Rapport van het hertoetsbezoek aan Medicare Zorg B.V., thuiszorgteam Maxima Zorg Amsterdam in Amsterdam op 3 januari 2017

Transcriptie

1 Rapport van het hertoetsbezoek aan Medicare Zorg B.V., thuiszorgteam Maima Zorg Amsterdam in Amsterdam op 3 januari 2017 Utrecht, maart 2017 V

2 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en belang Doelstelling Methode Toetsingskader Beschrijving organisatie en zorgverlening 4 2 Conclusie en beschouwing Samenvatting van de scores per thema Resultaten vorige bezoek onvoldoende Resultaten hertoetsbezoek Conclusie: geboden zorg voldoet onvoldoende aan de normen en is daardoor risicovol Investeren in kennis en kunde en goede verslaglegging Zorgen voor kwaliteitsinformatie en een goed functionerende pdca-cyclus Investeren in randvoorwaarden voor cliëntgerichte zorg 8 3 Handhaving Inleiding Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet voldeed Vervolgacties zorgaanbieder: etra verbetertijd en resultaatsverslag Beoordeling van overige locaties Vervolgacties inspectie 10 4 Bevindingen inspectiebezoek Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding Scores Thema 2: cliëntdossier Inleiding Scores Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Scores Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Scores Thema 5: vrijheidsbeperking Inleiding Scores Overige bevindingen (facultatief) 29 Bijlage 1 Geraadpleegde documenten 30 Bijlage 2 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten 31 Pagina 2 van 31

3 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Inleiding Op 3 januari 2017 bracht de Inspectie voor de Gezondheidszorg een hertoetsbezoek aan Maima Zorg Amsterdam B.V. (Maima Zorg) in Amsterdam. Het bezoek was een dag tevoren aangekondigd. Het bezoek was een vervolg op een bezoek op 23 maart 2016 aan Royal Zorg B.V. (Royal Zorg) (zie hieronder bij 1.1). Tijdens het bezoek aan Royal Zorg constateerde de inspectie dat de geboden zorg niet voldeed aan een groot aantal beoordeelde normen. Tijdens het hertoetsbezoek aan Maima Zorg op 3 januari 2017 beoordeelde de inspectie die normen opnieuw. In het eerste hoofdstuk van dit rapport beschrijft de inspectie het kader waarbinnen zij het hertoetsbezoek bracht. In de hoofdstukken hierna volgen de conclusie, de handhaving met daarin de maatregelen die de zorgaanbieder moet nemen en tenslotte de bevindingen. 1.1 Aanleiding en belang De taak van de inspectie is het bevorderen van zorg van goede kwaliteit en van goed niveau. Goede zorg is in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig, cliëntgericht en tijdig. De zorgaanbieder stemt de zorg af op de reële behoefte van de cliënt en levert de zorg in overeenstemming met de professionele standaard. Hierbij neemt de zorgaanbieder de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht en borgt hij dat de cliënt ook met respect wordt behandeld. De inspectie vult haar taak in door erop toe te zien dat zorgaanbieders die onder toezicht staan, wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden naleven. Zij doet dit onder meer door het brengen van aangekondigde en onaangekondigde inspectiebezoeken. De inspectie oefent haar toezicht niet uit vanuit de opvatting regels zijn regels, maar vanuit de overtuiging dat regels en (beroeps)normen een onontbeerlijk kader vormen voor goede zorg, en daarmee bijdragen aan de preventie van onnodige risico s voor cliënten. Etra aandacht gaat uit naar kwetsbare groepen. Toezichttraject Royal Zorg voortgezet bij Maima Zorg Amsterdam B.V. Na het inspectiebezoek aan Royal Zorg op 23 maart 2016 bleek dat Royal Zorg op 22 maart 2016 door de rechtbank Amsterdam failliet was verklaard. De inspectie heeft besloten om het bij Royal Zorg gestarte toezichttraject voort te zetten bij Maima Zorg. De inspectie baseerde zich daarbij onder andere op het volgende: - Beide B.V. s handelen onder de naam Maima Zorg. - Maima Zorg is volgens het faillissementsverslag opgericht om de activiteiten van Royal Zorg over te nemen en de continuïteit van de zorgverlening te garanderen. - Maima Zorg heeft per 1 april 2016 de zorgverlening overgenomen van Royal Zorg. - De meeste cliënten die zorg kregen van Royal Zorg zijn overgegaan naar Maima Zorg - Nagenoeg alle medewerkers van Royal Zorg zijn in dienst getreden bij Maima Zorg. - Maima Zorg heeft de cliëntdossiers overgenomen van Royal Zorg en relevante informatie opgenomen in de cliëntdossiers die Maima Zorg gebruikt. Pagina 3 van 31

4 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 Verbetermaatregelen gevraagd De inspectie constateerde tijdens het bezoek aan Royal Zorg op 23 maart 2016 dat verbetermaatregelen nodig zijn om te voldoen aan de beoordeelde normen voor goede zorg. De inspectie heeft de bestuurder van Maima Zorg gevraagd de nodige verbetermaatregelen te treffen en de inspectie daarvan een resultaatsverslag te sturen. Op 6 november 2016 ontving de inspectie een Verbeterplan Royal Zorg. Het verbeterplan bevatte verbetermaatregelen die Maima Zorg had getroffen. De inspectie kon uit het verbeterplan onvoldoende opmaken of Maima Zorg beantwoorde aan alle beoordeelde normen voor goede zorg. 1.2 Doelstelling De doelstelling van het hertoetsbezoek aan Maima Zorg was te beoordelen of de zorg die Maima Zorg biedt, na de verbeteracties voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico s bij cliënten beperken. 1.3 Methode De inspectie gebruikte hetzelfde bezoekinstrument met te toetsen thema s, normen en beoordelingsaspecten als bij het vorige inspectiebezoek. De geboden zorg is op de volgende thema s opnieuw getoetst: Sturen op kwaliteit en veiligheid; Cliëntdossier; Deskundigheid en inzet personeel; Medicatieveiligheid; Vrijheidsbeperking; Kwaliteitssysteem. Om tot een gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelde de inspectie opnieuw of de door Maima Zorg geboden zorg voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. De inspectie raadpleegde de volgende informatiebronnen: het vastgestelde rapport van het vorige inspectiebezoek; het Verbeterplan Royal Zorg d.d. 6 november 2016; gesprekken met een lid van de cliëntenraad; gesprekken met uitvoerende medewerkers; gesprekken met het management(team); het inzien van zes cliëntdossiers; het inzien van documenten, genoemd in bijlage Toetsingskader De normen en beoordelingsaspecten die de inspectie hanteerde, zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving en de daarvan afgeleide normen van de koepelorganisaties en de branche- en beroepsverenigingen. Bij risico s waarvoor wet- en regelgeving en daarvan afgeleide normen ontbraken, hanteerde de inspectie indien nodig eigen handhavingnormen. Een overzicht van het normenkader is opgenomen in bijlage Beschrijving organisatie en zorgverlening Maima Zorg maakt deel uit van de Medicare Groep B.V. Onder deze B.V. valt ook Maima Zorg Arnhem B.V. Maima Zorg leverde tijdens het inspectiebezoek Zvw en Wmo gefinancierde thuiszorg aan met name zorgbehoeftige nieuwe Nederlanders in Amsterdam. Pagina 4 van 31

5 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 Maima Zorg heeft geen contract met het zorgkantoor. Als ongecontracteerde zorgaanbieder ontvangt Maima Zorg een lager tarief voor de zorg die zij levert. Maima Zorg leverde ten tijde van het inspectiebezoek aan 48 cliënten Zvw zorg, al of niet gecombineerd met Wmo-zorg. 66 cliënten kregen alleen Wmo-zorg. De Zvw-zorg bestond voornamelijk uit persoonlijke verzorging. Negen cliënten kregen ook verpleegkundige zorg. Maima Zorg had ten tijde van het inspectiebezoek 82 medewerkers in dienst. De zorg werd verleend door helpenden niveau 2, verzorgenden IG niveau 3, ADL-medewerkers (medewerkers met een ADL-certificaat), thuishulpen en ambulante begeleiders. Een aantal zorgmedewerkers volgde een opleiding. Een BIG geregistreerd hoofd zorg HBO-V, tevens zorgcoördinator, stuurt de zorgmedewerkers aan. Pagina 5 van 31

6 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Conclusie en beschouwing Dit hoofdstuk start met een samenvattend overzicht van de scores per thema van het vorige inspectiebezoek en van het hertoetsbezoek. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie. De inspectie onderbouwt haar conclusie daarna in één of meer beschouwende subparagrafen. Deze onderbouwing beschrijft de grote lijnen en de belangrijkste risico s. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. 2.1 Samenvatting van de scores per thema De onderstaande tabel biedt per thema een samenvatting van de scores op de normen waaraan de inspectie de geboden zorg toetste. Als de inspectie hierbij naast de geselecteerde normen ook andere normen heeft gehanteerd, zijn de bevindingen daarvan beschreven in hoofdstuk 4 en niet zichtbaar in deze tabel. Bij het thema medicatieveiligheid is het mogelijk dat een aantal normen die bij het vorige bezoek onvoldoende scoorden niet opnieuw zijn beoordeeld in het hertoetsbezoek. Dit heeft ermee te maken dat de inspectie binnen de sector etra aandacht vraagt voor medicatieveiligheid. De inspectie zal daarom tot het einde van dit jaar specifieke focus aanbrengen op zes medicatienormen en daar strenger op handhaven. Figuur 1. Scores bezoek Royal Zorg B.V. 23 maart 2016 Pagina 6 van 31

7 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 Figuur 2. Scores hertoetsbezoek Maima Zorg 3 januari 2017 Thema's Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Sturen op kwaliteit en veiligheid: 7 normen Cliëntdossier: 5 normen Deskundigheid en inzet van personeel: 4 normen Medicatieveiligheid: 10 normen Vrijheidsbeperking: 7 normen Aantal normen 2.2 Resultaten vorige bezoek onvoldoende De inspectie constateerde op 23 maart 2016 dat medewerkers van Royal Zorg goede zorg willen verlenen. Zij beschikten echter onvoldoende over de kennis en kunde die daarvoor nodig is. Een goed scholingsaanbod ontbrak. Tekortkomingen in protocollen, risico-inventarisatieformulieren en het medicatiebeleid werden niet of onvoldoende onderkend. In de dossiers ontbrak relevante informatie en de medicatieveiligheid was niet geborgd. Verder bleek dat het kwaliteitssysteem niet goed functioneerde. Informatie over (resultaten van) verbetermaatregelen was niet beschikbaar en de plan-do-check-act (pdca)-cyclus was niet rond. 2.3 Resultaten hertoetsbezoek Maima Zorg beantwoordde aan alle beoordeelde normen voor de medicatieveiligheid. Wat betreft de andere thema s had Maima Zorg een aantal verbeteringen gerealiseerd. Deze hebben echter nog niet geleid tot het voldoen aan alle beoordeelde normen voor goede zorg. 2.4 Conclusie: geboden zorg voldoet onvoldoende aan de normen en is daardoor risicovol De zorg die Maima Zorg biedt, voldoet niet aan acht normen en een etra norm (norm 6.1). Het niet voldoen aan normen kan leiden tot onnodige risico s voor cliënten. Om deze risico's te beperken verwacht de inspectie dat de zorgaanbieder verbeteringen realiseert. Het gaat om verbeteringen op de punten waar de geboden zorg niet aan de normen voldoet. In hoofdstuk 3 staan de te nemen maatregelen en de vervolgacties aangegeven Investeren in kennis en kunde en goede verslaglegging De inspectie trof bij Maima Zorg medewerkers die goede zorg willen leveren, hun kennis willen uitbreiden en de zorgverlening willen verbeteren. Wat betreft de medicatieveiligheid is dat gelukt. Maima Zorg beantwoordde aan alle beoordeelde normen. Het scholingsbeleid om het deskundigheidsniveau van medewerkers te verhogen was nog niet in praktijk gebracht. De inspectie kreeg te horen dat de prioriteit lag bij het digitaliseren van de zorgdossiers. Om goede zorg te kunnen leveren moet Pagina 7 van 31

8 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 Maima Zorg echter ook op korte termijn investeren in het verhogen van het deskundigheidsniveau van de medewerkers en het betrekken van eterne epertise bij scholingsactiviteiten. Investeren in kennis en kunde is ook van belang voor het verbeteren van de verslaglegging. De dossiers zagen er overzichtelijk uit en bevatten relevante formulieren. De verslaglegging bevatte echter hiaten. De cliënt krijgt hierdoor mogelijk niet de zorg die hij nodig heeft. In de dossiers lag de nadruk op uitgevoerde handelingen zoals medicatie toedienen en helpen bij de ADL. Bevindingen naar aanleiding van risico-inventarisaties zoals verwardheid, een valrisico en een risico op dementie werden vaak niet uitgewerkt en vervolgd. In rapportages trof de inspectie zelden bevindingen en observaties aan Zorgen voor kwaliteitsinformatie en een goed functionerende pdca-cyclus Uit de resultaten blijkt dat bij meerdere onderwerpen de pdca-cyclus was ingezet maar nog niet rond is. Voorbeelden zijn het jaarplan en scholingsplan. De opvolging van meldingen en klachten en het vervolg op risico-inventarisaties was niet altijd aantoonbaar. Het gevolg is dat informatie voor het bewaken en verder verbeteren van de kwaliteit van de zorgverlening ontbreekt. Voortdurend leren en verbeteren is hierdoor niet goed mogelijk. 2.5 Investeren in randvoorwaarden voor cliëntgerichte zorg De inspectie heeft tijdens het inspectiebezoek geen cliënten gesproken. De inspectie maakte uit gesprekken met medewerkers van Maima Zorg op dat zij cliëntgericht werken. Uit dossiers bleek dat cliënten vaak door dezelfde medewerkers verzorgd en ondersteund worden. Wel kan Maima Zorg het cliëntgericht werken verder verbeteren. Onder andere door te investeren in kennis en kunde en het verbeteren van de verslaglegging in het cliëntdossier. Pagina 8 van 31

9 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Handhaving 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk begint met een overzicht van de normen waaraan de geboden zorg niet voldeed en waarvoor verbetermaatregelen noodzakelijk zijn. Vervolgens geeft de inspectie aan wat zij van de zorgaanbieder verwacht. Daarna beschrijft de inspectie haar vervolgacties. De inspectie gaat ervan uit dat de informatie in hoofdstuk 4 voldoende handvatten biedt om de verbeteringen door te voeren die nodig zijn om te voldoen aan de normen in paragraaf Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet voldeed Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. 1.3 De zorgaanbieder gebruikt klachten van cliënten voor verbeteracties. Thema 2: cliëntdossier 2.4 Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico's en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante, actuele richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. 3.6 Medewerkers krijgen scholing om adequaat te kunnen voorzien in de zorgen ondersteuningsbehoeften van de cliënten. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende en deskundige medewerkers in voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. Thema 5: vrijheidsbeperking 5.1 De zorgaanbieder beschrijft zijn visie op en beleid over preventie, terugdringing, besluitvorming en uitvoering van vrijheidsbeperkende maatregelen. Thema 6: overige bevindingen 6.1 De zorgaanbieder beschikt over een goed functionerend kwaliteitssysteem. 3.3 Vervolgacties zorgaanbieder: etra verbetertijd en resultaatsverslag De inspectie geeft de zorgaanbieder etra tijd om de geboden zorg alsnog te laten voldoen aan de hierboven genoemde normen. De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder de noodzakelijke verbetermaatregelen neemt en de inspectie daarvan opnieuw een resultaatsverslag stuurt. Dit resultaatsverslag verwacht de inspectie drie maanden na de datum van de begeleidende brief bij het vastgestelde rapport van het hertoetsbezoek. Pagina 9 van 31

10 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 In dit resultaatsverslag staat per norm: - of de geboden zorg binnen de gestelde termijn volledig voldoet aan de norm; - welke aanpak en acties de zorgaanbieder heeft ingezet om volledig aan de norm te voldoen; - hoe de zorgaanbieder heeft gemeten dat de geboden zorg volledig aan de norm voldoet; - als de geboden zorg per de datum van het resultaatsverslag nog niet volledig aan de normen voldoet wanneer Maima Zorg wel aan de norm zal voldoen. 3.4 Beoordeling van overige locaties De inspectie verwacht bovendien dat de zorgaanbieder controleert of de geboden zorg bij overige locaties of teams aan alle getoetste normen voldoet en dat hij zo nodig passende maatregelen treft. 3.5 Vervolgacties inspectie Op basis van het ontvangen resultaatsverslag beoordeelt de inspectie of vervolgacties nodig zijn. Een aangekondigd of onaangekondigd hertoetsbezoek aan Maima Zorg en handhavingsmaatregelen behoren tot de mogelijke vervolgacties. Pagina 10 van 31

11 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Bevindingen inspectiebezoek Dit hoofdstuk bevat per thema een inleiding, de scores op de normen en op de bijbehorende beoordelingsaspecten. Na ieder thema volgt zo nodig een toelichting op de scores. De scores zijn in een tabel weergegeven. Er zijn vier scoremogelijkheden: voldoet. voldoet niet. In alle gevallen geldt: als de geboden zorg op één beoordelingsaspect van een norm een score voldoet niet heeft, dan scoort de geboden zorg op de hele norm voldoet niet. Dit geldt dus ook als de geboden zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingaspecten van een norm een score niet beoordeeld heeft. niet van toepassing (n.v.t.). De score n.v.t. geeft de inspectie als de situatie waarop de norm van toepassing is, bij Maima Zorg nooit voorkomt. niet beoordeeld. Niet beoordeeld betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is bij Maima Zorg wel voorkomt, maar tijdens het bezoek niet aan de orde is geweest. Heeft de zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingsaspecten van die norm een score niet beoordeeld? Dan beschouwt de inspectie de geboden zorg waarop een norm van toepassing is als niet beoordeeld. Incidenteel kan het voorkomen dat de inspectie feiten en risico s constateert die niet in de beoordelingsaspecten worden genoemd maar wel betrekking hebben op een norm. Wanneer de inspectie die feiten ernstig vindt en de risico s voor cliënten groot zijn, kan dit reden zijn om die norm een score voldoet niet te geven. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de inspectie beoordelingsaspecten bij een norm als voldoet niet beoordeelt, en die norm desondanks een score voldoet krijgt. Dit kan gebeuren als de zorgaanbieder andere maatregelen heeft getroffen die hebben geleid tot goede zorg. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen; de inspectie toetst niet aan alle normen uit dit bestand. De inspectie beoordeelde tijdens dit bezoek de geboden zorg op één enkele uitzondering na alleen de normen die tijdens het vorige bezoek voldoet niet scoorden. 4.1 Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding In de uitvoering van de zorg moet zichtbaar zijn dat de zorgaanbieder stuurt op kwalitatief goede en veilige zorg. Deze zorg is gericht op het bevorderen dan wel in stand houden van de kwaliteit van bestaan en de eigen regie van de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, borgt in samenspraak met relevante disciplines en partijen een effectieve pdca-cyclus. Dit betekent dat hij structureel relevante kwaliteitsinformatie verzamelt en hierover met belanghebbenden in dialoog gaat. Daardoor wordt zichtbaar wat goed gaat en waar het nog beter kan. De zorgaanbieder is eindverantwoordelijk voor het uitvoeren van de hierop gebaseerde verbeteracties en voor de beoordeling van de effecten ervan. Pagina 11 van 31

12 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Scores Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, werkt systematisch aan het optimaliseren van de relatie tussen cliënt en professional. De zorgaanbieder richt zijn organisatie zo in dat medewerkers in dialoog met de cliënt kunnen handelen. Hierbij zijn de wensen en behoeften van de cliënt altijd het uitgangspunt. 1.1 De zorgaanbieder gebruikt op structurele wijze cliëntervaringen voor kwaliteitsverbetering. a) Eens in de twee jaar voert de zorgaanbieder een cliëntervaringsonderzoek uit. Het laatste onderzoek is maimaal twee jaar oud. b) Maimaal binnen een jaar na het cliëntervaringsonderzoek heeft de zorgaanbieder de resultaten op de locatie/in het team aantoonbaar gebruikt om de kwaliteit te verbeteren. 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. a) Medewerkers zeggen (bijna-)fouten veilig te kunnen melden. b) Ten minste een persoon of commissie (bijvoorbeeld MIC) analyseert de meldingen systematisch. c) Op basis van de meldingenanalyse neemt de zorgaanbieder aantoonbaar verbetermaatregelen. 1.3 De zorgaanbieder gebruikt klachten van cliënten voor verbeteracties. a) De zorgaanbieder heeft een klachtenregeling conform de voor de doelgroep(en) geldende wetgeving 1. b) De zorgaanbieder gebruikt informatie uit de klachtenafhandeling voor verbeteracties. 1.4 De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap. a) De zorgaanbieder regelt medezeggenschap waarbij cliënten en/of cliëntvertegenwoordigers cliëntbelangen behartigen. 1 Voor de klachtenprocedure zoals beschreven in de Wkkgz geldt een overgangsregeling tot 1 januari In de overgangsperiode blijft de klachtenregeling die de zorgaanbieder had op grond van de Wkcz van toepassing tot het tijdstip waarop hij beschikt over een klachtenregeling die voldoet aan de eisen van de Wkkgz. Voor de afhandeling van Bopz-klachten geldt de klachtenprocedure zoals deze wordt beschreven in de Wkkgz niet, omdat voor de behandeling van Bopz-klachten afwijkende regels gelden, die zijn vastgelegd in de Wet Bopz en in het Besluit Klachtenbehandeling Bopz. Pagina 12 van 31

13 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 b) De leden/cliënten die deelnemen aan de cliëntenmedezeggenschap ervaren dat de zorgaanbieder hen tijdig en goed informeert en goed luistert naar hun inbreng. Ook vinden zij dat de zorgaanbieder de juiste zaken agendeert. 1.5 De zorgaanbieder heeft in- en eclusiecriteria voor cliënten. a) De zorgaanbieder gebruikt in- en eclusiecriteria voor cliënten als uitgangspunt bij de samenstelling van cliëntgroepen. b) De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger heeft/hebben van de zorgaanbieder informatie ontvangen over de inen eclusiecriteria voor cliënten. 1.6 De zorgaanbieder heeft geborgd beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag. a) De zorgaanbieder heeft beleid beschreven over een gesloten deur bij geplande zorgvraag en evalueert periodiek of bijstelling hiervan nodig is. b) Het beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag is bekend bij de medewerkers. c) Het beleid over een gesloten deur bij geplande zorgvraag is bekend bij de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger. 1.9 De zorgaanbieder is in het bezit van een verklaring omtrent gedrag (VOG) van alle medewerkers die vanaf 1 januari 2016 in dienst zijn getreden en zorg verlenen of beroepsmatig met cliënten in aanraking komen. a) De zorgaanbieder is in het bezit van een verklaring omtrent gedrag (VOG) van alle medewerkers die vanaf 1 januari 2016 in dienst zijn getreden en zorg verlenen of beroepsmatig met cliënten in aanraking komen. (Geldt alleen voor zorgaanbieders die Wlz-zorg verlenen, zowel instellingen als solistisch werkende zorgverleners) Toelichting 1.1 De inspectie heeft deze norm niet beoordeeld. Reden is dat de hoofdaannemer van Royal Zorg tot 2016 cliëntervaringsonderzoeken uitvoerde. Sinds 2016 zijn Royal Zorg en de opvolger Maima Zorg hiervoor verantwoordelijk. Maima Zorg had in 2016 nog geen cliëntervaringsonderzoek uitgevoerd of uit laten voeren. Tijdens evaluaties van de verleende zorg vroegen medewerkers wel naar cliëntervaringen. Deze gegevens werden nog niet verzameld en geanalyseerd. De inspectie kreeg tijdens het bezoek op 3 januari 2017 te Pagina 13 van 31

14 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 horen dat het hoofd zorg een evaluatieformulier ontwikkelde voor het meten van cliëntervaringen op cliëntniveau. 1.2 b en c) Het hoofd zorg analyseerde de meldingen. De inspectie heeft geen systematische analyses van incidenten aangetroffen waarbij mogelijke basisoorzaken in kaart waren gebracht. In de meldingsformulieren stonden direct getroffen maatregelen. Deze sloten niet altijd aan bij de (mogelijke) oorzaken van het incident. Informatie over het effect van direct getroffen maatregelen ontbrak. In de meldingen stonden ook aanbevelingen. De inspectie heeft geen informatie aangetroffen over verbetermaatregelen (en het effect) naar aanleiding van aanbevelingen. Ter illustratie: Bij een cliënt die opnieuw orale medicatie en insuline had geweigerd stond als oorzaak (niet)handelen van de cliënt. Uit het meldingsformulier bleek niet dat Maima Zorg onderzocht had of er ook andere mogelijke oorzaken waren voor het incident. Dat deze er wel waren, bleek uit een zelfde melding over de cliënt die een aantal weken later was gedaan. In deze melding stond als oorzaak dat afspraken tekort schoten. In de melding werd aanbevolen om duidelijke afspraken te maken met cliënt en familie. Informatie over de vraag of dit was gebeurd en met welk resultaat ontbrak. Volgens het verbeterplan Royal Zorg maakt Maima Zorg halfjaarlijks een analyse van de meldingen en volgt daarop een verbeterplan. De inspectie heeft geen halfjaarlijkse analyse en verbeterplan aangetroffen. De inspectie merkt verder op dat de meldingenpraktijk niet overeenkwam met de MIC-procedure Maima Zorg Zo moet volgens de procedure de MIC-commissie iedere melding onderzoeken. In de praktijk gebeurde dit door het hoofd zorg. 1.3 a) In het klachtenreglement en de klachtenprocedure van Maima Zorg was geen persoon aangewezen die een klager kan adviseren en bijstaan bij het indienen van een klacht en bij het onderzoeken van de mogelijkheden om tot een oplossing te komen. 1.3 b) Uit geregistreerde klachten bleek dat Maima Zorg contact opnam met de klager en zorgde voor een oplossing voor de klacht. De inspectie merkt wel op dat informatie over verbeteracties op organisatieniveau ontbrak. Onder andere betrof dit klachten over planningsfouten en niet verleende zorg. 1.4 Op 23 maart 2016 hoorde de inspectie dat de cliëntenraad (CR) van Royal Zorg niet meer functioneerde. Tijdens het bezoek aan Maima Zorg op 3 januari 2017 vertelde de directeur dat Maima Zorg weer een CR had. De CR was nog niet bijeen geweest en had nog niet gesproken met de directeur. De inspectie kreeg te horen dat het eerste overleg was gepland in maart Pagina 14 van 31

15 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Thema 2: cliëntdossier Inleiding Het cliëntdossier is een belangrijke basis voor cliëntgerichte zorg Scores Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, maakt met iedere cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger vóór de start van de zorgverlening of zo snel als mogelijk na de start van de zorgverlening afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. Deze afspraken gaan uit van de wensen, behoeften en mogelijkheden van de cliënt. Ook houden deze afspraken rekening met beperkingen van de cliënt en met ingeschatte mogelijke cliëntgebonden risico s. Bij de uitvoering van de zorg en ondersteuning is het uitgangspunt het zo veel mogelijk versterken van de eigen regie van de cliënt en van zijn ervaren kwaliteit van bestaan. De medewerker die eerstverantwoordelijke is voor de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt stelt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger zorg- en ondersteuningsdoelen vast. In deze doelen moeten de wensen van de cliënt doorklinken en de wijze waarop hij zijn leven wil inrichten. De doelen zijn niet uitsluitend probleemgericht gedefinieerd maar bevorderen ook de kwaliteit van het bestaan van de cliënt zo goed mogelijk. Ook maakt de eerstverantwoordelijke medewerker met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. De medewerker legt deze afspraken vast in de vorm van een individueel zorgplan. Uit dit plan wordt duidelijk welke zorg en ondersteuning een cliënt van de zorgaanbieder vraagt. Ook beschrijft het plan wat er nodig is om de zorg- en ondersteuningsdoelen te behalen en wie daarvoor verantwoordelijk is of zijn. Naast de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger en de eerstverantwoordelijke medewerker leveren alle overige betrokken medewerkers en disciplines, zoals gedragswetenschappers, artsen en paramedici, een zichtbare bijdrage aan afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft geborgd beleid voor het rapporteren in het cliëntdossier over de voortgang op de zorg- en ondersteuningsdoelen en over de mate waarin deze doelen worden behaald. Ook is de zorgaanbieder verantwoordelijk voor rapportage over andere relevante zaken op individueel cliëntniveau die om rapportage vragen. De zorgaanbieder waarborgt de periodieke multidisciplinaire evaluatie van het zorgplan met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger. Na de evaluatie maken de betrokkenen met elkaar nieuwe afspraken. 2.1 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen van het zorgplan. 3 2 Onder cliëntdossier verstaat de inspectie alle vastgelegde informatie op individueel cliëntniveau die relevant is voor de zorgverlening aan de cliënt. Het individuele zorg-/ondersteuningsplan is een onderdeel van het cliëntdossier. Pagina 15 van 31

16 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 a) Bij iedere nieuwe cliënt is binnen zes weken na de start van de zorgverlening een zorgplan vastgesteld. b) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is aantoonbaar betrokken bij de beschrijving van de levensgeschiedenis, wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. c) Uit het cliëntdossier blijkt dat de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger heeft ingestemd met de inhoud van het zorgplan. 2.2 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. 3 a) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. b) De zorg-/ondersteuningsdoelen zijn gebaseerd op diagnostiek van relevante disciplines. 2.4 Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico's en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. a) In het cliëntdossier zijn relevante cliëntgebonden risico s en daaruit voortvloeiende afspraken opgenomen. Voorbeelden van cliëntgebonden risico s zijn: - Huidletsel - Incontinentie - Vallen - Problemen medicatiegebruik - Ondervoeding/overgewicht - Probleem- of onbegrepen gedrag - Mondzorg b) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de resultaten van de individuele risico-inventarisaties. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. 3 Voor deze normen geldt een afwijkend handhavingbeleid voor cliënten die zorg ontvangen vanuit een Persoonsgebonden Budget/PGB. Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Het toezicht op de zorg aan deze cliënten blijft, voor wat betreft de normen en beoordelingsaspecten die specifiek over het zorgplan gaan, beperkt tot toetsen en zo nodig het geven van het advies om bepaalde zaken te verbeteren. Verdergaande handhavingmaatregelen zullen achterwege blijven. Dit neemt niet weg dat ook de zorg aan deze groep cliënten aantoonbaar van goed niveau, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht moet zijn, afgestemd op de reële behoefte van de cliënt. Pagina 16 van 31

17 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 a) De zorg-/ondersteuningsbehoeften, de zorg-/ ondersteuningsdoelen en de acties hebben een logische samenhang. b) De (dagelijkse) rapportages zijn gekoppeld aan de zorg- /ondersteuningsdoelen en acties. c) De evaluaties van de geboden zorg en ondersteuning gaan over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-/ ondersteuningsdoelen en zorgacties. 2.6 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn betrokken bij de periodieke evaluatie en bijstelling van het zorgplan. De evaluatiefrequentie is volgens de veldnorm of hoger. 3 a) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is aantoonbaar betrokken geweest bij de evaluatie van het zorgplan. b) Periodieke evaluaties zijn aantoonbaar uitgevoerd met een minimale frequentie zoals vastgelegd in de veldnorm, of vaker. c) Aantoonbaar is geëvalueerd of de gemaakte afspraken over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-/ ondersteuningsdoelen en zorgacties zijn nageleefd. De uitkomst van de evaluatie wordt gebruikt voor een eventuele wijziging van het zorgplan. Toelichting De papieren dossiers waren overzichtelijk ingedeeld en bevatten relevante formulieren. De inspectie kreeg te horen dat Maima Zorg de papieren dossiers ging vervangen door een digitaal dossier. Voor een aantal dossiers was hier een start mee gemaakt: medewerkers konden rapportages en controlelijsten in die dossiers in een ipad invullen. Dit systeem moest nog doorontwikkeld worden. Hier werd aan gewerkt. 2.1 De inspectie heeft deze norm tijdens het bezoek aan Royal Zorg op 23 maart 2016 niet beoordeeld. Op 3 januari 2017 voldeed Maima Zorg aan de norm. 2.4 Risico-inventarisatieformulieren waren ingevuld maar waren niet altijd volledig en kloppend. Ook waren de gegevens niet altijd afgestemd met andere onderdelen van het cliëntdossier. Zo had volgens een risicosignalering de cliënt geen problemen met de medicatie. De cliënt had echter een Zvw indicatie voor het toedienen van insuline. Dit was ook opgenomen in het zorgplan. Een andere cliënt had volgens een risicoinventarisatie geen risico op een depressie. In de informatie voor het zorgplan stond echter dat de cliënt somber was. Medewerkers moesten diverse gesignaleerde risico s uitwerken op aparte formulieren. In een aantal dossiers was dat niet gebeurd, bijvoorbeeld bij een valpreventielijst en de observatielijst dementie. Pagina 17 van 31

18 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 De inspectie merkt verder het volgende op: Op het valrisico-inventarisatieformulier stonden observatiepunten die medewerkers aan konden kruisen. Een van de observatiepunten luidde problemen met lopen. Deze observatie leidde niet tot de conclusie dat er een risico was op vallen. Volgens het risico-inventarisatieformulier was pas bij vier of meer aangekruiste observatiepunten sprake van een risico op vallen. 2.5 Mogelijkheden en beperkingen van de cliënt waren niet altijd verwerkt in het zorgleefplan. Zo kreeg een cliënt volgens de Zvw indicatie persoonlijke verzorging (PV) en verpleegkundige zorg (VP). Het zorgplan bevatte alleen informatie over de VP, namelijk het toedienen van medicatie. De indicatie voor PV zorg was niet vertaald naar het zorgplan. In het zorgplan stond niet welke hulp de cliënt nodig had bij de PV. Volgens een zorgplan kreeg een cliënt met diabetes sinds een half jaar wondzorg in verband met een wond op de voet. De inspectie kreeg te horen dat de wondzorg al meerdere weken niet meer nodig was. Wie dit besloten had en wanneer bleek niet uit het dossier. Afspraken met de cliënt en/of diens familie over het beheer van medicatie kwamen niet altijd overeen met andere informatie in het dossier zoals de risico-inventarisaties en het zorgplan. Rapportages waren doorgaans gekoppeld aan de zorgdoelen en acties. Echter, beperkingen van de cliënt die naar voren kwamen in de risicoinventarisaties waren niet altijd uitgewerkt in zorgdoelen en acties. Er werd dan ook niet over gerapporteerd. Rapportages bestonden veelal uit een herhaling van de acties in het zorgplan. Ze bevatten zelden bevindingen en observaties. In het dossier van de cliënt die wondzorg kreeg werd bijvoorbeeld weken lang niet gerapporteerd over de wond. De rapportages die de inspectie aantrof luidden meestal wond is verzorgd. Pagina 18 van 31

19 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, organiseert de uitvoering van de geboden zorg zo dat hij tijdig, doelmatig, doelgericht en deskundig in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënt voorziet. De zorgaanbieder zet voldoende en deskundige medewerkers in. Hij schoolt, ondersteunt en stimuleert hen structureel Scores Medewerkers die goede zorg bieden, richten zich op het behouden of bereiken van het optimale niveau van functionele autonomie en kwaliteit van bestaan voor de cliënt. Deskundige medewerkers zijn betrouwbaar, werken cliëntgericht en bejegenen de cliënt op een passende manier. Zij zijn in staat om de cliënt op een professionele, multidisciplinaire wijze de juiste ondersteuning te bieden op het vlak van sociaal-emotioneel, cognitief en somatisch functioneren. Deskundige medewerkers kunnen reflecteren op het effect van het eigen handelen. Medewerkers die goede zorg bieden, werken volgens protocollen, procedures en werkinstructies. De zorgaanbieder borgt dat relevante actuele protocollen, procedures en werkinstructies aanwezig zijn. De zorgaanbieder stimuleert medewerkers om met gezond verstand te blijven werken. Hij biedt de mogelijkheid om gemotiveerd af te wijken van geldende protocollen en procedures wanneer situaties daarom vragen. Medewerkers leggen afwijkingen van protocollen, procedures, werkinstructies en zorgafspraken schriftelijk vast in het cliëntdossier. Bij de geboden zorg kunnen tegelijkertijd of opeenvolgend verschillende onderdelen van dezelfde zorgaanbieder of verschillende zorgaanbieders betrokken zijn. In zulke situaties doet de zorgaanbieder wat in zijn vermogen ligt om een goede communicatie en coördinatie tussen alle betrokkenen, onder wie de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger, te waarborgen. 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante, actuele richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. a) Medewerkers kennen relevante richtlijnen, protocollen en werkinstructies, en weten wanneer en hoe deze moeten worden gebruikt. b) Medewerkers weten dat ze beargumenteerd kunnen afwijken van richtlijnen, protocollen en werkinstructies om individueel maatwerk mogelijk te maken. Afwijken van richtlijnen, protocollen en werkinstructies is alleen mogelijk als de afwijking is besproken en op cliëntniveau is vastgelegd. c) De zorgaanbieder borgt dat medewerkers met actuele richtlijnen, protocollen en werkinstructies werken. Pagina 19 van 31

20 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Medewerkers krijgen scholing om adequaat te kunnen voorzien in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. a) De zorgaanbieder weet welke kennis en kunde nodig is om te voldoen aan de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. b) De zorgaanbieder weet over welke kennis en kunde de medewerkers beschikken. c) De zorgaanbieder voert een scholingsplan uit dat past bij de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de doelgroep en het deskundigheidsniveau van de medewerkers. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende en deskundige medewerkers in voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. a) De zorgaanbieder borgt dat alleen bevoegde en bekwame medewerkers voorbehouden en risicovolle handelingen uitvoeren. b) De zorgaanbieder borgt de inzet van voldoende en deskundige medewerkers op basis van de zorg- en ondersteuningsbehoeften van cliënten. c) De zorgaanbieder borgt de inzet van tijdelijke invalkrachten op zo n manier dat de benodigde zorg en ondersteuning van de cliënten verantwoord is. 3.9 De zorgaanbieder verzamelt en analyseert contetuele factoren die van invloed zijn op de inzet van medewerkers. Zo nodig treft de zorgaanbieder passende maatregelen. a) De zorgaanbieder heeft ziekteverzuim, personeelsverloop, inzet van invalkrachten en ervaren werkdruk in beeld. b) De zorgaanbieder treft zo nodig passende maatregelen. Toelichting 3.4 a) Gesprekspartners vertelden dat Maima Zorg protocollen gebruikte van Vilans die de brancheorganisatie BTN aanbood. Men ging niet altijd na of deze protocollen toepasbaar waren in de eigen praktijk. Het medicatieprotocol van Vilans was wel omgezet naar een protocol Medicatiebeheer van Maima Zorg. Dit protocol zat echter niet in de zorgdossiers. In de zorgdossiers zat een medicatieprotocol van Vilans uit mei Welk protocol medewerkers in de praktijk gebruikten was niet duidelijk. Ook was niet duidelijk of er scholingen waren geweest waarin aandacht was besteed aan (veranderingen in) de inhoud van protocollen. Pagina 20 van 31

21 Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari In het Opleidingsplan 2016/2017 was evenals in het Opleidingsplan 2016 aangegeven dat de kennis van zorgmedewerkers op een aantal gebieden onvoldoende is waardoor bepaalde taken nog niet naar behoren kunnen worden verricht. Gesprekspartners wisten niet welke scholingen en klinische lessen in 2016 aangeboden waren en wie er aan deelgenomen had. Een overzicht ontbrak. In het opleidingsplan 2016/2017 was aangegeven dat een Opleiding Helpende Zorg & Welzijn was gepland vanaf 1 februari t/m 1 augustus In het opleidingsplan stond ook een overzicht van klinische lessen die in 2017 verzorgd moeten worden door de verpleegkundige van Maima Zorg. Of de lessen waren gebaseerd op de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de doelgroep en het deskundigheidsniveau van de medewerkers was niet beschreven. Een concrete uitwerking en planning van de scholingen ontbrak. 3.7 Gesprekspartners vertelden dat alleen verzorgenden en de verpleegkundige voorbehouden en andere risicovolle handelingen uitvoerden. Of zij bekwaam en bevoegd waren was niet aantoonbaar. Er was geen overzicht van BIG scholingen met data waarop medewerkers scholing hadden gevolgd en bevoegd en bekwaam waren verklaard. Wie wanneer opnieuw scholing moet volgen was niet bekend. De inspectie kreeg op 23 maart 2016 te horen dat een opleidingsinstituut jaarlijks de BIG scholingen uit zou voeren. Dit was nog niet gerealiseerd. De inspectie kreeg te horen dat de roosterplanner zo nodig aan het hoofd zorg vraagt of een medewerker ingezet kan worden bij een cliënt bij wie een voorbehouden of andere risicovolle handeling uitgevoerd moet worden. Dit leidde niet altijd tot inzet van een medewerker met het juiste deskundigheidsniveau. Zo bleek uit rapportages in een zorgdossier dat een medewerker niveau 2 regelmatig en dagen achter elkaar bij een cliënt met diabetes een wond op de voet verzorgde. Uit het dossier bleek niet dat een medewerker niveau 3 of 4 had beoordeeld of sprake was van goede wondzorg. Pagina 21 van 31

22 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Het uitgangspunt is dat een cliënt die medicatie gebruikt, zelf zijn medicatie beheert. Wanneer dat niet of niet meer helemaal lukt, neemt de zorgaanbieder het medicatiebeheer deels of helemaal van de cliënt over. De cliënt heeft hierbij naar vermogen een eigen rol en verantwoordelijkheid Scores Het thema medicatieveiligheid richt zich op de (gedeeltelijke) overdracht van het medicatiebeheer door de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger aan de zorgaanbieder. Er is een keten van cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger, arts, apotheker, zorgaanbieder en zorgmedewerker. Voor een veilig medicatieproces is het van belang dat de activiteiten en verantwoordelijkheden van al deze schakels in de keten naadloos op elkaar aansluiten. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft een adequaat medicatieveiligheidsbeleid dat ieders rol, verantwoordelijkheid en de samenwerking tussen de genoemde schakels beschrijft. De zorgaanbieder borgt dat die samenwerking plaatsvindt op een manier die de medicatieveiligheid ten goede komt. 4.1 De zorgaanbieder heeft een procedure rondom veilige en verantwoorde farmaceutische zorg beschreven. a) De zorgaanbieder heeft een procedure farmaceutische zorg die voldoet aan de eisen van de Veilige principes in de medicatieketen. b) In de procedure farmaceutische zorg zijn de verantwoordelijkheden van alle betrokken partijen beschreven. 4.2 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven. De zorgaanbieder legt de gemaakte afspraken over het medicatiebeheer vast in het cliëntdossier. a) De zorgaanbieder maakt in dialoog met de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger afspraken over het geheel of gedeeltelijk door de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger zelf beheren van medicatie. b) De afspraken over het geheel of gedeeltelijk door de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger zelf beheren van medicatie staan in het cliëntdossier. c) De betrokkenen evalueren de afspraken over het geheel of gedeeltelijk zelf beheren van medicatie volgens de frequentie in de veldnorm of naar behoefte vaker. Pagina 22 van 31

23 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actueel medicatieoverzicht en actuele toedienlijst van de apotheek. a) Medewerkers beschikken voor elke cliënt die medicatie gebruikt over een actueel medicatieoverzicht en een actuele toedienlijst van de apotheek. b) De apotheek maakt en levert de medicatie-overzichten en de toedienlijsten van cliënten die medicatie gebruiken; medewerkers maken deze overzichten en lijsten niet zelf en passen bestaande medicatieoverzichten en toedienlijsten niet zelfstandig aan. c) Medewerkers beschikken binnen 24 uur na de start van de zorg over een actueel medicatieoverzicht. 4.4 Voor elke voorbehouden handeling is een opdracht in het cliëntdossier aanwezig. a) Het uitvoeringsverzoek is op naam van de uitvoerende medewerker uitgeschreven of er is een raamovereenkomst tussen de zorgaanbieder en de opdrachtgever. In het uitvoeringsverzoek moet bij injecteren de dosering vermeld staan of moet verwezen worden naar een afwijkend schema. De contactgegevens van de opdrachtgever staan op het uitvoeringsverzoek. 4.5 Bij medicatiewijziging past de medewerker de GDS-medicatie 4 niet aan. a) De medewerker past bij medicatiewijzigingen niet zelf de medicatie aan die de apotheek in een GDS-systeem 1 heeft uitgezet. 4.6 De zorgaanbieder draagt zorg voor het veilig en verantwoord bewaren en afvoeren van medicatie. a) De zorgaanbieder heeft afspraken met de apotheek over de wijze van afvoeren van retourmedicatie. b) Bij cliënten bij wie het risico bestaat dat zij door hun ziekte hun geneesmiddelen op een verkeerde wijze kunnen gebruiken (dementie, suïcidaliteit) heeft de zorgaanbieder met de cliënten of de cliëntvertegenwoordigers afspraken gemaakt over de bewaarplek(ken) van de geneesmiddelen van deze cliënten. 4.7 De zorgaanbieder registreert de (werk)voorraad medicatie en bewaakt de houdbaarheid ervan. 4 GDS = Geneesmiddelen Distributie Systeem. Bij gebruik van een GDS heeft de apotheek de geneesmiddelen per cliënt per toedientijdstip verpakt. Pagina 23 van 31

24 Voldoet Voldoet niet N.v.t. Niet beoordeeld Rapport hertoetsbezoek aan thuiszorgteam van Maima Zorg Amterdam op 3 januari 2017 a) De zorgaanbieder zorgt aantoonbaar voor periodieke controle op de medicatievoorraad. De zorgaanbieder heeft vastgelegd wie voor de periodieke controle verantwoordelijk is. b) Er is geen niet-op-naam-gestelde medicatie op voorraad, met uitzondering van de 'dokterstas. c) De zorgaanbieder borgt dat de geopende medicinale dranken en druppels niet over de vervaldatum zijn. Dit doet hij door een aandachtsfunctionaris medicatie verantwoordelijk te maken voor het verwijderen en afvoeren van medicatie vlak vóór of op de vervaldatum. Het verdient hierbij de voorkeur om de datum van openen en/of de uiterste houdbaarheidsdatum na opening op de primaire verpakking te noteren. 4.8 Een tweede bekwaam persoon controleert de niet- GDS-medicatie, of er is een afspraak met de apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor deze cliënt. a) Voor niet GDS-medicatie heeft de zorgaanbieder afspraken met de apotheken gemaakt over het toepassen van de tweede controle. b) De tweede controle wordt bekwaam uitgevoerd. Het is traceerbaar wie deze controle uitvoert en op welke wijze dat gebeurt. c) Tot het moment van toediening is het duidelijk om welke medicatie het gaat. 4.9 De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en per toedientijdstip op de toedienlijst. a) De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en per toedientijdstip op de toedienlijst Medewerkers signaleren werking en bijwerking van de toegediende medicatie. a) Medewerkers kunnen aangeven bij welke medicatie en welke verschijnselen zij actie ondernemen. b) Medewerkers registreren gesignaleerde (bij)werking(en) in het cliëntdossier. c) De bijsluiter van de medicatie is in het cliëntdossier opgenomen. Pagina 24 van 31