) kader waarbinnen de 3 gewesten en de federale overheid hun fiscale bevoegdheden mogen uitoefenen legt een aantal spelregels op waaraan de 3 gewesten en de federale overheid zich moeten aan houden! Wet van 8 mei 2014 tot wijziging van het WIB 92 (B.S ) bevat de nodige bepalingen om het WIB 92 aan te passen aan de nieuwe bevoegdheden

3 2. Gewestelijke bevoegdheden! De gewesten kunnen: opcentiemen (%) heffen op een deel van de PB m.b.t. deze opcentiemen: belastingvermeerderingen opleggen kortingen toestaan belastingverminderingen toestaan terugbetaalbare belastingkredieten toestaan zonder dat aan de belastbare grondslag wordt geraakt!

4 ! Gewesten zijn vanaf 1 juli 2014 (aanslagjaar 2015) exclusief bevoegd om belastingverminderingen en kredieten toe te staan voor volgende uitgaven (art. 5/5, 4, eerste lid BFW): 1. uitgaven voor het verwerven of het behouden van de eigen woning (kapitaalaflossingen, intresten en premies beleende ILV) (art tot WIB 92) 2. uitgaven ter beveiliging van woningen tegen inbraak of brand (art WIB 92) 3. uitgaven voor onderhoud en restauratie van beschermde monumenten (art WIB 92) 4. uitgaven voor PWA- en dienstencheques (art tot WIB 92)

5 5. energiebesparende uitgaven met uitzondering van de intresten van groene leningen (art WIB 92) 6. uitgaven voor vernieuwing van woningen gelegen in een zone voor positief grootstedelijk beleid (de facto niet meer van toepassing) (bevriezing KI gedurende 6 jaar opgeheven voor renovatiewerken die na worden voltooid) (art WIB 92) 7. uitgaven gedaan voor vernieuwing van tegen een redelijke huurprijs in huur gegeven woningen (bevriezing KI gedurende 9 jaar opgeheven voor renovatiewerken die na worden voltooid) (art WIB 92)

6 ! Datum inwerkingtreding: vanaf 1 juli 2014 mogen gewesten eigen regels vastleggen (art. 82, 1 en 2 BFS) zolang gewest geen eigen regels heeft vastgelegd zal de gewestelijke belastingvermindering berekend worden tegen het voordeel zoals ze op 30 juni 2014 is opgenomen in de fiscale wetgeving (art. 81quater, eerste lid, 2 BFS)

7 ! Vlaams onwerpdecreet: (ontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2015) WOONBONUS VLAANDEREN LENING VOOR 2015 (*) LENING VANAF 2015 (*) BEDRAG BASIS GEIND. BASIS GEIND. basisbedrag: toeslag enige woning: toeslag 3 KTL: totaal: TARIEF M.T. met min. 30% 40% (*): bedragen worden vanaf 2015 bevroren (niveau van aj. 2015)

8 ! Waalse + Brusselse woonbonus WOONBONUS WALLONIE + BRUSSEL LENING VOOR 2015 BEDRAG BASIS GEIND. basisbedrag: toeslag enige woning: toeslag 3 KTL: totaal: LENING VANAF 2015 (*) IDEM TARIEF M.T. met min. 30% 45% (*): zolang gewest beslist regels niet te wijzigen

9 3. Federale bevoegdheden! Blijft federaal: 1. vaststelling van de belastbare basis in de PB 2. personenbelasting op dividenden, intresten, royalty s, loten van effecten van leningen en als DI belaste meerwaarden op aandelen (art. 90, 1 en 9 WIB 92) 3. uitgaven voor het verwerven of het behouden van de niet eigen woning

10 9. belastingaangifte 4. andere belastingverminderingen dan de gewestelijke: intresten groene leningen; uitgaven voor kinderopvang; premies niet-beleende ILV en stortingen pensioensparen; 5. roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing 6. belasting van niet-inwoners 7. inkohiering, inning en invordering van de personenbelasting 8. procedureregels inzake aangifte, vestiging van de aanslag, procedure ambtshalve ontheffing en bezwaarprocedure

11 ! Volgende uitgaven die recht geven op een belastingvermindering worden met ingang van aj opgeheven: obligaties uitgegeven door het: Kringloopfonds (schrapping art WIB 92) Startersfonds (schrapping art WIB 92) Fonds ter reductie van de globale energiekost (schrapping art WIB 92)

12 4. Welk gewest is bevoegd?! Het gewest waar de belastingplichtige op 1 januari van het aanslagjaar zijn fiscale woonplaats heeft gevestigd (art. 5/1, 2 BFW) Voorbeeld: belastingplichtige verhuist op van Leuven naar Bastogne inkomsten van het volledige inkomstenjaar 2014 zullen onderworpen worden aan de Waalse opcentiemen

13 ! Bijzonderheden: begrip fiscale woonplaats wordt door de BFW niet nader omschreven de wettelijke vermoedens die gelden voor rijksinwoners mogen ook worden toegepast voor het begrip inwoner van een gewest (Mem. Van Toelichting DOC /001, p.17) weerlegbaar vermoeden: inschrijving in het bevolkingsregister onweerlegbaar vermoeden: de plaats waar het gezin is gevestigd

14 jaar van feitelijke scheiding (Mem. Van Toelichting DOC /001, p.17): inwoner van het gewest waar beide echtgenoten hun laatste echtelijke woonplaats hadden voorbeeld: Thomas en Petra zijn sinds 2001 gehuwd en beslissen in 2014 om feitelijk uit elkaar te gaan. Petra blijft in de gezinswoning te Gent wonen terwijl Thomas op naar Luik verhuist. gezamenlijke aanslag voor 2014 Vlaamse opcentiemen federale belastingadministratie zal controle uitvoeren op de vaststelling van de fiscale woonplaats

15 5. Eigen woning: definitie! Uniforme definitie opgenomen: in de BFS (art. 5/5, 4, tweede tot zevende lid BFW) definitie is ook opgenomen in het WIB 92 (nieuw art. 2, 1, 15 WIB 92) vanaf aanslagjaar 2015

16 ! De woning die de belastingplichtige als eigenaar, bezitter, erfpachter, opstalhouder of vruchtgebruiker: 1. OFWEL zelf betrekt 2. OFWEL zelf niet betrekt om één van volgende redenen: a) beroepsredenen b) redenen van sociale aard c) wettelijke of contractuele belemmeringen die het de belastingplichtige onmogelijk maken om de woning zelf te betrekken d) de stand van de bouw- of verbouwingswerkzaamheden die het de belastingplichtige niet toelaten de woning daadwerkelijk te betrekken

17 ! De eigen woning omvat NIET het deel van de woning dat: door de belastingplichtige of één van zijn gezinsleden beroepsmatig gebruikt wordt betrokken wordt door personen die geen deel uitmaken van het gezin van de belastingplichtige

18 ! Bijzonderheden: belastingplichtige bezit woning die hij zelf betrekt + woning die hij om een wettelijke reden niet zelf kan betrekken eigen woning = woning die hij zelf betrekt belastingplichtige bezit uitsluitend woningen die hij om een wettelijke reden niet zelf kan betrekken eigen woning = vrije keuze keuze is onherroepelijk tot op het moment dat ofwel een woning zelf betrokken wordt ofwel niet meer in het bezit is

19 voor gezamenlijk belaste echtgenoten: slechts één woning kan als eigen woning worden beschouwd ligging eigen woning: t/m aanslagjaar 2014: in een lidstaat van de EER vanaf aanslagjaar 2015: ook buiten de EER MAAR voor het verkrijgen van de meeste fiscale voordelen aangaande woningkredieten vereist de wetgever wel dat de woning in een lidstaat van de EER is gelegen (uitzondering: gewone intrestaftrek)

20 6. Eigen woning: beoordelingstijdstip! Uitgaven van leningen voor eigen woning: exclusieve gewestelijke bevoegdheid! Beoordeling eigen woning: van dag tot dag (art. 5/5, 4, achtste lid BFW) op het ogenblik dat kredietnemer uitgave doet: is het nog zijn eigen woning? JA: gewestelijke voordelen NEEN: federale voordelen

21 ! Schema: DATUM UITGAVEN: EIGEN WONING? JA NEEN gewestelijke voordelen federale voordelen welk gewest? het gewest waar kredietnemer op 1.1.aanslagjaar zijn fiscale woonplaats heeft gevestigd

22 ! Om mismatch te voorkomen tussen aangifte van de OI en de regels die bepalen voor welke voordelen een woningkrediet in aanmerking komen: aangifte KI: niet langer opdelen in maanden maar wel in dagen bij eigendomsoverdracht of wijziging bestemming idem bij nieuw- en vernieuwbouw: KI nieuwbouw: vanaf de eerste dag van ingebruikname verhoogd KI vernieuwbouw: vanaf de eerste dag van voltooiing van de werken voor de OV: artikel 494, 5 WIB 92 blijft van toepassing

23 7. Eigen woning: vrijstelling! T/m aanslagjaar 2014 K.I. eigen woning vrijgesteld (oud art. 12, 3, eerste lid WIB 92) TENZIJ belastingplichtige nog fiscale voordelen aanvraagt van een oude lening afgesloten voor die woning (art. 526, 1 WIB 92) code 1100/1101 woningaftrek verrekening OV

24 ! Vanaf aanslagjaar 2015 K.I. eigen woning ALTIJD vrijgesteld (gewijzigd art. 12, 3 WIB 92) ZELFS wanneer belastingplichtige nog fiscale voordelen aanvraagt van een oude lening afgesloten voor die woning (schrapping art. 526, 1 WIB 92) code 1100/1101 woningaftrek verrekening OV

25 8. Voorbeelden lokalisatie fiscale voordelen lening! Voorbeeld 1 Laurent en Tine zijn sinds 2006 feitelijk samenwonend en wonen momenteel in de woning te Edegem die eigendom is van Tine. Voor de aankoop van deze woning had Tine in 2004 een hypothecaire lening afgesloten. zij sluiten op een hypothecaire lening af voor de bouw van hun woning te Herent op staat de woning te Edegem te koop en is verkocht op Met de verkoopopbrengst wordt op deze datum het saldo van de oude lening terugbetaald.

26 op trekt het koppel tijdelijk in bij de ouders van Laurent die woonachtig zijn in Jette op trekt het koppel definitief in hun nieuwbouwwoning te Herent

27 fiscale voordelen Laurent bouwlening woning Herent 2014: Vlaamse woonbonus 2015: Brusselse woonbonus 2016: Brusselse belastingvermindering LT + belastingvermindering gewone intresten vanaf 2017: Vlaamse woonbonus

28 fiscale voordelen Tine aankooplening woning Edegem 2014: Vlaamse belastingvermindering BS + belastingvermindering gewone intresten 2015: - uitgaven van 1.1 tot : Brusselse belastingvermindering BS + belastingvermindering gewone intresten - uitgaven van 1.3 tot : federale belastingvermindering BS + federale gewone intrestaftrek

29 fiscale voordelen Tine bouwlening woning Herent 2014: federale belastingvermindering LT + gewone intrestaftrek 2015: - uitgaven tot : federale belastingvermindering LT + gewone intrestaftrek - uitgaven vanaf : Brusselse woonbonus 2016: Brusselse belastingvermindering LT + belastingvermindering gewone intresten vanaf 2017: Vlaamse woonbonus

30 ! Voorbeeld 2 Jan woont in Mechelen en sluit op een hypothecaire bouwlening af voor woning te Lafôret (ingebruikname ) Jan is eveneens eigenaar van een appartement te Oostende dat hij gebruikt als buitenverblijf. Voor de aankoop heeft hij op een hypothecaire lening afgesloten

31 Hypothese 1: Jan is eigenaar van woning te Mechelen (sinds 2005) fiscale voordelen bouwlening: - t/m : federale belastingvermindering LT + gewone intrestaftrek - vanaf : Waalse belastingvermindering LT + belastingvermindering gewone intresten fiscale voordelen aankooplening: e.v. jaren: federale belastingvermindering BS + gewone intrestaftrek

32 Hypothese 2: Jan huurt woning te Mechelen fiscale voordelen bouwlening: : Vlaamse belastingvermindering LT + belastingvermindering gewone intresten - vanaf 2016: Waalse belastingvermindering LT + belastingvermindering gewone intresten fiscale voordelen aankooplening: e.v. jaren: federale belastingvermindering BS + gewone intrestaftrek

33 ! Wetgeving : Bijzondere wet van 6 januari 2014 tot hervorming van de financiering van de gemeenschappen en de gewesten, tot uitbreiding van de fiscale autonomie van de gewesten en tot financiering van de nieuwe bevoegdheden (B.S ) Wet van 8 mei 2014 tot wijziging van het WIB 92 ingevolge de invoering van de gewestelijke aanvullende belasting op de personenbelasting als bedoeld in titel III/1 van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten en tot wijziging van de regels op het stuk van de belasting van niet-inwoners en tot wijziging van de wet van 6 januari 2014 m.b.t. de zesde staatshervorming (B.S )

34 VRAGEN?