Fact sheet. Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen. Aandeel stijgt, maar afstand blijft

Transcriptie

1 Dienst Wonen, Zorg en Samenleven Fact sheet nummer 1 januari 211 Eigen woningbezit 1e en Aandeel stijgt, maar afstand blijft Het eigen woningbezit in Amsterdam is de laatste jaren sterk toegenomen. De vraag is in welke mate hiervan geprofiteerd hebben en of de tweede generatie een betere positie op de woningmarkt heeft dan de eerste generatie. Vaak wordt hier wel van uitgegaan, terwijl er weinig over bekend is. In deze fact sheet gaan we daarom na hoe groot het eigen woningbezit van de verschillende allochtone groepen is en wat de verschillen zijn tussen de eerste en tweede generatie. Daarnaast onderzoeken we verschillen in woonlocatie en migratie. In welke mate heeft de tweede generatie inmiddels zijn weg gevonden op de Amsterdamse woningmarkt? Toename koopsector: en 1e en volgen zelfde trend Het blijkt dat zowel als vaker een woning zijn gaan kopen. Het verschil tussen autochtoon en allochtoon blijft over de jaren wel overeind. Het blijven vooral die kopen. Aandeel eigenaar-bewoners in Amsterdam, (procenten) In 29 woonde 27 van alle huishoudens in Amsterdam in een koopwoning, in een woning van een corporatie en 23 in een particuliere huurwoning. 1 Niet alle groepen Amsterdammers zijn evenredig over deze categorieën verdeeld. Zo is bekend dat met name nietwesterse minder vaak in een koopwoning wonen. In 29 bleek ruim 14 van deze groep huishoudens een koopwoning te bezitten terwijl dit 32 was voor de autochtone huishoudens. Westerse allochtone huishoudens wijken wat betreft woningbezit nauwelijks af van autochtone huishoudens, zo n 29 woont in een koopwoning Verschil woningbezit 1e en Het verschil in woningbezit tussen en niet-westerse is dus groot gebleven. Niet-westerse doen in elk geval niet-westerse niet-westerse wel zichtbaar mee in het groeiende bezit van koopwoningen.

2 2 Een groot deel van deze migrantengroepen kwam met een lage opleiding en weinig geld naar Nederland. Als gevolg daarvan heeft de eerste generatie een laag eigen woningbezit. Hun kinderen (tweede generatie) blijken vaker in staat te zijn een woning te kopen. De vraag is hoe dit komt. Het verschil blijkt voor een groot deel verklaard te kunnen worden doordat er onder de eerste generatie veel ouderen zijn. Ze hebben in de tijd dat er nog maar weinig koopwoningen waren een corporatiewoning gekregen en zijn daarin blijven wonen. Een andere verklaring zou kunnen zijn dat de tweede generatie sneller wooncarrière maakt als gevolg van een betere opleiding en omdat ze beter ingevoerd zijn op de woningmarkt. Om te zien of ook deze factoren een rol spelen vergelijken we het eigen woningbezit van beide generaties van dezelfde leeftijdsgroep. Aangezien er nog maar weinig tweede generatie hoofdbewoners van 3 jaar en ouder zijn beperken we ons tot een vergelijking in de leeftijdsgroep van 2-34 jaar. Van de eerste generatie niet-westerse allochtone hoofdbewoners in de leeftijd van 2-34 jaar bezit, met uitzondering van de Marokkaanse Amsterdammers, circa 2 een koopwoning. Bij Amsterdammers met een Marokkaanse achtergrond ligt dit met 8 beduidend lager. Wat direct opvalt, is dat ook de tweede generatie Marokkanen achterblijft op de koopsector. De tweede generatie koopt zichtbaar meer dan de eerste, maar het blijft relatief een klein aandeel (12). Een mogelijke verklaring hiervoor is dat deze sector economisch gezien minder toegankelijk is. Ook is het mogelijk dat deze groep migranten een andere betekenis geeft aan eigen woningbezit. Bij de Turkse en Antilliaanse en de overige niet-westerse groep is een duidelijke stijging waarneembaar tussen de eerste en tweede gene ratie. Surinaamse Amsterdammers vormen een uitzondering; de eerste generatie is nog koploper in woningbezit terwijl de tweede generatie achterblijft. Tevens blijft de tweede generatie Surinaamse Amsterdammers achter bij de Amsterdammers met een Turkse en Antilliaanse achtergrond. Tussen de eerste en tweede generatie Amsterdamse Surinamers zit maar weinig verschil in woningbezit. Jonge autochtone Nederlanders, (2-34 jaar) die van elders uit het land naar Amsterdam zijn gekomen, bezitten veelal een koopwoning (42). Zij hebben ook veel vaker een koopwoning dan in Amsterdam (3). Dit is niet verwonderlijk, omdat dit voor een deel een groep jonge hoogopgeleiden is die voor werk naar Amsterdam komt. Daarbij komt dat men bij het betreden van de Amsterdamse woningmarkt zonder inschrijfduur afhankelijk is van koop en particuliere huur waarbij koop vaak een aantrekkelijkere optie is dan huur. Opvallend is dat Amsterdammers met een Turkse achtergrond van de tweede generatie bijna net zo vaak in een koopwoning wonen (26) als in Amsterdam. Dit geldt ook Antilliaanse Amsterdammers. Het meest opvallend is het hoge aandeel eigenaar-bewoners bij de overige niet-westerse van de tweede generatie. Het aandeel bedraagt 34 en is daarbij net zo hoog als dat van de westerse. Minder corporatie huur, meer particuliere huur Bij alle groepen woont de tweede generatie 2-34 jarigen minder vaak in een corporatiewoning dat de eerste generatie. Er is een verschuiving van het aandeel corporatiehuur naar particuliere huur en koopwoningen waarneembaar. Zowel particuliere huur als Aandeel 2-34 jarigen dat eigenaar-bewoner is naar herkomstgroepering en generatie, 29 (procenten) Surinamers Antillianen Turken Marokkanen overige westerse niet-westerse in Amsterdam elders

3 Aandeel 2-34 jarige hoofdbewoners die in een corporatiewoning wonen naar herkomstgroepering, 29 (procenten) Surinamers Antillianen Turken Marokkanen overige niet-westerse westerse in Amsterdam elders 3 woningbezit zijn vaak duurdere woonvormen. Bij Turkse Amsterdammers is de afname heel gering (van 62 naar 6). Vooral Antilliaanse Amsterdammers laten een sterke afname zien. Woont van de eerste generatie nog 66 in een corporatiewoning, van de tweede generatie is dit minder dan de helft (44). Voor alle groepen, met uitzondering van de Surinaamse Amsterdammers, geldt dat de tweede generatie ten opzichte van de eerste generatie vaker in een koopwoning woont en dus minder vaak in een huurwoning. Met uitzondering van de Turkse Amsterdammers laten alle nietwesterse groepen ook een sterke toename zien in de particuliere huursector. Ook bij Marokkaanse Amsterdammers is een afname te zien in de corporatiesector, maar hun aandeel is ook bij de tweede generatie met 73 vrij hoog vergeleken met andere groepen en in Amsterdam (39). Woonlocatie in de stad De tweede generatie doet het op sociaal economisch gebied (scholing, inkomen) steeds beter. Hierdoor hebben zij meer keuzemogelijkheden op de woningmarkt. We zien nu dat dit onder andere resulteert in een groter woningbezit. Wel is dit Marokkaanse en Turkse hoofdbewoners van 2-34 jaar naar stadsdeel, 29 (procenten) Centrum West Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost groeiend woningbezit zichtbaar bij alle groepen, zowel eerste als tweede generatie, allochtoon en autochtoon. Het is echter wel interessant om te bezien of de grotere mogelijkheden op de woningmarkt ook resulteren in een andere keuze voor de woonlocatie in de stad. Om dit te onderzoeken hebben we gekeken naar het aandeel van een bepaalde groep en generatie dat in de verschillende stadsdelen woont. We hebben ons daarbij beperkt tot een vergelijking binnen een leeftijdsgroep, de 2-34 jarigen, aangezien de woonlocatie samenhangt met de leeftijd. Jongeren wonen vaak centraler in de stad dan ouderen. Marokkaanse en Turkse Amsterdammers lijken met betrekking tot woonlocatie in de stad erg op elkaar. Bovendien is er nauwelijks verschil tussen de woonlocatie van de eerste en tweede generatie. Nieuw West is verreweg het meest populair bij deze groepen. Circa 4 van de huishoudens, woont in Nieuw West. Er wonen echter maar weinig Turkse en Marokkaanse Amsterdammers in de stadsdelen Centrum, Zuid en Zuidoost. De kopers blijken relatief nog vaker in Nieuw West te wonen (2). Ook Noord is relatief populair onder de kopers (1). Stadsdeel Zuidoost is in tegenstelling tot Marokkaanse en Turkse Amsterdammers een belangrijke woonlocatie voor Amsterdammers met een Surinaamse en Antilliaanse achtergrond. Bijna de helft van de eerste generatie Surinaamse en Antilliaanse Amsterdammers woont in dit stadsdeel. De tweede generatie in deze leeftijdsgroep woont juist wat vaker binnen de ring en minder vaak in Zuidoost. Bij de Antilliaanse Amsterdammers is deze trend overigens nog veel sterker. Van hen woont van de tweede generatie slechts 14 in Zuidoost, terwijl 41 van de eerste generatie in Zuidoost woont.

4 4 Surinaamse hoofdbewoners van 2-34 jaar naar stadsdeel, 29 (procenten) Centrum West Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost Onder overige niet-westerse en westerse zijn de stadsdelen binnen de ring veruit de populairste woonlocatie, voor de tweede generatie nog meer dan de eerste generatie. Van de die van buiten Amsterdam komen kiest zelfs 91 van de 2-34 jarigen voor een stadsdeel binnen de ring. Noord, West en Zuidoost zijn duidelijk geen optie, het is binnen de ring of anders niet naar Amsterdam. Migratie Meer keuzemogelijkheden kunnen er ook toe leiden dat de tweede generatie vaker de stad verlaat of dat juist een bepaalde groep vaker dan de andere de stad verlaat. Om dit te onderzoeken hebben we gekeken naar het gemiddelde percentage van een groep dat de stad per jaar verlaten heeft in de periode Aangezien migratie sterk leeftijdsafhankelijk is, vergelijken we weer binnen een leeftijdsgroep, de 2-34 jarigen. In deze leeftijdsgroep is er veel migratie. In de oudere groepen boven de 4 jaar is er nauwelijks migratie. Dit geldt zowel voor de als de. Dit is ook niet verrassend omdat mensen van die leeftijd over het algemeen niet zo vaak verhuizen en zeker niet naar andere plaatsen. Wanneer we de groepen onderling vergelijken, valt op dat Amsterdammers met een Marokkaanse of Turkse achtergrond de stad minder vaak verlaten dan andere allochtone groepen. De jonge tweede generatie (2-34 jaar) verlaat daarbij de stad wat vaker dan de eerste generatie met dezelfde leeftijdscategorie. Bij Surinaamse en Antilliaanse Amsterdammers is dit opvallend genoeg juist andersom. Conclusie De tweede generatie jonge in de stad is vaker in staat een koopwoning te bemachtigen dan de eerste generatie migranten. Het woningbezit onder de tweede generatie zal vermoedelijk nog groeien naarmate die generatie ouder wordt en wooncarrière maakt. Turkse Amsterdammers van de tweede generatie bezitten al bijna net zo vaak een koopwoning als in Amsterdam. Marokkaanse Amsterdammers van de tweede generatie bezitten beduidend minder vaak een koopwoning dan de andere drie groepen, zij maken echter wel een grote sprong ten opzichte van de eerste generatie. Opvallend is dat Surinaamse Amsterdammers van de tweede generatie minder vaak in een koopwoning wonen dan de eerste generatie, dit is minder dan werd verwacht. Marokkaanse en Turkse Amsterdammers lijken met betrekking tot woonlocatie in de stad erg op elkaar. Grofweg 4 van de huishoudens waarvan iemand uit deze groepen de hoofdbewoner is, woont in Nieuw West. Dit geldt zowel voor de eerste als de tweede generatie van 2-34 jarigen. Antilliaanse en Surinaamse Amsterdammers wonen relatief vaak in Zuidoost. Maar de tweede generatie kiest er veel minder vaak voor om in Zuidoost te wonen dan de eerste generatie. Dit geldt voor de Antillianen nog veel sterker dan voor de Surinamers. Gemiddeld aandeel 2-34 jarigen dat jaarlijks Amsterdam verlaat naar elders in Nederland, 24/28 (procenten) Surinamers Antillianen Turken Marokkanen overige niet-westerse westerse in Amsterdam buiten Amsterdam

5 Surinaamse en Antilliaanse Amsterdammers verlaten vaker de stad dan de Marokkaanse en Turkse Amsterdammers. Wel vertrekt de tweede generatie van deze laatste groepen wat vaker de stad dan de eerste generatie. Dit zou er op kunnen duiden dat ze een stap in hun wooncarrière buiten de stad maken. De eindconclusie is dat het eigen woningbezit van alle Amsterdammers de laatste jaren is toegenomen, zowel voor als eerste en tweede generatie. De achterstand die hadden, wordt daarentegen niet kleiner. Noot 1 Op basis van administratieve gegevens; de enquête Wonen in Amsterdam (WIA 29) geeft een iets hogere percentage koopwoningen (29). Colofon Oudezijds Voorburgwal 3 12 GL Amsterdam Telefoon Fax algemeen@os.amsterdam.nl Jodenbreestraat 2 11 NH Amsterdam Auteurs: Marcel Janssen (O+S) Sophie van Geloven (WZS) Hester Booi (O+S)