Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen in Helmond op 12 september 2016

Transcriptie

1 Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen in Helmond op 12 september 2016 Utrecht, oktober 2016 V

2 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en belang Doelstelling Methode Toetsingskader Beschrijving locatie 5 2 Conclusie en beschouwing Samenvatting van de scores per thema Resultaten vorige bezoek onvoldoende Resultaten hertoetsbezoek laten onvoldoende verbetering zien Conclusie: geboden zorg voldoet vrijwel niet aan de normen en is daardoor zeer risicovol Zorgverlening vraagt om meer professionaliteit en daadkracht Cliëntdossiers niet op orde Huidige werkwijze medicatieveiligheid onverantwoord Toepassing vrijheidsbeperkende maatregelen moet zorgvuldiger Cliëntgerichtheid is uitgangspunt binnen KBWO 10 3 Handhaving Inleiding Overzicht van de normen waaraan de geboden zorg niet voldeed Vervolgacties zorgaanbieder Vervolgacties inspectie 12 4 Bevindingen inspectiebezoek Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding Scores Thema 2: cliëntdossier Inleiding Scores Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Scores Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Scores Thema 5: vrijheidsbeperking Inleiding Scores 30 Bijlage 1 Geraadpleegde documenten 34 Bijlage 2 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten 35 Bijlage 3 Aanbiedingsbrief conceptrapport met het thema Medicatieveiligheid en de direct te nemen maatregelen 36 Pagina 2 van 38

3 1 Inleiding Op 12 september 2016 bracht de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) een onaangekondigd hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen (KBWO) in Helmond. Dit hertoetsbezoek was een vervolg op een vorig bezoek aan dezelfde locatie op 7 oktober Tijdens dit vorige inspectiebezoek constateerde de inspectie dat de geboden zorg op een aantal punten onvoldoende aan de normen voldeed. Op 12 september 2016 beoordeelde de inspectie de geboden zorg op die punten opnieuw. In het eerste hoofdstuk van dit hertoetsrapport beschrijft de inspectie het kader waarbinnen zij het hertoetsbezoek bracht. In de hoofdstukken hierna volgen de conclusie, de handhaving met daarin de maatregelen die de zorgaanbieder moet nemen en tenslotte de bevindingen. 1.1 Aanleiding en belang De taak van de inspectie is het bevorderen van zorg van goede kwaliteit en van goed niveau. Goede zorg is in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig, cliëntgericht en tijdig. De zorgaanbieder stemt de zorg af op de reële behoefte van de cliënt en levert de zorg in overeenstemming met de professionele standaard. Hierbij neemt de zorgaanbieder de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht en borgt hij dat de cliënt ook overigens met respect wordt behandeld. De inspectie vult haar taak in door erop toe te zien dat zorgaanbieders die onder toezicht staan, wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden naleven. Zij doet dit onder meer door het brengen van aangekondigde en onaangekondigde inspectiebezoeken. De inspectie oefent haar toezicht niet uit vanuit de opvatting regels zijn regels, maar vanuit de overtuiging dat regels en (beroeps)normen een onontbeerlijk kader vormen voor goede zorg, en daarmee bijdragen aan de preventie van onnodige risico s voor cliënten. Extra aandacht gaat uit naar kwetsbare groepen. Bestuursgesprek 15 april 2015 De inspectie voerde op 15 april 2015 een gesprek met het bestuur van KBWO. Aanleiding voor dit gesprek waren twee ontvangen meldingen over de zorgaanbieder en de, bij de inspectie, onbekendheid van de organisatie. Doel van het gesprek was kennismaken met de zorgaanbieder en om naar aanleiding van het gesprek een toezichtstrategie te bepalen voor de inspectie. Tijdens het gesprek zijn de inrichting van de organisatie, de cliëntgerichtheid, de in- en exclusiecriteria, complexe zorg, medische zorg en medicatieveiligheid, zorgplan, scholing, incidenten en bestuur besproken. Uit het gesprek zijn geen afspraken naar voren gekomen. De inspectie gaf aan na het gesprek een toezichtstrategie te bepalen met mogelijk een (onaangekondigd) inspectiebezoek. Inspectiebezoek 7 oktober 2015 Op 7 oktober 2015 bracht de inspectie een onaangekondigd bezoek aan KBWO in Helmond. De inspectie concludeerde bij dit bezoek dat KBWO beleidsmatig niet in control was, dat het cliëntdossier aan geen van de normen voor verantwoorde zorg voldeed, dat de deskundigheid van de medewerkers onvoldoende was voor de doelgroep, dat de medicatieveiligheid niet in orde was en dat de basisvoorwaarden voor vrijheidsbeperking ontbraken. De inspectie stelde het rapport, na ontvangst van de reactie op feitelijke onjuisthe den in de conceptrapportage, op 24 maart 2016 vast. Pagina 3 van 38

4 De inspectie verzocht in haar vastgestelde rapport van 24 maart 2016 aan KBWO om een resultaatverslag waarin de zorgaanbieder per norm diende aan te geven: - of de zorgaanbieder binnen de gestelde termijn volledig voldeed aan de norm; - welke aanpak en acties de zorgaanbieder heeft ingezet om volledig aan de norm te voldoen; - hoe de zorgaanbieder heeft gemeten dat hij volledig aan de norm voldeed; - als de zorgaanbieder per de datum van het resultaatsverslag nog niet volledig aan de norm voldeed: welk niveau van verbetering in kwalitatieve en kwantitatieve zin de zorgaanbieder per de datum van het resultaatsverslag feitelijk had bereikt (bijvoorbeeld een % van het geheel). De inspectie verwachtte het resultaatverslag voor 1 juli Resultaatverslag van KBWO van 1 juli 2016 De inspectie ontving op 1 juli 2016 het resultaatverslag van de verbeteringen die de zorgaanbieder had genomen op de normen die tijdens het bezoek van 7 oktober 2015 door de inspectie als onvoldoende waren beoordeeld. Daarnaast stuurde KBWO een document Kernpunten en beleid, gedateerd 30 juni 2016, waarin zij uitgebreid per norm aangaf welke verbetermaatregelen zij namen om aan de normen te voldoen. Het aan de inspectie toegezonden resultaatverslag voldeed aan bovengenoemde punten. De zorgaanbieder gaf per onvoldoende gescoorde norm aan welke aanpak en acties waren ingezet. De zorgaanbieder gaf in het verslag aan dat zij aan een aantal normen nog niet volledig voldeden. Bij het thema sturen op kwaliteit en veiligheid was ten aanzien van de norm 1.5 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger heeft van de zorgaanbieder informatie ontvangen over de in- en exclusiecriteria 8% van het geheel gerealiseerd en eind 2016 zou deze norm voor 100% voldoen. Ten aanzien van norm 1.6 Het beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag is bekend bij de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger was eveneens 8% van het geheel gerealiseerd en eind 2016 zou deze norm voor 100% voldoen. Bij het thema cliëntdossier gaf de zorgaanbieder aan dat, ten aanzien van alle onvoldoende beoordeelde normen, 8 tot 71% gerealiseerd was en eind 2016 voor 100% aan deze normen zou worden voldaan. De zorgaanbieder gaf aan dat zij volledig voldeden aan de overige onvoldoende beoordeelde normen. De inspectie beoordeelde het resultaatsverslag en gaf in haar brief van 29 juli 2016 een reactie op het resultaatsverslag en het document Kernpunten en beleid. De inspectie sprak haar verwachting uit dat de zorgaanbieder de genoemde reactie in haar verbeterproces zou opnemen. 1.2 Doelstelling De doelstelling van het hertoetsbezoek aan KBWO was te beoordelen in hoeverre de zorg die KBWO biedt, na de verbeteracties voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico s bij cliënten beperken. 1.3 Methode De inspectie gebruikte hetzelfde bezoekinstrument met te toetsen thema s, normen en beoordelingsaspecten als bij het vorige inspectiebezoek. De geboden zorg is op de volgende thema s opnieuw getoetst: Sturen op kwaliteit en veiligheid; Cliëntdossier; Deskundigheid en inzet personeel; Medicatieveiligheid; Vrijheidsbeperking. Pagina 4 van 38

5 Om tot een gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelde de inspectie opnieuw of de door KBWO geboden zorg voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. De inspectie raadpleegde de volgende informatiebronnen: het vastgestelde rapport van het vorige inspectiebezoek; het resultaatsverslag, 30 juni 2016; het document Kernpunten en Beleid, 30 juni 2016; gesprek met een familielid van een cliënt; gesprekken met uitvoerende medewerkers; gesprekken met het management(team); het inzien van zes cliëntdossiers; het inzien van documenten, genoemd in bijlage 1; een rondgang door de locatie. 1.4 Toetsingskader De normen en beoordelingsaspecten die de inspectie hanteerde, zijn gebaseerd op de wet - en regelgeving en de daarvan afgeleide normen van de koepelorganisaties en de branche - en beroepsverenigingen. Bij risico s waarvoor wet- en regelgeving en daarvan afgeleide normen ontbraken, hanteerde de inspectie indien nodig eigen handhavingsnormen. Een overzicht van het normenkader is opgenomen in bijlage Beschrijving locatie KBWO is gevestigd in de wijk Brouwhuis in Helmond en heeft plaats voor 24 cliënten. De locatie heeft drie woonhuizen waarin elk acht cliënten kunnen wonen. Twee huizen zijn aan elkaar verbonden en één huis is aan de achterkant van de huizen gelegen. De drie huizen zijn met elkaar verbonden door een grote tuin. Cliënten hebben een eigen zit/slaapkamer en in elk huis is een huiskamer. Op de begane grond zijn in ieder huis vier slaapkamers en op de eerste etage eveneens vier. Voor elke twee kamers is een badkamer aanwezig. Elke woning heeft een lift. De woningen staan op een omheind terrein. De voordeuren zijn afgesloten. De deuren naar de tuin zijn altijd open. In de tuin is het kantoor van de stichting gelegen en er is een aparte ruimte voor (dag)activiteiten. KBWO voert een concept van gescheiden wonen/zorg. De cliënten huren een appartement en ontvangen geïndiceerde (thuis)zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) met een persoonsgebonden budget (PGB). Ten tijde van het bezoek woonden 21 cliënten bij KBWO met een zorgprofiel VV05 (19 cliënten) en VV07 (2 cliënten). De organisatie KBWO biedt 24-uurs zorg en begeleiding aan ouderen met dementie. De raad van bestuur van de stichting bestaat uit vijf leden. De voorzitter en penningmeester van het bestuur voeren de dagelijkse leiding aangevuld met een (zorg)coördinator. Deze beide managementleden hebben geen opleiding in de zorg, maar hebben inmiddels wel 13 jaar ervaring in de zorg als bestuurder/zorgaanbieder. De (zorg)coördinator heeft een opleiding in maatschappelijk werk en een verzorgende-ig opleiding (deskundigheidsniveau respectievelijk 5 en 3). Er werken 65 medewerkers bij KBWO waarvan 22 zorgmedewerkers en voor het overige huishoudelijke hulpen. De 22 zorgmedewerkers worden aangeduid met de term integraal medewerker. Deze integrale medewerkers zijn zowel gericht op de verzorging als op het welzijn van de cliënten. Zij voeren samen met de huishoudelijk medewerkers en de cliënten een zo normaal mogelijk huishouden, waarin aandacht, activering en stimulering centraal staan. Pagina 5 van 38

6 Overdag en in de avond is er per woongroep één medewerker met deskundigheidsniveau 3 aanwezig gepland, daarnaast is er enkele uren per dag per woongroep ook een medewerker deskundigheidsniveau 2 en/of niveau 2-plus aanwezig. In de ochtend en de namiddag is een huishoudelijk medewerker per groep aanwezig. Naast de formatie per woning maakt KBWO, in de ochtend en avond, gebruik van een vliegende keep. Deze medewerker met deskundigheidsniveau 2 of 2-plus, assisteert waar nodig op de drie woningen. In de nacht is er voor de drie woningen één waakdienst (deskundigheidsniveau 3) en één slaapwacht. De slaapwacht is een medewerker die avonddienst had. Naast de vaste medewerkers maakt KBWO gebruik van een aantal flexmedewerkers. Er werken meerdere vrijwilligers bij KBWO. Mede hierdoor worden er veel en uiteenlopende activiteiten georganiseerd. Voor verpleegtechnische, risicovolle en voorbehouden handelingen waarvoor KBWO geen bevoegde en bekwame medewerkers heeft wordt gebruik gemaakt van een andere thuiszorgorganisatie. De medische zorg ligt in handen van verschillende huisartsen. Daarnaast consulteert KBWO, in samenspraak met de huisarts, zo nodig een geriater, een specialist ouderengeneeskunde en/of een sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV). Voor de levering van medicatie is een overeenkomst aangegaan met een vaste apotheek. Pagina 6 van 38

7 2 Conclusie en beschouwing Dit hoofdstuk start met een samenvattend overzicht van de scores per thema van het vorige inspectiebezoek en van het hertoetsbezoek. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie. De inspectie onderbouwt haar conclusie daarna in één of meer beschouwende subparagrafen. Deze onderbouwing beschrijft de grote lijnen en de belangrijkste risico s. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. 2.1 Samenvatting van de scores per thema De onderstaande tabel biedt per thema een samenvatting van de scores op de normen waaraan de inspectie de geboden zorg toetste. Figuur 1. Scores eerste bezoek op 7 oktober 2015 Thema's Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen Cliëntdossier: 6 normen Deskundigheid en inzet van personeel: 4 normen Medicatieveiligheid: 9 normen Vrijheidsbeperking: 7 normen Aantal normen Pagina 7 van 38

8 Figuur 2. Scores hertoetsbezoek op 12 september 2016 Thema's Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen Cliëntdossier: 6 normen Deskundigheid en inzet van personeel: 4 normen Medicatieveiligheid: 9 normen Vrijheidsbeperking: 7 normen Aantal normen 2.2 Resultaten vorige bezoek onvoldoende Tijdens het eerste bezoek van 7 oktober 2015 constateerde de inspectie dat KBWO niet voldeed aan 23 van de 28 getoetste normen. De inspectie concludeerde dat de geboden zorg vrijwel niet aan de normen voldeed en daardoor zeer risicovol was. De zorgaanbieder voldeed op de thema s cliëntdossier en vrijheidsbeperking aan geen enkele getoetste norm. Ten aanzien van de overige thema s beoordeelde de inspectie dat de zorgaanbieder voor meer dan 50% niet voldeed aan de getoetste normen. 2.3 Resultaten hertoetsbezoek laten onvoldoende verbetering zien Tijdens het hertoetsbezoek van 12 september 2016 beoordeelde de inspectie de normen waar bij het inspectiebezoek van 7 oktober 2015 niet aan werd voldaan. In totaal voldoet KBWO niet aan 19 van de 23 beoordeelde normen. Bij het thema sturen op kwaliteit en veiligheid had de zorgaanbieder 1 norm verbeterd. Toetsing van de normen bij het thema deskundigheid en inzet van personeel liet zien dat de zorgaanbieder twee normen had verbeterd. Ten aanzien van het thema medicatieveiligheid waren er op een tweetal normen verbeteringen zichtbaar. Tijdens toetsing van de medicatieveiligheid constateerde de inspectie echter dat één norm die tijdens het bezoek van 7 oktober 2015 voldeed nu niet in orde was. De thema s cliëndossier en vrijheidsbeperking voldeden bij het hertoetsbezoek wederom niet aan de normen. Bij toetsing van deze thema s zag de inspectie geen enkele verbetering terwijl dit in het resultaatverslag van de zorgaanbieder wel was aangegeven. Pagina 8 van 38

9 2.4 Conclusie: geboden zorg voldoet vrijwel niet aan de normen en is daardoor zeer risicovol De zorg die KBWO biedt, voldoet niet aan 19 normen en leidt op die punten tot ernstige risico s op gezondheidsschade voor cliënten. Om deze risico s te beperken verwacht de inspectie dat de zorgaanbieder verbeteringen realiseert op de punten waar de geboden zorg niet aan de normen voldoet. In hoofdstuk 3 staan de te nemen maatregelen en de vervolgacties aangegeven Zorgverlening vraagt om meer professionaliteit en daadkracht KBWO stelt zich ten doel om mensen met een psychogeriatrische aandoening een warm thuis te bieden. KBWO wil de kwaliteit van leven voor de cliënten zo hoog mogelijk houden. Deze intentie en visie kwam tijdens het inspectiebezoek ook duidelijk naar voren. Het verzorgen en verplegen van cliënten met deze vaak complexe zorgvragen vraagt om een professionele en daadkrachtige organisatie. Uit het hertoetsbezoek is gebleken dat deze professionaliteit en daadkracht nog onvoldoende is getoond. Beleid en werkprocessen zijn onvoldoende geborgd Cliëntdossiers niet op orde De inspectie toetste tijdens het hertoetsbezoek van 12 september 2016 zes cliëntdossiers. Hierbij constateerde de inspectie dat de afspraken over en de zorg aan de bewoners nog steeds niet navolgbaar zijn. Afspraken vastleggen en navolgen over de individuele wensen, behoeften, beperkingen en mogelijkheden, in overleg met de cliënt en/of de familie c.q. vertegenwoordiger is een voorwaarde voor een passende en goede zorgverlening. Dit continue proces van plannen, doen, evalueren en aanpassen (PDCA) is onvolledig dan wel onvoldoende traceerbaar in de cliëntdossiers. Hierdoor is cliëntgerichte zorg niet geborgd Huidige werkwijze medicatieveiligheid onverantwoord Op basis van de bevindingen tijdens het hertoetsbezoek concludeert de inspectie dat de farmaceutische zorg binnen KBWO, op een onverantwoorde wijze word uitgevoerd. Ondermeer het ontbreken van een actueel medicatieoverzicht, de wijze van uitzetten van niet GDS medicatie en voorraadbeheer leiden tot onveilige en risicovolle zorg. De organisatie is er niet in geslaagd om naar aanleiding van het eerste inspectierapport afdoende verbetermaatregelen door te voeren Toepassing vrijheidsbeperkende maatregelen moet zorgvuldiger Tijdens het eerste inspectiebezoek op 7 oktober 2015 constateerde de inspectie dat aan geen van de getoetste normen betreffende het thema vrijheidsbeperking werd voldaan. Bij het hertoetsbezoek constateerde de inspectie dat KBWO nog steeds niet voldoet aan de getoetste normen op dit thema. Naar aanleiding van het inspectiebezoek van 7 oktober 2015 stelde KBWO een beleid ten aanzien van vrijheidsbeperkende maatregelen op. KBWO spreekt in dit beleid van maatregelen om de cliënt te beschermen, zonder het besef dat deze bescherming leidt tot (soms vergaande) vrijheidsbeperkende maatregelen. KBWO is geen intramurale instelling en heeft geen aanmerking in het kader van de Wet Bopz. Vrijheidsbeperking mag daarnaast niet leiden tot vrijheidsbeneming. Een voordeur op slot en daaraan verbinden dat de cliënt niet zelfstandig de locatie kan verlaten, is niet zonder meer toegestaan. KBWO moet het beleid hierop aanpassen. Daarnaast dient een zorgvuldige besluitvorming en uitvoering van het toepassen van de vrijheidsbeperkende maatregelen geïmplementeerd en geborgd te worden. Pagina 9 van 38

10 Tijdens het hertoetsbezoek was niet navolgbaar hoe het besluit om een maatregel toe te passen tot stand was gekomen en of de uitvoering van de toepassing zorgvuldig geschiede. 2.5 Cliëntgerichtheid is uitgangspunt binnen KBWO Warme zorg Tijdens het inspectiebezoek trof de inspectie medewerkers aan die zeer betrokken waren bij het welzijn en welbevinden van de cliënten. Een respectvolle bejegening en warme zorg waren speerpunten van de organisatie en werden gedragen door de medewerkers. De visie van de organisatie dat zij een alternatief voor een verpleeghuis willen zijn en de kwaliteit van leven voor de bewoners als uitgangspunt hebben, kwam tijdens het bezoek duidelijk naar voren. Naast de vaste medewerkers werden er vrijwilligers ingezet. Mede hierdoor was er een uitgebreid activiteitenprogramma en kon er aandacht zijn voor de behoeftes aan verschillende activiteiten van de individuele cliënt. Wekelijks zijn er vaste activiteiten: gym, wandelen, dans, bloemschikken, muziekmiddag, vijf aaihonden, creatief, etc. Maandelijks staat een uitje per woongroep in de planning. Als het enigszins mogelijk is wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt om een wandeling te maken met cliënten. Aandacht voor familie KBWO en haar medewerkers hadden een uitnodigende houding naar familie en cliëntvertegenwoordigers. Gesproken familie beaamde dit ook. Aangegeven werd dat contact met medewerkers van KBWO laagdrempelig was en dat er goed over de zorg en het welzijn van de cliënt gesproken kon worden. Pagina 10 van 38

11 3 Handhaving 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk begint met een overzicht van de overige normen waaraan de geboden zorg niet voldeed en waarvoor verbetermaatregelen noodzakelijk zijn. Vervolgens geeft de inspectie aan wat zij van de zorgaanbieder verwacht. Daarna beschrijft de inspectie haar vervolgacties. De inspectie gaat ervan uit dat de informatie in hoofdstuk 4 voldoende handvatten biedt om de verbeteringen door te voeren die nodig zijn om te voldoen aan de normen in paragraaf 3.2. Voor het thema medicatieveiligheid geldt een andere handhavingslijn. De inspectie heeft uiterlijk binnen twee weken na het bezoek een aparte rapportbrief met de bevindingen, conclusie en handhaving op het gebied van het thema medicatieveiligheid naar de raad van bestuur van KBWO gestuurd. De rapportbrief is toegevoegd als bijlage bij dit rapport (bijlage 3). 3.2 Overzicht van de normen waaraan de geboden zorg niet voldeed Sturen op kwaliteit en veiligheid 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. Cliëntdossier 2.1 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen van het zorgplan. 2.2 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. 2.4 Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico's en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. 2.6 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn betrokken bij de periodieke evaluatie en bijstelling van het zorgplan. De evaluatiefrequentie is volgens de veldnorm of hoger. 2.7 Voor elke voorbehouden handeling is in het cliëntdossier een opdracht aanwezig. Deskundigheid en inzet personeel 3.6 Medewerkers krijgen scholing om adequaat te kunnen voorzien in de zorgen ondersteuningsbehoeften van de cliënten. 3.9 De zorgaanbieder verzamelt en analyseert contextuele factoren die van invloed zijn op de inzet van medewerkers. Zo nodig treft de zorgaanbieder passende maatregelen. Medicatieveiligheid 4.3 Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actueel medicatieoverzicht en actuele toedienlist van de apotheek. Pagina 11 van 38

12 4.6 De zorgaanbieder draagt zorg voor het veilig en verantwoord bewaren en afvoeren van de medicatie. 4.7 De zorgaanbieder registreert de (werk)voorraad medicatie en bewaakt de houdbaarheid ervan. 4.8 Een tweede bekwaam persoon controleert de niet-gds-medicatie, of er is een afspraak met de apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor deze cliënt. Vrijheidsbeperking 5.1 De zorgaanbieder beschrijft zijn visie op en beleid over preventie, terugdringing, besluitvorming en uitvoering van vrijheidsbeperkende maatregelen. 5.2 Voordat een vrijheidsbeperkende maatregel wordt ingezet, analyseren de disciplines die bij de zorg aan de cliënt zijn betrokken het (probleem)gedrag van de cliënt. 5.4 In dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger vindt multidisciplinaire besluitvorming plaats over de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.5 Een arts of een gedragswetenschapper is verantwoordelijk voor het besluit om over te gaan tot de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.6 De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger geeft toestemming voor de toepassing van de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.7 Alle vrijheidsbeperkende maatregelen die bij de cliënt worden toegepast, zijn opgenomen in het cliëntdossier. 3.3 Vervolgacties zorgaanbieder De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder de noodzakelijke verbetermaatregelen neemt om alsnog te voldoen aan de hiervoor onder 3.2 gestelde normen te voldoen en de inspectie daarvan resultaatsverslagen stuurt. De inspectie verwacht voortgangsrapportages van het verbeterproces achtereenvolgens uiterlijk 20 oktober 2016 (betreffende het thema medicatieveiligheid), 14 december 2016, 14 februari 2017 en een resultaatsverslag uiterlijk 6 april In de voortgangsrapportage en het resultaatsverslag staat per norm: - of de geboden zorg binnen de gestelde termijn volledig voldoet aan de norm; - welke aanpak en acties de zorgaanbieder heeft ingezet om volledig aan de norm te voldoen; - hoe de zorgaanbieder heeft gemeten dat de geboden zorg volledig aan de norm voldoet; - als de geboden zorg per de datum van het resultaatsverslag nog niet volledig aan de norm voldoet: welk niveau van verbetering in kwalitatieve en kwantitatieve zin de zorgaanbieder per de datum van het resultaatsverslag feitelijk heeft bereikt (bijvoorbeeld een % van het geheel). 3.4 Vervolgacties inspectie Uit het toezicht van de inspectie blijkt dat op de locatie van KBWO hoge tot zeer hoge risico s voor de veiligheid en kwaliteit van zorg zijn. De continuïteit, de veiligheid en de kwaliteit van zorg zijn onvoldoende geborgd. Gezien de constateringen van de inspectiebezoeken bleek dat de raad van bestuur onvoldoende in staat is om de noodzakelijke verbeteringen tijdig door te voeren. De inspectie heeft hierdoor onvoldoende vertrouwen dat de raad van bestuur, Pagina 12 van 38

13 zonder het nauwlettend volgen door de inspectie, de noodzakelijke verbeteringen doorvoert. Gezien de ernst van de bevindingen sprak de inspectie op 12 oktober 2016 met de raad van bestuur. De inspectie heeft hierop besloten om KBWO voor een periode van zes maanden onder verscherpt toezicht te plaatsen. In de periode van het verscherpt toezicht kan de inspectie KBWO zowel aangekondigd of onaangekondigd bezoeken voor een herinspectie. Voor het einde van de periode van het verscherpt toezicht zal de inspectie, op grond van haar bevindingen en conclusies naar aanleiding van een eventueel (on)aangekondigd inspectiebezoek en de voortgangs- en resultatenrapportages, oordelen of het verscherpt toezicht kan worden opgeheven, moet worden verlengd of dat er verdere stappen genomen moeten worden in de vorm van bestuursrechtelijke maatregelen. Pagina 13 van 38

14 4 Bevindingen inspectiebezoek Dit hoofdstuk bevat per thema een inleiding, de scores op de normen en op de bijbehorende beoordelingsaspecten. Na ieder thema volgt zo nodig een toelichting op de scores. De scores zijn in een tabel weergegeven. Er zijn vier scoremogelijkheden: voldoet voldoet niet. In alle gevallen geldt: als de geboden zorg op één beoordelingsaspect van een norm een score voldoet niet heeft, dan scoort de geboden zorg op de hele norm voldoet niet. Dit geldt dus ook als de geboden zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingaspecten van een norm een score niet beoordeeld heeft. niet van toepassing (n.v.t.). De score n.v.t. geeft de inspectie als de situatie waarop de norm van toepassing is, in KBWO nooit voorkomt. niet beoordeeld. Niet beoordeeld betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is in KBWO wel voorkomt, maar tijdens het bezoek niet aan de orde is geweest. Heeft de zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingsaspecten van die norm een score niet beoordeeld? Dan beschouwt de inspectie de geboden zorg waarop een norm van toepassing is als niet beoordeeld. Incidenteel kan het voorkomen dat de inspectie feiten en risico s constateert die niet in de beoordelingsaspecten worden genoemd maar wel betrekking hebben op een norm. Wanneer de inspectie die feiten ernstig vindt en de risico s voor cliënten groot zijn, kan dit reden zijn om die norm een score voldoet niet te geven. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de inspectie beoordelingsaspecten bij een norm als voldoet niet beoordeelt, en die norm desondanks een score voldoet krijgt. Dit kan gebeuren als de zorgaanbieder andere maatregelen heeft getroffen die hebben geleid tot goede zorg. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen; de inspectie toetst niet aan alle normen uit dit bestand. De inspectie beoordeelde tijdens dit bezoek de geboden zorg alleen op de normen die tijdens het vorige bezoek voldoet niet scoorden. De normen waaraan de organisatie tijdens het voorgaande bezoek wel voldeed, zijn niet opnieuw beoordeeld, tenzij hiervoor een aanleiding was. 4.1 Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding In de uitvoering van de zorg moet zichtbaar zijn dat de zorgaanbieder stuurt op kwalitatief goede en veilige zorg. Deze zorg is gericht op het bevorderen dan wel in stand houden van de kwaliteit van bestaan en de eigen regie van de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, borgt in samenspraak met relevante disciplines en partijen een effectieve Plan-Do-Check-Act cyclus. Dit betekent dat hij structureel relevante kwaliteitsinformatie verzamelt en hierover met belanghebbenden in dialoog gaat. Daardoor wordt zichtbaar wat goed gaat en Pagina 14 van 38

15 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen op 12 september Scores waar het nog beter kan. De zorgaanbieder is eindverantwoordelijk voor het uitvoeren van de hierop gebaseerde verbeteracties en voor de beoordeling van de effecten ervan. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, werkt systematisch aan het optimaliseren van de relatie tussen cliënt en professional. De zorgaanbieder richt zijn organisatie zo in dat medewerkers in dialoog met de cliënt kunnen handelen. Hierbij zijn de wensen en behoeften van de cliënt altijd het uitgangspunt. 1.1 De zorgaanbieder gebruikt op structurele wijze cliëntervaringen voor kwaliteitsverbetering. a) Eens in de twee jaar voert de zorgaanbieder een cliëntervaringsonderzoek uit. Het laatste onderzoek is maximaal twee jaar oud. b) Maximaal binnen een jaar na het cliëntervaringsonderzoek heeft de zorgaanbieder de resultaten op de locatie/in het team aantoonbaar gebruikt om de kwaliteit te verbeteren. 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. a) Medewerkers zeggen (bijna-)fouten veilig te kunnen melden. b) Ten minste een persoon of commissie (bijvoorbeeld MIC) analyseert de meldingen systematisch. c) Op basis van de meldingenanalyse neemt de zorgaanbieder aantoonbaar verbetermaatregelen. 1.3 De zorgaanbieder gebruikt klachten van cliënten voor verbeteracties. a) De zorgaanbieder heeft een klachtenregeling conform de voor de doelgroep(en) geldende wetgeving 1. b) De zorgaanbieder gebruikt informatie uit de klachtenafhandeling voor verbeteracties. 1 Voor de klachtenprocedure zoals beschreven in de Wkkgz geldt een overgangsregeling tot 1 januari In de overgangsperiode blijft de klachtenregeling die de zorgaanbieder had op grond van de Wkcz van toepassing tot het tijdstip waarop hij beschikt over een klachtenregeling die voldoet aan de eisen van de Wkkgz. Voor de afhandeling van Bopzklachten geldt de klachtenprocedure zoals deze wordt beschreven in de Wkkgz niet, omdat voor de behandeling van Bopz-klachten afwijkende regels gelden, die zijn vastgelegd in de Wet Bopz en in het Besluit Klachtenbehandeling Bopz. Pagina 15 van 38

16 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen op 12 september De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap. a) De zorgaanbieder regelt medezeggenschap waarbij cliënten en/of cliëntvertegenwoordigers cliëntbelangen behartigen. b) De leden/cliënten die deelnemen aan de cliëntenmedezeggenschap ervaren dat de zorgaanbieder hen tijdig en goed informeert en goed luistert naar hun inbreng. Ook vinden zij dat de zorgaanbieder de juiste zaken agendeert. 1.5 De zorgaanbieder heeft in- en exclusiecriteria voor cliënten. a) De zorgaanbieder gebruikt in- en exclusiecriteria voor cliënten als uitgangspunt bij de samenstelling van cliëntgroepen. b) De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger heeft van de zorgaanbieder informatie ontvangen over de in- en exclusiecriteria voor cliënten. 1.6 De zorgaanbieder heeft geborgd beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag. a) De zorgaanbieder heeft beleid beschreven over een gesloten deur bij geplande zorgvraag en evalueert periodiek of bijstelling hiervan nodig is. b) Het beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag is bekend bij de medewerkers. c) Het beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag is bekend bij de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger. Toelichting 1.2 De zorgaanbieder verzamelde de MIC-meldingen en analyseert deze op cliëntniveau. Er was geen analyse op het niveau van kwaliteit en veiligheid per onderwerp van het totaal aan meldingen voor de gehele organisatie. Daarnaast analyseerde de zorgaanbieder de meldingen niet voldoende op basisoorzaken. In een door de inspectie ingeziene beschrijving en analyse van een valincident werd onderzocht hoe de cliënt was gevallen en wat er na de val was gedaan. Waardoor de cliënt was gevallen werd niet onderzocht. Pagina 16 van 38

17 1.6 KBWO is een extramurale instelling met een intramurale setting. De deuren van de appartementen in de instellingen zijn allemaal open. Deze norm betreft de IGZ-handhavingsnorm over vastgelegd beleid met betrekking tot een thuissituatie waarbij een cliënt niet in staat is om de voordeur te openen voor de thuiszorgmedewerker. In het eerste rapport is als toelichting bij deze norm geschreven over de gesloten voordeuren van de locatie in het kader van een vrijheidsbeperkende maatregel. Deze situatie zal bij het thema vrijheidsbeperking hieronder bij paragraaf 5 worden toegelicht. Pagina 17 van 38

18 4.2 Thema 2: cliëntdossier Inleiding Het cliëntdossier is een belangrijke basis voor cliëntgerichte zorg. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, maakt met iedere cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger vóór de start van de zorgverlening of zo snel als mogelijk na de start van de zorgverlening afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. Deze afspraken gaan uit van de wensen, behoeften en mogelijkheden van de cliënt. Ook houden deze afspraken rekening met beperkingen van de cliënt en met ingeschatte mogelijke cliëntgebonden risico s. Bij de uitvoering van de zorg en ondersteuning is het uitgangspunt het zo veel mogelijk versterken van de eigen regie van de cliënt en van zijn ervaren kwaliteit van bestaan. De medewerker die eerstverantwoordelijke is voor de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt stelt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger zorg- en ondersteuningsdoelen vast. In deze doelen moeten de wensen van de cliënt doorklinken en de wijze waarop hij zijn leven wil inrichten. De doelen zijn niet uitsluitend probleemgericht gedefinieerd maar bevorderen ook de kwaliteit van het bestaan van de cliënt zo goed mogelijk. Ook maakt de eerstverantwoordelijke medewerker met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. De medewerker legt deze afspraken vast in de vorm van een individueel zorgplan. Uit dit plan wordt duidelijk welke zorg en ondersteuning een cliënt van de zorgaanbieder vraagt. Ook beschrijft het plan wat er nodig is om de zorg- en ondersteuningsdoelen te behalen en wie daarvoor verantwoordelijk is of zijn. Naast de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger en de eerstverantwoordelijke medewerker leveren alle overige betrokken medewerkers en disciplines, zoals gedragswetenschappers, artsen en paramedici, een zichtbare bijdrage aan afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft geborgd beleid voor het rapporteren in het cliëntdossier over de voortgang op de zorg- en ondersteuningsdoelen en over de mate waarin deze doelen worden behaald. Ook is de zorgaanbieder verantwoordelijk voor rapportage over andere relevante zaken op individueel cliëntniveau die om rapportage vragen. De zorgaanbieder waarborgt de periodieke multidisciplinaire evaluatie van het zorgplan met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger. Na de evaluatie maken de betrokkenen met elkaar nieuwe afspraken. 2 Onder cliëntdossier verstaat de inspectie alle vastgelegde informatie op individueel cliëntniveau die relevant is voor de zorgverlening aan de cliënt. Het individuele zorg-/ondersteuningsplan is een onderdeel van het cliëntdossier. Pagina 18 van 38

19 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen op 12 september Scores 2.1 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen van het zorgplan. 3 a) Bij iedere nieuwe cliënt is binnen zes weken na de start van de zorgverlening een zorgplan vastgesteld. b) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is aantoonbaar betrokken bij de beschrijving van de levensgeschiedenis, wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. c) Uit het cliëntdossier blijkt dat de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger heeft ingestemd met de inhoud van het zorgplan. 2.2 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. 3 a) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. b) De zorg-/ondersteuningsdoelen zijn gebaseerd op diagnostiek van relevante disciplines. 2.4 Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico's en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. a) In het cliëntdossier zijn relevante cliëntgebonden risico s en daaruit voortvloeiende afspraken opgenomen. Voorbeelden van cliëntgebonden risico s zijn: - Huidletsel - Incontinentie - Vallen - Problemen medicatiegebruik - Ondervoeding/overgewicht - Probleem- of onbegrepen gedrag - Mondzorg b) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de resultaten van de individuele risico-inventarisaties. 3 Voor deze normen geldt een afwijkend handhavingbeleid voor cliënten die zorg ontvangen vanuit een Persoonsgebonden Budget/PGB. Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Het toezicht op de zorg aan deze cliënten blijft, voor wat betreft de normen en beoordelingsaspecten die specifiek over het zorgplan gaan, beperkt tot toetsen en zo nodig het geven van het advies om bepaalde zaken te verbeteren. Verdergaande handhavingmaatregelen zullen achterwege blijven. Dit neemt niet weg dat ook de zorg aan deze groep cliënten aantoonbaar van goed niveau, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht moet zijn, afgestemd op de reële behoefte van de cliënt. Pagina 19 van 38

20 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen op 12 september Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. a) De zorg-/ondersteuningsbehoeften, de zorg-/ ondersteuningsdoelen en de acties hebben een logische samenhang. b) De (dagelijkse) rapportages zijn gekoppeld aan de zorg- /ondersteuningsdoelen en acties. c) De evaluaties van de geboden zorg en ondersteuning gaan over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-/ ondersteuningsdoelen en zorgacties. 2.6 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn betrokken bij de periodieke evaluatie en bijstelling van het zorgplan. De evaluatiefrequentie is volgens de veldnorm of hoger. 3 a) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is aantoonbaar betrokken geweest bij de evaluatie van het zorgplan. b) Periodieke evaluaties zijn aantoonbaar uitgevoerd met een minimale frequentie zoals vastgelegd in de veldnorm, of vaker. c) Aantoonbaar is geëvalueerd of de gemaakte afspraken over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-/ ondersteuningsdoelen en zorgacties zijn nageleefd. De uitkomst van de evaluatie wordt gebruikt voor een eventuele wijziging van het zorgplan. 2.7 Voor elke voorbehouden handeling is in het cliëntdossier een opdracht aanwezig. a) Het uitvoeringsverzoek is op naam van de uitvoerende medewerker uitgeschreven of er is een raamovereenkomst tussen de zorgaanbieder en de opdrachtgever. b) In het uitvoeringsverzoek staat de dosering vermeld of wordt verwezen naar een afwijkend schema. c) De contactgegevens van de opdrachtgever staan op het uitvoeringsverzoek. Toelichting Tijdens het hertoetsbezoek zijn zes cliëntdossiers getoetst. KBWO werkt met een papieren cliëntdossier. Het dossier is uniform en overzichtelijk ingedeeld. De zorgplannen worden opgesteld door een lid van het management. Integraal Pagina 20 van 38

21 medewerkers werden hier niet bij betrokken. 2.1 In twee van de getoetste cliëntdossiers was een zorgplan aanwezig. Dit betrof de twee cliënten met een zorgprofiel VV07. In de overige cliëntdossiers was geen zorgplan aanwezig, maar een voorlopig actieplan. Dit voorlopig actieplan was niet gedateerd en de status van dit plan was ook niet duidelijk. De levensgeschiedenis was in alle cliëntdossiers aanwezig. Dit was een uitgebreide omschrijving van (het karakter van) de cliënt. Deze levensgeschiedenis was door de cliënt en/of de familie opgesteld. In een van de cliëntdossiers was het voorlopig actieplan ondertekend door de vertegenwoordiger terwijl er niet was vastgelegd of de cliënt wilsonbekwaam ter zake was verklaard. Bij de overige dossiers was geen aantoonbare instemming aanwezig. 2.2 Tijdens het hertoetsbezoek trof de inspectie in het merendeel van de getoetste cliëntdossiers een voorlopig actieplan aan. Dit was een formulier met standaard geformuleerde probleemschetsen, zorgdoelen en acties. In sommige van de getoetste cliëntdossiers was een probleem, doel en actie bijgevoegd gericht op de specifieke situatie van de cliënt. De voorlopige actieplannen waren niet gericht op de individuele wensen, behoeften, beperkingen of mogelijkheden van de cliënt. Zorg-/ondersteuningsdoelen en acties waren niet consequent gebaseerd op diagnostiek van betrokken disciplines. Op onderdelen werden diagnoses van de huisarts, geriater en/of specialist ouderengeneeskunde gebruikt om de doelen en acties op te stellen. Ook advies van de SPV er werd soms meegenomen in het formuleren van een doel of actie. 2.4 Tijdens het eerste bezoek trof de inspectie geen risico-inventarisaties aan. Bij het hertoetsbezoek trof de inspectie ook geen enkele risico-inventarisatie aan in de getoetste cliëntdossiers. 2.5 De standaard geformuleerde zorg-/ondersteuningsdoelen en acties hadden een logische samenhang. Tijdens het eerste bezoek constateerde de inspectie dat dagrapportages en de artsenformulieren goed waren bijgehouden, maar dat de bevindingen niet vertaald werden naar een zorgplan. Tijdens het hertoetsbezoek constateerde de inspectie hetzelfde. Bij het toetsen van een van de cliëntdossier trof de inspectie een defecatie lijst aan. Bij controle van deze lijst bleek dat de cliënt regelmatig meerdere dagen achtereen geen ontlasting had. Zo waren er periodes van 5 en 8 dagen geen ontlasting. Onduidelijk was wat de afspraak was hoe te handelen als de cliënt geen ontlasting had. Bij een andere cliënt diende de suikerspiegel gecontroleerd te worden. De inspectie constateerde bij controle van de lijst dat er een afwijking in de curve was. Onduidelijk was of hier navolging aan gegeven was. Evaluaties over het zorgplan, het voorlopige actieplan of andere zorgafspraken trof de inspectie niet aan in de getoetste cliëntdossiers. In de verslagen van het teamoverleg die de inspectie heeft ingezien stonden evaluaties over de zorg aan cliënten. Deze evaluaties waren niet gebaseerd Pagina 21 van 38

22 op de zorg-/ondersteuningsdoelen en acties. 2.6 Evaluaties werden alleen in het teamoverleg gedaan. Hierbij was geen arts aanwezig, maar alleen de integraal medewerkers en de leiding. Onduidelijk was of de cliënt of familie betrokken werd bij de evaluatie. Dit was in ieder geval niet aantoonbaar tijdens het hertoetsbezoek. In de verslagen van het teamoverleg die de inspectie heeft ingezien stonden evaluaties over de zorg aan cliënten. Deze evaluaties waren niet gebaseerd op de zorg-/ondersteuningsdoelen en acties. Hoe hetgeen besproken was tijdens het overleg werd vertaald in het zorgplan en/of de zorgafspraken was niet aantoonbaar in de getoetste cliëntdossiers. Zo is niet navolgbaar of de afspraken doelmatig zijn en of de cliënt (eventueel) achteruit gaat. 2.7 Tijdens het eerste inspectiebezoek is deze norm niet beoordeeld door de inspectie. Bij het hertoetsbezoek kwam in de gesprekken naar voren dat bij enkele cliënten risicovolle en/of voorbehouden handelingen werden uitgevoerd. Dit betrof onder andere het toedienen van insuline en blaasspoelingen. Hiervoor had de organisatie geen uitvoeringsverzoeken. De gesprekspartners gaven aan dat zij uitvoeringsverzoeken hadden gevraagd aan de betrokken artsen, maar dat deze ze niet gaven. Pagina 22 van 38

23 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen op 12 september Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, organiseert de uitvoering van de geboden zorg zo dat hij tijdig, doelmatig, doelgericht en deskundig in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënt voorziet. De zorgaanbieder zet voldoende en deskundige medewerkers in. Hij schoolt, ondersteunt en stimuleert hen structureel Scores Medewerkers die goede zorg bieden, richten zich op het behouden of bereiken van het optimale niveau van functionele autonomie en kwaliteit van bestaan voor de cliënt. Deskundige medewerkers zijn betrouwbaar, werken cliëntgericht en bejegenen de cliënt op een passende manier. Zij zijn in staat om de cliënt op een professionele, multidisciplinaire wijze de juiste ondersteuning te bieden op het vlak van sociaalemotioneel, cognitief en somatisch functioneren. Deskundige medewerkers kunnen reflecteren op het effect van het eigen handelen. Medewerkers die goede zorg bieden, werken volgens protocollen, procedures en werkinstructies. De zorgaanbieder borgt dat relevante actuele protocollen, procedures en werkinstructies aanwezig zijn. De zorgaanbieder stimuleert medewerkers om met gezond verstand te blijven werken. Hij biedt de mogelijkheid om gemotiveerd af te wijken van geldende protocollen en procedures wanneer situaties daarom vragen. Medewerkers leggen afwijkingen van protocollen, procedures, werkinstructies en zorgafspraken schriftelijk vast in het cliëntdossier. Bij de geboden zorg kunnen tegelijkertijd of opeenvolgend verschillende onderdelen van dezelfde zorgaanbieder of verschillende zorgaanbieders betrokken zijn. In zulke situaties doet de zorgaanbieder wat in zijn vermogen ligt om een goede communicatie en coördinatie tussen alle betrokkenen, onder wie de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger, te waarborgen. 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante, actuele richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. a) Medewerkers kennen relevante richtlijnen, protocollen en werkinstructies, en weten wanneer en hoe deze moeten worden gebruikt. c) De zorgaanbieder borgt dat medewerkers met actuele richtlijnen, protocollen en werkinstructies werken. 3.6 Medewerkers krijgen scholing om adequaat te kunnen voorzien in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. Pagina 23 van 38

24 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het hertoetsbezoek aan Stichting Kleinschalig Begeleid Wonen voor Ouderen op 12 september 2016 a) De zorgaanbieder weet welke kennis en kunde nodig is om te voldoen aan de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. b) De zorgaanbieder weet over welke kennis en kunde de medewerkers beschikken. c) De zorgaanbieder voert een scholingsplan uit dat past bij de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de doelgroep en het deskundigheidsniveau van de medewerkers. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende en deskundige medewerkers in voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. a) De zorgaanbieder borgt dat alleen bevoegde en bekwame medewerkers voorbehouden en risicovolle handelingen uitvoeren. b) De zorgaanbieder borgt de inzet van voldoende en deskundige medewerkers op basis van de zorg- en ondersteuningsbehoeften van cliënten. c) De zorgaanbieder borgt de inzet van tijdelijke invalkrachten op zo n manier dat de benodigde zorg en ondersteuning van de cliënten verantwoord is. 3.9 De zorgaanbieder verzamelt en analyseert contextuele factoren die van invloed zijn op de inzet van medewerkers. Zo nodig treft de zorgaanbieder passende maatregelen. a) De zorgaanbieder heeft ziekteverzuim, personeelsverloop, inzet van invalkrachten en ervaren werkdruk in beeld. b) De zorgaanbieder treft zo nodig passende maatregelen. Pagina 24 van 38

25 Toelichting 3.4 Ten tijde van het eerste inspectiebezoek beschikte de zorgaanbieder niet over protocollen en richtlijnen. Bij het hertoetsbezoek had de inspectie inzage in de uitgebreide map met richtlijnen, protocollen en werkinstructies. De gesproken medewerkers waren ook allen op de hoogte van deze documenten en waar zij zich bevonden. 3.6 De zorgaanbieder had in de afgelopen jaren scholingen verzorgd en voerde een scholingsplan uit. De scholing richtte zich voornamelijk op inhoudelijke onderwerpen (dementie, onbegrepen gedrag, voorbehouden handelingen). De inspectie miste in het scholingsplan scholing op het werken met een cliëntdossier, risico-inventarisaties en vrijheidsbeperking. 3.9 De zorgaanbieder had het ziekteverzuim en het personeelsverloop alsook de inzet van uitzendkrachten in beeld. De zorgaanbieder kampte met een hoog ziekteverzuim en het afgelopen jaar was er verloop in personeel geweest. Invalkrachten werden bijna structureel ingezet. Uit het rooster van september 2016 kwam naar voren dat er bijvoorbeeld niet altijd een slaapwacht geregeld was. Gesprekspartners gaven aan veel diensten te draaien om te borgen dat de zorg aan de cliënten door kon gaan. Ervaren werkdruk had de zorgaanbieder volgens de inspectie niet goed in beeld. Pagina 25 van 38